Tài liệu Skkn phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh bậc thcs

Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh THCS PHẦN I : ĐẶT VẤN ĐỀ A. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI: Dạy học Thể dục là hoạt động giáo dục nhằm mục đích giáo dục và giáo dƣỡng cho thế hệ trẻ để các em có đƣợc những tri thức văn hoá thể chất, sức khoẻ và tri thức văn hoá khoa học kỹ thuật để đáp ứng nhu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá nƣớc nhà. Cũng nhƣ giáo dục nói chung, thể dục thể thao xuất hiện cùng xã hội loài ngƣời và phát triển theo các quy luật của xã hội loài ngƣời. Từ xa xƣa, khi săn bắt thú rừng hay chạy chốn sự tấn công của chúng, ngƣời tiền sử đã biết phối hợp chạy với nhảy bằng một chân để vƣợt qua các hào, rãng hoặc nhảy từ tảng đá này sang tảng đá kia,… đó chính là nhảy xa ở hình thức sơ khai nhất bắt nguồn từ lao động. Sau này khi tƣ duy phát triển, con ngƣời nhận thấy muốn săn bắt có hiệu quả, cần phải có sự tập luyện trƣớc, từ đó hình thành môn thể thao nhảy xa. Ngày nay , nhảy xa trở thành môn thể thao hấp dẫn chinh phục độ xa, có tác dụng rèn luyện sức mạnh, sức nhanh, sự khéo léo, linh hoạt rất có hiệu quả. Hiện nay có 3 kiểu nhảy xa khác nhau: Kiểu “ngồi”; kiểu “cắt kéo”; Kiểu “ ƣỡn thân”. Trở lại với bộ môn giáo dục thể chất ở trƣờng THCS, là bộ môn nhằm thúc đẩy sự phát triển hài hòa của cơ thể nhƣ: Tƣ thế ngay ngắn, cơ thể phát triển cân đối, nâng cao khả năng chức phận của cơ thể nhƣ: Tăng cƣờng trao đổi chất, rèn luyện thần kinh thăng bằng, phát triển hợp lý các tố chất thể lực. Môn thể dục là môn học hầu hết các học sinh rất hứng thú, say mê đặc biệt là các em có năng khiếu về thể dục thể thao. Thực tế môn thể dục trong trƣờng THCS bao gồm 280 tiết học thì trong đó nhảy xa là 43 tiết. Trong chƣơng trình mới – nhảy xa đƣợc dạy ở lớp 6 và 7 trong nội dung bật nhảy, ở lớp 8 và 9 với nội dung nhảy xa kiểu “ngồi”. Nhƣ vậy để có một nền thể thao phát triển tốt cả về chất và lƣợng ngƣời ta cần phải thực hiện từ gốc, từ ngƣời tập và cụ thể là từ thế hệ trẻ Thanh, Thiếu niên chủ nhân tƣơng lai của đất nƣớc. Từ rèn luyện nhảy xa cũng là rèn luyện cái gốc của nền văn hóa thể dục thể thao tiên tiến. Giải quyết vấn đề này bằng “Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh bậc THCS”. Là tên Sáng kiến kinh nghiệm cũng là vấn đề tôi toàn tâm, toàn ý nghiên cứu và bằng 1 Năm học : 2008 - 2009 Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh THCS các biện pháp chuyên môn cụ thể để Nhảy xa hay thể dục thể thao phải đƣợc rèn luyện cùng với kỹ năng có ý nghĩa khoa học của bộ môn giáo dục thể chất. Vì vậy bản thân là một giáo viên đƣợc đào tạo chính quy, cơ bản để giảng dạy bộ môn giáo dục thể chất. Tôi quyết định nghiên cứu Sáng kiến kinh nghiệm: “Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh bậc THCS”, với mong muốn trƣớc tiên là giúp cho các bài giảng của tôi đạt kết quả cao, bài học của học sinh sẽ phong phú và sinh động hơn. Đặc biệt là trang bị cho các em hệ thống các bài tập, động tác, trò chơi, phƣơng pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa, giúp cho nền tảng của văn hóa thể dục thể thao phát triển chắc chắn và toàn diện hơn nói chung và học sinh trƣờng THCS Hán Đà nói riêng. B. MỤC ĐÍCH ĐỀ TÀI: Cùng với hoạt động giáo dục khác, Giáo dục thể chất góp