Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
I. Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài:
Các nhà khoa học đa nghiên cứu, trẻ được nghe nhạc cổ điển từ trong
bào thai sẽ kích thích sóng điê ên nao phát triển tăng trí thông minh sau này.
Như chúng ta đa biết âm nhạc tác đô nê g vào con người ngay từ khi còn nằm
trong nôi khi được nghe tiếng ru à ơi của mẹ. Âm nhạc đối với trẻ là mô êt thế
giới kỳ diê êu đầy cảm xúc. Tâm hồn trẻ ngây thơ trong sáng, luôn luôn vui vẻ
cho nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu với trẻ. Thông qua
âm nhạc trẻ linh hoạt, mạnh dạn, thông minh qua viê êc sáng tạo các đô nê g tác
minh họa kết hợp khi hát và rèn luyê nê cho trẻ, khi vâ ên đô nê g theo nhạc sẽ
thúc đẩy sự vâ ên đô nê g cơ thể, sự nhanh nhẹn khéo léo, bền bỉ và dẻo dai các
đô nê g tác. Ở lứa tuổi mầm non âm nhạc là môn học giúp trẻ phát triển toàn
diê ên nhất.
Hoạt đô nê g giáo dục âm nhạc là hoạt đô nê g nghê ê thuâ êt có tác dụng giáo
dục thẩm mỹ ngoài ra nó còn giúp trẻ mầm non có khả năng trải nghiê êm
những cảm xúc trong quá trình cảm thụ và thể hiê ên âm nhạc: Khi nghe nhạc,
trẻ cảm nhâ nê được tính chất, tình cảm của âm nhạc, ảnh hưởng những trạng
thái cảm xúc có trong tác phẩm. Đồng thời âm nhạc cũng dẫn dắt trẻ đến với
những hiê ên tượng sống đô nê g của đời sống, giúp trẻ hình thành sự liên tưởng.
Nhịp điê êu rắn rỏi với những âm sắc réo rắt, tiết tấu sôi nổi của bản hành khúc
gợi cho trẻ niềm vui, hào hứng phấn khởi... Bài hát êm dịu, trầm lắng sẽ đưa
trẻ đến tình cảm nhẹ nhàng, sâu lắng có khi cảm giác lại buồn... Với tôi khi
dạy giờ âm nhạc giống như mô tê bí quyết riêng giúp tôi thu hút trẻ, tạo ấn
tượng đẹp khi tới trường lớp.
Ý thức rõ vai trò giáo dục âm nhạc cho nên hoạt đô nê g có chủ đích “Giáo
dục Âm nhạc” đa trở thành mô tê hoạt đô nê g không thể thiếu được trong trường
lớp mầm non và hơn nữa. Cùng với sự quan tâm chỉ đạo của các cấp, trong
những năm qua, bản thân tôi đa và đang cố gắng đi sâu tìm những biê ên pháp
tích hợp nhằm nâng cao chất lượng dạy học cho hoạt đô nê g làm quen giáo dục
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
1
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
âm nhạc. Nhưng đối với đă cê điểm lứa tuổi mầm non đă êc biê êt là trẻ 5-6 tuổi,
giáo dục âm nhạc không chỉ dừng lại ở viê êc cô dạy trẻ hát và múa đơn giản
mà phải tổ chức hát, múa dưới nhiều hình thức và luôn đi cùng với đồ dùng,
đồ chơi âm nhạc và giải thích cho trẻ hiểu để trẻ hát múa tự nhiên. Bên cạnh
đó, giáo dục âm nhạc luôn được thực hiê ên phù hợp với chế đô ê sinh hoạt cả
ngày ở trường của trẻ có ý nghĩa lớn như: Giáo dục âm nhạc được tích hợp
trong giờ thể dục buổi sáng, môn khám phá khoa học, làm quen văn học, hoạt
đô nê g tạo hình, hoạt đô nê g ngoài trời, hoạt đô nê g góc, biểu diễn văn nghê ê…
Nhờ đó mà cuô êc sống của trẻ thêm vui vẻ, hồn nhiên.
Là mô tê giáo viên mầm non. Tôi nhâ ên thấy trẻ em bây giờ rất thông minh
và lanh lợi. Tôi luôn mong muốn truyền đạt thâ êt nhiều kiến thức cho trẻ, giúp
trẻ phát triển hết những khả năng vốn có. Chính vì điều đó tôi đa luôn trăn trở,
tìm tòi và sáng tạo, để tìm ra những cách thức hay, những phương pháp tốt
nhất cho bài giảng của mình. Trong tất cả các môn học của trẻ tôi đă cê biê êt
yêu thích bô ê môn âm nhạc, có lẽ vì bản thân âm nhạc đa mang nhiều thế
mạnh.
Với tầm quan trọng của việc tổ chức làm đồ dùng dạy học, đồ chơi nâng
cao chất lượng giáo dục âm nhạc thông qua việc tổ chức các hoạt động để
phục vụ chuyên môn nên bản thân tôi đa mạnh dạn đi sâu nghiên cứu đề tài:
“Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông
giáo dục âm nhạc”
2. Mục tiêu, nhiê êm vụ của đề tài
* Mục tiêu:
Đưa ra mô êt số biê ên pháp giảng dạy giáo dục âm nhạc đạt hiê êu quả trẻ
được hát được vâ ên đô nê g với những đô nê g tác uyển chuyển và tự nhiên, kích
thích sự hứng thú và ham học của trẻ. Từ đó nâng cao chất lượng giáo dục âm
nhạc trong trường mầm non.
* Nhiê êm vụ: Trang bị cho trẻ mô êt số kỹ năng ca hát, nghe nhạc, vâ ên
đô nê g theo nhạc, vỗ tay theo nhịp, vỗ theo tiết tấu lời ca… Hình thành cho trẻ
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
2
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
những hiểu biết sơ đẳng về cái hay, cái đẹp trong nghê ê thuâ êt âm nhạc ở
trường mầm non. Trẻ có cơ hô êi được cảm thụ, được thể hiê ên mình, được biểu
diễn theo sự sáng tạo của trẻ.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Mô êt số biê ên pháp sư phạm giúp trẻ mầm non 5 - 6 tuổi trường Mầm
non Sơn Ca tích cực tham gia vào hoạt đô nê g giáo dục âm nhạc.
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu:
Hoạt đô nê g có chủ đích và hoạt đô nê g ở mọi lúc mọi nơitrẻ mầm non lớp
lá 5 - 6 tuổi tại trường Mầm non Sơn Ca, xa Dray Sáp, huyê ên Krông ANa,
tỉnh Đăk Lăk.
