Tài liệu Sáng kiến một vài biện pháp nhằm xây dựng ban chỉ huy đội vững mạnh trong trường tiểu học

CÔÔNG HÒA XÃ HÔÔI CHỦ NGHĨA VIÊÔT NAM Đô Ôc lâ Ôp - Tự do - Hạnh phúc MÔ TẢ SÁNG KIẾN Mã số:……………………………………………….. 1. Tên sáng kiến: “Mô ôt vài biê ôn pháp nhằm xây dựng Ban chỉ huy Đô ôi vững mạnh trong trường tiểu học”. 2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Công tác Đô ôi. 3. Mô tả bản chất của sáng kiến 3.1. Tình trạng các giải pháp đã biết Những năm gần đây dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự dìu dắt của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, phong trào hoạt động Đội của Thiếu nhi cả nước ngày càng phát triển mạnh mẽ, hoạt động Đội đã thực sự trở thành nơi hội tụ của Thiếu niên, Nhi đồng trong nhà trường xứng đáng là lực lượng tích cực, góp phần rất lớn vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tuy nhiên với nhiều lí do khác nhau chủ quan cũng như khách quan nên công tác Đội chưa được đẩy mạnh, việc chỉ đạo hoạt động Đội đã được quan tâm nhưng còn sơ sài, nội dung còn nghèo nàn, lạc hậu, còn mang tính hình thức, chiếu lệ, có một số trường giao nhiệm vụ cho Tổng phụ trách Đội hoặc khoán trắng cho giáo viên chủ nhiê ôm lớp nên chất lượng hoạt động của một số Liên đội còn mang tính hình thức, hiệu quả chưa cao. Trong thực tế hiện nay quá trình hoạt đô ng ô Đô ôi tại đơn vị còn gă p nhiều khó khăn trong quản lý điều hành. Trong năm học ô này trường có 19 lớp học với tổng số 535 học sinh, có 02 lớp ba học hai buổi trên ngày, trường có 01 điểm chính và 2 điểm lẻ ở ấp, mỗi điểm cách nhau 02 km được phân bổ đều ở ba điểm trường. Phần lớn các em là học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, cha mẹ ly hôn hoặc đi làm ăn xa…các em phải ở với ông bà nên luôn thiếu thốn về vật chất lẫn tinh thần, thiếu sự quan tâm trong học tập dẫn đến viê ôc tổ chức các hoạt đô ng tập trung của Liên đô i gă ôp nhiều ô ô khó khăn. Trước đây tôi cũng áp dụng mô ôt vài biê ôn pháp nhằm xây dựng Ban chỉ huy Đô ôi vững mạnh trong trường tiểu học nhưng hiê ôu quả chưa cao; 1 Giải pháp đó có những ưu điểm và hạn chế sau: * Ưu điểm: Trong thời gian qua trong công việc tổ chức và quản lí Ban chỉ huy Liên - Chỉ đội cũng đạt được một số kết quả nhất định, các em trong Ban chỉ huy Đội có điều hành được các công việc do giáo viên Tổng phụ trách Đội đề ra, học sinh có yêu thích hoạt động Đội. * Hạn chế: Các em trong Ban chỉ huy Liên - Chi đội chưa tự giác đề xuất những ý kiến mới, sáng tạo của mình trong từng lĩnh vực, chưa mạnh dạn đưa ra những giải pháp mới đối với những Chi đội còn hạn chế, các em chưa tự tin trong quá trình điều hành Liên - Chi đội của mình. Qua khảo sát cuối năm cho 250 em Đội viên và Nhi đồng trong đó có 7 em Ban chỉ huy Liên - Chi đội. Kết quả: + Có 160 em (Tỉ lệ: 64%) không thích tham gia vào Ban Chỉ huy Liên Chi đội với nhiều lý do; + Có 195 em (Tỉ lệ: 78%) Ban chỉ huy Liên - Chi đội còn rụt rè, nhút nhát, chưa quen sinh hoạt tập thể, còn lúng túng khi thực hiện nghi thức và tổ chức trò chơi; + Có 165 em (Tỉ lệ: 66%) Ban chỉ huy Liên - Chi đội chưa thành thạo các động tác nghi thức, khả năng ứng phó chưa linh hoạt, chưa thật sự quyết đoán trong mọi tình huống, các em chưa phát huy hết năng lực tự quản và làm chủ. Từ viê ôc nhâ ôn thức được vai trò, ý nghĩa tầm quan trọng của hoạt đô ng Đô ôi. Căn cứ ô vào tình hình thực tế của Liên đội tôi nghiên cứu tìm ra “Mô ôt vài biê ôn pháp nhằm xây dựng Ban chỉ huy Đô ôi vững mạnh trong trường tiểu học”. 3.2. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận là sáng kiến a) Mục đích của giải pháp Bản thân tôi đã tiến hành tìm hiểu nguyên nhân và nghiên cứu ra mô ôt vài biê ôn pháp nhằm xây dựng Ban chỉ huy Đô ôi vững mạnh trong trường Tiểu học nhằm nâng cao năng lực, phẩm chất và phát huy những sở trường tư chất vốn có, phát huy vai trò tự quản đáp ứng mục tiêu giáo dục một cách toàn diện. 2 b) Nô Ôi dung giải pháp - Những điểm khác biệt, tính mới của giải pháp Ở đề tài này, tôi đã tìm hiểu những nguyên nhân dẫn đến sự kém hiệu quả trong hoạt động của Ban chỉ huy Đội, bản thân nghiên cứu và đưa ra mô ôt vài biê ôn pháp nhằm xây dựng Ban chỉ huy Đô ôi vững mạnh, xứng đáng là một lực lượng Ban chỉ huy Đội “vừa hồng, vừa chuyên”. - Các bước thực hiê Ôn của giải pháp * Phát hiện và lựa chọn Ban chỉ huy Đội Lựa chọn Ban chỉ huy Đội là tiền đề rất quan trọng cho việc bồi dưỡng, vì có lựa chọn được những em có năng lực, phẩm chất và nhiê ôt tình thì mới đào tạo bồi dưỡng cho các em trở thành Ban chỉ huy Đội năng động, sáng tạo và hoạt động có hiệu quả; - Để lựa chọn được một Ban chỉ huy Đội có đầy đủ phẩm chất và năng lực, hoàn thành nhiệm vụ được phân công cần có một số tiêu chuẩn chủ yếu sau: + Nắm vững Điều lệ Đội, thực hiện thành thạo Nghi thức Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh; + Gương mẫu trong tất cả các mặt: Học tập, lao động, hoạt động tập thể, đạo đức, tác phong, đoàn kết với bạn bè, biết quan tâm chia sẻ…; + Có khả năng tổ chức và hoạt động chính trị xã hội, khả năng thu hút, tập hợp được bạn bè vào hoạt động Đội, nhiệt tình với các hoạt động Đội. - Việc lựa chọn Ban chỉ huy Đội là rất quan trọng, Tổng phụ trách Đội phải thận trọng lựa chọn theo các bước như sau: Thông qua hoạt động Đội của các em: Khi tham gia hoạt động các em sẽ bộc lộ được những đặc điểm phẩm chất, năng lực, năng khiếu. Từ đó chọn ra các em có được những tiêu chuẩn cần thiết để bồi dưỡng vào Ban chỉ huy Đội; Căn cứ vào hướng dẫn của Điều lệ Đội: Việc chọn cử phải đảm bảo các quy định: + Kết quả học tâ p chuẩn kiến thức, kĩ năng phải hoàn thành tốt; ô 3 + Năng lực, phẩm chất phải đạt; + Có hiểu biết về Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh; + Biết tổ chức điều hành các hoạt động Đội; + Có khả năng quản lý, chỉ huy tập thể; + Chủ động, sáng tạo, nhanh nhẹn, tháo vát trong các hoạt động; + Công bằng, tự chủ và yêu mến Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh. Tham mưu ý kiến của phụ trách Chi Đội: Phụ trách Chi đô i là những ô người sâu sát và nắm rõ nhất về đặc điểm cá tính cũng như năng lực của các em. Vì vậy cần có ý kiến của phụ trách Chi đội để chúng ta có thể đánh giá các em chính xác hơn. Thăm dò ý kiến Đội viên: Đây là công việc không kém phần quan trọng, mục đích là để các em tự giới thiệu những Đội viên gương mẫu, được các em tín nhiệm chọn làm “Thủ lĩnh nhỏ tuổi của mình”. Ngoài ra còn có thể kiểm tra cụ thể về năng lực và uy tín của các em: Trao đổi trực tiếp, động viên các em tham gia hoạt động Đội với vai trò là người chỉ huy, phân công, công việc phù hợp với khả năng từng em. * Nội dung, hình thức bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội: Lựa chọn bao giờ cũng phải đi đôi với bồi dưỡng, bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội là việc làm thường xuyên và rất cần thiết của giáo viên Tổng phụ trách Đội, Ban chỉ huy là yếu tố quyết định chất lượng hoạt động Đội. Bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội là phát huy những mặt mạnh sẵn có của các em, đồng thời khơi dậy những tiềm năng còn tiềm ẩn trong các em, giúp các em phát huy những phẩm chất, năng lực cần có của người chỉ huy; Vì vậy nội dung, hình thức bồi dưỡng Ban chỉ huy phải toàn diện, chọn lọc, cụ thể và phù hợp với khả năng nhận