phần giáo dục thế hệ trẻ phát triển toàn diện theo 5 tiêu chí Đức – Trí – Thể – Mỹ và Lao động, thực hiện đúng mục tiêu đào tạo của các trƣờng phổ thông. Thông qua sáng kiến kinh nghiệm: “Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh bậc THCS”, nhằm tạo cho học sinh phƣơng pháp tự giác, tích cực, chủ động trong tập luyện thể dục thể thao. Nhằm hƣớng dẫn học sinh phƣơng pháp tập luyện “nhảy xa” bằng cách tạo cho các em hứng thú tập luyện thể dục thể thao, hƣớng dẫn các em những động tác, bài tập, phƣơng pháp tập luyện nhảy xa. C. NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI: Dùng các bài tập thể chất và những cách thức tập luyện khoa học để điều khiển cơ thể phát triển tốt về thể chất và tinh thần, cụ thể là: - Góp phần bảo vệ và nâng cao sức khỏe cho học sinh. - Cung cấp những kiến thức cơ bản về giáo dục thể chất và vệ sinh thân thể. - Hình thành thói quen vận động để rèn luyện thân thể, Tạo không khí vui tƣơi, lành mạnh, rèn luyện đạo đức, ý chí, tinh thần đoàn kết tập thể . Rèn luyện cho học sinh ý thức Tự giác – Tích cực – Chủ động trong tập luyện thể dục thể thao qua giờ Thể dục chính khóa, cũng nhƣ tập luyện hằng ngày nói chung và rèn luyện kỹ năng Nhảy xa nói riêng. 2 Năm học : 2008 - 2009 Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh THCS D. PHẠM VI ĐỀ TÀI: Đề tài không nghiên cứu về lý luận dạy học nói chung; không đi sâu vào phƣơng pháp dạy học của bộ môn. Sáng kiến kinh nghiệm này chỉ giới hạn cụ thể nhƣ tên của đề tài: “Phƣơng pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh bậc THCS”. Đ. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: 1. Điều tra, khảo sát thực trạng việc dạy và học bộ môn thể dục tại trƣờng THCS xã Hán Đà. 2. Phỏng vấn các bạn đồng nghiệp (giáo viên thể dục) ở các trƣờng bạn nhƣ: Vĩnh Kiên, Thác Bà, Yên Bình…và học sinh trƣờng THCS Hán Đà. 3. Quan sát tình hình phát triển thể dục thể thao ở địa phƣơng, nhà trƣờng, và quá trình tập luyện thể dục thể thao của học sinh ở trƣờng cũng nhƣ ở nhà. 4. Phân tích các đối tƣợng học sinh, thực trạng môn học và tổng hợp các kỹ năng chuyên môn. PHẦN II : GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ A. CƠ SỞ KHOA HỌC: I. CƠ SỞ LÝ LUẬN: Theo từ điển Tiếng Việt: “Phƣơng pháp là tuần tự cần làm theo trong những bƣớc có quan hệ với nhau khi tiến hành công việc có mục đích nhất định”. Với giáo dục thể chất, đổi mới phƣơng pháp giảng dạy nhằm tạo cho mỗi giờ lên lớp tránh đƣợc việc làm mẫu quá nhiều, tránh đƣợc việc giải thích quá kỹ về kỹ thuật, động tác và loại trừ đƣợc không khí căng thẳng trong buổi tập. Qua đó tạo cho giờ học luôn có một không khí vui tƣơi, nhẹ nhàng nhƣng hiệu quả, giúp cho các em học mà chơi, chơi mà học nhƣng vẫn đạt kết quả cao. Nhằm phát huy đƣợc tính Năng động – Sáng tạo – Tích cực – Chủ động của học sinh. Muốn đạt đƣợc kết quả trên đòi hỏi ngƣời giáo viên phải có sự tích cực, sáng tạo trong việc đổi mới phƣơng pháp dạy học nhằm đạt mục tiêu giáo dục nói chung và mục tiêu lên lớp nói riêng. 