Vai trß cña Ra®a phßng kh«ng trong t¸c chiÕn phßng
kh«ng vµ trong chiÕn tranh c«ng nghÖ cao
----------------------PhÇn më ®Çu
Chóng ta ®îc sinh ra vµ lín lªn trong hoµ b×nh nhng d ©m cña cuéc chiÕn tranh vÉn vang
m·I trong chóng ta qua nh÷ng lêi kÓ cña bè ,mÑ ,cña nh÷ng ngêi d· trùc tiÕp tham gia cuéc chiÕn
tranh vÖ quèc nµy hay qua nh÷ng thíc phim t liÖu lÞch sö . Dï kh«ng Ýt th× nhiÒu nhng trong
nh÷ng trËn ®¸nh b¶o vÖ vïng trêi tæ quèc chóng ta dÒu nghe ®Õn hai tõ Ra®a .Vµ víi nhiÖm vô to
lín cña nã chóng ta còng d· mêng tîng ra nã lµ mét chiÕc m¸y g× ®ã to lín vµ vÜ ®¹I míi cã thÓ
ph¸t hiÖn ra m¸y bay ,tµu chiÕn ë c¸ch xa hµng tr¨m thËm chÝ hµng ngh×n Km. Nhng cµng lín lªn
dîc tiÕp thu thªm nhiÒu kiÕn thøc chóng ta míi hiÓu Ra§a lµ g× ,nã ho¹t ®éng theo nguyªn t¾c
nµo vµ lÞch sö ph¸t triÓn cña nã.
N¨m 1865 nhµ b¸c häc Macxoen ®· dù ®o¸n ra lý thuyÕt vÒ sãng ®iÖn tõ.N¨m 1887 ®·
ph¸t minh ra sãng ®iÖn tõ b»ng thùc nghiÖm do nhµ b¸c häc Henry Hetz. Ngµy 7 th¸ng 5 n¨m
1895 nhµ b¸c häc Nga Popop ®· ph¸t minh ra dông cô cã thÓ thu vµ ghi l¹i c¸c hiÖn t îng phãng
®iÖn trong kh«ng gian ë c¸ch xa 30m .Th¸ng 3/1896 Popop ®· giëi ®i bøc v« tuyÕn ®iÖn tin ®Çu
tiªn trong lÞch së khoa häc gåm mÊy ch÷ “Henry Hetz”.Ngêi ta ®· coi ph¸t hiÖn ra v« tuyÕn ®iÖn
lµ ph¸t minh to lín cña loµi ngêi vµ lÊy ngµy 7/5/1895 lµ ngµy ph¸t minh ra v« tuyÕn ®iÖn. N¨m
1897 trong khi tiÕn hµnh thÝ ngiÖm vÒ liªn l¹c v« tuyÕn ®iÖn Popop ®· ph¸t hiÖn ra sù ph¶n x¹
cña cña sãng ®iÖn tõ vµ ®· øng dông ®Ó kiÓm tra tµu bÌ, x¸c ®Þnh vÞ trÝ môc tiªu dÉn ® êng ®Þnh
híng cho tµu trong ®ªm hoÆc cã s¬ng mï.Mét øng dông quan träng nhÊt vµo trong qu©n sù vµ
trong thùc tÕ lµ v« tuyÕn dÞch vô hay Radar.
Vµ Radar lµ tiÕng viÕt t¾t cña tiÕng Anh “Radio Dectection and Ranging” cã nghi· lµ ph¬ng
tiÖn dïng sãng v« tuyÕn ®iÖn ®Ó ph¸t hiÖn vµ ®Þnh vÞ môc tiªu.Tªn nµy lµ do H¶i qu©n Mü ®Æt ra
trong ®¹i chiÕn thÕ giíi lÇn thø hai , tuy cha ®ñ nghÜa l¾m nhng ®· trë nªn th«ng dông trªn toµn
thÕ giíi.Tuy nhiªn trªn thÕ giíi ®Õn nh÷ng n¨m 1925 trë ®i th× Radar b¾t ®Çu ph¸t triÓn réng r·i
.N¨m 1925 ë Mü dïng Radar ®Ó nghiªn cøu tÇng ®iÖn ly.N¨m 1935 Radar ph¸t xung ®Çu tiªn cña
Nga b¾t ®Çu ph¸t sãng,®Õn n¨m 1938 Radar cña Nga ®· ph¸t hiÖn môc tiªu ë xa 100-200Km.Do
tÝnh u viÖt c¶u Radar nªn nhiÒu níc ®· tËp trung ngiªn køu vµ ph¸t triÓn Radar. ë §øc n¨m 1936
®µi Radar ph¸t sãng met ®Çu tiªn ra ®êi. ë Ph¸p n¨m 1935 chÕ t¹o ra Radar lµm viÖc ë b íc sãng
16cm. Kü thuËt Radar ph¸t triÓn rÊt nhanh chãnh.Lóc ®Çu chØ lµ Radar sèng met tiÕp theo lµ
Radar sãng dm,cm cù ly ph¸t hiÖn ®· lªn rÊt nhiÒu.NhiÒu lo¹i ra phôc vô cho nhiÒu môc ®Ých
kh¸c nhau ®· ra ®êi,Radar lµm nhiÖm vô th¸m kh«ng , Radar c¶nh giíi ,Radar dÉn ®êng...
ë ViÖt Nam Radar ®Çu tiªn ®îc øng dông trong lÜnh vùc qu©n sù .Th¸ng 8 n¨m 1958 c¸c
líp häc ®Çu tiªn vÒ Radar ®· ®îc tæ chøc .Ngµy1 th¸ng 3 n¨m 1959 c¸c ®µi Radar cña ta ®îc
chÝnh thøc ph¸t ph¸t sãng trªn bÇu trêi .Ngµy 3 th¸ng 3 n¨m 1959 Radar cña ta ph¸t hiÖn ®îc
chiÕc m¸y bay C17 cña kh«ng qu©n Mü-nguþ x©m ph¹m bÇu trêi phÝa t©y tØnh Thanh Ho¸.Ngµy 5
th¸ng 8 n¨m 1964 Radar phßng kh«ng ®· ph¸t hiÖn ra m¸y bay cña Mü vµo ®¸nh ph¸ miÒn
B¾c ,t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®¬n vÞ ho¶ lîc ®¸nh tr¶ cã hiÖu lùc c¸c m¸y bay cña Mü.
Vµo håi 18h 20 phót ngµy 18 th¸ng 12 n¨m 1972 ph¸t hiÖn ®îc tèp m¸y bay B52 vµ F111
vµo ®¸nh Hµ Néi,H¶i Phßng taä ®iÒu kiÖn cho tªn löa vµ kh«ng qu©n ta chñ ®«ng tiªu diÖt ®Þch
.Sù b¶o ®¶m cña Radar chÝnh x¸c kÞp thêi ®· gãp phÇn cïng qu©n d©n c¶ níc lÇm nªn chiÕn
th¾ng §iÖn Biªn Phñ trªn kh«ng,®¸nh b¹i cuéc chiÕn tranh ph¸ hÞa cña Müvµ chë thµnh níc ®Çu
tiªn ®¸nh th¾ng B52 cña Mü.Tuy cha chÕ t¹o ®îc Radar nhng ngêi ViÖt Nam víi chÝ th«ng minh
vµ lßng yªu níc ®· biÕt ph¸t huy tÝnh n¨ng vµ lµm chñ c¸c ®µi Radar ®îc trang bÞ khiÕn cho kÎ
thï bÊt ngê vµ nh÷ng ngêi chÕ t¹o ra Radar kh©m phôc.
1
Ngêi ta cã thÓ ph©n lo¹i Radar ra theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau,c¸c c¸ch ph©n lo¹i nµy chØ cã
tÝnh t¬ng ®èi.
Theo lý thuyÕt cã lo¹i Radar lµm viÖc theo kiÓu ph¸t sãng liªn tôc vµ ph¸t sãng xung.
Theo dµi sãng ph¸t cã c¸c läai sãng m,dm,cm,mm.
Theo ph¬ng ph¸p ®Þnh vÞ cã läai Radar chñ ®éng, nöa chñ ®éng vµ thô ®éng.
Theo vÞ chÝ ®Æt cña Radar cã thÓ ®Æt díi ®Êt, trªn tµu ,trªn m¸y bay Radar ngoµi ®êng
ch©n trêi.
Theo ph¬ng ph¸p sö lý cã Radar sö lý tÝn hiÖu cã lo¹i Radar sö lý tÝn hiÖu t ¬ng tù cã
Radar sö lý tÝn hiÖu kü thuËt sè.
