CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn : 6.280.688
a. PHÇN Më §ÇU
Khi níc ta bÞ thùc d©n Ph¸p x©m lîc níc ta chóng dïng quyÒn lùc vÒ
chÝnh trÞ ®Ó chÌn Ðp nh©n d©n ta vÒ kinh tÕ. Vµ tõ nh÷ng ®Æc quyÒn vÒ kinh
tÕ chóng quay l¹i ¸p bøc chóng ta vÒ chÝnh trÞ. Nguyªn nh©n c¨n b¶n do níc
ta lµ mét níc n«ng nghiÖp l¹c hËu, viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ph¶i dùa vµo bän
thùc d©n Ph¸p. Vµ thùc tÕ ®· chøng minh r»ng khi chóng ta giµnh ®îc ®éc
lËp, giµnh ®îc quyÒn tù chñ, níc ta ®· tho¸t khái ®ãi nghÌo vµ ®i theo con
®êng x· héi chñ nghi·. Cho ®Õn nay chóng ta ®· ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu
lín vÒ kinh tÕ ®Æc biÖt khi ViÖt Nam lµ mét thµnh viªn cu¶ WTO th× vÞ thÕ
cña chóng ta trªn trêng quèc tÕ cµng ®îc kh¼ng ®Þnh. Ngµy nay, trong xu
thÕ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña thÕ giíi, khi sù phô thuéc lÉn nhau vÒ kinh
tÕ ngµy cµng gia t¨ng, c¸c níc trªn thÕ giíi ®Òu rÊt coi träng ®Õn kh¶ n¨ng
®éc lËp tù chñ vÒ kinh tÕ nh»m b¶o ®¶m lîi Ých chÝnh ®¸ng cña quèc gia,
d©n téc m×nh. Mét quèc gia dï lín hay nhá, ®éc lËp tù chñ vÒ kinh tÕ lu«n
c¬ së ®Ó gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ vÒ chÝnh trÞ vµ t¨ng cêng ®éc lËp tù chñ
cña quèc gia. Kh«ng thÓ cã ®éc lËp tù chñ vÒ chÝnh trÞ trong khi bÞ lÖ thuéc
vÒ kinh tÕ. §iÒu ®ã cµng cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng ®èi víi níc ta, mét
níc bá qua giai ®o¹n TBCN tiÕn lªn theo con ®êng XHCN trong hoµn c¶nh
quèc tÕ diÔn biÕn ®Çy biÕn ®éng.
Tríc xu thÕ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ kinh tÕ vµ héi nhËp kinh tÕ
quèc tÕ th× viÖc níc ta tham gia lµ ®¬ng nhiªn, nhng ®Ó héi nhËp cã hiÖu
qu¶ th× chóng ta ph¶i ph©n tÝch ®îc mèi liªn hÖ gi÷a x©y dùng nÒn kinh
tÕ ®éc lËp tù chñ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. ChÝnh v× tÝnh thêi ®¹i vµ
tÇm quan träng cña hai vÊn ®Ò nµy mµ em chän ®Ò tµi: “X©y dùng nÒn
kinh tÕ ®éc lËp tù chñ và qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ”.
Em hi väng r»ng bµi viÕt nµy sÏ ®ãng gãp phÇn nhá vµo c¸ch nh×n
nhËn vÒ vÊn ®Ò x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ vµ chñ ®éng héi
nhËp kinh tÕ quèc tÕ - vÊn ®Ò thùc sù quan träng mang tÝnh cÊp thiÕt cña
níc ta hiÖn nay.
1
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn : 6.280.688
TiÓu luËn gåm c¸c phÇn:
A. PhÇn më ®Çu.
B. PhÇn néi dung.
1. C¬ së lý luËn chung vÒ nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ vµ héi nhËp
kinh tÕ quèc tÕ.
1.1. VÒ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
1.1.1. ThÕ nµo lµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ?
1.1.2. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
1.1.3. Nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ
ë níc ta hiÖn nay.
1.2. VÒ x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ ®Þnh híng XHCN.
1.2.1. ThÕ nµo lµ nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ?
1.2.2. TÝnh tÊt yÕu ph¶i x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ
trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
2. Mèi quan hÖ gi÷a x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ víi qu¸
tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
2.1. BiÖn chøng gi÷a gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ vÒ kinh tÕ víi chñ ®éng
héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
2.2. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cã hiÖu qu¶ t¹o ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó
x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ
2.3. §éc lËp tù chñ vÒ kinh tÕ t¹o c¬ së cho héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ
cã hiÖu qu¶
C. KÕt luËn.
D. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o.
2
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn : 6.280.688
B.PhÇn néi dung
1. C¬ së lý luËn chung vÒ nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ vµ héi nhËp
kinh tÕ quèc tÕ.