5. Phương pháp nghiên cứu:
Muốn đề tài này được thành công tôi đa sử dụng những phương pháp
sau:
a) Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luâ ên
- Phương pháp đọc sách, nghiên cứu tài liê êu
b) Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp trực quan thính giác
- Phương pháp dùng từ (giảng giải, chỉ dẫn)
- Phương pháp thực hành nghệ thuật
- Phương pháp dự giờ
c) Phương pháp thống kê toán học
II. Phần nô ôi dung
1. Cơ sở lý luâ nê
Âm nhạc vốn rất gần gũi với trẻ em nhưng ở những năm đầu tiên của
cuô êc sống, những phản ứng vui vẻ của trẻ khi nghe âm nhạc vẫn còn mơ hồ,
thâ êm chí nhiều khi còn lẫn lô nê giữa âm nhạc với các âm thanh khác nhau ở
xung quanh. Khi trẻ bước vào tuổi mẫu giáo nhất là khi trẻ bước vào tuổi 5 –
6 tuổi trở lên trẻ đa cảm nhâ nê được những bài hát và những điê êu nhạc. Tuy
nhiên lòng yêu thích âm nhạc ở các cháu lại ở nhiều mức đô ê khác nhau. Có
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
3
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
cháu yêu đến mức say mê, có cháu lại rất thờ ơ khi nhạc vang lên và mức đô ê
yêu âm nhạc phần lớn do hoàn cảnh cuô êc sống, giáo dục của người lớn xung
quanh. Vì thế cho nên giáo dục âm nhạc là phương tiê ên giáo dục thẩm mỹ,
giáo dục đạo đức, góp phần phát triển trí tuê ê và có sự tác đô nê g lớn đến sự
phát triển tâm sinh lí của trẻ. Âm nhạc đối với trẻ là thế giới kỳ diệu đầy cảm
xúc. Khi nghe nhạc cả người lớn và trẻ em đều muốn cử động theo nhịp, tiết
tấu như là tay đung đưa, chân gõ nhịp.
Trẻ 5 – 6 tuổi các cơ chi đa linh hoạt, nhu cầu vận động của trẻ ngày
càng lớn, các chức năng tâm lý như xúc cảm, tình cảm, ghi nhớ, chú ý đa có
chủ định, trẻ có thể ghi nhớ và thể hiện các vận động phức tạp, trẻ đa biết
chuyển động nhịp nhàng theo tính chất âm nhạc. Trẻ cũng có thể thực hiện
đúng đẹp, diễn cảm các động tác quy định và bước đầu biết sáng tạo một số
động tác cho riêng mình. Cô giáo cần tạo mọi điều kiện cho trẻ được vận
động theo nhạc để thỏa mản nhu cầu vận động của trẻ góp phần nâng cao kỹ
năng vận động cho trẻ.
Tất cả những nô iê dung trên cần được tiến hành thường xuyên đối với trẻ.
Đă êc biê êt để nâng cao chất lượng, sự yêu thích âm nhạc đối với trẻ, giáo viên
phải tự tạo nhiều đồ chơi, đồ dùng dạy học phù hợp, tích hợp giáo dục âm
nhạc với các hoạt đô nê g trong cuô êc sống hằng ngày ở trường Mầm non mô êt
cách lôgich, có hiê êu quả.
2. Thực trạng
+ Ưu điểm
- Nhờ sự quan tâm của ban giám hiê êu trường cùng với sự nhiê êt tình của
phụ huynh, sự nổ lực học hỏi của giáo viên đứng lớp.
- Đa số trẻ của lớp nhanh nhẹn, có sức khỏe tốt để tham gia vào các hoạt
đô nê g của lứa tuổi.
- Trẻ được tham gia nhiều hoạt đô nê g văn nghê ê của nhà trường, giúp trẻ
được thể hiê ên và nâng cao tính tự tin.
- Trẻ có cơ hô êi được cảm thụ, được thể hiê ên mình, được biểu diễn theo
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
4
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
sự sáng tạo của trẻ.
- Lớp được trang bị đầy đủ các trang thiết bị, đồ dùng thuâ ên tiê ên như:
Máy vi tính, ti vi, đầu đĩa… phù hợp với trẻ.
- Các giáo viên của lớp nhiê êt tình, có đủ trình đô ê chuyên môn, có tố chất
tốt về âm nhạc.
- Giáo viên yêu thích, say mê âm nhạc, có khả năng tổ chức hoạt động
âm nhạc, chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện chương trình ngay từ đầu
năm học.
- Ban giám hiê êu nhà trường luôn quan tâm, tạo mọi điều kiê ên thuâ nê lợi
cho giáo viên có đủ phương tiê ên để chăm sóc và dạy trẻ như mở các lớp bồi
dưỡng công nghê ê thông tin cho giáo viên, bồi dưỡng về chuyên môn nghiê êp
vụ…
- Đa số phụ huynh của lớp nhiê êt tình, quan tâm chu đáo tới con em và
thường xuyên trao đổi với giáo viên về tình hình học tâ pê của con em mình.
+ Hạn chế
- Khả năng tiếp thu ghi nhớ của trẻ còn hạn chế, trẻ học trước quên sau
nên cần nhắc cho trẻ hát biểu diễn nhiều lần mọi lúc mọi nơi và tích hợp với
môn học khác nhiều lần thì trẻ mới nhớ được lời bài hát.
- Đa số các cháu nhút nhát, chưa mạnh dạn tham gia biểu diễn. Giờ học
còn chưa chú ý nhiều. Kỹ năng thực hiê ên các hoạt đô nê g của các cháu còn hạn
chế.
- Sự phát triển tâm sinh lý không đồng đều, đa số các cháu con nông dân
tiếp thu những thông tin truyền thông bên ngoài còn châ êm, mô êt số cháu
không có điều kiê ên đi học ngay từ lớp mầm, lớp chồi chỉ học lớp lá nên ảnh
hưởng đến chất lượng học của trẻ.
- Sự sáng tạo của giáo viên còn hạn chế, đồ dùng còn hạn chế về phục vụ
tiết học, còn vài trẻ cá biê tê chưa thâ tê sự ham muốn học còn thụ đô nê g và chưa
tích cực tham gia vào hoạt đô nê g.
- Sự phối hợp với phụ huynh cũng có nhiều khó khăn, các cô có ít thời
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
5
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
gian để trao đổi với từng phụ huynh về đă cê điểm riêng, những mă êt mạnh mă êt
yếu của con em họ.
- Cơ sở vâ êt chất nhà trường còn hạn chế chưa có phòng học âm nhạc cho
trẻ, chưa có giáo viên chuyên dạy âm nhạc.
+ Nguyên nhân chủ quan
- Xuất phát từ sự ham muốn là phải làm sao để cho lớp mình được mạnh
dạn, tự tin khi biểu diễn và thu hút trẻ tích cự tham gia vào hoạt đô nê g.
+ Nguyên nhân khách quan
- Đa số trẻ là con em nông dân điều kiê ên kinh tế còn khó khăn, nên viê êc
cho trẻ tiếp xúc với công nghê ê thông tin còn ít.
