Tài liệu Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn môn địa lý làm bản đồ nổi giải quyết sự khó khăn trong việc đi lại của người khiếm thị

LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẬN HAI BÀ TRƯNG BÀI DỰ THI VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG THỰC TIỄN (Môn: Địa lí) Trường: PTCS Nguyễn Đình Chiểu Địa chỉ: 21 – Phố Lạc Trung – Phường Thanh Lương Điện thoại: 0436366504 Email: [email protected] Thông tin về học sinh dự thi: 1. Đỗ Hoàng Trà My Ngày sinh: 25/5/2000 – Lớp 9A2 2. Nguyễn Chí Thành Ngày sinh: 24/8/2000 – Lớp 9A2 0 LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ TÊN TÌNH HUỐNG LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ 1 LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ TÌNH HUỐNG Được học và vui chơi dưới mái trường Nguyễn Đình Chiểu này – ngôi trường dành cho các bạn học sinh khiếm thị chúng em mới thấu hiểu nỗi vất vả ,khó khăn trong sinh hoạt hằng ngày (đặc biệt là việc đi lại trong cuộc sống). Khi được nghe những lời tâm sự từ các bạn học sinh khiếm thị trong lớp lòng chúng em mới cảm thấy mình thật may mắn biết bao ! Vì vậy ,chúng em đã quyết định làm nên một mô hình bản đồ nổi từ những kiến thức được học trong nhà trường và sẵn có trong xã hội để giảm bớt những khó khăn ,đáp ứng các nhu cầu thiết yếu trong sinh hoạt của người khiếm thị . 2 LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ I. MỤC TIÊU GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG Xây dựng bản đồ nổi (dành cho người khiếm thị) Giải quyết tình huống trên giúp cho việc vận dụng kiến thức của các môn học và thực tiễn một cách hiệu quả, kết hợp học lí thuyết với thực hành cụ thể làm rõ được: - Thế nào là bản đồ nổi? - Tại sao bản đồ nổi lại có ích (đặc biệt với người khiếm thị)? - Bản đồ nổi có những lợi ích như thế nào? Qua đó, hiểu rõ được lợi ích của bản đồ nổi (đặc biệt với người khiếm thị) và cách sử dụng của nó nhằm mục đích giúp học biết được các điểm, cải thiện nhu cầu cho cuộc sống hàng ngày. II. TỔNG QUAN VỀ CÁC NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN VIỆC GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG Bản đồ nổi là một trong những công cụ giúp mọi người có thể biết được chi tiết các địa điểm (đặc biệt với người khiếm thị), phục vụ cho đời sống hàng ngày. Để giải quyết tình huống này, chúng em cần dựa vào: - Những ý kiến, lời chia sẻ của mọi người (đặc biệt là các bạn khiếm thị) từ phiếu điều tra mà chúng em đưa ra. - Sự tìm hiểu qua thực tế, các kiến thức đã học và thu nhận được trong nhà trường và cuộc sống thực tế hàng ngày. - Sự khó khăn trong việc đi lại khi ra ngoài trường để đáp ứng những nhu cầu tất yếu trong cuộc sống hàng ngày. - Những tác phẩm báo chí viết về thực trạng khó khăn của người khiếm thị trong việc đi lại trên khắp mọi miền Tổ quốc - Những thứ cần thiết mà tấm bản đồ bình thường không thể giúp người khiếm thị. 3 LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ III. GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG: Để giải quyết tình huống trên chúng em đã vận dụng những kiến thức ở nhiều môn học trong nhà trường và tìm hiểu thực tế những điều liên quan đến vấn đề. Cụ thể như sau: Môn Ngữ văn: dùng những kiến thức về môn ngữ văn để giới thiệu, trình bày những luận điểm luận cứ cụ thể để thuyết phục mọi người cùng chung tay làm nên những thứ như bản đồ nổi giúp cải thiện cuộc sống của người khiếm thị. Môn Địa lí: áp dụng những kiến thức môn địa lí để