1.1. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
1.1.1. ThÕ nµo lµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ?
Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ qu¸ tr×nh tham gia cña mét níc vµo
ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. ThÕ giíi bíc vµo kØ nguyªn míi ®ang chøng
kiÕn qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn nh
mét xu thÕ kh¸ch quan. §ã lµ qu¸ tr×nh c¸c quan hÖ kinh tÕ vît qua khái
biªn giíi quèc gia vµ khu vùc, lan to¶ ra ph¹m vi toµn cÇu vµ c¹nh tranh
víi v« sè nÒn kinh tÕ cã sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña lùc lîng s¶n xuÊt víi
tr×nh ®é c«ng nghÖ rÊt cao.
Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ võa ®îc coi lµ mét c¬ héi lín thu hót
ngµy cµng nhiÒu níc tham gia l¹i võa ®îc coi nh mét vÊn ®Ò nh mét
th¸ch thøc ®èi víi nhiÒu quèc gia ®Æc biÖt lµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn(cã
ViÖt Nam). Néi dung chñ yÕu cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ mµ níc ta
cÇn vµ cã thÓ tham gia tõng bíc lµ më cöa thÞ trêng vÒ th¬ng m¹i, ®Çu t
vµ dÞch vô.
1.1.2. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
Tríc ®©y tÝnh x· héi ho¸ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chñ yÕu míi chØ
n»m bªn trong biªn giíi cña tõng quèc gia, nã g¾n c¸c qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt, kinh doanh riªng rÏ l¹i víi nhau, h×nh thµnh c¸c tËp ®oµn kinh tÕ
quèc. Nhê vËy, quan hÖ së h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt ®· cã sù thay ®æi ®¸ng
kÓ và h×nh thµnh nªn së h÷u hçn hîp. Ngµy nay, mét mÆt do tr×nh ®é
ph¸t triÓn cao cña lùc lîng s¶n xuÊt lµ cho tÝnh x· héi ho¸ cña nã vît ra
khái ph¹m vi biªn giíi quèc gia, lan to¶ sang c¸c quèc gia trong khu vùc
vµ trªn thÕ giíi.
Nh÷ng quèc gia chËm trÔ trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ thêng
ph¶i tr¶ gi¸ b»ng chÝnh sù tôt hËu cña m×nh, ngîc l¹i víi nh÷ng níc véi
v· kh«ng ph¸t huy néi lùc, kh«ng chñ ®éng héi nhËp còng bÞ tr¶ gi¸..
MÆt kh¸c, tù do ho¸ th¬ng m¹i còng ®ang trë thµnh xu híng tÊt
yÕu vµ ®îc xem lµ nh©n tè quan träng thóc ®Èy bu«n b¸n giao lu gi÷a
3
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn : 6.280.688
c¸c quèc gia v× thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ vµ n©ng cao møc sèng cña
mäi quèc gia. V× vËy, c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ®Òu söa ch÷a c¸c chÝnh
s¸ch theo híng më cöa, gi¶m vµ tiÕn tíi dì bá c¸c rµo c¶n th¬ng m¹i,
t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc lu chuyÓn c¸c nguån lùc vµ hµng ho¸ tiªu dïng
gi÷a c¸c quèc gia ngµy cµng thuËn lîi h¬n, th«ng tho¸ng h¬n.
1.1.3. Nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ë níc ta.
Ph¶i n¾m v÷ng ph¬ng ch©m chñ ®éng, võa hîp t¸c võa ®Êu tranh,
võa kiªn quyÕt võa mÒm dÎo, nh»m b¶o vÖ ®îc lîi Ých chÝnh ®¸ng cña ta
®ång thêi tranh thñ ®îc c¸c thêi c¬ thuËn lîi trong héi nhËp. Trong bÊt
cø t×nh huèng nµo còng ph¶i lu«n lu«n chñ ®éng, giµnh thÕ chñ ®éng
B¶o ®¶m gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ vµ ®Þnh híng XHCN, b¶o ®¶m
v÷ng ch¾c an ninh quèc gia, gi÷ yªn gi¸ trÞ truyÒn thèng vµ b¶n s¾c v¨n
ho¸ d©n téc, b¶o vÖ vµ c¶i thiÖn m«i trêng. Trong c¸c mèi quan hÖ quèc
tÕ ®Òu ph¶i gi÷ v÷ng nguyªn t¾c b×nh ®¼ng, t«n träng lÉn nhau vµ cïng
cã lîi: kh«ng ®Ó thiÖt h¹i ®Õn lîi Ých mµ níc ta ®îc hëng vµ chia sÎ lîi
Ých nhÊt ®Þnh ®èi víi c¸c ®èi t¸c tuú theo møc ®ãng gãp cña c¸c bªn
tham gia hîp t¸c.
