Tài liệu Chương 5 môn tài chính quốc tế mô hình cung cầu

Chương 5 MÔ HÌNH CUNG CẦU NGOẠI TỆ VÀ CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH TỶ GIÁ MỤC TIÊU Hiểu bản chất khoa học của đường cung và đường cầu ngoại tệ Sử dụng mô hình cung cầu ngoại tệ để giải thích sự biến động của tỷ giá NỘI DUNG 5.1 Hình thành mô hình cung cầu ngoại tệ 5.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá 1 5.1 Hình thành mô hình cung cầu ngoại tệ 5.1. Hình thành mô hình cung cầu ngoại tệ 1. 2. 3. 4. Cung cầu ngoại tệ phát sinh Hình thành đường cầu ngoại tệ Hình thành đường cung ngoại tệ Mô hình cung cầu ngoại tệ và cơ chế xác định tỷ giá 1. Cung cầu ngoại tệ phát sinh Cầu một đồng tiền phát sinh từ cầu hàng hóa, tài sản và dịch vụ thanh toán bằng đồng tiền đó; Cầu ngoại tệ phát sinh từ nhu cầu người trong nước mua hàng hóa, tài sản và dịch vụ từ nước ngoài; Cung ngoại tệ phát sinh từ nhu cầu người nước ngoài mua hàng hóa, tài sản và dịch vụ trong nước Cung cầu ngoại tệ là phái sinh, có nguồn gốc từ lưu chuyển hàng hóa, vốn đầu tư, lao động và dịch vụ trong phạm vi quốc tế 2 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Coi cầu hàng hóa NK là nguồn phát sinh cầu ngoại tệ chủ yếu Phân tích mối liên hệ giữa tỷ giá và cầu hàng hóa nhập khẩu để chỉ ra mối liên hệ giữa tỷ giá và cầu ngoại tệ 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ 1. 2. 3. Các bước tiến hành: Xác định các đường cung cầu hàng hóa NK Xác định hàm cầu hàng hóa NK Xác định mối quan hệ giữa cầu hàng hóa NK và tỷ giá xác định sự thay đổi của chi tiêu nhập khẩu, tức cầu ngoại tệ 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Các ký hiệu: - P*m: Giá hàng hóa NK tính bằng ngoại tệ - Pm: Giá hàng hóa NK tính bằng nội tệ - Qm: Số lượng hàng hóa NK - Sm: Đường cung hàng hóa NK - Dm: Đường cầu hàng hóa NK - Dt: Đường cầu ngoại tệ - Qt: Số lượng ngoại tệ trên thị trường ngoại hối - S: Tỷ giá yết trực tiếp 3 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Các đường cung cầu hàng hóa nhập khẩu: P*m Sm D Diện tích hình chữ nhật ABCD là gì? C Dm A Qm B 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Hàng hóa NK là hàng hóa sản xuất ở nước ngoài và được tiêu thụ trong nước Người tiêu dùng trong nước quyết định mua bao nhiêu hàng hóa NK trên cơ sở giá NK tính bằng nội tệ Hàm cầu hàng hóa NK được xem như là hàm số của giá NK tính bằng nội tệ, có giá như sau: Qm Trong đó: 0 , 1 0 1 Pm là các thông số dương không đổi 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Với Pm=SP*m Hàm cầu hàng hóa NK có thể viết thành: Qm 0 1 SP *m Nhận xét: Nếu P*m không đổi, S tăng giá hàng hóa NK bằng nội tệ tăng lượng cầu hàng hóa NK Qm giảm 4 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Ứng với 4 mức tỷ giá tăng dần: S1Q2>Q3>Q4 Đường cầu hàng hóa NK sẽ dịch chuyển sang trái khi tỷ giá tăng 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Đường cầu hàng hóa NK dịch chuyển sang trái: Diện tích hình chữ nhật (cầu ngoại tệ) thay đổi thế nào? Cầu ngoại tệ giảm dần P*m S0 (Dm)1 (Dm)2 (Dm)4 (Dm)3 Qm 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Đường cầu ngoại tệ là tập hợp các điểm có tọa độ là các mức tỷ giá và lượng cầu ngoại tệ tương ứng P*m S(d/f) S 4 S0 S3 Đường cầu ngoại tệ S2 S1 (Dm)1 (Dm)2 (Dm)3 Qm (Qf)4 f)3 (Qf)2 f)1 (Q (Q Qf 5 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Đường cầu ngoại tệ là đường dốc xuống từ trái qua phải Tỷ giá tăng cầu ngoại tệ giảm 3. Hình thành đường cung ngoại tệ Coi cầu hàng hóa XK là nguồn phát sinh cung ngoại tệ chủ yếu Phân tích mối liên hệ giữa tỷ giá và cầu hàng hóa XK để chỉ ra mối liên hệ giữa tỷ giá và cung ngoại tệ 3. Hình thành đường cung ngoại tệ 1. 