Tài liệu Tiểu luận vai trò vị trí và mối quan hệ giữa gia đình và xã hội

Vai trß vÞ trÝ vµ mçi quan hÖ gi÷a gia ®×nh vµ x· héi Më §ÇU LÞch sö loµi ngêi ®· tr¶i qua n¨m chÕ ®é víi nh÷ng ®Æc thï vµ mµu s¾c riªng tõ céng s¶n nguyªn thuû ®Õn x· héi chñ nghÜa. §ång thêi lÞch sö nh©n lo¹i còng ®· tr¶i qua nhiÒu h×nh thøc gia ®×nh: gia ®×nh ®èi ngÉu, gia ®×nh mét vî mét chång … Trong thêi ®¹i ngµy nay,cïng víi sù ph¸t triÓn cña x· héi víi nhiÒu vÊn ®Ò míi n¶y sinh , trong ®ã vÊn ®Ò gia ®×nh còng cã nh÷ng biÕn ®æi rÊt phøc t¹p. “n¨m quèc tÕ gia ®×nh” (IYF) víi chñ ®Ò “gia ®×nh , c¸c nguån lùc vµ c¸c tr¸ch nhiÖm trong thÕ giíi ®ang ®æi thay” lµ ý tëng tèt ®Ñp cña céng ®ång thÕ giíi nh»m ®éng viªn c¸c quèc gia cÇn chó ý h¬n ®Õn viÖc x©y dùng vµ cñng cè gia ®×nh .Qua ®ã mét lÇn n÷a cho thÊy , gia ®×nh ®· trë thµnh mét vÊn ®Ò thêi sù ®îc nh©n lo¹i quan t©m . §¶ng ta rÊt coi träng vÊn ®Ò gia ®×nh , §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®· nhÊn m¹nh: “Nªu cao tr¸ch nhiÖm cña gia ®×nh trong x©y dùng vµ båi dìng c¸c thµnh viªn cña m×nh cã lèi sèng v¨n ho¸ , lµm cho gia ®×nh thùc sù lµ tæ Êm cña mçi ngêi vµ lµ tÕ bµo lµnh m¹nh cña x· héi” . Tríc nh÷ng yªu cÇu cña s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t , nh÷ng ®ßi hái cña ®êi sèng kinh tÕ , quan hÖ gi÷a gia ®×nh vµ x· héi dÇn trë nªn chÆt chÏ mËt thiÕt víi nhau, gi÷a c¸c thµnh viªn trong céng ®ång xuÊt hiÖn nh÷ng c¬ chÕ rµng buéc lÉn nhau phï hîp vµ thÝch øng víi nh÷ng ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt, sinh ho¹t cña mçi mét nÒn s¶n xuÊt. Gia ®×nh dÇn trë thµnh mét thiÕt chÕ x· héi, mét h×nh ¶nh “x· héi thu nhá” , nhng kh«ng ph¶i lµ thu nhá mét c¸ch ®¬n gi¶n c¸c quan hÖ x· héi . Nh vËy gia ®×nh ®îc coi lµ mét thiÕt chÕ ®Æc thï , nhá nhÊt, c¬ b¶n nhÊt. Tãm l¹i gia ®×nh lµ mét h×nh thøc tæ chøc ®êi sèng céng ®ång cña con ngêi , mét thiÕt chÕ v¨n ho¸ - x· héi ®Æc thï ,®îc h×nh thµnh, tån t¹i vµ ph¸t triÓn trªn c¬ së cña quan hÖ h«n nh©n, quan hÖ huyÕt thèng , quan hÖ nu«i dìng vµ gi¸o dôc … gi÷a c¸c thµnh viªn. 1 I. VÞ TRÝ Vµ CHøC N¡NG CñA GIA §×NH TRONG X· HéI Gia ®×nh lµ mét h×nh thøc céng ®ång x· héi ®Æc biÖt , ®îc h×nh thµnh , duy tr× vµ cñng cè chñ yÕu trªn c¬ së h«n nh©n vµ huyÕt thèng . §óng nh C.M¸c ®· nãi ‘… hµng ngµy t¸i t¹o ra ®êi sèng cña b¶n th©n m×nh, con ngêi b¾t ®Çu t¹o ra nh÷ng ngêi kh¸c, sinh s«i n¶y në - ®ã lµ quan hÖ gi÷a chång vµ vî, cha mÑ vµ con c¸i , ®ã lµ gia ®×nh”. Cho nªn yÕu tè huyÕt thèng vµ tinh c¶m lµ nÐt b¶n chÊt nhÊt cña gia ®×nh . Nhng xÐt réng h¬n vµ ®Çy ®ñ h¬n, gia ®×nh kh«ng chØ lµ mét ®¬n vÞ t×nh c¶m – t©m lý , mµ cßn lµ mét tæ chøc kinh tÕ – tiªu dïng ( së h÷u, s¶n xuÊt, thu nhËp, vµ chi tiªu …), mét m«i trêng gi¸o dôc - v¨n ho¸( v¨n ho¸ gia ®×nh vµ céng ®ång) , mét c¬ cÊu – thiÕt chÕ x· héi ( cã c¬ chÕ vµ c¸ch thøc vËn ®éng riªng) … 1.VÞ trÝ cña gia ®×nh. - Gia ®×nh lµ “tÕ bµo cña x· héi”. §iÒu nµy tríc hÕt chØ ra r»ng , gia ®×nh vµ x· héi cã mçi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. Quan hÖ ®ã gièng nh sù t¬ng t¸c h÷u c¬ cña qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt , duy tr× sù sèng gi÷a tÕ bµo vµ c¬ thÓ sinh vËt. X· héi ( c¬ thÓ ) lµnh m¹nh t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c gia ®×nh tiÕn bé, gia ®×nh (tÕ bµo) h¹nh phóc gãp phÇn cho sù ph¸t triÓn hµi hoµ cña x· héi. Trong mçi quan hÖ mËt thiÕt Êy , tr×nh ®é ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt cña quyÕt ®Þnh ®Õn h×nh thøc , tÝnh chÊt kÕt cÊu vµ c¶ quy m« gia ®×nh .C.M¸c nhiÒu lÇn lu ý r»ng : t«n gi¸o , gia ®×nh, nhµ níc, ph¸p quyÒn , ®¹o ®øc, khoa häc nghÖ thuËt … chØ lµ nh÷ng h×nh thøc ®Æc thï cña s¶n xuÊt vµ phôp tïng quy luËt chung cña s¶n xuÊt. Thùc tÕ lÞch sö cho thÊy , gia ®×nh lÇn lît biÕn ®æi t¬ng øng víi nh÷ng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña x· héi kh¸c nhau. Theo Ph.¡ngghen , trong x· héi c«ng x· nguyªn thuû,tr×nh ®é lùc lîng s¶n xuÊt rÊt thÊp, c¸ nh©n kh«ng t¸ch rêi tËp thÓ , cuéc sèng céng ®ång vÒ nhiÒu mÆt … ®· t¹o nªn h×nh thøc gia ®×nh tËp thÓ- quÇn h«n. Mçi bíc tiÕn cña x· héi céng ®ång nguyªn thuû vµ kÕt qu¶ cña ®µo th¶i tù nhiªn l¹i ®a ®Õn nh÷ng d¹ng míi, mang s¾c th¸i tiÕn bé h¬n cho h×nh thøc gia ®×nh nµy . Gia ®×nh ®Çu cña x· héi céng ®ång nguyªn thuû cã gia ®×nh cïng dßng m¸u(huyÕt thèng), c¸c tËp ®oµn h«n nh©n ®Òu 2 ph©n theo thÕ hÖ. §Õn giai ®o¹n gi÷a cña x· héi céng ®ång nguyªn thuû xuÊt hiÖn gia ®×nh punaluna(ban th©n) , trong ®Êy quan hÖ tÝnh giao gi÷a anh em