Tài liệu Skkn xây dựng đội ngũ, hoạt động phù hợp mang lại hiệu quả và thiết thực trong dạy và học ở trường tiểu học”

1 1. Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: “Xây dựng đội ngũ, hoạt động phù hợp mang lại hiệu quả và thiết thực trong dạy và học ở Trường tiểu học” 2. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Tác giả đồng thời là chủ đầu tư tạo ra sáng kiến 3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Quản lý giáo dục . 4. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: 20.8.2020 5. Mô tả bản chất của sáng kiến: 5.1. Tính mới của sáng kiến: Hoạt động trung tâm của nhà trường là dạy học và giáo dục. Để phát triển toàn diện học sinh, thầy giáo, cô giáo sẽ là lực lượng trực tiếp thực hiện chương trình giáo dục của cấp học. Chất lượng giáo dục của nhà trường phần lớn là do đội ngũ giáo viên quyết định. Do đó phát triển đội ngũ vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển nhà trường. Hiện nay chúng ta đang tiến hành đổi mới giáo dục phổ thông, đồng thời tham gia hội nhập kinh tế thế giới, hoà mình vào xu thế toàn cầu hoá, do đó vấn đề nâng cao trình độ lý luận và nghiệp vụ của giáo viên càng trở nên cấp bách. Một nhà trường mà các giáo viên được thường xuyên bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ thì chất lượng giáo dục mới được nâng cao và theo kịp xu hướng phát triển giáo dục của thời đại. Là cán bộ quản lý của nhà trường, tôi rất băn khoăn với công tác quản lý. Tôi xác định rằng: Công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên sẽ là mắt xích chủ yếu và quan trọng nhất trong hệ thống công tác quản lý. Công tác này được cải tiến và đẩy mạnh sẽ có tác dụng quyết định tạo nên sự chuyển biến cao về chất lượng dạy học và giáo dục của nhà trường. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để giữ vững và phát huy những thành tích dạy học đã đạt được trong thời gian qua, chất lượng giảng dạy ngày càng vượt trội . Với suy nghĩ đó, tôi đã tập trung nghiêm cứu và thực nghiệm đề tài : “Xây dựng đội ngũ, hoạt động phù hợp mang lại hiệu quả và thiết thực trong dạy và học ở Trường tiểu học An Lộc A”. Và đây cũng chính là Tính mớí cần giải quyết của sáng kiến . 1 2 5.2. Nội dung sáng kiến: a.Thực trạng của vấn đề Đội ngũ cán bộ, viên chức là lực lượng cơ bản tham gia xây dựng và phát triển nhà trường, trong đó đội ngũ giáo viên có vai trò quyết định chất lượng giáo dục của nhà trường. Chất lượng đội ngũ trong nhà trường thể hiện ở nhiều mặt: đủ về số lượng, hợp lí về cơ cấu, đảm bảo về trình độ đào tạo và có phẩm chất đạo đức, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Để thực hiện được mục tiêu đó, trong nhà trường, cán bộ quản lí mà đặc biệt Hiệu trưởng là người lãnh đạo phát triển đội ngũ của nhà trường. Từ trước đến nay, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên là vấn đề quan trọng, có vị trí chiến lược lâu dài. Ngày nay trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và khoa học, những người làm công tác quản lý trường học càng hiểu một cách sâu sắc hơn ai hết về tầm quan trọng của giáo viên trong sự nghiệp giáo dục nói chung và trong sự tồn tại và phát triển của nhà trường nói riêng. Xác định việc bồi dưỡng giáo viên là nhiệm vụ quan trọng nhất của cán bộ quản lý trường học. Với xu hướng hội nhập quốc tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã triển khai đổi mới chương trình giáo dục phổ thông nhằm tiến kịp xu thế phát triển giáo dục của các nước trong khu vực và trên thế giới. Trước yêu cầu đổi mới của ngành, đội ngũ giáo viên luôn phải đổi mới trong nhận thức, trình độ và kỹ năng sư phạm; bởi họ chính là người thực thi các yêu cầu về đổi mới của bậc học. Do vậy đội ngũ giáo viên phải được bồi dưỡng thường xuyên về mọi mặt để đáp ứng thực tiễn. b. Các giải pháp thực hiện 1. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên: Kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn phải là một phần trong kế hoạch chung, thể hiện rõ trong các hoạt động giáo dục của nhà trường, của các tổ, khối chuyên môn. Mỗi hoạt động bồi dưỡng đều có mục đích riêng, nội dung và phương pháp, phương tiện thực hiện riêng và cuối cùng phải được Hiệu trưởng đánh giá. *Kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên phải được xây dựng theo quy trình: 2 3 - Phân tích bối cảnh, tình hình thực tiễn chất lượng đội ngũ giáo viên, dự báo nhu cầu phát triển đội ngũ của nhà trường. - Xác định mục tiêu bồi dưỡng, lựa chọn mục tiêu ưu tiên. - Lập kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ giáo viên. c/ Các biện pháp thực hiện 1.1. Phân tích bối cảnh, tình hình thực tiễn chất lượng đội ngũ giáo viên, dự báo nhu cầu phát triển đội ngũ của nhà trường. Trong nhà trường không phải giáo viên nào cũng có trình độ như nhau, hoặc không phải ai cũng có những mặt hạn chế như nhau. Do vậy kế hoạch bồi dưỡng cần phải được xây dựng dựa trên thực trạng của đội ngũ giáo viên nhà trường, phát huy những điều đã có, bổ sung những phần còn hạn chế ở mỗi con người. Trên cơ sở đó xác định các nhu cầu phát triển đội ngũ của đơn vị. Muốn phân loại đúng các nhóm trình độ, đầu năm học Ban giám hiệu làm phiếu điều tra, xin ý kiến của giáo viên về nhu cầu cá nhân, xác định mức độ quan tâm của họ đối với một số chủ điểm, lĩnh vực nào đó… Sau đó thu nhập, phân tích, trên cơ sở đó lên kế hoạch tổng thể cho cả năm. Mẫu phiếu điều tra giáo viên cần có đầy đủ các thông tin sau: 1. Họ và tên giáo viên: ………………………… Nam (Nữ): ……………. 2. Ngày tháng năm sinh: ……………………………………………………. 3. Trình độ đào tạo: ………………………………………………………. 4 .Danh hiệu chuyên môn đã đạt được:…………………………………… . . 5. Những lớp đã dạy: ……………………………………………………….. 6. Sở trường được dạy môn: ………………………… Lớp: ………………. 7. Nội dung cần được bồi dưỡng: a,………………………… b,………………………… c,………………………… Từ đó xây dựng kế hoạch bồi dưỡng theo nhóm năng lực giáo viên. Chia thành ba loại: 3 4 Nhóm 1: Bồi dưỡng về kiến thức bậc học, tập trung cho đối tượng giáo viên còn hạn chế trong lĩnh vực kiến thức. Nội dung bồi dưỡng là các kiến thức trong chương trình Tiểu học, tập trung chủ yếu hai môn Toán và Tiếng Việt. Nhóm 2: Bồi dưỡng về kĩ năng sư phạm, tập trung cho đối tượng giáo viên còn hạn chế về mặt kỹ năng. Nội dung cần tập trung là các kĩ năng thiết kế một bài dạy linh hoạt, phối hợp nhiều hình thức tổ chức dạy học; kĩ năng khai thác thiết bị và ĐDDH; kĩ năng khai thác các kiến thức trên mạng, vận dụng vào các bài học; kĩ năng tổ chức các trò chơi học tập v.v. Nhóm 3: Bồi dưỡng giáo viên có trình độ chuyên môn sâu, tập trung cho đối tượng giáo viên có kiến thức và trình độ chuyên môn vững vàng, nhằm tạo điều kiện cho họ nâng cao hơn nữa trình độ tay nghề để phát triển nghề nghiệp của bản thân. Trên cơ sở phân tích các thực trạng về chất lượng đội ngũ giáo viên, dự báo nhu cầu phát triển đội ngũ của nhà trường để có kế hoạch tập trung cao ở nhóm phù hợp. 1.2. Xác định mục tiêu bồi dưỡng đội ngũ, lựa chọn mục tiêu ưu tiên. - Mục tiêu bồi dưỡng đội ngũ dựa vào các yêu cầu Chuẩn Nghề nghiệp giáo viên Tiểu học. Mục tiêu đặt ra cụ thể về các mức độ cần đạt được: - Về trình độ đào tạo cần đạt ở mức độ nào? (Đạt chuẩn ? %; trên chuẩn: CĐ ? %;ĐH ? %; Trên ĐH ? %) - Về trình độ chuyên môn cần đạt ở mức độ nào? (Giỏi ? %; Khá ? %; phấn đấu không có GV yếu kém về trình độ chuyên môn) * Các nội dung được xác định trong mục tiêu bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên: a. Về phẩm chất chính trị: Bồi dưỡng, nâng cao tư tưởng, nhận thức chính trị cho đội ngũ giáo viên; giáo dục lý tưởng sống gắn liền với bồi dưỡng phẩm chất nghề nghiệp. Trong giai đoạn hiện nay, nội dung bồi dưỡng phẩm chất chính trị, đạo đức được gắn liền với cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, cuộc vận động “Mỗi thầy cô giáo là tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”. Đặc biệt nhà 4 5 trường cần chú trọng nhiệm vụ giáo dục đạo đức nghề nghiệp cho giáo viên. Giáo dục đạo đức nghề nghiệp là một trong những nhiệm vụ quan trọng của nhà trường. Bám sát các quy định về đạo đức nhà giáo (được quy định kèm theo Quyết định số 16/2008/QĐ-BGD-ĐT ngày 16/4/2008 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo) để xác định các nội dung: Chuẩn về tư tưởng chính trị, Chuẩn về đạo đức, Lương tâm và trách nhiệm của nhà giáo Để đạt được mục tiêu này, cần tạo mọi điều kiện thuận lợi cho cán bộ, giáo viên được tiếp xúc với các phương tiện thông tin báo chí; mặt khác nhà trường cần thường xuyên tổ chức cho cán bộ, giáo viên được nghe báo cáo thời sự, kịp thời phổ biến những chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước và chính sách của địa phương…; tổ chức học tập để mỗi cán bộ giáo viên nắm vững các quy định của chuẩn, xây dựng các chương trình hành động để thực hiện đồng thời cùng với giáo viên không ngừng tu dưỡng, rèn luyện theo chuẩn; xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm về đạo đức nhà giáo. b. Về Kiến thức: Ngoài việc bồi dưỡng các kiến thức về bậc học, đặc biệt chú trọng bồi dưỡng cho cán bộ và giáo viên về văn hoá, ngoại ngữ và tin học. Cán bộ, giáo viên đều cần nắm vững trình độ hiểu biết văn hoá, xã hội, khoa học kỹ thuật mới có thể làm tốt công tác giảng dạy và giáo dục có hiệu quả. Cần tăng cường sử dụng ngoại ngữ, tin học; học thêm ngoại ngữ để có thể đọc tài liệu nước ngoài, làm phong phú thêm vốn kiến thức của mình về chuyên môn, nghiệp vụ và các nền văn hoá thế giới; có kĩ năng tin học tốt để khai thác tìm kiếm thông tin, kiến thức trên mạng… Tạo điều kiện cho cán bộ và giáo viên cả về thời gian và kinh phí để khuyến khích họ tích cực trau dồi học tập, nâng cao trình độ ngoai ngữ, tin học… Nhà trường cần đầu tư xây dựng một thư viện trường học có đủ các loại sách, tư liệu tham khảo, các loại tạp chí, báo chí để giáo viên và cán bộ được xem nhằm cập nhật thông tin và mở rộng hiểu biết. Ngoài ra thường xuyên tổ chức các hoạt động giao lưu văn hoá với địa phương, tổ chức đi tham quan di tích lịch sử, nhà bảo 5 6 tàng, công trình công nông nghiệp, tổ chức các buổi thông tin khoa học về các vấn đề tự nhiên, xã hội… c/ Về Kĩ năng sư phạm: Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên. Đây được xác định là công việc hàng đầu, công việc không thể thiếu được trong suốt quá trình giảng dạy của họ. Giáo viên phải có chuyên môn vững vàng và sâu rộng. Muốn vậy, giáo viên phải được bồi dưỡng những kiến thức cập nhật, nâng cao kiến thức và kỹ năng để có đủ năng lực dạy tốt môn học mà mình được phân công. Trên cơ sở đó giáo viên rèn cho mình khả năng thể hiện kỹ năng sư phạm linh hoạt, nhuần nhuyễn. Các nội dung được tập trung trong việc bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên: - Đổi mới hoạt động dạy học. - Ứng dụng CNTT trong hoạt động dạy học và phát triển. - Đổi mới hoạt động dự giờ để hỗ trợ chuyên môn. Bồi dưỡng về năng lực công tác. Năng lực này là kỹ năng tổ chức hoạt động giảng dạy - giáo dục, kỹ năng nhận thức và giải quyết tình huống trong dạy học - giáo dục. Năng lực công tác của giáo viên chỉ có thể có được trên cơ sở quá trình rèn luyện, học tập và rút kinh nghiệm không ngừng của bản thân và đồng nghiệp. Mặt khác, tạo điều kiện cho giáo viên được phát huy năng lực bằng cách tin tưởng giao việc cho giáo viên để họ mạnh dạn thực hiện, sáng tạo. Trong quá trình đó Hiệu trưởng theo dõi, động viên, giúp đỡ, nhận xét, rút kinh nghiệm và đóng góp ý kiến cho họ. Bồi dưỡng nghiên cứu khoa học, viết sáng kiến kinh nghiệm trong dạy học và giáo dục cho đội ngũ giáo viên. Viết sáng kiến kinh nghiệm và tham gia nghiên