2. 3. Các bước tiến hành: Xác định các đường cung cầu hàng hóa XK Xác định hàm cầu hàng hóa XK Xác định mối quan hệ giữa cầu hàng hóa XK và tỷ giá xác định sự thay đổi của doanh thu XK, tức cung ngoại tệ 6 3. Hình thành đường cung ngoại tệ - Các ký hiệu: P*x: Giá hàng hóa XK tính bằng ngoại tệ Px: Giá hàng hóa XK tính bằng nội tệ Qx: số lượng hàng hóa XK Sx: Đường cung hàng hóa XK Dx: Đường cầu hàng hóa XK St: Đường cung ngoại tệ Qt: Số lượng ngoại tệ trên thị trường ngoại hối S: Tỷ giá yết trực tiếp 3. Hình thành đường cung ngoại tệ Các đường cung cầu hàng hóa XK: P*x Sx D Diện tích hình chữ nhật ABCD là gì? C Dx A Qx B 3. Hình thành đường cung ngoại tệ Hàng hóa XK là hàng hóa sản xuất trong nước và được tiêu thụ ở nước ngoài Người nước ngoài quyết định mua bao nhiêu hàng hóa XK trên cơ sở giá XK tính bằng ngoại tệ Hàm cầu hàng hóa XK được xem như là một hàm số của giá XK tính bằng ngoại tệ, có dạng như sau: Q x Trong đó: , 0 1 0 P*x 1 là các thông số dương không đổi 7 3. Hình thành đường cung ngoại tệ Với P*x=Px/S Hàm cầu hàng hóa XK có thể viết thành: Q x - - (P / S) x 0 1 Nhận xét: Nếu Pxkhông đổi, S tăng giá hàng hóa XK bằng ngoại tệ P*xgiảm lượng cầu hàng hóa XK Qx tăng Doanh thu XK = (P*x)x(Qx) tăng hay giảm? 3. Hình thành đường cung ngoại tệ Ứng với 4 mức tỷ giá tăng dần: S1 (P*x)2> (P*x)3> (P*x)4 Ứng với 4 mức giá hàng hóa XK tính bằng ngoại tệ là 4 mức cầu hàng hóa XK được xác định bởi đường cầu hàng hóa XK 3. Hình thành đường cung ngoại tệ Tỷ giá tăng ngoại tệ giảm P*x (P*x )1 (P*x)2 (P*x)3 (P*x)4 giá hàng hóa XK tính bằng cầu hàng hóa XK tăng (Sx)1 (Sx)2 (Sx)3 (Sx)4 (Q x)1 (Q x)2 (Q x)3(Q x)4 Qx 8 3. Hình thành đường cung ngoại tệ Tỷ giá tăng giá hàng hóa XK tính bằng ngoại tệ giảm cầu hàng hóa XK tăng S(d/f) P*x (Sx)1 (Sx)2 (P*x )1 Phần này đại diện cho đường cung S4 (P*x)2 S3 (Sx)3 (Sx)4 (P*x)3 (P*x)4 S2 S1 (Q x)1 (Q x)2 (Q x)3(Q x)4 Qx (Qf)1 (Qf)2 Qf 4. Mô hình cung cầu ngoại tệ Mô hình cung cầu ngoại tệ được hình thành dựa trên sự kết hợp hai đường cung cầu ngoại tệ được hình thành ở phần trên S(d/f) Sf Điểm cân bằng của thị trường S0 Df Qf (Qf)0 4. Mô hình cung cầu ngoại tệ S(d/f) Sf S0 Df (Qf)0 Qf Tỷ giá phản ánh sự cân bằng trên thị trường Cung cầu trên thị trường thay đổi các đường cung cầu dịch chuyển tỷ giá thay đổi Nhiều yếu tố tác động làm dịch chuyển các đường cung cầu 9 4 Mô hình cung cầu ngoại tệ S(d/f) Bất cứ yếu tố nào làm tăng cầu ngoại tệ đường cầu dịch chuyển sang phải tỷ giá tăng lên Các yếu tố nào làm dịch chuyển đường cầu sang phải? Sf S0 Df Df Df Qf (Qf)0 4 Mô hình cung cầu ngoại tệ S(d/f) Bất cứ yếu tố nào làm giảm cầu ngoại tệ đường cầu dịch chuyển sang trái tỷ giá giảm Các yếu tố nào làm dịch chuyển đường cầu sang trái? Sf S0 Df Df Df Qf (Qf)0 4 Mô hình cung cầu ngoại tệ Sf S(d/f) Bất cứ yếu tố nào làm tăng