Thùc hiÖn nhÊt qu¸n chñ tr¬ng ®a ph¬ng ho¸, ®a d¹ng hãa trong
quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ nh»m b¶o ®¶m lîi Ých cña ®Êt níc, gi÷ v÷ng ®éc
lËp tù chñ vµ sù c©n b»ng trong c¸c mèi quan hÖ, tr¸nh sù lÖ thuéc mét
chiÒu vµo mét hoÆc mét sè ®èi t¸c.
Ph¶i thêng xuyªn n©ng cao c¶nh gi¸c, ph¶i c¶nh gi¸c tríc nh÷ng
©m mu vµ thñ ®o¹n cña c¸c thÕ lùc thï ®Þch muèn lîi dông quan hÖ kinh
tÕ th¬ng m¹i ®Ó thùc hiÖn, x©m nhËp ph¸ ho¹i chÕ ®é ta.
1.2. X©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.
1.2.1. ThÕ nµo lµ nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ ?
Quan niÖm vÒ nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ trong thêi gian tríc ®©y vµ
hiÖn nay cã nh÷ng nÐt kh¸c nhau.
Theo c¸ch hiÓu th«ng thêng vµ truyÒn thèng, mét nÒn kinh tÕ ®éc
lËp tù chñ lµ mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn toµn diÖn, cã thÓ tù tån t¹i
kh«ng cÇn ph¶i dùa vµo bÊt cø nguån lù kinh tÕ bªn ngoµi nµo. Nã cã
kh¶ n¨ng tù tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu mäi mÆt cña ®êi sèng x· héi, an
4
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn : 6.280.688
ninh quèc phßng. NÒn kinh tÕ nµy tån t¹i ë c¸c níc cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn
lÝ tëng vµ cã tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ thËt sù ph¸t triÓn.
Trong bèi c¶nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù
chñ lµ nÒn kinh tÕ tríc nh÷ng biÕn ®éng cña t×nh h×nh quèc tÕ cã kh¶
n¨ng ho¹t ®éng mét c¸ch b×nh thêng vµ Ýt bÞ tæn th¬ng tríc nh÷ng thay
®æi cña thÕ giíi; trong bÊt cø t×nh huèng nµo nã còng cã thÓ duy tr× ®îc
c¸c ho¹t ®éng b×nh thêng cña x· héi vµ phôc vô ®¾c lùc cho c¸c môc
tiªu an ninh quèc phßng cña ®Êt níc.
Nh vËy, nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ lµ nÒn kinh tÕ kh«ng bÞ lÖ thuéc
vµo níc kh¸c, mét tæ chøc kinh tÕ nµo ®ã vÒ ®êng lèi chÝnh s¸ch ph¸t
triÓn, kh«ng bÞ bÊt cø ai dïng nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ tµi chÝnh, th¬ng
m¹i viÖn trî... ®Ó ¸p ®Æt, khèng chÕ. B¶o ®¶m ®éc lËp vÒ kinh tÕ còng cã
nghÜa lµ b¶o ®¶m v÷ng ch¾c ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa vµ gi¸ trÞ truyÒn
thèng, b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc trong c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ, tiÕn
hµnh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
1.2.2. TÝnh tÊt yÕu ph¶i x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ trong qu¸
tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ
NÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ trong qu¸ tr×nh héi nhËp b¶o ®¶m tÝnh
an toµn cho mçi nÒn kinh tÕ. Bªn c¹nh nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc, héi nhËp
kinh tÕ quèc tÕ còng ®Æt ra nh÷ng vÊn ®Ò buéc ngêi ta ngµy cµng ph¶i
c¶nh gi¸c h¬n, nã ®ång nghÜa víi nh÷ng cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh,
tiÒn tÖ, kinh tÕ trÇm träng vµ qui m« lín. C¸c nÒn kinh tÕ trë nªn dÔ biÕn
®éng, bÊt æn ®Þnh h¬n tríc.
NÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ lµ nguån ®éng lùc n©ng cao néi lùc
kinh tÕ trong níc, chèng l¹i sù can thiÖp ë bªn ngoµi. Mét trong nh÷ng
yÕu tè mang tÝnh quyÕt ®Þnh lµ khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i. C«ng nghÖ
hiÖn ®¹i ®îc sö dông nh mét thø c«ng cô, lµm t¨ng thªm qui m« tËp
trung quyÒn lùc cho c¸c c«ng ty ®a quèc gia. §Ó kh¾c phôc ®Õn møc
thÊp nhÊt t×nh tr¹ng bÞ r¬i vµo lÖ thuéc, bÊt cø nÒn kinh tÕ nµo b»ng mäi
c¸ch ®Òu cè g¾ng t×m tßi vµ ph¸t huy nguån lùc bªn trong cña m×nh. ChØ
b»ng c¸ch n©ng cao søc m¹nh kinh tÕ trong níc th× míi cã thÓ chèng l¹i
sù can thiÖp qu¸ s©u tõ bªn ngoµi. Tõ ®ã míi cã thÓ gi÷ cho nÒn kinh tÕ
t¨ng trëng æn ®Þnh.