trai vµ chÞ em g¸i ®· bÞ huû bá. Vµ giai ®o¹n cuèi cña x· héi nµy ®· h×nh thµnh gia ®×nh cÆp ®«i(®èi ngÉu) ,trong ®ã kÕt h«n tõng cÆp ®· tån t¹i (tuy cßn láng lÎo): trong sè vî rÊt ®«ng cña m×nh , ngêi ®µn «ng cã mét vî chÝnh ,vµ trong sè nhiÒu ngêi chång kh¸c anhh ta lµ ngêi chång chÝnh cña ngêi ®µn bµ Êy . Nh÷ng kiÓu trªn cña gia ®×nh gia ®×nh tËp thÓ, kinh tÕ céng ®ång nguyªn thuû , chÕ ®é mÉu hÖ, kh«ng cã ¸p bøc vµ bÊt b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh viªn Bíc sang chÕ ®é n« lÖ, trâng· héi n¶y sinh h×nh thøc gia ®×nh c¸ thÓ – mét vî mét chång . §ã lµ kÕt qu¶ trùc tiÕp cña viÖc h×nh thµnh chÕ ®é së h÷u t nh©n “h×nh thøc gia ®×nh ®Çu tiªn kh«ng dùa trªn ®iÒu kiÖn tù nhiªn, mµ dùa trªn nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ – tøc lµ trªn th¾ng lîi cña së h÷u t nh©n ®èi víi së h÷u c«ng céng nguyªn thuû vµ tù ph¸t “ (tÊt nhiªn ,kÕt qña vÉn cßn do quy luËt ®µo th¶i tù nhiªn, ngoµi ra cßn cã thªm mét nguyªn nh©n n÷a lµ nguyªn nh©n t×nh c¶m , thÓ hiÖn ngêi phô n÷ ngµy cµng cã nhu cÇu chØ cÇn sèng víi mét ngêi ®µn «ng nhÊt ®Þnh …). Tõ ®ã gia ®×nh trë thµnh mét ®¬n vÞ kinh tÕ riªng lÎ,kÕt cÊu vµ quy m« thu hÑp h¬n, quan hÖ chång víi vî , bè mÑ víi con c¸i … mang tÝnh phôc tïng vµ bÊt b×nh ®¼ng, n¹n ngo¹i t×nh vµ m¹i d©m ph¸t triÓn … Tr¶i qua c¸c x· héi n« lÖ , phong kiÕn t b¶n … vµ tõng giai ®o¹n kh¸c nhau, gia ®×nh c¸ thÓ cßn cã nh÷ng ®Æc thï riªng. Theo Ph.¡ngghen ,chÝnh tõ c¸c x· héi cã chÕ ®é t h÷u t nh©nvµ ®èi kh¸ng giai cÊp , trong c¸c tÇng líp nh©n d©n lao ®éng còng ®· xuÊt hiÖn mÇm mèng mét kiÓu gia ®×nh míi mµ h«n nh©n kh«ng ph¶i lµ chØ h×nh thµnh ®Çy ®ñ vµ phæ biÕn trong nh÷ng ®iÒu kiÖn míi cña x· héi cã tù do vµ b×nh ®¼ng thùc sù. §Õn khi ®ã , gia ®×nh míi cã kh¶ n¨ng thÓ hiªn ®Çy ®ñ vÞ trÝ xøng ®¸ng cña m×nh ®èi víi sù ph¸t triÓn chung cña x· héi. Nh vËy , gia ®×nh lµ s¶n phÈm cña lÞch sö .Nhng víi t c¸ch lµ tÕ bµo cña x· héi, gia ®×nh t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña x· héi.Ph. ¡ngghen nhËn ®Þnh: “theo quan ®iÓm duy vËt ,nh©n tè quyÕt ®Þnh trong lÞch sö, quy ®Õn cïng , lµ s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt ra ®êi sèng trùc tiÕp. Nhng b¶n th©n sù s¶n xuÊt ®ã l¹i cã hai lo¹i. Mét mÆt lµ s¶n