Theo chøc n¨ng vµ ph¬ng ph¸p chiÕn ®Êu lµ cã Radar phßng kh«ng ,kh«ng qu©n ,h¶i
qu©n ,lôc qu©n.
Theo ph¬ng ph¸p ®iÒu chØnh tÝn hiÖu Radar sãng ®iÖn tõ,hång ngo¹i.
Sù ph¸t khoa häc c«ng nghÖ vi ®iÖn tö vµ m¸y tÝnh ®· t¹o ra tiÒn ®Ò míi cho sù ph¸t triÓn
cña Radar .Nh÷ng Radar míi nhÊt hiÖn nay trªn thÕ giíi cã nh÷ng tÝnh n¨ng u viÖt ,cù ly ph¸t
hiÖn xa ,®é ph©n gi¶i môc tiªu cao,thiÕt bÞ gän nhÑ hÖ thèng sö lý tÝn hiÖu vµ hiÓn thÞ sè nhiÒu
kh©u sö lý tÝn hiÖu ®îc tù ®éng ho¸ rÊt thuËn lîi cho ngêi sö dông.
Ra®a ®Æc biÖt ph¸t triÓn trong lÜnh vùc qu©n sù nhng trong d©n sù Ra®a còng óng dông
trong viÖc dÉn ®êng cho c¸c m¸y bay d©n dông vµ tµu bÌ trªn biÓn.
2
Néi dung.
I.C¬ së khoa häc kü thuËt trong viÖc b¾t môc tiªu cña Ra®a.
1)C¸c ®Þnh nghÜa vÒ Ra®a
Radar lµ hÖ thèng thuéc thiÕt bÞ thuéc lÜnh vùc kü thuËt v« tuyÕn ®iÖn. Thùc hiÖn ph¸t ®i
(bøc x¹ ) nh÷ng sãng v« tuyÕn ®iÖn trong m«i trêng kh«ng khÝ vµ thu l¹i tÝn hiÖu ph¶n x¹ cña
sãng ®iÖn tõ tõ môc tiªu råi ®o ®¹c sö lý tÝn hiÖu cho ta nhËn biÕt ®îc tin tøc vÒ môc tiªu cÇn
quan s¸t.
Z
MZ
0
y
H×nh 1
M’
Sù ph¶n x¹ sãng ®iÖn tõ ®îc x¶y ra ë giíi h¹n cña hai m«i trêng cã tÝnh chÊt ®iÖn tõ kh¸c
nhau .H×nh 1 cho ta biÕt c¸c xtham sè to¹ ®é c¸c môc tiªu trong kh«ng gian.
0:Radar
M:môc tiªu
0M: Cù ly dµi tõ Radar tíi môc tiªu thêng ký hiÖu D
:Gãc ph¬ng vÞ cña môc tiªu
:Gãc tµ cña môc tiªu T
MM’ : §é cao cña môc tiªu
MM’=H=sin
T¹i thêi ®iÓm to: Ho,Ro, o
T¹i thêi ®iÓm tn: Hn,Rn, n x¸c ®Þnh ®êng bay cña môc tiªu.
Oxyz lµ hÖ to¹ ®é ®Ó x¸c ®Þnh vÞ trÝ M trong kh«ng gian cÇn 1 trong 2 bé 3 th«ng sè
- Cù ly D
- Cù ly D
- Gãc ph¬ng vÞ
- Gãc tµ
Trong ®ã :
- Gãc ph¬ng vÞ
-§é cao H=Dsin
(D, , H ) dïng x¸c ®Þnh môc tiªu gÇn tr¸i ®Êt
(D, , ) Dïng x¸c ®Þnh môc tiªu xa tr¸i ®Êt.
TËp hîp c¸c to¹ ®é môc tiªu theo thêi gian sÏ cho ta quü ®¹o S cña môc tiªu.
2)BÒ mÆt ph¶n x¹ hiÖu dông cña môc tiªu
TÊt c¶ c¸c vËt thÓ bay trong ph¹m vi ph¸t hiÖn cña Ra®a ®îc gäi lµ môc tiªu cña Ra®a
§èi víi bÊt cø môc tiªu nµo cã thÓ ph¶n x¹ l¹I sãng ®IÖn tõ dÒu gäi lµ nguån ph¸t thø
cÊp .Thùc chÊt cña viÖc ph¶n lµ do khi sãng ®IÖn tõ t¸c ®éng lªn bÒ mÆt cña vËt thÓ th× sÏ xuÊt
3
hiÖn trªn bÒ mÆt vËt thÓ dßng ®IÖn xoay chiÒu .Dßng xoay chiÒu nµy chÝnh lµ nguån ph¸t x¹ thø
cÊp.
TÝnh chÊt ph¶n x¹ cña Ra®a phô thuéc vµo c¸c yÕu tè sau:
-KÝch thíc bÒ mÆt ph¶n x¹
-TÝnh dÉn ®IÖn cña môc tiªu
-KÕt cÊu h×nh häc cña môc tiªu
-Bíc sãng lµm viÖc cña Ra®a
-MÆt ph©n cùc nguån ph¸t x¹
-Gãc tíi cña sãng ph¸t x¹
Sù ph¶n x¹ sãng ®IÖn tõ cã thÓ chia lµm 3 lo¹I :
-Ph¶n x¹ g¬ng
-Ph¶n x¹ ph©n t¸n
-Ph¶n x¹ kÕt hîp
Ph¶n x¹ gong lµ ph¶n x¹ t¸c ®éng lªn mÆt ph¼ng cã gãc tíi b»ng gãc ph¶n x¹
Ph¶n x¹ ph©n t¸n lµ ph¶n x¹ theo nhiÒu híng kh¸c nhau
Ph¶n x¹ kÕt hîp lµ kÕt hîp c¶ hai. Thùc tÕ thêng gÆp ph¶n x¹ lo¹I nµy
2
S 0 S 1 .4 cos 2
cos
S0 : Nãi lªn ®Æc ®iÓm chñ yÕu cña vËt ph¶n x¹. gäi lµ bÒ mÆt ph¶n x¹ hiÖu dông cña môc
tiªu
S1: DiÖn tÝch mÆt c¾t cña môc tiªu
:Bíc sãng lµm viÖc
:Tia tíi
Nh vËy bÒ mÆt ph¶n x¹ cã hiÖu qu¶ cña môc tiªu thay ®æi tê gi¸ trÞ cùc ®¹i 4S 1-0
C«ng suÊt tÝn hiÖu ph¶n x¹ nhËn ®îc ë m¸y thu:
P1G11 2 S A
2
4
P2=S0 16 R
Trong ®ã
P1lµ cång suÊt nguån ph¸t
G1lµ hÖ sè khuÕch ®¹I
1, 2 lµ hÖ sè tæn hao khi thu
SA lµ bÒ mÆt hiÖu dông cña angten
R lµ kho¶ng c¸ch tõ ®IÓm ph¸t x¹ ®Õn vËt
3) C¸c ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh to¹ ®é
a)Ph¬ng ph¸p do cù ly môc tiªu D
Dùa trªn c¬ së ®o thêi gian cÇn thiÕt ®Ó tÝn hiÖu tõ Radar ph¸t ®i sau ®ã ph¶n x¹ vÒ tõ
môc tiªu.
Cù ly D cña môc tiªu ®îc x¸c ®Þnh:
D
Ct
2
t:Thêi gian gi÷ chËm tÝn hiÖu tõ khi ph¸t xung ®Õn khi ®µi thu ®îc tÝn hiÖu ph¶n x¹
C: VËn tèc ¸nh s¸ng
Ph¬ng ph¸p tÇn sè ta cã :
4
D
CFh TM
4FM
FM §é lÖch tÇn sè cña dao ®éng cao tÇn
TM :Chu kú lÆp l¹i cña tÇn sè biÕn ®iÖu m¸y thu.
Ph¬ng ph¸p pha :Dùa trªn nguyªn t¾c thêi gian gi÷ chËm tÝn hiÖu ph¶n x¹ tõ môc tiªu ®îc
®o b»ng ®é dÞch pha cña dao ®éng biÕn ®iÖn
D
C
4Fh
b)Ph¬ng ph¸p ®o phîng vÞ môc tiªu
Cã nhiÒu ph¬ng ph¸p ®o ph¬ng vÞ. Trong thùc tÕ thêng dïng ph¬ng ph¸p xung vµ ph¬ng
ph¸p pha
Thùc chÊt cña ph¬ng ph¸p nµy lµ x¸c ®Þnh theo trôc ®èi xøng c¶u c¸ch sãng trong mÆt
ph¼ng ngang.Ngi· lµ tÝn hiÖu lín nhÊt trªn hiÖn sãng ph¬ng vÞ cù ly øng víi ®iÓm gi÷a cña môc
tiªu.
