Tài liệu Biện pháp dạy tốt môn tạo hình tại lớp mẫu giáo 4–5 tuổi c điểm trường chính trường mầm non tân yên

PHÒNG GD – ĐT HÀM YÊN CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG MN TÂN YÊN Độc lập – Tự do – Hạnh phúc Tân Yên, ngày 02 tháng 12 năm 2019 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM * SƠ LƯỢC LÍ LỊCH Họ và tên: HOÀNG THỊ KHUYÊN Ngày tháng năm sinh: 28/ 08/ 1991 Năm vào ngành: 2012 Trình độ chuyên môn: Trung cấp sư phạm mầm non Chức vụ: Giáo viên Nhiệm vụ được giao năm học 2019 – 2020: Dạy lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi C điểm trường chính. * TÊN SÁNG KIẾN “BIỆN PHÁP DẠY TỐT MÔN TẠO HÌNH TẠI LỚP MẪU GIÁO 4 – 5 TUỔI C ĐIỂM TRƯỜNG CHÍNH TRƯỜNG MẦM NON TÂN YÊN” I. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài: Hoạt động tạo hình ở lứa tuổi mầm non giúp cho trẻ phát triển một cách toàn diện: Trẻ biết yêu cái đẹp, có cảm xúc trước cái đẹp, có lòng yêu thương con người… theo chương trình giáo dục mầm non mới hiện nay thì tạo hình là một trong những môn học giúp trẻ phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo và cũng góp một phần lớn trong việc giáo dục cho trẻ. Hoạt động tạo hình còn là nền tảng cho sự phát triển nhân cách trẻ, phát triển năng lực về “đức - trí - thể - mỹ”. - Hoạt động tạo hình giúp trẻ bước đầu làm quen với các đường nét, hình dáng, màu sắc, bố cục……của bức tranh, thông qua đó phát triển trí nhớ, trí tưởng tượng sáng tạo. Là người giáo viên mầm non cần có những phương pháp phù hợp với từng độ tuổi, điều kiện của trường, lớp để có một giờ học đạt kết quả cao, tăng khả năng nhận thức của trẻ. Bản thân tôi là giáo viên trực tiếp giảng dạy tôi muốn được đóng góp một số kinh nghiệm của mình để nâng cao chất lượng giảng dạy, chính vì vậy mà tôi muốn chọn đề tài “Biện pháp dạy tốt môn tạo hình” tại nhóm lớp tôi phụ trách. 1 2. Mục đích nghiên cứu: - Tạo hình là một hoạt động mang tính nghệ thuật nhất là ở lứa tuổi mầm non nó là một hoạt động sáng tạo không thể thiếu được. Thông qua hoạt động tạo hình giúp trẻ cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên trong cuộc sống về thế giới xung quanh trẻ, giúp trẻ thể hiện cảm xúc, tình cảm của mình khi tham gia hoạt động tạo hình qua sự hướng dẫn của giáo viên từ đó trẻ có thể tìm hiểu khám phá , sự hứng thú với hoạt động tạo hình. Ở trường mầm non hoạt động tạo hình giữ vị trí quan trọng trong các hoạt động nhằm góp phần giáo dục thẩm mĩ và hình thành nhân cách cho trẻ. Gây cho trẻ hứng thú trước cái đẹp và biết yêu cái đẹp. 3. Đối tượng nghiên cứu: - Trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi tại lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi C điểm trường chính. 4. Kế hoạch nghiên cứu: T T Thời gian Từ 04/9/2018 đến tháng 2/12/2019 Nội dung công việc Sản phẩm Chọn đề tài sáng kiến 1 Tháng 9/2019 2 Tháng 10+11/2019 3 Ngày 02/12/2019 Đọc tài liệu lý thuyết về cơ sở lý Bản đề cương chi tiết luận. Xây dựng đề cương sáng Tập tài liệu lý thuyết kiến kinh nghiệm Trao đổi với đồng nghiệp Tổng hợp ý kiến Áp dụng thực hiện trên nhóm lớp Hoạt động cụ thể Hoàn thiện sáng kiến nộp hội đồng khoa học nhà trường 5. