Môc lôc
Lêi nãi ®Çu
PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung
I. Quy luËt m©u thuÉn
1. Kh¸i niÖm m©u thuÉn
2. §Æc ®iÓm m©u thuÉn
3. Néi dung quy luËt
II- Vai trß cña vèn ®Çu t ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ
1. Kh¸i niÖm vèn ®Çu t
2. TÇm quan träng cña vèn ®Çu t
PhÇn II: Ph©n tÝch thùc tr¹ng m©u thuÉn gi÷a nhu cÇu vèn vµ
kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam
I- Nhu cÇu vèn ®Çu t cho ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam
1. Môc tiªu ph¸t triÓn kin2h tÕ
2. Nhu cÇu vèn ®Çu t cho ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam
II- Thùc tr¹ng kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cho ®Çu t ph¸t triÓn
kinh tÕ
1. Huy ®éng vèn trong níc
2. Huy ®éng vèn níc ngoµi
III- Ph©n tÝch m©u thuÉn vµ mét sè nguyªn nh©n cña m©u thuÉn
1. Ph©n tÝch m©u thuÉn
2. Nguyªn nh©n cña m©u thuÉn
PhÇn III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m gi¶i quyÕt m©u thuÉn
I- Gi¶i ph¸p c©n ®èi vèn ®Çu t b»ng nguån vèn trong níc
II- Gi¶i ph¸p b¶o ®¶m c©n ®èi vèn ®Çu t b»ng nguån vèn níc
ngoµi
KÕt luËn
2
3
3
3
4
5
9
9
9
13
13
13
14
15
15
18
19
19
20
21
21
22
24
lêi nãi ®Çu
Sù nghiÖp ®æi míi ë ViÖt Nam thêi gian qua ®· thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶
bíc ®Çu quan träng. Tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ trong 5 n¨m liÒn (1996-2000)
®¹t møc 7%, ®êi sèng cña nh©n d©n liªn tôc ®îc c¶i thiÖn. Tuy nhiªn, khã cã
thÓ phñ nhËn r»ng nÒn kinh tÕ níc ta vÉn ®ang tån t¹i nhiÒu m©u thuÉn mµ
1
viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng m©u thuÉn nµy ®ang lµ mét th¸ch thøc lín cho toµn thÓ
chóng ta.
Trong §¹i Héi §¹i BiÓu Toµn Quèc lÇn thø IX võa qua ®· ®Ò ra chiÕn
lîc ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi 10 n¨m ®Çu cña thÕ kû XXI- ChiÕn lîc ®Èy m¹nh
c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, x©y dùng nÒn
t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020 níc ta c¬ b¶n trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp. §Ó thùc
hiÖn ®îc môc tiªu ®ã, yªu cÇu vÒ vèn lµ mét trong nh÷ng yªu cÇu lín vµ khã
gi¶i quyÕt nhÊt ®èi víi nÒn kinh tÕ. M©u thuÉn gi÷a nhu cÇu vèn vµ kh¶ n¨ng
huy ®éng vèn hiÖn ®ang lµ mét trong nh÷ng m©u thuÉn bªn trong næi cém
nhÊt. Theo tÝnh to¸n s¬ bé, trong giai ®o¹n 1997-2001, ViÖt Nam cÇn huy
®éng kho¶ng 40-42 tØ USD. §©y thùc sù lµ con sè khæng lå khi biÕt r»ng tæng
s¶n phÈm quèc néi hµng n¨m cña níc ta chØ ®¹t 24 tØ ®« la.
§Ó nhËn thøc râ h¬n m©u thuÉn nµy, em ®· chän ®Ò tµi: "VËn dông
triÕt häc M¸c - Lª Nin víi viÖc gi¶i quyÕt m©u thuÉn gi÷a nhu cÇu vèn vµ
kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cho ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ".
Em xin chuyÓn lêi c¶m ¬n tr©n träng tíi TS Lª Ngäc Th«ng ®· tËn
t×nh híng dÉn, t¹o ®iÒu kiÖn cho em hoµn thµnh bµi tiÓu luËn nµy. Bµi viÕt
ch¾c ch¾n sÏ cßn nhiÒu thiÕu sãt, rÊt mong sù gãp ý cña thÇy ®Ó bµi viÕt ®îc
hoµn thiÖn h¬n.
Sinh viªn Hoµng thÞ Thu Hµ
PhÇn I
nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung
I. Quy luËt m©u thuÉn
1. Kh¸i niÖm m©u thuÉn
M©u thuÉn lµ mèi liªn hÖ t¸c ®éng qua l¹i cña c¸c mÆt ®èi lËp.
Trong ®ã, mÆt ®èi lËp lµ nh÷ng yÕu tè, nh÷ng bé phËn, nh÷ng khuynh
híng tr¸i chiÒu nhau.
Trong phÐp biÖn chøng duy vËt, kh¸i niÖm mÆt ®èi lËp lµ sù kh¸i qu¸t
nh÷ng mÆt, nh÷ng thuéc tÝnh, nh÷ng khuynh híng, ph¸t triÓn ngîc chiÒu nhau
tån t¹i trong cïng mét sù vËt, hiÖn tîng, t¹o nªn sù vËt, hiÖn tîng ®ã. VÝ dô
nh ®iÖn tÝch ©m vµ d¬ng trong nguyªn tö, ®ång ho¸ vµ dÞ ho¸ trong sinh häc,
tÝch luü vµ tiªu dïng trong kinh tÕ...
CÇn ph©n biÖt r»ng kh«ng ph¶i bÊt k× hai mÆt ®èi lËp nµo còng t¹o thµnh m©u
thuÉn. Bëi v× trong c¸c sù vËt, hiÖn tîng cña thÕ giíi kh¸ch quan kh«ng ph¶i
2
chØ tån t¹i trong nã hai mÆt ®èi lËp. Trong cïng mét thêi ®iÓm ë mçi sù vËt cã
thÓ cïng tån t¹i nhiÒu mÆt ®èi lËp, chØ cã nh÷ng mÆt ®èi lËp nµo tån t¹i thèng
nhÊt trong cïng mét sù vËt nh mét chØnh thÓ, nhng cã khuynh híng ph¸t triÓn
ngîc chiÒu nhau, bµi trõ, phñ ®Þnh vµ chuyÓn ho¸ lÉn nhau (sù chuyÓn ho¸ nµy
t¹o nguån gèc, ®éng lùc, ®ång thêi quy ®Þnh c¶ b¶n chÊt, khuynh híng ph¸t
triÓn cña sù vËt) th× hai mÆt ®èi lËp nh vËy míi gäi lµ hai mÆt ®èi lËp t¹o thµnh
m©u thuÉn. VÝ dô, trong mét nÒn s¶n xuÊt x· héi xuÊt hiÖn hµng lo¹t c¸c mÆt
cã khuynh híng ph¸t triÓn ngîc chiÒu nhau nh lùc lîng s¶n xuÊt, quan hÖ s¶n
xuÊt; cung vµ cÇu; tÝch luü vµ tiªu dïng; nhu cÇu vèn vµ kh¶ n¨ng huy ®éng
vèn...Trong ®ã, lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt lµ hai mÆt ®èi lËp chÝnh
t¹o thµnh m©u thuÉn. Bëi v× hai mÆt ®èi lËp nµy kh«ng chØ lµ nguån gèc, ®éng
lùc mµ cßn quy ®Þnh râ b¶n chÊt, khuynh híng ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt.
2 .§Æc ®iÓm cña m©u thuÉn
M©u thuÉn lµ hiÖn tîng kh¸ch quan
§èi lËp víi c¸c quan ®iÓm cña triÕt häc cò, phÐp biÖn chøng duy vËt
kh¼ng ®Þnh r»ng tÊt c¶ c¸c sù vËt, hiÖn tîng tån t¹i trong thùc t¹i kh¸ch quan
®Òu chøa ®ùng trong nã m©u thuÉn. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña m©u thuÉn
lµ do cÊu tróc tù th©n vèn cã bªn trong cña sù vËt, hiÖn tîng quy ®Þnh. M©u
thuÉn tån t¹i kh«ng phô thuéc vµo bÊt k× mét lùc lîng siªu tù nhiªn nµo, kÓ c¶
ý chÝ cña con ngêi. Mçi mét sù vËt, hiÖn tîng ®ang tån t¹i ®Òu lµ mét thÓ
thèng nhÊt ®îc cÊu thµnh bëi c¸c mÆt, c¸c khuynh híng, c¸c thuéc tÝnh ph¸t
triÓn ngîc chiÒu nhau, ®èi lËp nhau. Sù liªn hÖ, t¸c ®éng qua l¹i, ®Êu tranh
chuyÓn ho¸, bµi trõ vµ phñ ®Þnh lÉn nhau, t¹o thµnh ®éng lùc bªn trong cña
mäi qu¸ tr×nh vËn ®éng vµ ph¸t triÓn kh¸ch quan cña chÝnh b¶n th©n c¸c sù
vËt, hiÖn tîng.