- Trình đô ê tiếp thu và kỹ năng vâ ên đô nê g của trẻ còn hạn chế, mô êt số
cháu còn thụ đô nê g, nhút nhát.
- Thời gian làm đồ dùng và tham khảo sưu tầm các tài liê êu còn hạn hẹp.
- Cụ thể thực trạng khi chưa vâ ên dụng biê ên pháp mới tôi đa thống kê
bằng bảng khảo sát sau:
Stt
Những kỹ năng hình thành trên tre
Số tre
Đạt
Khảo sát
1
2
3
4
5
6
Trẻ hứng thú tham gia khi học
Trẻ tham gia nhưng còn thờ ơ
Trẻ mạnh dạn tự tin
Trẻ hát rõ ràng tự nhiên
Khả năng thể hiện bài múa
Khả năng thể hiện sử dụng các dụng cụ gõ
30
30
30
30
30
30
Chưa
đạt
23%
60%
17%
20%
17%
13%
77%
40%
83%
80%
83%
87%
đệm
Đứng trước thực trạng đó tôi đa suy nghĩ, xây dựng và áp dụng. Mô êt số
biê ên pháp giúp trẻ tích cực tham gia vào hoạt đô nê g giáo dục âm nhạc ở
trường mầm non Sơn Ca, để góp phần nhỏ bé vào sự phát triển toàn diê ên
nhân cách của trẻ và phát triển thêm khả năng ca hát của trẻ.
3. Nô êi dung và hình thức của giải pháp
a. Mục tiêu của giải pháp
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
6
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
- Giúp trẻ có khả năng cảm nhâ ên, có biểu hiê ên tích cực khi tiếp xúc với
âm nhạc. Có khả năng thể hiê ên cảm xúc, sáng tạo trong các hoạt đô nê g âm
nhạc.
- Trẻ hát đúng giai điê êu, lời ca, biết hát và vâ ên đô nê g minh họa theo bài
hát. Biết cảm nhâ ên và hưởng ứng cùng cô trong bài nghe hát.
- Trẻ yêu thích, hào hứng tham gia cùng cô vào các hoạt đô nê g âm nhạc.
- Hiểu được sự đổi mới trong các hình thức tổ chức tiết dạy.
- Nắm được các biê ên pháp trong khi tiến hành tiết dạy.
b. Nô êi dung và cách thức thực hiê ên giải pháp
Âm nhạc có ảnh hưởng đến quá trình hoàn thiện cơ thể trẻ. Trước hết,
âm nhạc được coi là phương tiện tốt nhất để phát triển tai nghe. Tính chất đa
dạng của âm nhạc gợi ra những phản ứng gắn với sự thay đổi nhịp tim mạch,
sự trao đổi máu. Vì vậy, giáo dục âm nhạc đối với trẻ mầm non là vô cùng cần
thiết, đòi hỏi cô giáo phải chu đáo, yêu nghề, cho trẻ làm quen với âm nhạc
trong tất cả các hoạt động.
Giáo viên không nhất thiết phải có biệt tài gì trong việc múa hát mới
thành công trong việc dạy nhạc, vận động cho trẻ, bởi vì đức tính quan trọng
nhất của một cô giáo là có một thái độ tích cực, công nhận và trân trọng các
biểu hiện của trẻ. Mỗi trẻ cần có một môi trường mang thông điệp: “Ở đây
con làm gì cũng được, các sáng tạo của con thật tuyệt vời vì con đa tự nghĩ
ra”. Giáo viên phải biết động viên, khen ngợi trẻ kịp thời, có thể thổi vào trẻ
bầu không khí tin tưởng bằng những hành động sáng tạo. Khi trẻ nhận ra rằng
cô giáo tôn trọng và hoan nghênh các biểu hiện cá nhân của chính mình, thì
trẻ sẽ tự tin hơn, nhiều chi tiết phong phú hơn. Khi có được sự tự tin, trẻ tự
thấy hài lòng và hanh diện với suy nghĩ “Mình đa làm được điều gì đó một
mình”. Đồng thời giúp trẻ say sưa, thích thú hơn trong nhiều giờ hoạt động
khác.
Dựa vào tình hình thực tế ở từng lớp giáo viên tự xây dựng hình thức
bài dạy cho lớp của mình, vì vậy trước khi bắt đầu bất cứ hoạt động âm nhạc
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
7
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
nào với một nhóm trẻ, giáo viên nên vạch sẵn một loạt các hoạt động giúp cân
bằng giữa yên tĩnh và ồn ào, giữa năng động với nghỉ ngơi. Một giáo viên có
kinh nghiệm sẽ chóng nhận ra trạng thái của nhóm và sẽ sẵn có trong tay đầy
đủ các nội dung, hình thức lựa chọn phù hợp hơn.
Để tổ chức tốt trò chơi, vận động sáng tạo theo nhạc cho trẻ đòi hỏi
giáo viên lập kế hoạch và tập duyệt nghiêm túc như thể sẽ biểu diễn thực sự
trước khán giả. Nếu trong lúc đang dẫn dắt trẻ múa mà giáo viên còn lo ngó
vào sách, vở bài soạn thì sẽ không thể giao tiếp trực tiếp phát hiện phản ứng
của trẻ. Nếu giáo viên thiếu tự tin khi nhớ thiếu lời bài hát thì làm sao giáo
viên có thể lôi kéo trẻ tập trung được? Giảng dạy hiệu quả đòi hỏi mỗi cô giáo
phải “làm bài tập ở nhà”. Và chính điều đó sẽ mang lại cho cô giáo sự tự tin
qua luyện tập như các trẻ nhỏ vậy thôi.
* Biê ôn pháp 1: Xác định trọng tâm của tiết giáo dục âm nhạc
Do đặc điểm của lứa tuổi mầm non nên giáo dục các cháu cần tiến hành
theo phương châm "Học mà chơi - chơi mà học" theo chương trình giáo dục
Mầm non mới. Một giờ học giáo dục âm nhạc cô xây dựng theo các cách khác
nhau, mỗi giờ học chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong một hoạt động:
Trọng tâm là ca hát thì nội dung chính là tập cho các cháu hát thuộc bài hát,
hát rõ lời, đúng nhạc, hát đúng nhịp, đúng tiết tấu, đúng lời.
Nếu trọng tâm là nghe hát thì phần nghe hát phải kéo dài hơn, chủ yếu là
trẻ được nghe cô hát. Đây là mô êt món quà âm nhạc đối với trẻ vì thế trong
giờ cô hát cháu nghe cô phải trang bị thâ êt đă cê sắc từ trang phục biểu diễn,
màu sắc trạng thái, giọng hát hay, phong cách biểu diễn cho mỗi tiết nghe hát.