Néi dung ®îc m« t¶ trªn h×nh 2
N
U
M
M
0
H×nh 2
c)Ph¬ng ph¸p ®o S
®é cao H
450
Radar cã nhiÖm vô x¸c ®Þnh ®é cao H cña môctiªu so víi mÆt ®Êt kÓ c¶ khi chóng cßn ë
xa.Môc tiªu ë xa mÆt ®Êt cã ®é cong cña mÆt ®Êt.
HM
H’
H’’
Rtg
H M H ' H ' ' D M sin
DM
2 Rtg
Rtg: §êng kÝnh tr¸i ®Êt lÊy b»ng 6500Km
X¸c ®Þnh HM chÝnh x¸c lµ x¸c ®Þnh sau ®ã tÝnh to¸n bï phÇn cong cña tr¸i ®Êt dùa trªn
cù ly D ®· biÕt. Radar c¶nh giíi thêng sö dông c¸c ph¬ng ph¸p ®o cao:
Ph¬ng ph¸p dïng c¸nh sãng ch÷ V
H
D sin
1 sin 2
Ph¬ng ph¸p quÐt c¸nh sãng trong mÆt ph¼ng ®øng
5
H D sin
D2
2 Rtg
Ph¬ng ph¸p Ganhomet
Thùc chÊt cña ph¬ng ph¸p nµy lµ x¸c ®Þnh D sau ®ã b»ng Ganhomet
x¸c ®Þnh gãc tµ vµ gi¶I ph¬ng tr×nh ®é cao
II)Nguyªn lý ho¹t ®éng cña ®µI Ra®a xung
M¸y Ph¸t
ChuyÓn
m¹ch
M¸y Thu
§ång bé
HiÖn sãng
Ho¹t ®éng cña Radar ®îc khëiNguån
ph¸t b»ng bé t¹o ®ång bé.M¸y
ph¸t qua bé chuyÓn m¹ch
chuyÓn t¬i anten. Anten biÕn ®æi n¨ng l¬ng siªu cao tÇn thµnh n¨ng lîng sãng ®iÖn tõ bøc x¹
trong kh«ng gian theo h×nh vµ híng nhÊt ®Þnh.Sãng ®iÖn tõ gÆp môc tiªu ph¶n x¹ l¹i anten ®îc
dÉn qua chuyÓn m¹ch tíi m¸y thu.M¸y thu lµm nhiÖm vô chän läc ,biÕn ®æi khuÕch ®¹i xö lý tÝn
hiÖu thu ®îc thµnh tÝn hiÖu h×nh tÇn ®a ®Õn mµn h×nh hiÓn thÞ môc tiªu
Nguyªn lý trªn cã thÓ ®îc biÓu diÔn b»ng gi¶n ®å ®iÖn ¸p sau:
Udb
t
Up
t
Upx
t
Mµn h×nh hiÖn thÞ môc tiªu cã thÓ lµ c¸c chÊm s¸ng hoÆc lµ hiÖn thÞ sè nh trong c¸c Radar
hiÖn ®¹i ngµy nay.
UraRadar phßng kh«ng cña ta chñ yÕu lµ hiÓn thÞ b»ng tËp hîp c¸c chÊm s¸ng trªn
Trong c¸c
mµn ®iÒu nµy g©y bÊt lîi cho tr¾c thñ trong chiÕn ®Êu khi gÆp ph¶i c¸c t×nh huèng phøc t¹p,nhiÒu
môc tiªu tèc ®é xö lý yªu cÇu lín.
t
III. Kh¶ n¨ng ph©n biÖt cña c¸c ®µI Ra®a
Kh¶ n¨ng ph©n biÖt lµ mét trong nh÷ng tÝnh n¨ng quan träng cña Ra®a ,®ã lµ kh¶ n¨ng
quan s¸t riªng rÏ hai hay nhiÒu môc tiªu ë gÇn nhau vµ x¸c ®Þnh to¹ ®é cña chóng.
Kh¸I niÖm vÒ ph©n biÖt cã thÓ ¸p dông cho nhiÒu môc tiªu.Nhng trong thùc tÕ thêng nãi vÒ
kh¶ n¨ng ph©n biÖt hai môc tiªu
Qu¸ tr×nh ph©n biÖt x¶y ra víi qu¸ tr×nh ph¸t hiÖn môc tiªu , ngêi tr¾c thñ ph¶I lµn râ sè lîng, lo¹I hay nãi c¸ch kh¸c ph¶I ph©n biÖt ®îc tÝn hiÖu môc tiªu
6
Ta sÏ giíi thiÖu kh¶ n¨ng ph©n biÖt cù li ,ph¬ng vÞ , ®é cao cña Ra®a vµ nh÷nh yÕu tè ¶nh
hëng ®Õn kh¶ n¨ng ph©n biÖt cña ®µI Ra®a
a. VÒ cù li D:
Kh¶ n¨ng ph©n biÖt cù li lµ kho¶ng c¸ch nhá nhÊt giöa hai môc tiªu cã cïng ®é cao,
cïng ph¬ng vÞ mµ trªn sãng thÊy râ hai tÝn hiÖu riªng biÖt.
D
c (t x t ) Dth
.ddd
2.Knen
Ldp
t,t: ®é réng vµ gi¸ trÞ më rénh cña tÝn hiÖu ph¶n x¹ t¬ng øng
Knen: HÖ sè khÝ nÐn
Ldq : kÝch thíc th¼ng cña ®êng quÐt
ddd ;Dêng kÝch ®IÓm dÊu
§Ó t¨ng kh¶ n¨ng ph©n biÖt vÒ cù li cÇn gi¶m ®é réng cña xung t x , ho¹c c¶I tiÕn chÊt lîng
cña ®Ìn hiÖn sãng sao cho chïm ®IÖn tö quÐt trªn hiÖn sãng cã kÝch thíc thanh gän
b. VÒ ph¬ng vÞ
Kh¶ n¨ng ph©n biÖt ph¬ng vÞ cña ®µI lµ gãc nhá nhÊt mµ ®µI cã thÓ ph©n biÖt ®îc hai môc
tiªu riªng khi bay cïng cù li vµ cïng ®é cao
q
Ldp
ddd
§Î t¨ng kh¶ n¨ng ph©n biÖt ph¬ng vÞ cña ®µI ta ph¶I gi¶m ®é réng c¸nh sãng ngang
.Tham sè nµy phô thuéc vµo bíc sãng c«ng t¸c dµI , cÊu tróc h×nh d¸ng ¨ng ten
c. VÒ ®é cao H:
Kh¶ n¨ng ph©n biÖt ®é cao khi hai môc tiªu bay cïng cù li cïng ph¬ng vÞ
H
D
cã
q
Ldp
ddd
lµ gãc tøc thêi cña gãc tµ
q lµ ®é lín d¶I qu¹t quÐt theo gãc tµ
lµ ®é réng c¸nh sãng
§Ó t¨ng kh¶ n¨ng ph©n biÖt vÌ ®é cao cÇn ph¶I c¶I thiÖn chÊt lîng sãng , cÇn ph¶I chó ý
®Õn ®é réng c¸nh sãng ë mÆt ph¼ng dømg .NgoµI ra nã cßn phô thuéc vµo cù li gãc tµ .