M©u thuÉn mang tÝnh phæ biÕn
M©u thuÉn lµ hiÖn tîng cã trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc: tù nhiªn, x· héi
vµ t duy cña con ngêi. Khoa häc tù nhiªn hiÖn ®¹i chøng minh r»ng thÕ giíi vi
m« lµ sù thèng nhÊt gi÷a nh÷ng thùc thÓ cã ®iÖn tÝch tr¸i dÊu, gi÷a h¹t vµ trêng, h¹t vµ ph¶n h¹t. Trong sinh häc cã hÊp thô vµ bµi tiÕt, di truyÒn vµ biÕn
dÞ. X· héi loµi ngêi cã nh÷ng m©u thuÉn phøc t¹p h¬n, ®ã lµ m©u thuÉn gi÷a
lùc lîng s¶n xuaat vµ quan hÖ s¶n xuÊt, c¬ së h¹ tÇng vµ kiÕn tróc thîng tÇng;
gi÷a nh÷ng giai cÊp ®èi kh¸ng nh chñ n« vµ n« lÖ, n«ng d©n vµ ®Þa chñ, t s¶n
vµ v« s¶n. Trong ho¹t ®éng kinh tÕ m©u thuÉn còng mang tÝnh phæ biÕn, ch¼ng
h¹n nh m©u thuÉn gi÷a cung vµ cÇu, tÝch luü vµ tiªu dïng, tÝnh kÕ ho¹ch ho¸
cña tõng xÝ nghiÖp, c«ng ty víi tÝnh tù ph¸t v« chÝnh phñ cña nÒn s¶n xuÊt
3
hµng ho¸, m©u thuÉn gi÷a nhu cÇu vèn vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cho nÒn s¶n
xuÊt... Trong t duy cña con ngêi còng cã nh÷ng m©u thuÉn nh ch©n lý vµ sai
lÇm...
M©u thuÉn tån t¹i tõ khi sù vËt xuÊt hiÖn cho ®Õn khi sù vËt kÕt thóc.
Trong mçi mét sù vËt, m©u thuÉn ®îc h×nh thµnh kh«ng ph¶i chØ cã mét mµ cã
thÓ cã nhiÒu m©u thuÉn, v× sù vËt trong cïng mét lóc cã rÊt nhiÒu mÆt ®èi lËp.
M©u thuÉn nµy mÊt ®i th× m©u thuÉn kh¸c l¹i h×nh thµnh. ¡ngghen chØ ra r»ng
chÝnh sù vËn ®éng ®¬n gi¶n nhÊt cña vËt chÊt còng lµ mét m©u thuÉn. VËt chÊt
tån t¹i ë h×nh thøc vËn ®éng cao h¬n, m©u thuÉn thÓ hiÖn cµng râ nÐt h¬n. Nã
g¾n liÒn víi sù vËt, xuyªn suèt qu¸ tr×nh ph¸t sinh, ph¸t triÓn vµ diÖt vong cña
sù vËt. §ã chÝnh lµ nh÷ng thuéc tÝnh quy ®Þnh tÝnh kh¸ch quan vµ phæ biÕn
cña m©u thuÉn.
Nh vËy, m©u thuÉn lµ mét hiÖn tîng kh¸ch quan vµ phæ biÕn, h×nh
thµnh tõ nh÷ng cÊu tróc vµ thuéc tÝnh bªn trong vèn cã tù th©n cña tÊt c¶ c¸c
sù vËt, hiÖn tîng trong b¶n th©n thÕ giíi kh¸ch quan. Do ®ã, trong ho¹t ®éng
thùc tiÔn ph¶i biÕt ph©n tÝch tõng mÆt ®èi lËp t¹o thµnh m©u thuÉn cô thÓ ®Ó
nhËn thøc ®îc b¶n chÊt, khuynh híng vËn ®éng, ph¸t triÓn cña sù vËt, hiÖn tîng
3. Néi dung quy luËt
Qui luËt m©u thuÉn lµ qui luËt quan träng nhÊt cña phÐp biÖn chøng
duy vËt. Quy luËt nµy lµ "h¹t nh©n cña phÐp biÖn chøng". Nã v¹ch ra nguån
gèc, ®éng lùc cña sù vËn ®éng, ph¸t triÓn cña b¶n th©n sù vËt, hiÖn tîng; ®ång
thêi t¸c ®éng ®Õn tÊt c¶ c¸c quy luËt vµ ph¹m trï cña phÐp biÖn chøng.
3.1. Thèng nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp:
"Thèng nhÊt" cña c¸c mÆt ®èi lËp ®îc hiÓu víi ý nghÜa kh«ng ph¶i
chóng ®øng bªn c¹nh nhau mµ lµ n¬ng tùa vµo nhau, t¹o ra sù phï hîp, c©n
b»ng nhng liªn hÖ phô thuéc, quy ®Þnh vµ rµng buéc lÉn nhau. MÆt ®èi lËp nµy
lÊy mÆt ®èi lËp kia lµm tiÒn ®Ò cho sù tån t¹i cña chÝnh m×nh vµ ngîc l¹i. NÕu
thiÕu mét trong hai mÆt ®èi lËp chÝnh t¹o thµnh sù vËt th× nhÊt ®Þn sÏ kh«ng cã
sù tån t¹i cña sù vËt. Bëi vËy, sù thèng nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp lµ ®iÒu kiÖn
kh«ng thÓ thiÕu ®îc cho sù tån t¹i cña bÊt kú sù vËt hiÖn tîng nµo. Sù thèng
nhÊt nµy lµ do nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng cã cña b¶n th©n sù vËt t¹o nªn. VÝ dô tÝch
luü vµ tiªu dïng lµ hai mÆt ®èi lËp thèng nhÊt víi nhau trong nÒn s¶n xuÊt.
Kh«ng cã tÝch luü th× kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng
vµ nh vËy kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng ngµy cµng cao.
Ngîc l¹i, nÕu kh«ng ®¶m b¶o tho¶ m·n nhu cÇu vÒ tiªu dïng th× còng kh«ng
4
thÓ ®Èy m¹nh s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Kh«ng ®Èy m¹nh s¶n xuÊt ph¸t triÓn th×
còng kh«ng cã tÝch luü.
Nh vËy, nhê sù thèng nhÊt mµ sù vËt tån t¹i lµ chÝnh nã. Sù thèng nhÊt
t¹o tÝnh æn ®Þnh vµ t¬ng ®èi cña sù vËt.
Kh¸i niÖm "sù thèng nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp" cßn ®îc dïng cïng
mét nghÜa víi kh¸i niÖm "sù ®ång nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp". Tuy nhiªn, trong
trêng hîp c¸c mÆt ®èi lËp chuyÓn ho¸ lÉn nhau th× hai kh¸i niÖm nµy kh«ng
cßn ®ång nghÜa víi nhau n÷a. Mçi mét sù vËt, hiÖn tîng võa lµ b¶n th©n nã,
võa lµ mét c¸i kh¸c víi b¶n th©n nã. Trong sù ®ång nhÊt ®· bao hµm sù kh¸c
nhau, kh«ng cã c¸i g× ®ång nhÊt thuÇn tuý, kh«ng cã ®èi lËp, kh«ng cã chuyÓn
ho¸.
3.2. §Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp
Sù thèng nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp trong cïng mét sù vËt kh«ng t¸ch
rêi sù ®Êu tranh chuyÓn ho¸ gi÷a chóng. §Êu tranh gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp lµ sù
bµi trõ, g¹t bá, phñ ®Þnh lÉn nhau gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp. Bëi v× do c¸c mÆt ®èi
lËp cã xu híng tr¸i ngîc nhau mµ trong qu¸ tr×nh tån t¹i, mçi mÆt ®èi lËp nµy
l¹i vËn ®éng theo xu híng vèn cã cña m×nh dÉn ®Õn chóng ¶nh hëng, h¹n chÕ
vµ k×m h·m lÉn nhau. Sù ®Êu tranh, chuyÓn ho¸, bµi trõ vµ phñ ®Þnh lÉn nhau
gi÷a c¸c mÆt trong thÕ giíi kh¸ch quan thÓ hiÖn díi nhiÒu d¹ng kh¸c nhau vµ
®îc chia thµnh nhiÒu giai ®o¹n.
Giai ®o¹n h×nh thµnh m©u thuÉn: Ban ®Çu c¸c yÕu tè trong sù
vËt, hiÖn tîng chØ tån t¹i víi t c¸ch lµ sù kh¸c nhau. Nh÷ng yÕu tè Êy cø vËn
®éng theo nh÷ng xu híng riªng lµm cho sù kh¸c nhau dÇn trë nªn sù kh¸c
biÖt. Sù kh¸c biÖt cø t¨ng dÇn råi chuyÓn thµnh sù ®èi lËp. C¸c yÕu tè lóc nµy
trë thµnh c¸c mÆt ®èi lËp. C¸c mÆt ®èi lËp t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau ®Ó t¹o nªn
sù vËt vµ qua ®ã t¹o nªn m©u thuÉn. Nh vËy, trong giai ®o¹n h×nh thµnh m©u
thuÉn sù thèng nhÊt lµ chñ yÕu.
Giai ®o¹n ph¸t triÓn m©u thuÉn: C¸c mÆt ®èi lËp cø tiÕp tôc vËn
®éng theo nh÷ng xu híng riªng tr¸i ngîc nhau. Gi÷a chóng ®· x¶y ra sù h¹n
chÕ, k×m h·m lÉn nhau. Sù ®Êu tranh xuÊt hiÖn. C¸c mÆt ®èi lËp dÇn chuyÓn
thµnh c¸c ®èi cùc. M©u thuÉn ®· ph¸t triÓn ®Õn ®Ønh cao vµ yªu cÇu ®îc gi¶i
quyÕt.