5
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn : 6.280.688
Do môc ®Ých cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ phôc vô nhu cÇu
trong níc. §Ó thùc hiÖn môc ®Ých ®ã cÇn ph¶i cã mét nÒn kinh tÕ cña
chÝnh m×nh vµ ®ñ m¹nh. Qóa tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµm cho c¸c
nÒn kinh tÕ phô thuéc nhau. Tuy nhiªn trong sù rµng buéc vÒ lîi Ých
kh«ng cã sù rµng buéc v« ®iÒu kiÖn mµ ph¶i biÕt chia sÎ lîi Ých mét c¸ch
hîp lý, nh»m môc ®Ých cuèi cïng lµ thu ®îc nhiÒu lîi Ých cho ®Êt níc
m×nh, d©n téc m×nh. §iÒu cèt yÕu lµ lµm sao gi÷ ®îc ®éc lËp cho nÒn
kinh tÕ trong mèi quan hÖ rµng buéc phô thuéc víi c¸c nÒn kinh tÕ kh¸c.
2. Mèi quan hÖ gi÷a x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ víi qu¸
tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ë níc ta hiÖn nay.
2.1. BiÖn chøng gi÷a gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ vÒ kinh tÕ víi chñ ®éng
héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
§¹i héi IX ®· kh¼ng ®Þnh: “§éc lËp tù chñ vÒ kinh tÕ t¹o c¬ së cho
héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cã hiÖu qu¶. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cã hiÖu
qu¶ t¹o ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ”.
§©y lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan hîp l«gÝc ph¸t triÓn lÞch sö cña
nh©n lo¹i. Nãi cô thÓ, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ thùc sù t¹o ra nh÷ng c¬
héi ph¸t triÓn cho c¸c quèc gia; vµ ®Õn lît hä c¸c quèc gia dï lín hay
nhá, vµ sù lç lùc ë møc ®é nµy hay kh¸c, ®Òu híng sù chó ý cÇn thiÕt
vµo sù phèi hîp, ®ång tr¸ch nhiÖm trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò
chung cña thÕ giíi theo c¸c ch¬ng tr×nh nghÞ sù cã tÝnh u tiªn toµn cÇu.
Thùc tÕ còng cho thÊy, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ mét qu¸ tr×nh vËn
®éng t¹o ra sù chªnh lÖch s©u s¾c vÒ kho¶ng c¸ch trong qu¸ tr×nh ph¸t
triÓn cña c¸c quèc gia, d©n téc. C¸c cêng quèc kinh tÕ, nhê cã héi nhËp
kinh tÕ quèc tÕ, thu lîi rÊt nhiÒu; trong khi ®ã, c¸c níc ®ang ph¸t triÓn,
c¸c níc nghÌo l¹i høng chÞu rÊt nhiÒu hËu qu¶ do c¸c mÆt tiªu cùc cña
qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ g©y ra. §iÒu cÇn ph¶i c¶nh b¸o lµ, mét
sè thÕ lùc t b¶n chñ nghÜa ®· vµ ®ang tËn dông mäi lîi thÕ vÒ vèn, kü
thuËt… cña hä r¸o riÕt thùc hiÖn ý ®å chiÕn lîc nh»m biÕn qu¸ tr×nh héi
nhËp kinh tÕ quèc tÕ thµnh qu¸ tr×nh tù do ho¸ kinh tÕ buéc c¸c níc
nghÌo n»m trong vßng khèng chÕ cña hä hoÆc bÞ cuèn vµo theo quü ®¹o
t b¶n chñ nghÜa. Do vËy cµng ph¶i chó träng x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc
lËp vµ tù chñ
6
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn : 6.280.688
Dï cã héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ réng r·i, m¹nh mÏ vµ s©u s¾c ®Õn
®©u ch¨ng n÷a, ch¾c ch¾n ch¼ng cã quèc gia nµo l¹i muèn bÞ lÖ thuéc
vµo níc kh¸c. Râ rµng lµ quy m«, tèc ®é,tÝnh chÊt héi nhËp kinh tÕ quèc
tÕ cµng ph¸t triÓn. Mçi níc cµng héi nhËp m¹nh mÏ vµ s©u s¾c vµo ®êi
sèng toµn cÇu th× vÊn ®Ò ®éc lËp tù chñ kh«ng chØ vÒ kinh tÕ mµ suy
réng h¬n, gi÷ v÷ng ®éc lËp vÒ chÝnh trÞ, b¶o vÖ b¶n s¾c v¨n ho¸... ®èi víi
mét quèc gia, d©n téc cµng mu«n thuë vÉn lµ vÊn ®Ò tiªn quyÕt.
