Tài liệu Skkn-một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt sao nhi đồng

Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng MỤC LỤC Tênmục Trang I. Phần mở đầu................................................................................................... ..2 I.1. Lý do chọn đề tài............................................................................................2 I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ chọn đề tài......................................................................3 I.3. Đối tượng nghiên cứu.....................................................................................3 I.4. Phạm vi nghiên cứu........................................................................................3 I.5. Phương pháp nghiên cứu................................................................................3 II. Phần nội dung..................................................................................................3 II.1. Cơ sở lý luận.................................................................................................3 II.2. Thực trạng.....................................................................................................4 a. Thuận lợi, khó khăn .........................................................................................4 b. Thành công, hạn chế ........................................................................................5 c. Mặt mạnh, mặt yếu ..........................................................................................5 d. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động ............................................................6 e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng ...................................................6 II.3. Giải pháp, biện pháp.....................................................................................7 a. Mục tiêu của giải pháp và biện pháp ...............................................................7 b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp ....................................7 c. Điều kiện để thực giải pháp, biện pháp .........................................................12 d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp....................................................12 e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu......................12 II.4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề Nghiên cứu......................................................................................................................13 III. Phần kết luận, kiến nghị...............................................................................14 III.1. Kết luận.....................................................................................................14 III.2. Kiến nghị...................................................................................................14 GV: Phan Văn Tuấn 1 Trường TH Krông Ana Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng I. Phần mở đầu I.1. Lý do chọn đề tài Can Jung là tác giả kho tàng danh ngôn đã từng nói: "Không thể trồng cây ở những nơi thiếu ánh sáng, cũng không thể nuôi dạy trẻ với chút ít nhiệt tình”. Là một người làm công tác phong trào tôi nhận thấy rằng với một chút ít lòng nhiệt tình là chưa đủ mà người làm phong trào phải tìm tòi những phương pháp mới để tạo sự hứng thú cho học sinh. Để đáp ứng mục tiêu giáo dục của huyện Krông Ana nói chung và trường Tiểu học Krông Ana nói riêng là đào tạo những con người phát triển toàn diện và đây là bậc tiểu học quan trọng đặt nền móng đầu tiên cho sự phát triển ấy. Do vậy tri thức và nhân cách của mỗi con người được vững chắc hay không là nhờ vào sự kiên cố của nền móng đó. Đặc biệt hơn, năm học 2014-2015 vẫn tiếp tục triển khai việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” được triển khai trong toàn ngành; việc tổ chức nhiều hoạt động mang tính chất “vui để học” lại càng cần thiết hơn nữa. Chính lúc này, vai trò của tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh và Sao Nhi đồng cần được phát huy mạnh mẽ nhất. Nhi đồng là lớp các em từ 6- 8 tuổi. Ở độ tuổi này, các em chưa có ý thức về một tổ chức, khả năng tự quản còn thấp. Vì vậy mô hình để tập hợp, tiến hành hoạt động thường xuyên của các em là “Sao