Giai ®o¹n gi¶i quyÕt m©u thuÉn: Khi m©u thuÉn ®· ph¸t triÓn ®Õn
®Ønh cao vµ trong nh÷ng ®iÒu kiÖn phï hîp th× m©u thuÉn sÏ ®îc gi¶i quyÕt
b»ng c¸ch x¶y ra sù chuyÓn ho¸ cña c¸c mÆt ®èi lËp. Sù vËt cò mÊt ®i, sù vËt
5
míi ®îc h×nh thµnh. Sau khi m©u thuÉn ®îc gi¶i quyÕt, sù thèng nhÊt cña hai
mÆt ®èi lËp cò ®îc thay thÕ b»ng sù thèng nhÊt cña hai mÆt ®èi lËp míi. Hai
mÆt ®èi lËp míi l¹i ®Êu tranh chuyÓn ho¸ t¹o thµnh m©u thuÉn. M©u thuÉn ®îc
gi¶i quyÕt, sù vËt míi h¬n xuÊt hiÖn. Cø nh thÕ, ®Êu tranh gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp
lµm cho sù vËt biÕn ®æi kh«ng ngõng tõ thÊp ®Õn cao. ChÝnh v× vËy, Lª nin
kh¼ng ®Þnh: " Sù ph¸t triÓn lµ mét "cuéc ®Êu tranh" gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp"
Tuy nhiªn kh«ng ph¶i bÊt k× sù ®Êu tranh nµo cña c¸c mÆt ®èi lËp ®Òu
dÉn ®Õn sù chuyÓn ho¸ gi÷a chóng. ChØ cã sù ®Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp
ph¸t triÓn ®Õn mét tr×nh ®é nhÊt ®Þnh, héi ®ñ c¸c ®iÒu kÞªn cÇn thiÕt míi dÉn
®Õn sù chuyÓn ho¸, bµi trõ vµ phñ ®Þnh lÉn nhau. ChuyÓn ho¸ cña c¸c mÆt ®èi
lËp chÝnh lµ lóc m©u thuÉn ®îc gi¶i quyÕt, sù vËt cò mÊt ®i, sù vËt míi ra ®êi.
§ã lµ qu¸ tr×nh diÔn biÕn rÊt phøc t¹p víi rÊt nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Do
®ã kh«ng nªn hiÓu sù chuyÓn ho¸ lÉn nhau gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp chØ lµ sù ho¸n
®æi vÞ trÝ mét c¸ch gi¶n ®¬n, m¸y mãc nh A chuyÓn thµnh B vµ ngîc l¹i.
Th«ng thêng m©u thuÉn chuyÓn ho¸ theo hai ph¬ng thøc : Mét lµ, mÆt ®èi lËp
nµy chuyÓn ho¸ thµnh mÆt ®èi lËp kia nhng ë tr×nh ®é cao h¬n xÐt vÒ ph¬ng
diÖn chÊt cña sù vËt. VÝ dô lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt trong x· héi
phong kiÕn chuyÓn ho¸ lÉn nhau ®Ó h×nh thµnh quan hÖ s¶n xuÊt míi- quan hÖ
s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa vµ lùc lîng s¶n xuÊt ë tr×nh ®é cao h¬n. Hai lµ, c¶ hai
mÆt ®èi lËp chuyÓn ho¸ lÉn nhau ®Ó h×nh thµnh hai mÆt ®èi lËp míi hoµn toµn.
Nh vËy, ®Êu tranh ®a ®Õn sù chuyÓn ho¸ lµm c¸c mÆt ®èi lËp thay ®æi
dÉn ®Õn sù vËn ®éng. Sù ®Êu tranh gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp lµ nguån gèc ®éng lùc
cña sù vËn ®éng, xuyªn qua qu¸ tr×nh vËn ®éng mµ thÓ hiÖn mét xu híng tiÕn
lªn. Cã thÓ kh¼ng ®Þnh ®Êu tranh gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp lµ nguån gèc vµ ®éng
lùc cña sù ph¸t triÓn.
3.3. Mèi quan hÖ gi÷a thèng nhÊt vµ ®Êu tranh
§ã lµ hai mÆt tån t¹i trong cïng mét qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt m©u thuÉn
vµ cã liªn quan chÆt chÏ víi nhau. Thèng nhÊt t¹o tiÒn ®Ò cho ®Êu tranh. §Êu
tranh ph¸ vì thÓ thèng nhÊt cò x¸c lËp thÓ thèng nhÊt míi.
Thèng nhÊt lµ ®iÒu kiÖn ®Ó sù vËt tån t¹i lµ chÝnh nã- nhê cã sù thèng
nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp mµ chóng ta nhËn biÕt ®îc c¸c sù vËt, hiÖn tîng tån
t¹i trong thÕ giíi kh¸ch quan. Song b¶n th©n sù thèng nhÊt chØ lµ t¹m thêi, t¬ng ®èi. §Êu tranh gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp míi lµ tuyÖt ®èi. Nã diÔn ra thêng
xuyªn, liªn tôc trong suèt qu¸ tr×nh tån t¹i cña sù vËt. KÓ c¶ trong tr¹ng th¸i sù
vËt æn ®Þnh còng nh khi chuyÓn ho¸ nh¶y vät vÒ chÊt. Lªnin viÕt: "Sù thèng
nhÊt ( phï hîp, ®ång nhÊt, t¸c dông ngang nhau) cña c¸c mÆt ®èi lËp lµ cã
6
®iÒu kiÖn, t¹m thêi tho¸ng qua cña t¬ng ®èi. Sù ®Êu tranh cña c¸c mÆt ®èi lËp,
bµi trõ lÉn nhau lµ tuyÖt ®èi, còng nh sù ph¸t triÓn, sù vËn ®éng lµ tuyÖt ®èi".
ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn cña quy luËt m©u thuÉn
M©u thuÉn lµ mét hiÖn tîng kh¸ch quan vµ phæ biÕn, h×nh thµnh tõ
nh÷ng cÊu tróc vµ thuéc tÝnh bªn trong vèn cã vµ tù th©n cña tÊt c¶ c¸c sù vËt,
hiÖn tîng trong thÕ giíi kh¸ch quan. Do ®ã trong ho¹t ®éng thùc tiÔn ph¶i biÕt
ph©n tÝch tõng mÆt ®èi lËp t¹o thµnh m©u thuÉn cô thÓ ®Ó nhËn thøc ®îc b¶n
chÊt, khuynh híng vËn ®éng, ph¸t triÓn cña sù vËt, hiÖn tîng.
Sù vËt kh¸c nhau th× m©u thuÉn còng kh¸c nhau, mçi sù vËt ®Òu cã
nhiÒu m©u thuÉn, mçi m©u thuÉn l¹i cã ®Æc ®iÓm riªng cña nã; qu¸ tr×nh ph¸t
triÓn cña mét m©u thuÉn, ë mçi giai ®o¹n l¹i cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng. Do ®ã,
ph¶i biÕt ph©n tÝch cô thÓ tõng m©u thuÉn vµ t×m c¸ch gi¶i quyÕt cô thÓ cho
tõng lo¹i m©u thuÉn ®ã.
CÇn n¾m v÷ng nguyªn t¾c ®Ó gi¶i quyÕt m©u thuÉn. §ã lµ sù ®Êu tranh
gi÷a hai mÆt ®èi lËp diÔn ra theo quy luËt ph¸ vì c¸i cò ®Ó thiÕt lËp c¸i míi
tiÕn bé h¬n. V× vËy, trong ®êi sèng x· héi, mäi hµnh vi ®Êu tranh ®îc coi lµ
ch©n chÝnh khi nã thóc ®Èy sù ph¸t triÓn.
M©u thuÉn tån t¹i trong tÊt c¶ lÜnh vùc kinh tÕ, x· héi. §Æc biÖt, trong
nÒn kinh tÕ cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, trong ®ã cã níc ta. ViÖc n¾m râ
nguyªn nh©n còng nh thùc tr¹ng cña tõng lo¹i m©u thuÉn sÏ gióp ta t×m ra ph¬ng híng gi¶i quyÕt hîp lý. Tuy nhiªn víi ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi, em
chØ xin ®i s©u nghiªn cøu m©u thuÉn gi÷a nhu cÇu vèn vµ kh¶ n¨ng huy ®éng
vèn cho ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ níc ta. Vµ ®Ó hiÓu râ vÊn ®Ò, tríc hÕt ta ®i t×m
hiÓu ®«i chót vÒ vèn ®Çu t vµ vai trß cña nã ®èi víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ.
II. Vai trß cña vèn ®Çu t ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ
1. Kh¸i niÖm vèn ®Çu t
Vèn ®Çu t lµ tiÒn tÝch luü cña x· héi, cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh
doanh dÞch vô, lµ tiÕt kiÖm cña d©n vµ vèn huy ®éng tõ c¸c nguån kh¸c ®îc ®a
vµo sö dông trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi nh»m duy tr× tiÒm lùc s½n cã vµ
t¹o tiÒm lùc míi cho nÒn s¶n suÊt x· héi.