Ví dụ: Khi cô hát cháu nghe bài “Cô giáo miền xuôi” cô xuất hiê ên từ phía sau
tấm bảng đa được che phủ bằng khăn để làm cánh gà với trang phục đa được
cô trang trí như cô kết vòng hoa đa được cắt từ các miếng xốp để đô iê lên đầu
và từ chiếc váy che nắng cô sẽ dùng để làm váy trang phục của người dân tô cê
miền xuôi và thể hiê ên bài hát vui tươi, nhí nhảnh cùng các điê êu múa uyển
chuyển, vui nhô nê , từ đó trẻ cảm nhận được tính chất, tình cảm của âm nhạc
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
8
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
nên trẻ sẽ tích cực tham gia hưởng ứng cảm xúc với những trạng thái cảm xúc
có trong tác phẩm.
Nếu trọng tâm là biểu diễn văn nghệ thì cô tổ chức cho trẻ biểu diễn
giống như một đêm văn nghệ, giúp trẻ ôn lại những bài đa học, tự tin mạnh
dạn trước đông người. Dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống động của
đời sống, giúp trẻ hình thành sự liên tưởng.
Nếu trọng tâm là vận động theo nhạc thì cô hướng dẫn trẻ cách vận động
theo bài hát để tạo cho bài hát hay hơn, trẻ hứng thú hơn. Việc dạy trẻ vận
động nhịp nhàng theo nhịp điệu âm nhạc không chỉ giúp trẻ tập phối hợp các
động tác đi lại vững vàng, chạy nhẹ nhàng. Tất cả những vận động của tay
chân, thân mình nhờ có sự phụ hoạ âm nhạc trở nên chính xác, nhịp nhàng
hơn. Vận động theo nhạc tạo cho trẻ sự hoạt bát, nhanh nhẹn, có tư thế đẹp,
duyên dáng…v..v…Để thu hút vào giờ học và giúp trẻ làm quen với hoạt
động âm nhạc được tốt hơn, giáo viên cần đầu tư, nghiên cứu, sáng tạo trong
phương pháp dạy học: Vào đầu giờ học cô có thể trò chuyện về chủ đề, xem
vật thật, tranh ảnh, hình ảnh qua máy vi tính... Có chủ đề theo nội dung bài
dạy để dẫn dắt trẻ tới tác phẩm, vào bài học một cách nhẹ nhàng, tự tin không
gò bó trẻ. Mọi giờ học hoạt động làm quen âm nhạc đều có phần nghe hát và
trò chơi âm nhạc. Vì sự cảm thụ âm nhạc gắn bó chặt chẽ với sự phát triển
nhận thức. Nó đòi hỏi trẻ phải chú ý, quan sát nhạy bén. Trẻ tập trung nghe
nhạc, so sánh âm thanh làm quen với ý nghĩa biểu cảm của âm thanh đó, ghi
nhớ những đặc điểm, tính chất của hình tượng âm nhạc. Trò chơi âm nhạc
giúp trẻ thoải mái, vận động chạy nhảy... trẻ sẽ hoạt bát nhanh nhẹn và rất
hứng thú trong giờ học.
Muốn một giờ hoạt động âm nhạc đạt kết quả cao đòi hỏi cô giáo phải
hát đúng nhạc, có sử dụng đàn, nhạc cụ để trẻ được làm quen với nhạc, cô hát
càng hay càng thu hút trẻ vào giờ học. Cô hát phải thể hiện tình cảm sắc thái
của bài hát, cô giới thiệu dẫn dắt hay có nội dung để trẻ hát cùng cô cả bài. Cô
phải chuẩn bị nhạc cụ cho trẻ như ở lớp tôi: tôi sử dụng phách tre, phách gỗ,
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
9
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
xắc xô, lúc lắc, trống cơm.... Trẻ hát đúng, hát hay chưa đủ mà còn dạy trẻ
vận động theo nhạc, biết phối hợp âm nhạc nhịp điệu. Trẻ vừa hát vừa vận
động theo nhạc giúp trẻ biết cảm nhận về âm nhạc, trông trẻ thật hồn nhiên dễ
thương. Hầu hết các bài hát có thể cho trẻ vận động múa. Vì múa là hoạt động
nghệ thuật, dùng hình thể, tư thế để biểu hiện lên tư tưởng, tình cảm của một
tác phẩm. Múa và âm nhạc quan hệ mật thiết và không tách rời nhau. Một bài
hát cho trẻ làm quen 2, 3 cách vận động khác nhau để thay đổi hình thức, giúp
trẻ làm quen với nhiều loại hình tiết tấu và không làm trẻ bị nhàm chán. Có
thể cho trẻ mặc trang phục theo bài hát, giúp trẻ biết trang phục của một số
vùng miền theo nội dung bài hát. Khi chọn bài hát nghe tôi chọn bài hát có
nội dung phù hợp toát lên nội dung chính của bài dạy hát.
Ví dụ: Dạy hát bài "Cháu yêu cô chú công nhân" thì tôi chọn bài nghe
hát: "Ước mơ xanh" nhằm hướng trẻ vào nội dung bài học một cách dễ dàng
và dễ giáo dục cho trẻ. Trẻ được nghe những bản nhạc phù hợp, trẻ sẽ cảm
nhận giai điệu, ý nghĩa đời sống văn hoá vùng miền qua bài hát. Khi múa có
thể mặc trang phục theo yêu cầu theo bài hát để bài học thêm sinh động và
hứng thú hơn.
Để tăng phần hấp dẫn của giờ học cho trẻ chơi trò chơi âm nhạc nhằm
phát triển năng khiếu, ôn luyện kiến thức kỹ năng cho trẻ về âm nhạc. Sự
phản ứng âm thanh khác nhau để phát triển khả năng nghe nhạc của trẻ. Cô
hướng dẫn cách chơi rõ ràng, cụ thể, dần dần nâng cao yêu cầu của trò chơi.
Tôi cho số đông trẻ được tham gia chơi, tôi nhận thấy một giờ hoạt động âm
nhạc cần đảm bảo các nội dung: Ca hát, vận động theo lời ca, trẻ được nghe
hát và được chơi trò chơi âm nhạc. Trong một tiết học được tổ chức thực hiện
như trẻ được chơi với cô, được gần gũi trò chuyện với cô, không gò bó trẻ. Về
đội hình không cứng nhắc như trước đây, có thể cho trẻ thay đổi nhiều đội
hình khác nhau: Hình tròn, chữ u, tự do... để trẻ được thoải mái hoạt động
nhanh nhẹn. Trong giờ hoạt động âm nhạc cần cho trẻ làm quen với một số
bài hát khác, có nội dung phù hợp và phù hợp với lứa tuổi có thể do cô sáng
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
10
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
tác hoặc sưu tầm.
Trong giờ học tôi luôn tuyên dương kịp thời những cháu hát đúng, hát
hay, vận động thành thạo theo lời ca nhằm khuyến khích trẻ học tốt hơn.
