PhÇn I
Kh¸i qu¸t chung vÒ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA
CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ HOÀNG SƠN
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty
C«ng ty TNHH Th¬ng m¹i ®iÖn tö Hoµng S¬n cã tªn giao dÞch lµ Hoang Son
Electron Trading Company Limited, ®Þa chØ sè 696 Tr¬ng §Þnh - Gi¸p B¸t - Hoµng
Mai - Hµ Néi, ®îc thµnh lËp vµo n¨m 1994 theo LuËt doanh nghiÖp ViÖt Nam.
C«ng ty ra ®êi lµ thµnh qu¶ v« cïng to lín cña c¸c thµnh viªn. C«ng ty TNHH Th¬ng m¹i §iÖn Tö Hoµng S¬n lµ lo¹i c«ng ty TNHH nhiÒu thµnh viªn, do n¨m
thµnh viªn gãp vèn, h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, tù chñ vÒ tµi chÝnh, cã t c¸ch ph¸p
nh©n, cã tµi kho¶n ®éc lËp vµ cã con dÊu riªng.
Ngµnh nghÒ kinh doanh chÝnh cña c«ng ty lµ: bu«n b¸n m¸y tÝnh, ®iÖn tö,
®iÖn l¹nh, ®å gia dông: dÞch vô b¶o tr×, b¶o dìng, söa ch÷a l¾p ®Æt hµng ®iÖn tö,
m¸y tÝnh, ®iÖn l¹nh, ®å gia dông…
Ngay tõ khi míi thµnh lËp, c«ng ty TNHH Th¬ng m¹i §iÖn tö Hoµng S¬n ®·
tõng bíc kh¾c phóc nh÷ng khã kh¨n thiÕu thèn ban ®Çu ®a viÖc kinh doanh vµ æn
®Þnh, ®ång thêi kh«ng ngõng v¬n lªn vµ tù hoµn thiÖn vÒ mäi mÆt, s¶n phÈm do
c«ng ty kinh doanh lu«n ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng vÒ sè lîng, chÊt lîng vµ thêi gian víi gi¸ c¶ hîp lý.
Khi míi thµnh lËp c«ng ty gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n cô thÓ lµ: Sè c«ng nh©n
viªn cã 100 ngêi, c«ng nh©n n÷ chiÕm 50% víi mÆt b»ng réng 1000m2 trong ®ã
800m2 lµ phßng trng bµy hµng, kho tµng vµ 200m2 lµ nhµ lµm viÖc cña khu vùc
gi¸n tiÕp vµ phôc vô viÖc kinh doanh.
Tæng vèn kinh doanh ban ®Çu cña c«ng ty ®îc c¸c thµnh viªn gãp vèn lµ
1.600 triÖu ®ång.
Cô thÓ:
Vèn cè ®Þnh
130 triÖu ®ång
Vèn lu ®éng
1.470 triÖu ®ång
Bªn c¹nh ®ã, nh©n sù cña c«ng ty cha ®îc hoµn chØnh, tr×nh ®é am hiÓu kinh
doanh cßn Ýt nªn cßn khã kh¨n trong viÖc tiÕp cËn víi c¸c chiÕn lîc kinh doanh vµ
thÞ trêng c¹nh tranh ®Çy kh¾c nghiÖt, ®ã còng lµ khã kh¨n chung cña c¸c doanh
nghiÖp t nh©n trong níc, nhng víi sù nç lùc v¬n lªn cña m×nh, c«ng ty ®· tõng bíc
kh¾c phôc khã kh¨n ban ®Çu. C«ng ty võa thùc hiÖn c«ng t¸c huÊn luyÖn kiÕn thøc
Maketing, t×m kiÕm viÖc lµm, võa ®µo t¹o ®éi ngò nh©n viªn chuyªn nghiÖp.
2. Tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty
2.1. Tæ chøc nh©n sù vµ bé m¸y qu¶n lý
VÒ ®Æc ®iÓm bé m¸y qu¶n lý, c«ng ty TNHH Th¬ng m¹i §iÖn tö Hoµng S¬n
cã quy m« qu¶n lý gän nhÑ, bé m¸y gi¸n tiÕp ®îc s¾p xÕp phï hîp víi kh¶ n¨ng
vµ cã thÓ kiªm nhiÖm nhiÒu viÖc.
C«ng ty thùc hiÖn tæ chøc qu¶n lý theo chÕ ®é 1 thñ trëng
+ §øng ®Çu lµ gi¸m ®èc c«ng ty, ngêi cã quyÒn l·nh ®¹o cao nhÊt, chÞu
tr¸ch nhiÖm vÒ toµn bé ho¹t ®éng kinh doanh; gióp viÖc cho gi¸m ®èc trong viÖc
qu¶n lý cã 1 phÝ gi¸m ®èc (Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch kinh doanh)
+ Ban qu¶n lý kinh doanh cña c«ng ty bao gåm 4 phßng chÝnh víi chøc n¨ng
vµ nhiÖm vô kh¸c nhau.
- Phßng tæ chøc hµnh chÝnh
- Phßng kinh doanh
- Phßng kÕ to¸n tæng hîp
- Phßng b¶o vÖ
+ C¸c bé phËn kinh doanh ®îc chia thµnh hai bé phËn:
- Bé phËn b¸n bu«n
Gi¸m ®èc
- Bé phËn b¸n lÎ
2.2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý kinh doanh cña c«ng ty TNHH Th¬ng
m¹i §iÖn tö Hoµng S¬n cã thÓ minh ho¹ b»ng s¬ ®å sau:
Phßng gi¸m ®èc
S¬ ®å sè 1: C¬ cÊu tæ chøc cña c«ng ty TNHH Th¬ng m¹i §iÖn tö Hoµng
kinh doanh
S¬n nh sau:
Phßng tæ
chøc
hµnh
chÝnh
Phßng
kinh
doanh
Phßng
kÕ
to¸n
tæng
hîp
Phßng
b¶o
vÖ
+ Gi¸m ®èc: Lµ ngêi ®øng ®Çu bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty, chÞu tr¸ch
nhiÖm tríc mäi ho¹t ®éng kinh doanh trong c«ng ty. Gi¸m ®èc ngoµi uû quyÒn cho
phã gi¸m ®èc cßn trùc tiÕp chØ huy bé m¸y cña c«ng ty th«ng qua c¸c trëng phßng
ban.
+ Phã gi¸m ®èc kinh doanh: Gióp viÖc cho gi¸m ®èc, phô tr¸ch phßng kinh
doanh vµ cã tr¸ch nhiÖm lËp kÕ ho¹ch vµ qu¶n lý nguån hµng vµo vµ ra cña c«ng
ty.
+ Phßng tæ chøc hµnh chÝnh: tham mu gióp viÖc cho gi¸m ®èc vÒ t×nh h×nh
tiÒn l¬ng, s¾p xÕp c«ng viÖc, chÕ ®é khen thëng… Tæ chøc ®µo t¹o båi d ìng
nghiÖp vô cho ngêi lao ®éng mét c¸ch hîp lÝ. §¶m b¶o cho mäi ngêi trong c«ng ty
chÊp hµnh nghiªm chØnhq uy chÕ vµ hîp ®ång lao ®éng.
+ Phßng b¶o vÖ: ChÞu tr¸ch nhiÖm b¶o vÖ tµi s¶n cña c«ng ty, thùc hiÖn c«ng
t¸c phßng ch¸y, ch÷a ch¸y.
3. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty
C«ng ty TNHH Th¬ng m¹i §iÖn Tö Hoµng S¬n cã qui m« nhá, ®Þa bµn ho¹t
®éng tæ chøc kinh tÕ tËp trung t¹i mét ®Þa ®iÓm. C«ng ty thùc hiÖn tæ chøc kÕ to¸n
tËp trung vµ ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký to¸n hµng tån kho cña c«ng ty ® îc
tiÕn hµnh theo ph¬ng ph¸p nhËp tríc xuÊt tríc, ë c¸c gian hµng kh«ng tæ chøc bé
m¸y kÕ to¸n riªng mµ chØ bè trÝ nh©n viªn lµm nhiÖm vô híng dÉn kiÓm tra c«ng
t¸c h¹ch to¸n ban ®Çu, thu nhËn kiÓm tra chøng tõ, ghi chÐp sæ s¸ch, h¹ch to¸n
nghiÖp vô, chuyÓn chøng tõ b¸o c¸o vÒ phßng kÕ to¸n tæng hîp ®Ó xö lý vµ tiÕn
hµnh c«ng t¸c kÕ to¸n.
