Tài liệu Tiểu luận quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với tính chất và quy luật phát triển của lực lượng sản xuất với công cuộc đổi mới kinh tế

lêi më ®Çu Sau §¹i héi toµn quèc lÇn thø VII, tiÕp tôc thùc hiÖn ®êng lèi ®îc ®Ò ra tõ §¹i héi VI cña §¶ng, giê ®©y chóng ta bíc vµo thêi kú ph¸t triÓn míi - thêi kú "®Èy nhanh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc" ®Þnh híng ph¸t triÓn nh»m môc tiªu " x©y dùng níc ta thµnh mét níc cã c¬ së vËt chÊt kü thuËt hiÖn ®¹i, c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý, quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn bé phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt, ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn ®îc n©ng cao, quèc phßng an ninh v÷ng ch¾c, d©n giµu níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh". Kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn viÖc nghiªn cøu qui luËt Quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng cña c«ng cuéc ®æi míi CNXH mµ chóng ta ®ang tiÕn hµnh h«m nay. ViÖc thùc hiÖn m« h×nh nµy trong thùc tÕ kh«ng nh÷ng lµ néi dung cña c«ng cuéc ®æi míi, mµ h¬n thÕ n÷a nã lµ c«ng cô, ph¬ng tiÖn ®Ó níc ta ®i tíi môc tiªu x©y dùng CNXH. Th¾ng lîi cña CNXH ë níc ta mét phÇn phô thuéc vµo viÖc vËn dông tèi ®a kh«ng. Mét x· héi ph¸t triÓn ®îc ®¸ng gi¸ tõ tr×nh ®é cña lùc lîng s¶n xuÊt vµ sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc lîng s¶n xuÊt têi ®¹i ngµy nay. Tr×nh ®é khoa häc kü thuËt ®· ph¸t triÓn m¹nh mÏ song quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt cña lùc lîng s¶n xuÊt vÉn lµ c¬ së chÝnh cho sù ph¸t triÓn cña nã. Do vËy, vÊn ®Ò vÒ qui luËt Quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt vÉn lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò nan gi¶i mµ chóng ta cÇn ph¶i quan t©m vµ gi¶i quyÕt. §Ò tµi “quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ quy luËt ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt víi c«ng cuéc ®æi míi kinh tÕ” 1 phÇn néi dung I. quan ®iÓm toµn diÖn cña triÕt häc m¸c-xÝt vÒ qui luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt Mçi h×nh th¸i kinh tÕ x· héi cã mét ph¬ng thøc s¶n xuÊt riªng, ®ã lµ c¸ch thøc con ngêi thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vËt chÊt ë mét giai ®o¹n lÞch sö nhÊt ®Þnh. Ph¬ng thøc s¶n xuÊt vËt chÊt lµ sù thèng nhÊt biÖn chøng cña lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt. 1. Lùc lîng s¶n xuÊt. Lùc lîng s¶n xuÊt biÓu hiÖn mèi quan hÖ gi÷a con ngêi víi tù nhiªn. Tr×nh ®é Lùc lîng s¶n xuÊt thÓ hiÖn tr×nh ®é chinh phôc thiªn nhiªn cña con ngêi trong mét giai ®o¹n lÞch sö nhÊt ®Þnh. Lùc lîng s¶n xuÊt lµ sù kÕt hîp gi÷a