cung ngoại tệ đường cung dịch chuyển sang phải tỷ giá giảm Các yếu tố nào làm dịch chuyển đường cung sang phải? Sf Sf S0 Df (Qf)0 Qf 10 4 Mô hình cung cầu ngoại tệ Sf S(d/f) Bất cứ yếu tố nào làm giảm cung ngoại tệ đường cung dịch chuyển sang trái tỷ giá tăng Các yếu tố nào làm dịch chuyển đường cung sang trái? Sf Sf S0 Df (Qf)0 Qf 5.2 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG LÊN TỶ GIÁ 1 Mức lạm phát tương đối 2 Mức lãi suất tương đối 3 Mức tăng trưởng thu nhập tương đối 4 Vai trò của chính phủ 5 Kỳ vọng của giới đầu cơ 1 Mức lạm phát tương đối Tỷ giá thay đổi thế nào nếu lạm phát trong nước cao hơn lạm phát ở nước ngoài? - Mức giá cả hàng hóa trong nước thay đổi như thế nào so với mức giá cả hàng hóa nước ngoài? - Cầu hàng hóa trong nước và cầu hàng hóa nước ngoài thay đổi thế nào? - Cung cầu ngoại tệ thay đổi thế nào? 11 2 Mức lãi suất tương đối Tỷ giá thay đổi thế nào nếu lãi suất (thực) trong nước tăng cao hơn so với lãi suất (thực) ở nước ngoài? - Các nhà đầu tư điều chỉnh danh mục đầu tư của mình thế nào? - Cung cầu ngoại tệ trên thị trường ngoại hối chịu sự tác động như thế nào? 3 Mức tăng trưởng thu nhập tương đối Tỷ giá thay đổi thế nào nếu mức tăng trưởng thu nhập trong nước cao hơn so với mức tăng trưởng thu nhập ở nước ngoài? - Xuất khẩu và nhập khẩu tăng trưởng như thế nào? - Cung cầu ngoại tệ trên thị trường ngoại hối diễn biến thế nào? 4 Vai trò của Chính Phủ NHTW can thiệp trực tiếp vào thị trường ngoại hối tác động lên tỷ giá Chính sách kinh tế vĩ mô của chính phủ tác động làm thay đổi các biến số như lạm phát, lãi suất và tăng trưởng thu nhập tác động lên tỷ giá Chính Phủ ban hành hoặc hủy bỏ các hàng rào thương mại tác động lên tỷ giá Các loại thuế tác động đến các dòng lưu chuyển hàng hóa và lưu chuyển vốn tác động lên tỷ giá 12 Tác động của Chính phủ đến tỷ giá Chính sách tài khóa và tiền tệ của Chính Phủ Lãi suất Lạm phát Tăng trưởng Thu nhập Chu chuyển vốn Quốc tế TỶ GIÁ Thương mại Quốc tế Mua bán ngoại tệ Các luật thuế Sự can thiệp của Chính Phủ Thuế quan, hạn ngạch 5 Kỳ vọng của giới đầu cơ Giới đầu cơ tác động mạnh lên cung cầu các đồng tiền và do đó tác động lên tỷ giá Giới đầu cơ kỳ vọng một đồng tiền tăng giá mua vào đồng tiền đó và làm nó lên giá Giới đầu cơ kỳ vọng một đồng tiền giảm giá bán ra đồng tiền đó và làm cho nó giảm giá Hoạt động của giới đầu cơ vừa có thể làm cho thị trường bất ổn vừa có thể làm thị trường bình ổn ĐẦU CƠ GÂY BẤT ỔN THỊ TRƯỜNG S(d/f) S(d/f) S Sf Sf S4 S3 S2 Sf Sf D4 Sf D3 D2 S0 D1 Df D0 Thị trường giá lên Q Thị trường giá xuống Q 13 ĐẦU CƠ GÂY BẤT ỔN THỊ TRƯỜNG S(d/f) Thị trường có Hoạt động đầu cơ Thị trường không có Hoạt động đầu cơ Thời gian ĐẦU CƠ GIÚP BÌNH ỔN THỊ TRƯỜNG S(d/f) Thị trường không có Hoạt động đầu cơ Thị trường có Hoạt động đầu cơ Thời gian Các yếu tố liên quan đến thương mại Chênh lệch Lạm phát Cầu hàng hóa nước ngoài của người trong nước Cầu ngoại tệ Chênh lệch Thu nhập Giới hạn thương mại của Chính Phủ Cầu hàng hóa trong nước của người nước ngoài Cung ngoại tệ Tỷ giá Các yếu tố tài chính Chênh lệch Lãi suất Giới hạn chu chuyển vốn của Chính Phủ Cầu chứng khoán nước ngoài của người trong nước Cầu chứng khoán trong nước của người nước ngoài Cầu ngoại tệ Cung ngoại tệ 14