T¹i c¸c kho hµng tu©n thñ chÕ ®é ghi chÐp ban ®Çu, c¨n cø vµo phiÕu nhËp
kho, xuÊt kho ®Ó ghi vµo thÎ kho, cuèi th¸ng b¸o c¸o lªn phßng kÕ to¸n.
Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty cßn ¸p dông khoa häc kü thuËt vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n
kÕ to¸n nh ghi chÐp, lu vµ tra c¸c sè liÖu b»ng m¸y tÝnh.
+ T¹i phßng kÕ to¸n cã 6 nh©n viªn víi 6 chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cô thÓ:
+ KÕ to¸n trëng: Lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm chung toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n,
giao dÞch híng dÉn, chØ ®¹o, kiÓm tra c«ng viÖc cña c¸c nh©n viªn trong phßng, lµ
kÕ to¸n tæng hîp, chÞu tr¸ch nhiÖm tríc gi¸m ®èc, c¬ quan thuÕ vÒ nh÷ng th«ng tin
kÕ to¸n cung cÊp.
+ KÕ to¸n b¸n hµng: Cã 2 nh©n viªn kÕ to¸n theo dâi chi tiÕt xuÊt nhËp vµ
tån kho hµng ho¸, cuèi th¸ng cÇn cã chøng tõ gèc ®Ó lËp b¸o c¸o tæng hîp nhËp
xuÊt, tån kho hµng ho¸.
+ KÕ to¸n vèn b»ng tiÒn: Theo dâi vèn b»ng tiÒn nh tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n
hµng, tiÒn vay, ®ång thêi theo dâi t×nh h×nh t¨ng gi¶m vµ trÝch khÊu hao tµi s¶n cè
®Þnh.
+ Thñ quÜ: Theo dâi t×nh h×nh thu chi vµ qu¶n lý tiÒn mÆt c¨n cø vµo c¸c
chøng tõ hîp ph¸p, hîp lÖ ®Ó tiÕn hµnh xuÊt, nhËp quü vµ ghi chÐp sæ quü. Thñ
quü hµng ngµy cßn ph¶i lËp b¸o c¸o thu chi tån qòi.
C¬ cÊu bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty kh¸ chÆt chÏ, mçi nh©n viªn cã chøc
n¨ng nhiÖm vô riªng vµ cã quan hÖ chÆt chÏ ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc chung cña
phßng.
Bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty cã thÓ ®îc biÓu hiÖn b»ng s¬ ®å sau:
S¬ ®å 2: M« h×nh tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i c«ng ty
KÕ to¸n trëng kiªm kÕ to¸n tæng hîp
Thñ quü
KÕ to¸n b¸n
hµng
KT vèn
b»ng tiÒn
4. Vµi nÐt vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty
trong thêi gian qua
Trong nh÷ng n¨m qua, cïng víi uy tÝn vµ chÊt lîng s¶n phÈm, c«ng ty
TNHH Th¬ng m¹i §iÖn Tö Hoµng S¬n ®· t¹o lËp vµ duy tr× ®îc mèi quan hÖ tèt
®èi víi c¸c h·ng cã tªn tuæi trong vµ ngoµi níc, ®iÒu ®ã kh¼ng ®Þnh sù n¨ng ®éng
cña c«ng ty trong m«i trêng c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nh
hiÖn nay.
§Ó ®¸p øng yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ më réng thÞ trêng, c«ng ty ®· kh«ng
ngõng nhËp nhiÒu mÉu m·, ®a d¹ng ho¸ chñng lo¹i s¶n phÈm, ®Çu t vµo khoa häc
c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nh»m t¨ng chÊt lîng dÞch vô kh¸ch hµng. Thùc hiÖn chñ tr¬ngd
dã, c«ng ty ®· ®Çu t, mua s¾m míi c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô kinh doanh.
Trong ®iÒu kiÖn m«i trêng kinh doanh kh¾c nghiÖt nh hiÖn nay, ®Ó duy tr×
ho¹t ®éng kinh doanh, lµm ¨n cã l·i mét ®iÒu mong muèn cña tÊt c¶ c¸c doanh
nghiÖp. C«ng ty TNHH Th¬ng m¹i §iÖn Tö Hoµng S¬n lµ mét doanh nghiÖp lµm
¨n hiÖu qu¶, ®iÒu nµy ®· ®îc thÓ hiÖn qua kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh,
lµ nh÷ng chØ tiªu tæng hîp nhÊt ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn. Tõ kÕt qu¶ ho¹t
®éng kinh doanh, chóng ta sÏ thÊy ®îc c«ng t¸c tæ chøc vµ sö dông vèn cña c«ng
ty TNHH Th¬ng m¹i §iÖn Tö Hoµng S¬n nh hiÖn nay.
C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty
S¬ ®å 3 :
Trëng Phßng KÕ to¸n
KÕ to¸n
thanh
to¸n
KÕ to¸n
vËt liÖu
KÕ to¸n
tæng hîp
KÕ to¸n Thñ quü
tiÒn l¬ng
Nh©n viªn h¹ch to¸n ë trung t©m
KÕ to¸n trëng : lµ ngêi quan träng nhÊt trong phßng kÕ to¸n, chÞu tr¸ch nhiÖm
toµn bé vÒ qu¶n lý ph©n c«ng nhiÖm vô trong phßng, chÞu tr¸ch nhiÖm kiÓm tra
tæng hîp sè liÖu kÕ to¸n, lËp b¸o c¸o kÕ to¸n göi nªn cÊp trªn, híng dÉn toµn bé
c«ng t¸c kÕ to¸n, cung cÊp kÞp thêi nh÷ng th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña
doanh nghiÖp cho ngêi qu¶n lý.
KÕ to¸n thanh to¸n: chÞu tr¸ch nhiÖm theo dâi, thanh to¸n c«ng nî, theo dâi
t×nh h×nh thu, chi tiÒn mÆt göi ng©n hµng.
KÕ to¸n tæng hîp : chÞu tr¸ch nhiÖm tæng hîp chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm,
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh doanh
nghiÖp.
KÕ to¸n tiÒn l¬ng: tÝnh to¸n x¸c ®Þnh cô thÓ tiÒn l¬ng, c¸c kho¶n BHXH,
BHYT, vµ KPC§, ph¶i tÝnh vµo chi phÝ vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn.
Thñ quü chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý quü, thu chi tiÒn mÆt.
Nh©n viªn h¹ch to¸n: TËp hîp ho¸ ®¬n chøng tõ ph¸t sinh ë c¸c trung t©m ®Ó
chuyÓn lªn phßng kÕ to¸n cña C«ng ty.
4.1. H×nh thøc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n C«ng ty TNHH Th ¬ng m¹i ®iÖn tö
Hoµng S¬n
* C«ng ty M¸y tÝnh ViÖt Nam I tæ chøc KÕ to¸n theo h×nh thøc tËp trung,
t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó kiÓm tra chØ ®¹o nghiÖp vô vµ ®¶m b¶o sù kiÓm so¸t tËp trung,
thèng nhÊt cña KÕ to¸n trëng còng nh sù chØ ®¹o cña l·nh ®¹o C«ng ty.
* H×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông :
HiÖn nay C«ng ty ®ang ¸p dông hÖ thèng kÕ to¸n víi h×nh thøc nhËt ký
chøng tõ.
4. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n ¶nh hëng tíi c«ng t¸c h¹ch to¸n cña ®¬n vÞ
VÒ thùc tÕ ®©y lµ mét C«ng ty TNHH cã ®Õn 90% vèn níc ngoµi, viÖc h¹ch to¸n
theo kÕ to¸n ViÖt Nam lµ ®iÒu hÕt søc míi mÎ vµ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña
C«ng ty cã vai trß quan träng trong qu¶n lý tµi chÝnh. Ngay tõ ngµy ®Çu s¬ khai
héi ®ång qu¶n trÞ cã nh÷ng yªu cÇu vÒ qu¶n lý tµi chÝnh hÕt søc chÆt chÏ nªn ®· ¸p
dông kÕ to¸n trªn m¸y vi tÝnh vµ qua hÖ thèng th«ng tin ®iÖn tö. ViÖc h¹ch to¸n
®ång thêi trªn m¸y vµ trong sæ s¸ch ®· gãp phÇn t¹o nªn mét m¹ng líi kÕ to¸n
hoµn chØnh vµ chÆt chÏ cho c«ng ty. MÆc dï ph¶i khai b¸o b¸o c¸o tµi chÝnh cho
héi ®ång qu¶n trÞ, c¸c c¬ quan chøc n¨ng t¹i hai n¬i kh¸c nhau vµ cã quan niÖm vÒ
tiÒn tÖ kh¸c nhau nhng viÖc ®a ®Õn mét hÖ thèng kÕ to¸n thèng nhÊt lµ mét vÊn ®Ò
rÊt tèt cho C«ng ty. ViÖc sö dông hÖ thèng chøng tõ, tr×nh tù ghi chÐp ®¶m b¶o
chøng tõ lËp ra cã c¬ së thùc tÕ vµ ph¸p lý, gióp C«ng ty gi¸m s¸t t×nh h×nh kinh
doanh vµ cung cÊp kÞp thêi th«ng tin cÇn thiÕt cho c¸c bé phËn cã liªn quan . T¹i
C«ng ty TNHH Th¬ng m¹i ®iÖn tö Hoµng S¬n mäi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Òu
®îc ph¶n ¸nh vµo c¸c chøng tõ kÕ to¸n. C¸c ho¹t ®éng nhËp, xuÊt ®Òu ®îc lËp
chøng tõ ®Çy ®ñ. §©y lµ kh©u h¹ch to¸n ban ®Çu, lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó h¹ch to¸n
nhËp, xuÊt kho hµng ho¸. ë c¸c bé phËn ®¬n vÞ trùc thuéc kh«ng cã bé phËn kÕ
to¸n riªng mµ chØ cã c¸c nh©n viªn kinh tÕ lµm nhiÖm vô h¹ch to¸n ban ®Çu, thu
thËp, kiÓm tra chøng tõ vÒ phßng kÕ to¸n cña C«ng ty.
Bªn c¹nh nh÷ng mÆt thuËn lîi cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n song ®éi ngò kÕ to¸n cña
C«ng ty TNHH Th¬ng m¹i ®iÖn tö Hoµng S¬n ®· vµ ®ang kh«ng ngõng nç lùc
hoµn thµnh tèt nhiÖm vô cña m×nh t¹o ®IÒu kiÖn hç trî ®¾c lùc cho ban gi¸m ®èc
trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ thóc ®Èy ho¹t ®éng KINH DOANH
II - Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ X¸c ®Þnh
kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i C«ng ty TNHH Th¬ng m¹i ®iÖn tö
Hoµng S¬n.
KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng lµ bé phËn kÕ to¸n quan träng trong hÖ thèng
kÕ to¸n cña C«ng ty. Nã lµ yÕu tè then chèt vµ lµm c¨n cø ®Ó c¸c ho¹t ®éng ph©n
tÝch vÒ t×nh h×nh thùc tÕ vµ thÊy ®îc kh¶ n¨ng kinh doanh cña doanh nghiÖp trªn
th¬ng trêng c¹nh tranh m¸y tÝnh gay go ¸c liÖt. NhiÖm vô cña kÕ to¸n b¸n hµng lµ
theo dâi doanh thu b¸n hµng cña C«ng ty, theo dâi doanh thu cña tõng trung t©m,
tõng bé phËn b¸n hµng, tõng nh©n viªn b¸n hµng, vµ tõng nhãm kh¸ch hµng, tõng
nhãm mÆt hµng. KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng cung cÊp ®îc th«ng tin mét c¸ch
chÝnh x¸c cho c¸c bé phËn ®Ó cã biÖn ph¸p sö lý vµ thay ®æi chiÕn lîc kinh doanh,
cung cÊp sè liÖu cho kÕ to¸n tæng hîp vµ kÕ to¸n kh¸c ®Ó x¸c ®Þnh ®îc kÕt qu¶
kinh doanh chi tiÕt mét c¸ch chÝnh x¸c nhÊt.
Do ®ã môc ®Ých cña doanh nghiÖp trong viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh nãi chung
hay kÕt qu¶ kinh doanh nãi riªng th«ng qua kÕtqu¶ cña c«ng t¸ckÕ to¸n b¸n hµng
vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng lµ v« cïng quan träng. MÆt kh¸c môc ®Ých sö dông
th«ng tin vÒ kÕt qu¶ kinh doanh cña c¸c bé phËn nµy lµ xem xÐt ®¸nh gi¸ ho¹t
®éng theo tõng th¸ng ®Ó ®a ra quyÕt ®Þnh cho ho¹t ®éng b¸n hµng cña th¸ng sau
do ®ã ®Ó ®¸p øngnhu cÇu cña nhµ qu¶n trÞ , th«ng tin chi tiÕt vÒ kÕt qu¶ b¸n hµng
ph¶i ®îc kÕ to¸n cung cÊp hµng th¸ng hay nãi c¸ch kh¸c c«ng t¸c ph©n tÝch ph¶i
®îc thùc hiÖn hµng th¸ng
Thùc tÕ hµng th¸ng C«ng ty cã cung cÊp toµn bé th«ng tin vÒ s¶n phÈm m¸y
vi tÝnh, m¸y v¨n phßng ®ang b¸n trªn thÞ trêng so víi l¬ng hµng m¸y tÝnh b¸n ra
cña c«ng ty. Nh vËy kÕ to¸n cã thÓ cung cÊp th«ng tin cho c¸c bé phËn kh¸c biÕt ®îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng vµ ®iÓm m¹nh cña C«ng ty ®Ó cãph¬ng híng ph¸t triÓn
hîp lý. Bªn c¹nh ®ã viÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh trong
th¸ng lµ yÕu tè rÊt quan träng, nã cung cÊp cho phßng kinh doanh nh÷ng th«ng tin
cÇn thiÕt trong viÖc qu¶n lý hµng ho¸, tiÕt kiÖm chi phÝ b¸n hµng b»ng c¸c c¸ch
kh¸c nhau .
a- Chøng tõ sö dông :
.T¹i C«ng ty TNHH Th¬ng m¹i ®iÖn tö Hoµng S¬n mäi nghiÖp vô kinh tÕ
ph¸t sinh ®Òu ®îc ph¶n ¸nh vµo c¸c chøng tõ kÕ to¸n. C¸c ho¹t ®éng nhËp , xuÊt
®Òu ®îc lËp chøng tõ ®Çy ®ñ . §©y lµ kh©u h¹ch to¸n ban ®Çu , lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó
h¹ch to¸n nhËp, xuÊt kho hµng ho¸.
Trong qu¸ tr×nh kinh doanh kÕ to¸n sö dông c¸c lo¹i chøng tõ : phiÕu nhËp,
phiÕu xuÊt, phiÕu thu, phiÕu chi, ho¸ ®¬n GTGT v× ®©y lµ c«ng ty th¬ng m¹i
cho nªn ho¹t ®éng chñ yÕu lµ mua hµng, b¸n hµng vµ ®Æc biÖt mçi lo¹i chøng tõ
®Òu ph¶i cã 3 liªn trong ®ã 1 liªn lµ do kÕ to¸n gi÷, 1 liªn ®îc lu gi÷ t¹i quyÓn
gèc, cßn l¹i 1 liªn do thñ kho gi÷ (®èi víi phiÕu nhËp, phiÕu xuÊt ) hoÆc do
kh¸ch hµng gi÷ ( ®èi víi phiÕu thu phiÕu chi, ho¸ ®¬n GTGT)
b- HÖ thèng tµi kho¶n ¸p dông :
HÖ thèng tµi kho¶n cña c«ng ty ¸p dông thèng nhÊt hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n
doanh nghiÖp ban hµnh theo quyÕt ®Þnh 1141TC -Q§/C§KT ngµy 1/11/1995 cña
Bé Tµi ChÝnh
Khi qu¸ tr×nh b¸n hµng diÔn ra ,®èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n sÏ ph¸t sinh c¸c
nghiÖp vô cÇn ph¶i ®îc ph¶n ¸nh nh : Doanh thu b¸n hµng thanh to¸n tiÒn hµng
,hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i hay gi¶m gi¸ hµng b¸n ...Th«ng qua c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n c¸c
nghiÖp vô ®ã ®îc ph¶n ¸nh vµo c¸c sæ kÕ to¸n tæng hîp liªn quan .
