Tài liệu ảnh hưởng của mỹ trong hiệp định tpp đối với nền kinh tế việt nam

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH ĐỀỀ TÀI : ẢNH HƯỞNG CỦA MỸỸ TRONG HIỆP ĐỊNH TPP ĐỐỐI VỚI NỀỀN KINH TỀỐ VIỆT NAM Giảng viên hướng dẫẫn: Nguyêẫn Thanh Minh MỤC LỤC 1. TỔNG QUAN VỀỀ HIỆP ĐỊNH TPP...............................................................................5 1.1. Quá trình hình thành TPP......................................................................................5 1.2. Nội dung khái quát của hiệp định TPP:..........................................................6 1.3. Cơ hội và thách thức đốối với nêền kinh têố Việt Nam khi tham gia TPP 9 1.3.1. Những cơ hội khi tham gia hiệp định TPP............................................9 1.3.2. Những thách thức khi tham gia Hiệp định TPP:..............................10 2. VAI TRÒ CỦA MỸỸ TRONG HIỆP ĐỊNH TPP..........................................................12 3. MỸỸ RÚT LUI KHỎI HIỆP ĐỊNH TPP........................................................................13 3.1. Những nguyên nhẫn dẫẫn đêốn việc Myẫ rút khỏi Hiệp Định TPP: ........13 3.2. Sự rút lui của Myẫ ảnh hương đêốn các nước thành viên nh ư thêố nào ? 13 3.3. Việc rút lui của Myẫ ảnh hưởng đêốn nêền kinh têố Việt Nam...................14 4. MỸỸ HÉ MỞ KHẢ NĂNG QUAỸ LẠI CPTPP.............................................................15 4.1. Tại diêẫn đàn kinh têố Davos 2018, Tổng thốống Donald Trump đ ể ng ỏ khả năng quay trở lại Hiệp định CPTPP...................................................................15 4.2. Nguyên nhẫn Myẫ hé lộ khả năng quay lại CPTPP....................................16 4.3. Myẫ hé mở khả năng quay lại CPTPP sẽẫ có các tác động tới các nước thành viên................................................................................................................................ 17 4.4. Nêốu Myẫ quay lại CPTPP- điêều đó sẽẫ có các tác động như thêố nào t ới kinh têố Việt Nam.................................................................................................................. 17 4.4.1. Mặt tích cực...................................................................................................... 17 4.4.2. Vêề mặt tiêu cực:..............................................................................................18 KỀẾT LUẬN................................................................................................................................... 19 1 NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….... ............................ LỜI MỞ ĐẦU Thêố giới ngày càng hội nhập càng tạo ra cho mốẫi quốốc gia thêm nhiêều cơ hội nhưng cũng khống ít thách thức, song các n ước cũng đã đ ặt ra 2 mục tiêu hàng đẫều là phát triển kinh têố, ổn định chính tr ị. Đ ể đ ạt đ ược điêều đó khống chỉ là sự cốố găống của những nhà lãnh đạo, các nhà chính tr ị gia mà đó còn là còn sự đốềng lòng, đốềng tẫm c ủa toàn dẫn t ộc. Chính vì v ậy để nẫng cao vị thêố của mình trên toàn cẫều, chứng minh đẫốt n ước mình đang ngày một nốẫ lực để vươn xa tẫềm thêố giới, nước ta đã tham gia nhiêều t ổ chức kinh têố, chính trị văn hóa để học hỏi kinh nghiệm, giao lưu tiêốp thu những tinh hoa văn hóa của các nước bạn. Một trong những tổ ch ức đó là Việt Nam tham gia kí hiệp định đốối tác xuyên Thái Bình D ương (TPP) nay còn gọi là Hiệp định đốối tác toàn diện và tiêốn b ộ xuyên Thái Bình D ương (CPTPP). Hiệp định này làm tăng liên kêốt hội nhập m ở c ửa t ự do hóa thương mại, đẫều tư , đi sẫu vào thực chẫốt loại tr ừ nh ững rào c ản làm tăng chi phí giao dịch và là chẫốt xúc tác cho tái cẫốu trúc kinh têố, cho c ải cách. Nhưng hiện nay Myẫ đã rút khỏi TPP, lý do t ại sao? Vi ệc Myẫ rút kh ỏi TPP có ảnh hưởng gì đêốn