nhi đồng”. Mỗi Sao nhi đồng do một chi đội Thiếu niên tiền phong đỡ đầu và có nhiệm vụ cử đội viên của mình phụ trách các Sao, tổ chức hoạt động cho các em theo chương trình dự bị Đội viên của Đội. Để trang bị nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của phong trào Sao nhi trong giai đoạn mới, xứng đáng là lực lượng dự bị tin cậy bổ sung thường xuyên cho Đội. Đặc biệt là nâng cao chất lượng thực hiện chương trình sinh hoạt Sao trong trường tiểu học. Đồng thời thực hiện được mục tiêu giáo dục các em trở thành con người toàn diện, phù hợp với yêu cầu của nền giáo dục hiện nay. Như Bác Hồ đã căn dặn chúng ta “ Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết”. Thật vậy, điều quan tâm ở đây là lực lượng làm công tác giáo dục Sao nhi đồng ở các trường tiểu học, hầu hết giáo viên Tổng phụ trách Đội đều làm kiêm nhiệm nên việc điều hành các hoạt động của Sao nhi đồng còn lúng túng, hiệu quả chưa cao. Vì lẽ đó chúng ta phải luôn luôn tích lũy, học tập những kinh nghiệm. Đặc biệt là nghiên cứu ra những sáng kiến bổ ích để phục vụ cho đơn vị mình nói riêng và tập thể nói chung. Với tất cả các lí do trên, tôi mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng” với hy vọng một phần nhỏ tháo gỡ được sự phân vân của một số đồng nghiệp và đem lại niềm vui, nguồn kiến thức cơ bản mà các em cần được trang bị, đồng thời để góp phần nâng cao năng lực của bản thân. GV: Phan Văn Tuấn 2 Trường TH Krông Ana Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ chọn đề tài * Mục tiêu. - Nghiên cứu thực trạng sinh hoạt Sao nhi đồng ở trường tiểu học. - Tìm nguyên nhân vì sao hiệu quả sinh hoạt Sao nhi đồng chưa cao. * Nhiệm vụ. - Đưa phương hướng mới vào quá trình sinh hoạt Sao để đạt hiệu quả tối ưu. - Công tác bồi dưỡng phụ trách Sao giúp cho tổng phụ trách và đội ngũ giáo viên, lãnh đạo nhà trường hiểu được vai trò quan trọng trong việc sinh hoạt sao nhi đồng, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho công tác bồi dưỡng phụ trách Sao thực sự là một công việc mang tính chất giáo dục tinh thần trong nhà trường. I.3. Đối tượng nghiên cứu - Sao nhi ở Liên đội Tiểu học Krông Ana. I.4. Phạm vi nghiên cứu - Công tác tổ chức sinh hoạt Sao từ khối 1 đến khối 3 ở trường Tiểu học Krông Ana - Thời gian nghiên cứu từ tháng 9/2014 đến nay I.5. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp trải nghiệm thực tế - Phương pháp phân tích tổng hợp kinh nghiệm. - Phương pháp điều tra. - Phương pháp tọa đàm trao đổi - Phương pháp toán học thống kê và xử lí số liệu. II. Phần nội dung II.1.Cơ sở lí luận. Bác Hồ là người luôn quan tâm, chăm sóc giáo dục thiếu niên nhi đồng. Những lời dạy và bài viết của Người dành cho lứa tuổi thiếu nhi được xem như là một trong những di sản vô giá của dân tộc và của thế hệ trẻ nước ta. Đó cũng chính là những quan điểm, phương hướng mà Đảng, Nhà nước và các cấp có thẩm quyền đã, đang và sẽ lấy đó làm phương châm để giáo dục và rèn luyện thế hệ măng non của đất nước Về mặt tâm lí học: Đối với lứa tuổi trẻ nhỏ, sự phát triển cá thể các quá trình tâm lí và các phẩm chất tâm lí được nghiên cứu các dạng hoạt động khác nhau đang được phát triển. Ví dụ vui chơi, học tập, lao động… Mỗi dạng hoạt động có vai trò, tác dụng khác nhau đối với sự phát triển nhân cách của các em. Những quan sát hằng ngày cho thấy, trẻ em rung cảm và suy nghĩ không giống người lớn, trẻ nhỏ không làm được rất nhiều điều. Nhưng vấn đề không phải là ở chỗ trẻ không làm được hay, chưa nắm được những gì… mà vấn đề cơ bản là ở chỗ phải hiểu được trẻ hiện có những gì, có thể làm được gì, nó không thay đổi như thế nào và sẽ có được điều gì trong quá trình sống và hoạt động theo GV: Phan Văn Tuấn 3 Trường TH Krông Ana Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng lứa tuổi… Về mặt giáo dục học: Trong quá trình học tập, hoạt động trong nhà trường, các em nhỏ được thể hiện thông qua tính giáo dục đạo đức trong các môn học cũng như các hoạt động ngoại khoá. Chẳng hạn, một học sinh tiểu học vừa là đội viên TNTP Hồ Chí Minh vừa là thành viên của đội ngũ phụ trách Sao, vừa là cây văn nghệ của nhà trường… Khi học sinh tham gia các buổi sinh hoạt lớp, sinh hoạt nhi đồng… Các em quen dần với việc tôn trọng tập thể, công việc mình làm, những ý kiến, việc làm đó được tập thể kiểm tra và đánh giá. Muốn vậy, trước hết đòi hỏi người thầy giáo