Xu thÕ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, tríc hÕt vÒ kinh tÕ víi quy m«
ngµy cµng réng lín, tèc ®é ngµy cµng m¹nh mÏ lµ mét quy luËt kh¸ch
quan. XÐt trªn nhiÒu b×nh diÖn, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ thùc chÊt lµ
mét cuéc ®Êu tranh gi÷a c¸c níc víi nhau c¶ vÒ kinh tÕ- chÝnh trÞ, kinh
tÕ- x· héi lÉn v¨n hãa- t tëng. §¶ng ta quyÕt ®Þnh: “chñ ®éng héi nhËp
kinh tÕ quèc tÕ vµ khu vùc theo tinh thÇn ph¸t huy tèi ®a néi lùc, n©ng
cao hiÖu qu¶ hîp t¸c quèc tÕ, b¶o ®¶m ®éc lËp tù chñ vµ ®Þnh híng x·
héi chñ nghÜa, b¶o vÖ lîi Ých d©n téc, gi÷ v÷ng an ninh quèc gia, gi÷ g×n
b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc, b¶o vÖ m«i trêng”. §ã lµ mét quyÕt s¸ch ®óng
®¾n mang tÇm chiÕn lîc, hoµn toµn phï hîp víi quy luËt kh¸ch quan vµ
xu thÕ thêi ®¹i, ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cña ®Êt níc trªn con ®êng
c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸.
Thùc tiÔn ®· chøng minh r»ng kh«ng cã sù lùa chän nµo kh¸c
ngoµi qu¸ tr×nh chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ toµn cÇu trªn c¬ së kh«ng
ngõng x©y dùng mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ v÷ng m¹nh ®ñ søc ®¬ng
®Çu, chÕ ngù mäi khã kh¨n, th¸ch thøc còng nh¹y c¶m, chíp lÊy tÊt c¶
c¸c thêi c¬, tËn dông c¸c thuËn lîi do xu thÕ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®Æt
ra hoÆc mang l¹i nh»m ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn rót ng¾n trªn hµnh
tr×nh tiÕn tíi chñ nghÜa x· héi.
§ã lµ sù lùa chän vµ lµ bíc ®i hîp lý nhÊt trong bèi c¶nh héi nhËp
kinh tÕ quèc tÕ hiÖn nay. Hay nãi c¸ch kh¸c x©y dùng mét nÒn kinh tÕ
®éc lËp tù chñ vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ phï hîp víi ®iÒu
kiÖn vµ m«i trêng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan
trong bíc qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi bá qua chÕ ®é TBCN cña chóng
ta. §ã còng chÝnh lµ hai mÆt song hµnh cña mét qu¸ tr×nh ph¸t triÓn sù
nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ mét c¸ch hîp quy luËt ®ßi hái
nhÊt thiÕt ph¶i chñ ®éng hµnh xö trªn lé tr×nh ®Êt níc tiÕn lªn theo ®Þnh
híng XHCN.
7
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn : 6.280.688
ChØ cã x©y dùng mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ chóng ta míi cã
®Çy ®ñ t c¸ch vµ thùc lùc ®Ó chñ ®éng héi nhËp ®óng híng vµ hiÖu qu¶
kinh tÕ quèc tÕ; vµ ngîc l¹i, chØ cã chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ
chóng ta míi nhanh chãng bæ xung søc m¹nh néi lùc cßn khiÕm khuyÕt,
thiÕu hôt, rót ng¾n con ®êng ph¸t triÓn nh»m kh«ng ngõng tù hoµn thiÖn
m×nh ®Ó gi÷ v÷ng h¬n nÒn ®éc lËp tù chñ. ChØ tõ nÒn t¶ng søc m¹nh tæng
thÓ cña mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ th× chóng ta míi cã thÓ chñ ®éng
héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ mét c¸ch ®óng ®¾n vµ m¹nh mÏ . NÕu x©y dùng
nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ lµ tiÒn ®Ò, lµ ®iÒu kiÖn, lµ b¶o ®¶m cho héi
nhËp kinh tÕ quèc tÕ th× còng chÝnh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ l¹i lµ hÖ
qu¶, lµ ®éng lùc, lµ m«i trêng ph¸t triÓn míi cña viÖc x©y dùng nÒn kinh
tÕ ®éc lËp tù chñ. §ã lµ mét qu¸ tr×nh biÖn chøng.