các nước thành viên và Việt Nam chúng ta? Đẫy chính là cẫu hỏi lớn đặt ra cho nhiêều nhà kinh têố cũng nh ư các n ước trên têố gi ới. Có thể nói Myẫ là một ống trùm lớn trong khốối kinh têố thêố gi ới vì thêố nên nó có ảnh hưởng lớn đêốn tẫm lý của các nước thành viên, làm cho sẫn ch ơi b ị thu nhỏ …nhưng CPTPP vẫẫn đóng vai trò quan trọng cho c ải cách thêố chêố v ới các nước, đóng góp tích cực ra ngoài khuốn khổ hiệp đ ịnh thương m ại, làm cho các quốốc gia có thêm năng lực đàm phán đốối v ới hi ệp đ ịnh đốối tác toàn diện khu vực (RCEP). Chính vì nó có tác động mạnh mẽẫ nh ư v ậy nên sau khi rút khỏi Myẫ có ý định quay lại. Vậy giả sử Myẫ gia nh ập CPTPP l ại m ột lẫền nữa thì sẽẫ có ảnh hưởng như thêố nào đêốn nước ta và các n ước thành viên? Đẫy chính là nội dung chính bài tiểu luận của nhóm 6. 3 1. TỔNG QUAN VỀỀ HIỆP ĐỊNH TPP 1.1. Quá trình hình thành TPP 4 Hiệp định TPP (Trans-Pacific Stratẽgic Economic Partnẽrship Agrẽẽmẽnt) là Hiệp định Đốối tác Kinh têố Xuyên Thái Bình D ương. Do lúc đẫều chỉ có 4 nước tham gia nên còn được gọi là P4. Hiệp đ ịnh này kh ởi nguốền là Hiệp định Đốối tác kinh têố chặt chẽẫ hơn do nguyên thủ 3 n ước Chilẽ, Nẽw Zẽaland,Singaporẽ (P3) phát động đàm phán nhẫn dịp H ội nghị Cẫốp cao APEC 2002 tổ chức tại Mê-hi-cố. Tháng 4 năm 2005, Brunẽi xin gia nh ập v ới tư cách thành viên sáng lập trước khi vòng đàm phán cuốối cùng kêốt thúc, biêốn P3 thành P4. Năm 2010, Hiệp định thương mại t ự do đ ược đàm phán giữa 12 nước thành viên là Hoa Kỳ, Canada, Mẽxico, Pẽru, Chilẽ, Nẽw Zẽaland , Australia, Nhật Bản, Singaporẽ, Brunẽi, Malaysia và Vi ệt Nam. TPP được chính thức kí vào ngày 4/2/2016, tại Auckland (Nẽw Zẽaland) dự kiêốn sẽẫ có hiệu lực 2018.Tham gia kí kêốt hi ệp đ ịnh bao gốềm 12 bộ trưởng và 12 trưởng đoàn của 12 quốốc gia thành viên TPP. Đoàn Vi ệt Nam do bộ trưởng Bộ Cống Thương Vũ Huy Hoàng tham gia cuộc kí kêốt này. Ngay sau lêẫ kí kêốt hiệp định được trình Quốốc h ội các n ước phê chu ẩn thẽo đúng quy định pháp luật. Tháng 1 năm 2017, Hoa kỳ tuyên bốố rút TPP, khiêốn TPP khống thể đáp ứng điêều kiện có hiệu lực như dự kiêốn ban đẫều .T háng 11/2017, 11 nước thành viên TPP ra Tuyên bốố chung thốống nhẫốt đ ổi tên TPP thành Hi ệp định Đốối tác Toàn diện và Tiêốn bộ Xuyên Thái Bình D ương (CPTPP). CPTPP dự kiêốn sẽẫ tiêốp tục toàn bộ các kêốt quả đàm phán của TPP, trong đó th ực thi ngay phẫền lớn các cam kêốt. Hiện các nước TPP đang thảo luận đ ể thốống nhẫốt lại một sốố vẫốn đêề cuốối cùng, rà soát pháp lý đ ể tiêốn t ới ký chính th ức CPTPP. Ngày 8/3/2018 Lêố kí kêốt Hiệp định đốối tác toàn di ện và tiêốn b ộ Xuyên Thái Bình Dương đã diêẫn ra tại thủ đố Santiago (Chilẽ). CPTPP có 11 nêền kinh têố tham gia, gốềm: Australia, Brunẽi, Canada, Chilẽ, Nh ật B ản, Malaysia, Mẽxico, Nẽw Zẽaland, Pẽru, Singaporẽ và Việt Nam. B ộ tr ưởng Cống th ương 5 Việt Nam Trẫền Tuẫốn Anh đã tham gia lêẫ ký. CPTPP sẽẫ có hiệu lực trong 60 ngày sau khi có ít nhẫốt sáu quốốc gia tham gia hoàn tẫốt các thủ tục phê chuẩn. Hiệp định bao gốềm 30 Chương và đêề cập khống chỉ các lĩnh vực truyêền thốống như hàng hóa, d ịch v ụ, đẫều t ư, mà còn các vẫốn đêề mới như thương mại điện tử, doanh nghiệp nhà n ước,... Sau khi có hiệu lực, hiệp định này sẽẫ tạo ra một khu v ực t ự do thương mại thuộc hàng lớn nhẫốt thêố giới, với quy mố thị tr ường chiêốm khoảng 13,5% GDP toàn cẫều và bao trùm thị trường gẫền 500 tri ệu dẫn. 1.2. Nội dung khái quát của hiệp định TPP: Khẳng định lại các vẫốn đêề đã được thể hiện trong lời mở đẫều Hiệp định Đốối tác xuyên Thái Bình Dương, được ký tại Auckland ngày 4 tháng 02 năm 2016 : Hiện thực hóa nhanh chóng các lợi ích của Hiệp đ ịnh TPP thống qua Hiệp định này và tẫềm quan trọng vêề kinh têố và chiêốn l ược c ủa các l ợi ích đó; Đóng góp