Tuyệt đối không chê trẻ, tôn trọng trẻ, nhẹ nhàng sửa sai đối với những trẻ
thực hiện chưa đúng. Việc dạy học phụ thuộc vào việc giáo dục. Do đó nội
dung các bài dạy không chỉ đơn thuần là một nội dung cần dạy cho trẻ mà còn
là một phương tiện giáo dục. Vì vậy tôi luôn quan sát và nhận xét xem trong
quá trình học tập trẻ có hoạt động không? Có thích thú không? Tìm hiểu
nguyên nhân vì sao trẻ không hoà đồng cùng bạn để có hướng tìm cách đưa
trẻ hoà nhập với bạn bè, dần dần tôi thấy trẻ rất thích học giáo dục âm nhạc và
tích cực tham gia vào các hoạt động giáo dục âm nhạc.
* Biê ôn pháp 2: Lồng ghép giáo dục âm nhạc qua các môn học khác
- Ngoài giờ âm nhạc thì âm nhạc còn được sử dụng ở các tiết học khác,
đây là phương pháp dạy tích hợp có hiệu quả rất cao cho các tiết học vì âm
nhạc thu hút trẻ rất cao vào bài học mà giáo viên muốn truyền đạt, điển hình
như các tiết học như:
+ Kích thích trẻ yêu âm nhạc hơn qua môn làm quen chữ cái:
Trong giờ làm quen với chữ cái yêu cầu cháu nhận mặt chữ bằng nhiều
biện pháp khác nhau thì song song với việc nhận biết chữ cái, âm nhạc nghe
trong giờ học cũng góp phần giúp trẻ nhận biết thêm như: ôn nhóm chữ cái a,
e, u, ư, ô, ơ qua bài hát “Múa cho mẹ xem” sáng tác của nhạc sĩ Xuân Giao.
Mặc dù phần nội dung này không đi sâu vào cấu trúc giờ dạy nhưng khi
trẻ thuộc bài hát thì trẻ nhớ được chữ và phân biệt được sự giống và khác
nhau giữa các chữ cái đó từ đó thu hút trẻ tích cực tham gia vào hoạt động hơn.
+ Kích thích trẻ yêu âm nhạc hơn qua môn làm quen văn học:
Trong giờ làm quen văn học giáo viên dạy trẻ cảm thụ bài thơ, câu
chuyện thông qua việc đọc diễn cảm, hiểu nội dung... để truyền đạt tới trẻ
những vẻ đẹp của tiếng nói dân tộc, sản phẩm trí tuệ và tình cảm của bao thế
hệ người Việt Nam nối tiếp nhau.
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
11
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
Thông qua việc dạy bài thơ “Hoa kết trái” của Thu Hà, sau khi trẻ đọc
thơ xong cô kết hợp cho trẻ nghe bài hát “Màu hoa” do nhạc sĩ Hồng Đăng
sáng tác. Và chính giai điệu trữ tình của bài hát giúp cho ý thơ trong bài thơ
được nâng cao, tiết học thêm sinh động, phong phú và trẻ rất chú ý.
Có nhiều bài thơ có cùng chủ đề với bài hát, tuy là lời thơ không hoàn
toàn trùng với lời bài hát nhưng mang ý nghĩa mở rộng nhận thức cho trẻ
trong tiết học đó như:
Trẻ đọc bài thơ “Chú bô ê đô êi hải quân”
Đứng canh ngày canh đêm
Ngoài xa vời hải đảo
…
Giữ lấy biển lấy trời
Tác giả – Vân Đài
Sau khi đọc thơ kết hợp hát bài: “Cháu hát về đảo xa” (Hoàng Văn
Yến) giúp trẻ cảm thụ và hiểu thêm nội dung bài thơ. Đồng thời thể hiện tình
cảm của trẻ thông qua tiết học đó.
Khi cho trẻ đọc bài thơ “Ảnh Bác” kết hợp nghe hát bài “Nhớ ơn Bác”
của Phan Huỳnh Điểu; Thơ “Hạt gạo làng ta” kết hợp nghe hát bài “Hạt gạo
làng ta” của Trần Đăng Khoa.
Ngoài ra còn chọn những bài hát có đề tài như bài thơ: “Chim chích
bông” của Nguyễn Viết Bính, “Mẹ và cô” của Trần Quốc Tuấn...
Đây là một kinh nghiệm làm cho các tiết thơ, truyện thêm phần sinh
động, hấp dẫn đồng thời giúp trẻ cảm thụ nội dung của bài thơ, câu chuyện đó
qua bài hát đó chứ không phải là một nội dung lồng ghép để chuyển tiếp cho
hay.
Ngoài ra một số bài đồng dao, thơ, truyện trong chương trình cũng
được nhiều nhạc sĩ sáng tác thành nhạc và cũng từng được xoay chuyển hát
như: “Gánh gánh gồng gồng”; “Chi chi chành chành”; “Rềnh rềnh ràng ràng”
Giúp trẻ tiếp thu nhanh, mau thuộc và gây hứng thú trong quá trình học
của cháu và trẻ tích cực tham gia vào hoạt động học tốt hơn.
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
12
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
+ Kích thích trẻ yêu âm nhạc hơn qua môn khám phá khoa học:
- Để giúp trẻ hiểu đúng đắn về những đề tài của giờ hoạt động chung
làm quen khám phá khoa học thông qua việc trò chuyện, đàm thoại, quan sát,
trò chơi...thì việc kết hợp sử dụng âm nhạc trong giờ học góp phần tạo cho trẻ
có cảm xúc với các đối tượng như bài “Giới thiệu một số cây xanh” yêu cầu là
trẻ phân biệt được một số loại cây xanh, so sánh, nhận xét sự giống và khác
nhau...biết công dụng, lợi ích, yêu quí, bảo vệ...Sau đó ta cho trẻ nghe bài
“Em yêu cây xanh” hoặc có thể cho cháu nghe bài “Lý cây xanh” dân ca Nam
bô ê.
- Trong chủ đề thế giới đô nê g vâ êt như “Đô nê g vâ êt nuôi trong gia đình”
giáo viên yêu cầu trẻ nắm được tên gọi, đă êc điểm, yêu quí bảo vê ê các con
vâ êt...kết hợp cho trẻ nghe bài “Gà trống, mèo con và cún con” ...
- Khi dạy đề tài “Chú bộ đội” nghe bài “Cháu thương chú bộ đội”,
“Làm chú bộ đội”, “Gác trăng” của Nguyễn Trí Tân...Nhằm giúp trẻ hiểu
được trong đêm trung thu đó các chú bộ đội phải đứng gác giữ cho Tổ quốc
được thanh bình để các em thiếu nhi được “Rước đèn trong đêm trăng”.
- Và còn nhiều chủ đề khác cũng vậy, ở đây chúng ta không nên dừng
lại ở phần nghe để chuyển tiếp mà nghe hát để nắm thêm nội dung thông qua
đề tài dạy đó để thu hút trẻ tham gia vào hoạt động một cách tích cực hơn.