NgoµI c¸c biÖn ph¸p kü thuËt dÓ c¶I thiÖn n©ng cao kh¶ n¨ng ph©n biÖt cña ®µI .Trong
thùc tÕ chiÕn ®Êu cßn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo c¸c biÖn ph¸p chiÕn thuËt , tr×nh ®é kinh ngiÖm
tr¾c thñ cña Ra®a
Trªn c¬ së kh¶ n¨ng ph©n biÖt cù li , ph¬ng vÞ ®é cao ta cã kh¸I niÖm vÒ kh«ng gian riªng
biÖt ®ã lµ kho¶ng kh«ng gian nhá nhÊt mµ hai môc tiªu bay gÇn nhau ®µI Ra®a vÉn cã thÓ ph©n
biÖt ®îc
v=DHK
K lµ hÖ sè tØ lÖ
IV)C¸c ph¬ng ph¸p quan s¸t trong kh«ng gian
Quan s¸t kh«ng gian b»ng Radar cã thÓ tiÕn hµnh b»ng nhiÒu ph¬ng ph¸p kh¸c nhau.XuÊt
ph¸t tõ môc ®Ých sö dông Radar ,vÞ trÝ sö dông mµ cã c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c nhau,còng chÝnh v×
thÕ mµ c¸nh sãng ®îc cÊu t¹o theo ph¬ng ph¸p kh¸c nhau
a)Ph¬ng ph¸p quÐt vßng trßn
7
C¸nh sãng cña quÐt vßng trßn.Khi ®ã anten cña ®µi ®îc quÐt theo gãc ph¬ng vÞ tõ 0-v.3600
V:vËn tèc quay cña Radar .Th«ng thêng v=0-6 v/p
Ph¬ng ph¸p nµy chñ yÕu dïng cho Radar c¶nh giíi ®Ó ph¸t hiÖn môc tiªu trong toµn bé
kh«ng gian cña ®µi quan s¸t.
8
b)Ph¬ng ph¸p quÐt c¸nh sãng theo h×nh d¶i qu¹t
1
2
Khi ®ã anten cña ®µi ®îc quÐt ®i quÐt l¹i trong mét gi¶i qu¹t ®îc giíi h¹n tê gãc 1 ®Õn gãc
2 , c¸c gi¸ trÞ gãc nµy ®îc x¸c ®Þnh bëi t×nh huèng chiÕn thuËt t¹i thêi ®iÓm quan s¸t.
Ph¬ng ph¸p quÐt theo gi¶i qu¹t®îc dïng khi cÇn x¸c ®Þnh râ môc tiªu lµm râ sè lîng kiÓu
d¸ng môc tiªu hoÆc khi cã chØ thÞ cÇn tËp trung quan s¸t ph¸t hiÖn trong mét kho¶ng kh«ng gian
nhÊt ®Þnh
Trong thùc tÕ cã thÓ quÐt hçn hîp võa gi¶i qu¹t võa trßn.
II)TÝnh n¨ng kü chiÕn thuËt cña Radar
1)Cù ly ph¸t hiÖn xa nhÊt cña Radar
Dmax
4
PpGa 22 S0
(4 )3 Pmim
* f ( , )
Pp :C«ng suÊt ph¸t
: §é réng xung ph¸t
Ga:hÖ sè khuÕch ®¹i anten
: Bíc sãng c«ng t¸c cña ®µi
S0: DiÖn tÝch ph¶n x¹ hiÖu dông cña môc tiªu
Pmim: §é nh¹y cña m¸y thu trªn Radar
Hµm f (,) Nãi lªn mèi quan hÖ gi÷a cù ly ph¸t hiÖn lín nhÊt víi kh«ng gian n¬i dÆt ®µi
,hµm nµy ®îc x¸c ®Þnh cô thÓ t¹i tõng vÞ trÝ thùc tÕ .
Mong muèn cña nhµ chÕ t¹o lµ cã ®îc c¸c Radar cã cù ly ph¸t hiÖn DMAX cµng lín cµng tçt
vÒ mÆt to¸n häc ta cã thÓ t¨ng c¸c gi¸ trÞ ë tö sè gi¶m gi¸ trÞ ë mÉu sè,trong c¨n bËc 4. Song
trong thùc tÕ cã ®îc cù ly ph¸t hiÖn xa nhÊt ngêi thiÕt kÕ ph¶i gi¶i mét bµi to¸n tèi u dùa trªn c¸c
th«ng sè trong c«ng thøc víi ý nghÜa vËt lý, kh¶ n¨ng kü thuËt, c«ng nghÖ vµ yÕu tè t©m sinh lý
cña con ngêi khi sö dông ®µi.
Gi÷a c¸c tham sè kü chiÕn thuËt vµ chiÕn thuËt cã liªn quan mËt thiÕt víi nhau.Trong qu¸
tr×nh lùa chän thiÕt kÕvµ ®Æt ra yªu cÇu cho c¸c tham sè cña mét ®µi Radar kh«ng chØ ®¬n thuÇn
®¸p øng yªu cÇu chiÕn thuËt mµ cßn ph¶i xÐt ®Õn kh¶ n¨ng thùc hiÖn nã vÒ ph ¬ng diÖn kü chiÕn
thuËt. Trë vÒ víi c«ng thøc Radar
D
4
PpGa 22 S0
(4 )3 Pmim
* f ( , )
Gi¶ thiÕt muèn t¨ng DMAX lªn 2 lÇn th× cÇn t¨ng c«ng suÊt ph¸t P p lªn 16 lÇn .Khi t¨ng c«ng
suÊt lªn kÐo theo ph¶i thay ®æi c¸c ®iÒu kiÖn lµm cho ®Ìn c«ng suÊt lµm viÖc b×nh th êng nh hÖ
thèng lµm m¸t,kÝch thíc khèi ph¸t sÏ t¨ng lªn ,mÆt kh¸c c«ng suÊt t¨ng qu¸ l¬n sÏ lµm nhiÖt ®é
trªn ®µi t¨ng cao ¶nh hëng ®Õn søc khoÎ cña ngêi lµm viÖc trªn ®µi.ViÖc chÕ t¹o ®Ìn c«ng suÊt
lín còng gÆp nhiÒu khã kh¨n vÒ mÆt c«ng nghÖ.
9
T¨ng còng dÉn tíi t¨ng DM¢X nhng kh«ng nhanh mÆt kh¸c dÉn ®Õn nhîc ®iÓm lµ kh¶
n¨ng ph©n biÖt cña ®µi. Xu híng tµng h×nh ho¸ dÉn ®Õn sù gi¶m nhá ®¸ng kÓ ®iÖn tÝch ph¶n x¹
hiÖu dông cña môc tiªu lµm cho viÖc ph¸t hiÖn vµ x¸c ®Þnh tÝnh chÊt cña môc tiªu cµng khã kh¨n
do ®ã viÖc t¨ng ®« réng xung ph¸t hiÖn còng h¹n chÕ.
T¨ng ®é dµi bíc sãng còng cã t¸c dông nhanh song viÖc t¨ng bíc sãng kÐo theo kÝch thíc cña anten còng ph¶i t¨ng theo dÉn ®Õn nh÷ng nhîc ®iÓm trªn . MÆt kh¸c khi thay ®æi kh¶
n¨ng lan truyÒn sèng trong kh«ng gian , t¨ng còng lµm gi¶m kh¶ n¨ng ph©n biÖt, viÖc x¸c ®Þnh
tÝnh chÊt kiÓu lo¹i cña môc tiªu gÆp khã kh¨n .V× vËy viÖc thay ®æi bíc sãng cÇn ph¶i c¨n cø vµo
nhiÒu yÕu tè.
Tõ c«ng thøc ta thÊy r»ng còng cã thÓ t¨ng ®é nh¹y cña m¸y thu thùc chÊt lµ gi¶m P mim
®©y lµ mét ph¬ng ¸n kh¶ thi ®ang ®îc quan t©m chó ý.VÊn ®Ò gi¶m P mim ®· ®¹t ®îc nh÷ng bíc
tiÕn kh¶ quan trong ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nhanh chãngcña kü thuËt vµ c«ng nghÖ chÕ t¹o. ViÖc
xuÊt hiÖn c¸c bé khuyÕch ®¹i thuËt to¸n lµm viÖc víi nguån n¨ng lîng cùc nhá hÖ sè khuyÕch ®¹i
cao trë kh¸nh vµo cùc lín ®· cho phÐp c¶i tiÕn ®¸ng kÓ chÊt lîng m¸y thu
V)Vai trß cña Radar trong t¸c chiÕn phßng kh«ng nh©n d©n
Trong t¸c chiÕn phßng kh«ng tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ ®Òu cã liªn quan mËt thiÕt ®Õn Radar
Bé ®éi Radar phßng kh«ng lµ mét binh chñng b¶o ®¶m chñ yÕu cho t¸c chiÕn phßng kh«ng
vµ phßng tr¸nh ®Þch trªn kh«ng cña qu©n chñng phßng kh«ng cu¶ qu©n ®éi vµ phßng kh«ng
nh©n d©n trong c¶ níc
Radar phßng kh«ng ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ vïng trêi cña Tæ Quèc kÞp thêi ph¸t hiÖn mäi
ho¹t ®éng trªn kh«ng ®Æc biÖt lµ thêi ®iÓm tËp kÝch ®êng kh«ng cña ®Þch kh«ng ®Ó Tæ Quèc bÊt
ngê trong mäi t×nh huèng. V× thÕ bé ®éi Radar cã vai trß vµ nh÷ng nhiÖm vô quan träng trong t¸c
chiÕn phßng kh«ng còng nh trong phßng kh«ng nh©n d©n.