nhăềm duy trì mở cửa thị tr ường, thúc đ ẩy th ương m ại thêố giới và tạo ra những cơ hội kinh têố mới cho ng ười dẫn thu ộc m ọi m ức thu nhập và hoàn cảnh kinh têố; Thúc đẩy hơn nữa hội nhập và hợp tác kinh têố khu vực giữa các Bên; Tăng cường cơ hội thúc đẩy tự do hóa thương m ại và đẫều tư khu vực; Khẳng định lại tẫềm quan trọng của việc thúc đẩy trách nhi ệm xã h ội của doanh nghiệp, bản săốc và sự đa dạng văn hóa, bảo v ệ và bảo tốền mối trường, bình đẳng giới, quyêền lợi của người b ản đ ịa, quyêền lao đ ộng, thương mại, phát triển bêền vững, tri thức truyêền thốống, cũng nh ư tẫềm quan trọng của việc bảo lưu quyêền quản lý của mình vì các l ợi ích cống c ộng; Hoan nghênh các quốốc gia hoặc các lãnh thổ hải quan riêng bi ệt tham gia 6 Hiệp định này; Lời văn của Hiệp định CPTPP gốềm Lời mở đẫều và 7 điêều khoản (Trích Bản tiêống Việt Hiệp định CPTPP: Phụ lục I – Tóm tăốt n ội dung Hi ệp định TPP 11) gốềm: Điềều 1: Tích hợp Hiệp định Đốối tác xuyền Thái Bình D ương 1. Các Bên thẽo đẫy nhẫốt trí răềng, thẽo các điêều kho ản c ủa Hi ệp đ ịnh này, các điêều khoản của Hiệp định Đốối tác xuyên Thái Bình D ương, đ ược ký tại Aukland ngày 04 tháng 02 năm 2016 (“Hiệp định TPP”) đ ược tích h ợp, băềng cách tham chiêốu, vào thành một phẫền của Hiệp định này v ới nh ững sửa đổi phù hợp, ngoại trừ Điêều 30.4 (Gia nhập), Điêều 30.5 (Hi ệu l ực), Điêều 30.6 (Rút khỏi) và Điêều 30.8 (Lời văn xác thực).[1] 2. Vì mục đích của Hiệp định này, các dẫẫn chiêốu tới ngày ký trong Hiệp định TPP được hiểu là ngày ký Hiệp định này. 3. Trong trường hợp có bẫốt kỳ sự khác biệt nào giữa Hiệp định này với Hiệp định TPP thì khi Hiệp định TPP có hiệu l ực, Hi ệp đ ịnh này sẽẫ đ ược ưu tiên áp dụng ở mức độ khác biệt đó. Điềều 2: Tạm đình chỉ thực hiện một sốố điềều khoản Tại thời điểm Hiệp định này có hiệu lực, các Bên sẽẫ t ạm đình ch ỉ thực hiện các điêều khoản quy định tại Phụ lục của Hiệp định, cho đêốn khi các Bên đốềng ý kêốt thúc việc tạm đình chỉ thực hi ện m ột hay nhiêều h ơn các điêều khoản đó[2]. Điềều 3: Hiệu lực 1. Hiệp định này sẽẫ có hiệu lực sau 60 ngày kể t ừ ngày ít nhẫốt sáu nước ký kêốt hoặc ít nhẫốt 50 phẫền trăm sốố nước ký kêốt c ủa Hi ệp đ ịnh, tùy trường hợp nào cho giá trị nhỏ hơn, thống báo cho C ơ quan l ưu chi ểu băềng văn bản răềng họ đã hoàn thành các thủ tục pháp lý hiện hành c ủa mình. 7 2. Đốối với bẫốt kỳ nước ký kêốt nào của Hiệp định này mà v ới n ước đó Hiệp định chưa có hiệu lực thẽo khoản 1, Hiệp định này sẽẫ có hi ệu l ực sau 60 ngày kể từ ngày nước ký kêốt đó thống báo băềng văn b ản cho C ơ quan lưu chiểu răềng họ đã hoàn thành các thủ tục pháp lý hiện hành c ủa mình. Điềều 4: Rút khỏi Hiệp định 1. Bẫốt kỳ Bên nào đêều có thể rút khỏi Hiệp định này băềng cách g ửi thống báo băềng văn bản tới Cơ quan lưu chiểu. Bên rút kh ỏi Hi ệp đ ịnh sẽẫ đốềng thời thống báo cho các Bên khác vêề vi ệc rút kh ỏi Hi ệp đ ịnh thống qua các đẫều mốối chung được chỉ định tại Điêều 27.5 (Đẫều mốối liên l ạc) c ủa Hi ệp định TPP. 2. Việc rút khỏi Hiệp định sẽẫ có hiệu lực sau sáu tháng k ể t ừ khi m ột Bên gửi thống báo băềng văn bản cho Cơ quan l ưu chi ểu thẽo kho ản 1, tr ừ khi các Bên đốềng ý vêề một khoảng thời gian khác. Nêốu m ột Bên rút kh ỏi Hiệp định, Hiệp định này vẫẫn có hiệu lực với các Bên còn lại. Điềều 5: Gia nhập Kể từ ngày có hiệu lực của Hiệp định này, bẫốt kỳ m ột quốốc gia ho ặc lãnh thổ hải quan riêng biệt nào đêều có thể gia nh ập vào Hi ệp định này, thẽo các điêều khoản và điêều kiện được thốống nhẫốt giữa các Bên c ủa Hi ệp định với quốốc gia hoặc lãnh thổ hải quan riêng bi ệt đó. Điềều 6: Rà soát Hiệp định Đốối tác Toàn diện và Tiềốn b ộ xuyền Thái Bình Dương Bên cạnh Điêều 27.2 của Hiệp định TPP (Các chức năng c ủa Ủy ban), nêốu việc có hiệu lực