+ Kích thích trẻ yêu âm nhạc hơn qua môn tạo hình:
Giáo dục âm nhạc trong giờ tạo hình ngoài việc trẻ thực hành, cô mở
máy cho trẻ nghe nhiều bài hát có nội dung tương đối phù hợp với đề tài đó,
thì ở đây ngoài nội dung trên tôi đa tổ chức nhiều tiết ở trên lớp với nội dung
là cho trẻ nghe bài hát có nội dung phù hợp với đề tài và dạy vào phần hướng
dẫn, đàm thoại trước khi trẻ thực hành. Sau đó từ nội dung bài hát giáo viên
kết hợp đàm thoại như: Vẽ quả, nghe hát bài “Đố quả” rồi cô cùng trẻ trò
chuyện về các loại quả trong bài hát.
+ Trong bài hát các con vừa nghe những loại quả đó có mùi vị gì?
+ Ngoài những loại quả đủ cấu tạo, hình dáng đó thì bài hát còn có gì
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
13
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
nữa ( có lá, có cây...)
Những câu hỏi đàm thoại đó giúp trẻ có thêm một số ý tưởng trong quá
trình vẽ để có sản phẩm sáng tạo. Từ đó, kích thích trí tưởng tượng, sự sáng
tạo của trẻ và trẻ tích cực tham gia vào hoạt động hơn.
* Biê ôn pháp 3: Giáo dục âm nhạc ở mọi lúc mọi nơi:
Thực tế giáo dục âm nhạc ở trẻ mầm non cho ta thấy rằng năng lực tiếp
thu thẩm mỹ về âm nhạc của trẻ không thể tự nó mà phát triển được, mà phải
qua một quá trình: Học - chơi và mọi lúc mọi nơi.
Mọi lúc mọi nơi cũng cần cho trẻ làm quen với âm nhạc. Vào buổi sáng
giờ đón trẻ tôi cho trẻ nghe nhạc những bài trong và ngoài chương trình phù
hợp với lứa tuổi phù hợp với chủ đề. Ví dụ như bài “Ngày vui của bé”, “Cháu
đi mẫu giáo” chủ đề trường mầm non và ngày hô êi đến trường của bé, bài hát
“Mừng sinh nhâ êt” chủ đề bản thân, bài hát “Gia đình nhỏ hạnh phúc to” chủ
đề gia đình … các bài hát được thay đổi liên tục theo chủ đề mà trẻ đang học
để trẻ có thể cảm nhận cảm thụ tốt hơn về âm nhạc.
Ví dụ:
- Giờ đón trẻ và tập thể dục buổi sáng
Giờ đón trẻ là lúc cần tạo không khí vui vẻ, lôi cuốn trẻ đến trường, vì
các cháu chưa tự giác. Giai đoạn này trẻ tạm thời bứt ra những tình cảm âu
yếm mà bố mẹ dành cho để đến trường, lúc này âm nhạc góp phần tác động
rất lớn. Trường Mầm non Sơn Ca nơi tôi công tác đa sử dụng một số bài hát
rất phù hợp với từng chủ đề chủ điểm để lôi cuốn thu hút trẻ trong giờ đón trẻ
và giờ thể dục buổi sáng như: ca khúc “Ngày vui của bé” sáng tác Hoàng Văn
Yến bởi vì bài hát có nhịp điệu vừa phải, sắc thái vui vẻ trong lời ca:
“Hàng cây đung đưa...
Mầm non ngày hô iê của bé đến trường...”……v…v…
- Giờ hoạt đô nê g ngoài trời
Trong khi cho trẻ hoạt đô nê g ngoài trời, cô cũng có thể cho trẻ hát, vâ ên
đô nê g theo nhạc nhằm giúp trẻ thư giản, kích thích óc sáng tạo. Ví dụ: Sau khi
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
14
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
cho trẻ quan sát và đàm thoại về con chim, cô có thể cho trẻ đứng thành đô êi
hình vòng tròn để múa hát bài “Thâ êt là hay”; khi cho trẻ quan sát vườn rau,
cô cho trẻ hát bài “Bé thích ăn rau”.
- Giờ ăn trưa và trước giờ ngủ trưa của trẻ
Trước giờ ăn trưa, cô cũng có thể cho trẻ hát theo nhạc bài hát “Mời bạn
ăn” có nô iê dung giáo dục dinh dưỡng để có cơ thể khỏe mạnh thì cần phải ăn
uống đầy đủ chất. Trước giờ ngủ cô mở nhạc các thể loại nhạc nhẹ như dân
ca, hát ru cho trẻ nghe hoă êc cô hát cho trẻ nghe một số bài hát như bài hát
“Ru con” dân ca Nam Bộ; “Ru em” dân ca Xơ Đăng; “Lời ru mùa đông” của
Đặng Hữu Phúc; “Mẹ yêu con” của Nguyễn Văn Tý… để trẻ cảm nhâ ên được
giai điê êu nhẹ nhàng của những làn điê êu dân ca, lời ru, từ đó giúp trẻ đi vào
giấc ngủ nhẹ nhàng, êm ái và thoải mái hơn.
- Giờ hoạt đô nê g chiều
Trong giờ hoạt đô nê g chiều cô có thể tổ chức cho trẻ hoạt đô nê g âm nhạc
theo ý thích (hát, múa, gõ đê êm theo bài hát). Cô khuyến khích cả lớp cùng
tham gia. Đây là cơ hô êi để trẻ học hỏi lẫn nhau, chia sẻ cảm xúc và cùng hợp
tác biểu diễn.
Đây là phương pháp giáo dục mầm non đạt hiệu quả cao. Qua thực tế,
trong các giờ dạy trẻ về thơ, truyện, làm quen chữ cái khám phá khoa
học,...có sự tham gia các đoạn nhạc dùng để chuyển tiếp sẽ làm cho tiết học
không bị nhàm chán thu hút trẻ tích cực tham gia vào tiết học và tiết học trở
nên phong phú hơn.
* Biện pháp 4: Nâng cao chất lượng âm nhạc thông qua hoạt động chơi
+ Giáo dục âm nhạc thông qua giờ hoạt động ngoài trời:
Hoạt động ngoài trời cũng cần cho trẻ làm quen với âm nhạc, hát những
bài có nội dung theo đề tài hoặc giáo dục cho trẻ thông qua các bài như:
"Quan sát vườn hoa trong sân trường".