2.2. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cã hiÖu qu¶ t¹o ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó
x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ
Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ t¹o ®éng lùc ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ vµ
n¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ vµ c¸c doanh nghiÖp. Do sù x©m
nhËp cña m¸y mãc trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i vµ ®éi ngò lao ®éng chÊt lîng
cao cña níc ngoµi buéc chóng ta ph¶i ®èi mÆt víi sù c¹nh tranh ngµy
cµng t¨ng cña c¸c níc vµ gi÷a c¸c doanh nghiÖp. Sù c¹nh tranh nµy lµ
®éng lùc thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, thóc ®Èy c¸c doanh
nghiÖp lu«n lu«n ®æi míi vµ hoµn thiÖn vÒ mäi mÆt ®Ó ph¸t huy n¨ng lùc
c¹nh tranh cña toµn bé nÒn kinh tÕ vµ cña c¸c doanh nghiÖp.
Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ t¹o c¬ héi ®Ó chóng ta tiÕp cËn, huy
®éng c¸c nguån vèn, FDI, c¸c c«ng nghÖ míi, chÊt x¸m vµ kü n¨ng cao
cÊp tõ bªn ngoµi ®Ó ph¸t triÓn c¸c ngµnh, lÜnh vùc kinh tÕ cÇn thiÕt cho
viÖc duy tr× kinh tÕ ®éc lËp tù chñ. Nã lµm gia t¨ng sù lu chuyÓn cña c¸c
nguån vèn mµ chÝnh phñ kh«ng dÔ dµng kiÓm so¸t ®îc, ®ång thêi còng
lµm cho nh÷ng dßng FDI ®æ vµo c¸c níc ngµy cµng nhiÒu h¬n. Ngµy
nay, FDI chñ yÕu do c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia cung cÊp.
Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó më réng, ®a d¹ng ho¸
thÞ trêng quèc tÕ vµ ®èi t¸c quèc tÕ, tr¸nh bÞ lÖ thuéc tËp trung vµo mét
sè thÞ trêng vµ ®èi t¸c níc ngoµi, gi÷ ®é an toµn cao h¬n cho nÒn kinh tÕ;
t¹o c¬ héi ®Ó t¨ng cêng xuÊt khÈu vµ tÝch luü, n©ng nguån dù tr÷ quèc
8
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn : 6.280.688
gia, t¹o kh¶ n¨ng øng phã cao h¬n ®èi víi c¸c biÕn cè vÒ tµi chÝnh cã thÓ
x¶y ra, h¹n chÕ viÖc ph¶i xin viÖn trî bªn ngoµi.
Qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ còng t¹o ®éng lùc thóc ®Èy
chóng ta ph¶i c¶i c¸ch hÖ thèng tµi chÝnh- ng©n hµng, lµnh m¹nh ho¸
nÒn tµi chÝnh quèc gia, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ vµ tõ ®ã h¹n
chÕ bít nguy c¬ bÞ lÖ thuéc ë bªn ngoµi vÒ tµi chÝnh.
Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ t¹o c¬ héi vµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó n¾m
b¾t th«ng tin, tri thøc míi mét c¸ch nhanh chãng, kÞp thêi vµ tèi ®a, tõ
®ã gióp cho viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh vµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch
kinh tÕ mét c¸ch phï hîp, n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý vµ hiÖu qu¶ cña bé
m¸y nhµ níc.
Qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cßn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ®µo t¹o,
n©ng cao tr×nh ®é cña ®éi ngò c¸c nhµ khoa häc, c¸c nhµ qu¶n lý doanh
nghiÖp vµ tay nghÒ chuyªn m«n cña ®éi ngò lao ®éng dÇn dÇn theo kÞp
víi tr×nh ®é chung cña thÕ giíi.
Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ thóc ®Èy
ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ theo híng mçi níc tËp trung vµo c¸c ngµnh,
lÜnh vùc hä cã u thÕ vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, do vËy, Ýt chó ý hoÆc bá r¬i
nh÷ng ngµnh, lÜnh vùc cã hiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp.
Tãm l¹i, vÒ l©u dµi, qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ sÏ lµm mê
nh¹t ®i biªn giíi gi÷a c¸c kh«ng gian kinh tÕ gi÷a c¸c quèc gia vµ dÇn
dÇn h×nh thµnh nªn c¸c liªn minh kinh tÕ, thËm chÝ cã thÓ sÏ ®Õn lóc c¶
thÕ giíi trë thµnh mét nÒn kinh tÕ thèng nhÊt. C¸c nÒn kinh tÕ quèc gia
sÏ mÊt dÇn tÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi nh hiÖn nay vµ trë thµnh nh÷ng thùc thÓ
kinh tÕ gièng nh lµ nh÷ng bé phËn cña mét “nÒn kinh tÕ quèc gia” réng
lín h¬n. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµm t¨ng sù phô thuéc lÉn nhau gi÷a
c¸c quèc gia trªn nhiÒu lÜnh vùc, ®Æc biÖt lµ vÒ kinh tÕ, tõ ®ã lµm suy
gi¶m hay h¹n chÕ sù ®éc lËp tù chñ vÒ kinh tÕ cña c¸c níc theo quan
niÖm truyÒn thèng.