2. TÇm quan träng cña vèn ®Çu t
BÊt k× mét quèc gia nµo muèn t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn ®Òu cÇn mét
®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®îc, ®ã lµ ph¶i t¹o vèn cho nÒn kinh tÕ. ViÖt Nam
còng n»m trong quy luËt ®ã. Ho¹t ®éng ®Çu t lµ ch×a kho¸ cho sù t¨ng trëng vµ
ph¸t triÓn kinh tÕ, ngêi ta kh«ng thÓ thùc hiÖn ®Çu t mµ kh«ng cã vèn.
7
Thùc tÕ ë nhiÒu níc cho thÊy: muèn gi÷ ®îc møc t¨ng trëng æn ®Þnh ë
møc trung b×nh kho¶ng 6% - 7% n¨m cÇn ph¶i duy tr× møc ®Çu t tõ 15% 20% GDP. §µi Loan, Hång K«ng, Singapore, Hµn quèc ®¹t tèc ®é t¨ng trëng
kinh tÕ thÇn kú trong 2-3 thËp kû gÇn ®©y, v× hä ®Òu kiªn tr× thùc hiÖn ®Çu t
cao 30% - 40% so víi GDP. NhiÒu níc nÕu tû lÖ ®Çu t b»ng 30% GDP th× thêng ®¹t tèc ®é t¨ng trëng 7% - 8% n¨m. Cã thÓ nãi, ®Ó ®¹t tèc ®é t¨ng trëng
1% th× tû lÖ ®Çu t ph¶i lµ 4% GDP. §èi víi níc ta, c¸c chuyªn gia kinh tÕ cho
r»ng muèn t¨ng GDP lªn gÊp 2 lÇn vµo n¨m 2000 th× sè vèn ®Çu t tõ 35 - 40 tû
USD.
Trong v¨n kiÖn §¹i héi VIII ®· chØ râ "CÇn huy ®éng mäi nguån vèn
trong vµ ngoµi níc ®Ó ®Çu t ph¸t triÓn, trong ®ã vèn trong níc cã ý nghÜa
quyÕt ®Þnh, vèn níc ngoµi cã ý nghÜa quan träng" cô thÓ lµ:
2.1. Víi nguån vèn ®Çu t trong níc :
Trong lÞch sö ph¸t triÓn, c¸c níc ph¸t triÓn kinh tÕ cïng dùa trªn lÝ
luËn chung lµ: nÕu b¶n th©n nÒn kinh tÕ kh«ng tiÕt kiÖm néi bé th× ®ã lµ nÒn
kinh tÕ "tiªu hao' ¨n dÇn vµo cña c¶i, kÕt côc sÏ ®i vµo con ®êng bÕ t¾c cho sù
ph¸t triÓn.
§èi víi pham vi vi m«, cïng víi bªn ngoµi nhÊt thiÕt ph¶i cã vèn ®èi
øng bªn trong míi cã thÓ triÓn khai c«ng tr×nh thuËn lîi. Thªm vµo ®ã cÇn cã
vèn ®Ó ®Çu t vµo c¸c c«ng tr×nh nh: ®iÖn, cÊp tho¸t níc, th«ng tin, giao th«ng
vµ h¹ tÇng x· héi kh¸c.
Kinh nghiÖm ë c¸c níc cho thÊy cÇn cã tÝch luü néi bé nÒn kinh tÕ th×
míi cã kh¶ n¨ng trë thµnh níc c«ng nghiÖp ho¸. ViÖt Nam ta trong thêi gian
dµi cã tÝch luü ©m, ®Õn nay møc tÝch luü gép còng chØ díi 20%, vÉn cha ®ñ
®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn nhanh trong nh÷ng n¨m tíi.
2.2. Víi nguån vèn níc ngoµi:
Thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi lµ rÊt quan träng, gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo
viÖc ®Èy nhanh nhÞp ®é t¨ng trëng kinh tÕ.Nhê ®ã mµ níc së t¹i cã thÓ tiÕp
nhËn ®îc c«ng nghÖ tiªn tiÕn, ®Æc biÖt lµ nh÷ng níc cã nÒn kinh tÕ l¹c hËu,
chñ yÕu dùa vµo n«ng nghiÖp. ViÖc tiÕp thu nµy cßn gióp níc së t¹i t¨ng n¨ng
suÊt lao ®éng, t¹o ra nh÷ng ngµnh nghÒ míi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Bªn c¹nh
®ã, nhê häc tËp ®îc kinh nghiÖm qu¶n lý tiªn tiÕn cña níc ngoµi nªn viÖc ®iÒu
hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶ h¬n,
t¹o thªm ®îc c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, gãp phÇn ®µo t¹o c¸n bé cã
kü thuËt vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cao. Th«ng qua ®ã ngêi lao ®éng sÏ cã nguån
thu nhËp æn ®Þnh, ®êi sèng ®îc ®¶m b¶o.
8
2.3. Mèi quan hÖ gi÷a vèn huy ®éng trong níc vµ vèn huy ®éng tõ níc
ngoµi.
§èi víi mét níc ®ang ph¸t triÓn, ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ ®Ó tõ ®Êy tho¸t
ra khái c¶nh ®ãi nghÌo th× vÊn ®Ò nan gi¶i ngay tõ ®Çu lµ thiÕu vèn gay g¾t. Tõ
®ã dÉn tíi thiÕu nhiÒu thø cÇn thiÕt kh¸c cho sù ph¸t triÓn nh c«ng nghÖ, cë së
h¹ tÇng... Do ®ã, ®Ó cã ®îc nh÷ng bíc ®i ban ®Çu cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ
kh«ng thÓ kh«ng huy ®éng vèn tõ níc ngoµi. Kh«ng mét níc ®ang ph¸t triÓn
nµo trªn con ®êng ph¸t triÓn l¹i kh«ng tranh thñ nguån vèn ®Çu t níc ngoµi,
nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ më.
Tuy nhiªn, ®Ó tiÕp thu vµ ph¸t huy t¸c dông cña vèn ®Çu t níc ngoµi
®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc l¹i chÝnh lµ khèi lîng vèn ®Çu t trong níc.
Muèn hiÓu râ tÇm quan träng cña vèn ®Çu t trong níc ë níc ta chóng
ta nghiªn cøu mèi t¬ng quan gi÷a ®Çu t trong níc vµ ®Çu t níc ngoµi.
T¬ng quan (1): vèn trong níc > vèn níc ngoµi: Lµ xu híng chóng
ta mong muèn duy tr× nh»m tù chñ vÒ vèn.
T¬ng quan (1): vèn trong níc < vèn níc ngoµi: Sím muén ®Êt níc
sÏ bÞ phô thuéc vµo vèn bªn ngoµi, bÞ bãc lét tµi nguyªn, søc lao
®éng... quèc gia sÏ l©m vµo t×nh tr¹ng khñng ho¶ng kinh tÕ, tµi
chÝnh khi cã sù cè bªn ngoµi.
T¬ng quan (3): vèn trong níc = vèn níc ngoµi: T¬ng quan nµy rÊt
Ýt x¶y ra, nÕu cã sÏ kh«ng bÒn v÷ng. Nã t¹o ra sù b×nh ®¼ng gi÷a
hai bªn vÒ kinh tÕ nhng thùc tÕ chØ lµ sù gi¶ t¹o vµ khã duy tr×.
Tãm l¹i, t¬ng quan (1) lµ tèt nhÊt, t¬ng quan (2), (3) t¹m chÊp nhËn
ban ®Çu vµ tuyÖt ®èi tr¸nh nh÷ng tiªu cùc ph¸t sinh liªn quan. §Ó ®¹t ®îc t¬ng
quan (1) th× cÇn ph¶i duy tr× c¸c tû lÖ (so víi GDP) nh sau:
- Tû lÖ tÝch luü t¨ng nhanh h¬n tû lÖ tiªu dïng.
- Tû lÖ tiÕt kiÖm nhanh h¬n tû lÖ ®Çu t.
- Tû lÖ ®Çu t kh«ng qu¸ nhanh h¬n so víi tû lÖ tÝch luü.
Do ®ã, xÐt vÒ l©u dµi th× nguån vèn ®¶m b¶o cho sù t¨ng trëng kinh tÕ
mét c¸ch liªn tôc, ®a ®Êt níc ®Õn sù phån vinh mét c¸ch ch¾c ch¾n vµ kh«ng
phô thuéc, ph¶i lµ nguån vèn ®Çu t trong níc.
Nh vËy, vèn ®Çu t cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ. §Æc
biÖt, trong nÒn kinh tÕ cßn tån t¹i nhiÒu m©u thuÉn nh níc ta hiÖn nay, viÖc
nghiªn cøu m©u thuÉn gi÷a nhu cÇu vèn vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn ®Ó tõ ®ã ®a
ra c¸c ph¬ng ph¸p gi¶i quyÕt lµ v« cïng cÇn thiÕt. Tuy nhiªn, do thêi gian
9
kh«ng cho phÐp, em chØ xin ®i s©u ph©n tÝch m©u thuÉn nµy ë mét sè ®iÓm sau
®©y.