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp quan sát - Phương pháp thực hành - Phương pháp trải nghiệm II. NỘI DUNG 1. Cơ sở lí luận 2 Báo cáo chính thức Trẻ em là mầm non là tương lai của đất nước vì vậy công tác chăm sóc giáo dục trẻ ở độ tuổi mầm non rất là quan trọng. Hoạt động tạo hình là một hoạt động nghệ thuật, một nội dung quan trọng không thể thiếu được trong chương trình chăm sóc giáo dục mầm non. Cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình nhằm giáo dục tình cảm, đạo đức, thẩm mĩ đồng thời tạo điều kiện cho trẻ phát huy năng khiếu góp phần phát triển trí tuệ và thể chất cho trẻ. Khi tạo ra sản phẩm tạo hình trẻ tham gia một cách tích cực. Hoạt động tạo hình còn góp phần giáo dục thẩm mĩ cho trẻ mầm non. Thông qua hoạt động tạo hình để phát triển ở trẻ khả năng cảm thụ trước cái đẹp, biết yêu cái đẹp và điều đó đã thu hút hứng thú cho trẻ những cảm xúc tình cảm thẩm mĩ được nảy sinh. Hoạt động tạo hình có ý nghĩa to lớn cho trẻ mầm non. Vì khi trẻ hoạt động tạo hình là phải dùng công sức của mình để tạo ra sản phẩm, góp phần hình thành ở trẻ ý thức làm việc có mục đích có kỹ năng. Bản thân tôi được thực tế giảng dạy trên lớp và được tiếp cận với phụ huynh học sinh, qua các tiết dạy tôi nhận thấy rằng phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc học môn tạo hình của trẻ, học sinh chưa hứng thú với hoạt đông tạo hình. Là một giáo viên mầm non tôi nhận thấy mình phải tìm tòi nghiên cứu để có thể tuyên truyền đến các bậc phụ huynh đặc biệt là giúp trẻ cảm nhận được nghệ thuật tạo hình để từ đó trẻ yêu thích hăng say vào hoạt động nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và hình thành nhân cách cho trẻ, phát triển trí tưởng tượng, sáng tạo, khả năng quan sát thông qua việc vẽ, xé dán, nặn… và hình thành cho trẻ một số kỹ năng cơ bản như: tư thế ngồi, cách cầm bút, cách phân biệt màu và sử dụng màu sắc, cách chia đất, cách xoay tròn, lăn dài, ấn bẹt, cách dán phết hồ, dán tranh đúng với bố cục hài hòa và hợp lý.(Trích tài liệu tâm lý học trẻ em của tác giả Nguyễn Ánh Tuyết) Trên đây là cơ sở lí luận để tôi xây dựng và lựa chọn biện pháp dạy tạo hình cho đề tài sáng kiến kinh nghiệm của mình. 2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến. - Năm học 2019 – 2020 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi C điểm trường chính. Do về phía giáo viên chưa được đào tạo qua các trường dạy vẽ. Về cơ sở vật chất trang thiết bị phục vụ riêng cho hoạt động tạo hình còn hạn chế, như các tác phẩm đẹp còn chưa có. Chính vì vậy các cháu không được làm quen 3 tiếp xúc nên rất hạn chế đến quá trình nhận thức của trẻ. Còn một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc học tạo hình của trẻ, chưa tạo điều kiện cho trẻ được phát huy khả năng sáng tạo cá nhân do đó nhận thức của trẻ không đồng đều. Tất cả những khó khăn trên còn ảnh hưởng rất lớn đến việc học tập của trẻ. 3. Sáng kiến đã được sử dụng để giải quyết vấn đề. * Tạo môi trường cho trẻ hoạt động: - Ở trẻ 4 - 5 tuổi vốn kiến thức phong phú, các biểu tượng được hình thành khá đầy đủ về hình dáng, cấu trúc và đặc điểm riêng, tư duy của trẻ phát triển mạnh. Để phát huy tính tích cực sáng tạo và niềm say mê hoạt động của trẻ tôi đã tận dụng thời điểm hợp lý trong ngày từ trò chuyện buổi sáng hay hoạt động vui chơi ngoài trời, đi dạo đi thăm quan ở mọi lúc mọi nơi tạo điều kiện cho trẻ tiếp xúc thường xuyên với môi trường thiên nhiên xung quanh trẻ. VD: Trò chuyện vào buổi sáng khi thấy bố mẹ trẻ đưa trẻ đến trường tôi tạo tình huống để trẻ nhận xét về những người thân cho trẻ nói nên cảm xúc của mình về những gì trẻ quan sát được về những người thân của mình. VD: Qua bài “Vẽ, tô màu chân dung bé” Tôi trò chuyện và cho trẻ tự khám phá, so sánh những đặc điểm về chân dung của bé. Trẻ vẽ chân dung bé có đầy đủ: Đầu, mình, tay, chân và các bộ phận khác không? Cô luôn gợi ý cho trẻ trong khi trẻ thể hiện tác phẩm của mình. Khi vẽ xong tôi hướng cho trẻ cách tô màu để bài vẽ thêm sinh