phải có khả năng xây dựng được một tập thể học sinh tốt, có yêu cầu chặt chẽ đối với học sinh cũng như công việc, phải có sự lãnh đạo thống nhất, mỗi học sinh phải được bình đẳng trước tập thể. Về mặt xây dựng đội: Hoạt động Đội TNTP là con đường giáo dục không thể thiếu trong quá trình giáo dục trẻ em. Bởi vì mỗi trẻ em trong quá trình giáo dục để phát triển trí tuệ, phẩm chất, năng lực đều phải bằng nhiều con đường khác nhau. Đối với Đội TNTP Hồ Chí Minh phương pháp giáo dục là thông qua hoạt động thực tiễn của đội và tự rèn luyện đội viên. Chính vì vậy công tác nhi đồng được Đảng ta và Bác Hồ coi đó là sự nghiệp đào tạo một lớp người mới cho xã hội. II.2. Thực trạng a. Thuận lợi, khó khăn * Thuận lợi: - Khuôn viên trường có sân chơi rộng rãi, có nhiều cây bóng mát phù hợp với sinh hoạt đội. - Trường có 1 điểm trường không có phân hiệu. - Giáo viên phụ trách: Nhiệt tình và tâm huyết với công việc của mình, mỗi giáo viên phụ trách trực tiếp là giáo viên chủ nhiệm của mỗi lớp nên có nhiều thời gian với việc giáo dục . - Phụ trách sao: Năng nổ, là những đội viên ưu tú, chăm học, hăng say với công việc. - Nhi đồng là tuổi năng động, hiếu học và ham thích vui chơi. - Tổng phụ trách: Nhiệt tình, ham học hỏi luôn thay đổi mọi hình thức sinh hoạt để nâng cao hoạt động Đội – Sao trong trường học. - Hội đồng nhà trường là một khối đoàn kết, thống nhất bao gồm các đoàn thể: chi bộ Đảng, Đoàn thanh niên, Công đoàn, Hội phụ huynh. * Khó khăn: - Toàn trường có 22 phòng học, chưa có phòng Đội riêng, trang thiết bị phục vụ cho hoạt động Đội – Sao chưa đầy đủ. - Một số anh chị phụ trách đã lớn tuổi nên có phần hạn chế trong việc triển khai các hoạt động phong trào mới. - Tổng phụ trách mới về công tác tại trường nên còn nhiều điều cần học hỏi đồng nghiệp đi trước, phải thường xuyên nghiên cứu tài liệu Đội để hình GV: Phan Văn Tuấn 4 Trường TH Krông Ana Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng thành kinh nghiệm của mình mà không có giáo án, giáo trình cụ thể. - Học sinh đều học 2 buổi/ ngày nên thời gian tập huấn phụ trách Sao gặp nhiều khó khăn, mặt khác nhà một số em lại ở xa trường, chính vì vậy công tác tiến hành bồi dưỡng phụ trách Sao chưa được thuận lợi. b. Thành công, hạn chế. * Thành công. - Phụ trách Sao được nâng cao về kỹ năng lãnh đạo, tự điều khiển sinh hoạt tập thể..., ngoài ra phụ trách Sao còn được trau dồi về kiến thức cuộc sống xung quanh thông qua các câu hỏi vấn đáp tìm hiểu, tranh ảnh minh họa, dụng cụ trực quan, khi tham gia các buổi tập huấn của anh Tổng phụ trách về các chủ điểm. Từ đó các em tự tin hơn, mạnh dạn hơn khi tổ chức cho các em Sao nhi sinh hoạt vui chơi... - Các em Sao nhi cảm thấy hứng thú, chủ động sáng tạo khi tham gia sinh hoạt, đã thu hút các Sao nhi thiếu mạnh dạn trong sinh hoạt tập thể tham gia tích cực vào các hoạt động do đội ngũ phụ trách sao đứng ra tổ chức. Chất lượng của các Sao nhi được xếp loại tốt tăng cao, giảm số lượng xếp loại khá, trung bình (100% Sao nhi đồng trong liên đội đều được sinh hoạt thường xuyên theo lịch 1tiết/ tuần; 100% nhi đồng ham thích sinh hoạt Sao; Quá trình Rèn luyện dự bị đội viên toàn liên đội đạt 100%). - Phong trào sinh hoạt Sao nhi giữa các lớp có sự thi đua rõ rệt, các phụ trách sao đã chủ động tìm tòi thêm kiến thức trên sách vở và thông tin đại chúng và áp dụng vào các buổi sinh hoạt, sao nhi chủ động hơn trong các hoạt động tìm hiểu, vui chơi. * Hạn chế. - Đội ngũ phụ trách Sao có sự chênh lệch, chưa đồng đều về kỹ năng tổ chức sinh hoạt tập thể, một số phụ trách Sao còn bị động khi tổ chức sinh hoạt. - Do điều kiện kinh phí cho hoạt động Đội còn gặp nhiều khó khăn nên cũng hạn chế phần nào đến việc trang bị cơ sở vật chất phục vụ cho việc nghiên cứu. - Một số em còn e dè trong việc thể hiện bản thân, hơn nữa do địa bàn dân cư trải rộng, có những em ở khá xa trường. - Một số anh chị phụ trách chưa nhiệt tình hỗ trợ lực lượng phụ trách Sao, còn thờ ơ đối với những khó khăn vướng mắc khi phụ trách sao tổ chức sinh hoạt. c. Mặt mạnh, mặt yếu * Mặt mạnh: - Đã áp dụng thành công tại Liên đội TH Krông Ana, phù hợp với đối tượng học sinh, hiệu quả của phong trào được nâng cao vượt bậc so với các Liên đội khác trong huyện. - Ngay từ đầu năm hoạt động Sao nhi trở nên sôi nổi đã trở thành một hoạt động không thể thiếu đối với các em vào các buổi thứ hai hàng tuần, là liều GV: Phan Văn Tuấn 5 Trường TH Krông Ana Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng thuốc tinh thần giúp các em hào hứng bước vào một tuần học mới đầy niềm vui và sinh lực. - Hiện tại hoạt động Sao đã đi vào nề nếp hàng tuần và ổn định hàng tháng. - Hoạt động Sao nhi đã góp một phần vào sự thành công của việc thực hiện phong trào “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” tại trường TH Krông Ana. * Mặt yếu: - Phạm vi áp dụng của đề tài chỉ phù hợp với những trường có điều kiện thuân lợi, khó áp dụng với những trường vùng sâu, có điều kiện khó khăn. d. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động. - Lãnh đạo nhà trường chỉ đạo và tạo điều kiện rất tốt cho công tác hoạt động Sao nhi đồng. - Các anh chị phụ trách tâm huyết, nhiệt tình tham gia và triển khai các hoạt động phong trào kịp thời đầy đủ và chính xác đem lại hiệu quả cao. - Đa số Sao nhi ở tại địa bàn thuận lợi nên có khả năng tiếp thu và có điều kiện tham gia các phong trào một cách tích cực. - Điều kiện cơ sở vật chất còn thiếu thốn chưa đáp ứng cho hoạt động Sao nhi. Một số phụ trách lớn tuổi còn hạn chế về nắm bắt thông tin kịp thời dẫn đến hiệu quả hoạt động Sao nhi đồng chưa cao. e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng. - Thực trạng nói trên của trường chúng tôi cũng là thực trạng phổ biến ở nhiều trường trong huyện nói riêng và trong Tỉnh nói chung. Thuận lợi và những mặt mạnh khá nhiều nhưng những khó khăn và tồn tại thì không ít. Để đưa ra được các giải pháp, biện pháp để nhằm hạn chế những mặt tồn tại thì vấn đề chúng ta cần phân tích, đánh giá ở đây là những khó khăn và yếu kém. + Thứ nhất, sự quan tâm của GVCN đối với học sinh lớp mình trong việc sinh hoạt Sao còn nhiều hạn chế. Đây là vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến việc sinh hoạt Sao cũng như việc tiếp thu các kỹ năng sinh hoạt của các em học sinh. Nếu một lớp chọn (lớp tăng cường giáo án) thì GVCN luôn quan tâm và tạo điều kiện cho các em phát huy toàn diện về tri thức lẫn kỹ năng sinh hoạt, nhân cách của mình. Tuy nhiên không phải lớp nào cũng làm được điều đó. + Thứ hai, các thầy cô giáo làm Tổng phụ trách Đội không được đào tạo về Đoàn Đội, các thầy cô giáo được đào tạo các môn khác để giảng dạy nhưng phải chuyển qua làm Tổng phụ trách Đội. Chính vì vậy mà cách tổ chức sinh hoạt Đội Sao đến các em chưa phù hợp và chưa vui nhộn đối với các em. Có nhiều thầy cô được đào tạo công tác Đoàn đội, nhưng chỉ được tiếp cận trong một thời gian khá ngắn, chưa thể áp dụng vào việc sinh hoạt Sao thực tế. Đây cũng là một vấn đề ảnh hưởng rất lớn đến việc tổ chức sinh hoạt Sao của các em. + Thứ ba, các dụng cụ, cơ sở vật chất phục vụ cho sinh hoạt Sao còn rất nhiều thiếu thốn chưa đáp ứng cho nhu cầu sinh hoạt thực tế ( ví dụ muốn giới GV: Phan Văn Tuấn 6 Trường TH Krông Ana Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng thiệu về chủ điểm 22/12 về chú bộ đội thì không có tranh ảnh cho sao nhi quan sát trang phục của chú bộ đội như thế nào) và ứng dụng công nghệ thông tin trong sinh hoạt Sao còn hạn chế (ví dụ muốn tổ chức sinh hoạt chủ điểm cho toàn trường có sử dụng máy chiếu thì rất khó khăn nếu tổ chức trong hội trường thì không đủ chỗ ngồi cho học sinh, còn nếu tổ chức ngoài trời thì không nhìn thấy các hình ảnh trên máy chiếu). Chính vì vậy, khi tổ chức sinh hoạt Tổng phụ trách Đội vừa biên soạn, tập huấn cho các em vừa phải giải quyết những trục trặc về phương tiện…tốn khá nhiều thời gian của cả thầy và trò. + Cuối cùng, đó là vấn đề phân bổ thời gian để tập huấn cho đội ngũ phụ trách Sao. Đây là vấn đề khá nan giải cho TPT Đội và đội ngũ phụ trách Sao bởi thời gian học tập và giảng dạy trên lớp chiếm hầu hết thời gian, học sinh học ngày 2 buổi. Ngoài ra, nhiều học sinh còn ôn luyện nhiều môn không sắp xếp thời gian được… khiến cho việc tổ chức sinh hoạt Sao còn gặp rất nhiều khó khăn. II.3. Giải pháp, biện pháp a. Mục tiêu của giải pháp và biện pháp - Tìm ra phương pháp, cách thức tổ chức buổi sinh hoạt Sao nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng giáo dục cho nhi đồng. b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp b.1. Công tác tham mưu: Đầu năm học căn cứ theo quy định của Điều lệ Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh 1 tuần Sao nhi đồng sinh hoạt 1 lần (theo