thức của các em. - Nội dung bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội: Bồi dưỡng phương pháp công tác của Ban chỉ huy: Hướng dẫn cho Ban chỉ 4 huy Đội cách thực hiện các loại hồ sơ, sổ sách Đội, cách ghi chép biên bản, dự thảo Nghị quyết, báo cáo sơ kết, tổng kết, báo cáo thi đua. Hướng dẫn cách tổ chức điều khiển một cuộc họp, hướng dẫn cách xây dựng kế hoạch (Kế hoạch tháng, kế hoạch thi đua theo chủ đề). Hướng dẫn cách tổ chức và điều khiển sinh hoạt Đội, hoạt động ngoại khoá, hoạt động tập thể (Sinh hoạt các cấp Chi đội, Liên đội), hướng dẫn cách kiểm tra đánh giá các phong trào thi đua dựa vào tiêu chuẩn, mức độ đánh giá, các hình thức đánh giá và có thang điểm đánh giá cụ thể; Bồi dưỡng kĩ năng tổ chức điểu hành của Ban chỉ huy Đội, hướng dẫn thực hiện các nghi lễ thủ tục của Đội và phương pháp tổ chức như: Lễ phát động chủ đề, lễ kết nạp Đội viên, các hội thi...Hướng dẫn sinh hoạt Đội bằng nhiều hình thức thi đua sôi nổi, nội dung phong phú hấp dẫn, phương pháp linh hoạt nhằm giáo dục Đội viên theo mục tiêu của Đội. Thường xuyên thay đổi các hình thức sinh hoạt như: Sinh hoạt thường kỳ, sinh hoạt truyền thống, sinh hoạt chuyên đề, sinh hoạt vui chơi, giải trí…kết hợp với bồi dưỡng các kỹ năng như: Tập hợp, thu hút điều khiển buổi sinh hoạt Đội, điều khiển tổ chức và hướng dẫn Liên Chi đội thực hiện tốt nội dung chương trình đã chuẩn bị; + Hướng dẫn cho Ban chỉ huy Liên - Chi đội các hoạt động học tập, văn nghệ, thể dục thể thao, vui chơi giải trí. Hướng dẫn cách tổ chức Đại hội Liên đội, cần bồi dưỡng cho Ban chỉ huy Đội cách điều khiển nghi lễ thủ tục như: Chào cờ, tuyên bố lý do, giới thiệu đại biểu, giới thiệu Đoàn Chủ tịch điều khiển Đại hội, cách viết báo cáo tổng kết và đề ra phương hướng nhiệm vụ của Đội trong nhiệm kỳ mới. Cách điều khiển Đại hội: Hướng dẫn Đội viên thảo luận, bầu Ban chỉ huy Đội thông qua Nghị quyết Đại hội, tổ chức các hoạt động chào mừng như: Biểu diễn văn nghệ, trò chơi, báo tường, vẽ tranh…; + Hướng dẫn tổ chức và tham gia các hoạt động lớn của Đội như: Phát động thi đua theo chủ đề, chủ điểm, tổ chức trò chơi lớn, tham gia hoạt động ngoại khoá…nhằm mục đích tập hợp thu hút Đội viên, tạo phong trào và sân chơi cho Đội viên thi đua rèn luyện theo chủ đề năm học hoặc chủ điểm từng đợt. Cần bồi dưỡng một số nội dung sau: 5 Công tác chuẩn bị cho hoạt động: Họp Ban chỉ huy Đội, định hướng nội dung và cơ sở vật chất phục vụ hoạt động, phổ biến nội dung hoạt động, phân công nhiệm vụ cụ thể từng thành viên trong Ban chỉ huy Đội; Tổ chức hoạt động: Thực hiện lần lượt các nội dung đã chuẩn bị, lựa chọn các hình thức và phương pháp cho phù hợp với nội dung. Huy động tối đa lực lượng Đội viên nòng cốt để thực hiện nhiệm vụ được giao, đồng thời kết hợp với việc kiểm tra, tổ chức sơ kết, tổng kết đánh giá kết quả đạt được từ đó rút ra kinh nghiệm sau mỗi hoạt động. Bồi dưỡng tư cách tác phong Ban chỉ huy Đội: + Căn cứ vào nhiệm vụ được phân công, bồi dưỡng cho các em có tư cách tác phong chuẩn mực như: Lời ăn tiếng nói, cử chỉ hành động, thái độ ý thức trong giao tiếp và trong sinh hoạt, giúp các em thạo việc, hiểu người trong hoạt động chuyên môn và hoạt động chung. Đào tạo bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội trở thành những cán bộ mẫu mực, có kĩ năng nghiệp vụ, có uy tín trong tập thể và là tấm gương tiêu biểu, điển hình để các Đội viên khác noi theo; Bồi dưỡng kỹ năng nghiệp vụ Đội: Cung cấp nội dung Nghi thức Đội và hướng dẫn phương pháp thực hiện Nghi thức. Thường xuyên đọc sách, báo, nghe đài, tin tức thời sự, truy cập mạng Internet…để nắm bắt thông tin hằng ngày một cách đầy