của Hiệp định TPP săốp xảy ra ho ặc nêốu Hi ệp đ ịnh TPP có xu hướng khống thể có hiệu lực, các Bên, thẽo yêu cẫều c ủa m ột Bên, sẽẫ rà soát việc vận hành của Hiệp định này nhăềm xẽm xét bẫốt kỳ sự sửa đ ổi nào đốối với Hiệp định này và các vẫốn đêề có liên quan. 8 Điềều7: Các lời văn xác thực Các lời văn băềng tiêống Anh, tiêống Tẫy Ban Nha và tiêống Pháp c ủa Hiệp định này có giá trị xác thực như nhau. Trong trường h ợp x ảy ra bẫốt kỳ sự khống thốống nhẫốt nào giữa các lời văn này, l ời văn tiêống Anh sẽẫ đ ược ưu tiên áp dụng. Để làm chứng những người ký tên dưới đẫy, được ủy quyêền chính thức bởi Chính phủ tương ứng của mình, đã ký Hiệp định này. Phụ lục Danh mục một sốố điêều khoản tạm đình chỉ thực hiện thẽo Hiệp định CPTPP gốềm 20 nhóm nghĩa vụ tạm hoãn áp d ụng thẽo Hi ệp đ ịnh này (trong đó có 11 nghĩa vụ liên quan tới Chương S ở h ữu trí tu ệ, 2 nghĩa vụ liên quan đêốn Chương Mua săốm của Chính phủ và 7 nghĩa v ụ còn l ại liên quan tới 7 Chương là Quản lý hải quan và Tạo thu ận l ợi Th ương m ại, Đẫều tư, Thương mại dịch vụ xuyên biên giới, Dịch vụ Tài chính, Viêẫn thống, Mối trường, Minh bạch hóa và Chốống tham nhũng). Ngoài ra, Ph ụ l ục này còn điêều chỉnh lại nội dung dẫẫn chiêốu liên quan tới th ời đi ểm có hi ệu l ực cho phù hợp hơn với Hiệp định CPTPP đốối với bảo lưu vêề các bi ện pháp khống tương thích trong dịch vụ và đẫều tư của Bru-nẫy và b ảo l ưu vêề doanh nghiệp nhà nước của Ma-lai-xi-a. Ngoài các nội dung chính thức trên, cũng như v ới Hi ệp đ ịnh TPP trước đẫy, các nước dự kiêốn cũng ký m ột sốố Thư trao đổi vêề liên quan đêốn các nội dung thuộc quan tẫm riêng của mốẫi nước khi Hi ệp đ ịnh CPTPP được ký chính thức. 1.3. Cơ hội và thách thức đốối với nềền kinh tềố Việt Nam khi tham gia TPP 1.3.1. Những cơ hội khi tham gia hiệp định TPP Hội nhập khu vực đang nổi lên đóng vai trò chủ đạo v ới nhiêều hình thức phong phú, đa dạng. Xu thêố này khống ch ỉ ph ản ánh s ự m ưu cẫều l ợi ích 9 kinh têố mà còn phản ánh cục diện chính trị quốốc têố m ới. Tham gia vào Hi ệp định TPP, một cẫốu trúc quan trọng của khu vực, sẽẫ giúp Vi ệt Nam năốm băốt và tận dụng tốốt hơn các cơ hội do quá trình tái cẫốu trúc c ục di ện quốốc têố và khu vực cũng như xu thêố hội nhập kinh têố khu vực đẽm l ại. Tham gia TPP giúp Việt Nam đẩy m ạnh tăng tr ưởng xuẫốt kh ẩu và thay đổi cơ cẫốu thị trường xuẫốt nhập khẩu thẽo hướng cẫn băềng hơn.Thẽo các nghiên cứu của Ngẫn hàng thêố giới (WB), ch ỉ cẫền dựa trên những giả định khiêm tốốn thì Hiệp định TTP d ự kiêốn cũng đã có th ể góp phẫền tăng thêm 1,1% GDP tính đêốn thời đi ểm 2030, v ới thêm gi ả đ ịnh tăng năng suẫốt khiêm tốốn, TTP sẽẫ góp phẫền làm GDP tăng thêm 3,5%. Đốềng th ời thẽo nghiên cứu của Viện Kinh têố Quốốc têố Pẽtẽrson cũng ch ỉ ra răềng, Vi ệt Nam sẽẫ là nước có thu nhập và xuẫốt khẩu tăng m ạnh nhẫốt trong các n ước thành viên với tốốc độ tăng trưởng lẫền lượt 13,6% và 31,7%, trong khi đó những nước khống tham gia TPP sẽẫ chịu thiệt hại do giao th ương chuy ển hướng. Ngoài ra, tham gia TPP tạo điêều kiện để Việt Nam hoàn thi ện th ể chêố kinh têố thị trường, cơ cẫốu lại nêền kinh têố và chuy ển đ ổi mố hình tăng trưởng. Tạo động lực để các doanh nghiệp Việt Nam nẫng cao năng l ực cạnh tranh, cải thiện chẫốt lượng hàng hóa dịch v ụ và phát tri ển kh ả năng sản xuẫốt của nêền kinh têố. Bên cạnh đó, tham gia TPP giúp Vi ệt Nam thu hút được dòng FDI với giá trị lớn hơn và cống ngh ệ cao h ơn; t ạo c ơ h ội đ ể các doanh nghiệp Việt Nam tham gia hiệu quả hơn vào chuốẫi cung ứng toàn cẫều; tạo điêều kiện để Việt Nam nẫng cao thực thi quyêền s ở h ữu trí tu ệ, minh bạch hóa thị trường mua săốm cống, đẫốu thẫều chính ph ủ. 1.3.2. Những thách thức khi tham gia Hiệp định TPP: Việc cam kêốt và thực hiện các cam kêốt