3 Năm học : 2008 - 2009 Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh THCS Với giáo dục thể chất: “ kỹ năng là năng lực giải quyết nhiệm vụ vận động trong điều kiện ngƣời học phải tập chung chú ý cao độ vào từng động tác của bài tập thể chất, hoặc là năng lực vận dụng bƣớc đầu các tri thức vào thực tế luyện tập”. Sáng kiến kinh nghiệm: “Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh bậc THCS”. Nhằm tích cực hóa hoạt động học tập của học sinh dƣới sự tổ chức, hƣớng dẫn của giáo viên. Tức là giáo viên hƣớng dẫn, chỉ đạo, tổ chức hoạt động để giúp học sinh chủ động tham gia các hoạt động, nhằm phát huy tính Tích cực – Chủ động – Tự giác – Sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc điểm môn Thể dục; Bồi dƣỡng phƣơng pháp tự học, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh. Qua đó ta thấy cốt lõi của việc đổi mới phƣơng pháp dạy học thể dục là: Giúp học sinh hƣớng tới việc học tập Chủ động - Tích cực Quan trọng hơn học sinh phải nhận thức đƣợc TDTT phải luyện tập thƣờng xuyên. Rèn luyện thân thể phải là một nhu cầu hứng thú và quan trọng là xây dựng nền nếp thể dục hằng ngày thành thói quen trong đời sống, sinh hoạt... II. CƠ SỞ PHÁP LÝ: Hán Đà là một xã nằm ở Đông Nam huyện Yên Bình. Tổng diện tích tự nhiên là 2239ha. Dân số: 1027 hộ, 4283 nhân khẩu. Trong đó trên 90% dân số sống bằng nghề nông và lâm nghiệp, 46% dân số theo đạo thiên chúa, 11% hộ nghèo. Vì vậy học sinh trong địa bàn xã nói chung và học sinh trƣờng THCS xã Hán Đà nói riêng, thƣờng là học ở trƣờng một buổi còn một ở nhà lao động phụ giúp gia đình nhƣ: Chăn thả trâu, Bò, lên nƣơng chè hay nƣơng sắn…Không nhƣ học sinh Thị trấn, Thị xã, các em có điều kiện học tập cả hai buổi hoặc chơi những môn thể thao hiện đại nhƣ: cầu lông, bóng bàn…Nhƣng qua lao động lại là điều kiện thúc đẩy sự phát triển các môn Điền kinh. Bởi các em có không gian tự nhiên, địa hình tự nhiên…đó là điều kiện lý tƣởng để tập luyện, rèn luyện kỹ năng Nhảy xa cho học sinh. Điều kiện phục vụ môn thể dục ở trƣờng THCS xã Hán Đà lại có nhiều thuận lợi về sân bãi. Nhà trƣờng có sân thể dục riêng biệt, tách rời khu lớp học và tƣơng đối bằng phẳng, dài khoảng 75m, và rộng khoảng 35m. Là điều kiện tốt cho môn thể dục và tập luyện thể dục thể thao; 100% học sinh trong giờ thể 4 Năm học : 2008 - 2009 Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh THCS dục đi giầy…Đồng thời đƣợc sự quan tâm của BGH nhà trƣờng và chính quyền địa phƣơng , phong trào văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao phát triển. Hội khỏe Phù Đổng năm 2003 nhà trƣờng chỉ có một học sinh tham gia ở nội dung nhảy cao, là em Đỗ Thị Nhung học sinh lớp 7 mặc dù không đƣợc chuẩn bị lâu dài về chuyên môn nhƣng em cũng đạt giải ba, năm 2007 Phòng giáo dục tuyển chọn các học sinh trong huyện tham gia hội khỏe Phù Đổng tỉnh Yên Bái duy nhất em Mai Văn Tùng là tham gia môn nhảy cao. Nhƣng vấn đề là với tất cả đối tƣợng học sinh, điều kiện thực tế của nhà trƣờng, địa phƣơng. Nền thể dục thể thao tiên tiến cần đƣợc thực hiện từ gốc, từ điều kiện thực tế của học sinh, mà rèn luyện kỹ năng Nhảy xa cho học sinh THCS nói chung và học sinh trƣờng THCS Hán Đà nói riêng. B. ĐIỀU TRA THỰC TRẠNG THÀNH TÍCH MÔN NHẢY XA TẠI TRƢỜNG THCS XÃ HÁN ĐÀ. - Năm học 2004 – 2005: Giỏi là 15%; Khá là 30%; Trung bình là 65%. Năm học 2005 – 2006: Giỏi là 17%; Khá là 34%; Trung bình là 49%. Năm học 2006 – 2007: Giỏi là 20%; Khá là 40%; Trung bình là 40%. Năm học 2007 – 2008: Giỏi là 25%; Khá là 39%; Trung bình là 36%. C. PHƢƠNG PHÁP – GIẢI PHÁP VÀ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN Thể dục thể thao là kết quả nhận thức