đủ, kịp thời, chính xác và có sổ nhật ký ghi chép, câ ôp nhâ ôt các thông tin mới nhất. Ví dụ: Giáo viên Tổng phụ trách Đội cần chuẩn bị tài liệu hướng dẫn, phương tiện phục vụ đầy đủ, cụ thể, phải nắm thật vững nghi thức Đội, hiểu được yêu cầu, mục đích, tác dụng trước khi hướng dẫn Nghi thức Đội. Chọn phương pháp truyền đạt phù hợp với lứa tuổi để giúp các em dễ hiểu nắm bắt nhanh và nhớ lâu; Tác phong hướng dẫn phải vui vẻ, cởi mỡ, gần gũi, thân thiện, lời nói động tác phải rõ ràng, mạch lạc, khẩu lệnh hô, đệm dứt khoát. Hướng dẫn Nghi thức Đội Bước 1: 6 + Tập hợp đội hình, điểm số báo cáo; hô đáp Khảu hiệu Đội; + Kiềm tra trang phục, khăn quàng, kiểm tra sức khỏe; + Kiểm tra bài cũ (Nếu có); + Văn nghệ hoặc trò chơi khởi động nhẹ phù hợp với nội dung tiết học. Bước 2: + Tổng phụ trách nêu tên động tác sau đó thực hiện mẫu để các em quan sát (Mỗi động tác thực hiện ít nhất 2 lần 8 nhịp thực hiện chậm để các em quan sát); + Tổng phụ trách vừa thực hiện mẫu vừa phân tích cụ thể từng nhịp động tác để Đội viên nắm; + Cho Đội viên xem tranh ảnh và phân tích động tác (Nếu có tranh); + Gọi cán sự lên thực hiện động tác để xem mức độ tiếp thu ra sao? Đội viên quan sát nhận xét; + Tổng phụ trách Đội gọi Đội viên nhận xét sau đó Tổng phụ trách Đội nhận xét tuyên dương (Nếu thực hiện chính xác); + Tổng phụ trách yêu cầu cán sự thực hiện lại và chỉnh sửa, uốn nắn (Nếu thực hiện chưa chính xác). Bước 3: + Tổng phụ trách hô nhịp và thực hiện mẫu (Thực hiện với tốc độ chậm, sử dụng phương pháp soi gương), Đội viên quan sát và thực hiện theo Tổng phụ trách; + Chọn 1 cán sự thực hiện mẫu, Tổng phụ trách hô nhịp (Thực hiện với tốc độ vừa phải, sử dụng phương pháp soi gương), Đội viên quan sát và thực hiện theo. Bước 4: Chia ra tửng nhóm nhỏ, phân công cụ thể nhiệm vụ từng thành viên, phân chia vị trí để tập luyện, Tổng phụ trách theo dõi quan sát các nhóm tập luyện và chỉnh sửa, uốn nắn. 7 Bước 5: + Cho từng nhóm lần lượt thi đua thực hiện, Tổng phụ trách gọi Đội viên nhận xét, Tổng phụ trách nhận xét tuyên dương; + Dặn dò, kết thúc; Ngoài ra có thể bổ sung cho Ban chỉ huy Liên đội những kiến thức về Đội thông qua các câu trả lời nhanh. Ví dụ: Hãy khoanh tròn đáp án chính xác. Câu 1: Lời hứa của Đội viên là gì? a) Thực hiện tốt 5 Điều Bác Hồ dạy. b) Tuân theo Điều lệ Đội. c) Giữ gìn danh dự Đội. d) Cả 3 ý trên. Đáp án: d) Cả 3 ý trên. Câu 2: Đội viên chỉ thực hiện động tác chào khi đeo khăn quàng đỏ? a) Đúng b) Sai Đáp án: a) Đúng Câu 3: Tên gọi đầu tiên của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh là gì? a) Đội Thiếu nhi Tháng Tám. b) Hội Nhi đồng cứu quốc. c) Đội Thiếu niên Tiền phong Việt Nam. d) Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh. Đáp án b) Hội Nhi đồng cứu quốc. Câu 4: Theo nghi thức Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, có bao nhiêu yêu cầu đối với đội viên? a) 6 yêu cầu b) 7 yêu cầu c) 8 yêu cầu d) 9 yêu cầu Đáp án: b) 7 yêu cầu 8 Câu 5: Người đội trưởng đầu tiên của Đội TNTP Hồ Chí Minh là ai? a) Nông Văn Thàn b) Nông Văn Dền c) Lý Thị Nì d) Lý Thị Xậu Đáp án: b) Nông Văn Dền Câu 6: Khẩu hiệu của Đội TNTP Hồ Chí Minh là gì? a) Vì lý tưởng của Bác Hồ vĩ đại. Hãy sẵn sàng! b) Vì Chủ nghĩa Cộng sản. Vì lý tưởng của Bác Hồ vĩ đại. Sẵn sàng! c) Vì Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Vì lý tưởng của Bác Hồ vĩ đại. Sẵn sàng! d) Vì danh dự Đội TNTP Hồ Chí Minh. Hãy sẵn sàng! Đáp án c) Vì Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Vì lý tưởng của Bác Hồ vĩ đại. Sẵn sàng! Câu 7: Động tác chào trong Nghi thức Đội được sử dụng khi nào? a) Báo cáo b) Chào cờ c) Các nghi lễ hoạt động của