PhÇn II
ph©n tÝch thùc tr¹ng m©u thuÉn gi÷a nhu cÇu vèn vµ kh¶
n¨ng huy ®éng vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ viÖt nam
I. Nhu cÇu vèn ®Çu t cho ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam
1. Môc tiªu ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ
§¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII sau khi ®· ph©n tÝch ®Æc ®iÓm
t×nh h×nh trong níc vµ trªn thÕ giíi, nh÷ng thêi c¬ mµ chóng ta ph¶i chñ ®éng
n¾m lÊy ®Ó v¬n lªn ph¸t triÓn nhanh vµ v÷ng ch¾c t¹o thÕ vµ lùc míi ®· ®Ò ra
môc tiªu ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ giai ®o¹n 1996- 2000 nh sau:
- Tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ b×nh qu©n n¨m ®¹t 9-10%; ®Õn n¨m 2000,
GDP b×nh qu©n ®Çu ngêi gÊp ®«i n¨m 1995.
- Ph¸t triÓn toµn diÖn n«ng, l©m ng nghiÖp, g¾n víi c«ng nghiÖp chÕ
biÕn n«ng, l©m thuû s¶n vµ ®æi míi c¬ cÊu n«ng th«n theo híng c«ng nghiÖp
ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Tèc ®é t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng, l©m, ng nghiÖp b×nh qu©n
hµng n¨m lµ 4,5-5%.
- Ph¸t triÓn c¸c ngµnh dÞch vô, tËp trung vµo c¸c lÜnh vùc vËn t¶i,
th«ng tin liªn l¹c, du lÞch, c¸c dÞch vô tµi chÝnh, nh©n hµng... Tèc ®é t¨ng gi¸
trÞ dÞch vô b×nh qu©n n¨m ®¹t 12-13%.
10
- T¨ng nhanh ®Çu t ph¸t triÓn toµn x· héi. Chó träng t¨ng c¶ tÝch luü
vµ ®Çu t trong níc th«ng qua ng©n s¸ch còng nh cña doanh nghiÖp vµ nh©n
d©n. Gi¶i quyÕt tèt quan hÖ tÝch luü- tiªu dïng theo híng cÇn kiÖm ®Ó c«ng
nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, kh«ng tiªu dïng qu¸ kh¶ n¨ng nÒn kinh tÕ cho phÐp;
t¨ng n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ ®Ó võa c¶i thiÖn ®îc ®êi sèng, võa cã tÝch luü ngµy
cµng nhiÒu cho ®Çu t ph¸t triÓn. Huy ®éng tèi ®a mäi nguån lùc bªn trong,
®ång thêi thu hót m¹nh c¸c nguån vèn bªn ngoµi ®Ó ®a tû lÖ ®Çu t ph¸t triÓn
toµn x· héi n¨m 2000 lªn kho¶ng 30% GDP.
- §Õn n¨m 2000 tû träng c«ng nghiÖp vµ x©y dùng chiÕm kho¶ng 3435% trong GDP; n«ng l©m ng nghiÖp chiÕm kho¶ng 19-20%; dÞch vô chiÕm
kho¶ng 45-46%.
- Më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi ngo¹i. Më réng thÞ trêng
xuÊt nhËp khÈu, t¨ng kh¶ n¨ng xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng ®· qua chÕ biÕn s©u,
t¨ng søc c¹nh tranh vµ dÞch vô.
- T¨ng kh¶ n¨ng tiÕp nhËn vèn ®Çu t vµ c«ng nghÖ tõ bªn ngoµi.
§Ó thùc hiÖn ®îc môc tiªu ph¸t triÓn nh trªn nhÊt thiÕt ph¶i cã vèn.
Nhu cÇu vèn cho ®Çu t ph¸t triÓn trë nªn rÊt cÊp thiÕt.
2. Nhu cÇu vèn ®Çu t cho ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam
Sau khi nh¾c l¹i c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam thêi kú
1996-2000, ®Ò tµi ®· tæng hîp nhu cÇu vèn ®Çu t cho ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt
Nam thêi k× nµy lµ: Môc tiªu chung ®Ó ®¹t tèc ®é t¨ng trëng 9-10% mét n¨m
th× ph¶i cã Ýt nhÊt 41-42 tû ®« la. Trong ®ã, c¬ cÊu vèn ®Çu t ®îc ph©n chia nh
sau:
+ Vèn ®Çu t trong níc: 52%
+ Vèn ®Çu t ngoµi níc: 48%
Trong phÇn vèn ®Çu t trong níc th×:
+ Vèn tõ ng©n s¸ch nhµ níc chiÕm 21%, t¬ng ®¬ng víi 8,6 tû ®« la.
+ Vèn tÝch luü tõ hé gia ®×nh vµ lîi nhuËn doanh nghiÖp: 31% (12,8 tû
®« la).
Cßn phÇn vèn níc ngoµi 48% th× bao gåm:
+ §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi (FDI): 30%
+ §Çu t gi¸n tiÕp (ODA): 17%
VÒ ®èi tîng thùc hiÖn ®Çu t th×:
+ Tõ ng©n s¸ch: 21% (kho¶ng 6% GDP), trong ®ã kho¶ng 7% lµ ODA.
+ Tõ doanh nghiÖp nhµ níc: 31% (kho¶ng 9% GDP), trong ®ã cã 16%
lµ tõ ODA cho vay l¹i.
11
+ Tõ c¸c hé gia ®×nh vµ doanh nghiÖp t nh©n trong níc: 17% (5%
GDP).
+ Tõ doanh nghiÖp níc ngoµi: 31% (kho¶ng 8% GDP).
Môc tiªu ®Çu t theo ®èi tîng ®Çu t th× :
+ LÜnh vùc n«ng, l©m, ng nghiÖp, thuû lîi: 20%.
+ LÜnh vùc c«ng nghiÖp 43%.
+ DÞch vô ( bao gåm giao th«ng, bu ®iÖn, y tÕ.....): 37%.
Víi nhu cÇu ®Ò ra nh vËy nhng kh¶ n¨ng huy ®éng vèn ë níc ta cßn
nhiÒu h¹n chÕ dÉn ®Õn m©u thuÉn gi÷a nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng huy ®éng. Nhu
cÇu th× nhiÒu mµ kh¶ n¨ng th× kh«ng thÓ ®¸p øng mét c¸ch ®Çy ®ñ.
II. Thùc tr¹ng kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cho ®Çu t ph¸t triÓn kinh
tÕ
1. Huy ®éng vèn trong níc
Nguån vèn ®Çu t trong níc ®îc h×nh thµnh tõ c¸c kªnh chñ yÕu sau
®©y:
+ TiÕt kiÖm cña ng©n s¸ch nhµ níc.
+ TÝch luü cña c¸c doanh nghiÖp nhµ níc.
+ Nguån vèn t nh©n: Nguån vèn nµy bao gåm vèn cña c¸c doanh
nghiÖp ngoµi quèc doanh vµ tiÕt kiÖm cña c¸c tÇng líp d©n c.
§Ó thÊy râ m©u thuÉn gi÷a nhu cÇu vèn vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn
cßn h¹n chÕ ta ®i vµo ph©n tÝch thùc tr¹ng ®¶m b¶o vèn cña tõng bé phËn cÊu
thµnh.
1.1 Thùc tr¹ng ®¶m b¶o vèn ®Çu t tõ ng©n s¸ch nhµ níc
MÆc dï nguån thu ng©n s¸ch cña ViÖt Nam tõ n¨m 1992 ®Õn nay
kh«ng æn ®Þnh, ®Æc biÖt cã xu híng ngµy cµng gi¶m vÒ tû träng so víi GDP,
®Õn n¨m 1998 chØ cßn chiÕm 19% vµ n¨m 1999 lµ 18% GDP. Tuy vËy, chÝnh
phñ ViÖt Nam ®· cè g¾ng t×m mäi c¸ch ®Ó ®¶m b¶o nguån chi cho ®Çu t tõ
ng©n s¸ch nhµ níc. B»ng viÖc c¾t gi¶m c¸c kho¶n chi thêng xuyªn, hµnh chÝnh
nªn ng©n s¸ch chi cho ®Çu t lu«n duy tr× ë møc 5,5% GDP. MÆc dï vËy, con sè
nµy cßn thÊp h¬n so víi nhiÖm vô ®Æt ra lµ 6%. Lý do c¬ b¶n cña t×nh tr¹ng
thiÕu vèn ®Çu t tõ ng©n s¸ch lµ do tû träng thu tõ ng©n s¸ch cã xu híng gi¶m.
Theo ®¸nh gi¸ cña c¸c chuyªn gia ng©n hµng thÕ giíi th× tû träng thu tõ ng©n
s¸ch gi¶m chñ yÕu do gi¶m nguån thu tõ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp vµ thuÕ
nhËp khÈu.
NÕu xÐt ®Çu t tõ ng©n s¸ch nhµ níc ph©n theo ngµnh kinh tÕ trong 10
n¨m 1990-1999 th× tû träng ®Çu t cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, x©y dùng vµ th12
¬ng m¹i cã xu híng gi¶m m¹nh (hiÖn nay chØ chiÕm 0,5-0,6% GDP); ®Çu t
cho thuû lîi ë møc 0,5-0,7% GDP, trong khi ®ã ®Çu t vµo n«ng nghiÖp vµ giao
th«ng l¹i cã xu thÕ t¨ng ®¸ng kÓ. Trong ®iÒu kiÖn khã kh¨n, chÝnh phñ ®· cè
g¾ng ®¶m b¶o vèn ®Çu t tõ ng©n s¸ch ®Ó thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn
c¸c ngµnh kinh tÕ song vÉn cßn nhiÒu thiÕu thèn.