Víi nhËn thøc nh trªn vÒ chiÒu híng ph¸t triÓn vµ t¸c ®éng l©u dµi
cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, chóng ta cÇn cã sù ®æi míi phï hîp h¬n vÒ
t duy kinh tÕ ®éc lËp tù chñ trong xu thÕ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ héi
nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®Ó x¸c ®Þnh ®óng ®¾n c¸c chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh
tÕ- x· héi trung h¹n vµ dµi h¹n còng nh c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ cô thÓ ®a
9
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn : 6.280.688
®Êt níc ta tiÕn nhanh, m¹nh vµ v÷ng ch¾c trªn con ®êng c«ng nghiÖp
ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ theo ®Þnh híng XHCN.
2.3. §éc lËp tù chñ vÒ kinh tÕ t¹o c¬ së cho héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ
cã hiÖu qu¶
X©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ kh«ng chØ xuÊt ph¸t tõ quan
®iÓm ®êng lèi chÝnh trÞ ®éc lËp tù chñ mµ cßn lµ ®ßi hái cña thùc tiÔn
nh»m b¶o ®¶m ®éc lËp tù chñ v÷ng ch¾c vÒ chÝnh trÞ, b¶o ®¶m ph¸t triÓn
bÒn v÷ng vµ cã hiÖu qu¶ cho chÝnh nÒn kinh tÕ, cho viÖc më cöa héi
nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Khi ®· cã ®éc lËp tù chñ vÒ chÝnh trÞ th× néi dung
c¬ b¶n cña ®éc lËp tù chñ cña mét quèc gia lµ cã x©y dùng ®îc nÒn kinh
tÕ ®éc lËp tù chñ hay kh«ng? §©y lµ kinh nghiÖm cña níc ta vµ còng lµ
kinh nghiÖm cña nhiÒu níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Ph¶i ch¨ng níc ta ph¸t triÓn kinh tÕ ®Ó ®i lªn chñ nghÜa x· héi, bèi c¶nh quèc tÕ cã
nhiÒu phøc t¹p, c¸c lùc lîng chèng ®èi chñ nghÜa x· héi thêng xuyªn
t×m c¸ch ng¨n c¶n vµ chèng ph¸ sù nghiÖp x©y dùng chÕ ®é x· héi chñ
nghÜa ë níc ta. NÕu kh«ng x©y dùng mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ th×
dÔ bÞ lÖ thuéc bëi c¸c thÕ lùc xÊu, dÔ bÞ c¸c thÕ lùc xÊu, thï ®Þch lîi
dông vÊn ®Ò kinh tÕ ®Ó l«i kÐo, hoÆc khèng chÕ Ðp buéc chóng ta thay
®æi chÕ ®é chÝnh trÞ, ®i lÖch quü ®¹o cña chñ nghÜa x· héi.
HiÖn nay tÊt c¶ c¸c níc trªn thÕ giíi khi tham gia qu¸ tr×nh héi nhËp
kinh tÕ quèc tÕ kinh tÕ ®Òu kh¼ng ®Þnh m¹nh mÏ chñ quyÒn kinh tÕ cña
m×nh. ë níc ta vÊn ®Ò nµy cµng ®îc nhÊn m¹nh vµ ®îc coi lµ mét trong
nh÷ng néi dung chÝnh yÕu cña ®êng lèi kinh tÕ do ®¹i héi IX cña §¶ng
®Ò ra: “§Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, x©y dùng nÒn kinh tÕ
®éc lËp tù chñ ®a níc ta trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp...”
X©y dùng ®îc nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ th× míi t¹o ®îc c¬ së
kinh tÕ, c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña chÕ ®é chÝnh trÞ ®éc lËp tù chñ. §éc
lËp tù chñ vÒ kinh tÕ lµ nÒn t¶ng vËt chÊt ®Ó ®¶m b¶o cho sù ®éc lËp tù
chñ bÒn v÷ng vÒ chÝnh trÞ. Kh«ng thÓ cã ®éc lËp tù chñ vÒ chÝnh trÞ nÕu
bÞ lÖ thuéc vÒ kinh tÕ. §éc lËp tù chñ vÒ kinh tÕ ®îc ®Æt trong mèi quan
hÖ biÖn chøng víi ®éc lËp tù chñ vÒ c¸c mÆt kh¸c sÏ t¹o ra sù ®éc lËp tù
chñ vµ søc m¹nh tæng hîp mét quèc gia.