xuÊt ra t liÖu sinh ho¹t: thùc phÈm , ¸o quÇn, nhµ ë vµ nh÷ng c«ng cô cÇn thiÕt ®Ó s¶n xuÊt ra nh÷ng thø 3 ®ã ;mÆt kh¸c lµ s¶n xuÊt ra b¶n th©n con ngêi , lµ sù truyÒn nßi gièng .Nh÷ng trËt tù x· héi , trong ®ã mçi con ngêi cña mét thêi ®¹i lÞch sö nhÊt ®Þnh vµ mét níc nhÊt ®Þnh ®ang sèng, lµ do hai lo¹i s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh :mét mÆt lµ do tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lao ®éng vµ mÆt kh¸c lµ do tr×nh ®é ph¸t triÓn cña gia ®×nh”. NhËn ®Þnh ®ã cho thÊy vai trß to lín cña gia ®×nh ®èi víi x· héi . Trong hÖ thèng c¬ cÊu x· héi cã nhiÒu bé phËn kh¸c nhau (d©n téc,giai cÊp, giíi …), nhiÒu thiÕt chÕ lín nhá(nhµ níc, nghµnh , ®oµn thÓ…) … Víi tÝnh c¸ch lµ tÕ bµo cña x· héi,gia ®×nh lµ tæ chøc c¬ së lµ c¬ cÊu vµ thiÕt chÕ x· héi nhá nhÊt . C¬ cÊu thiÕt chÕ nhá nhÊt nµy l¹i ®a d¹ng vµ phong phó; trong qu¸ tr×nh vËn ®éng , võa tu©n thñ nh÷ng quy luËt vµ c¬ chÕ chung cña x· héi ,võa theo nh÷ng quy ®Þnh vµ tæ chøc riªng cña m×nh . - gia ®×nh lµ cÇu nèi gi÷a mäi thµnh viªn trong gia ®×nh vµ x· héi.NhiÒu th«ng tin vÒ x· héi t¸c ®éng ®Õn con ngêi th«ng qua gia ®×nh .X· héi (nhµ níc , c¬ quan ban bÌ …) nhËn ®Çy ®ñ vµ toµn diÖn h¬n vÒ mét ngêi khi nhËn râ hoµn c¶nh gia ®×nh cña ngêi Êy. NhiÒu néi dung qu¶n lý x· héi kh«ng chØ th«ng qua ho¹t ®éng cña c¸c thiÕt chÕ x· héi , mµ cßn th«ng qua ho¹t ®éng cña gia ®×nh ®Ó t¸c ®éng ®Õn con ngêi ; nghÜa vô vµ quyÒn lîi x· héi cña mçi ngêi ®îc thùc hiÖn víi sù t¸c ®éng chung cña c¸c thµnh viªn gia ®×nh. Qua ®ã ,ý thøc c«ng d©n cña c¸ nh©n ®îc n©ng cao vµ g¾n bã gi÷a gia ®×nh vµ x· héi cã mét néi dung x¸c thùc. - Gia ®×nh lµ tæ Êm th©n yªu ®em l¹i h¹nh phóc cho mçi con ngêi .Trong gia ®×nh ,c¸ nh©n ®îc ®ïm bäc vÒ vËt chÊt vµ ®îc gi¸o dôc vÒ t©m hån, trÎ th¬ cã ®iÒu kiÖn ®îc an toµn vµ kh«n lín , ngêi giµ cã n¬i n¬ng tùa , ngêi lao ®éng ®îc phôc håi søc khoÎ vµ tho¶i m·i tinh thÇn… ë ®ã hµng ngµy diÔn ra c¸c quan hÖ thiªng liªng, s©u ®Ëm gi÷a vî – chång , cha – con , anh – em, nh÷ng ngêi ®ång t©m , ®ång c¶m n©ng ®ì, ®ïm bäc nhau suèt cuéc ®êi. Cã rÊt nhiÒu vÉn ®Ò ngoµi m«i trêng gia®×nh, kh«ng ë ®©u cã vµ gi¶i quyÕt cã hiÖu qu¶.ChØ khi nµo ®îc yªn Êm trong gia ®×nh vµ h÷u ¸i trong x· héi , c¸ nh©n míi