Đội d) a và b đúng Đáp án: d) a và b đúng Câu 8: Bài hát được chọn làm Đội ca của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh tên là là? a) Hành khúc Đội Thiếu niên Tiền phong b) Cùng nhau ta đi lên c) Tiến quân ca d) Em là mầm non của Đảng Đáp án: b) Cùng nhau ta đi lên Câu 9: Bài hát “Cùng nhau ta đi lên” do nhạc sĩ nào sáng tác? a) Văn Cao b) Phong Nhã c) Trịnh Công Sơn d) Phạm Tuyên Đáp án b) Phong Nhã Câu 10: Trong Nghi lễ chào cờ động tác chào được thực hiện khi nào? a) Trống chào cờ đánh c) Khi hát Quốc ca 9 b) Cờ đang kéo lên d) Cả a và b đều đúng Đáp án: d) Cả a và b đều đúng + Hướng dẫn phương pháp tổ chức các hoạt động: Trò chơi, hoạt động trại, các kỹ năng nút dây, dấu đi đường, mật thư, truyền tin, Morse, Semaphore… dạy hát, dạy múa, kể chuyện; Ví dụ: Phương pháp hướng dẫn trò chơi; Vui chơi là một nhu cầu tự nhiên trong sinh hoạt hằng ngày của các em thiếu nhi. Trò chơi tác động trực tiếp đến trí tuệ, tình cảm và thể lực cho các em góp phần tạo không khí đoàn kết, thân ái trong tập thể. Chọn trò chơi: + Chọn phù hợp với đối tượng về sức khoẻ trình độ, hoàn cảnh; + Chú ý đến mục đích giáo dục cái gì? Kĩ năng nào?; + Chuẩn bị cơ sở vật chất: sân chơi, phần thưởng, phải chú ý đảm bảo cơ sở vật chất, tránh hư hỏng thất thoát, đảm bảo sự an toàn cho người chơi. Hướng dẫn chơi: + Ổn định tổ chức, bố trí đội hình phù hợp với trò chơi; + Xác định vị trí đứng và điều khiển của quản trò sao cho mọi khẩu lệnh, động tác điều nghe và quan sát được; + Giới thiệu trò chơi phải ngắn gọn, hấp dẫn, dễ tiếp thu, dễ thực hiện, gồm các bước sau: Bước 1: Nêu tên trò chơi, chủ đề chơi; Bước 2: Nêu mục đích và yêu cầu của trò chơi; Bước 3: Nói cách chơi, luật chơi: cách đánh giá thắng thua và một số tình huống có thể xảy ra; Đánh giá kết quả: Công bằng, chính xác, vô tư, trung thực trong đó công bằng là vô cùng quan trọng. Sau khi đã nhận xét đánh giá cần phải động viên 10 khích lệ ý thức tinh thần cố gắng của các em. Tạo không khí phấn khởi, vui tươi, thoải mái, để lại ấn tượng tốt đẹp cho các em. - Khi bồi dưỡng kĩ năng nghiệp vụ cần chú ý loại hình cho phù hợp như: + Tập luyện cho đội nòng cốt; + Thực hiện luyện tập chung; + Tổ chức kiểm tra nghiệp vụ bằng hội thi. - Bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội nhằm giúp các em có phương pháp quản lý chỉ huy, biết tổ chức hoạt động theo nhiệm vụ chuyên môn được phân công, có khả năng tổ chức và quản lý hoạt động Đội một cách toàn diện khoa học, biết xử lý và giải quyết các tình huống của Đội một cách linh hoạt, đào tạo mẫu người cán bộ Đội có phẩm chất, năng lực, có uy tín, bản lĩnh được tín nhiệm tin cậy. - Hình thức bồi dưỡng Ban chỉ huy: + Bồi dưỡng định kỳ: Tổng phụ trách Đội lập kế hoạch định kỳ để bồi dưỡng Ban chỉ huy vào đầu năm học, giữa năm học và cuối năm học; Đầu năm học: Cần tổ chức bồi dưỡng phương pháp cách tổ chức điều khiển Đại hội Chi đội, Liên đội. Phương pháp xây dựng kế hoạch hoạt động, dự thảo Nghị quyết, báo cáo, ghi chép sổ sách Đội; Giữa năm học: Bồi dưỡng cho Ban chỉ huy kĩ năng nghiệp vụ công tác Đội như: Nghi thức, nút dây, dấu đi đường, truyền tin, morse, semaphore, mật thư…, trò chơi, múa hát, kể chuyện và phương pháp tổ chức điều khiển sinh hoạt tập thể; Cuối năm học: Hướng dẫn phương pháp tổng hợp đánh giá thi đua, kiểm tra công nhận Chi đội, Liên đội mạnh. + Bồi dưỡng thường xuyên: Tổng phụ trách Đội xây dựng chương trình bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội trong kế hoạch hoạt động của Liên đội ngay từ đầu năm học theo các nhiệm vụ liên quan tới chức năng, nhiệm vụ của từng thành viên, từng Chi đội, Liên đội. Thời gian bồi