§Ò thi Häc sinh giái m«n to¸n 9
C©u 1: (2 ®iÓm)
Cho biÓu thøc sau:
P
x2
x
x
x 1
2x
x
x
2 x 1
x 1
1. Rót gän P.
2. T×m gi¸ trÞ nhá nhÊt cña P.
3. T×m x ®Ó biÓu thøc
Q
2 x
P
nhËn gi¸ trÞ lµ sè nguyªn.
C©u 2: (2 ®iÓm)
Cho ®êng th¼ng (d) cã ph¬ng tr×nh: 2 m 1 x m 2 y 2 .
1. VÏ (d) víi m = 3.
2. Chøng minh r»ng (d) lu«n ®i qua mét ®iÓm cè ®Þnh víi mäi m.
3. T×m m ®Ó (d) c¸ch gèc to¹ ®é mét kho¶ng lín nhÊt.
C©u 3: (2,5 ®iÓm)
1. Gi¶i ph¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn:
x 2 2 y 2 3 xy x y 3 0
2. Cho a, b lµ c¸c sè thùc d¬ng tho¶ m·n: a + b = 4.
Chøng minh r»ng:
2a 3b
C©u 4: (2,5 ®iÓm)
b 10
18 .
a
b
ˆ ˆ
Cho h×nh thang vu«ng ABCD A D 90 0 , tia ph©n gi¸c cña gãc C ®i qua trung ®iÓm I
cña AD.
1. Chøng minh r»ng BC lµ tiÕp tuyÕn cña ®êng trßn (I, IA).
2. Cho AD = 2a. TÝnh tÝch AB vµ CD theo a.
3. Gäi H lµ tiÕp ®iÓm cña BC víi ®êng trßn (I) nãi trªn. K lµ giao ®iÓm cña AC vµ BD.
Chøng minh r»ng KH song song víi BC.
C©u 5: (1 ®iÓm)
Cho a, b, c lµ 3 c¹nh cña mét tam gi¸c cã 3 gãc nhän. Chøng minh r»ng víi mäi sè thùc
kh¸c kh«ng x, y, z ta lu«n cã:
x 2 y 2 z 2 2x 2 2 y 2 2z 2 .
2 2 2 2 2 2
a b c a b c
Híng dÉn chÊm ®Ò thi häc sinh giái
M«n: To¸n 9
C©u ý
§iÓm
§iÒu kiÖn: 0 x 1
1
P
x
P x
x 1 x
x
2
x 1
x 1
x 1 2
x 1
x 1
2
2
1
3
1 1 3
1 3 3
2
P x 2 x . x víi mäi x tho¶ m·n
2 4 4
2 4 4
®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh
3
1
1
min P x 0 x
4
2
4
2 x
2 x
2
2
Q
1
P
M
x x 1
x
1
x
1
Víi 0 x 1 x 2 M 1 0 Q 2.
x
Q 1
2 x
x x 1
KÕt luËn: víi
0,25
v× Q nguyªn
0,25
73 5
73 5
;x
2
2
73 5
th× Q Z
x
2
4x y 2
2
0,25
0,25
1
0
1
Gäi ®iÓm cè ®Þnh mµ ®êng th¼ng (d) ®i qua lµ M(x0,y0)
Ta cã: 2 m 1 x0 m 2 y 0 2 víi mäi m
x0 1; y 0 2
KÕt luËn: VËy ®êng th¼ng (d) lu«n ®i qua ®iÓm cè ®Þnh M(1; -2)
Tõ ph¬ng tr×nh cña (d) kh«ng ®i qua gèc to¹ ®é. Gäi giao cña (d) víi
Ox lµ
0,25
1
Víi m = 3: ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng (d) trë thµnh:
Ta cã: x = 0; y = 2
y = 0; x = - 1
2
2
0,25
0,25
x 3 x 1 0 x
2
0,25
0,25
0,25
1
A
;0 ,
m 1
víi trôc tung lµ
2
B 0;
m2
0,25
0,25
0,25
Gäi H lµ ch©n ®êng vu«ng gãc h¹ tõ O lªn AB. Ta cã:
3
1
1
1
OH
2
2
OH
OA OB 2
2
m 2
5
VËy max OH
5 m
6
5
2
4 m 1
2
0,25
0,5
x 2 2 y 2 3 xy x y 3 0 x y x 2 y 1 3
V× x, y Z x y Z vµ x 2 y 1 Z x y vµ x 2 y 1
3
Lµ c¸c íc cña -3 sao cho tÝch cña chóng b»ng -3
Ta cã c¸c trêng hîp:
1 TH1: x y 1; x 2 y 1 3 x 4; y 3
TH2: x y 1; x 2 y 1 3 x 6; y 5
TH3: x y 3; x 2 y 1 1 x 8; y 5
TH4: x y 3; x 2 y 1 1 x 6; y 3
Kªt luËn: TËp nghiÖm cña ph¬ng tr×nh:
S 4;3 ; 6;5 ; 8;5 ; 6;3
2a 3b
2
Víi
A2
0,25
dông B§T Cauchy ta cã:
3a 6
5b 10
. 2
.