cứu khoa học sẽ có tác dụng thúc đẩy việc thực hiện nhiệm vụ dạy học được tốt hơn, trình độ hiểu biết về chuyên môn cũng được nâng lên một cách cơ bản. Hiệu trưởng cần có hình thức đặc biệt (kết hợp cả tinh thần lẫn vật chất) để khuyến khích, động viên cán bộ và giáo viên tham gia viết sáng kiến kinh nghiệm và nghiên cứu khoa học. Có thể mời chuyên gia hướng dẫn cho giáo viên về kiến thức và kỹ năng viết sáng kiến kinh nghiệm trong dạy học và giáo dục. Cần gợi ý những 6 7 đề tài mà giáo viên có thể làm được nhằm giải quyết những vấn đề mà trên thực tế nhà trường còn đang hạn chế… d. Chăm sóc sức khoẻ cho đội ngũ giáo viên: Thực hiện nghiêm túc và chu đáo các chế độ, chính sách về lao động, nghỉ hè, nghỉ phép, chế độ khám sức khoẻ, khám bệnh, các chế độ đối với nữ công chức… Chuyên môn kết hợp chặt chẽ với công đoàn để chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho giáo viên * Trong kế hoạch cần xác định nội dung hoạt động ưu tiên, xác định kết quả sẽ đạt được sau khi thực hiện các hoạt động bồi dưỡng, xác định danh sách các thành viên cho mỗi nội dung hoạt động được bồi dưỡng. 1.3. Lập kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ: Kế hoạch bồi dưỡng phải bám sát chủ đề năm học, và thường xuyên đổi mới trong nội dung và hình thức tổ chức. Chẳng hạn: * Với năm học 2020-2021 cần tập trung các chuyên đề dạy học như: ứng dụng công nghệ thông tin, chuyên đề chương trình giáo dục phổ thông mới 2018 đang thực hiện chương trình lớp 1, dạy học trực tuyến… Kế hoạch bồi dưỡng giáo viên trong mỗi nhà trường được cụ thể hoá bằng các đợt chuyên đề, hội thảo, hội giảng, sinh hoạt chuyên môn… Để tổ chức đầy đủ các đợt bồi dưỡng giáo viên, đồng thời để nhiệm vụ bồi dưỡng đội ngũ đạt hiệu quả cao, cần phân loại các nội dung theo kế hoạch dài hạn, kế hoạch ngắn hạn. Những nội dung ưu tiên cần tập trung vào kế hoạch ngắn hạn, một số nội dung mang tính chiến lược lâu dài tập trung vào kế hoạch dài hạn. Lịch tổ chức kế hoạch ngắn hạn được tiến hành theo từng tháng, từng kỳ và hoàn thành trong một năm học; xác định được thời gian cụ thể để tiến hành kì bồi dưỡng, cá nhân được phân công phụ trách hướng dẫn, các đối tượng tham gia… Ví dụ: Kế hoạch bồi dưỡng giáo viên Tháng 9 - Năm học 2019 – 2020 Tuần Nội dung bồi dưỡng Thời gian Tổ, Cá nhân Đối tượng bồi thực hiện phụ trách dưỡng 7 8 Tuần 1 1. Bồi dưỡng về kiến thức đại trà, môn Toán, phần I GV A (GV giỏi Giáo viên nhóm Thứ 7, Tuần 1 Toán) 2. Bồi dưỡng về kiến thức chuyên GV B (GV giỏi Giáo viên nhóm sâu môn Tiếng Việt, P1 TV) 2,3 GV B Giáo viên nhóm Tuần 2 1. Bồi dưỡng về kiến thức đại trà, môn Tiếng Việt, phần I Thứ 7, Tuần 2 2. Bồi dưỡng về kiến thức chuyên 1 GV A Giáo viên nhóm 1. Bồi dưỡng về kiến thức đại trà, môn Toán, phần II Thứ 7, Tuần 3 2. Bồi dưỡng về kiến thức chuyên sâu môn Tiếng Việt, P2 1. Chuyên đề dạy học bằng GAĐT Tuần 4 2. Chuyên đề dạy học ứng dụng Giáo viên nhóm 2,3 sâu môn Toán, phần I Tuần 3 1 Thứ 7, Tuần 4 CNTT GV A 1 Giáo viên nhóm GV B 2,3 Tổ 1,2,3 Giáo viên nhóm 1 Tổ 4,5 Giáo viên nhóm 2,3 Kế hoạch dài hạn được tiến hành theo từng chu kỳ hoặc từng giai đoạn; xác định được mục tiêu cần đạt trong từng giai đoạn để từ đó xây dựng kế hoạch ngắn hạn. Chẳng hạn: Kế hoạch phát triển giáo viên của nhà trường đến năm 2025: - Đến năm 2019 có 70 % giáo viên có trình độ chuyên môn tốt - Đến năm 2020 cán bộ, giáo viên, công nhân viên sử dụng thành thạo máy vi tính, trường có riêng, hộp thư điện tử; 100% GV có trình độ ngoại ngữ, 10 % CB, GV sử dụng thành thạo tiếng Anh… - Phấn đấu đến năm 2022 có trên 96 % CB, GV có trình độ Đại học, 100 % cán bộ quản lý có trình độ Trung cấp lý luận chính và quản lý nhà nước. 2. Các hình thức hỗ trợ giáo viên phát triển chuyên môn: Phát triển chuyên môn cho giáo viên bao gồm rất nhiều công việc như: phân công hợp lý để tạo điều kiện