sẫu và rộng trong khuốn khổ đàm phán Hiệp định TPP sẽẫ đặt ra những thách thức khống nhỏ, những 10 hạn chêố trong năng lực cạnh tranh quốốc gia có th ể là nhẫn tốố c ản tr ở Vi ệt Nam khai thác những cơ hội mà TPP mang lại. Đặc biệt là sức ép vêề mở cửa thị trường: Sức cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam còn yêốu, nguốền vốốn còn hạn hẹp, khả năng quản lý còn nhiêều bẫốt cập. Nêốu khống có sự chuẩn bị tốốt, nhiêều ngành sản xuẫốt và dịch vụ có nguy cơ thẫốt bại trên chính thị trường nội địa. Tuy nhiên, đẫy là con đường mà s ớm hay muộn Việt Nam cũng phải đi qua để chuyển dịch cơ cẫốu kinh têố thành cống, thẽo hướng nẫng cao giá trị gia tăng, chẫốt lượng và hi ệu qu ả của tăng trưởng kinh têố. Dưới đẫy là biểu đốề thể hiện năng lực cạnh tranh c ủa n ước ta so với các nước thành viên tham gia hiệp định TPP: Ngoài ra, tham gia TPP có thể khiêốn Việt Nam giảm nguốền thu ngẫn sách từ thuêố nhập khẩu; tham gia TPP sẽẫ dẫẫn tới gia tăng chi phí c ải cách hành chính của Chính phủ và các chi phí của doanh nghiệp; có những tác động tiêu cực từ việc mở cửa thị trường mua săốm cống, ảnh h ưởng đêốn vẫốn đêề việc làm và thu nhập của người lao động. 11 Để thực thi cam kêốt trong Hiệp định TPP, Việt Nam có thể sẽẫ phải điêều chỉnh, sửa đổi nhiêều quy định pháp luật vêề thương mại, đẫều tư, đẫốu thẫều, sở hữu trí tuệ…Tuy nhiên,với những kinh nghiệm có được từ quá trình đàm phán gia nhập WTO, đẫy có thể khống ph ải là m ột thách th ức quá lớn đốối với Việt Nam. 2. VAI TRÒ CỦA MỸỸ TRONG HIỆP ĐỊNH TPP Từ cuốối thập niên 80 của thêố kỷ trước, nêền th ương mại toàn cẫều đã băốt đẫều có những biêốn động mạnh mẽẫ, băốt nguốền t ừ s ự bùng n ổ c ủa nêền kinh têố Trung Quốốc. Xét thẽo các sốố liệu kinh têố, Trung Quốốc đang dẫền đu ổi kịp hoặc thậm chí vượt Myẫ. Các quốốc gia chẫu Á đang ngả vêề Trung Quốốc, bởi nêền kinh têố này là một nhẫn tốố lớn và có những lo ngại rõ rệt trong khu vực vêề uy tín của Myẫ cũng như quyêền l ực c ủa nêền kinh têố hàng đẫều thêố giới.Vì vậy:  Myẫ giữ vai trò quan trọng trong vẫốn đêề thiêốt l ập và đ ảm b ảo trật tự giao thương thêố giới.Với một nêền kinh têố l ớn trên thêố gi ới, Myẫ được xẽm là “ đàn anh” trong các vẫốn đêề giao thương, trao đ ổi hàng hóa giữa các quốốc gia trên thêố giới. Nêốu thiêốu Myẫ thì nêền kinh têố th ị tr ường thêố giới sẽẫ bị mẫốt cẫn băềng, lệch hướng.  Việc Myẫ tham gia TPP sẽẫ giúp việc ký kêốt các giao th ương được dêẫ dàng hơn.Đặc biệt,Myẫ là đẫều tàu trong chiêốn l ược xoay tr ục sang chẫu Á nhăềm đốối trọng với sự trốẫi dậy của Trung Quốốc trong khu vực,làm cẫn băềng sức mạnh kinh têố của khu vực đang nghiêng vêề phía Trung Quốốc và ngăn chặn xung đột xảy ra.TPP sẽẫ giúp Hoa Kỳ đêề ra Nghị trình mậu dịch toàn cẫều trước mức trốẫi dậy của Trung Quốốc và mong muốốn đêề ra một đốối trọng đốối với chính sách bành tr ướng c ủa Băốc Kinh ở khu vực Thái Bình Dương trong khi Trung Quốốc đang tìm cách mở rộng phạm vi ảnh gưởng vêề kinh têố chính trị ở đẫy. 12  Myẫ giữ vai trò quan trọng trong việc xẫy dựng TPP nh ư m ột hiệp định khống chỉ có tiêu chuẩn cao như tự do hóa hoàn toàn các hoạt động thương mại hàng hóa và dịch vụ mà còn có tính toàn di ện bao quát tới nhiêều lĩnh vực nội biên giới các quốốc gia nh ư các yêu cẫều vêề mối trường đẫều tư sở tại, tiêu chuẩn lao động, mối trường,..  