sách Điều lệ và hướng dẫn thực hiện Điều lệ Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh của nhà xuất bản Thanh niên), TPT Đội tham mưu với ban giám hiệu để xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện các hoạt động của liên đội nói chung và của Sao nhi đồng nói riêng. Để thực hiện được quy định trên, Tổng phụ trách phải lên kế hoạch cụ thể: thời khóa biểu lớp nào, tiết nào, thứ mấy phải phù hợp với tiết sinh hoạt Đội của lớp chịu trách nhiệm phụ trách. Sinh hoạt phải được sự kiểm tra, đánh giá, xếp loại thi đua hàng tháng của Ban chỉ huy liên đội; nhằm tránh trường hợp biến tiết sinh hoạt thành tiết học các môn khác hoặc thành tiết giải lao vô nghĩa. Đặc biệt Tổng phụ trách phải lên nội dung, chương trình sinh hoạt của từng tuần, tháng theo chủ điểm dựa vào chương trình “Rèn luyện dự bị đội viên” trong (Sổ tay Phụ trách Đội của nhà xuất bản Thanh niên) với ý nghĩa giáo dục rõ ràng. Để trình và xin tham mưu với chi bộ Đảng và Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện sắp xếp Thời khóa biểu thuận lợi để liên đội hoạt động. Đây là nhiệm vụ then chốt nhất để dẫn đến việc hình thành các buổi sinh hoạt Sao có khoa học. b.2. Xây dựng lực lượng Phụ trách Sao: Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm lựa chọn Phụ trách Sao theo tiêu chuẩn: là các em đội viên đang học lớp 4 và 5 có học lực xếp loại từ khá trở lên, GV: Phan Văn Tuấn 7 Trường TH Krông Ana Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng đạo đức tốt. Có khả năng diễn đạt, năng khiếu văn nghệ, thể thao, kể chuyện, chơi trò chơi … luôn nhiệt tình, nắm vững kỹ năng về Đội, có hoàn cảnh thuận lợi. Nếu lựa chọn phụ trách sao không đáp ứng được các tiêu chí trên thì không thể là cộng tác viên với chương trình này được. Ngược lại vô tình chúng ta làm ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình học tập của các em. b.3. Tập huấn nâng cao kỹ năng cho đội ngũ giáo viên phụ trách và Phụ trách Sao: - Bồi dưỡng Phụ trách Sao: + Tổng phụ trách cùng cộng tác với giáo viên dạy âm nhạc, thể dục, mĩ thuật… để tập huấn cho các em những hiểu biết cơ bản về lứa tuổi nhi đồng (đặc điểm tâm sinh lí). Tập huấn phụ trách Sao một tuần 1 lần như kể chuyện, cách hướng dẫn trò chơi, múa hát, làm thủ công...tài liệu từ các sách (Từ Làng Sen đến Bến Nhà Rồng của Nhà xuất bản Văn học; Trò chơi ngoài giờ của Nhà xuất bản Trẻ; Ca khúc thiếu nhi của Nhà xuất bản Âm nhạc…). Đồng thời nắm vững các bước của một buổi sinh hoạt Sao. + Điểm cần chú ý ở đây là bồi dưỡng phụ trách Sao phải thường xuyên và được kết hợp chặt chẽ với giáo viên bộ môn. Ví dụ: 20/11 để chuẩn bị cho đội ngũ phụ trách Sao sinh hoạt chủ điểm “Con ngoan, trò giỏi, kính thầy, yêu bạn” giáo viên TPT Đội cần tập huấn cho phụ trách Sao về truyền thống của người Việt Nam như giới thiệu về truyền thống ngày nhà giáo Việt Nam 20/11, giới thiệu những người thầy vĩ đại trong lịch sử như: Nguyễn Khuyến, Hồ Chí Minh…và những thầy cô lớn tuổi ở trường, nhân dịp 20/11 ca ngợi lòng biết ơn sự hy sinh, cống hiến của thầy cô giáo các em hãy sưu tầm các bài thơ, bài hát về thầy cô cho các em thi hát về thầy cô… - Bồi dưỡng giáo viên phụ trách: + Chúng ta biết Giáo viên phụ trách thường không được tiếp xúc nhiều với nghiệp vụ Đội, đặc biệt là những vấn đề đổi mới. Vì vậy vào đầu năm học, Tổng phụ trách đã đăng ký chuyên đề về Đội- Sao. Tài liệu dựa vào các sách (Lí luận và nghiệp vụ công tác Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh của Hội đồng Đội tỉnh Đắc Lắc; Cẩm nang người phụ trách…) + Ưu điểm ở đây, giáo viên phụ trách là người gần gũi với các em cả 2 buổi ở lớp, khi nắm vững về nghiệp vụ thì việc truyền đạt kết quả sẽ rất cao. b.4. Sự phối hợp các đoàn thể trong và ngoài nhà trường: Giáo dục thế hệ trẻ là nhiệm vụ chung của nhiều đoàn thể và giáo dục ở mọi nơi mọi lúc. Vì vậy phải biết kết hợp tham mưu với chi bộ Đảng, lãnh đạo nhà trường chỉ đạo, công đoàn, đoàn thanh niên và lực lượng quan trọng khác là các bậc cha mẹ học sinh cộng tác thường xuyên để hỗ trợ nhân lực, kinh nghiệm và tinh thần. Cần chú ý tham mưu, báo cáo kịp thời các phong trào với đoàn thể; liên lạc với phụ huynh qua phiếu sinh hoạt nhi đồng. GV: Phan Văn Tuấn 8 Trường TH Krông Ana Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng b.5. Bám sát chương trình hành động của Hội đồng Đội huyện: Đọc và nghiên