cho mỗi giáo viên phát huy được tốt năng lực của 8 9 mình, thực hiện phân công kèm cặp hỗ trợ lẫn nhau, đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt tổ nhóm chuyên môn, xây dựng môi trường học tập để cùng nhau tiến bộ, dự giờ đánh giá giáo viên, thực hiện các hoạt động nhằm tạo động lực cho giáo viên làm việc… 2.1 Xây dựng nhà trường thành tổ chức học tập: Trước hết cần hình thành trong trường học kĩ năng tư duy hệ thống. Mỗi thành viên trong nhà trường phải hiểu rõ các hoạt động của nhà trường, hiểu được công việc của bản thân, của tổ nhóm công tác của mình để hoạt động theo hướng hỗ trợ lẫn nhau và góp phần vào sự phát triển của toàn bộ nhà trường. Phát huy cộng đồng trách nhiệm của các thành viên trong nhà trường thông qua việc chia sẻ những mục tiêu và cam kết của nhà trường. Các tổ, nhóm học tập phải thực hiện tốt việc chia sẻ, truyền thông, cung cấp, trao đổi thông tin giữa các thành viên để mỗi người có cơ hội lựa chọn những thông tin cần thiết cho công việc của mình.Tạo ra môi trường học tập để mọi người cùng nhau học tập một cách chủ động và sáng tạo. Các hình thức tổ chức nhà trường thành tổ chức học tập: - Thi đua phấn đấu trở thành giáo viên dạy giỏi các cấp hằng năm. Tổ chức các cuộc thi về trình độ tay nghề: Thi soạn và dạy bằng giáo án điện tử; thi dạy ứng dụng công nghệ thông tin; thi làm và sử dụng đồ dùng dạy học; thi sáng tạo khoa học kĩ thuật v.v. - Tạo ra được nhiều sân chơi trí tuệ cho học sinh giao lưu ở tất cả các khối lớp nhằm khích lệ lòng tự trọng nghề nghiệp trong mỗi giáo viên. - Phát động các phong trào thi đua lao động sáng tạo trong giáo viên. Đây là phong trào có ý nghĩa thiết thực, phát huy được tính năng động sáng tạo của mỗi giáo viên. Các hoạt động lao động sáng tạo của giáo viên được thể hiện trong việc viết sáng kiến kinh nghiệm, tự làm đồ dùng dạy học, các phát minh, sáng chế để cải tiến các biện pháp dạy học, giáo dục… Sau khi sáng kiến, các sản phẩm đã được cấp trên công nhận và xếp loại, trường tổ chức một số buổi chuyên đề trao đổi một vài sáng kiến thiết thực nhất, các biện pháp cải tiến PPDH, cách làm một số ĐDDH đạt giải… để giáo viên toàn trường học tập và áp dụng vào công việc giảng dạy cũng như công tác chủ nhiệm. 9 10 Qua đó giáo viên càng thấy rõ tác dụng tích cực của việc viết sáng kiến, lao động sáng tạo là một cách phổ biến kinh nghiệm, sáng tạo của mình để mọi người học tập. 2.2 Tổ chức tốt các hoạt động bồi dưỡng định kì: Các hoạt động bồi dưỡng định kì được tập trung theo những hình thức - Bồi dưỡng thường xuyên - Bồi dưỡng chuyên đề - Sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn 2.3 Đẩy mạnh phong trào tự học, tự bồi dưỡng: Tự học là một cách tự bồi dưỡng, tự làm giàu kiến thức cho mình vừa đơn giản, tiết kiệm vừa hiệu quả. Vì vậy trách nhiệm của người quản lý giáo dục là phải suy nghĩ, tìm biện pháp để thổi lên ngọn lửa của phong trào tự học – tự bồi dưỡng; giao nhiệm vụ cụ thể về tự học - tự bồi dưỡng cho giáo viên. Hiệu trưởng phải là tấm gương về sự tự học, là người học dẫn đầu * Các hình thức cụ thể để giáo viên tự học - tự bồi dưỡng: - Tham gia các khoá học, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn; - Tham gia hội thảo, hội nghị; - Đi thực tế; - Trao đổi, giao lưu về chuyên môn cụm trường ; qua mạng; * Các hình thức hỗ trợ nhiệm vụ tự học - tự bồi dưỡng: - Xây dựng đội ngũ cốt cán về chuyên môn; - Xây dựng cơ sở vật chất, tạo điều kiện làm việc và học tập tốt cho cán bộ và giáo viên: tủ sách, xếp thời khoá biểu hợp lý, cải tiến lịch họp… Hướng dẫn cho giáo viên xây dựng kế hoạch phát triển cho bản thân nhằm thực hiện mục tiêu tự bồi dưỡng. *Kế hoạch cá nhân cần thể hiện rõ các nội dung sau: 1. Mục tiêu: Các câu hỏi được đặt ra: 1.1. Mục tiêu cần đạt: - Trình độ đào tạo: Đạt ở trình độ đào tạo nào (CĐ, ĐH. )? - Trình độ chuyên môn: Các kiến thức và kĩ năng cần nắm vững? 1.2. Các hoạt động học tập sẽ thực hiện? 10 11 1.3. Thời gian: - Đạt được mục tiêu trong thời gian nào? 2. Kế hoạch thực hiện: Được vạch ra theo từng phần: * Phần 1: Thực hiện kế hoạch bồi dưỡng theo kế hoạch của nhà trường * Phần 2: Thực hiện kế hoạch tự bồi dưỡng: + Bồi dưỡng thường xuyên; + Bồi dưỡng định kì (các khoá học nâng cao trình độ) 3.Thực hiện kế hoạch: Phần này mỗi cá nhân cần hoạch định rõ nội dung được tiến hành theo từng năm, tháng, tuần; hình thức thực hiện; kết quả đạt được; kế hoạch tiếp nối... 4. Đánh giá kết quả: Giáo viên tự đánh giá kết quả học tập của mình theo nhiều hình thức khác nhau, như: tham gia các kì kiểm tra lấy chứng chỉ; tổ, nhóm học tập đánh giá; hiệu quả công tác… 2.4 Các hoạt động hỗ trợ chuyên môn cho giáo viên: a. Quan tâm và có sự hỗ trợ đặc biệt đối với giáo viên có nhiều khó khăn, giúp họ phát triển về chuyên môn và nhân cách để họ đảm nhiệm được công việc được giao. * Để thực hiện nội dung này, cần chú ý: - Phân loại giáo viên để xác định nội dung, phương pháp hỗ trợ - Chọn lựa đội ngũ giáo viên hướng dẫn, kèm cặp. Khi đã có kế hoạch, đối tượng về người hướng dẫn và người được hướng dẫn, tiến hành định hướng các tiêu chí, xác định nội dung, phương pháp hỗ trợ nhằm đạt được mục tiêu: *Về tiêu chí: + Phải có định hướng rõ ràng: hỗ trợ GV đến đâu? đạt được gì + Luôn có tinh thần chia sẻ, hỗ trợ, hợp tác, học hỏi và tôn trọng người được hướng dẫn. * Về phương pháp: + Định hướng cho người được hướng dẫn; 11 12 + Khêu gợi lòng sự trọng, vượt qua thách thức, giúp họ hạn chế những khó khăn; + Định hướng tư duy; + Vận dụng kinh nghiệm vốn có của người được hướng dẫn, khích lệ họ kết hợp kiến thức cũ và mới nhằm phát hiện ra vấn đề; + Hướng dẫn họ tự lựa chọn nội dung học tập, làm chủ kiến thức mà họ muốn. b. Hỗ trợ giáo viên đổi mới các hoạt động dạy học. Đổi mới PPDH không phải là vấn đề mới, Bộ GD – ĐT đã phát động nhiều năm nay, các nhà trường cũng đã có nhiều hình thức, biện pháp thực hiện nhiệm vụ có hiệu quả. Trong phạm vi bài viết chỉ đề cập đến một số vấn đề cơ bản khi thực hiện việc hỗ trợ giáo viên đổi mới hoạt động dạy học, xây dựng kế hoạch dạy học có hiệu quả: Hướng dẫn giáo viên vận dụng linh hoạt các kiến thức thực tế vốn có của học sinh vào bài học, không lệ thuộc vào trình bày các nội dung kiến thức ở SGK Ví dụ: Ở bài “Dải đồng bằng duyên hải miềm Trung” (Địa lí 4), phần tìm hiểu về khí hậu (Mục 2: Khí hậu có sự khác biệt giữa khu vục phía bắc và phía nam), trong SGK trình bày theo mạch sau: Hướng dẫn HS tìm hiểu về địa hình sau đó đi đến kết luận về đặc điểm khí hậu. Hướng dẫn: Dựa trên thực tế địa phương định hướng cho giáo viên hướng dẫn học sinh nêu các đặc điểm về khí hậu của miền Trung (kiến thức học sinh đã biết) sau đó tìm hiểu nguyên nhân của địa hình ảnh hưởng đến khí hậu. Linh hoạt trong việc lập kế hoạch bài học, không cứng nhắc trong việc xây dựng các hoạt động dạy học. Hoạt động kiểm tra bài cũ không nên quá phụ thuộc vào việc phải kiểm tra kiến thức bài học ngay trước đó mà cần xác định nội dung kiến thức cũ có liên quan đến bài mới. Đặc biệt cần xác định rõ đối tượng học sinh được kiểm tra. Giới thiệu bài hay đặt vấn đề cho bài học là hoạt động đầu tiên trong dạy học bài mới, để tạo sự hứng khởi cho học sinh, hướng dẫn giáo viên xây dựng các nội dung một cách tự nhiên, có thể xậy dựng theo các hình thức như: GV và HS trò 12 13 chuyện, làm quen sau đó làm xuất hiện vấn đề cần giải quyết; tạo tình huống có vấn đề cần giải quyết… - Để tiết dạy tự nhiên và hiệu quả, ngoài việc vận dụng linh hoạt các PPDH thì việc liên kết các hoạt động dạy học trong bài rất quan trọng, do đó cần hướng dẫn giáo viên xác định được kiến thức trọng tâm của mỗi hoạt động, các tiểu kết rõ ràng và lựa chọn nội dung phù hợp để liên kết với kiến thức