Tµi kho¶n 511: Doanh thu b¸n hµng.
TµI kho¶n 531 :Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i
TµI kho¶n 532 : Gi¶m gi¸ hµng b¸n
Tµi kho¶n 131: Ph¶i thu cña kh¸ch hµng.
Tµi kho¶n 131 dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n nî ph¶i thu vµ t×nh h×nh thanh
to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i thu vÒ tiÒn b¸n hµng
Tµi kho¶n 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n.
Tµi kho¶n 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ
c¸c ho¹t ®éng kh¸c trong mét kú kÕ to¸n.:
Tµi kho¶n 911 cuèi kú kh«ng cã sè d.
Ngoµi c¸c tµi kho¶n trªn, kÕ to¸n b¸n hµng cßn sö dông mét sè tµi kho¶n cã liªn
quan ®Õn qu¸ tr×nh b¸n hµng : TK 111, TK 112, TK 138, TK 156, TK 333, TK 641,
TK 642 ...
c- Sæ s¸ch ¸p dông
HiÖn nay C«ng ty ®ang ¸p dông hÖ thèng kÕ to¸n víi h×nh thøc nhËt ký chøng tõ.
ChÝnh v× vËy khi h¹ch to¸n mua b¸n hµng ho¸ cty sö dông c¸c lo¹i sæ kÕ to¸n sau:
- Sæ kÕ to¸n tæng hîp: c¸c b¶ng kª , nhËt ký chøng tõ , sæ c¸i tµi kho¶n.
- C¸c sæ KÕ to¸n chi tiÕt: Sæ chi tiÕt b¸n hµng ho¸ ,b¶ng kª ho¸ ®¬n dÞch vô ,
hµng ho¸ b¸n ra., mua vµo.
d- Tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ vµ h¹ch to¸n
HiÖn nay C«ng ty ®ang ¸p dông hÖ thèng kÕ to¸n víi h×nh thøc
nhËt ký - chøng tõ.
S¬ ®å h¹ch to¸n :
Sæ chi tiÕt c¸c
tµi kho¶n 156, 632, 641,...
Ho¸ ®¬n , phiÕu
nhËp , xuÊt kho
B¶ng kª
sè1,2,8,11
NhËt ký chøng tõ sè 8
sè 10
Sæ c¸i c¸c
Ghi
hµng ngµy
tµi kho¶n 156,157,511,512,...
KiÓm tra , ®èi chiÕu
Ghi cuèi k×
B¸o c¸o
kÕ to¸n
PhÇn II
néi dung c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng T¹I c«ng
ty tnhh th¬ng m¹i ®iÖn tö hoµng s¬n
I : Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n b¸n hµng
* Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc kÕ to¸n b¸n hµng x¸c ®Þnh vµ ph©n tÝch kÕt
qu¶ b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i.
ThÞ trêng lµ n¬i thÓ hiÖn tËp trung nhÊt c¸c mÆt ®èi lËp cña s¶n xuÊt hµng
ho¸, lµ môc tiªu khëi ®iÓm cña qu¸ tr×nh kinh doanh vµ còng lµ n¬i kÕt thóc cña
qu¸ tr×nh kinh doanh. §ång thêi th«ng qua thÞ trêng, doanh nghiÖp nhËn biÕt ®îc
nhu cÇu x· héi, tù ®¸nh gi¸ ®îc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña b¶n th©n doanh
nghiÖp. Mµ ®iÒu ®Æc biÖt lµ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng kh¸ch hµng gi÷ vai trß trung
t©m, do ®ã muèn s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn th× hµng ho¸ s¶n xuÊt ph¶i ®îc ngêi
tiªu dïng chÊp nhËn. VËy ph¶i cã biÖn ph¸p, h×nh thøc lu chuyÓn hµng ho¸ nh thÕ
nµo ®Ó phôc vô kh¸ch hµng mét c¸ch tèt nhÊt? Ph¶i ch¨ng doanh nghiÖp th¬ng m¹i
ra ®êi ®· ®¸p øng ®îc ®ßi hái ®ã cña thÞ trêng víi chøc n¨ng c¬ b¶n lµ tæ chøc lu
chuyÓn hµng ho¸, lµ cÇu nèi gi÷a ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu dïng. Ho¹t ®éng chÝnh
cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i lµ mua vµo vµ b¸n ra c¸c s¶n phÈm, hµng ho¸ ®îc s¶n
xuÊt ra tõ kh©u s¶n xuÊt, sau ®ã qua hÖ thèng b¸n hµng cña m×nh ®Ó ®em hµng ho¸
tíi ngêi tiªu dïng nh»m tho¶ m·n nhu cÇu cña hä vÒ mét gi¸ trÞ sö dông nhÊt ®Þnh.
Qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i gåm 3 kh©u: mua vµo dù tr÷ vµ b¸n ra. Ta cã thÓ thÊy b¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng cña qu¸ tr×nh lu
chuyÓn hµng ho¸, lµ giai ®o¹n cuèi cïng trong chu kú tuÇn hoµn vèn cña doanh
nghiÖp. B¸n hµng lµ qu¸ tr×nh trao ®æi gi÷a ngêi b¸n vµ ngêi mua thùc hiÖn gi¸ trÞ
cña “hµng” tøc lµ ®Ó chuyÓn ho¸ vèn cña doanh nghiÖp tõ h×nh th¸i hiÖn vËt sang
h×nh th¸i gi¸ trÞ (H-T) vµ h×nh thµnh nªn kÕt qu¶ b¸n hµng lµ kÕt qu¶ cuèi cïng cña
ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Th«ng qua qu¸ tr×nh b¸n hµng, nhu cÇu
cña ngêi tiªu dïng ®îc tho¶ m·n vµ gi¸ trÞ cña hµng ho¸ ®îc thùc hiÖn.
Trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i, qu¸ tr×nh b¸n hµng ®îc b¾t ®Çu tõ khi doanh
nghiÖp chuyÓn giao s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô, lao vô cho kh¸ch hµng, ®ång
thêi kh¸ch hµng ph¶i tr¶ cho doanh nghiÖp mét kho¶n tiÒn t¬ng øng nh gi¸ b¸n c¸c
s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô, lao vô ®ã mµ hai bªn tho¶ thuËn. VËy qu¸ tr×nh tiªu
thô hµng ho¸ ®îc coi lµ chÊm døt khi qu¸ tr×nh thanh to¸n gi÷a ngêi mua vµ ngêi
b¸n diÔn ra vµ quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ ®îc chuyÓn tõ ngêi b¸n sang ngêi mua.
Qu¸ tr×nh nµy lµ kh©u cuèi cïng, lµ c¬ së ®Ó tÝnh to¸n l·i lç hay nãi c¸ch kh¸c lµ
®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng - môc tiªu mµ doanh nghiÖp quan t©m hµng ®Çu. §Æc
biÖt ®èi víi nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp nã gióp cho hä biÕt ®îc t×nh h×nh ho¹t ®éng
cña doanh nghiÖp nh thÕ nµo ®Ó tõ ®ã ®a ra quyÕt ®Þnh tiÕp tôc hay chuyÓn híng
kinh doanh. Nhng ®Ó biÕt ®îc mét c¸ch chÝnh x¸c kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng kinh
doanh th× kÕ to¸n ph¶i thùc hiÖn viÖc ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh, cô thÓ lµ kÕt
qu¶ b¸n hµng th«ng qua chØ tiªu nµykÕ to¸n tiÕn hµnh xem xÐt ®¸nh ®Ó cung cÊp
cho nhµ qu¶n trÞ nh÷ng th«ng tin tõ ®ã ®a ra ®îc quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n nhÊt.