Sau khi quan sát xong cô cho trẻ hát bài "Màu hoa" hoặc "Ra vườn
hoa"... Qua đó trẻ sẽ được củng cố lại bài hát cũ hoặc làm quen với bài hát
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
15
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
mới. Giáo dục các cháu không bứt hoă êc hái hoa, có ý thức chăm sóc và bảo
vệ hoa. Hình thành cho trẻ tình yêu thiên nhiên cuộc sống... Cùng trẻ trò
chuyện về bài hát, giải thích cho trẻ về nội dung lời ca, có âm nhạc nhận thấy
trẻ thích hẳn lên, vui thú, làm cho hoạt động thêm nhẹ nhàng, thoải mái. Từ
đó nhận thấy trẻ rất thích được dạo chơi, trẻ nhanh nhẹn hào hứng tham gia
vào các hoạt động, còn giúp trẻ củng cố lại kiến thức đa học hoặc làm quen
với bài hát mới giúp trẻ vào giờ học âm nhạc được dễ dàng, tự tin hoà mình
cùng cô. Nhận thấy bước đầu trẻ có khả năng phát triển về âm nhạc.
+ Giáo dục âm nhạc thông qua giờ hoạt động góc:
Theo chương trình giáo dục Mầm non mới hiện nay, hoạt động góc đi đôi
với hoạt động học có chủ đích. Ở hoạt động học có chủ đích, mỗi tuần chỉ có
một giờ hoạt động, vì vậy việc hướng dẫn trẻ hoạt động theo nhạc thông qua
các giờ hoạt động cũng là biện pháp rất cần thiết. Phương pháp này nhằm phát
triển ở trẻ cảm giác nhịp điệu về âm nhạc, qua đó giúp trẻ thể hiện nhịp điệu
âm nhạc bằng chính hoạt động của mình. Trẻ có thể cảm nhận và tự vận động
theo ý thích của mình. Tôi hướng dẫn trẻ vận động dưới nhiều hình thức:
- Hát kết hợp vỗ tay đệm theo bài hát.
- Hát kết hợp nhún nhảy, lắc lư, giậm chân...
- Hát kết hợp một số động tác đơn giản như vẫy cánh tay, cuộn cổ tay,
nhún, đi, chạy...
- Hát kết hợp minh hoạ theo lời ca.
Để thực hiện có hiệu quả các hình thức trên, tôi hướng dẫn thực hiện
bằng cách:
+ Bắt nhịp cho trẻ hát và cho trẻ vỗ tay cùng cô (Cô vỗ tay chậm, nhịp
nhàng để trẻ vỗ theo)
+ Bắt nhịp cho trẻ hát hoặc bật băng casset, cô và trẻ cùng nhún nhảy
hoặc lắc lư theo bài hát.
+ Những bài hát nào có thể múa minh hoạ, cô cho trẻ vừa hát theo băng
nhạc vừa làm động tác minh hoạ cùng cô.
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
16
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
Việc cho trẻ vận động theo nhạc ở hoạt động góc chủ yếu giúp trẻ biết
hưởng ứng cảm xúc bằng chính những phản ứng của cơ thể sao cho phù hợp
với nhịp điệu âm nhạc, không nhất thiết yêu cầu trẻ phải vận động giống như
cô, có thể cho trẻ tự sáng tạo theo ý thích của mình để từ đó thu hút trẻ tham
gia một cách tích cực hơn.
* Biện pháp 5: Một số trò chơi phục vụ âm nhạc
Đối với trẻ thơ, được hoạt động với âm nhạc thông qua các trò chơi là
một biện pháp hữu hiệu nhất. Trò chơi đa trở thành phương tịên để đem đến
cho trẻ các yếu tố diễn tả của nghệ thuật sinh động, nó có tác dụng mạnh mẽ
nhưng lại đến với trẻ một cách nhẹ nhàng, thoải mái.
Hiện nay, trò chơi âm nhạc được coi là một trong các hình thức vận động
theo nhạc của chương trình giáo dục âm nhạc Mầm non. Nó có vai trò quan
trọng giúp trẻ luyện tai nghe nhạc, củng cố ca hát, tạo cảm giác nhịp điệu,
phát triển năng khiếu âm nhạc. Các yếu tố đó góp phần làm cho trẻ cảm thụ
âm nhạc.
Mỗi loại trò chơi đều có ý nghĩa giúp trẻ phát triển trí tuệ, tạo cho trẻ có
những phản xạ nhanh, nhạy, có tác dụng trong việc củng cố và tiếp thu những
nội dung giáo dục. Đặc biệt trò chơi âm nhạc còn rèn luyện cho trẻ có kĩ năng
thông qua tai nghe âm nhạc.
Chính vì vậy bản thân đa tìm tòi, sáng tác, cải biên một số trò chơi nhằm
làm tăng thêm sự phong phú âm nhạc cho trẻ.
+ Trò chơi “Đâ êp bóng chọn chữ”:
Trò chơi giúp trẻ nhanh nhẹn, linh hoạt, đoán đúng tên bài hát
- Chuẩn bị: Bóng bay, một số bài hát trong các bài hát trong chương trình
mà trẻ đa thuộc.
- Cách chơi: Chia lớp thành hai nhóm thi đua với nhau. Từng trẻ trong
đô iê nhún bâ tê , đâ pê bóng đến khi bóng rơi và xem trên bóng có chữ cái gì để
đoán tên bài hát theo chữ cái đầu, sau đó trẻ thể hiê ên bài hát. Nếu đoán chính
xác tên bài hát và thể hiê ên được bài hát, trẻ được tă nê g mô êt bông hoa. Kết
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
17
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
thúc đô êi nào có nhiều hoa hơn, đô êi đó sẽ chiến thắng.
+ Trò chơi: “Tiếng hát ở đâu”
Trò chơi tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng nghe tiếng hát và giúp trẻ
phát triển thính giác, khả năng chú ý và định hướng trong không gian của trẻ.
- Chuẩn bị: Một số bài hát có trong chương trình
- Cách chơi: Mô êt trẻ đứng giữa lớp, đô êi mũ che kín mắt hoă êc dùng băng
vải bịt mắt. Mô êt hoă êc hai trẻ được chỉ định hát. Trẻ đứng ở giữa lớp bị bịt
mắt không nhìn thấy bạn hát nhưng nghe và chỉ về hướng có tiếng hát và nói
tên người hát. Khi chơi đa thành thạo, cô cho trẻ chơi nâng cao yêu cầu bằng
cách trẻ chỉ tay về hướng có tiếng hát và nói tên người hát, nếu nói đúng thì
cả lớp vỗ tay, nếu nói sai thì phải nhảy lò cò hoă êc hát mô êt bài.
+ Trò chơi: “Nhă êt sỏi gõ ba nhịp phách”
Trò chơi này giúp trẻ phát triển cảm giác nhịp điê êu, tâ pê gõ nhịp ba
phách.
- Chuẩn bị: Các hòn sỏi và bài hát có trong chương trình mà trẻ đa được
học.