ngêi lao ®éng víi t liÖu s¶n xuÊt. T liÖu s¶n xuÊt do x· héi t¹o ra, tríc hÕt lµ c«ng cô lao ®éng. Ngêi lao ®éng víi nh÷ng kinh nghiÖm s¶n xuÊt, thãi quen lao ®éng, sö dông t liÖu s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra cña c¶i vËt chÊt. T liÖu s¶n xuÊt gåm ®èi tîng lao ®éng vµ t liÖu lao ®éng. Trong t liÖu lao ®éng cã c«ng cô lao ®éng vµ nh÷ng t liÖu lao ®éng kh¸c cÇn thiÕt cho viÖc chuyÓn giao, b¶o qu¶n s¶n phÈm... Ngoµi c«ng cô lao ®éng, trong t liÖu lao ®éng cßn cã ®èi tîng lao ®éng, ph¬ng tiÖn s¶n xuÊt nh ®êng s¸, cÇu cèng, xe cé, bÕn c¶ng ... lµ yÕu tè quan träng cña Lùc lîng s¶n xuÊt. 2. Quan hÖ s¶n xuÊt. Mçi quan hÖ gi÷a ngêi víi ngêi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vËt chÊt, còng nh lùc lîng s¶n xuÊt. TÝnh chÊt cña Quan hÖ s¶n xuÊt thuéc lÜnh vùc ®êi sèng vËt chÊt x· héi. TÝnh chÊt cña Quan hÖ s¶n xuÊt ®îc thÓ hiÖn ë chç chóng tån t¹i kh¸ch quan, ®éc lËp víi ý thøc cña con ngêi. Quan hÖ s¶n xuÊt lµ quan hÖ kinh tÕ c¬ b¶n cña mét h×nh th¸i kinh tÕ- x· héi. Mçi kiÓu Quan hÖ s¶n xuÊt tiªu biÓu cho b¶n chÊt cña mét h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi nhÊt ®Þnh. Quan hÖ s¶n xuÊt gåm nh÷ng mÆt c¬ b¶n sau:  Quan hÖ së h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt 2  Quan hÖ tæ chøc qu¶n lý  Quan hÖ ph©n phèi s¶n phÈm lao ®éng Ba mÆt nãi trªn cã quan hÖ h÷u c¬ víi nhau, trong ®ã quan hÖ së h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi tÊt c¶ c¸c quan hÖ kh¸c. Quan hÖ s¶n xuÊt do con ngêi t¹o ra. Song nã ®îc h×nh thµnh mét c¸ch kh¸ch quan, kh«ng phô thuéc vµo ý muèn chñ quan cña con ngêi. Quan hÖ s¶n xuÊt mang tÝnh chÊt æn ®Þnh t¬ng ®èi trong b¶n chÊt x· héi vµ tÝnh phong phó ®a d¹ng cña c¸c h×nh thøc thÓ hiÖn. 3. Quy luËt vÒ sù phï hîp gi÷a Quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña Lùc lîng s¶n xuÊt Lùc lîng s¶n xuÊt vµ Quan hÖ s¶n xuÊt lµ hai mÆt cña Ph¬ng thøc s¶n xuÊt, chóng tån t¹i kh«ng t¸ch rêi nhau mµ t¸c ®éng biÖn chøng lÉn nhau, h×nh thµnh qui luËt x· héi phæ biÕn cña toµn bé lÞch sö loµi ngêi: Qui luËt vÒ sù phï hîp gi÷a Quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña Lùc lîng s¶n xuÊt v¹ch râ tÝnh chÊt phô thuéc kh¸ch quan cña Quan hÖ s¶n xuÊt vµo sù ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt. §Õn lît m×nh Quan hÖ s¶n xuÊt t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi Lùc lîng s¶n xuÊt. a) TÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña Lùc lîng s¶n xuÊt. TÝnh chÊt cña Lùc lîng s¶n xuÊt lµ tÝnh chÊt cña t liÖu s¶n xuÊt vµ cña lao ®éng. Nã thÓ hiÖn tÝnh chÊt cña t liÖu s¶n xuÊt lµ sö dông c«ng cô thñ c«ng vµ tÝnh chÊt cña lao ®éng lµ lao ®éng riªng lÎ. Nh÷ng c«ng cô s¶n xuÊt