1.2 Thùc tr¹ng ®¶m b¶o vèn ®Çu t tõ tÝch luü cña c¸c doanh
nghiÖp nhµ níc
Tû träng vèn ®Çu t do c¸c doanh nghiÖp nhµ níc trong thêi kú 19961999 chØ chiÕm kho¶ng 13% tæng vèn ®Çu t x· héi. Nh vËy thÊp h¬n so víi
nhiÖm vô ®Æt ra cho tÝch luü ë khu vùc doanh nghiÖp nhµ níc lµ ®¶m b¶o 16%
tæng tÝch luü néi bé. Kh«ng nh÷ng thÕ bé phËn vèn ®Çu t nµy ®ang cã nh÷ng
biÕn ®éng thÊt thêng.
Nh×n chung, nguån tiÕt kiÖm cña c¸c doanh nghiÖp nhµ níc cßn rÊt
nhá bÐ so víi sè lîng c¸c doanh nghiÖp nhµ níc ë ViÖt Nam. Theo ®¸nh gi¸
cña Ng©n hµng thÕ giíi th× chØ kho¶ng 2/5 tæng sè doanh nghiÖp ë ViÖt Nam
lµ lµm ¨n cã l·i, cßn 3/5 sè doanh nghiÖp cßn l¹i ho¹t ®éng kh«ng hiÖu qu¶,
trong ®ã 711 doanh nghiÖp cßn yÕu kÐm, 1989 doanh nghiÖp ®ang trong t×nh
tr¹ng m¾c nî. Sù kÐm cái trong ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp nhµ níc mét
mÆt kh«ng lµm cho chóng ta mong ®îi vµo nguån vèn mµ hä tù tÝch luü, mÆt
kh¸c cßn lµm tèn kÐm nh÷ng kho¶n ®Çu t kh¸c ®Ó duy tr× sù ho¹t ®éng cña hä.
13
1.3 Thùc tr¹ng ®¶m b¶o vèn ®Çu t tõ nguån vèn t nh©n
1.3.1 Vèn ®Çu t cña c¸c doanh nghiÖp t nh©n
Khu vùc t nh©n cña ViÖt Nam cã xu híng ph¸t triÓn t¬ng ®èi m¹nh
mÏ. Tõ chç gÇn nh kh«ng cã vµo ®Çu n¨m 1990 cho tíi nay, khu vùc nµy ®·
t¹o nªn kho¶ng 51% GDP cña c¶ níc, tû lÖ ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch nhµ níc
lªn ®Õn 26,4% tæng thu ng©n s¸ch. MÆc dï cã sù gia t¨ng ®¸ng kÓ nh vËy nhng quy m« vèn ®Çu t ®îc cung cÊp b»ng nguån vèn tõ c¸c doanh nghiÖp t nh©n
vÉn cßn ë con sè rÊt h¹n chÕ so víi mong ®îi vµ cha t¬ng xøng víi tiÒm n¨ng
cña khu vùc nµy. Qua ®iÒu tra pháng vÊn chän mÉu doanh nghiÖp, lý do cña
t×nh h×nh trªn cã thÓ quy tô l¹i lµ:
o Khã kh¨n trong vÊn ®Ò t×m vµ tiÕp cËn nguån tÝn dông (53% sè
doanh nghiÖp ®îc hái).
o Do sù t¸c ®éng cña khñng ho¶ng (19% sè doanh nghiÖp ®îc hái).
o Do thiÕu th«ng tin vµ sù minh b¹ch trong c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ
níc (57% sè doanh nghiÖp ®îc hái), cô thÓ lµ c¸c vÊn ®Ò vÒ LuËt
doanh nghiÖp, chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu...
1.3.2 Nguån vèn d©n c
Nguån tiÕt kiÖm cña nh©n d©n ë ViÖt Nam tõ n¨m 1997 trë l¹i ®©y lµ
mét con sè kh«ng nhá. Theo íc tÝnh th× hiÖn t¹i 90,46% c¸c hé gia ®×nh ë ViÖt
Nam cã tiÕt kiÖm vµ tæng tiÕt kiÖm d©n c c¶ níc kho¶ng 66 000 tû ®ång, b»ng
21% GDP.
Tuy vËy, con sè huy ®éng cßn rÊt bÐ so víi tæng tiÕt kiÖm d©n c. NhiÒu
chuyªn gia ng©n hµng ®· tÝnh to¸n vµ íc tÝnh kho¶ng 60% tiÕt kiÖm cña d©n c
vÉn cßn tån ®äng trong chÝnh khu vùc d©n c. Theo sè liÖu thèng kª cña tæng
côc thèng kª vµ ng©n hµng thÕ giíi n¨m 1997-1998, kho¶ng 76% nguån tiÕt
kiÖm d©n c cßn tån ®äng, cha ®îc huy ®éng vµo s¶n xuÊt kinh doanh. §iÒu ®ã
cã thÓ do c¸c nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan sau:
o ChÊt lîng cña hÖ thèng tµi chÝnh cßn thÊp kÐm, g©y khã kh¨n cho
ngêi d©n trong viÖc rót vµ göi tiÒn.
o ThÞ trêng chøng kho¸n vµ c¸c h×nh thøc trung gian tµi chÝnh phi
ng©n hµng cha ph¸t triÓn m¹nh.
o M«i trêng ®Çu t cha th«ng tho¸ng.
o C¬ héi ®Çu t thÊp, søc mua thÞ trêng thÊp.
2. Huy ®éng vèn níc ngoµi
14
C¨n cø vµo thùc tÕ cña ViÖt Nam, ta ®i s©u ph©n tÝch thùc tr¹ng ®¶m
b¶o vèn ®Çu t b»ng nguån vèn níc ngoµi theo c¸c nguån: ®Çu t trùc tiÕp (FDI),
vµ c¸c h×nh thøc ®Çu t gi¸n tiÕp (ODA vµ vay th¬ng m¹i).
2.1 Thùc tr¹ng ®¶m b¶o vèn ®Çu t tõ nguån FDI
Nhu cÇu ®Æt ra ®èi víi vèn FDI cña ViÖt Nam rÊt cao. Theo kÕ ho¹ch
1996-2000 th× lîng vèn FDI cÇn ph¶i huy ®éng lµ 12.450 triÖu ®« la, nhng
trªn thùc tÕ chóng ta chØ huy ®éng ®îc 9352 triÖu ®« la (75% nhu cÇu) vµ xu
híng kÓ tõ sau khñng ho¶ng tµi chÝnh khu vùc th× lîng FDI cµng gi¶m ®i. NÕu
thêi kú 1995-1997, b×nh qu©n luång vèn FDI ®¹t b×nh qu©n 2 tû ®« la mét
n¨m th× ®Õn n¨m 1999 chØ cßn 1,2 tû ®« la. §Æc biÖt râ nÐt lµ sù gi¶m sót ®Çu
t tõ NhËt B¶n vµ c¸c níc §«ng ¸ kh¸c.
Nguyªn nh©n chñ yÕu cña sù gi¶m sót FDI trong thêi kú qua ë ViÖt
Nam mét phÇn lµ do ¶nh hëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh cña c¸c níc
ch©u ¸. Lîng vèn ®Çu t tõ c¸c níc nµy chiÕm 25% tæng FDI vµo ViÖt Nam nªn
khi c¸c níc nµy gÆp khã kh¨n vÒ tµi chÝnh th× ¶nh hëng trùc tiÕp ngay ®Õn t×nh
h×nh thu hót FDI cña ViÖt Nam. Ngoµi ra cßn mét sè nguyªn nh©n chñ quan
kh¸c vÒ phÝa ViÖt Nam. §ã lµ hÖ thèng ph¸p luËt vµ hÖ thèng chÝnh s¸ch ®èi
víi ®Çu t níc ngoµi cña níc ta cha hoµn thiÖn, kÕt cÊu h¹ tÇng yÕu kÐm, l¹c
hËu, c¸c thñ tôc hµnh chÝnh rêm rµ...
2.2 Thùc hiÖn ®¶m b¶o vèn ®Çu t tõ nguån ODA
§Ó ®¶m b¶o møc t¨ng trëng kinh tÕ thêi k× 1996-2000 th× nhiÖm vô
®Æt ra ®èi víi nguån ODA lµ ph¶i thu hót ®îc 7,5 tû ®« la ®Çu t cã cã hiÖu qu¶.
Tuy nhiªn møc ®é gi¶i ng©n so víi con sè ODA ®· cam kÕt cßn qu¸ thÊp.
Theo sè liÖu cña Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t th× tû lÖ gi¶i ng©n cña thêi k× 19951997 chØ ®¹t 32-42% , thêi k× 1998-1999 cã kh¸ h¬n, kho¶ng 60%. Møc ®é
gi¶i ng©n nh vËy chØ ®¸p øng ®îc 70% nhu cÇu vÒ vèn ODA cña ViÖt Nam
trong c¶ thêi kú. Bªn c¹nh ®ã, theo ®¸nh gi¸ cña UNDP, lîng ODA trong thêi
kú 1996-2000, ®Çu t cho c¸c lÜnh vùc x· héi míi ®¹t 5,5% tæng ODA, trong
khi ®ã theo quy ®Þnh cña Héi nghÞ Quèc tÕ vÒ sö dông ODA t¹i Hµ Néi n¨m
1998 th× lîng nµy ph¶i chiÕm 20%.