GDP của khốối TPP sẽẫ chiêốm 40% GDP toàn cẫều, chiêốm 1/3 thương mại toàn cẫều  Myẫ sẽẫ mở cửa thị trường cho các mặt hàng bơ sữa của Nẽwzẽland và thời gian giữ bảo hộ độc quyêền đốối v ới các sản ph ẩm xẫy dựng thêố hệ mới. 3. MỸỸ RÚT LUI KHỎI HIỆP ĐỊNH TPP 3.1. Những nguyền nhân dâẫn đềốn việc Myẫ rút khỏi Hiệp Định TPP: Tẫn Tổng thốống Myẫ - Donald Trump ngay khi nh ậm ch ức đã tiêốn hành ký săốc lệnh nhăềm rút Myẫ khỏi TPP do ống ẽ ng ại nh ững cu ộc đàm phán đa phương kéo dài làm mẫốt thời gian và giảm hiệu qu ả của tiêốn trình. Ông cũng nhẫốn mạnh nêốu có thể diêẫn ra đàm phán song ph ương giữa từng nước với nhau sẽẫ dêẫ dàng hơn và nẫng cao hi ệu qu ả c ủa tiêốn trình hơn. Chính phủ Myẫ chưa nhận thẫốy được sự nhượng bộ đáng kể từ các nước thành viên nhăềm đưa TPP trở nên hiệu quả. Cụ thể hơn, ống Trump cho răềng điêều khoản vêề ngành bò th ịt trong TPP sẽẫ làm tổn thương đêốn người lao động Myẫ. Trên quan đi ểm b ảo h ộ thương mại, ống Trump tin răềng tẫềng lớp nống dẫn và cống nhẫn Myẫ sẽẫ mẫốt đi nhiêều cơ hội việc làm vào tay lực lượng lao động giá r ẻ đêốn t ừ các n ước đang phát triển như Trung Quốốc, Việt Nam và Malaysia. 13 3.2. Sự rút lui của Myẫ ảnh hương đềốn các nước thành viền nh ư thềố nào ? Ảnh hưởng đêốn các nước thành viên và bản thẫn Myẫ: Myẫ rút khỏi TPP sẽẫ mở đường cho việc Trung Quốốc “chẽn chẫn” vào Hiệp định, trở thành nước được hưởng lợi nhiêều nhẫốt và đ ược nẫng cao v ị thêố nhiêều nhẫốt trong khu vực các nước chẫu Á tham gia vào TPP. Bên c ạnh đó, chính quyêền Myẫ nhận định 35 lĩnh vực cống nghi ệp c ủa n ước này sẽẫ mẫốt "sẫn chơi" vêề tay các đốối thủ Trung Quốốc và nhiêều nước khác, khiêốn Myẫ có thể thiệt hại 5,3 tỷ USD chỉ riêng tại thị trường Nhật Bản.Thẽo m ột báo cáo mới của Hội đốềng Cốố vẫốn kinh têố của Nhà Trăống, xuẫốt kh ẩu c ủa Myẫ t ới Nhật Bản sẽẫ bị tác động, khi RCEP giảm mức thuêố cho hàng hóa Trung Quốốc. Báo cáo ước tính với RCEP, hàng hóa Trung Quốốc sẽẫ đ ược gi ảm thuêố từ 5-10% khi xuẫốt sang Nhật Bản. Trong khi đó, nêốu TPP khống đ ược Quốốc hội Myẫ thống qua, các cống ty “xứ cờ hoa” sẽẫ bị Tokyo áp m ức thuêố trung bình cao gẫốp đối so với các đốối thủ cạnh tranh từ Trung Quốốc. Myẫ cũng sẽẫ tự làm giảm vị thêố của mình trong khu v ực chẫu Á, m ột phẫền nào làm mốối quan hệ giữa Myẫ với các nước tham gia CPTPP tr ở nên khống tốốt. IMF cũng đã cảnh báo nêốu Myẫ rút khỏi CPTPP, ch ủ nghĩa b ảo h ộ thương mại trong nước sẽẫ gẫy ảnh hưởng nặng nêề với nhiêều quốốc gia, đ ặc biệt là các quốốc gia đang phát triển ở chẫu Á. 3.3.Việc rút lui của Myẫ ảnh hưởng đềốn nềền kinh tềố Việt Nam Trong các quốc gia tham gia vào TPP, Việt Nam là nước hưởng lợi nhiều nhất, với dự kiến kim ngạch xuất khẩu sẽ tăng 31,5% . Đối tác xuất khẩu chính của Việt Nam hiện nay là Hoa Kỳ (chiếm 18%), Nhật Bản (chiếm 11%), Trung Quốc (chiếm 11%), Hàn Quốc (chiếm 5%), Mã Lai (chiếm 4%)… 14 Nêốu TPP chính thức hiệu lực vào năm 2018, các nước thành viên nh ư Hoa Kỳ, Nhật Bản, Nam Hàn, Mã Lai, Úc Chẫu g ỡ b ỏ hàng rào thuêố quan thì hàng xuẫốt khẩu của Việt Nam sẽẫ dêẫ dàng tiêu th ụ h ơn, và đó là lý do mà nước ta hy vọng kim ngạch xuẫốt khẩu sẽẫ tăng lên 31,5%. Việc Myẫ rút khỏi TPP có tác động khống nhỏ đốối với nêền kinh têố Vi ệt Nam, vì kinh têố Việt Nam đã hội nhập rẫốt sẫu. Và xuẫốt kh ẩu và nh ập kh ẩu của Việt Nam đêốn lúc này cộng lại đã chiêốm 150-160% của GDP, cho nên việc mẫốt một thị trường hoặc giảm sút của một sẽẫ dẫẫn đêốn việc giảm sút mẫốt đi tới 20% của tổng giá trị xuẫốt khẩu. Có nghĩa so với TPP 12 nước mức độ hưởng lợi của Việt Nam trong TPP 11 nước giảm rẫốt nhiêều do thiêốu l ợi ích tăng thêm từ thị trường Myẫ. Việc Myẫ rút khỏi TPP khống chỉ gẫy bẫốt lợi cho Việt Nam vêề mặt xuẫốt khẩu mà nêền kinh têố có thể gặp nhiêều khó khăn khi khống còn yêốu tốố TPP đ ể gia tăng vốốn đẫều tư FDI, buộc phải lệ thuộc nhiêều hơn vào Trung Quốốc. Qua các sốố liệu thốống kê bên dưới, ta sẽẫ thẫốy được s ự s ụt gi ảm vêề mặt con sốố định lượng của Việt Nam sau khi Myẫ rút lui kh ỏi Hi ệp Đ ịnh TPP:  GDP tăng thêm chỉ đạt 1,32%, còn khi có Myẫ tham gia tăng đêốn 6,7%.  Đốối với xuẫốt khẩu, tăng thêm 4%, trong khi có Myẫ thì tăng t ới 15%.  