phần tiếp theo. Đổi mới PPDH cần chú trọng hướng dẫn cho giáo viên đổi mới trong hoạt động kiểm tra, đánh giá. Bồi dưỡng cho giáo viên những phương pháp, kĩ thuật lấy thông tin phản hồi từ học sinh để đánh giá quá trình dạy học. Chỉ đạo giáo viên biết sử dụng kết hợp các hình thức và phương pháp đánh giá: trong giờ, ngoài giờ; chính thức, không chính thức; qua sản phẩm, báo cáo; kết hợp định tính và định lượng. Sử dụng phối hợp các hình thức, phương pháp đánh giá khác nhau; kết hợp giữa trắc nghiệm tự luận và trắc nghiệm khách quan; kết hợp giữa kiểm tra cá nhân với kiểm tra theo nhóm; kiểm tra theo chủ đề. Kiểm tra không chỉ là viết ra giấy mà có thể là thể hiện cách hiểu các kiến thức về bài học của mình qua tranh, ảnh, phim… c. Hỗ trợ giáo viên trong việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học và bồi dưỡng phát triển: -Hướng dẫn giáo viên thực hiện soạn và dạy học bằng giáo án điện tử. Bài giảng điện tử là một hình thức tổ chức bài lên lớp mà ở đó toàn bộ kế hoạch hoạt động dạy học đều được chương trình hoá do giáo viên điều khiển thông qua môi trường multimedia do máy vi tính tạo ra. Để có được một bài giảng điện tử, mỗi giáo viên phải chuẩn bị khá công phu, tốn khá nhiều thời gian, do đó việc tổ chức dạy học thường xuyên bằng các bài giảng điện tử chưa trở thành thói quen. Hằng tuần trường đã tổ chức cho giáo viên hỗ trợ lẫn nhau về kĩ năng soạn và dạy thông qua tổ nhóm chuyên môn, tổ chức thi đua dạy giáo án điện tử giữa các khối lớp; khuyến khích và hướng dẫn giáo viên sử dụng bài giảng điện tử một cách khoa học, sáng tạo để tăng hiệu quả của việc dạy học. 13 14 -Hướng dẫn giáo viên khai thác internet trong dạy học. Nhà trường nối mạng internet, mở trang websie, hướng dẫn giáo viên tạo hộp thư điện tử cá nhân để truy cập, khai thác các thông tin trên mạng phục vụ cho dạy học và công tác bồi dưỡng chuyên môn. Hiệu trưởng cùng với giáo viên tham gia các chương trình đào tạo từ xa để học tập, khai thác các nguồn học liệu mở để tự học, tự bồi dưỡng, tham gia các diễn đàn trao đổi trên mạng để học hỏi lẫn nhau nhằm phát triển chuyên môn… d/ Đổi mới các hoạt động dự giờ để hỗ trợ chuyên môn cho GV: Dự giờ không chỉ để đánh giá giáo viên mà còn là một hoạt động để hỗ trợ giáo viên về chuyên môn rất hiệu quả. Đổi mới trong hoạt động dự giờ là đổi mới trong xác định mục tiêu của dự giờ Mục tiêu của dự giờ không chỉ dừng lại ở việc kiểm tra đánh giá giờ giảng của giáo viên mà phải chú trọng đến việc tư vấn và thúc đẩy giáo viên phát triển chuyên môn. Cần phải giúp giáo viên có thái độ tích cực khi tham gia dự giờ và được dự giờ. Để thực hiện được mục tiêu đó cần xây dựng kế hoạch tổ chức dự giờ khoa học, thực hiện tốt khâu chuẩn bị dự giờ và sau dự giờ, nhất là các hoạt động tư vấn và sửa chữa sau khi có kết luận về dự giờ. Để thực hiện có hiệu quả người kiểm tra cần phải rèn luyện để thực sự là người có “tầm” trong nhiệm vụ này. Do vậy, trước khi kiểm tra, cần chuẩn bị kĩ lưỡng về nội dung, phương pháp dạy học các bài học, đối tượng học sinh được tham gia học tập, điều kiện thực tế về thiết bị và các ĐDDH ... 3. Đánh giá rút kinh nghiệm chương trình bồi dưỡng: Kế hoạch bồi dưỡng cho giáo viên cần được đánh giá và cập nhật thường xuyên, cho dù thành công hay chưa thành công. Khi đánh giá cần đưa ra một số tiêu chí như: - Yêu cầu giáo viên phát biểu ý kiến đánh giá của mình sau khi tham gia hội thảo, chuyên đề... - Yêu cầu giáo viên viết báo cáo về một hội thảo, tập huấn, đi thực tế… - Yêu cầu giáo viên viết thu hoạch hoặc kế hoạch hành động, hoặc viết sáng kiến kinh nghiệm từ những điều đã được tiếp thu qua khoá tập huấn, hội thảo, chuyên đề, thực tế… 14 15 - Ban giám hiệu dự giờ dạy với phương châm đánh giá, tư vấn, thúc đẩy phát triển nhằm tìm ra các giải pháp để nâng cao chuyên môn và nghiệp vụ giảng dạy và giáo dục của giáo viên. Đây là một bước quan trọng trong việc bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên. 5.3. Khả năng áp dụng của sáng kiến: - Thông qua những biện pháp đã được thực hiện và đối chiếu với điều kiện thực tế ở trường Tiểu học An Lộc A, bản thân tôi thấy sáng kiến có thể áp dụng trong tất cả các nhà trường tiểu học. Tuy nhiên vận dụng như thế nào để đạt được hiệu quả thì chúng ta cần cân nhắc sao cho phù hợp với đặc điểm của từng đơn vị trường học trong toàn thị xã 6. Những thông tin cần được bảo mật : Không 7. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: 1. Luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi cho đội ngũ giáo viên tiếp cận với những cái hay, cái mới… Chỉ đạo các tổ chuyên môn thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Xây dựng lực lượng cốt cán năng động, nhiệt tình, trách nhiệm để đẩy mạnh phong trào thi đua của trường có bước tiến mới. 2. Có sự tin tưởng và nhận định đúng đắn về năng lực của đội ngũ. Không nên cầm tay chỉ việc cho giáo viên mà hãy để giáo viên tự tìm ra phương pháp giảng dạy tối ưu nhất. Phải làm cho cán bộ giáo viên có nhận thức cao hơn nữa và luôn luôn có ý thức cải tiến phương pháp dạy học. 3. Để xây dựng đội ngũ GV của Nhà trường vững mạnh cần phải thực hiện nhiều giải pháp một cách đồng bộ, kiên trì và đặc biệt bản thân từng GV phải thực sự không ngừng nỗ lực phấn đấu để nâng cao kiến thức, kỹ năng sư phạm và luôn trau dồi đạo đức, nhân cách của người thầy. Phải coi đây như một việc làm tất yếu, thường xuyên để nâng cao chất lượng đội ngũ, là yếu tố có ý nghĩa quyết định hàng đầu để nâng cao chất lượng GV của Nhà trường. 8. Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến: a. Kết quả đạt được: 15 16 - Về chuyên môn : Qua các đợt khảo sát chất lượng, các hội thi và kiểm tra dự giờ thăm lớp, cho thấy chất lượng chuyên môn, chất lượng giáo dục đội ngũ giáo viên của Trường tiểu học An Lộc A được nâng lên một cách rõ rệt: - Về tư tưởng chính trị : Giáo viên phấn khởi bám trường, bám lớp, tâm huyết, say sưa với nghề. Trong công việc, mọi người có ý thức tự giác thực hiện nghiêm túc nề nếp giờ giấc ra vào lớp, quan tâm tốt đến các đối tượng học sinh và luôn tạo lòng tin từ phía PHHS với nhà trường - Các cấp đánh giá chung về nhà trường, cá nhân năm học 2020-2021 - Tập thể - Tập thể nhà trường: Tiên tiến xuất sắc – UBND Tỉnh tặng bằng khen - Cá nhân - Chiến sĩ thi đua cấp Cơ sở: 7/47 cá nhân đạt tỉ lệ 14,8 % - UBND tỉnh khen : 7/47 cá nhân đạt tỉ lệ 14,8% - UBND Thị xã khen : 14 /47 cá nhân đạt tỉ lệ 29,8 % - Lao động tiên tiến: 47 /47 cá nhân đạt tỉ lệ 100 % - Xếp loại viên chức: + 31/47 cá nhân hoàn thành Xuất sắc nhiệm vụ đạt tỉ lệ 66 % + 16 /47 cá nhân hoàn thành Tốt nhiệm vụ đạt tỉ lệ 34% b. Bài học kinh nghiệm: Việc xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên nâng cao chất lượng giáo dục là vấn đề cấp thiết. Qua thực tế nhiều năm làm công tác quản lý tôi đã rút ra được một số kinh nghiệm cho bản thân, đồng thời giúp cho giáo viên tự tin hơn, sáng tạo hơn trong công tác giảng dạy, đưa chất lượng của nhà trường đi đến vững chắc. Không dừng lại ở đó, bản thân tôi sẽ tiếp tục phấn đấu hơn nữa để duy trì và phát huy những thành công bước đầu trong công tác quản lý đồng thời tiếp tục học hỏi, đúc rút kinh nghiệm để công tác quản lý nói chung, công tác xây dựng bồi dưỡng đội ngũ nói riêng có kết quả cao hơn nữa. 16 17 Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân tôi trong công tác điều hành , chỉ đạo đơn vị để nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và các hoạt động phong trào trong nhà trường .Trong kinh nghiệm và việc áp dụng không sao tránh khỏi những hạn chế, tôi rất mong nhận được sự góp ý kiến quý báu của đồng nghiệp, sự chỉ đạo của các cấp lãnh đạo để tôi có thể hoàn thiện hơn kinh nghiệm của mình. 17