II . Néi dung c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng t¹i c«ng ty TNHH th¬ng
m¹i ®iÖn tö Hoµng S¬n
1. C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng ®îc ¸p dông ë C«ng ty.
Do sù ®a d¹ng cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng, qu¸ tr×nh tiªu thô hµng hãa ë C«ng ty
còng rÊt ®a d¹ng. Nã tuú thuéc vµo h×nh th¸i thùc hiÖn gi¸ trÞ hµng hãa còng nh
®Æc ®iÓm vËn ®éng cña hang ho¸. HiÖn nay, ®Ó ®¸p øng tõng lo¹i kh¸ch hµng víi
nh÷ng h×nh thøc mua kh¸c nhau, doanh nghiÖp ¸p dông 2 h×nh thøc b¸n hµng
chÝnh lµ : b¸n bu«n vµ b¸n lÓ.
- B¸n bu«n : Víi h×nh thøc b¸n nµy viÖc b¸n hµng th«ng qua c¸c hîp ®ång kinh
tÕ ®îc ký kÕt gi÷a c¸c tæ chøc b¸n bu«n víi doanh ngiÖp chÝnh v× vËy ®èi tîng
cña b¸n bu«n rÊt ®a d¹ng : cã thÓ lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt, doanh nghiÖp th¬ng
m¹i trong níc, ngo¹i th¬ng, c¸c c«ng ty th¬ng m¹i…
Ph¬ng thøc b¸n hµng nµy chñ yÕu lµ thanh to¸n b»ng chuyÓn kho¶n. Khi bªn mua
nhËn ®îc chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc thanh to¸n tiÒn ngay th× hµng ho¸ ®îc x¸c
®Þnh lµ tiªu thô.
§èi víi h×nh thøc b¸n bu«n ë c«ng ty chñ yÕu lµ h×nh thøc b¸n bu«n qua kho.
- B¸n lÎ : Theo h×nh thøc nµy khk¸ch hµng ®Õn mua hµng t¹i cöa hµng víi gi¸ c¶
do kh¸ch hµng tho¶ thuËn víi nh©n viªn b¸n hµng. Víi h×nh thøc nµy nh©n viªn
b¸n hµng trùc tiÕp thu tiÒn vµ giao hµng cho kh¸ch hµng vµ thanh to¸n chñ yÕu
b»ng tiÒn mÆt. Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh lµ tiªu thô lµ thêi ®iÓm nhËn ®îc b¸o c¸o
b¸n hµng cña nh©n viªn b¸n hµng.
2 . H×nh thøc thanh to¸n :
C«ng ty TNHH th¬ng m¹i ®iÖn tö Hoµng S¬n h¹ch to¸n kinh doanh trong
nÒn kinh tÕ thÞ trêng do ®ã ®Ó phï hîp víi nh÷ng ph¬ng thøc b¸n hµng ®ang ¸p
dông c«ng ty còng ghi nhËn nh÷ng h×nh thøc thanh to¸n kh¸c nhau. Dùa vµo thêi
®iÓm ghi nhËn doanh thu ngêi ta chia ra lµm hai h×nh thøc thanh to¸n :
- H×nh thøc thanh to¸n trùc tiÕp :
Theo h×nh thøc nµy nµy viÖc chuyÓn quyÒn së h÷u s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô
cho kh¸ch hµng vµ viÖc thu tiÒn ®îc thùc hiÖn ®ång thêi nªn cßn gäi lÇythnh to¸n
trùc tiÕp tøc lµ doanh thu ®ùoc ghi nhËn ngay khi chuyÓn giao quyÒn së h÷u s¶n
phÈm , dÞch vô cho kh¸ch hµng.
- H×nh thøc nî l¹i :
Theo h×nh thøc nµy viÖc chuyÓn quyÒn së h÷u s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô
®· ®îc thùc hiÖn, nhng kh¸ch hµng míi chØ chÊp nhËnthanh to¸n, cha tr¶ ngay tiÒn
hµng. Tuy vËy ®¬n vÞ b¸n vÉn ghi nhËn doanh thu, nãi c¸ch kh¸c doanh thu ®îc
ghi nhËn tríc kú thu tiÒn.
3. Nguyªn t¾c ghi nhËn doanh thu b¸n hµng .
Nguyªn t¾c c¬ b¶n ®Ó ghi nhËn doanh thu b¸n hµng ë C«ng ty TNHH Th¬ng
m¹i ®iÖn tö Hoµng S¬n lµ doanh thu b¸n hµng chØ ®îc ghi nhËn t¹i thêi ®iÓm hµng
ho¸ ®îc coi lµ tiªu thô. Hµng ho¸ cña doanh nghiÖp ®îc coi lµ tiªu thô khi tho¶
m·n ®iÒu kiÖn sau:
Doanh nghiÖp mÊt quyÒn tù chñ vÒ hµng ho¸, ®ång thêi nhËn ®îc quyÒn së
h÷u vÒ tiÒn tÖ hoÆc quyÒn ®ßi tiÒn mµ bªn Mua chÊp nhËn. Hay ta cã thÓ nãi mét
c¸ch n«m na r»ng chØ khi nµo hµng ho¸ ®îc chuyÓn quyÒn së h÷u tõ ®¬n vÞ b¸n
sang ®¬n vÞ mua khi ®ã hµng ho¸ míi ®îc coi lµ tiªu thô. ViÖc x¸c ®Þnh thêi ®iÓm
hµng ho¸ ®îc coi lµ tiªu thô cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi doanh nghiÖp, cã x¸c
®Þnh ®óng ®îc thêi ®iÓm míi x¸c ®Þnh ®îc ®iÓm kÕt thóc viÖc qu¶n lý hµng ho¸, vµ
ph¶n ¸nh chÝnh x¸c doanh thu b¸n hµng, trªn c¬ së dã tÝnh to¸n chÝnh x¸c kÕt qu¶
b¸n hµng trong kú cña doanh nghiÖp.
Sau ®©y lµ mét sè trêng hîp cô thÓ hµng ho¸ ®îc coi lµ tiªu thô vµ doanh thu
b¸n hµng ®îc ghi nhËn ë C«ng ty TNHH Th¬ng m¹i ®iÖn tö Hoµng S¬n :
- Hµng ho¸ b¸n theo ph¬ng thøc chuyÓn hµng thu tiÒn ngay, ®¬n vÞ b¸n ®· nhËn
®îc tiÒn hµng do bªn Mua tr¶.
- Hµng ho¸ b¸n theo ph¬ng thøc nî l¹i , ®¬n vÞ b¸n cha nhËn ®îc tiÒn nhng nhËn
®îc th«ng b¸o cña bªn mua chÊp nhËn thanh to¸n.
- Hµng ho¸ theo ph¬ng thøc giao hµng t¹i kho hoÆc giao hµng tay ba, ®¬n vÞ mua
®· thanh to¸n tiÒn ngay hoÆc cha thanh to¸n tiÒn ngay vÉn ®îc tÝnh lµ hµng b¸n
v× hµng ho¸ ®ã ®· ®îc chuyÓn quyÒn së h÷u.
4. Tr×nh tù kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng
Qu¸ tr×nh b¸n hµng cña bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo còng ®Òu híng tíi
môc ®Ých cuèi cïng lµ thu ®îc tiÒn b¸n hµng t¬ng øng víi gi¸ trÞ hµng ho¸ b¸n ra.hay cßn gäi lµ doanh thu b¸n hµng.
“ Hµng ho¸” ë ®©y ta ®Ò cËp ®Õn kh«ng chØ bã hÑp lµ hµng ho¸ mµ doanh
nghiÖp th¬ng m¹i mua vÒ víi môc ®Ých kinh doanh mµ cßn cã thÓ lµ dÞch vô cung
cÊp cho kh¸ch hµng.
4.1. Tr×nh tù h¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng ho¸ :
KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng ho¸ ë c«ng ty TNHH th¬ng m¹i ®iÖn tö Hoµng S¬n sö
dông tµI kho¶n 5111- doanh thu b¸n hµng ho¸.
Tµi kho¶n 511: Doanh thu b¸n hµng.