thùc sù yªn t©m lao ®éng vµ lµm viÖc s¸ng t¹o. Mét trong nh÷ng bÊt h¹nh lín nhÊt cña con ngêi lµ l©m vµo c¶nh “v« gia c” , gia ®×nh lôc ®ôc tan n¸t , hoÆc r¬i vµo c¶nh khèn cïng … 4 V× vËy , viÖc x©y dùng gia ®×nh míi lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò quan träng cña sù nghiÖp c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· nãi :” NhiÒu gia ®×nh céng l¹i míi thµnh x· héi, x· héi tèt th× gia ®×nh cµng tèt, gia ®×nh tèt th× x· héi míi tèt.H¹t nh©n cña x· héi lµ gia ®×nh. ChÝnh v× vËy muèn x©y dùng chñ nghÜa x· héi mµ ph¶i chó ý h¹t nh©n cho tèt” . 2. Chøc n¨ng cña gia ®×nh. Trong thùc tÕ , vÞ trÝ vµ vai trß to lín cña gia ®×nh ví tÝnh c¸ch lµ tÕ bµo cña x· héi ®îc thÓ hiÖn ë c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n sau ®©y : - chøc n¨ng t¸ s¶n xuÊt ra con ngêi: ®©y lµ chøc n¨ng ®Æc thï cña con ngêi . Chøc n¨ng nµy ®¸p øng nh cÇu t×nh c¶m riªng,rÊt tù nhiªn cña c¸ nh©n lµ sinh ®Î con c¸i, ®ång thêi mang ý nghÜa chung lín lao lµ cung cÊp cho x· héi mét líp ngêi míi, mét lùc lîng lao ®éng míi, ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn liªn lôc vµ trêng tån cña loµi ngêi .Trong mçi gia ®×nh viÖc coi träng chøc n¨ng sinh ®Î cña gia ®×nh thÓ hiÖn ë viÖc trùc tiÕp quan t©m ®Õn ®iÒu kiÖn vËt chÊt vµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc mang thai vµ sinh në cña c¸c bµ mÑ.ViÖc sinh ®Î diÔn ra ë tng gia ®×nh nhng l¹i quyÕt ®Þnh ®Õn mËt ®é d©n c cña mçi quèc gia vµ toµn quèc tÕ – mét yÕu tè cÊu thµnh sù tån t¹i cña x· héi,liªn quan chÆt chÏ ®Õn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn mäi mÆt cña ®êi sèng x· héi. Sinh ®Î cã kÕ ho¹nh lµ mét néi dung trong toµn bé kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña x· héi x· héi chñ nghÜa. Môc ®Ých sinh ®Î cã kÕ ho¹ch lµ nh»m thùc hiÖn viÖc t¸i s¶n xuÊt con ngêi phï hîp vµ hµi hoµ víi nh÷ng ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o cô thÓ ®Ó líp ngêi míi ra ®êi cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn toµn diÖn vÒ thÓ lùc vµ trÝ lùc , ®em l¹i niÒm vui h¹nh phóc cho gia ®×nh nãi riªng vµ s ph¸t triÓn phån vinh cña x· héi nãi chung. - Gia ®×nh cã chøc n¨ng kinh tÕ. Khi hinh thµnh gia ®×nh c¸ thÓ – h«n nh©n mét vî mét chång th× chøc