Còn nhập khẩu khi có Myẫ thì tăng 10,5% và khi khống có Myẫ tham gia chỉ còn 3,8%. Ngoài ra, trong bối cảnh kinh tế Việt Nam đang lâm vào hoàn cảnh khó khăn, ảnh hưởng “không còn TPP” cũng có tác động xấu về tâm lý quần chúng và đảng viên, cán bộ các cấp. Việt Nam sẽẫ gặp nhiêều khó khăn hơn, nhưng chăốc chăốn khống ph ải là so sánh với nêền kinh têố bẫy giờ. Bởi bẫy gi ờ nêền kinh têố Vi ệt Nam vẫẫn phát triển trong một mối trường khống có TPP. 4. MỸỸ HÉ MỞ KHẢ NĂNG QUAỸ LẠI CPTPP 15 4.1. Tại diềẫn đàn kinh tềố Davos 2018, Tổng thốống Donald Trump đ ể ngỏ khả năng quay trở lại Hiệp định CPTPP. Myẫ có thể sẽẫ ở lại Hiệp định Đốối tác xuyên Thái Bình D ương (TPP) nay đã đổi thành Hiệp định Đốối tác Toàn diện và Tiêốn b ộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Đẫy là khẳng định của Tổng thốống Myẫ Donald Trump trong cuộc trả lời phỏng vẫốn kênh truyêền hình CNBC t ại Diêẫn đàn Kinh têố Davos đang diêẫn ra ở Thụy Syẫ. Thẽo ống Donald Trump, Myẫ sẽẫ ch ỉ ở l ại Hi ệp định này một khi Myẫ có một thỏa thuận tốốt hơn tr ước. Tuyên bốố của Tổng thốống Myẫ đưa ra trong bốối c ảnh, ngày 23/1, 11 quốốc gia còn lại của Hiệp định Đốối tác Toàn diện và Tiêốn b ộ Xuyên Thái Bình Dương đã đạt được nhẫốt trí vêề nội dung sửa đổi của hiệp đ ịnh và sẽẫ sớm ký kêốt thoả thuận này vào tháng 3 t ới. Hi ệp đ ịnh m ới cũng đ ể ng ỏ cánh cửa để Myẫ có thể tham gia trở lại. 4.2. Nguyền nhân Myẫ hé lộ khả năng quay lại CPTPP . Thẽo trích dẫẫn từ tờ báo Báo Mới, Myẫ muốốn quay l ại TPP vì l ợi ích của chính mình. Thực têố mà ống Trump phải đốối mặt, đó là vẫốn đêề l ợi ích của các tập đoàn Myẫ. Bởi đụng đêốn lợi ích của mình nên các tập đoàn sẽẫ khống để ống Trump muốốn làm gì thì làm. H ọ sẽẫ tìm cách v ận đ ộng và băềng chứng là một loạt nghị sĩ đã lên tiêống thúc giục ống Trump đ ổi ý v ới Hi ệp định TPP - nay là CPTPP. Myẫ ngỏ ý quay lại CPTPP vì chủ trương phát triển th ương mại song phương của Tổng thốống Donald Trump khống thực têố và khống th ực hi ện được. Thực tiêẫn cho thẫốy, ngay cả Hiệp định Thương mại tự do Băốc Myẫ (NAFTA) đàm phán một năm mà cũng chưa có kêốt quả. Ngoài ra đó còn là sự lo ngại ngày càng tăng của ống Trump và những người làm chính sách của Myẫ vêề Trung Quốốc - mốối đẽ d ọa chiêốn l ược 16 dài hạn của Myẫ. Hiệp định này luốn được coi là biện pháp nhăềm ngăn chặn ảnh hưởng của Trung Quốốc trong khu vực. Chia sẻ quan điểm này, PGS.TS Đinh Trọng Th ịnh (H ọc vi ện Tài chính), khi ống Trump cũng cho răềng, vi ệc Myẫ tr ở l ại TPP ch ỉ là vẫốn đêề th ời gian. Tổng thốống Donald Trump là một nhà kinh doanh và khi quyêốt đ ịnh rút Myẫ khỏi Hiệp định TPP, ống chỉ có tẫềm nhìn c ủa m ột ng ười kinh doanh mà thiêốu đi cái nhìn của một người đứng đẫều một quốốc gia, mà quốốc gia đó lại là một cường quốốc, đẫều tàu phát triển của thêố gi ới. Ông Trump m ới ch ỉ nhìn ở góc độ làm thêố nào để các doanh nghi ệp Myẫ được l ợi nhiêều nhẫốt mà quên răềng thêố giới ngày nay đan xẽn và ph ụ thu ộc lẫẫn nhau, khống th ể ch ỉ có chuyện mình Myẫ được lợi, còn các nước xung quanh ph ải ch ịu thi ệt. Đêốn nay, khi có đẫềy đủ thống tin, tẫềm nhìn và cả những tr ải nghi ệm đ ược mẫốt trong quan hệ quốốc têố thì ống Trump m ới nh ận ra răềng rút Myẫ kh ỏi TPP là nóng vội. Nêốu Myẫ tách rời khỏi các quan hệ thương mại đa ph ương thì chính Myẫ sẽẫ chịu thiệt thòi, có nhiêều nước thay Myẫ nh ận lẫốy c ương v ị dẫẫn đẫều. 4.3. Myẫ hé mở khả năng quay lại CPTPP sẽẫ có các tác đ ộng tới các nước thành viền. Tổng thốống Chilẽ- Bachẽlẽt nhẫốn mạnh, các thành viên CPTPP sẽẫ hoan nghênh Myẫ trở lại nhưng Washington sẽẫ ph ải chẫốp nh ận các điêều khoản của hiệp định sửa đổi. Bộ trưởng Thương mại Nẽw Zẽaland- David Parkẽr nhận định, triển vọng Myẫ quay lại trong vài năm t ới rẫốt khó x ảy ra và ngay cả khi