dưỡng thường xuyên theo tuần, tháng, học kì; 11 Ban chỉ huy Liên đội hai đợt trong một học kì: Nội dung hoạt động, biện pháp thực hiện; Ban chỉ huy Chi đội hai tháng một lần: Hướng dẫn nội dung yêu cầu cách tổ chức sinh hoạt Đội theo chủ điểm, định kỳ, chuyên đề. + Bồi dưỡng theo chuyên đề: Có thể tổ chức bồi dưỡng theo nhiệm vụ của từng cấp chỉ huy ở các khối lớp (Lớp 4, Lớp 5) nhằm trao đổi, rút kinh nghiệm, tổ chức hoạt động giữa các khối lớp. Tổ chức cho Ban chỉ huy dự các buổi sinh hoạt, hoạt động của các Chi đội để giao lưu học hỏi. + Bồi dưỡng thông qua việc tổ chức các hoạt động lớn: Ban chỉ huy Liên đội và Ban chỉ huy các Chi đội kết hợp tổ chức tham gia các hoạt động như: Hội thi nghi thức Đội, vui để học, giao lưu học sinh giỏi. Qua các hoạt động, các em chính thức được tham gia thực hiện, được quan sát nhận xét, Ban chỉ huy sẽ rút ra được những kinh nghiệm thực tiễn. Phải kết hợp nhiều phương pháp bồi dưỡng khác nhau để đạt được mục tiêu chất lượng của Đội, phải coi trọng việc tổ chức học đi đôi với hành. + Bồi dưỡng qua các cuộc họp Ban chỉ huy: Họp định kỳ, họp giao ban cấp Liên đội. Tổ chức các cuộc họp Ban chỉ huy, hội nghị nhằm giúp Ban chỉ huy Đội rèn luyện năng lực tự quản. + Bồi dưỡng qua công tác thực tế: Thông qua các hoạt động thực tế học tập, lao động, rèn luyện đạo đức, công tác Đội, công tác Sao Nhi đồng, giao nhiệm vụ cho từng uỷ viên trong Ban chỉ huy Liên đội, Chi đội để các em hoàn thành nhiệm vụ. Tổng phụ trách Đội phải là tấm gương mẫu mực về mọi mặt để các Ban chỉ huy Đội học tập và noi theo. Bồi dưỡng thông qua thực tế đòi hỏi phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các Chi đội sự chỉ huy của Liên đội và của Tổng phụ trách. Việc lựa chọn và bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội là nội dung quan trọng và cần thiết, qua lựa chọn và bồi dưỡng giúp cho các em nắm được nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức điều hành các hoạt động Đội, xây dựng đội ngũ Ban chỉ huy Đội có phẩm chất và năng lực đã góp phần đổi mới quản lý chỉ huy và nâng cao chất lượng trong hoạt động Đội. 12 * Phát huy tính tự quản của Ban chỉ huy Đội Tự quản là một trong những nguyên tắc hoạt động của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh. Nguyên tắc này được nêu trong Điều lệ Đội và chi phối mọi hoạt động của Đội. Sự tự quản của Đội là thể hiện tính đặc trưng của Đội và cũng là yếu tố khẳng định tổ chức Đội là tổ chức của các em, do người lớn lập ra để quản lí, chỉ đạo hoạt động các em. Mọi hoạt động của Đội đều do các em biểu quyết tổ chức thực hiện theo nguyên tắc tự nguyện tự quản, thể hiện rõ khả năng làm chủ của các em. Đây là đặc trưng cơ bản của tổ chức Đội với tư cách là một lực lượng giáo dục và tự giáo dục. Sự tự quản của Đội được thể hiện ở các mặt: - Mọi công việc của Đội đều do mỗi Đội viên và tập thể Đội dân chủ bàn bạc và quyết định; - Khi thảo luận, mọi thành viên có quyền phát biểu, trình bày ý kiến của mình; - Khi quyết định thì số ít phải tuân theo số nhiều, mọi quyết định dựa vào ý kiến của đa số; - Khi chỉ đạo thực hiện thì cấp dưới phải phục tùng cấp trên, đội viên phải phục tùng chỉ huy Đội; - Khi thực hiện các hoạt động Đội, vai trò chủ động sáng tạo của mỗi Đội viên và tập thể Đội được đề cao. Các em tự đề xuất các hình thức hoạt động và tìm biện pháp giải quyết công việc. Các hoạt động tự quản của Đội bao gồm: Họp Đội là hoạt động thường xuyên của tổ chức Đội. Trong buổi họp, Đội viên có quyền phát biểu ý kiến xây dựng nội dung, kế hoạch công tác Đội. Họp Đội thể hiện rõ nét sự tự quản của Đội và có nhiều hình thức họp như: - Sinh hoạt thường kỳ của