Thùc hiÖn trinh Radar liªn tôc ngµy ®ªm ®Ó qu¶n lý chÆt chÏ vïng trêi cña Tæ quèc chñ
®éng , kÞp thêi chÝnh x¸c mäi ho¹t ®éng ®êng kh«ng cña ®Þch.Th«ng b¸o kÞp thêimäi t×nh h×nh
trªn kh«ng cho Së chØ huy qu©n chñng,c¸c Së chØ huy cña c¸c bé ®éi phßng kh«ng kh¸c nh
Kh«ng qu©n,Tªn löa ,Ph¸o phßng kh«ng vµ c¸c c¬ quan phßng kh«ng nh©n d©n.
B¶o ®¶m ho¹t ®éng chiÕn ®Êu vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña bé ®éi kh«ng qu©n,bé ®éi tªn
löa phßng kh«ng ,ph¸o phßng kh«ng vµ c¸c chuyÕn bay ®Æc biÖt.
Trong Kh«ng qu©n nhê kh¶ n¨ng cña Radar ®Ó ph¸t hiÖn vËt thÓ bay , ph¬ng tiÖn ph¸ ho¹i
cña ®Þch gióp cho m¸y bay tiªm kÝch cña ta xuÊt kÝch tiªu diÖt môc tiªu ® îc chÝnh x¸c kÞp
thêi.Trong qu¸ tr×nh bay Radar ®· dÉn ®êng cho m¸y bay.Radar ®· gióp cho c¸c binh chñng hîp
®ång t¸c chiÕn hiÖu qu¶.
Trong c¸c cuéc chiÕn tranh cña nh©n d©n ta chèng kÎ thï x©m lîc sù kÕt hîp cña lùc lîng
Radar vµ c¸c lùc lîng kh¸c ®· lµm nªn nh÷ng chiÕn c«ng hiÓn h¸ch. Minh chøng ®Çy søc thuyÕt
phôc lµ viÖc b¾n m¸y bay B-52 cña giÆc Mü.
Trong nh÷ng n¨m th¸ng cuèi n¨m 1972 trong chiÕn dÞch ®¸nh ph¸ miÒn B¾c giÆc mü ®·
sö dông m¸y bay B-52 ®Ó nÐm bom gi¶i th¶m miÒm B¾c quyÕt cho miÒn b¾c chë vÒ thêi kú ®å
®¸. NhiÖm vô cña bé ®éi Radar rÊt nÆng nÒ lµm sao ph¶i biÝet ®îc híng bay ,thêi ®iÓm vµ quy m«
cña giÆc .Trong nh÷ng ngµy ®ã bé ®éi Radar ®· ph¸t ®éng phong trµo chèng nhiÔu ph¸t hiÖn
b»ng ®îc B-52 ®Ó phèi hîp víi c¸c lùc lîng kh¸c ®Ó quyÕt t©m tiªu diÖt B-52 . Sau ngµy 26/10
®éi h×nh bè chÝ Radar trªn toµn miÒn B¾c ®· ®îc ®iÒu chØnh. Trung ®oµn Radar H91 tõ Thanh
Ho¸ ®îc lÖnh c¬ ®énh vµo NghÖ An cã nhiÖm vô ph¸t hiÖn chuyÓn tiÕp m¸y bay ®Þch ®Æc biÖt lµ
B-52. Trung ®oµn Radar H90 ë Hµ TÜnh ,H92 ë T©y B¾c H93 ë khu vùc ®«ng b»ng B¾c Bé.TiÓu
®oµn 8 lµ tiÓu ®oµn Radar dÉn ®êng ®îc gia nhiÖm vô phèi hîp t¸c chiÕn víi lùc lîng phßng
10
kh«ng .C¸c ®¬n vÞ Radar tiÕn hµnh tËp luyÖn ®ét kÝch chèng nhiÔu ph¸t hiÖn B-52 f¸t hiÖn ra m¸y
bay bay thÊp , chèng tªn löa vµ qui tr×nh dÉn ®êng cho kh«ng qu©n
B¾t ®Çu tõ 17-12 ®Þch ®· cho b¾n ph¸ vµ khiªu khÝch lùc lîng phßng kh«ng cu¶ ta.18-12
møc ®é ®¸nh ph¸ cña ®Þch gi¶m, ®Õn 18h 15’ tÊt c¶ c¸c ®µi Radar ®ang c¶nh giíi ®iÒu bÞ nhiÔu c êng ®é nhiÔu ph¸t triÓn m¹nh. 18h35 tin tõ ®¹i déi 37 trung ®oµn Radar H92 cã 2 tèp F-111 tõ
phÝa T©y nam bªn kia biªn giíi ViÖt Lµo bay th¼ng vÒ phÝa T©y B¾c Hµ Néi 5 phót sau m¸y bay
EB-66 b¾t ®Çu g©y nhiÔu ngoµi ®éi h×nh.Sau ®ã trªn mµn h×nh hiÖn sãng Radar cña ®¹i ®éi 16 ë
NghÖ An l¹i xuÊt hiÖn 1 sè gi¶i nhiÔu míi vµ ®· kh¼ng ®Þnh lµ m¸y bay B52.NhËn ®îc b¸o c¸o
trung ®oµn trëng H91 lÖnh më t¨ng cêng ®µi Radar 35 cña ®¹i ®éi 45.Sau khi x¸c ®Þnh nhiÔu B52 ®¹i trëng cïng c¸c tr¾c thñ thao tac squy tr×nh chèng nhiÔu theo kinh nghiÖm chiÕn ®Êu ®· x¸c
®Þnh ®îc tÝn hiÖu c¸c tèp B-52 trªn nÒn nhiÔu vµ c¸c t×nh huèng ®îc th«ng tin kÞp thêi ®Õn së chØ
huy ®¹i ®éi.ChiÕc B-52 ®Çu tiªn r¬i ë Phñ Lç-Kim Anh vµo lóc 20h13’.LÞch sö truyÒn thèng b¶o
®¶m cho c¸c lùc lîng phßng kh«ng kh«ng qu©n ®¸nh th¾ng trËn ®Çu cña bé ®éi Radar ghi thªm
mét trang míi vÎ vang.ChiÕn c«ng suÊt s¾c cña bé ®éi Radar trong ®ªm 18/12 vµ trong chiÕn
dÞch phßng kh«ng nµy ®· chøng minh sù kÕt hîp cña Radar trong chiÕn tranh b¶o vÖ tæ quèc.
Cïng víi sù gãp phÇn cña Radar víi lùc lîng Phßng kh«ng , Kh«ng qu©n ,Ph¸o Phßng
kh«ng vµ c¸c lùc lîng vò trang nh©n d©n kh¸c trong chiÕn tranh chèng Mü ®· b¾n r¬i 4181 chiÕc
m¸y bay c¸c lo¹i. Riªng trong chiÕn dÞch §iÖn Biªn Phñ trªn kh«ng tõ 18 ®Õn 30/12/1972 Mü ®·
xuÊt ph¸t 663 lÇn chiÕc B52,h¬n 3900 lÇn chiÕc m¸y bay chiÕn thuËt ta ®· b¾n r¬i 34 chiÕc B52,5 chiªc F-111 b¾t sèng 45 phi c«ng. Gãp phÇn vµo chiÕn th¾ng cña toµn qu©n, toµn d©n , toµn
§¶ng.
VI.Vai trß cña Ra®a trong t¸c chiÕn ®IÖn tö
Ra®a lµ mét tr«ng nh÷ng ®èi tîng chÝnh ®Ó ®èi ph¬ng vµ ta thùc hiÖn trong t¸c chiÕn ®IÖn
tö. Trong t¸c chiÕn ®IÖn tö cã hai lo¹I lµ t¸c chiÕn ®IÖn tö “mÒm” vµ “cøng”.T¸c chiÕn ®IÖn tö
mÒm lµ t¸c chiÕn ®IÖn tö chØ thuÇn tuý dïng sâng ®Ó g©y nhiÔu lo¹n lÉn nhau lµm ®èi ph ¬ng mÊt
kh¶ n¨ng kiÓm so¸t ®IÒu khiÓn ®îc tªn löa , trªn mµn h×nh Ra®a kh«ng ph¸t hiÖn ®îc môc tiªu
hay g©y sai sè cho ngêi ®IÒu khiÓn…nhng kh«ng g©y thiÖt h¹I cho c¸c thiÕt bÞ ®IÒu khiÓn vµ tr¾c
thñ. Cßn t¸c chiÐn ®IÖn tö cøng lµ lo¹I vïa ph¸ sãng cña ®èi ph ¬ng vïa dïng c¸c lo¹I vò khÝ dôa
trªn n¨ng lîng ph¸t sãng cña Ra®a ®èi ph¬ng ®Ó t×m ®Ðn vÞ trÝ ®Æt Ra®a ®Ó tiªu diÖt ,g©y thiÖt h¹I
cho ®èi ph¬ng vÒ c¶ vËt chÊt vµ con ngêi.