nh bóa, r×u, cµy ... do mét ngêi sö dông ®Ó s¶n xuÊt ra vËt dïng kh«ng cÇn tíi lao ®éng tËp thÓ. Lùc lîng s¶n xuÊt cã tÝnh chÊt c¸ nh©n. Khi m¸y mãc ra ®êi ®ßi hái ph¶i cã nhiÒu ngêi míi sö dông ®îc, ®Ó lµm mét s¶n phÈm cÇn cã sù hîp t¸c cña nhiÒu ngêi , mçi ngêi sö dông mét bé phËn c«ng viÖc míi hoµn thµnh ®îc s¶n phÈm Êy th× Lùc lîng s¶n xuÊt mang tÝnh chÊt x· héi ho¸. Tr×nh ®é cña Lùc lîng s¶n xuÊt lµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña c«ng cô lao ®éng cña kü thuËt, tr×nh ®é kinh nghiÖm, kü n¨ng lao ®éng cña ngêi lao ®éng, qui m« s¶n xuÊt, tr×nh ®é ph©n c«ng lao ®éng x· héi. Tr×nh ®é Lùc lîng s¶n xuÊt cµng cao th× sù ph©n c«ng lao ®éng cµng tØ mØ. Tr×nh ®é ph¸t triÓn cña ph©n c«ng lao ®éng thÓ hiÖn râ rµng tr×nh ®é cña c¸c Lùc lîng s¶n xuÊt. b) Lùc lîng s¶n xuÊt quyÕt ®inh Quan hÖ s¶n xuÊt. Xu híng cña s¶n xuÊt vËt chÊt lµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn, sù biÕn ®æi bao giê còng b¾t ®Çu b»ng sù biÕn ®æi cña Lùc lîng s¶n xuÊt. 3 Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ®Ó lao ®éng bít nÆng nhäc vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n con ngêi lu«n lu«n t×m c¸ch c¶i tiÕn c«ng cô lao ®éng vµ chÕ t¹o ra nh÷ng c«ng cô lao ®éng tinh x¶o h¬n. Cïng víi sù biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn cña c«ng cô lao ®éng th× kinh nghiÖm s¶n xuÊt, thãi quen lao ®éng, lü n¨ng san¶ xuÊt, kiÕn thøc khoa häc cña con ngêi còng tiÕn bé. Lùc lîng s¶n xuÊt trë thµnh yÕu tè ®éng nhÊt, c¸ch m¹ng nhÊt. Cßn Quan hÖ s¶n xuÊt lµ yÕu tè æn ®Þnh, cã khuynh híng l¹c hËu h¬n sù ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt. Lùc lîng s¶n xuÊt lµ néi dung lµ ph¬ng thøc cßn Quan hÖ s¶n xuÊt lµ h×nh thøc x· héi cña nã. Trong mèi quan hÖ gi÷a néi dung vµ h×nh thøc th× néi dung quyÕt ®Þnh h×nh thøc: h×nh thøc phô thuéc vµo néi dung, néi dung thay ®æi tríc sau ®ã h×nh thøc thay ®æi theo, tÊt nhiªn trong quan hÖ víi néi dung vµ h×nh thøc kh«ng ph¶i lµ mÆt thô ®éng, nã còng t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi sù ph¸t triÓn cña néi dung. c) Quan hÖ s¶n xuÊt t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi Lùc lîng s¶n xuÊt. Sù h×nh thµnh, biÕn ®æi ph¸t triÓn cña Quan hÖ s¶n xuÊt phô thuéc vµo tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña Lùc lîng s¶n xuÊt, nhng Quan hÖ s¶n xuÊt lµ h×nh thøc x· héi mµ Lùc lîng s¶n xuÊt dùa vµo ®ã ®Ó ph¸t triÓn, nã t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi Lùc lîng s¶n xuÊt: cã thÓ thóc ®Èy hoÆc k×m h·m sù ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt. Së dÜ Quan hÖ s¶n xuÊt cã thÓ t¸c ®éng m¹nh mÏ trë l¹i ®èi víi Lùc lîng s¶n xuÊt lµ v× nã quy ®Þnh môc ®Ých cña s¶n xuÊt, qui ®Þnh hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt vµ qu¶n lý x· héi, qui ®Þnh ph¬ng thøc ph©n phèi vµ phÇn cña c¶i Ýt hay nhiÒu mµ ngêi lao ®éng ®îc hëng. Do ®ã nã ¶nh hëng ®Õn th¸i ®é cña qu¶ng ®¹i quÇn chóng lao ®éng- Lùc lîng s¶n xuÊt chñ yÕu cña x· héi: nã t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn kÝch thÝch hoÆc h¹n chÕ viÖc c¶i tiÕn c«ng cô lao ®éng ¸p dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc vµ kü thuËt vµo s¶n xuÊt, hîp t¸c vµ ph©n phèi lao ®éng. d) Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt. Khi tr×nh ®é Lùc lîng s¶n xuÊt cßn thñ c«ng th× tÝnh chÊt cña nã lµ tÝnh chÊt c¸ nh©n. Nã thÓ hiÖn ë chç chØ cã mét ngêi cã thÓ sö dông ®îc nhiÒu c«ng cô kh¸c nhau trong qóa tr×nh s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra s¶n phÈm. Nh vËy tÊt yÕu dÉn ®Õn quan hÖ s¶n xuÊt së h÷u vÒ t nh©n vÒ t liÖu s¶n xuÊt. Quan hÖ biÖn chøng gi÷a Lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt ®îc biÓu hiÖn ë chç: - Xu híng cña s¶n xuÊt vËt chÊt lµ kh«ng ngõng biÕn ®æi ph¸t triÓn. Sù biÕn ®æi ®ã bao giê còng b¾t ®Çu b»ng sù biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt mµ tríc hÕt lµ c«ng cô. C«ng cô ph¸t triÓn ®Õn m©u thuÉn gay g¾t víi Quan hÖ s¶n xuÊt hiÖn cã vµ xuÊt hiÖn ®ßi hái kh¸ch quan ph¶i xo¸ bá Quan hÖ x· héi cò 4 thay b»ng Quan hÖ s¶n xuÊt míi. Quan hÖ s¶n xuÊt vèn lµ h×nh thøc ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt. Quan hÖ s¶n xuÊt trë thµnh xiÒng xÝch k×m h·m sù ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt. Khi phï hîp còng nh kh«ng phï hîp víi Lùc lîng s¶n xuÊt.Quan hÖ s¶n xuÊt lu«n cã tÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi víi Lùc lîng s¶n xuÊt, thÓ hiÖn trong néi dung sù t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi Lùc lîng s¶n xuÊt, qui ®Þnh môc ®Ých x· héi cña s¶n xuÊt, xu híng ph¸t triÓn cña quan hÖ lîi Ých tõ ®ã h×nh thµnh nh÷ng yÕu tè hoÆc thóc ®Èy, hoÆc k×m h·m sù ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt. II. qui luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt víi c«ng cuéc ®æi míi kinh tÕ ë viÖt nam 1) Nh×n l¹i nh÷ng sai lÇm vÒ qui luËt Quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt tríc ®¹i héi VI Qui luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt th× Lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn thuËn lîi, ®ång thêi kÐo theo Quan hÖ s¶n xuÊt còng ph¸t triÓn. Con ngêi cã vai trß trong viÖc t¸c ®éng ®èi víi Lùc lîng s¶n xuÊt vµ Quan hÖ s¶n xuÊt, nhng con ngêi kh«ng thÓ tù do s¸ng t¹o, ®Þnh híng bÊt kú h×nh thøc nµo cña Quan hÖ s¶n xuÊt mµ m×nh muèn v× r»ng c¸i tÊt yÕu ph¸t triÓn cña Quan hÖ s¶n xuÊt lu«n lu«n qui ®Þnh bëi