cứu kỹ chương trình năm học của Hội đồng Đội huyện Krông Ana, để lên kế hoạch cho từng tuần, tháng. Việc nào cần thực hiện trước, việc nào cần chuẩn bị chúng ta sắp xếp hợp lí và khoa học để tránh sự dồn dập. - Biên soạn chương trình Liên đội đóng trên địa bàn thuận lợi, nên hoạt động theo “Hướng dẫn sinh hoạt kỹ năng chương trình Rèn luyện đội viên” của Hội đồng Đội huyện... Đây là một chương trình với số lượng kiến thức bao quát, sắp xếp nội dung theo từng khối lớp có tính chất định hướng giáo dục cao. Khi biên soạn chương trình cần phù hợp với độ tuổi, đặc điểm của trường, lớp và triển khai đúng thời gian. b.6. Phương pháp tổ chức sinh hoạt Sao: Dùng “phương pháp trẻ với trẻ” phù hợp với nhiệm vụ giáo dục hiện nay là: khả năng tự quản, tự lập kế hoạch, theo dõi quản lí, là thầy giáo tí hon, thầy thuốc tí hon, nhà tuyên truyền măng non. Người lớn định hướng, giúp trẻ những kiến thức, hướng dẫn và khuyến khích trẻ hoạt động. Chúng ta thường nghe:“ Học thầy không tày học bạn”. Thật vậy! Phương pháp này giúp nhi đồng phát huy tính sáng tạo, dễ trao đổi học hỏi lẫn nhau và rất thoải mái sau mỗi buổi sinh hoạt. b.7. Phương tiện hoạt động Sao: - Sách, báo nhi đồng. - Chương trình rèn luyện dự bị đội viên - Băng nhạc để tập múa, hát - Chương trình trong sách giáo khoa - Đài phát thanh măng non - Đội tuyên truyền măng non - Kinh phí cho quá trình hoạt động để kịp thời khen thưởng. Nhi đồng là tuổi ham học, hiếu động nhưng chóng quên và thích khen thưởng. Vì vậy ta phải kết hợp nhiều phương tiện để nhắc nhở cũng như động viên. b.8. Hình thức, nội dung và cách tiến hành sinh hoạt Sao: * Nội dung: Gồm 7 nội dung cơ bản: - Kính yêu Bác hồ. - Con ngoan. - Chăm học. - Vệ sinh sạch sẽ. - Yêu sao nhi đồng và yêu đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh. - Những điều cần biết khi ra đường. - Noi gương người tốt việc tốt. * Hình thức: - Tổ chức hội thi mỗi chủ điểm giữa các Sao. GV: Phan Văn Tuấn 9 Trường TH Krông Ana Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng - Sinh hoạt 1 tiết/ tuần ở sân trường hoặc tại lớp học. - Em làm theo phiếu nhi đồng. - Câu lạc bộ “ Búp măng xinh” v.v.. * Các bước sinh hoạt Sao: - Phụ trách Sao làm quen với Sao. - Tập hợp Sao điểm danh. - Diễn biến: + Kiểm tra vệ sinh. + Hát bài truyền thống. + Đọc lời ghi nhớ của nhi đồng. + Nhi đồng kể những việc làm tốt của mình trong tuần. + Giới thiệu chủ điểm mới. + Vui chơi theo chủ điểm: Dạy múa hát, kể chuyện, trò chơi, đọc thơ… - Nhận xét buổi sinh hoạt (khen, nhắc nhở nhi đồng) - Dặn dò buổi sinh hoạt sau * Lưu ý: Nhi đồng sẽ rất ham thích vui chơi, được vui vẻ với các anh chị như ở nhà. Đây là điều kiện tốt nhất để phụ trách Sao dễ dàng truyền đạt những nội dung của chủ điểm. Ví dụ: Như sinh hoạt chủ điểm tháng 12 với chủ điểm “Chú bộ đội của em” thì thiết kế các nội dung hoạt động theo từng khối lớp và trong các tháng cần có một hoạt động chung của các Sao gắn liền với kỉ niệm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam. Bên cạnh đó khi hoạt động theo chủ điểm phụ trách Sao phải đưa ra các yêu cầu cho các em cần đạt được như: - Lớp 1 – Biết ngày 22-12 là ngày gì? – Biết trong gia đình có ai là Đảng viên, Đoàn viên – Biết công lao của các chú bộ đội – Thi đua học tốt. Tổ chức sinh hoạt tập các bài hát ca ngợi Đảng, Bác Hồ…giới thiệu tranh ảnh , bài hát, thơ về chú bộ đội qua các thời kỳ để các em từng bước hiểu về truyền thống Quân đội anh hùng… - Lớp 2 - Đạt yêu cầu như lớp 1- Biết trong gia đình có ai Đảng viên, Đoàn viên- Biết công lao của các chú bộ đội- Thi đua học tốt. Tổ chức sinh hoạt tập các bài hát ca ngợi Đảng, Bác Hồ…giới thiệu tranh ảnh, bài hát có chủ đề về bộ đội để giới thiệu trong các buổi sinh hoạt… - Lớp 3 – Đạt yêu cầu như lớp 2 – Giáo dục lòng biết ơn các chú bộ đội, đặc biệt là các chú thương binh, anh hùng liệt sĩ gắn liền với việc tạo cho các em có hoạt động đến thăm hỏi các cô chú thương binh, các “Mẹ Việt Nam anh hùng” ở địa phương. Tổ chức sưu tầm về tranh ảnh, bài hát thơ ca về truyền thống Quân đội nhân dân Việt Nam, tổ chức cuộc thi vẽ tranh có chủ đề về các chú bộ đội… GV: Phan Văn Tuấn 10 Trường TH Krông Ana Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng Một số hình ảnh về hoạt động sinh hoạt Sao ở trường Tiểu học Krông Ana Hình ảnh Sinh hoạt Sao vào sáng thứ hai hàng tuần Hội thi “Chúng em kể chuyện Bác Hồ” GV: Phan Văn Tuấn 11 Trường TH Krông Ana Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng Hình ảnh múa hát sân trường c. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp. - Xuất phát từ những thực trạng trên ở Liên đội Trường Tiểu học Krông Ana với yêu cầu ngày càng đòi hỏi chất lượng của hoạt động Đội - Sao đáp ứng với sự phát triển của xã hội. Vấn đề đặt ra cho Liên đội là phát triển nghiên cứu để hoàn chỉnh các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác sinh hoạt Sao nhi đồng cụ thể là: - Nâng cao nhận thức cho giáo viên, gia đình, xã hội. - Phối hợp với giáo viên phụ trách bồi dưỡng các phụ trách Sao hằng ngày. - Thường xuyên kiểm tra đánh giá qua các buổi sinh hoạt Sao. - Tập huấn nghiệp vụ cho phụ trách Sao. - Tổ chức thi đua khen thưởng giữa các Sao, các lớp nhi đồng. - Huy động cộng đồng tham gia bồi dưỡng d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp - Các giải pháp, biện pháp có mối quan hệ chặt chẽ và hỗ trợ lẫn nhau tạo nên một thể thống nhất về chương trình tập huấn phụ trách sao, tổ chức sinh hoạt sao, phát huy được sự phối hợp giáo dục giữa “ Gia đình – nhà trường – xã hội”. e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu. * Kết quả khảo nghiệm: - Ngay từ đầu năm học Tổng phụ trách đã thăm dò ý kiến học sinh khi tham gia sinh hoạt sao vào thứ hai hàng tuần. * Kết quả điều tra đầu năm học trước khi thực hiện đề tài Sao nhi thích tham gia sinh hoạt Sao SL Tỉ lệ % Sao nhi không thích tham gia sinh hoạt Sao SL Tỉ lệ % TT KHỐI TỔNG SỐ HS 01 1 172 102 59% 70 41% 02 2 135 87 64% 48 36% GV: Phan Văn Tuấn 12 Trường TH Krông Ana Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng 03 3 118 74 63% 44 37% * Giá trị khoa học. - Công tác bồi dưỡng phụ trách Sao giúp cho tổng phụ trách và đội ngũ giáo viên, lãnh đạo nhà trường hiểu được vai trò quan trọng trong việc sinh hoạt sao nhi đồng, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho công tác bồi dưỡng phụ trách Sao thực sự là một công việc mang tính chất giáo dục tinh thần trong nhà trường. - Nâng cao chất lượng đội ngũ phụ trách Sao nhi đồng cả về mặt kiến thức lẫn kĩ năng tổ chức hoạt động sinh hoạt Sao nhi đồng và một số kiến thức và kĩ năng tổ chức hoạt động tập thể của lớp mình. - Nâng cao chất lượng buổi sinh hoạt Sao nhi đồng với nhiều hình thức tổ chức phong phú thu hút hầu hết các em nhi đồng tham gia góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường tiểu học. Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội nói chung và Sao nhi đồng trong trường tiểu học là một việc làm cần thiết, đề tài góp phần giải quyết những khó khăn trong công tác sao nhi ở trường tiểu học. II.4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu Từ điều kiện và tình hình thực tế của nhà trường, tôi đã áp dụng được một số hình thức trên vào hoạt động Sao nhi đồng. Kết quả cho thấy hầu hết các em tham gia hoạt động Sao sôi nổi, sự mạnh dạn của các em đã tăng dần, sự chuẩn bị của các em cao hơn, có thể thay PTS điều khiển các hoạt động. Các em đã tự ý thức được mình trong việc vui chơi, tính tự quản cao. Mọi hoạt động của Sao nhi đồng nói riêng và hoạt động Đội nói chung đều thực hiện theo một "Êkíp", một thể thống nhất và đi lên một cách rõ rệt. Tinh thần đoàn kết thương yêu giúp đỡ lẫn nhau, cùng nhau học tập, vui chơi và rèn luyện đạo đức ngày càng tiến bộ. * Kết quả sau khi thực hiện đề tài Sao nhi thích tham gia sinh hoạt Sao SL Tỉ lệ % Sao nhi không thích tham gia sinh hoạt Sao SL Tỉ lệ % TT KHỐI TỔNG SỐ HS 01 1 172 172 100% 0 0% 02 2 135 135 100% 0 0% 03 3 118 117 99.2% 1 0.8% - Tổ chức thành công Đại hội Liên đội. GV: Phan Văn Tuấn 13 Trường TH Krông Ana Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng - Văn nghệ, trò chơi dân gian chào mừng ngày khai giảng năm học mới và vui tết trung thu - Tổ chức thành công hội thi văn nghệ chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11. - Tổ chức thành công hội thi chúng em “Kể chuyện Bác Hồ” và “Tiếng hát măng non” - Tổ chức hội thi Nghi thức đội – Múa hát sân trường - Tham gia 2 tiết mục văn nghệ chào mừng trong chương trình “Tết ấm áp - Tết yêu thương” do huyện đoàn tổ chức. Qua những hoạt động đó, nhi đồng phần nào hiểu và gắn bó với các anh chị Phụ trách sao, mong muốn được sinh hoạt Sao nhiều hơn và cũng thật vui có những giờ sinh hoạt Sao, bố