Trong cuéc kh¸n g chiÕn chèng Mü cøu níc ,ta vµ Mü lµ hai ®èi thñ ®¸ng gêm trong cuéc
t¸c chiÕn ®IÖn tö ®Çy gay go vµ ¸c liÖt Vµ mçi lÇn Mü ®ua ra ®îc mét lo¹I vò khÝ míi ta l¹I mçi lÇn
mÊt bao nhiªu x¬ng m¸u vËt chÊt míi cã thÓ chÕ ngù ®îc nã.
Ph¶I nãi r»ng Mü lµ níc cã nÒn khoa häc kü thuËt cao nªn nã lu«n lu«n ®a ra c¸c biÖn
ph¸p míi dÓ chèng ta .Chóng ®a ra c¸c lo¹I nhiÔu ®Ó ph¸ sãng cho c¸c lo¹I Ra®a ,lµm chóng ta
kh«ng b¾t ®îc tÝn hiÖu ,kh«ng ®IÒu khiÓn ®îc tªn lña…H¬n thÕ n÷a chóng cßn th¶ c¸c lo¹I tªn
lña nh tªn lña Shrike –lo¹I tªn löa b¸m theo c¸nh sãng Ra®a- g©y rÊt nhiÒu thiÖt h¹I cho ta Nhng
víi ý chÝ cña con ngêi ViÖt Nam chóng ta ®· kh¾c phôc ®îc nh÷ng ®IÒu ®ã vµ dÉ gi¸ng tr¶ ®Þch
nh÷ng ®ßn ®¸nh bÊt ngê to¹ nh÷ng bíc ngoÆt trong cuéc chiÕn tranh.
Nh vËy trong chiÕn tranh th× Ra®a lµ mét trong nh÷ng bé phËn kh«ng thÓ thiÕu ® îc cña
mçi quèc gia ®îc vÝ nh con m¾t .Vµ v× thÕ nã còng chÝnh lµ nh÷ng ®èi tîng cña cÇn ph¸ ho¹I cña
®èi ph¬ng .Coc ph¸ ho¹I th× sÏ cã chèng ph¸ ho¹I vµ thÕ lµ t¸c chiÕn ®IÖn tö l¹I b¾t ®Çu.
VII)Ra®a trong chiÕn tranh c«ng nghÖ cao
Radar phßng kh«ng cã vai trß cùc kú quan träng trong hÖ thèng phßng kh«ng phßng thñ
quèc gia .Mét trong nh÷ng híng nghiªn cøu vµ øng dông khoa häc ký thuËt qu©n sùhiÑn nay trªn
thÕ giíi lµ tµng h×nh ho¸ c¸c ph¬ng tiÖn tÊn c«ng ®êng kh«ng nh»m v« hiÖu ho¸ g©y khã kh¨n
11
cho ho¹t ®éng cña Radar t¹o yÕu tè bÊt ngê trong tÊn c«ng ®êng kh«ng . Trong lÜnh vùc t¸c chiÕn
®iÖn tö viÖc chèng ph¸ Radar vµ tiªu diÖn Radar cña ®èi ph¬ng ®îc c¸c níc ®Æc biÖt quan t©m.
V× nh÷ng lý do trªn ph¸t triÓn n©ng cao tÝnh n¨ng kü thuËt ,chiÕn thuËt,hiÖn ®¹i ho¸ Radar
®¸p øng víi yªu cÇu míi vµ xu híng ph¸t triÓn tÊt yÕu cña nhiÒu quèc gia.
Xu híng ph¸t triÓn c¶u Radar hiÖn nay lµ dùa trªn c¬ së c¸c läai Radar hiÖn cã nh÷ng läai
®· ®îc kiÓm nghiÖm qua c¸c cuéc chiÕn tranh ®Ó c¸i tiÕn thay thÕ c¸c hÖ thèng lµm viÖc dùa trªn
nguyªn lý t¬ng tù b»ng c¸c hÖ thèng ho¹t ®éng theo nguyªn lý sè.NhiÒu lo¹i Radar ®· ® îc chÕ
t¹o vµ thÓ hiÖn râ tÝnh u viÖt cña chóng.ViÖc sè ho¸ c¸c thiÕt bÞ cuèn tù ®éng truyÒn sè liÖu víi
tèc ®é cao ®· gióp ®¬n gi¶n ho¸ nhiÒu thao t¸c cña ngêi sö dông gi¶m c¸c sai sãt khi x¸c ®Þn to¹
®é môc tiªu ®ång thêi viÖc liªn hiÖp chiÕn ®Êu víi c¸c ®µi Radar kh¸c .
1.Ra®a trong chiÕn tranh chèng Mü
Ngµy1 th¸ng 3 n¨m 1959 c¸c ®µi Radar cña ta ®îc chÝnh thøc ph¸t ph¸t sãng trªn bÇu
trêi .Ngµy 3 th¸ng 3 n¨m 1959 Radar cña ta ph¸t hiÖn ®îc chiÕc m¸y bay C17 cña kh«ng qu©n
Mü-nguþ x©m ph¹m bÇu trêi phÝa t©y tØnh Thanh Ho¸.Ngµy 5 th¸ng 8 n¨m 1964 Radar phßng
kh«ng ®· ph¸t hiÖn ra m¸y bay cña Mü vµo ®¸nh ph¸ miÒn B¾c ,t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®¬n vÞ ho¶
lîc ®¸nh tr¶ cã hiÖu lùc c¸c m¸y bay cña Mü.
Vµo håi 18h 20 phót ngµy 18 th¸ng 12 n¨m 1972 ph¸t hiÖn ®îc tèp m¸y bay B52 vµ F111
vµo ®¸nh Hµ Néi,H¶i Phßng taä ®iÒu kiÖn cho tªn löa vµ kh«ng qu©n ta chñ ®«ng tiªu diÖt
®Þch .Sù b¶o ®¶m cña Radar chÝnh x¸c kÞp thêi ®· gãp phÇn cïng qu©n d©n c¶ níc lÇm nªn
chiÕn th¾ng §iÖn Biªn Phñ trªn kh«ng,®¸nh b¹i cuéc chiÕn tranh ph¸ hÞa cña Müvµ chë thµnh
níc ®Çu tiªn ®¸nh th¾ng B52 cña Mü.Tuy cha chÕ t¹o ®îc Radar nhng ngêi ViÖt Nam víi chÝ
th«ng minh vµ lßng yªu níc ®· biÕt ph¸t huy tÝnh n¨ng vµ lµm chñ c¸c ®µi Radar ®îc trang bÞ
khiÕn cho kÎ thï bÊt ngê vµ nh÷ng ngêi chÕ t¹o ra Radar kh©m phôc.