- Cách chơi: Cô chọn bài hát có nhịp lấy đà ở phách thứ ba. Trẻ ngồi
thành hàng ngang hoă êc vòng tròn. Mỗi trẻ có mô êt đống sỏi có số lượng bằng
số lượng nhịp trong bài hát. Các cháu hát và nhă êt sỏi vào phách thứ ba trong
nhịp lấy đà, sau đó gõ hòn sỏi xuống nền nhà vào các phách theo nhịp bài hát:
Phách thứ nhất gõ, phách thứ hai bỏ hòn sỏi xuống bên cạnh. Tiếp theo trẻ
nhă êt hòn sỏi ở phách thứ ba của ô nhịp kế tiếp và thực hiê ên lại chu kỳ ban
đầu. Cứ như vâ êy trẻ sẽ nhă êt hết sỏi để sang mô êt bên. Kết thúc bài hát, trẻ nào
vừa nhă êt hết sỏi là thực hiê ên đúng nhịp phách của bài hát, được cô giáo khen.
Trẻ nào nhă êt thừa hoă êc thiếu sỏi là chưa thực hiê ên đúng phách của bài hát, sẽ
phải nhảy lò cò mô tê vòng.
+ Trò chơi “Ô cửa bí mật”
Trò chơi giúp trẻ được ôn luyện các bài hát, tạo cho trẻ mạnh dạn lên
biểu diễn và mong muốn được khám phá những bí mật bên trong những ô
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
18
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
cửa.
- Chuẩn bị: Cô chuẩn bị một phần mềm Powerpoint các ô cửa bí mật, bên
trong các ô cửa có các hình ảnh chứa nội dung bài hát mà cô muốn trẻ hát. Ví
dụ: Chủ đề nghề nghiệp, cô chọn các hình một số nghề nghiệp phổ biến mà
trẻ biết rồi cho trẻ chọn ô cửa trẻ muốn chọn, rồi cho trẻ về tổ để bàn bạc suy
nghĩ rồi cả tổ cùng hát bài hát có nội dung như hình vẽ ấy, cô giáo sẽ đánh
đàn cho trẻ ở tổ đó để thực hiện bài hát mà trẻ thể hiện. Phần thưởng dành cho
các đội hát đúng với nội dung ô cửa.
- Cách chơi: Chia trẻ làm 3 tổ, 3 tổ trưởng lần lượt lên đại diện chọn ô
cửa, rồi về tổ mình suy nghĩ 1 phút, hết 1 phút cả tổ cùng thực hiện bài hát
như nội dung ô cửa vừa mở ra.
Ví dụ: Chủ đề thế giới động vật, tổ 3 mở ô cửa số 3 có con mèo thì hát
một bài hát nói về con mèo như: “Ai cũng yêu chú mèo” hay “Thương con
mèo”...
Nếu mở ô cửa nào mà hát được bài hát có nội dung đúng với hình ảnh
trong ô cửa đó thì đội đó được tặng một hộp quà. Tiếp tục đội kia chọn ô cửa.
Nếu đội nào chọn ô cửa mà không hát được bài hát có nội dung như hình ảnh
trong ô cửa thì quyền hát thuộc về đội bạn.
+ Trò chơi “ Ai nhanh nhất”
Trò chơi phát triển tai nghe, trẻ phản ứng nhanh với các loại tiết tấu
khác nhau và ghi nhớ có chủ định.
- Chuẩn bị: 5 - 6 khu vườn, xắc xô, đàn ocgan.
- Cách chơi: Cô có từ 5 - 6 khu vườn, cô mời mô êt số trẻ lên chơi, số trẻ
nhiều hơn số khu vườn. Khi cô hát nhỏ, các con đi nhẹ nhàng xung quanh khu
vườn, khi cô hát to các con đi nhanh, khi có hiê êu lê ênh của cô, các con nhanh
chân chạy về khu vườn (mỗi bạn là mô tê khu vườn). Ai không tìm được khu
vườn cho mình thì bị phạt nhảy lò cò quanh khu vườn.
Ở mỗi tiết học tôi đều cho trẻ chơi trò chơi âm nhạc khác nhau để tránh
nhàm chán đồng thời để thu hút trẻ tham gia vào hoạt động một cách tích cực
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
19
Mô ôt số biênô pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi tích cực tham gia vào hoạt đô ông giáo dục âm nhạc
hơn.
* Biện pháp 6: Nâng cao chất lượng âm nhạc thông qua hoạt động
biểu diển văn nghệ vào lúc nêu gương cuối tuần
Ở Hoạt động biểu diễn văn nghệ nêu gương cuối tuần, mỗi tuần chỉ có
một giờ hoạt động, vì vậy việc hướng dẫn trẻ hoạt động biểu diễn thông qua
giờ hoạt động nêu gương cũng là biện pháp rất cần thiết. Phương pháp này
nhằm phát triển ở trẻ tính tự lập mạnh dạn biểu diễn trước đám đông, giáo
viên lập kế hoạch và tập duyệt nghiêm túc như sẽ biểu diễn thực sự trước
khán giả. Qua đó giúp trẻ thể hiện nhịp điệu âm nhạc bằng chính hoạt động
của mình. Trẻ có thể cảm nhận và tự vận động theo ý thích của mình. Trẻ
hứng thú khi tham gia hoạt động vì được biểu diễn ca hát như là một ca sĩ
biểu diễn, trẻ thích thể hiện mình cho mọi người xem.
Tôi hướng dẫn khuyến khích trẻ vận động dưới nhiều hình thức:
Ví dụ: Cho trẻ biểu diễn theo nhóm, theo từng cá nhân trẻ, giúp trẻ
mạnh dạn hơn, tự tin hơn. Trẻ làm MC người dẫn dắt giới thiệu chương trình
biểu diễn văn nghệ cuối tuần. Để thực hiê ên tốt cho buổi biểu diễn tôi cũng
mời phụ huynh cùng tham gia trong chương trình biểu diễn như để hóa trang
giúp trẻ, sắp xếp cuối giờ…
* Biênô pháp 7: Giáo dục âm nhạc thông qua các hội thi, ngày hội:
Một năm trường mầm non Sơn Ca nơi tôi đang công tác, có tổ chức rất
nhiều ngày hội ngày lễ và các cuộc thi cho các bé. Điển hình như học kỳ I của
năm học 2016 - 2017 vừa qua trường tôi đa tổ chức ngày “Ngày hội đến
trường của bé”, “Bé vui Tết Trung Thu”, “Ngày nhà giáo Viê êt Nam”…Ở mỗi
một ngày hội, ngày thi trường tôi đa dàn dựng để tổ chức các tiết mục văn
nghệ vô cùng đặc sắc, sinh động và công phu.
Trong các ngày lễ, hội thi, trường tôi có mời đông đủ phụ huynh tham
dự. Nhận thấy nhiều phụ huynh rất phấn khởi về những kết quả của con mình.
Điều này có tác dụng rất lớn đến việc thu hút phụ huynh đưa con đến trường
lớp mầm non và lòng tin đối với nhà trường. Và cũng là để phụ huynh có
Người thực hiên:
ô H’Dinh Byă – Trường Mầm Non Sơn Ca
20
- Xem thêm -