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng thùc tÕ cña doanh
nghiÖp, thuÕ doanh nghiÖp, c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu vµ x¸c ®Þnh doanh thu
thuÇn thùc hiÖn ®îc trong mét k× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
Doanh thu b¸n hµng lµ gi¸ trÞ s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô mµ doanh nghiÖp ®·
b¸n, ®· cung cÊp cho kh¸ch hµng theo gi¸ c¶ ®· tho¶ thuËn. Gi¸ c¶ nµy ®îc ghi trªn
ho¸ ®¬n b¸n hµng hay c¸c chøng tõ cã liªn quan.
Doanh thu b¸n hµng thuÇn lµ doanh thu b¸n hµng mµ doanh nghiÖp ®·
thùc hiÖn trong mét k× h¹ch to¸n trõ ®i c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu nh chiÕt khÊu
b¸n hµng, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµ trõ ®i c¸c kho¶n thuÕ( nÕu cã)...
- Tµi kho¶n 511 cuèi k× kh«ng cã sè d.
C¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu lµ c¸c ho¸ ®¬n b¸n hµng. C«ng ty chØ sö dông mét
lo¹i ho¸ ®¬n duy nhÊt lµ ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT) theo mÉu sè 01 – BTC.
Ho¸ ®¬n GTGT do phßng kinh doanh thµnh lËp thµnh 3 liªn :
Liªn 1 : Lu.
Liªn 2 : Giao cho kh¸ch hµng.
Liªn 3 : Dïng cho kÕ to¸n thanh to¸n
Trªn ho¸ ®¬n ghi ®Çy ®ñ m· sè thuÕ, tªn kkh¸ch hµng, ®Þa chØ kh¸ch hµng, thanh
to¸n ngay hay c«ng nî, h×nh thøc thanh to¸n vµ ®Çy ®ñ ch÷ ký.
Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng ®îc lËp nh mÉu sau :
MÉu sè 01 :
Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng
Liªn 3 : Dïng ®Ó thanh to¸n MÉu sè 01GTKT – 3LL
AY/00-B
Ngµy 6 th¸ng 12 n¨m 2001
No :51955
§¬n vÞ b¸n : C«ng ty TNHH th¬ng m¹i ®iÖn tö Hoµng S¬n
§Þa chØ : 696 Tr¬ng §Þnh - Hoµng Mai - Hµ Néi
Hä vµ tªn ngêi mua : ChÞ Hµ
§¬n vÞ : C«ng Ty Hoµng TuÊn
§Þa chØ : 36 §iÖn Biªn Phñ
H×nh thøc thanh to¸n :SÐc
STT
Tªn hµng
§VT
Sè tµi kho¶n
MS : 010010101900 – 1
Sè tµi kho¶n
MS: 0100319384 - 1
Sè lîng
§¬n gi¸
Thµnh tiÒn
01
M¸y in HP 1100
C¸i
Céng tiÒn hµng :
ThuÕ suÊt GTGT ( 10% )
02
5.342.000
10.684.000
TiÒn thuÕ GTGT :
10.684.000
1.068.400
Tæng céng tiÒn thanh to¸n :
Sè tiÒn ghi b»ng ch÷ : Mêi mét triÖu b¶y tr¨m n¨m m¬I hai ngµn bèn
11.752.400
tr¨m ®ång ch½n
Ngêi mua hµng
KÕ to¸n trëng
Thñ trëng ®¬n vÞ
Hµng ngµy c¨n cø vµo ho¸ ®¬n b¸n hµng nh©n viªn h¹ch to¸n vµo sæ chi tiÕt
b¸n hµngvµ c¸c b¶ng kª cã liªn quan . Sæ chi tiÕt b¸n hµng ®îc lËp cho tõng lo¹i
hµng ho¸ trªn ®ã ph¶n ¸nh:
+ Ngµy th¸ng ghi sæ
+ Sè hiÖu chøng tõ ,
+H×nh thøc thanh to¸n
+ Doanh thu vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ.
Cô thÓ ®èi víi ho¸ ®¬n b¸n hµng trªn kÕ to¸n sÏ vµo sæ chi tiÕt b¸n hµng cho mÆt
hµng m¸y in .
Sæ chi tiÕt b¸n hµng ®îc lËp theo mÉu sau :
Cuèi th¸ng c¨n cø vµo c¸c sæ chi tiÕt b¸n hµng ®îc lËp cô thÓ nh trªn nh©n viªn
h¹ch to¸n ë trung t©m sÏ tæng hîp vµo b¶ng kª tæng hîp ho¸ ®¬n hµng ho¸ - dÞch
vô b¸n ra. §©y sÏ lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo nhËt ký chøng tõ sè 8 vµ ®èi
chiÕu khíp sè liÖu víi b¶ng kª 1, 2, 11 ®ång thêi còng lµ c¨n cø ®Ó c«ng ty h¹ch
to¸n thuÕ ph¶I nép. B¶ng kª ho¸ ®¬n dÞch vô – hµng ho¸ b¸n ra tæng hîp tÊt c¶
c¸c ho¸ ®¬n dÞch vô – hµng ho¸ b¸n ra theo chñng lo¹i , sè lîng , doanh thu vµ
thuÕ GTGT ®Çu ra bao gåm :
- Cét 1 : sè thø tù
- Cét 2 : tªn hµng ho¸ - dÞch vô b¸n ra
- Cét 3 : sè lîng
- Cét 4 : doanh thu cha cã thuÕ GTGT
- Cét 5: thuÕ GTGT
C«ng ty TNHH Th¬ng m¹i ®iÖn tö Hoµng S¬n
§Þa chØ : 696 Tr¬ng §Þnh - Hoµng Mai - Hµ Néi
B¶ng kª hµng ho¸ - dÞch vô b¸n r
( Dïng cho c¬ së kª khai khÊu trõ thuÕ hµng th¸ng )
M· sè : 0100101900 – 1
Th¸ng 5 n¨m
2003
STT
Tªn hµng ho¸ - DÞch
vô b¸n ra
I
Hµng ho¸
1
M¸y tÝnh Cereon
2
4
M¸y
tÝnh
Pentium III
M¸y
tÝnh
Pentium IV
M¸y in
5
Sè lîng
Doanh thu (cha
thuÕ )
ThuÕ GTGT
945.386.738
78.914.472
32.405.500
3.240.550
intel 15
121.500.000
12.150.000
intel 25
252.800.000
25.280.000
21
114.497.200
11.449.720
Loa
29
21.750.000
1.087.518
6
Chuét
20
6.935.000
346.760
7
Mµn ch¾n
100
4.685.000
234.250
8
Bµn phÝm
50
11.755.000
587.750
9
Mµn h×nh
25
41.750.000
4.175.000
10
Ram
40
93.405.000
4.670.250.
11
æ cøng
30
69.950.000
6.995.000
12
§Üa mÒm
400
3.208.000.
160.400
13
CPU
25
53.800.700
2.690.035
14
C¹c mµn h×nh
40
16.109.100
805.455
15
M¸y quÐt
15
30.090.200
1.504.510
16
Fax Modem
20
19.000.100
950.005
17
Mainboard
10
23.500.500
1.175.025
18
Case
10
17.080.000
854.000
19
5
6.300.000
315.000
20
Handy drive Handy
drive
Catridge
5.044.880
252.244
II
DÞch vô
81.571.242
5.078.967
1
DÞch vô söa ch÷a
31.787.500
1.589.375
3
7
2
20.008.113
2.000.811
3
DÞch vô cµI ®Æt phÇn
mÒm
B¶o dìng m¸y
5.940.500
297.025
4
§µo t¹o tin häc
23.835.129
1.191.756
1.026.957.980
83.993.439
Céng
§èi víi nh÷ng hµng ho¸ c«ng ty trùc tiÕp b¸n , thu tiÒn ngay vµ xuÊt ho¸
®¬n GTGT nh©n viªn h¹ch to¸n ë c«ng ty sÏ vµo b¶ng kª sè 1 theo ®Þnh
kho¶n sau :
Nî TK 1111 :
Cã TK 5111 :
Tæng doanh thu b»ng tiÒn mÆt
Doanh thu kh«ng bao gåm thuÕ
GTGT
Cã TK 33311 ThuÕ GTGT ®Çu ra
Bn¶g kª sè 1 ph¶n ¸nh nh÷ng kho¶n thu b»ng tiÒn mÆt bao gåm c¸c kho¶n :
doanh thu b¸n hµng ho¸ dÞch vô , thuÕ………..