2.VÊn ®Ò tµng h×nh vµ chèng tµng h×nh
Trong thêi ®¹i hiÖn nay viÖc ¸p dông khoa häc kü thuËt vµo qu©n sù ®· lµm cho Radar
ngµy cµng ph¶i c¶i tiÕn .C¸c hÖ thèng phßng kh«ng ngµy nay ph¶i ®èi phã víi nh÷ng mçi ®e do¹
nh m¸y bay tµng h×nh,ph¬ng tiÖn bay kh«ng ngêi l¸i,tªn löa tµng h×nh kh«ng ®èi ®Êt. . .Mèi ®e
do¹ nguy hiÓm nhÊt mµ hÖ thèng phßng kh«ng ph¶i ®èi phã chÝnh lµ m¸y bay F-117 vµ B2.Trong chiÕn dÞch b·o t¸p xa m¹c m¸y bay F-117 chØ chiÕm vµi phÇn tr¨m trong lùc lîng m¸y
bay cña Liªn qu©n nhng chóng ®¶m nhËn tíi 31% sè môc tiªu tÊn c«ng trong mét ngµy vµ tíi
40% sè môc tiªu chiÕn lîc nãi chung nhng chóng kh«ng bÞ ®¸nh tróng vµ thiÖt h¹i.Mét m¸y bay
tiªm kÝch ®iÓn h×nh thêng cã diÖn tÝch ph¶n Radar kho¶ng 6 m2 .DiÖn tÝch ph¶n x¹ Radar cña
nhiÒu vò khÝ gÇn ®©y nh läai JASSM cã thÓ cßn thÊp h¬n n÷a,tªn löa hµnh tr×nh tiªn tiÕn AGM129A cã thÓ chØ cã kho¶ng 0,005 m2 nhá h¬n dÊu hiÖu Radar cña con chim ®ang bay.Tuy nhiªn
diÖn tÝch ph¶n x¹ radar kh«ng ph¶i lµ kh«ng thay ®æi ë tÊt c¶ c¸c gãc c¹nh do ®ã sè liÖu trong
c¸c trêng hîp s¸u cã thÓ gÊp 10 lÇn trÞ sè nªu trªn . KÕt qu¶ lµ m¸y bay vµ tªn löa tµng h×nh cã
thÓ vÉn cã sù trôc trÆctøc lµ vÉn cã nh÷ng ph¶n håi radar trong khi bay.C«ng nghÖ tµng h×nh
kh«ng lµm cho c¸c m¸y bay v« h×nh tríc tÊt c¶ c¸c hÖ thæng Radar ë mäi d¶i tÇn mµ chØ ë nh÷ng
d¶i tÇn díi ®é nh¹y cña m¸y thu.Lo¹i trõ sù b¶o vÖ b»ng diÖn tÝch ph¶n x¹ rada thÊp liªn quan
®Õn viÖc ®a n¨ng lîng nhiÒu h¬n vµo môc tiªu vµ cã m¸y thu nh¹y h¬n ®Ó ph¸t hiÖn n¨ng l¬ng
nµy. C¶ hai biÖn ph¸p ®Òu cã nh÷ng víng m¾c riªng. Cã thÓ da n¨ng lîng lín h¬n vµo môc tiªu
b»ng anten Radar m¹ch h¬n vµ mét m¸y ph¸t lín h¬n nhng ®iÒu nµy còng lµm t¨ng kÝch thíc vµ
gi¸ thµnh cña Radar. T¨ng ®é nh¹y cña m¸y thu Radar còng cã nghÜa lµ ®Çu ra cã chøa ®Çy ®ñ
nhiÔu t¹p vµ cc¸ môc tiªu gi¶ kh¸c lµm cho phÇn cøng xö lý chÞu t¶i lín. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
ph¸t hiÖn môc tiªu cã diÖn tÝch ph¶n x¹ rada thÊp c¸c nhµ thiÕt kÕ Radar ®ang thö nghiÖm c¸c
chÕ ®é ho¹t ®éng míi. VÝ dô dïng tèc ®é quÐt nhanh b»ng mét m¹ch quÐt ®iÖn tö ®Ó Radar ghi
12
l¹i c¸c sè liÖu nghi ngê b»ng c¸c trÞ sè n»m díi ngìng cµi ®Æt cho môc tiªu thùc, sau ®ã kiÓm t¶
l¹i khi ®· hoµn thµnh phÇn quÐt.
Mét ph¬ng ph¸p lµm gi¶m hiÖu qu¶ cña c«ng nghÖ tµng h×nh lµ sö dông c«ng nghÖ Radar
h¹ot ®éng ë c¸c tÇn sè VHF vµ UHF ,chø kh«ng ph¶i ë d¶i micro.Lo¹i Radar PRV-9 , Nato gäi lµ
”Thinskin” cã tÇn sè c«ng t¸c tõ 6-9 GHz,Radar TMD GBR cã d¶i tÇn tõ 8-20 GHz cã b íc sãng
nhá nhÊt lµ 1,5 mm c¸c Radar cã kh¶ n¨ng ph¸t hiÖn vËt bay cã diÖn tÝch ph¶n x¹ cùc kú
nhá.PhÇn lín c¸c Radar trinh s¸t tÇm xa cña ph¬ng t©y ®Òu ho¹t ®éng ë b¨ng D (1-2GHz),b¨ng
E(2-3GHz) hoÆc b¨ng F(3-4GHz) nhng tõ l©u c¸c Radar cña Nga sö dông b¨ng C(0,5-1GHz)
b¨ng B (250-500Mhz) hoÆc thËm chÝ ë b¨ng A(100-250 MHz). C¸c tÇn sè thÊp t¬ng tù còng ®îc
sö dông trong mét sè Radar trinh s¸t cña Trung Quèc.Ph¸t hiÖn m¸y bay tµng h×nh còng cã thÓ
ph¸t hiÖn b»ng quang diÖn.Kh¶ n¨ng b¸m m¸y bay tµng h×nh cña hÖ thèng quang ®iÖn tö vµ ®îc
tr×nh diÔn t¹i triÔn lµm hµnh kh«ng Farnborough 1996 b»ng hÖ thèng b¸m quang ®iÖn tö cña hÖ
thèng phßng kh«ng Jernas ,biÕn thÓ cña hÖ Raiper do Anh chÕ t¹o ®Ó b¾t vµ b¸m theo m¸y bay
nÐm bom tµng h×nh B-2 ë cù ly 6 Km. MÆc dï ®©y chØ lµ thö nghiÖm tuy nhiªn thÊy r»ng m¸y bay
tµng h×nh vÉn cã thÓ bÞ c¸c Radar quang ®iÖn tö l¾p trªn m¸y bay tiªm kÝch nh F-14D, Mig-29,
Su-27 .
Mét trong nh÷ng Radar ph¸t hiÖn tµng h×nh hiÖn ®¹i lµ lo¹i Radar Lade (Lidars).Kh¶ n¨ng
ph¸t hiÖn hydrocarbons trong khÝ quyÓn cña lidars cã thÓ ph¸t hiÖn ® îc m¸y bay tµng h×nh. Theo
tµi liÖu vÒ sù c¶m biÕn cña lade tõ xa do Carlo Kopp ®a ra ,luång phôt cña m¸y bay ph¶n lùc cã
chøa nång ®économie hydrocarbons vµo cì vµi phÇn triÖu gÊp 100 lÇn hoÆc h¬n nång ®é cña khÝ
quyÓn .Víi sù phæ biÕn cña c«ng nghÖ tµng h×nh trong thÕ kû tíi, kh¶ n¨ng b¸m theo c¸c m¸y
bay nµy còng h¹n chÓ ®¸ng kÓ c¸c c¬ héi ®èi ph¬ng sö dông m¸y bay tµng h×nh mét c¸ch cã
hiÖu qu¶.
Mét gi¶i ph¸p kü thuËt ®ang ®îc c¸c níc ®Çu t kü thuËt nghiªn køu trong Radar lµ øng
dông ký thuËt tr¶i phè ®Ó t¨ng tÝnh chèng nhiÔu cho c¸c hÖ thèng th«ng tin vµ Radar .ViÖc ¸p
dông kü thuËt tr¶i phã sÏ lµm t¨ng cù ly ph¸t hiÖn vµ tÝnh bÝ mËt cña c¸c hÖ thèng nhËn d¹ng nhê
®ã ®é tin cËy cña hÖ thèng còng ®îc c¶i thiÖn.
Víi sù ph¸t triÓn cña kü thuËt vi m¹ch ®iÖn tö, kü thuËt vi sö lý vµ m¸y tÝnh ®iÖn tö øng
dông trong Radar ®· lµm t¨ng c¸c tÝnh n¨ng kü chiÕn thuËt cña Radar , viÖc thay ®æi ph ¬ng ph¸p
®o, tØ lÖ thang ®o chèng nhiÔu, x¸c ®Þnh vµ truyÒn c¸c tham sè ®o ® îc tù ®éng ho¸ hoµn toµn díi
sù ®iÒu khiÓn cña m¸y tÝnh. Sö dông m¸y tÝnhcã thÓ lu gi÷ vµ t¸i hiÖn l¹i toµn bé diÔn biÕn t×nh
h×nh trªn kh«ng cña mét trËn chiÕn ®Êu hoÆc c¶ mét giai ®o¹n chiÕn ®Êu mét c¸ch sinh ®éng ,t¹o
thuËn lîi cho qu¸ tr×nh tæng kÕt rót kinh nghiÖm chiÕn ®Êu.