biết vẽ bản đồ theo tỉ lệ nhất định, biết sử dụng các kí hiệu chèn lên bản đồ sao cho hợp lí và khoa học. Biết cách đưa các đối tượng địa lí từ thực tế lên bản đồ sao cho hợp lí. Môn Tin học: sử dụng những kiến thức môn tin giúp chúng em có thể điều tra các địa điểm 1 cách dễ dàng, không bị mất nhiều thời gian và có được thông tin chi tiết nhanh chóng. Môn Mỹ thuật: áp dụng kiến thức môn mỹ thuật giúp chúng em biết cách phối màu cho thật đẹp mắt và làm biểu tượng cho các địa điểm. Môn Giáo dục công dân: giúp chúng em sáng tạo, tìm tòi để tạo ra những giá trị mới về vật chất hoặc tìm ra cái mới, cách giải quyết tốt nhất trong mỗi tình huống nhằm đạt kết quả cao. Ngoài ra nó còn giúp chúng ta biết cách sắp xếp lịch trình để rút ngắn thời gian, đạt được mục đích đã đề ra một cách nhanh chóng và tốt đẹp. Môn Toán: giúp chúng em trong quá trình tính toán tỉ lệ và xây dựng các hình khối một cách khoa học hợp lí. 4 LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ IV. THUYẾT MINH TIẾN TRÌNH GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG. 1. Lập kế hoạch Công việc Thời gian hoàn thành 1. Đi thực tế tìm hiểu thông tin qua việc phỏng vấn khảo sát mọi người (đặc biệt là người khiếm thị)từ phiếu điều tra. 2. Tìm bản đồ và hỏi ý kiến thầy giáo dạy môn địa lí 4 ngày 2 ngày 3. Chuẩn bị vật dụng để làm nền và bản đồ: + Làm nền bản đồ + Cắt hình khối(đường…) 4. Tham khảo ý kiến cô giáo dạy mĩ thuật về dùng loại màu cho bản đồ. + Dùng sơn xịt màu cho đường và các khu dân cư. + Tô màu nước làm màu hồ và công viên. 1 ngày 2 ngày 1 ngày 1 ngày 5. Điều tra các địa điểm (quán ăn nhanh, bệnh viện, ngân hàng…) qua thực tế và mạng internet. 2 ngày Mua vật dụng làm biểu tượng cho các địa điểm và gắn chúng lên bản đồ 6. Chỉnh sửa bản đồ và hoàn thiện báo cáo Sản phẩm Thu thập được nhiều ý kiến, những lời chia sẻ và thông tin hữu ích. Biết cách phân chia tỉ lệ và khu vực làm bản đồ thích hợp Sản phẩm làm xong phải đúng tỉ lệ và có tính thẩm mĩ, phù hợp yêu cầu Biết dùng loại màu phù hợp với xốp và cách pối màu cho thật đẹp mắt (khi phun sơn lên xốp phải sơn làm nhiều lần và xịt xa tránh xốp bị ăn mòn) Thu thập thông tin và tư liệu một cách nhanh chóng, và vật dụng hợp lí 1 ngày 2 ngày 5 Bản đồ nổi hoàn chỉnh và báo cáo LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ 2. Thu thập thông tin a. Tìm hiểu thực tế. Quay phim, chụp ảnh, phỏng vấn và khảo sát người khiếm thị từ phiếu điều tra để hiểu rõ hơn về lợi ích của bản đồ nổi với nhu cầu đời sống hàng ngày với người khiếm thị. b. Tìm hiểu bản đồ và tham khảo ý kiến thầy giáo dạy môn địa lí về cách làm bản đồ: c. Hỏi ý kiến cô giáo dạy môn mỹ thuật về cách dùng màu và phối màu. d. Điều tra thông tin các địa điểm qua internet Toàn bộ thông tin, dữ liệu thu thập được phải ghi vào sổ nhật kí hàng ngày làm việc của nhóm. 3. Xử lí thông tin, xây dựng bản đồ và tạo lập văn bản. “CHUNG TAY LÀM NÊN BẢN ĐỒ NỔI CHO NGƯỜI KHIẾM THỊ” Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng biết việc đi lại khó khắn trong cuộc sống hàng ngày của mỗi người khiếm thị nói chung và học sinh khiếm thị trong trường em nói riêng. Là một học sinh trong trường PTCS Nguyễn Đình Chiểu này - ngôi trường dành cho các bạn khiếm thị, được tận mắt chứng kiến cuộc sống hàng ngày chúng enm mới thấu hiểu sự khó khăn trong việc đi lại của các bạn như thế nào? Vì vậy dựa trên những kiến thức được học trong nhà trường và những kinh nghiệm đã có trong cuộc sống chúng em đã