của con ngƣời trong quá trình duy trì và phát triển đời sống của chính mình. Đầu tiên đơn giản là dùng các động tác, bài tập để rèn luyện có đủ thể lực cho việc duy trì sự sống. Sau đó các thế hệ có sự nối tiếp, kế thừa và sự nhận thức cao hơn đã truyền thụ lại các kỹ năng, kỹ xảo vận động để có hiệu quả tốt hơn trƣớc thực tiễn. Trong quá trình lao động, các kinh nghiệm sống đƣợc lặp lại nhiều lần, con ngƣời đã thấy rõ đƣợc sự cần thiết của các động tác, bài tập thể dục thể thao. Đó là sự chuẩn bị thể lực cần thiết cho chính mình. Nhƣ vậy, Các bài tập thể dục thể thao biểu hiện quan hệ của con ngƣời đối với tự nhiên và đối với chính bản thân mình, trƣớc hết là giữa con ngƣời với nhau. Nguyên nhân làm 5 Năm học : 2008 - 2009 Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh THCS phát sinh giáo dục thể chất là những nhu cầu cần truyền thụ và củng cố những kỹ năng lao động. Nhu cầu tự nhiên về sự tập luyện của các cơ quan trong cơ thể để hoạt động tốt đƣợc coi là tiền đề sinh vật học, là cơ sở tự nhiên của sự xuất hiện các bài tập thể dục thể thao. Trong thực tiễn, các bài tập thể dục thể thao dùng trong giảng dạy và huấn luyện đựơc phân loại theo nhiều cách khác nhau. Một trong những cách phân loại phổ biến là phân thành các bài tập nhằm tạo điều kiện cho việc nắm vững kỹ thuật động tác (bài tập bổ trợ) và các bài tập nhằm phát triển các tố chất thể lực: Sức mạnh, sức nhanh, sức bền, mềm dẻo và năng lực phối hợp. Với Nhảy xa cũng vậy. BÀI TẬP CHUYÊN MÔN ĐỂ GIẢNG DẠY VÀ HUẤN LUYỆN HỌC SINH NHẢY XA I. Các bài tập để nắm vững kỹ thuật chạy đà. 1. Chạy đà trên đƣờng chạy có đƣa hông (vùng chậu - đùi) về trƣớc lúc kết thúc giai đoạn bay. Làm 5 - 6 lần. 2. Chạy qua phần đầu tiên của đà (đến vạch kiểm tra) bằng 6 bƣớc chạy có đàn tính. Làm 4 - 5 lần. 3. Chạy qua phần đầu tiên của đà trên đƣờng dốc, phần thứ hai của đà (6 bƣớc chạy) trên đƣờng bằng. Làm 5 - 6 lần. 4. Chạy đà: a) Có trọng lƣợng phụ ở thắt lƣng (2 - 3kg). Chạy 2 - 3 lần; b) Không có trọng lƣợng phụ, chạy 2 - 3 lần. 5. Chạy đà có tăng độ dài thêm 2 - 3 bƣớc chạy, chạy 2 - 3 lần. 6. Chạy đà trên đƣờng phủ thảm hay cỏ, chạy 2 - 3 lần. 7. Chạy đà bình thƣờng có giậm nhảy lúc kết thúc, chạy 2 - 4 lần. Chỉ dẫn phương pháp. Các bài tập để hoàn thiện đà cần đƣợc thực hiện không có những căng thẳng thừa và có tính toán đến việc giậm nhảy lúc kết thúc đà. II. Các bài tập để nắm vững kỹ thuật giậm nhảy. 1. TTCB: Đứng thẳng tạ đòn có trọng lƣợng 10 - 20kg đặt trên vai. Gánh tạ đi bƣớc dài, chú ý đƣa hông về trƣớc khi đặt chân giậm trên đất (20 - 30m). 6 Năm học : 2008 - 2009 Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh THCS 2. 3. 4. 5. 6. 7. Cần đặc biệt quan tâm đến việc “chuyển” nhanh và nhẹ vùng hông lên chân giậm, chân lúc này cần phải hơi co lại. Thực hiện với nhịp trung bình. TTCB: đứng thẳng, tạ có trọng lƣợng 10 - 20kg trên vai. Đi bộ làm động tác duỗi chân và nâng chân lăng đang co ở khớp gối lên cao (20 - 30m). Cần làm nhƣ là bị kéo căng chân giậm lên cao, đùi của chân lăng lúc kết thúc cần song song với mặt đất. Thực hiện với nhịp trung bình. TTCB: đứnh thẳng, tạ có trọng lƣợng 20 - 30kg đặt trên vai. Đi bộ 2 - 3 bƣớc, đặt chân giậm lên bục cao (20 - 30cm) và giậm nhảy. Lúc này chân giậm nhanh tróng duỗi thẳng đồng thời chân lăng nâng lên. Lặp lại trên mỗi chân 9 - 10 lần, có