Trong ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña níc nhµ khi cha cã kh¶ n¨ng cã ®îc nh÷ng thµnh tùu khoa häc
míi nhÊt cña thÕ giíi nhng chóng ta vÉn ph¶i cè g¾ng ph¸t huy truyÒn thèng cña bé ®éi Cô Hå.
Ngµnh Radar kh«ng ngõng s¸ng t¹o c¶i tiÕn dông cô khÝ tµi cña m×nh nh»m ®¹t ®uæi kÞp sù tݪn
bé cña qu©n ®éi cña c¸c níc kh¸c.Lu«n lu«n t×m ra nh÷ng c¸ch ®¸nh trong ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña
qu©n ®éi ta ®Ó chèng laÞ nh÷ng ph¬ng tiÖn vò khÝ míi cña ®Þch
13
KÕt luËn
ThÕ giíi ngµy nay ,chóng ta ph¶I chøng kiÕn bao nhiªu nh÷ng diÔn biÕn phøc t¹p mang
nÆng nh÷ng tÝnh chÊt “c¸ lín nuèt c¸ bД.ThÕ giíi trë thµnh ®¬n cùc ,chóng ta l¹I ph¶I chøng
nh÷ng cuéc chiÕn tranh mµ ë ®ã vÝ quyÒn lîi cña nh÷ng nh÷ng nãc giµu ,níc lín .Cßn c¸c níc
nhá lu«n ph¶I chÞu sù ®Ì nÐn ,chÞu sù nhîng bé vµ sù ®e do¹ dïng vò lùc .Tõ nh÷ng ®iÒu ®ã
cµng ®Æt ra cho chóng ta bao ®IÒu suy nghÜ vÒ vÞ trÝ cña ®Êt níc ta trªn trêng quèc tÕ .Râ rµng
®Êt níc chóng ta kh«ng n»m vÒ phÝa ®ång minh cña c¸c níc m¹nh mµ thËm chÝ cßn lµ ®èi tîng
chèng ph¸ cña bän chóng. H»ng n¨m bän chóng (®øng ®Çu lµ Mü) ®æ rÊt nhiÒu tiÒn ®Ó thùc hiÖn
c¸I gäi lµ diÔn biªn hßa b×nh ®Ó chèng ph¸ c¸nh m¹ng ,nãi xÊu §¶ng ,nãi xÊu chÝnh quyÒn
.Chóng lîi dông l¸ bµI nh©n quyÒn ®Ó can thiÖp vµo néi bé níc kh¸c,chóng kÝch ®éng l«I kÐo
nh÷ng ®ång bµo nhÑ d¹ cña ta ë T©y Nguyªn ®ßi thµnh lËp nhµ níc §ÒGIa ®Ó råi muèn ®a qu©n
vµo can thiÖp .KÞch b¶n nµy cã lÏ lµ gièng víi kÞch b¶n ë ë K«s«v«, råi ® a ra bao nhiªu ®IÒu luËt
qu¸I ¸c mµ bÊt cø mét ngêi ViÖt Nam ch©n chÝnh nµo nghe còng c¶m thÊy tøc v« cïng…V× vËy
víi tÊt c¶ chóng ta viÖc ®Æt mét trêng hîp xÊu nhÊt –dï kh«ng bao giê muèn –lµ cã mét cuéc
chiÕn tranh x¶y ra trong t¬ng lai lµ hoµm tßan cã thÓ .VËy chóng ta ph¶I lµm g× ®Ó cã thÓ b¶o vÖ
®îc thµnh qu¶ cña cha «ng ,ph¶I lµm g× tr¸nh ®îc bµI häc ®au ®ín nh ë Nam T,lµm thÕ nµo ®Ó
tr¸nh r¬I vµo tr×nh tr¹ng nh Ir¾c hiÖn nay …???
C©u hái nµy ®èi víi nhiÒu ngêi vÉn cßn lµ mét Èn sè ,nhng víi chóng em thËt may m¾n ®îc
ngåi trªn ghÕ nhµ trêng dîc sù d¹y b¶o tËn t×nh cña c¸c thÇy trong bé m«n GDQP ®· cã thÓ t×m
th¸y c©u tr¶ lêi vµ thÊy râ nhiÖm vô cña m×nh ®èi víi ®Êt níc.
Lµ sinh viªn lµ nh÷ng ngíi tiÕp cËn trùc tiÕp víi nh÷ng thµnh tÞu khoa häc ,v× thÕ chóng em
ph¶i ch¨m chØ nghiªn køu ®Ó n¾m b¾t ®îc c«ng nghÖ tiÕn tiÕn cña c¸c níc trªn thÕ giíi ®Ó gióp
Ých cho c«ng cuéc c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i ho¸ cña níc ta hiÖn nay. ChØ cã khi níc ta ®¹t ®Õn
mét tr×nh ®é c«ng nghiÖp nhÊt ®Þnh th× ta míi cã thÓ ph¸t chiÓn ®îc c«ng nghiÖp qu©n sù chØ khi
®ã chóng ta míi chñ ®éng trong viÖc c¶i tiÕn vµ chÕ t¹o vò khÝ khÝ tµi kh«ng phô thuéc vµo níc
ngoµi, mét yÕu tè quan träng trong chiÕn tranh ®Æc biÖt lµ trong thêi ®¹i chiÕn tranh cã nhiÒu ¸p
dông khoa häc kü thuËt ngµy nay .
ChÝnh v× lý do trªn tr¸ch nhiÖm cña sinh viªn ngµy nay ®èi víi sù nghiÖp b¶o vÖ tæ quèc lµ
ngoµi tinh thÇn c¶nh gi¸c ,s½n sµng ra mÆt trËn nÕu tæ quèc cÇn tin t ëng vµo ®êng lèi cña ®¶ng
vµ nhµ níc kh«ng giao ®éng tríc nh÷ng ©m mu cña bän ph¶n ®éng thï ®Þch th× sinh viªn cßn
nhiÒu c«ng viÖc thiÕt thùc h¬n ®èi víi tæ quèc trong gian ®o¹n ngµy nay.KÎ thï lu«n hiªn ®¹i h¬n
ta vÒ kü thuËt v× thÕ ®èi víi nh÷ng ngíi sinh viªn th× ph¶i lu«n t×m tßi häc hái tiÕp cËn víi khoa
häc kü thuËt , nghiªm køu s¸ng t¹o vµ t×m tßi ra nh÷ng c¸i míi ®Ó ¸p dông réng d·i vµo cuéc
sèng nãi chung vµ qu©n sù nãi riªng.C¶i tiÕn nh÷ng khÝ tµi hiÖn cã n©ng cao tÝnh n¨ng kü chiÕn
thuËt cña chóng, hiÖn ®¹i ho¸ vò khÝ s¸ng t¹o ra nh÷ng laäi vò khÝ khÝ tµi míi.
Trong sù nghiÖp b¶o vÖ tæ quèc, ®Æc biÖt lµ qu©n chñng Phßng kh«ng Kh«ng qu©n lu«n
ph¶i ®èi phã víi nh÷ng thµnh tùu khoa häc míi cña kÎ thï. ChÝnh v× thÕ ®Ó ph¸t triÓn khoa häc
kü thuËt qu©n sù chóng ta ph¶i tËp chung vµo ®µo t¹o nh÷ng tÇng líp chiÕn sü sÜ quan kh«ng
nh÷ng cã tr×nh ®é chuyªn m«n giái mµ cßn ph¶i cã hiÓu biÕt vÒ khoa häc ®Ó tiÕp thu nh÷ng thµnh
tÞu khoa häc vµ c«ng nghÖ míi. Do ®ã nhµ níc vµ Bé quèc phßng nªn ®i s©u vµo khai th¸c tÇng
líp sinh viªn ngµy nay ngaßi nh÷ng häc viªn trong c¸c trêng qu©n ®éi, khuyÕn khÝch sinh viªn
nh÷ng ngêi cßn ®Çy nhiÖt huyÕt tham gia vµo nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn køu khoa häc qu©n sù ®Ó
nÒn khoa häc qu©n sù ngµy cµng ph¸t triÓn .
Mét lÇn n÷a em xin ch©n träng göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh tíi c¸c thÇy gi¸o d¶ng
d¹y m«n häc gi¸o dôc quèc phßng trêng §HBK-HN . B»ng sù nhiªt t×nh h¨ng say
c¸c thÇy ®· cho chóng em thÊy ®îc nh÷ng bµi häc bæ Ých.
14
- Xem thêm -