làm nên bản đồ nổi và mong nó sẽ giúp ích cho các bạn khiếm thị trong việc đi lại để đáp ứng các nhu cầu trong cuộc sông cũng như sinh hoạt. Những dụng cụ để giúp đỡ cho người khiếm thị trong cuộc sống hàng ngày đang là một vấn đề được tất cả các tổ chức quan tâm đến. vì đây là vấn đề ảnh hưởng đến cuộc sống, sự phát triển toàn diện ở các bạn học sinh khiếm thị, nhưng hiện nay theo sự khảo sát của chúng em thì 80% số học sinh được hỏi không biết hoặc không quan tâm đến những khó khăn của các bạn khiếm thị. Từ con số trên cho chúng ta thấy thật đáng buồn, mỗi người trong chúng ta cần có sự 6 LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ đồng cảm và quan tâm tới những người xung quanh đặc biệt cùng học trong một ngôi trường, cùng sống và cảm nhận được những khó khăn của các bạn khiếm thị trong cuộc sống hàng ngày. Cùng chung tay làm nên những vật dụng để tạo điều kiện tốt hơn trong sinh hoạt hàng ngày của người khiếm thị là nhiệm vụ không của riêng ai. a. Trước hết, ta cần biết bản đồ nổi là như thế nào? Bản đồ và các đối tượng quan tâm ở bản đồ giấy được làm nổi lên và có sự tương phản giữa các đối tượng, từ đó giúp các bạn khiếm thị có thể nhận biết được địa điểm của khu vực một cách dễ dàng và thuận tiện thông qua việc tiếp xúc các hình khối được làm nổi lên trên bản đồ. Dựa trên bản đò thực tế chúng em làm nên một mô hình bản đò nổi. bản gồm 4 phần chính: + Khu dân cư + Sông, hồ + Công viên + Các địa điểm đặc biệt mà các bạn khiếm thị quan trong cuộc sống hàng ngày(ngân hàng, bến xe bus, quán ăn nhanh…) Trong quá trình làm, các đối tượng được làm nổi lên trên bản đồ, được phân tầng theo thứ tự sau: + Lớp sông hồ ở thấp nhất (màu xanh dương) + Lớp công viên thứ hai (màu xanh lá cây) + Lớp đường thứ ba (màu xám) + Lớp khu dân cư thứ bốn (màu vàng) + Các kí hiệu thể hiện các địa điểm được đặt trên cùng (mỗi đối tượng được thể hiện bằng một mô hình riêng) Các đối tượng và những con đường đều được gắn thêm chữ nổi để các bạn khiếm thị có thể dễ dàng nhận biết. 7 LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ b. Bản đồ chúng em chọn để thể hiện có đặc điểm như sau: + Tỉ lệ: 1: 1700 + Khu vực được thể hiện: khu vực xung quanh trường học Hình ảnh khu vực bản đồ thể hiện 8 LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ c. Tiến hành xây dựng bản đồ nổi: Dựa trên bản đồ trên chúng em tiến hành xử lí các thông tin thu thập được, dựa trên vật liệu chúng em chọn là xốp XPS cách nhiệt để tiến hành xây dựng bản đồ nổi Bước 1: Chúng em làm nền, sau đó dán bản đồ giấy lên xốp rồi tiến hành khoét những con đường và phun sơn theo màu đã quy định Những con đường đã được khoét và phun sơn 9 LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ Bước 2: Tiếp theo chúng em phun sơn rồi tiến hành ráp các khối xốp lên bản đồ sau khi đã khoét 10 LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ Bước 3: Sau đó ,chúng em tiến hành dán chữ nổi và chữ sáng lên các đối tượng như: tên đường, khu công viên, số nhà, các bến xe bus với số xe bus chạy qua mà được thể hiện trên bản đồ Con đường được dán tên bằng cả chữ sáng và chữ nổi Bước 4: Gắn các đối tượng cần thể hiện lên bản đồ Kí hiệu các đối tượng được thể hiện trên bản đồ được quy định như sau: + Ngân hàng (cây ATM) :khối hình chữ nhật đứng (màu hồng) + Bệnh viện :dấu cộng (màu đỏ) +Trường học :khối hình chữ nhật nằm ngang (màu nâu) +Bến xe bus :nam châm hình tròn (màu đen) + Quán ăn :khối hình tam giác (màu cam) 11 LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ + Hiệu thuốc: hình thoi (màu xanh lá) Đối tượng ngân hàng Điểm xe bus Quán ăn 12 LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ Hiệu thuốc Sản phẩm về cơ bản đã hoàn thành 13 LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ d. Bản đồ nổi có những lợi ích gì? Nó giúp người khiếm thị trong việc đi lại để đáp ứng các nhu cầu thiết yếu trong cuộc sống hàng ngày. Các bạn ấy có thể tưởng tượng ra dễ dàng những con phố, công viên, sông hồ và các địa điểm một cách dễ dàng. Không như những tấm bản đồ thường mà bản đồ nổi còn giúp người mắt sáng như chúng em nhìn thấy những con phố hay các địa điểm trực quan hơn… Nói tóm lại ,bản đồ nổi rất có ích đối với mọi người (đặc biệt là người khiếm thị) CHÚNG TA HÃY CÙNG CHUNG TAY LÀM NÊN NHỮNG VẬT DỤNG GIÚP ĐỠ CÁC BẠN HỌC SINH KHIẾM THỊ TRONG CUỘC SỐNG HẰNG NGÀY NHÉ !!! 14 LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ V. Ý NGHĨA CỦA VIỆC GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG Giải quyết tình huống giúp chúng em hiểu rõ hơn vai trò của mỗi học sinh trong việc nâng cao ý thức cá nhân,cộng đồng trách nhiệm để giúp ích cho xã hội và cũng chính là bản thân mình. Thực sự khi giải quyết tình huống này chúng em mới hiểu rõ rằng mỗi hành động nhỏ của mình cũng giúp ích cho mọi người. Từ tình huống, chúng em nhận thức đầy đủ hơn trách nhiệm của mỗi công dân trong việc góp phần giúp ích cho xã hội. Chúng em rất vui khi được đóng gióp một phần nhỏ bé của mình về sự sáng tạo làm ra những sản phẩm giúp ích cho người khiếm thị trong cuộc sống.Sự khó khăn trong việc đi lại của người khiếm thị đang là 1 vấn đề quan trọng mà nhiều người còn thiếu hiểu biết hay không quan tâm đến nó. Việc giải quyết tình huống còn đem lại đến cho chúng em và nhiều các bạn khác trong lớp hứng thú, say mê với cách học mới, bày tỏ quan điểm, được tự mình khám phá và tìm tòi. Nó giúp chúng em nhận thức rõ hơn sự tác đọng qua lại giữa các môn học trong nhà trường. Do vậy ta cần phải học đều các môn. Chúng em mong rằng tất cả các bạn học sinh khác sẽ học tập tốt hơn qua việc vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn. 15 LÀM BẢN ĐỒ NỔI GIẢI QUYẾT SỰ KHÓ KHĂN TRONG VIỆC ĐI LẠI CỦA NGƯỜI KHIẾM THỊ MỤC LỤC TÊN TÌNH HUỐNG...........................................................................................1 TÌNH HUỐNG.....................................................................................................2 I. MỤC TIÊU GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG...................................................3 II. TỔNG QUAN VỀ CÁC NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN VIỆC GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG......................................................................................3 III. GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG:..............................................4 IV. THUYẾT MINH TIẾN TRÌNH GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG...............5 1.Lập kế hoạch.....................................................................................................5 2. Thu thập thông tin...........................................................................................6 3. Xử lí thông tin, xây dựng bản đồ và tạo lập văn bản...................................6 V. Ý NGHĨA CỦA VIỆC GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG............................15 16