chú trọng đƣa hông ra trƣớc. Thực hiện với nhịp nhanh. TTCB: chân giậm ở trƣớc, chân lăng ở sau. Chạy bật lên bằng chân giậm và lần lƣợt vƣợt qua 5 rào, 5 - 6 lần. Chú ý giậm nhảy nhanh. Thân trên thẳng. Thực hiện với nhịp nhanh. TTCB: Cũng nhƣ trên. Chạy, bật lên bằng chân giậm, rơi xuống trên chân lăng và chạy. Làm 10 - 12 lần với nhịp nhanh. TTCB: Đứng trên chân giậm, chân lăng hơi gấp. Chạy đạp sau 6 - 8m và thực hiện nhảy xa. Làm 8 - 10 lần với nhịp trung bình. TTCB: Chân giậm trƣớc, chân lăng sau, chạy 2 - 4 bƣớc làm động tác nhảy lộn xuôi, đứng dạy trên chân giậm và lăng chân kia. Làm 8 - 10 lần. Thực hiện với nhịp chậm, trung bình và nhanh. III. Các bài tập để nắm vững kỹ thuật động tác trong lúc bay. 1. TTCB: Chân giậm trƣớc, chân lăng sau. Chạy 4 - 6 bƣớc, giậm nhảy bƣớc bộ bay qua giới hạn giữa hai đƣờng cách nhau từ 180 - 200cm, rơi xuốn đất trên chân lăng và tiếp tục chạy. Làm 10 - 15 lần. Thân trên giữ thẳng, thực hiện với nhịp trung bình. 2. TTCB: Cũng nhƣ trên. Chạy 4 - 8 bƣớc, giậm nhảy bƣớc bộ vƣợt qua hai rào đặt cách nhau 90 - 100cm (khoảng cách từ vị trí giậm đến rào đầu 180 - 200cm). Làm 8 - 10 lần. Thân trên giữ thẳng, hông đƣa về trƣớc. Thực hiện với nhịp trung bình. 3. TTCB: Cũng nhƣ trên. Chạy 6 - 8 bƣớc thực hiện nhảy xa theo nhịp đếm. Đếm 1: bay ra trong tƣ thế bƣớc bộ; đếm 2: đƣa hông về trƣớc và 7 Năm học : 2008 - 2009 Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh THCS hơi hạ gối chân lăng xuống; đếm 3: roi xuống đất trên 2 chân.Làm 8 10 lần. Chuyển hông đều, song không ngửa vai ra sau. Thân trên giữ thẳng. Thực hiện với nhịp trung bình. 4. TTCB: Đứng một chân trƣớc một chân sau, hai tay nắm dây leo ở mức ngang đầu. Làm đọng tác giậm nhảy bằng chân giậm và tiếp tục chuyển hông đến sát dây. Theo mức độ chuyển động đu đƣa của dây, thực hiện các “bƣớc bộ dài trên không”. Làm 8 - 10 lần. Chú ý chuyển hông đúng lúc về trƣớc. Thực hiện với nhịp chậm, trung bình với biên độ lớn... 5. TTCB: Cũng nhƣ trên. Chạy 4 - 6 bƣớc giậm nhảy trên cầu bật và thực hiện động tác trên không kiểu “cắt kéo”. Việc thay đổi vị trí của 2 chân đƣợc bắt đầu từ động tác của đùi và xoay hông. Làm 4 - 6 lần. Thực hiện với nhịp trung bình và nhanh. * Chỉ dẫn phương pháp: Khi thực hiện các bài tập cần chú ý thực hiện bƣớc đầu tích cực và với biên độ rộng. Muốn vậy cần đƣa hông về trƣớc và không hạ đùi chân lăng xuống. Không thay đổi vị trí của hai chân một cách tự do. Lúc này cần đặc biệt chú ý đến việc giữ thăng bằng. IV. Bài tập để nắm vững kỹ thuật rơi xuống đất. 1. TTCB: Treo ngƣời trên vòng treo, cách trƣớc 1m đặt một rào cao (100cm) hay xà ngang để nhảy cao. Làm động tác đu đƣa dƣới vòng treo, khi đu về sau co gối sát ngực; khi đu ra trƣớc duỗi thẳng 2 chân về trƣớc và chuyển qua rào. Bàn chân ở tƣ thế ”bàn quốc”. Làm 10 - 12 lần. Thực hiện với nhịp chậm, trung bình. 2. TTCB: Cầm sào đứng cạnh mét hố nhay. Làm động tác chống sào xuống đất, giậm nhảy bằng 2 chân, sau đó lăng hai chân duỗi thẳng về trƣớc và chạm đất bằng 2 gót chân. Sau khi sào chuyển qua phƣơng thẳng đứng thì lăng 2 chân về trƣớc. Làm 8 - 10 lần. Thực hiện với nhịp trung bình và nhanh. 