động. VD: Qua bài “Vẽ con gà trống” Tôi nhắc trẻ về nhà quan sát con gà trống trong gia đình, qua giờ tìm hiểu khám phá khoa học trẻ quan sát thực tế về con gà. Để tạo ra không khí sôi nổi cho tiết học cô cho trẻ hát và vận động bài “Con gà trống” hoặc cô dùng một câu đố hay một câu truyện có nội dung về con gà để gây hứng thú, sự tập trung của trẻ về con gà, sau đó cho trẻ quan sát các bộ phận của chúng, cô lên hướng dẫn cho trẻ nhận xét được các bộ phận của con gà để khi trẻ vẽ sẽ dễ dàng hơn. VD: Qua bài “Xé, dán đàn cá” Qua tiết tìm hiểu khám phá khoa học trẻ được biết về cấu tạo hình dáng của con cá và tôi cho trẻ quan sát đàn cá bơi bằng vật thật, nhắc trẻ chú ý quan sát đàn cá 4 xem chúng bơi như thế nào, các con cá bơi ở gần hình dáng so với các con cá bơi ở xa có gì khác biệt. Trẻ biết được con cá ở gần thì to, con cá ở xa thì nhỏ, quan sát đàm thoại đầu cá hình gì, thân cá hình gì? . Rèn cho trẻ trí tưởng tượng, sáng tạo. Tạo cho trẻ tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng hứng thú, say mê để trẻ tạo ra sản phẩm đẹp phong phú đa dạng. Khi trẻ xé dán đàn cá cô tích hợp nhạc bài hát cá vàng bơi để trẻ thoải mái vui vẻ tạo ra sản phẩm. * Khi hướng dẫn cùng trẻ trao đổi bố cục bức tranh: - Để trẻ tích cực sáng tạo trong giờ hoạt động tạo hình trong các tiết vẽ theo ý thích, tiết vẽ theo đề tài tôi không bao giờ vẽ mẫu. Bởi vì nếu cô vẽ mẫu cho trẻ sẽ làm mất đi những cảm hứng đã có. Tôi luôn gợi ý bằng các câu hỏi, tạo điều kiện cho trẻ phát triển khả năng suy nghĩ và thực hiện, tôi luôn khuyến khích động viên trẻ giúp trẻ sáng tạo trong khi thực hiện bài của mình. VD: Trong khi cho trẻ quan sát vườn cây ăn quả cô cùng trẻ trao đổi về hình dáng cấu tạo của cây, cây bóng mát, cây ăn quả, thân cây mầu gì, lá cây màu gì và khuyến khích trẻ tự nêu ra đặc điểm. Như vậy cô đã rèn cho trẻ trí tưởng tượng sáng tạo và khả năng thể hiện ý tưởng của mình. VD: Trẻ vẽ vườn cây có nhiều màu sắc, có cây to, cây nhỏ, cây cao, cây thấp cô gợi ý cho trẻ thấy hôm nay thời tiết như thế nào từ đó trẻ chú ý quan sát hiện tượng thời tiết sau đó trẻ sáng tạo vẽ thêm ông mặt trời đang tỏa ảnh nắng, có thêm các bạn nhỏ đang nhổ cỏ tưới cây. VD: Khi vẽ ngôi nhà trẻ biết kết hợp thân nhà là hình chữ nhật, mái nhà là hình tam giác, cửa sổ là hình vuông. Khi nặn các con vật trẻ biết các bộ phận của chúng như: Đầu gà là hình tròn nhỏ, mình gà là hình tròn to, sau đó nặn thêm các bộ phận như “Mắt, mỏ, chân…”. Dạy trẻ xé dán ông mặt trời có mắt mũi, mồm đang mỉm cười, trẻ biết xé các mảnh giấy vụn thành bông hoa, con cá, đã vẽ được bức tranh đẹp về người thân... Để dạy tốt môn tạo hình, giáo viên cần phối hợp chặt chẽ với phụ huynh bằng cách thông qua các hội thi, mời phụ huynh đến dự, qua đó các bậc phụ huynh sẽ hiểu được tầm quan trọng của môn tạo hình đối với trẻ. VD: Sắp đến ngày tết cho trẻ vẽ một bức tranh về ngày tết, đem về tặng ông bà, bố mẹ. Khi phụ huynh đến lớp đưa đón trẻ giáo viên cần trao đổi về phương pháp 5 dạy môn tạo hình khi trẻ ở nhà, động viên khuyến khích trẻ yêu thích say mê với hoạt động tạo hình. Tôi đã vận dụng các phương pháp trên một cách linh hoạt hợp lý vì vậy kết quả nghiên cứu được thể hiện. 4. Hiệu quả của sáng kiến đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường. Qua một thời gian áp dụng những biện pháp trên, cùng với sự chỉ đạo của Ban giám hiệu nhà trường, sự góp ý của các bạn đồng nghiệp trong trường qua các buổi dự giờ. Lớp học của tôi đã thu hoạch được những kết quả như sau: - Đối với bản thân: + Nâng cao trình độ chuyên môn, nắm chắc nội