tr¹ng th¸i cña Lùc lîng s¶n xuÊt. Do nhËn thøc cha ®óng ®¾n vÒ mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a Lùc lîng s¶n xuÊt vµ Quan hÖ s¶n xuÊt trong c«ng cuéc c¶i t¹o quan hÖ s¶n xuÊt cò vµ x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt míi chóng ta ®· t¹o ra søc vËn ®éng gÇn nh cìng bøc n«ng d©n ®i vµo hîp t¸c x·, më réng qui m« n«ng trêng quèc doanh, c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp lín mµ kh«ng tÝnh ®Õn tr×nh ®é cña Lùc lîng s¶n xuÊt ®ang cßn thêi kú thÊp kÐm chóng ta ®· t¹o ra nh÷ng qui m« lín vµ ngé nhËn r»ng ®· cã "Quan hÖ s¶n xuÊt XHCN" vµ cßn nãi r»ng: mçi bíc c¶i t¹o quan hÖ s¶n xuÊt cò, x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt míi ®Òu thøc ®Èy sù ra ®êi vµ lín m¹nh cña Lùc lîng s¶n xuÊt míi. Quan hÖ s¶n xuÊt XHCN cã kh¶ n¨ng "vît tríc ", " më ®êng" cho sù ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt. Thùc tiÔn nhiÒu n¨m qua ®· chøng minh quan ®iÓm ®ã lµ sai lÇm. Bëi vËy nhËn ®Þnh trong ®Þa hé lÇn thø 6 lµ cã c¨n cø ®· lµm phong phó thªm lý luËn biÖn chøng gi÷a Lùc lîng s¶n xuÊt vµ Quan hÖ s¶n xuÊt" Lùc lîng s¶n xuÊt kh«ng chØ bÞ k×m h·m trßn trêng hîp Quan hÖ s¶n xuÊt l¹n hËu, mµ c¶ khi Quan hÖ s¶n xuÊt ph¸t triÓn kh«ng ®ång bé cã nh÷ng yÕu tè ®i qu¸ xa so víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt". 5 §Ó chøng minh cho "quan niÖm s¶n xuÊt ®i tríc " hoÆc nãi theo thêi bÊy giê th× ®Ó gi¶i quyÕt m©u thuÉn gi÷a Quan hÖ s¶n xuÊt tiªn tiÕn víi Lùc lîng s¶n xuÊt l¹c hËu chóng ta ®· ra søc x©y dùng Lùc lîng s¶n xuÊt mét c¸ch khÈn tr¬ng b»ng c¸ch ®a nhiÒu m¸y mãc vµo c¸c c¬ së s¶n xuÊt n«ng nghiÖp míi h×nh thµnh cßn non yÕu, quÌ quÆt nh»m x©y dùng m« h×nh l©u dµi c«ng - n«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn cÊp huyÖn mµ kh«ng tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng qu¶n lý tr×nh ®é, tæ chøc sö dông cña n«ng d©n. Quan ®iÓm vÒ quan hÖ s¶n xuÊt ®i tríc lµ kh«ng ®óng vµ nãi ®Õn Quan hÖ s¶n xuÊt XHCN lµ nhÊn m¹nh viÖc x©y dùng chÕ ®é c«ng h÷u vÌ t liÖu s¶n xuÊt vµ c¬ chÕ thùc hiÖn chÕ ®é ®ã lµ phiÕn diÖn. Ph¶i thÊy r»ng quan hÖ së h÷u ®îc thÓ hiÖn trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt trao ®æi ph©n phèi vµ tiªu dïng cña ngêi lao ®éng. Ngay c¶ viÖc xo¸ bá chÕ ®é t h÷u thiÕt lËp c«ng h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt kh«ng ph¶i chØ thêi gian ng¾n lµ xong. Nhng dÉu thÕ nµo th× còng kh«ng ph¶i môc tiªu tríc m¾t cña níc ta khi mµ chÕ ®é c«ng h÷u nµy cha thÓ phï hîp víi Lùc lîng s¶n xuÊt hiÖn cã. H¬n n÷a nh÷ng thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c cã kh¶ n¨ng gãp phÇn lµm cho s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Mét trong nh÷ng sai