III. Ph©n tÝch m©u thuÉn gi÷a nhu cÇu vèn vµ kh¶ n¨ng huy ®éng
vèn cho ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Mét sè nguyªn nh©n cña m©u
thuÉn.
1. Ph©n tÝch m©u thuÉn
Nh ta ®· thÊy, trong sè nh÷ng m©u thuÉn cña nÒn kinh tÕ níc ta th×
m©u thuÉn gi÷a nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn ®îc thÓ hiÖn kh¸ râ nÐt.
15
Víi nh÷ng môc tiªu ®· ®Æt ra nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ th× nhu cÇu vÒ vèn lµ
mét nhu cÇu cÊp thiÕt. Ph¶i cã vèn ®Ó ®Çu t n©ng cao tr×nh ®é cña ngêi lao
®éng. Ph¶i cã vèn ®Ó ®Çu t ®æi míi ph¬ng tiÖn lao ®éng hiÖn ®¹i. Ph¶i cã vèn
®Ó ph¸t triÓn nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ. Vèn lµ chiÕc ch×a kho¸ ®Ó më ra
c¸nh cöa ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Tuy nhiªn, víi thùc tr¹ng ®Êt níc cßn khã
kh¨n, kh¶ n¨ng huy ®éng vèn ®Ó ®¸p øng nh÷ng môc tiªu ®ã cßn nhiÒu h¹n
chÕ. Ai còng biÕt muèn ph¸t triÓn kinh tÕ mét c¸ch nhanh vµ m¹nh mÏ th× cÇn
cã thËt nhiÒu vèn. Song ®Êt níc cßn nghÌo th× lµm sau cã thÓ huy ®éng mét
nguån vèn lín nh vËy? Kh«ng cã nhiÒu vèn ®Ó ®Çu t s¶n xuÊt th× nÒn kinh tÕ
khã cã thÓ ph¸t triÓn nh mong ®îi. Nh vËy, m©u thuÉn cø tån t¹i vµ viÖc gi¶i
quyÕt nã kh«ng thÓ trong mét sím, mét chiÒu.
Lµ mét trong nh÷ng m©u thuÉn bªn trong cña nÒn kinh tÕ, m©u thuÉn
gi÷a nhu cÇu vèn vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn còng cã mèi liªn hÖ vµ t¸c ®éng
qua l¹i víi nh÷ng m©u thuÉn kh¸c. Ch¼ng h¹n nh víi m©u thuÉn gi÷a viÖc tÝch
luü vµ tiªu dïng. So víi møc trung b×nh cña thÕ giíi vµ nhiÒu níc xung quanh,
tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña níc ta cßn thÊp dÉn ®Õn viÖc tÝch luü Ýt. Nguyªn
nh©n lµ do n¨ng suÊt lao ®éng cha cao, s¶n phÈm lµm ra phÇn lín chØ tho¶ m·n
nhu cÇu tiªu dïng. ChÝnh viÖc tÝch luü cßn Ýt ®ã ®· khiÕn kh¶ n¨ng huy ®éng
vèn ®Ó ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt gÆp ph¶i khã kh¨n. M©u thuÉn gi÷a tÝch luü vµ
tiªu dïng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan dÉn ®Õn m©u thuÉn gi÷a
nhu cÇu vèn vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ níc ta. Song
kh«ng chØ cã vËy, m©u thuÉn nµy cßn b¾t nguån tõ nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c
mµ chóng ta sÏ nghiªn cøu ë phÇn díi ®©y.
2. Nguyªn nh©n cña m©u thuÉn
Cã nhiÒu nguyªn nh©n dÉn ®Õn m©u thuÉn gi÷a nhu cÇu vèn vµ kh¶
n¨ng huy ®éng vèn. Tuy nhiªn chóng ta chØ xÐt ®Õn mét vµi nguyªn nh©n c¬
b¶n sau ®©y:
Mét lµ, cha x©y dùng ®îc thÞ trêng vèn hoµn chØnh nªn viÖc ph©n phèi
vµ giao lu vèn cßn mang tÝnh chñ quan. Cha sö dông ®îc h×nh thøc ph¸t hµnh
cæ phiÕu, tr¸i phiÕu ra thÞ trêng vèn quèc tÕ, nªn h¹n chÕ kh¶ n¨ng huy ®éng
vèn níc ngoµi.
Hai lµ, m«i trêng ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t cßn h¹n chÕ. Vèn ng©n s¸ch
kh«ng ®ñ søc kh¾c phôc t×nh tr¹ng yÕu kÐm vÒ h¹ tÇng c¬ së kinh tÕ x· héi,
vèn tÝn dông ®Çu t cha ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi c«ng nghÖ. Quy ho¹ch ph¸t
triÓn ngµnh, vïng... ®· cã bíc triÓn khai m¹nh, nhng nãi chung cha ®îc xÐt
duyÖt ®Ó lµm c¬ së chuÈn bÞ ®Çu t vµ bè trÝ kÕ ho¹ch ®Çu t.
16
Ba lµ, cßn thiÕu m«i trêng ph¸p lý ®¶m b¶o cho sù æn ®Þnh vµ ph¸t
triÓn kinh tÕ víi nhÞp ®é vµ hiÖu qu¶ cao. Nh÷ng chÝnh s¸ch, luËt lÖ rêm rµ,
thiÕu ®ång bé kh«ng khuyÕn khÝch ®îc chñ ®Çu t bá vèn vµo ®Çu t.
Bèn lµ, kh¶ n¨ng tiÒm tµng trong d©n c cßn lín nhng cha khai th¸c
triÖt ®Ó. Nguyªn nh©n lµ do luËt khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc tuy míi ban
hµnh nhng cha thËt sù ®i vµo cuéc sèng
Tõ nh÷ng nguyªn nh©n trªn ®· gióp chóng ta t×m ra nh÷ng ph¬ng ph¸p
c¬ b¶n ®Ó gi¶i quyÕt m©u thuÉn
phÇn III
Mét sè ph¬ng ph¸p nh»m gi¶i quyÕt m©u thuÉn
Trªn c¬ së ph©n tÝch m©u thuÉn gi÷a nhu cÇu vèn vµ kh¶ n¨ng huy
®éng vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam, ta ®i ®Õn viÖc gi¶i quyÕt m©u thuÉn
nµy. Gi¶i quyÕt m©u thuÉn còng chÝnh lµ viÖc ®¶m b¶o huy ®éng vèn ®Çu t sao
cho ®¸p øng ®îc nhu cÇu vèn cÇn cã. Khi nhu cÇu vèn ®ùoc tho¶ m·n th× m©u
thuÉn sÏ ®îc gi¶i quyÕt.
I. Gi¶i ph¸p c©n ®èi vèn ®Çu t b»ng nguån vèn trong níc
1. §èi víi nguån vèn ®Çu t tõ ng©n s¸ch nhµ níc
§Ó ®¸p øng ®îc con sè 20% tæng nhu cÇu ®Çu t x· héi, ®Ò tµi ®· tËp
trung vµo c¸c biÖn ph¸p nh»m khai th¸c nguån vèn ®Çu t nµy nh sau:
T¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch quèc gia. Quan träng nhÊt lµ thu
®óng, thu ®ñ c¸c kho¶n thu trong níc. C¶i tiÕn hÖ thèng thuÕ lµm
ph¹m vi thu thuÕ t¨ng lªn nhng thuÕ suÊt ®îc ®¬n gi¶n ho¸.
TiÕt kiÖm chi tiªu, nhÊt lµ c¸c kho¶n chi cho chi phÝ hµnh chÝnh.
Thanh lý vµ chuyÓn ho¸ c¸c tµi s¶n c«ng cßn l·ng phÝ cho c¸c tæ
chøc, c¸ nh©n ®Ó t¨ng thu ng©n s¸ch nhµ níc.
N©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c qu¶n lý vèn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n tõ
ng©n s¸ch nhµ níc.
2. §èi víi nguån vèn ®Çu t tõ c¸c doanh nghiÖp nhµ níc
§Ó ®¸p øng kho¶ng 10-12% nhu cÇu vèn ®Çu t x· héi th× trong thêi
gian tíi, tríc hÕt, c¸c doanh nghiÖp nhµ níc ph¶i thùc sù cã l·i. V× thÕ, cÇn
ph¶i cã mét ch¬ng tr×nh toµn diÖn vÒ c¶i c¸ch doanh nghiÖp nhµ níc nh ®a
d¹ng ho¸ h×nh thøc së h÷u th«ng qua cæ phÇn ho¸, chuyÓn ®æi h×nh thøc së
h÷u, cñng cè l¹i khu vùc quèc doanh b»ng c¸c biÖn ph¸p s¸t nhËp, gi¶i thÓ c¸c
doanh nghiÖp kinh doanh kh«ng cã l·i nh»m n©ng cao tÝnh hiÖu qu¶.