n¨ng kinh tÕ ®ãng vai trß c¬ së ®¶m b¶o cuéc sèng vµ c¸c chøc n¨ng kh¸c cña gia ®×nh. Thùc tÕ cho thÊy sù ph©n c«ng lao ®éng gi÷a gia ®×nh vµ x· héi ®· vµ ®ang tån t¹i chøc n¨ng nµy .TÊt nhiªn cïng víi qu¸ tr×nh x· héi ho¸ lùc lîng s¶n xuÊt , ë tõng lóc, tõng n¬i, kinh tÕ gia ®×nh biÕn ®æi víi nhiÒu d¹ng phong phó vµ cã vÞ trÝ kh¸c nhau. 5 Trong giai ®o¹n ®Çu cña x· héi x· héi chñ nghÜa cßn s¶n xuÊt hµng ho¸, cßn nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ vµ khi kinh tÕ tËp thÓ vµ nhµ níc cha ®¸p øng ®Çy ®ñ nhu cÇu phong phó cña cuéc sèng, th× kinh tÕ c¸ nh©n vµ tiÓu chñ ho¹t ®éng phÇn lín díi h×nh thøc hé gia ®×nh lµ mét bé phËn ®«ng ®¶o, cã tiÒm n¨ng to lín vµ vÞ trÝ quan träng l©u dµi. Ho¹t ®éng kinh tÕ hé gia ®×nh cã nh÷ng møc ®é vµ h×nh thøc kh¸c nhau ë mçi d¹ng gia ®×nh cô thÓ, nhng ®Òu v× môc ®Ých t¨ng thu nhËp, lµm giÇu chÝnh ®¸ng t¹o nªn ®iÒu kiÖn vËt chÊt ®Ó thóc ®Èy c¸c chøc n¨ng kh¸c cña gia ®×nh, gãp phÇn ph¸t triÓn gia ®×nh vµ x· héi . Dã ®ã cÇn cã chÝnh s¸ch gióp ®ì hç trî ®Ó kinh tÕ gia ®×nh. - Gia ®×nh cã chøc n¨ng tiªu dïng. ViÖc tiªu dïng cña gia ®×nh híng vµo viÖc mua s¾m nh÷ng s¶n phÈm phôc vô ®êi sèng vËt chÊt còng nh ®êi sèng tinh thÇn cña gia ®×nh. Chøc n¨ng nµy thêng phô thuéc nhiÒu vµo thu nhËp vµ ®ãng gãp chung tõ kÕt qu¶ lao ®éng cña c¸c thµnh viªn trong ho¹t ®éng kinh tÕ gia ®×nh hoÆc tËp thÓ. X· héi cµng ph¸t triÓn cµng thóc ®Èy viÖc mua s¾m c¸c s¶n phÈm, c¸c dông cô , thiÕt bÞ phôc vô sinh ho¹t còng nh ®êi sèng tinh thÇn cña gia ®×nh. Chøc n¨ng nµy thêng phô thuéc nhiÒu vµo thu nhËp vµ ®ãng gãp chung tõ kÕt qu¶ lao ®éng cña c¸c thµnh viªn trong ho¹t ®éng kinh tÕ gia ®×nh hoÆc x· héi. Trong chñ nghÜa x· héi cÇn t¹o cho gia ®×nh cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó nghØ ng¬i hëng thô hîp lý vµ chÝnh ®¸ng c¸c thµnh qu¶ lao ®éng cña m×nh.ViÖc ®éng viªn c¸c gia ®×nh n©ng cao thu nhËp, trªn c¬ së ®ã ®Þnh híng cho sù tiªu dïng lµnh m¹nh, t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho kiÕn thøc khoa häc vµ c¸c ph¬ng tiÖn khoa häc kü thuËt ®i vµo c«ng viÖc néi trî gãp phÇn gi¶i phãng phô n÷ ... lµ vÉn ®Ò thiÕt thùc gãp phÇn x©y dùng gia ®×nh míi. - Chøc n¨ng gi¸o dôc cña gia ®×nh.Sinh con, nu«inÉng, d¹y dç lµ nh÷ng