lÇm c¬ b¶n mµ chóng ta vÊp ph¶i lµ xo¸ bá qu¸ sím Quan hÖ s¶n xuÊt TBCN, khi nÒn kinh tÕ XHCN cña chóng ta cha cã ®ñ søc thay thÕ. 2) §êng lèi ph¸t triÓn Quan hÖ s¶n xuÊt vµ Lùc lîng s¶n xuÊt theo ®Þnh híng XHCN. Qua qu¸ tr×nh l·nh ®¹o x©y dùng ®Êt níc ®i lªn CNXH §¶ng ta ®· rót ra nh÷ng kinh nghiÖm bæ Ých vµ x¸c ®Þnh r»ng : mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm cho s¶n xuÊt ph¸t triÓn chËm, ®êi sèng nh©n d©n gÆp nhiÒu khã kh¨n lµ do kh«ng n¾m v÷ng Quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt. Tõ ®ã §¶ng ®· rót ra cèt lâi ®Ó ®Èy m¹nh viÖc vËn dông qui luËt b»ng c¸ch nªu vÊn ®Ò g¾n liÒn víi c¸ch m¹ng quan hÖ s¶n xuÊt víi c¸ch m¹ng khoa häc - kü thuËt. §¶ng nhËn thøc r»ng : sù phï hîp gi÷a Lùc lîng s¶n xuÊt vµ Quan hÖ s¶n xuÊt kh«ng bao giê lµ sù phï hîp tuyÕt ®èi, kh«ng cã m©u thuÉn, kh«ng thay ®æi . Sù phï hîp cña Quan hÖ s¶n xuÊt v¬i Lùc lîng s¶n xuÊt kh«ng bao giê lµ sù phï hîp chung mµ bao giê còng lµ tån t¹i díi nhiÒu h×nh thøc cô thÓ , thÝch øng víi nhøng ®Æc ®iÓm nhÊt ®Þnh víi tr×nh ®é nµo ®ã cña Lùc lîng s¶n xuÊt. Trong c¶i t¹o Quan hÖ s¶n xuÊt cò vµ x©y dùng Quan hÖ s¶n xuÊt míi, §¹i héi VI ®· nhÊn m¹nh lµ ph¶i gi¶i quyÕt ®ång thêi ba mÆt , x©y dùng chÕ ®é së h÷u , chÕ ®é qu¶n lý vµ chÕ ®é ph©n phèi , kh«ng chØ nhÊn m¹nh viÖc x©y dùng chÕ ®é së h÷u mµ bá qua viÖc x©y dùng hai chÕ ®é kia. 6 Trong c«ng cuéc ®æi míi ®Êt níc ph¶i tu©n theo qui luËt vÒ sù phï hîp gi÷a Quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña Lùc lîng s¶n xuÊt hiÖn cã ®Ó x¸c ®Þnh bíc ®i vµ nh÷ng h×nh thøc thÝch hîp. Qui luËt ®ã lu«n ®îc coi lµ t tëng chØ ®¹o c«ng cuéc c¶i t¹o Quan hÖ s¶n xuÊt cò, x©y dùng Quan hÖ s¶n xuÊt míi trªn nh÷ng ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt. Tãm l¹i: viÖc x©y dùng vµ hoµn thiÖn Quan hÖ s¶n xuÊt XHCN nhÊt thiÕt ph¶i ®¶m b¶o sù thÝch øng ®ång bé gi÷a ba yÕu tè cña Quan hÖ s¶n xuÊt còng nh mèi liªn hÖ biÖn chøng gi÷a Lùc lîng s¶n xuÊt vµ Quan hÖ s¶n xuÊt. 3) Ph¸t triÓn Lùc lîng s¶n xuÊt vµ x©y dùng Quan hÖ s¶n xuÊt míi theo ®Þnh híng XHCN. NÒn v¨n minh nh©n lo¹i suy cho cïng lµ do sù ph¸t triÓn ®óng híng cña Lùc lîng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh. Do vËy trong qu¸ tr×nh x©y dùng CNXH viÖc ph¸t triÓn Lùc lîng s¶n xuÊt x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt míi lµ nhiÖm cô cÇn thiÕt kh¸ch quan.  