Đội: Là các cuộc họp theo lịch định kỳ nhằm bàn bạc triển khai các hoạt động Đội và giáo dục Đội viên theo Nghị quyết của Liên đội, Chi đội đề ra; 13 - Đại hội Đội: Tổ chức Đại hội Đội vào đầu năm học để xây dựng chương trình kế hoạch hoạt động năm học mới và bầu Ban chỉ huy Đội; - Họp các ban chuyên môn của Đội: Là cuộc họp một số Đội viên có năng khiếu, khả năng để bàn bạc về một hoạt động nào đó (Lao động học tập văn nghệ…); - Họp chỉ huy Đội: Họp Ban chỉ huy Liên - Chi đô i để bàn bạc những chủ ô trương, biện pháp để thực hiện chủ trương, Nghị quyết của Đội; - Họp bất thường của Đội: Là những cuộc họp không theo lịch nhằm triển khai những việc đột xuất. Chỉ huy Đội - Bộ máy tự quản của Đội Ban chỉ huy Đội là những Đội viên được Đại hội Chi đội, Liên đội tín nhiệm bầu ra, có nhiệm vụ điều hành các hoạt động của Đội, thực hiện mục tiêu giáo dục Đội viên trở thành con ngoan trò giỏi, Đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ; Năng lực tự quản của lớp trẻ hôm nay sẽ được chuyển hóa thành năng lực làm chủ tập thể của người công dân ngày mai. Bằng chính vai trò của mình, Tổng phụ trách vừa phải tổ chức giáo dục, vừa tạo điều kiện để phát huy vai trò làm chủ tập thể Đội viên, giúp các em làm chủ thật sự tổ chức Đội, hoạt động Đội. Đó là một trong những nguyên tắc tự quản của Đội “Đảm bảo vai trò làm chủ của tập thể Đội viên, đảm bảo nguyên tắc tự quản của Đội, kết hợp với sự lãnh đạo của Đoàn thông qua vai trò chính trị của phụ trách Đội với Đội”; Thực tế từ Liên đội mình và các Liên đội khác tôi rút ra được một số kinh nghiệm như sau: - Tổng phụ trách Đội phải tin tưởng vào khả năng của các em, mạnh dạn giao việc cho các em, không bao giờ được nghĩ rằng các em còn nhỏ, không làm được việc gì nên việc gì cũng làm thay các em; Muốn các em làm tốt thì lúc đầu giao việc dễ, có kèm cặp, sau đó giao việc khó dần và Tổng phụ trách rút dần vai trò của mình để các em thay thế. Như vậy 14 có nghĩa là từng bước bồi dưỡng phương pháp làm việc cho các em; - Phải kiên trì không nóng vội khi giao việc và bồi dưỡng các em, nên để cho các em phát biểu ý kiến của mình, tìm phương pháp giải quyết công việc của mình sau đó Tổng phụ trách mới đưa ý kiến, hướng cho các em biết cách làm; Cố gắng tạo cho các em thói quen tự lập, không ỷ lại vào Tổng phụ trách, cũng không biến các em như máy móc, nói sao nghe vậy; - Trong quá trình bồi dưỡng luôn có biện pháp động viên khuyến khích các em, tránh chê bai hay quát mắng làm các em sợ hãi, mất tự tin, thiếu mạnh dạn, chủ động trong công việc; - Khi giao việc cho các em, lúc đầu cho các em làm thử, Tổng phụ trách trực tiếp theo dõi, uốn nắn những điều chưa đạt, dần dần chỉ làm cố vấn; - Mỗi lần các em tiến hành công việc, sau đó nên cho các em tự kiểm điểm, tự rút ra bài học kinh nghiệm cho mình. Như thế việc chỉ huy trực tiếp của Tổng phụ trách được thay thế dần bằng việc tự làm của Ban chỉ huy, Tổng phụ trách trở thành chỉ huy gián tiếp; - Muốn các em phát huy vai trò tự quản của mình, Tổng phụ trách phải biến các chủ trương kế hoạch công tác thành công việc vừa sức của các em. Các em tự giác chấp nhận và tự giác hoàn thành. Khi các em có kiến nghị, sáng kiến dù nhỏ cũng phải tôn trọng, lúc đó các em sẽ cảm nhận thấy công tác Đội là của chính mình; - Trong các hoạt động các em tự bàn bạc tìm ra cách giải quyết và tích cực chủ động thực hiện công việc. Tuy nhiên phải kết hợp phát huy tính chủ động sáng tạo của các em với sự hướng dẫn, giúp đỡ khéo léo của Tổng phụ trách; - Giao nhiệm vụ cho Đội viên, giám sát giúp đỡ quá trình thực hiện nhiệm vụ của các em, đồng thời khuyến khích động viên kịp thời các thành