3. TTCB: Chân giậm ở trƣớc, chân lăng ở sau và chạm đất bằng mũi chân, chạy 4 - 6 bƣớc làm động tác nhảy xa có chú ý đến việc lăng 2 chân thẳng 8 Năm học : 2008 - 2009 Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh THCS về trƣớc và rơi xuống đất bằng mông. Bàn chân gấp ở tƣ thế “bàn quốc”. Làm 6 - 8 lần. Thực hiện với nhịp trung bình và nhanh. Nhảy xa là một trong những hoạt động hết sức cơ bản và cần thiết đối với cuộc sống con ngƣời. để phát triển thể chất cho thế hệ trẻ, ngay từ thời xa xƣa ngƣời ta đã, ngƣời ta đã coi nhảy xa là phƣơng tiện giáo dục thể chất quan trọng. Vì vậy, phần nhảy xa trong chƣơng trình Thể dục THCS là nội dung lằm trong phần cứng - phần dạy học bắt buộc. Hiện nay nhảy xa có 3 kiểu nhảy xa khác nhau: “Ngồi”, “Cắt kéo” và “Ƣỡn thân”. Nhảy xa kiểu “Ngồi” đễ học nhất, phù hợp với học sinh THCS đặc biệt là các lớp 8, 9. V. Những biện pháp kỹ thuật thƣờng dùng để dạy học kỹ thuật Nhảy xa kiểu ngồi ở trƣờng THCS: TT 1 TÊN BIỆN PHÁP MỤC ĐÍCH YÊU CẦU CẦN ĐẠT Chạy tự do giậm Xác định chận giậm Chân nào giậm nhiều nhảy nhiều lần nhảy. thì lấy đó làm chân giậm. Chân giậm thẳng, đùi chân lăng vuông góc với thân ngƣời, tay đánh đúng. Một bƣớc giậm nhảy. Xây dựng cảm giác phối hợp giữa chân giậm, chân lăng và đánh tay trong giậm nhảy. Đi 3 bƣớc giậm nhảy 3 Bƣớc đầu làm quen với Phối hợp tốt gữa đi việc đi bộ thực hiện và giậm nhảy. giậm nhảy. 4 Chạy 3 bƣớc giậm Nâng cao kỹ thuật giậm Bƣớc chạy tự nhiên, nhảy nhảy. giậm nhảy mạnh, đúng kỹ thuật. 5 Chạy 4 bƣớc giậm Nâng cao kỹ thuật 4 Chạy có nhịp điệu, nhảy bƣớc cuối với giậm giậm nhảy có hiệu nhảy. lực. 2 9 Năm học : 2008 - 2009 Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh THCS 6 TT 7 Chạy đà giậm nhảy Hoàn thiện và nâng cao Tốc độ chạy đà tăng bƣớc bộ (đà ngắn, kỹ thuật chạy đà giậm dần, giậm nhảy mạnh, trung bình, dài). nhảy. giữ đúng tƣ thế bƣớc bộ trên không. TÊN BIỆN PHÁP MỤC ĐÍCH YÊU CẦU CẦN ĐẠT Làm mẫu kết hợp với GV cần thể hiện đƣợc kỹ Giáo viên làm mẫu phân tích kỹ thuật thuật trên không nhảy xa chính xác, nêu yêu trên không nhảy xa kiểu ngồi. cầu rõ ràng. Kiểu ngồi. 8 Đà ngắn thực hiện kỹ Bƣớc đầu làm quen với Thu gọn hai cân thuật trên không. kỹ thuật trên không kiểu thành tƣ thế ngồi xổm ngồi. trên không trƣớc khi chạm hố cát. 9 Nhảy bật tại chỗ với Tập nâng cao chân trƣớc Cẳng chân với xa. cẳng chân ra xa chạm khi chậm hố cát. hố cát. Hoàn chỉnh kỹ thuật Nâng cao dần độ khó. 10 nhảy xa kiểu ngồi với đà trung bình và dài. 11 Tốc độ chạy đà nhanh, giậm nhảy chính xác. Hƣớng dẫn về luật thi Giới thiệu những điều Thực hiện theo luật đấu nhả xa. luật cơ bản nhất. thi đấu. Làm quen với tổ chức Làm quen với ti đấu, Cảm giác tập luyện 12 trọng tài và luật thi kiểm tra. nhƣ thi đấu. đấu. Kiểm tra, đánh giá. 13 Đánh giá kỹ thuật và Thể hiện đúng kỹ thành tích thuật nhảy xa kiểu ngồi, đạt thành tích cao nhất của mình. 10 Năm học : 2008 - 2009 Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh THCS Bài soạn minh hoạ: Thể dục lớp 8 Tiết : 49 NHẢY XA - BÓNG ĐÁ Ngày soạn : 20/10/2008 Ngày dạy : 8a : / / 2008 8b : / / 2008 Sĩ số : / 30 : / 30 I. MỤC TIÊU : - Nhảy xa: Chạy đà - giậm nhảy – bƣớc bộ trên không vƣợi chƣớng ngại vật. Hoàn thiện, nâng cao kỹ thuật nhảy xa kiểu “ngồi”. - Bóng đá: Ôn: Đá bóng bằng mu bàn chân; dừng bóng bằng má trong bàn chân; Dừng bóng bằng lòng bàn chân; Chuyền bóng bật tƣờng; một số điều luật thi đấu bóng đá 5 ngƣời; Đấu tập. II. ĐỊA ĐIỂM – PHƢƠNG TIỆN: 1. Địa điểm: - Sân thể dục trƣờng THCS Hán Đà. 2. Phƣơng