ho¹t ®éng ko thÓ t¸ch rêi nhau trong gia ®×nh. Cha mÑ cã nghÜa vô th¬ng yªu ,nu«idìng , gi¸o dôc con c¸I , ch¨m lo viÖc häc tËp vµ ph¸t triÓn lµnh m¹nh,toµn diÖn cña con c¸i c¶ vÒ thÓ chÊt lÉn tinh thÇn. Chøc n¨ng gi¸o dôc cña gia ®×nh lµ rÊt quan träng vµ cã néi dung réng lín. Néi dung gi¸o dôc gia ®×nh chÝnh lµ nh÷ng yÕu tè cña vÉn ®Ò v¨n ho¸ gia ®×nh vµ v¨n ho¸ céng ®ång nh»m t¹o lËp vµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña con nguêi, nh : ®¹o ®øc, lçi sèng, øng xö, tri thøc lao ®éng vµ khoa häc.. Gi¸o dôc 6 gia ®×nh ®îc thùc hiÖn ë mäi chu tr×nh sèng cña con ngêi : lóc con ½m ngöa, giai ®o¹n tuæi th¬,khi trëng thµnh,lóc giµ c¶… ë tõng chu tr×nh Êy cã nh÷ng néi dung vµ h×nh thøc gi¸o dôc cô thÓ nh: lêi ru cña mÑ,tÊm g¬ng sèng vµ lao ®éng cña ngêi th©n, nh÷ng nh¾n nhñ cña cha mÑ,gi¶ng gi¶i cña «ng bµ … Trong chñ nghÜa x· héi víi chøc n¨ng gi¸o dôc, gia ®×nh thùc sù gãp phÇn lín lao vµo sù h×nh thµnh nh©n c¸ch, ®¹o ®øc lao ®éng, ®µo t¹o thÕ hÖ trÎ ®Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn ®¹o ®øc v¨n ho¸ d©n téc. Gi¸o dôc gia ®×nh lµ mét bé phËn cña gi¸o dôc x· héi, sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c m«i trêng gi¸o dôc (gia ®×nh – nhµ trêng – x· héi) ®Ó tiÕn tíi môc tiªu n©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o nh©n lùc, båi dìng nh©n tµi cho ®Êt níc lµ mét nhu cÇu quan trong. - gia ®×nh cã chøc n¨ng tho¶ m·n c¸c chøc n¨ng t©m - sinh lý cho c¸c thµnh viªn cña m×nh.NhiÒu vÊn ®Ò t©m – sinh lý thuéc giíi tÝnh , thÕ hÖ … cÇn ®îc béc lé vµ gi¶i quyÕt trong ph¹m vi gia ®×nh gi÷a nh÷ng ngêi th©n. Sù hiÓu biÕt t©m - sinh lý cña c¸ nh©n, së thÝch cña nhau ®Ó øng xö phï hîp , ch©n thµnh vµ tÕ nhÞ, t¹o bÇu kh«ng khÝ tinh thÇn æn ®Þnh trong gia ®×nh, lµm cho c¸c thµnh viªn cã tinh thÇn sèng l¹c quan vµ tÝch cùc. Mäi thµnh viªn ®Òu cã tr¸ch nhiÖm vun ®¾p cho tæ Êm gia ®×nh ®Òu ph¶i tham gia vµo thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng cña gia ®×nh víi møc ®é kh¸c nhau,tuú theo c¬ng vÞ kh¶ n¨ng vµ tho¶ thuËn cô thÓ… trong ®ã ph¶i kÓ ®Õ vai trß rÊt lín bËc cha mÑ, ®Æc biÖt lµ cña ngêi phô n÷ trong gia ®×nh Phô n÷ , mµ tríc hÕt lµ ngêi vî, ngêi mÑ,lµ trung t©m t×nh c¶m cña gia ®×nh ,lµ sîi d©y hµn g¾n nh÷ng