dung, phương pháp tổ chức hoạt động tạo hình, xác định đúng bài dạy theo mẫu, đề tài hay theo ý thích phù hợp để dạy cho trẻ + Có nhiều kinh nghiệm trong việc sưu tầm nguyên vật liệu, nâng cao tay nghề trong việc làm đồ dùng, đồ chơi, tranh ảnh... - Đối với trẻ: + 95% các cháu đã nắm chắc thành thạo kỹ năng cầm bút, ngồi đúng tư thế, biết cách tô màu và xé dán, vẽ, nặn, chấm màu để vẽ hoa, quả + 90% các cháu đã tạo ra sản phẩm đẹp, có tính sáng tạo + 95% trẻ biết tô màu hợp lý. + 90% trẻ biết bố cục bức tranh hợp lý. - Trẻ có sự chuyển biển rõ rệt cho thấy đề tài khi áp dụng đã được nâng cao chất lượng, làm tăng thêm sự hiểu biết của trẻ giúp trẻ say mê học môn tạo hình, góp phần phát triển nhân cách cho trẻ. Bảng khảo sát thử nghiệm sáng kiến Tổng Trước khi thử nghiệm sáng kiến Chưa số trẻ Đạt % % đạt 37 25 67.5 12 33,7 III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 6 Sau khi thử nghiệm sáng kiến Chưa Đạt % % đạt 34 91,8 3 9,2 1. Kết luận: - Để thực hiện tốt sáng kiến kinh nghiệm “Biện pháp dạy tốt môn tạo hình tại lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi C điểm trường chính trường mầm non Tân Yên”. Điều trước tiên giáo viên cần phải nắm được các bước cơ bản của một tiết dạy tạo hình. Muốn dạy tốt môn tạo hình đạt kết quả cao người giáo viên phải được củng cố nâng cao thêm về kiến thức, kỹ năng thực hành, biết vận dụng linh hoạt sáng tạo các hình thức phương pháp để giúp trẻ tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng. Muốn dạy tốt hoạt động tạo hình, cô luôn luôn gần gũi quan tâm theo dõi trẻ, để hiểu được tâm tư tình cảm sở thích của từng trẻ, động viên khuyến khích những trẻ còn yếu kém, hướng dẫn chỉ bảo trẻ ở mọi lúc mọi nơi, giáo viên phải biết tích hợp các môn học trong hoạt động tạo hình, phải có đủ đồ dùng phục vụ cho hoạt động tạo hình. Cần phải phối hợp chặt chẽ với gia đình, nhà trường để tạo điều kiện cho trẻ sống trong môi trường lành mạnh, được tiếp xúc với cái đẹp, từ đó giúp trẻ cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên của cuộc sống, kích thích trí tò mò, óc sáng tạo từ đó trẻ mong muốn tạo ra cái đẹp, giúp trẻ hào hứng tham gia các hoạt động ở trường mầm non cũng như ở nhà. 2. Kiến nghị: Sau khi áp dụng sáng kiến “ Biện pháp dạy tốt môn tạo hình tại lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi C điểm trường chính trường mầm non Tân Yên” tôi thấy muốn cho trẻ học tốt môn tạo hình phải có nhiều đồ dùng đồ chơi, nguyên vật liệu đẹp vì vậy tôi rất mong các cấp nhà trường quan tâm, giúp đỡ đồ dùng đồ chơi, tranh ảnh đẹp để cho các cháu có đủ đồ dùng để học tập đạt kết quả cao. Trong thời gian tới rất mong Ban giám hiệu, tổ chuyên môn cho phép đưa sáng kiến vào áp dụng tại các lớp mẫu giáo nhỡ, trường mầm non Tân Yên. Nhằm nâng cao chất lượng dạy học cho trẻ. Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi trong hoạt động dạy trẻ học môn tạo hình tại nhóm lớp tôi đang phụ trách. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của chị em đồng nghiệp và các cấp lãnh đạo Tôi xin trân thành cảm ơn! NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG 7 KHOA HỌC NHÀ TRƯỜNG ............................................................................... ............................................................................... ............................................................................... ............................................................................... Sáng kiến đạt:………… điểm Xếp loại:……………………… T.M HỘI ĐỒNG CHỦ TỊCH HIỆU TRƯỞNG Nguyễn Thị Thanh 8 Hoàng Thị Khuyên