tiện: - Chuẩn bị hố cát xốp, sân tập đủ dài, rộng, sạch sẽ – thoáng mát và đảm bảo an toàn trong tập luyện và thi đấu TDTT. - Đủ đồ dùng dạy và học cần thiết nhƣ: (còi, bóng đá, tranh ảnh…) III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: NỘI DUNG A. PHẦN MỞ ĐẦU: ĐỊNH LƢỢNG PHƢƠNG PHÁP TỔ CHỨC 8 – 10 phút Đội hình tập chung  1.Nhận lớp: - GV kiểm tra sĩ số, phổ biến nội dung - mục tiêu bài học. 2. Khởi động:  LT 6 – 8 phút 11 Năm học : 2008 - 2009 Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh THCS - Chạy nhẹ nhàng vòng quanh sân trƣờng. - Khởi động các khớp. - Tập bài thể dục liên hoàn 35 động tác . - Ép dây chằng. - Đá lăng. NỘI DUNG 200m 2 X 8 nhịp 2 X 8 nhịp  GV - GV cùng khởi động cho HS quan sát và tập theo. 2 X 8 nhịp  GV ĐỊNH LƢỢNG PHƢƠNG PHÁP TỔ CHỨC 12 Năm học : 2008 - 2009 Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh THCS B. PHẦN CƠ BẢN: 1. Nhảy xa: + Chạy đà - giậm nhảy – bƣớc bộ trên không vƣợt chƣớng ngại vật. + Chạy 5 bƣớc giậm nhảy. + Hoàn thiện và nâng cao kỹ thuật nhảy xa kiểu “Ngồi”. + Trò chơi: “Bật xa tiếp sức”. 2. Bóng đá: + Đá bóng bằng mu bàn chân + Dừng bóng bằng lòng, má trong bàn chân. + Chuyền bóng bật tƣờng. - Giới thiệu một số điều luật trong thi đấu bóng đá 5 ngƣời 25 – 30 phút 12 – 15phút 5 lần - Chia nhóm cho HS tập luyện. + Nhóm I Học Nhảy xa. + Nhóm II Học Bóng đá.  Cát  12 – 15 phút  Sau 1/2 thời gian 2 nhóm đảo nội dung và vị trí tập luyện.            GV - GV quan sát và chỉ đạo từng nhóm tập luyện. + Đấu tập. C. PHẦN KẾT THÚC: 1. Hồi tĩnh: - Tại chỗ thả lỏng các nhóm cơ, khớp vận động chính. 5 – 6 phút - GV cùng thả lỏng cho HS quan sát và tập theo. 2. Xuống lớp: - GV nhận xét, đánh giá kết quả tiết học. - Giao bài tập về nhà cho từng nhóm HS cụ thể.                                GV PHẦN III KẾT LUẬN: 13 Năm học : 2008 - 2009 Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh THCS A. HIỆU QUẢ - Ý NGHĨA KHẢ THI CỦA ĐỀ TÀI: Cùng với vui chơi giải trí, thể dục thể thao là một nhu cầu mang tính tự nhiên của trẻ em. Có thể nói vui chơi, tập luyện thể dục thể thao cũng cần thiết nhƣ ăn, uống, ngủ, học tập…trong cuộc sống hằng ngày của các em. Nhƣ vậy với trách nhiệm của một giáo viên giảng dạy bộ môn thể dục chúng ta phải làm thế nào và bằng những công việc cụ thể tạo cho các em không những ham mê tập luyện thể dục thể thao mà còn biết “cách chơi” nhƣ thế nào và tập luyện nhƣ thế nào để đạt đƣợc thành tích cao nhất về thể dục thể thao và đảm bảo đƣợc sức khỏe nhằm đạt đƣợc mục đích cao nhất về giáo dục thể chất. Trong khi triển khai chuyên đề này, tôi thấy học sinh học bộ môn thể dục rất hào hứng, chủ động và sáng tạo trong quá trình học tập ở lớp và tự tập luyện hằng ngày. Tôi cũng thực sự bất ngờ trƣớc nhu cầu tập luyện thể thao hằng ngày của các em, mỗi tiết lên lớp lại đƣợc các em hỏi về các bài tập mới, mỗi tiết nhảy xa trong giờ thể dục chính khóa là thêm một lần tôi thấy đƣợc sự tiến bộ của các em về kỹ thuật và thành tích. Cụ thể về thành tích và chất lƣợng môn Nhảy xa khi áp dụng Sáng kiến kinh nghiệm này trong năm học 2007 – 2008 nhƣ sau: - Học sinh đạt điểm giỏi là: 25% - Học sinh đạt diểm khá là: 39% - Học sinh đạt điểm trung bình là: 36% B. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:  Khi áp sáng kiến kinh nghiệm vào trong giảng dạy tôi đã rút cho mình một số kinh nghiệm sau. - Để tổ chức tập luyện Thể dục có hiệu quả, hoàn thành tốt nhiệm vụ dạy học của mình ngƣời giáo viên cần phải nắm đƣợc các hình thức tổ chức tập luyện, phƣơng pháp dạy học thể dục thể thao. Phải nắm đƣợc nội dung theo chƣơng trình quy định; các tiết học và mỗi tiết học GV phải dự kiến trƣớc đƣợc các tình huống có thể sảy ra, đội hình cần thiết để dạy học và tổ chức tập luyện hết và đủ nội dung cần tập. Trong mỗi tiết học GV phải luôn làm chủ để sử lí kịp thời mọi tình huống trên sân. 14 Năm học : 2008 - 2009 Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh THCS - Khi soạn bài cụ thể là làm công tác chuẩn bị để thực hiện bài dạy đừng bao giờ quên phần bồi dƣỡng, rèn luyện cho các em khả năng điều khiển chỉ huy để phụ giúp, thay GV điều khiển lớp khi cần thiết. - Tích cực tham gia tập luyện thể dục thể thao nâng cao khả năng thực hành của bản thân và điều quan trọng là phải luôn yêu ngành, yêu nghề và coi đó là cuộc sống của mình, mà luôn sống tốt cũng là luôn dạy tốt hơn.  Sáng kiến kinh nghiệm: “Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh bậc THCS”. Trình bầy hệ thống các bài tập chuyên môn dùng trong giảng dạy và huấn luyện học sinh nhảy xa, cùng những chỉ dẫn cụ thể khi luyện tập. Hy vọng Sáng kiến kinh nghiệm sẽ mang lại lợi ích thiết thực cho người viết cũng như các bạn đồng nghiệp quan tâm. Trong quá trình biên soạn, nghiên cứu mặc dù rất cố gắng nhưng chắc không tránh khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong được sự đóng góp xây dựng ý kiến của các bạn đồng nghiệp… Tôi xin chân thành cảm ơn ! Hán Đà ngày 15 tháng 10 năm 2008 Người viết Nguyễn Văn Linh NHẬN XÉT - ĐÁNH GIÁ - XẾP LOẠI TỔ KHOA HỌC XÃ HỘI TỔ TRƢỞNG BAN GIÁM HIỆU HIỆU TRƢỞNG ....................................................... ....................................................... ....................................................... ....................................................... ....................................................... ..................................................... ..................................................... ..................................................... ..................................................... ..................................................... 15 Năm học : 2008 - 2009 Phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học sinh THCS Đặng Quang Thành Nguyễn Thị Thu Hiền PHỤ LỤC DANH MỤC TRANG PHẦN I : ĐẶT VẤN ĐỀ 01 – 03 01 – 02 02 02 03 03 A. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI B. MỤC ĐÍCH ĐỀ TÀI C. NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI D. PHẠM VI ĐỀ TÀI Đ. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU PHẦN II : GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ A. CƠ SỞ KHOA HỌC B. THỰC TRẠNG C. PHƢƠNG PHÁP – GIẢI PHÁP – BIỆN PHÁP THỰC HIỆN PHẦN III : KẾT LUẬN A. HIỆU QUẢ - Ý NGHĨA KHẢ THI CỦA ĐỀ TÀI B. BÀI HỌC KINH NGHIỆM 03 – 12 03 – 05 05 05 – 12 13 – 14 13 13 – 14  TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Sách giáo khoa Thể dục 6, 7, 8, 9. 2. Điền kinh và Thể dục (Nxb : TDTT) 3. Một số vấn đề đổi mới phƣơng pháp dạy học môn thể dục ở trƣờng THCS. 4. Những bài tập chuyên môn giảng dạy và huấn luyện Điền kinh. 5. Bồi dƣỡng thƣờng xuyên chu kỳ III môn Thể dục. 16 Năm học : 2008 - 2009