17
3. §èi víi nguån vèn ®Çu t tõ khu vùc t nh©n
Víi nhu cÇu ®Æt ra ®èi víi nguån vèn tõ khu vùc t nh©n kh¸ lín
(kho¶ng 25-30% tæng nhu cÇu ®Çu t x· héi) th× vÊn ®Ò cÇn quan t©m ë ®©y lµ
lµm thÕ nµo ®Ó thu hót ®îc nguån vèn nµy. Cã thÓ cã mét sè híng nh sau:
§Çu t trùc tiÕp: §©y lµ mét híng kh¸ tÝch cùc nh»m khuyÕn khÝch
ngêi d©n tù bá vèn ®Çu t vµo s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó lµm ®îc ®iÒu
nµy, vÊn ®Ò c¬ b¶n lµ t¹o m«i trêng th«ng tho¸ng, khuyÕn khÝch ®Çu
t t nh©n b»ng c¸ch më réng c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp, c¸c h×nh
thøc kinh doanh ®a d¹ng...
§Çu t gi¸n tiÕp th«ng qua hÖ thèng tµi chÝnh- ng©n hµng: më réng
c¸c h×nh thøc tiÕt kiÖm nh tiÕt kiÖm qua bu ®iÖn, tiÕt kiÖm x©y dùng
nhµ ë, tiÕt kiÖm tuæi giµ, tÝn dông tiªu dïng...; ph¸t triÓn thÞ trêng
chøng kho¸n; khuyÕn khÝch céng ®ång ngêi ViÖt ë níc ngoµi göi
tiÒn vÒ níc, x©y dùng quª h¬ng.
Ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, c¶i thiÖn ®êi sèng cña
ngêi d©n ®Ó t¹o nhiÒu nguån tÝch luü trong nh©n d©n.
II. Gi¶i ph¸p ®¶m b¶o c©n ®èi vèn ®Çu t b»ng nguån vèn níc
ngoµi
Ta ®i vµo ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p cho tõng bé phËn cÊu thµnh cña nguån
vèn ®Çu t níc ngoµi.
1. §èi víi nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi (FDI)
Trong thêi kú 2001-2010, nguån FDI sÏ ®¸p øng kho¶ng 15% nhu cÇu
vèn ®Çu t x· héi (kho¶ng 21 tû ®« la). §Ó thùc hiÖn môc tiªu nµy, chóng ta
ph¶i t¨ng cêng khai th¸c nguån nµy theo c¸c híng:
Më réng quan hÖ víi c¸c ®èi t¸c ®Çu t níc ngoµi. Ngoµi c¸c ®èi t¸c
truyÒn thèng nh c¸c níc ASEAN, NhËt B¶n, cÇn më réng quan hÖ
víi c¸c ®èi t¸c míi ë ch©u ¢u, Mü, c¸c c«ng ty ®a quèc gia, c¸c tËp
®oµn kinh tÕ lín trªn thÕ giíi. ViÖc më réng quan hÖ víi c¸c c«ng
ty vµ tËp ®oµn lín sÏ t¹o ®iÒu kiÖn tranh thñ ®îc c«ng nghÖ cña c¸c
níc ph¸t triÓn.
KhuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi bá vèn vµo c¸c khu vùc, ®Þa
bµn cßn ®ang gÆp khã kh¨n vÒ kÕt cÊu h¹ tÇng, ®iÒu kiÖn tù nhiªn
kh«ng thuËn lîi.
§æi míi c¸c chÝnh s¸ch nh chÝnh s¸ch ®Êt ®ai, chÝnh s¸ch thuÕ, u
®·i tµi chÝnh, chÝnh s¸ch thÞ trêng vµ tiªu thô s¶n phÈm.
18
§æi míi vÒ tæ chøc vµ thñ tôc hµnh chÝnh nh më réng h×nh thøc vµ
ph¬ng thøc thu hót FDI, c¶i tiÕn c¸c thñ tôc hµnh chÝnh.
N©ng cÊp vµ x©y dùng míi kÕt cÊu h¹ tÇng.
2. §èi víi nguån vèn ®Çu t gi¸n tiÕp (ODA)
Trong thêi kú 2001- 2010, nguån ODA sÏ ®¸p øng kho¶ng 18-20%
tæng nhu cÇu vèn ®Çu t x· héi. §Ó ®¸p øng ®îc nhu cÇu trªn, cÇn tËp trung vµo
c¸c gi¶i ph¸p nh:
§Èy m¹nh thu hót ODA b»ng c¸ch hoµn thiÖn c¸c khu«n khæ ph¸p
luËt cho c«ng t¸c qu¶n lý vèn ODA. Ph©n cÊp qu¸ tr×nh ra quyÕt
®Þnh, vµ x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan kh¸c nhau trong
viÖc phèi hîp vµ qu¶n lÝ vèn ODA.
Qu¶n lý c«ng t¸c tµi chÝnh ®èi víi c¸c dù ¸n ®îc tµi trî b»ng nguån
vèn ODA.
C«ng khai ho¸ c¸c ®iÒu kiÖn cho vay.
X©y dùng hÖ thèng th«ng tin phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý vèn
ODA.
Víi mét sè biÖn ph¸p nh trªn chóng ta hi väng r»ng kh¶ n¨ng ®¶m b¶o
vèn cho ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ níc ta sÏ ®îc ®¶m b¶o. Trong mét vµi n¨m gÇn
®©y, mong r»ng gi÷a nhu cÇu vÒ vèn vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn sÏ kh«ng cßn
lµ m©u thuÉn cña nÒn kinh tÕ níc ta.
KÕt luËn
Môc tiªu lín nhÊt, bao hµm nhÊt cña mét quèc gia lµ phôc vô môc tiªu
kinh tÕ x· héi cho dï ®ã lµ quèc gia XHCN hay TBCH. Môc tiªu kinh tÕ x·
héi lµ ®êi sèng nh©n d©n ®îc æn ®Þnh, møc sèng ngµy cµng cao, t¹o nhiÒu viÖc
lµm cho ngêi lao ®éng... Muèn vËy, ph¶i gi¶i quyÕt ®îc c¸c m©u thuÉn ®ang
tån t¹i trong nÒn kinh tÕ. Mét trong c¸c m©u thuÉn ®ã lµ m©u thuÉn gi÷a nhu
cÇu vèn vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn ®Çu t ph¸t triÓn. V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu
toµn quèc lÇn thø IX ®· nªu râ môc tiªu tæng qu¸t cña kÕ ho¹ch 5 n¨m 20012005, trong ®ã cã: "T¨ng nhanh vèn ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi; x©y dùng
c¬ cÊu kinh tÕ cã hiÖu qu¶ vµ n©ng cao søc c¹nh tranh. Hoµn chØnh mét bíc c¬
b¶n hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng. §Çu t thÝch ®¸ng cho c¸c vïng kinh tÕ träng
19
®iÓm; hç trî ®Çu t nhiÒu h¬n cho c¸c vïng cßn nhiÒu khã kh¨n...". Nh vËy viÖc
gi¶i quyÕt m©u thuÉn nµy lµ v« cïng quan träng. §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· cã cè
g¾ng nh»m gi¶i quyÕt m©u thuÉn mét c¸ch hiÖu qu¶ vµ ®· ®¹t ®îc nhiÒu thµnh
c«ng. Trong ph¹m vi thêi gian cho phÐp, bµi viÕt ®· ph©n tÝch vµ cung cÊp mét
vµi biÖn ph¸p gi¶i quyÕt m©u thuÉn trªn. Tuy nhiªn, sù vËt trong thÕ giíi
kh¸ch quan lu«n vËn ®éng, biÕn ®æi kh«ng ngõng cho nªn c¸c gi¶i ph¸p cã thÓ
phï hîp víi giai ®o¹n nµy nhng cha ch¾c lµ phï hîp cho giai ®o¹n sau. V× vËy,
tuú theo t×nh h×nh cña tõng giai ®o¹n, Nhµ níc ®a ra vµ ®iÒu chØnh c¸c gi¶i
ph¸p nh»m gi¶i quyÕt m©u thuÉn gi÷a nhu cÇu vèn vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn
cho ph¸t triÓn kinh tÕ, ®a ®Êt níc tiÕn lªn theo theo con ®êng c«ng nghiÖp ho¸,
hiÖn ®¹i ho¸.
Tµi liÖu tham kh¶o
- Gi¸o tr×nh TriÕt häc M¸c- Lª nin - Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o.
- V.I. Lª nin toµn tËp, tËp 29 - NXB TiÕn bé, Matxcova, 1981.
- C¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt níc trong thêi kú qu¸ ®é tiÕn lªn chñ nghÜa x·
héi - NXB Sù thËt, Hµ Néi, 1991.
- V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII - NXB ChÝnh trÞ quèc
gia.
- V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX - NXB ChÝnh trÞ quèc gia.
- S¸ch " C¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy kinh tÕ ë ViÖt Nam"- GS. TS Vò §×nh
B¸ch chñ biªn.
- Gi¸o tr×nh " Kinh tÕ ®Çu t" - TS NguyÔn B¹ch NguyÖt chñ biªn.
- T¹p chÝ Tµi chÝnh sè 3/1997, 4/1997, 6/1998.
- T¹p chÝ Ng©n hµng sè 87/1998.
- T¹p chÝ Kinh tÕ ph¸t triÓn sè 10/1997, 3/1998
- Thêi b¸o Kinh tÕ ViÖt Nam: kinh tÕ 97-98.
- T¹p chÝ Kinh tÕ vµ dù b¸o 4/ 1997
20
- Xem thêm -
.DOC 
21 
90 
133 