§èi víi nh÷ng hµng ho¸ b¸n ra thu b»ng tiÒn göi ng©n hµng nh©n viªn h¹ch
to¸n sÏ vµo b¶ng kª sè 2 theo ®Þnh kho¶n :
GTGT
Nî TK 1121 :
Cã TK 5111 :
Tæng doanh thu b»ng TGNH
Doanh thu kh«ng bao gåm thuÕ
Cã TK 33311 : ThuÕ GTGT ®Çu ra
B¶ng kª sè 2 ph¶n ¸nh nh÷ng kho¶n thu b»ng tiÒn göi ng©n hµng bao gåm : doanh
thu b¸n hµng , doanh thu cung cÊp dÞch vô , thuÕ ….
Cô thÓ ®èi víi ho¸ ®¬n b¸n hµng cho c«ng ty Hoµng TuÊn ë trªn thanh to¸n b»ng
tiÒn göi ng©n hµng kÕ to¸n sÏ vµo b¶ng kª sè 2 ngµy 6 th¸ng 5 .
- §èi víi nh÷ng hµng ho¸ b¸n ra cha thu ®îc tiÒn ngay th× khi nµo nhËn ®îc giÊy
chÊp nhËn thanh to¸n cña kh¸ch hµng kÕ to¸n sÏ vµo b¶ng kª sè 11 (TK131 –
ph¶I thu cña kh¸ch hµng ) theo ®Þnh kho¶n :
Nî TK 131 :
Tæng doanh thu ph¶I thu
Cã TK 5111 :
Doanh thu kh«ng bao gåm thuÕ
GTGT
Cã TK 33311 :
ThuÕ GTGT ®Çu ra
B¶ng kª sè 11 ph¶n ¸nh nh÷ng kho¶n ph¶I thu cña kh¸ch hµngvµ nh÷ng kho¶n
ph¶I thu kh¸c ®· ®îc thanh to¸n.
Sè liÖu tæng hîp trªn b¶ng kª sè 1 , 2 , 11 ë cét tµI kho¶n 5111 sÏ lµ c¨n cø ®Ó ghi
vµo nhËt ký chøng tõ sè 8 theo ®Þnh kho¶n :
Nî TK 5111 :… Doanh thu kh«ng bao gåm thuÕ
GTGT
Cã TK 911
Sè liÖu tæng hîp trªn nhËt ký chøng tõ sè 8 sÏ lµ c¨n cø ®Ó ghi sæ c¸I tµI kho¶n
5111.
3.2 Tr×nh tù kÕ to¸n doanh thu cung cÊp dÞch vô :
Doanh thu dÞch vô cña c«ng ty lµ toµn bé doanh thu cña viÖc b¸n phÇn mÒm,
söa ch÷a m¸y tÝnh, dÞch vô b¶o tr× vµ gi¶ng d¹y.
VÒ viÖc ph¶n ¸nh doanh thu dÞch vô lµ khi b¸n hay thùc hiÖn c¸c dÞch vu sau
khi cã biªn b¶n bµn giao vµ lµm trän vÑn dÞch vô míi viÕt ho¸ ®¬n GTGT theo
mÉu sè 01 – GTGT nh ®· tr×nh bÇy ë trªn .
C¨n cø vµo ho¸ ®¬n b¸n hµng dÞch vô ( ho¸ ®¬n b¸n gi¸ trÞ gia t¨ng 3 LL), nh©n
viªn h¹ch to¸n vµo sæ chi tiÕt b¸n hµng vµ c¸c b¶ng kª cã liªn quan.
- §èi víi nh÷ng ho¸ ®¬n b¸n hµng C«ng ty trùc tiÕp thu tiÒn, nh©n viªn h¹ch to¸n
ë C«ng ty sÏ vµo b¶ng kª sè 1 theo ®Þnh kho¶n nh sau :
Nî TK 1111 :
Tæng doanh thu b»ng tiÒn mÆt
Cã TK 5113 :
Doanh thu kh«ng bao gåm thuÕ GTGT
Cã TK 33311 : ThuÕ GTGT ®Çu ra
§èi víi nh÷ng kho¶n doanh thu cung cÊp dÞch vô ®îc thanh to¸n b»ng tiÒn göi
ng©n hµng, kÕ to¸n sÏ vµo b¶ng kª sè 2 theo ®Þnh kho¶n nh sau :
Nî TK 1121 :
Tæng doanh thu b»ng TGNH
Cã TK 5113 :
Doanh thu kh«ng bao gåm thuÕ GTGT
Cã TK 33311 : ThuÕ GTGT ®Çu ra
- §èi víi nh÷ng kho¶n doanh thu cung cÊp dÞch vô cha ®îc thanh to¸n th× khi
nhËn ®îc giÊy chÊp nhËn nthanh to¸n kÕ to¸n sÏ vµo b¶ng kª sè 11 theo ®Þnh
kho¶n :
Nî TK 131 :
Tæng doanh thu ph¶I thu
Cã TK 5113 :
Doanh thu kh«ng bao gåm thuÕ GTGT
Cã TK 33311 : ThuÕ GTGT ®Çu ra
Sè liÖu tæng hîp trªn b¶ng kª 1 ,2, 11 ë cét tµI kho¶n 5113 sÏ lµ c¨n cø ®Ó ph¶n
¸nh vµo nhËt ký chøng tõ sè 8 theo ®Þnh kho¶n :
Nî TK 5113 :
Doanh thu kh«ng bao gåm thuÕ GTGT
Cã TK 911 :
NhËt ký chøng tõ sè 8 ®îc lËp vµo cuèi th¸ng c¨n cø vµo sè liÖu tæng hîp
trªn b¶ng tæng hîp ho¸ ®¬n hµng ho¸ - dÞch vô b¸n ra ë trªn vµ c¸c b¶ng kª 1, 2, 8
,11.
Sè liÖu tæng hîp trªn nhËt ký chøng tõ sè 8 sÏ lµ c¨n cø ®Ó ghi sæ c¸I tµI kho¶n
5113.
Sæ c¸I
TµI kho¶n 5111
Sè d ®Çu n¨m
Nî
Cã
0
Ghi cã c¸c tµi
kho¶n ®èi
Th¸ng
øng nî víi tµI 1
kho¶n nµy
NKCT sè 8
– TK 911
Céng Nî
ph¸t
Cã
sinh
Sè d Nî
cuèi
th¸ng Cã
2003
KÕ to¸n ghi sæ
…………. Th¸ng 5
…………. Th¸ng
12
Céng
945.386.738
945.386.738
945.386.738
Ngµy 31 th¸ng 5 n¨
KÕ to¸n trëng
3.3Tr×nh tù kÕ to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ
KÕ to¸n c¸c kho¶nn gi¶m trõ ë c«ng ty TNHH m¸y tÝnh Hoµng S¬n sö dông
c¸c tµi kho¶n :
Tµi kho¶n 531: Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i.
Tµi kho¶n nµy ®îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè tiÒn theo gi¸ b¸n hµng ho¸ s¶n phÈm,
dÞch vô ®· tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do kh«ng ®óng qui c¸ch phÈm chÊt hoÆc
do vi ph¹m nh÷ng ®iÒu kho¶n ®· cam kÕt trong hîp ®ång.
Tµi kho¶n 531 kh«ng cã sè d cuèi k×.
Tµi kho¶n 532: Gi¶m gi¸ hµng b¸n.
Tµi kho¶n 532 dïng ®Ó ph¶n ¸nh nh÷ng kho¶n gi¶m gi¸, bít gi¸, håi khÊu cho
kh¸ch hµng trªn gi¸ ®· tho¶ thuËn.
NghiÖp vô hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i C«ng ty TNHH M¸y tÝnh Hoµng S¬n chØ ®îc h¹ch
to¸n khi ngµy tr¶ l¹i hµng kh«ng trïng víi ngµy thuéc quý b¸n hµng.