mẹ các em cũng rất hài lòng phấn khởi khi thấy con mình mạnh dạn hướng dẫn cho các em. Nhiều khi còn làm khán giả, lúc hướng dẫn trò chơi, hoặc cùng hát với tập thể, làm cho phong trào hoạt động Sao ngày càng sôi nổi hơn. + 99% nhi đồng có đạo đức tốt. + 99% nhi đồng hiểu và thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy. + 100% nhi đồng ham thích sinh hoạt Sao. + Quá trình Rèn luyện dự bị đội viên toàn liên đội đạt 100% Đối với PTS, các em cũng được học hỏi lẫn nhau, tự rèn luyện bản thân trong chương trình rèn luyện đội viên để phấn đấu trở thành đoàn viên Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. III. Phần kết luận, kiến nghị: III.1. Kết luận: - Bồi dưỡng phụ trách Sao là một công tác khoa học, vấn đề sư phạm cần phải được nghiên cứu nghiêm túc, có chương trình, có chỉ đạo, đầu tư theo hệ thống của các cấp, phải luôn đổi mới để phù hợp với sự phát triển của các em nhi đồng và của xã hội. Phải xác định phụ trách Sao thực chất là một đội ngũ cán bộ giáo dục tí hon, một tiểu giáo viên của Đội. - Công tác Sao nhi đồng và công tác bồi dưỡng phụ trách Sao là phương thức giáo dục tự giáo dục đối với các em, giúp cho các em học tập tốt hơn, biết cách tổ chức quản lí một hoạt động tập thể, biết tôn trọng công việc mình làm. - Muốn Sao nhi đồng hoạt động tốt phải có một đội ngũ phụ trách sao giỏi, được lựa chọn, bồi dưỡng, huấn luyện nghiệp vụ thường xuyên. Chính vì vậy công tác bồi dưỡng phụ trách Sao muốn có hiệu quả rất cần có sự lựa chọn theo tiêu chuẩn đối với những đội viên tham gia công tác này. - Để nâng cao chất lượng hoạt động Đội nói chung và Sao nhi đồng trong trường tiểu học là một việc làm cần thiết, đề tài góp phần giải quyết những khó khăn trong công tác sao nhi ở trường tiểu học giúp cho tổng phụ trách, đội ngũ giáo viên chủ nhiệm, lãnh đạo nhà trường, chi đoàn giáo viên nhận thức tốt về vai trò của phụ trách Sao, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho nhi đồng sinh hoạt, đến với các em bằng tình thương và trách nhiệm, luôn động viên uốn nắn kịp GV: Phan Văn Tuấn 14 Trường TH Krông Ana Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng thời bằng nghệ thuật sư phạm thích hợp, chắc chắn hiệu quả của công tác sẽ tốt hơn, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng học tập và củng cố nề nếp nhà trường. III.2. Kiến nghị * Đối với Hội đồng đội huyện: Khi mở các lớp tập huấn về công tác đội nên đi sâu về công tác bồi dưỡng phụ trách Sao nhi đồng cho đội ngũ tổng phụ trách Đội nhằm làm cho hoạt động này có định hướng và phương pháp thực hiện đúng đắn hơn, trọng tâm và hiệu quả hơn. * Đối với các cấp lãnh đạo: - Các cấp đề ra kế hoạch và nội dung sinh hoạt kịp thời, thường xuyên bổ sung những nội dung và hình thức sinh hoạt mới để đề ra đường lối cho đội thực hiện. * Đối với GVCN: - GVCN quan tâm động viên, khích lệ kịp thời đội ngũ phụ trách sao, hiểu và nắm được các tâm tư, tình cảm, nguyện vọng của các em, lắng nghe và giải thích cụ thể những vướng mắc trong công tác phụ trách Sao của các em nhằm giúp các em thực hiện nhiệm vụ được tốt hơn. - Giáo viên chủ nhiệm các lớp phải luôn quan tâm đến công tác đội nói chung, công tác nhi đồng nói riêng, nhằm chỉnh sửa nội dung cũng như hình thức sinh hoạt sao làm cho công tác này có chất lượng hơn. Buôn Trấp, ngày 16 tháng 03 năm 2015 Người viết Phan Văn Tuấn NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM SKKN …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN GV: Phan Văn Tuấn 15 Trường TH Krông Ana Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng TÀI LIỆU THAM KHẢO STT Tên tài liệu 1 – Phương pháp, nghiệp vụ công tác đội, kỹ năng công tác thiếu nhi – NXB Hà Nội (Năm 2009) 2 - Phụ trách Sao nhi đồng cần biết tập 1 – NXB trẻ (Năm 2007) 3 - Sổ tay đội viên và sổ tay nhi đồng (Năm 2006) 4 5 Tác giả - Phan Nguyên Thái - Bùi Sỹ Tụng - Huỳnh Toàn - Ban thanh thiếu nhi trường học Tỉnh đoàn Đăk lăk - Người phụ trách thiếu nhi cần biết – NXB - Đội thiếu niên tiền thanh niên (Năm 1997) phong Hồ Chí Minh Hội đồng trung ương - Nghiên cứu các công văn hướng dẫn của Hội - Hội đồng đội huyện đồng đội huyện Krông Ana về thực hiện nhiệm Krông Ana vụ năm học 2014-2015 GV: Phan Văn Tuấn 16 Trường TH Krông Ana Một số biện pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt Sao Nhi đồng GV: Phan Văn Tuấn 17 Trường TH Krông Ana