2 2.3 2.5 2 18 ®pcm.
2 a
2 b
0,25
0,25
DÊu “=” a = b = 2
ˆ
KÎ IH vu«ng gãc BC. V× I n»m trªn tia ph©n gi¸c cña gãc BCD nªn
IH IB
1
AB
2
H I , IA
1
4
BC
lµ tiÕp tuyÕn cña (I,IA)
BA vu«ng gãc IA vµ CD vu«ng gãc víi IB suy ra BA, CD lÇn lît lµ c¸c
tiÕp tuyÕn cña (I) t¹i A vµ B
- XÐt (I, IA), cã BA, BH lµ 2 tiÕp tuyÕn c¾t nhau t¹i B; CD, CH lµ 2 tiÕp
tuyÕn c¾t nhau t¹i C. Theo tÝnh chÊt 2 tiÕp tuyÕn c¾t nhau ta cã:
Iˆ1 Iˆ2 ; Iˆ3 Iˆ4 Iˆ1 Iˆ2 Iˆ3 Iˆ4 2 Iˆ2 Iˆ3 2 Iˆ2 Iˆ3 (1)
BA BH ; CD CH (2)
2 Ta cã: AIˆH HIˆD 180 0 Iˆ Iˆ Iˆ Iˆ 180 0 Iˆ Iˆ 900
1
2
3
4
2
3
ˆ
BHI 90 0 BIC vu«ng t¹i C.
- XÐt BIC vu«ng t¹i C, ®êng cao IH, ta cã:
2
2
AB 2a
IH 2 BH .CH AB.CD AB.CD a 2
2 2
V× AB//CD, theo ®Þnh lý Talet ta cã:
3
Theo ®Þnh lý talet ®¶o: KH // CD
5
AB BK
CD KD
hay
BH
BK
HC KD
0,25
0,5
0,25
0,25
0,25
a2 b2 c2 ;b2 c2 a2 ; a2 c2 b2
a , b R, x, y 0 .
(theo (2)).
vÏ
h×nh
®óng
(0,25)
0,75
0,25
Víi a, b, c lµ 2 c¹nh cña 1 tam gi¸c nhän, ta cã:
Víi mäi
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
b 10
6 5b 10
3a
2
a
b
a 2
b
2
a, b 0 ¸p
0,25
Ta lu«n cã: a b a b (1)
2
x
y
2
2
x y
ThËt vËy: (1) a 2 y b 2 x x y a b 2 xy ay bx 0
(lu«n ®óng víi mäi a, b, x, y)
Suy ra (1) lu«n ®óng.
Ta cã:
2x 2 x 2 x 2
x2
x2
x x 2 4 x 2 x 2 2 x 2 (2)
a2 a2 a2 b2 c2 a2 a2 b2 c2 a2 b2 c2
a2 a2 b2 c2
Lµm t¬ng tù ta cã:
y2
2y2
2
b2 a b2 c2
z2
2z 2
2
c2 a b2 c2
0,25
0,25
0,25
(3)
2
2
2
2
2
2
Tõ (2) vµ (3) x 2 y 2 z 2 2 x 2 2 y2 2 z (®pcm)
2
a
b
c
a b c
- Xem thêm -