X©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ tøc lµ x©y dùng ®îc nÒn kinh
tÕ kh«ng bÞ lÖ thuéc vµo níc kh¸c, mét tæ chøc kinh tÕ nµo ®ã vÒ ®êng
10
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn : 6.280.688
lèi chÝnh s¸ch ph¸t triÓn, kh«ng bÞ bÊt cø ai dïng nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh
tÕ tµi chÝnh, th¬ng m¹i viÖn trî... ®Ó ¸p ®Æt, khèng chÕ. Tøc lµ cã kh¶
n¨ng ®øng v÷ng tríc nh÷ng khã kh¨n th¸ch thøc cña thÞ trêng tù do th¬ng m¹i quèc tÕ ®Æt ra, cã thÓ ®éc lËp ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc
nh÷ng bÊt cËp mµ kh«ng ph¶i chÞu bÊt cø ¸p lùc kinh tÕ chÝnh trÞ cña
bÊt cø quèc gia nµo...
Nh vËy, x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ ®· trë thµnh chñ tr¬ng
cña ®¶ng, lµ nhiÖm vô quan träng cña sù nghiÖp c¸ch m¹ng níc ta trong
thêi kú míi ®Æc biÖt lµ khi ViÖt Nam ®ang trªn con tµu tiÕn ra biÓn lín
cña thÕ giíi.
c. phÇn kÕt luËn
Mèi liªn hÖ gi÷a x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ vµ héi nhËp
kinh tÕ quèc tÕ lµ mèi quan hÖ biÖn chøng ®óng nh §¹i héi IX ®· kh¼ng
®Þnh: “§éc lËp tù chñ vÒ kinh tÕ t¹o c¬ së cho héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ
cã hiÖu qu¶. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cã hiÖu qu¶ t¹o ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt
®Ó x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ”. §éc lËp tù chñ cµng cao th× chñ
®éng héi nhËp cµng nhanh vµ hiÖu qña cµng cao. Chñ ®éng héi nhËp
kinh tÕ cµng tèt th× cµng cã c¬ së x©y dùng mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp. Mèi
quan hÖ biÖn chøng nµy cã tÝnh t¬ng hç víi nhau, chóng hç trî phô
thuéc nhau.
Ngµy nay, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ
mét xu híng cña toµn thÕ giíi v× thÕ dï muèn dï kh«ng chóng ta còng
ph¶i tham gia v× lîi Ých cña ®Êt níc, v× sù nghiÖp d©n giµu, níc m¹nh.
VÊn ®Ò ®Æt ra lµ chóng ta ph¶i lu«n gi÷ g×n ®éc lËp tù chñ vÒ kinh tÕ, vÒ
chÝnh trÞ vµ b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc trong nh÷ng mèi quan hÖ ®a ph¬ng,
®a chiÒu phøc t¹p. Héi nhËp kinh tÕ lµ c¬ héi nhng còng ®ång thêi lµ
th¸ch thøc nªn chóng ta ph¶i thùc hiÖn nh÷ng gi¶i ph¸p thÝch hîp nh»m
®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt.
Trong thêi gian tíi khi ViÖt Nam lµ mét thµnh viªn cña WTO th×
qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ë níc ta ®îc n©ng lªn mét bíc míi
g¾n víi viÖc thùc hiÖn c¸c cam kÕt quan träng. Khi c¸c nguån lùc kinh
tÕ tiÕn dÇn vµo thÞ trêng ViÖt Nam th× ®ßi hái chóng ta ph¶i n©ng cao
hiÖu qu¶ søc c¹nh tranh vµ kh¶ n¨ng ®éc lËp tù chñ cña nÒn kinh tÕ nÕu
11
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn : 6.280.688
kh«ng chóng ta sÏ ®øng tríc nguy c¬ l¹c hËu, vµ mÊt dÇn vai trß trong
chÝnh thÞ trêng cña m×nh. §ång thêi ph¶i kÕt hîp song song gi÷a x©y
dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ víi héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®Ó kh¶ n¨ng
héi nhËp ngµy cµng v÷ng m¹nh. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ngµy cµng
ph¸t triÓn c¶ chiÒu réng vµ chiÒu s©u, ®¶m b¶o thµnh c«ng cho sù nghiÖp
c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, thùc hiÖn môc tiªu d©n giµu, níc
m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh, v÷ng bíc ®i lªn con ®êng
x· héi chñ nghÜa./.
12
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn : 6.280.688
D.Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
Gi¸o tr×nh triÕt häc M¸c- Lªnin
“X©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ theo ®Þnh híng
XHCN”- NguyÔn TÊn Dòng
“X©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ trong bèi c¶nh héi nhËp
kinh tÕ quèc tÕ”- Ph¹m Quèc Trô
V¨n kiÖn ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn VII
V¨n kiÖn ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn VIII
V¨n kiÖn ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn IX
13
- Xem thêm -
.DOC 
13 
199 
133 