Thùc tr¹ng nguån lùc cña Lùc lîng s¶n xuÊt níc ta hiÖn nay. Chóng ta tiÕn hµnh c«ng nghiÖp hã hiÖn ®¹i hãa ®Êt níc trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ cßn mang nÆng tÝnh chÊt n«ng nghiÖp l¹c hËu, c«ng nghiÖp cßn chiÕm tØ träng nhá, tæng s¶n phÈm quèc d©n tÝnh theo ®Çu ngêi thua xa so víi c¸c níc trong khu vùc. ChiÕn lîc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· h«i j ®Õn n¨m 2000 ®· ®a ra c¸c th«ng tin dù b¸o vµ nguån lùc lao ®éng :" bíc vµo thËp kû 90 níc ta cã 66 triÖu ngêi víi 33 triÖu ngêi trong ®é tuæi lao ®éng . §Õn n¨m 2000 cã kho¶ng 80 triÖu ngêi víi h¬n 40 triÖu lao ®éng , t×nh h×nh gi¸o dôc còng cã nh÷ng biÓu hiÖn ®¸ng lo ng¹i , häc sinh bá häc hµng n¨m cã xu híng t¨ng lªn , chÊt lîng gi¸o dôc kh«ng ®¶m b¶o.  Mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt. Níc ta mét n¬c n«ng nghiÖp l¹c hËu ®i lªn chñ nghÜa x· héi trong ®iÒu kiÖn tiÒn vèn Ýt, kh¶ n¨ng khoa häc cßn h¹n chÕ vµ cßn nhiÒu yÕu tè kh¸c qui ®Þnh th× cha thÓ ®æi míi ngay Lùc lîng s¶n xuÊt cò thµnh Lùc lîng s¶n xuÊt míi tiªn tiÕn , do ®ã nh÷ng yÕu tè Lùc lîng s¶n xuÊt truyÒn thèng vÉn cÇn ph¶i ®îc duy tr× vµ khai th¸c. Trong hoµn c¶nh hiÖn nay Lùc lîng s¶n xuÊt bæ sung quan träng ®èi víi giai ®o¹n chuyÓn tiÕp cña Lùc lîng s¶n xuÊt. Nh÷ng tiÕn bé to lín cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt ngµy nay cho phÐp níc ta cã thÓ tranh thñ vËn dông trùc tiÕp nh÷ng thµnh tùu khoa häc- kü 7 thuËt , nhËp khÈu t liÖu s¶n xuÊt hiÖn ®¹i , chuyÓn giao c«ng nghÖ qua liªn kÕt kinh tÕ vµ hîp t¸c kinh tÕ víi níc ngoµi. Tõ ®ã chóng ta cã thÓ t¹o nªn sù kÕt hîp nh÷ng tiÕn bé vÒ Lùc lîng s¶n xuÊt do ®ã tiÕp thu cã chän läc tõ bªn ngoµi vµo víi nh÷ng cí së vËt chÊt vµ Lùc lîng s¶n xuÊt vèn cã trong níc ®Ó ®Èy nhanh vµ rót ng¾n thêi h¹n ph¸t triÓn lÞch sö tù nhiªn cña Lùc lîng s¶n xuÊt , v¬n lªn kÞp tr×nh ®é cña thÕ giíi. 4. X©y dùng Quan hÖ s¶n xuÊt míi theo ®Þnh híng XHCN X©y dùng Quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xu©t lu«n lµ yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi mäi chÕ ®é x· héi. §èi víi níc ta ®ång chÝ Tæng bis th §ç Mêi ®· kh¼ng ®Þnh " nÕu c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i ho¸ t¹o nªn Lùc lîng s¶n xuÊt cÇn thiÕt cho chÕ ®é míi th× viÖc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn chÝnh lµ ®Ó x©y dùng hÖ thèng Quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp". §¹i héi VI cña §¶ng ®· chñ tr¬ng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn lµ ®óng . Bëi v× nã biÓu hiÖn sù lùa chän nh÷ng h×nh thøc , bíc ®i, gi¶i ph¸p thÝch hîp víi tr¹ng th¸i kinh tÕ hiÖn nay. §êng lèi ®ã xuÊt ph¸t tõ tr×nh ®é vµ tÝnh chÊt cña Lùc lîng s¶n xuÊt níc ta hiÖn nay võa kh«ng ®ång ®Òu nªn kh«ng thÓ nãng véi nhÊt lo¹t x©y dùng Quan hÖ s¶n xuÊt mét thµnh phÇn dùa trªn c¬ së chÕ ®é c«ng h÷u XHCN vÒ t liÖu s¶n xuÊt nh tríc ®¹i héi VI . Lµm nh vËy lµ ®Èy Quan hÖ s¶n xuÊt ®i qu¸ x· so víi tr×nh ®é Lùc lîng s¶n xuÊt . Më ra nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®· kh¬i dËy tiÒm n¨ng cña s¶n xuÊt , x©y dùng n¨ng lùc s¸ng t¹o chñ ®éng cña c¸c chñ thÓ lao ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. 