Washington săẫn sàng tham gia, cũng khống có gì b ảo đ ảm răềng các thành viên khác sẽẫ đốềng ý áp dụng tr ở l ại nh ững “điêều kho ản trẽo”. Nhiêều nước thành viên khác sẽẫ hoan nghênh sự quay trở lại của Myẫ để tránh bị rơi vào vòng ảnh hưởng của Trung Quốốc. Đốối v ới c ả Nh ật B ản và Australia, duy trì sự tham gia của Myẫ trong khu v ực là vẫốn đêề có tẫềm quan trọng ở mức quốốc gia . Đốối với các nước thành viên, sẽẫ có tác động 17 kinh têố tích cực đêốn nêền kinh têố toàn cẫều .Các cựu quan chức Bộ Ngoại giao Đài Loan Huang Kwẽi-Bo cho hay, một TPP khống có Myẫ giốống nh ư m ột con hổ khống có răng. Đó là sự khác biệt giữa m ột th ỏa thu ận chiêốm 40% t ổng sản phẩm quốốc nội toàn cẫều và một thỏa thu ận ch ỉ chiêốm 15%. Trong trường hợp Myẫ tái tham gia, nhiêều khả năng Indonẽsia, Đài Loan và Philippinẽs cũng sẽẫ gia nhập Hiệp định này. Bên cạnh đó việc Myẫ quay lại TPP, thì nó còn có ảnh h ưởng t ới các thỏa thuận và các ký kêốt của các nước thành viên tr ước đó trong vi ệc ký kêốt Hiệp định CPTPP . Trong trường hợp Myẫ tham gia CPTPP, các bên sẽẫ ph ải thể hiện sự nhượng bộ và mêềm dẻo trong đàm phán. 4.4. Nềốu Myẫ quay lại CPTPP- điềều đó sẽẫ có các tác đ ộng nh ư thềố nào tới kinh tềố Việt Nam. 4.4.1. Mặt tích cực Vêề mặt ảnh hưởng kinh têố thuẫền túy,việc tiêốp cận đ ược thị tr ường rộng lớn và hẫốp dẫẫn như Myẫ thì xuẫốt khẩu các mặt hàng dệt may và các sản phẩm thủy sản của Việt Nam sẽẫ được đẩy mạnh . Nêốu Myẫ quay lại TPP (tức CPTPP hiện nay) thì chính sách căốt giảm thuêố quan tại thị tr ường l ớn này sẽẫ được áp dụng vào nước ta và nhiêều khả năng sẽẫ có s ự bùng n ổ đẫều t ư tr ực tiêốp từ nước Myẫ liên quan đêốn những mặt hàng này. Vêề giáo dục, nêốu Myẫ tham gia hiệp định TPP, Việt Nam sẽẫ đ ược tiêốp cận một nêền giáo dục hiện đại với những hốẫ trợ từ Myẫ v ới t ư cách là m ột nước thành viên của hiệp định. Vêề khoa học kĩ thuật, nêốu Myẫ tham gia CPTPP thì đẫy sẽẫ là c ơ h ội đ ể Việt Nam có thể học hỏi cống nghệ tiên tiêốn của Myẫ nói riêng và nhiêều quốốc gia khác trong nhiêều lĩnh vực, đốềng thời nẫng cao trình đ ộ c ủa ng ười lao động nước ta. 18 Vêề vẫốn đêề khan hiêốm việc làm cũng sẽẫ được giải quyêốt. Myẫ là m ột n ơi tập trung nhiêều “ống lớn” của nhiêều lĩnh vực, nên vì m ục đích tăng doanh thu của mình, các doanh nghiệp này sẽẫ tìm kiêốm nguốền lao đ ộng r ẻ, trong khi đó giá lao động ở Myẫ lại cao, chính lẽẫ đó họ sẽẫ có xu h ướng tiêốp c ận những nguốền nhẫn lực dốềi dào, rẻ như Việt Nam. 4.4.2. Vềề mặt tiều cực: Với suy nghĩ vì lợi ích của chính mình, t ổng thốống Myẫ- Donald Trump cùng với tuyên bốố “Nêốu Myẫ đàm phán được một thỏa thuận th ực s ự tốốt thì tối sẽẫ cởi mở với TPP”, bên cạnh đó là mong muốốn Myẫ sẽẫ quay l ại c ủa các nước thành viên, thiêốt nghĩ nêốu Myẫ quay tr ở l ại có th ể làm m ột sốố điêều khoản của hiệp định bị thay đổi hoặc trì hoãn. Và nêốu điêều đó x ảy ra rẫốt có khả năng sẽẫ gẫy sức ép lên nêền kinh têố của các n ước thành viên, trong đó có Việt Nam. KỀẾT LUẬN Việc Việt Nam gia nhập Hiệp định TPP đã mở ra nhiêều c ơ h ội l ớn, để đẩy mạnh việc phát triển nêền kinh têố nước ta m ột cách nhanh chóng và bêền vững. Tuy nhiên, việc nước ta tham gia vào Hiệp định TPP cũng mang tới khống ích khó khăn và thách thức đốối v ới các Doanh nghi ệp trong n ước. Tham gia TPP đòi hỏi Việt Nam cẫền có nhiêều cải biêốn vêề các chính sách kinh têố cũng như các bộ luật liên quan vêề kinh têố, và đặc bi ệt đòi h ỏi s ự nh ảy bén chủ động cải tiêốn để thẽo kịp xu thêố của các doanh nghiệp Việt Nam thì mới có khả năng cạnh tranh với các doanh nghiệp nước ngoài. Đốối v ới Vi ệt Nam, một trong những mục tiêu lớn nhẫốt khi tham gia Hi ệp đ ịnh TPP là tăng cường lợi thêố xuẫốt khẩu sang các nước thành viên TPP, đ ặc bi ệt là th ị 19