r¹n nøt, mÉu thuÉn gi÷a c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh. ë ngêi phô n÷ héi tô nh÷ng ®øc tÝnh : giµu t×nh yªu, tÊm lßng bao dung ,vÞ tha vµ h¬n hÕt lµ hä ý thøc ®îc h¬n ai c¶ vÒ h¹nh phóc cña tæ Êm gia ®×nh m×nh. Nh÷ng g¸nh nÆng gia ®×nh vµ c«ng viÖc x· héi còng víi nh÷ng thiªn kiÕn l¹c hËu vµ ®èi xö kh«ng b×nh ®¼ng … ®· lµm cho ngêi phô n÷ trë thµnh nh÷ng ngêi chÞu nhiÒu thiÖt thßi nhÊt trong gia ®×nh vµ x· héi. Do vËy sù nghiÖp gi¶I phãng phô n÷ trong x· héi nãi chung vµ trong gia ®×nh nãi riªng cã ý nghÜa to lín ®èi víi viÖc thóc ®Èy c«ng cuéc x©y dùng gia ®×nh míi. Trong chñ nghÜa x· héi, sù nghiÖp gi¶i phãng phô n÷ ®ù¬c coi nh mét mÆt cña gi¶i phãng ngêi lao ®éng vµ gi¶Iiphãng x· héi. Sù nghiÖp nµy l©u dµi 7 vµ ph¶i th«ng qua nhiÒu cuéc vËn ®éng lín còng nh tuyÒn truyÒn, gi¸o dôc ý thøc t«n träng sù b×nh ®¼ng trong mçi ngêi c«ng d©n. T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó phô n÷ ®îc tham gia nhiÒu h¬n vµo c¸c lÜnh vùc chÝnh trÞ, ho¹t ®éng x· héi … vµ ®iÒu mÉu chèt nh c¸c nhµ kinh ®iÓn chñ nghÜa M¸c-Lenin ®· nªu ra,lµ ph¶I cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, nÒn c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i ®Ó kinh tÕ gia ®×nh vµ lao ®éng gia ®×nh nãi chung ngµy cµng mang tÝnh x· héi cao míi tiÕn tíi gi¶i phãng phô n÷ triÖt ®Ó. 8 lêi kÕt: VÞ trÝ vµ chøc n¨ng cña gia ®×nh ®îc quy ®Þnh mét c¸ch kh¸ch quan. Nh÷ng t tëng qu¸ nhÊn m¹nh ®Õn gia ®×nh, coi gia ®×nh nh lµ h×nh mÉu cña mäi thiÕt chÕ… hoÆc h¹ thÊp gia ®×nh, coi nhÑ hoÆc c¾t xÐn c¸c chøc n¨ng gia ®×nh, ®¸nh ®ång vµ gia ®×nh vµ x· héi, thËm chÝ ®ßi xo¸ bá gia ®×nh …. ®Òu lµ sai lÇm vµ víi møc ®é kh¸c nhau sÏ g©y mÉu thuÉn gi÷a gia ®×nh vµ x· héi, ng¨n c¶n sù ph¸t triÓn cña x· héi còng nh cña chÝnh gia ®×nh. Qua ®ã chóng ta míi thÊy r»ng: gia ®×nh cã mét vai trß v« cïng quan träng thóc ®Èy sù æn ®Þnh còng nh ph¸t triÓn cña x· héi. Nh¾c l¹i lêi c¨n dÆn cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ë ®©y qu¶ lµ kh«ng thõa chót nµo : “NhiÒu gia ®×nh céng l¹i míi thµnh x· héi, x· héi tèt th× gia ®×nh cµng tèt, gia ®×nh tèt th× x· héi míi tèt.H¹t nh©n cña x· héi lµ gia ®×nh. ChÝnh v× vËy muèn x©y dùng chñ nghÜa x· héi mµ ph¶i chó ý h¹t nh©n cho tèt” 9