8 kÕt luËn Qui luËt Quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña Lùc lîng s¶n xuÊt . §©y lµ qui luËt phæ biÕn cña mäi h×nh th¸i kinh tÕ x· héi , v¹ch ra tÝnh chÊt phô thuéc kh¸ch quan cña Quan hÖ s¶n xuÊt vµo sù ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt. Xu híng cña s¶n xuÊt vËt chÊt lµ kh«ng ngõng biÕn ®æi , sù biÕn ®æi ph¸t triÓn bao giêi còng b¾t ®Çu sù biÕn ®æi ph¸t triÓn cña Lùc lîng s¶n xuÊt. LÞch sö ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi lµ lÞch sö thay ®æi c¸c ph¬ng thøc s¶n xuÊt , sù thay ®æi ®ã b¾t ®Çu tõ sù thay ®æi Lùc lîng s¶n xuÊt . Lùc lîng s¶n xuÊt lµ néi dung lµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt . Quan hÖ s¶n xuÊt lµ h×nh thøc cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt . Quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña Lùc lîng s¶n xuÊt , nã thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn nhanh , ngîc l¹i nã k×m h·m sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt. Quan hÖ s¶n xuÊt qui ®Þnh môc ®Ých , khuynh híng ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt , qui ®Þnh hÖ thèng qu¶n lý s¶n xuÊt vµ qu¶n lý x· héi , qui ®Þnh ph¬ng thøc ph©n phèi Ýt hay nhiÒu mµ ngêi lao ®éng ®îc hëng. VËn dông quy luËt trªn vµo ViÖt nam s¶n xuÊt nhá kh«ng qua giai ®o¹n ph¸t triÓn TBCN lªn XHCN thµ nhËn sù tån t¹i vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong thêi kú qu¸ ®é lµ tÊt yÕu lÞch sö. TiÕn hµnh ph¸t triÓn quan hÖ s¶n xuÊt lÉn lù c lîng s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra ph¬ng thøc s¶n xuÊt míi h¬n h¼n ph¬ng thøc s¶n xuÊt ®· bá qua. §¹i héi VIII cña §¶ng tiÕp tôc chñ tr¬ng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, kh¬i dËy tiÒm n¨ng s¶n xuÊt, x©y dùng n¨ng lùc s¸ng t¹o, chñ ®éng c¸c chñ thÓ lao ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. 9 néi dung môc lôc trang më ®Çu 1 néi dung 2 i quan ®iÓm toµn diÖn cña triÕt häc m¸c-xÝt vÒ qui luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt ii qui luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt víi cuéc ®æi míi kinh tÕ ë viÖt nam kÕt luËn 3 6 10       tµi liÖu tham kh¶o M¸c - t b¶n tËp 1NXB sù thËt hµ néi 1973 M¸c- ¡nghen tuyÓn tËp II NXB sù thËt hµ néi 1984 T¹p chÝ triÕt häc sè 1 - 1993 T¹p chÝ triÕt häc sè 3 - 1997 Tµi liÖu nghiªn cøu v¨n kiÖn §¹i héi VI §¶ng NXB sù thËt hµ néi - 1982 Tµi liÖu nghiªn cøu v¨n kiÖn §¹i héi VII cña §¶ng NXB chÝnh trÞ quèc gia 1995  TriÕt häc M¸c - Lªnin tËp II NXB gi¸o dôc n¨m 1995  Thùc tr¹ng quan hÖ s¶n xuÊt ë ViÖt Nam 11