Khi ph¸t sinh nghiÖp vô hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp bé hå s¬ hµng
b¸n bÞ tr¶ l¹i gåm cã : Ho¸ ®¬n b¸n hµng, biªn b¶n tr¶ l¹i hµng cã x¸c nhËn cña
hai bªn, phiÕu xuÊt cña bªn mua, phiÕu nhËp hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i kÕ to¸n ph¶n ¸nh
doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. KÕ to¸n ph¶n anh doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i theo
®Þnh kho¶n :
Nî TK 531 . 532 …………………………..
Nî TK 33311 ……………………….
Cã TK 131,111………………
§ång thêi lËp phhiÕu nhËp vÒ chñng lo¹i sè lîng, gi¸ nhËp l¹i theo ®Þnh kho¶n :
Nî TK 156 ………………
Cã TK 632…………..
Gi¸ vèn ë ®©y ®îc c¨n cø theo gi¸ nhËp vµo do c¸c trung t©m lËp hµng th¸ng.
ë c«ng ty TNHH Th¬ng M¹i §iÖn Tö Hoµng S¬n rÊt hiÕm khi cã trêng hîp
hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i nªn nghiÖp vô nµy rÊt Ýt x¶y ra, trong th¸ng 5 n¨m 2003 c«ng ty
kh«ng x¶y ra mét trêng hîp nµo nªn t«i kh«ng thÓ lÊy dÉn chøng minh ho¹ cô thÓ.
3.4KÕ to¸n x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn :
Tõ sè liÖu tæng hîp trªn nhËt ký chøng tõ sè 8 kÕ to¸n x¸c ®Þnh ®îc doanh thu
thuÇn.
Doanh Thu ThuÇn
DT ThuÇn = DT b¸n hµng - C¸c kho¶n gi¶m trõ DTBH
- C¸c kho¶n gi¶m trõ DTBH.
+ TrÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i lµ trÞ gi¸ hµng ho¸ ®· tiªu thô nhng bÞ kh¸ch hµng
tr¶ l¹i cã thÓ do nguyªn nh©n: VÞ ph¹m cam kÕt,vi ph¹m H§KT, hµng bÞ mÊt, kÐm
phÈm chÊt, kh«ng ®óng chñng lo¹i, quy c¸ch.
Trêng hîp hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i mét phÇn th× trÞ gi¸ cña sè hµng bÞ tr¶ l¹i ®óng b»ng
sè lîng hµng bÞ tr¶ l¹i nh©n (x) ®¬n gi¸ ghi trªn ho¸ ®¬n.
+ Gi¶m gi¸ hµng b¸n: Lµ kho¶n gi¶m trõ ®îc ngêi b¸n chÊp nhËn mét c¸ch
®Æc biÖt trªn gi¸ ®· tho¶ thuËn v× lý do hµng kÐm phÈm chÊt, kh«ng ®óng theo quy
®Þnh H§KT hoÆc lµ mét h×nh thøc khuyÕn khÝch mua hµng trong chiÕn lîc kinh
doanh cña doanh nghiÖp.
C¨n cø vµo sè liÖu trªn nhËt ký chøng tõ sè 8 th¸ng 5 n¨m 2003 cña c«ng ty
TNHH m¸y tÝnh Hoµng S¬n doanh thu thuÇn ®îc x¸c ®Þnh :
Doanh thu b¸n hµng ho¸ = 945.386.738
Doanh thu cung cÊp dÞch vô = 81.571.242
Doanh thu thuÇn = 1.026.957.980.
4. Tr×nh tù kÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n.
KÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n ë c«ng ty TNHH th¬ng m¹i ®iÖn tö Hoµng S¬n sö dông
tµi kho¶n theo quy ®Þnh chung cña Bé t¹i chÝnh : Tµi kho¶n 632 “ Gi¸ vèn hµng
b¸n”.
Tµi kho¶n 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n.
Tµi kho¶n 632 ®îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸, thµnh phÈm,
dÞch vô ®· tiªu thô
Tµi kho¶n nµy kh«ng cã sè d cuèi kú.
-TrÞ gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n ë doanh nghiÖp th¬ng m¹i thùc chÊt lµ trÞ gi¸ mua thùc
tÕ mµ c«ng ty ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n vÒ sè hµng ®ã ,bao gåm c¶ thuÕ nhËp khÈu
(nÕu cã)
Chi phÝ mua hµng bao gåm : chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì... ph¸t sinh trong qu¸
tr×nh mua hµng th× kh«ng ®îc tÝnh vµo gi¸ vèn mµ theo dâi riªng ®Ó cuèi kú kÕt
chuyÓn ®Ó tÝnh gi¸ vèn cho hµng b¸n ra trong kú
HiÖn nay kÓ tõ khi nhµ níc ¸p dông thuÕ GTGT thay cho thuÕ doanh thu tríc ®©y
th× trÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt b¸n cßn bao gåm c¶ phÇn thuÕ GTGT ®Çu vµo kh«ng
®îc khÊu trõ (nÕu cã). Trêng hîp sè thuÕ GTGT ®Çu vµo kh«ng ®îc khÊu trõ qu¸
lín th× chØ tÝnh vµo trÞ gi¸ vèn trong kú t¬ng øng víi phÇn doanh thu, phÇn cßn l¹i
®îc tÝnh vµo trÞ gi¸ vèn cña kú sau.
Nh vËy gi¸ vèn cña hµng xuÊt b¸n lµ trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng b¸n ra vµ kho¶n
thuÕ ph¶i tr¶ cho sè hµng ®ã (nÕu cã).
- TrÞ gi¸ vèn cña dÞch vô b¸n ra lµ toµn bé chi phÝ bá ra ®Ó lµm mét phÇn mÒm,
chi phÝ ph¶i tr¶ cho céng t¸c viªn, nh©n viªn s÷a ch÷a vµ cµi ®Æt.
* T¹i trÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸ b¸n ra ®îc x c«ng ty TNHH th¬ng m¹i ®iÖn tö
Hoµng S¬n ¸c ®Þnh theo ph¬ng ph¸p nhËp tríc - xuÊt tríc.
Hµng ho¸ cña c«ng ty ®îc nhËp tõ hai nguån kh¸ch nhau ®ã lµ nguån hµng nhËp
khÈu vµ hµng mua trong níc. Hµng nhËp khÈu cña C«ng ty còng chØ ®îc nhËp tõ
c¸c níc trong khu vùc nh : Th¸i Lan, Singapore, HongKong…
Tuy nhiªn hiÖn nay c«ng ty ®ang ngõng khai th¸c nguån hµng nhËp khÈu
bëi v× mét phÇn do nguån hµng trong níc ®· ®ñ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu nhËp hµng cña
c«ng ty, nhng ®iÒu quan träng lµ do viÖc nhËp khÈu c¶ l« hµng dù tr÷ trong kho råi
b¸n dÇn sÏ kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ cao cho C«ng ty, thËm chÝ C«ng ty cã thÓ bÞ
lç trong trêng hîp hµng tiªu thô qu¸ chËm mµ sù gi¶m gi¸ cña m¸y tÝnh l¹i x¶y ra
qu¸ nhanh. Nh hiÖn nay nguån hµng chÝnh cña C«ng ty lµ nguån hµng trong níc
th«ng qua viÖc mua l¹i hµng ho¸ cña doanh nghiÖp cïng kinh doanh trong lÜnh vùc
nµy.
ViÖc tÝnh to¸n trÞ gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n cã ý nghÜa v« cïng quan träng bëi cã
tÝnh to¸n ®óng trÞ gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n míi x¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÕt qu¶ b¸n hµng.
H¬n n÷a trÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt b¸n thêng chiÕm tû träng chñ yÕu trong kú kinh
doanh. Do ®ã nÕu kh«ng ph¶n ¸nh ®óng gi¸ trÞ vèn sÏ dÉn tíi kÕt qu¶ b¸n hµng bÞ
sai lÖch ®i.
Tr×nh tù h¹ch to¸n gi¸ vèn :
Khi nhËp , xuÊt kho hµng ho¸ thñ kho viÕt phiÕu nhËp kho , xuÊt kho vµ göi lªn
phßng kÕ to¸n .
- Xem thêm -