tích, kết quả đạt được của các em là yêu cầu bắt buộc, giao nhiệm vụ không phải là “khoán trắng” cho các em thực hiện; 15 Những kết quả đạt được dù nhỏ nhưng được mọi người biết đến, đánh giá đúng mức cũng là nguồn khích lệ các em tiếp tục phấn đấu vươn lên; Mọi công tác đối với Đội viên muốn đạt hiệu quả phải tiến hành thông qua Ban chỉ huy Đội, phải tin tưởng tôn trọng các em, tôn trọng tổ chức Đội của các em. Nếu thiếu lòng tin, không có ý thức tôn trọng các em, nghĩ rằng các em không có khả năng thực hiện thì không thể phát huy được vai trò tự quản. 3.3. Khả năng áp dụng của giải pháp Sáng kiến kinh nghiệm của bản thân tôi tuy phạm vi và đối tượng nghiên cứu còn hạn hẹp nhưng những kinh nghiệm mà bản thân tôi đề xuất đã được áp dụng tại đơn vị cho Ban chỉ huy Liên - Chi đội trong việc theo dõi điều hành công việc của người chỉ huy rất tích cực và bước đầu mang lại kết quả khả quan. Các biện pháp mà tôi đưa ra còn có thể áp dụng cho những Liên đội lân cận có điều kiện và cơ sở vật chất gần giống Liên đội tôi và hơn nữa với sáng kiến kinh nghiệm này tôi có thể áp dụng cho những năm học tiếp theo. 3.4. Hiệu quả lợi ích thu được Tôi đã áp dụng các biện pháp nêu trong sáng kiến kinh nghiệm và nhận thấy hoạt động Đội trường tôi có tiến bộ rõ rệt. Các hoạt động và phong trào thi đua của Đội đã tập hợp thu hút được tất cả học sinh trong trường nhiệt tình tham gia. Chất lượng hoạt động và kết quả đạt được của các phong trào thi đua nâng lên rõ rệt, đội ngũ Ban chỉ huy Đội hoạt động có hiệu quả, không khí thi đua về mọi mặt của Liên đội và các Chi đội sôi nổi, góp phần tạo môi trường giáo dục lành mạnh thân thiện, tích cực; Sau khi áp dụng “Mô ôt vài biê ôn pháp nhằm xây dựng Ban chỉ huy Đô ôi vững mạnh trong trường tiểu học” tôi thấy các em tự giác, hăng hái, hứng thú trong hoạt động Đội, tích cực tham gia các phong trào thi đua của Đội. Không có Đội viên nào bỏ sinh hoạt Đội. Toàn thể Đội viên, Nhi đồng tích cực thi đua, học tập, lao động, rèn luyện đạo đức góp phần tiết kiệm thời gian, công sức và kinh tế trong hoạt động Đội; 16 Trong 2 năm học, sau thời gian áp dụng sáng kiến trên cho Đội viên, Nhi đồng trong đó có 7 em là Ban chỉ huy Liên đội tôi nhận thấy như sau: 100% các em trong Ban chỉ huy Đội đều là những thành viên gương mẫu, gần gũi, chăm ngoan, học giỏi, đạo đức tốt, biết lắng nghe ý kiến của bạn, có tinh thần giúp đỡ bạn bè khắc phục khó khăn vươn lên học tốt; Ban chỉ huy Đội đã tổ chức thực hiện phong trào một cách chủ động, linh hoạt, sáng tạo và luôn đổi mới mà hàng đầu là Liên đội trưởng, Chi đội trưởng; Ban chỉ huy Đội phát huy được vai trò tự quản của mình trong tập thể; 100% các em trong Ban chỉ huy Đội thường xuyên tham gia các lớp tập huấn về kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ công tác Đội giúp các em luôn vững vàng và chủ động trong công việc, biết linh hoạt và xử lý được các tình huống xảy ra; Trong năm học này, Liên đội chúng tôi đã coi trọng công tác lựa chọn, bồi dưỡng và phát huy tính tự quản của Ban chỉ huy Đội, nó là yếu tố quyết định sự thành công của công tác Đội và phong trào Thiếu nhi của Liên đội. Kết quả của 2 năm như sau: * Hội thi “Chỉ huy Đội giỏi” cấp trường năm học 2014 - 2015 có 20 em tham gia đạt kết quả như sau: Xuất sắc: 05 em - Tỉ lệ: 25%; Giỏi: 08 em - Tỉ lệ: 40%; Khá: 07 em - Tỉ lệ: 35%; Trung bình: Không có * Hội thi “Chỉ huy Đội giỏi” cấp trường năm học 2015 - 2016 có 20 em tham gia đạt kết quả như sau: Xuất sắc: 09 em - Tỉ lệ: 45%; Giỏi: 10 em - Tỉ lệ: 50%; Khá: 01 em - Tỉ lệ: 5%; Trung bình: Không có 3.5. Tài liê Ôu kèm theo: Không có./. Hương Mỹ, ngày tháng năm 2015 17