Tài liệu Quang hợp với năng suất cây trồng - tuyên quang

CHUYÊN ĐỀ QUANG HỢP VỚI NĂNG SUẤT CÂY TRỒNG TẠI TỈNH TUYÊN QUANG I. THÔNG TIN NHÓM: Đoàn Tuyên Quang TT 1 Họ và tên Nguyễn Mạnh Hà Đơn vị công tác THPT Sơn Dương Nhiệm vụ Nhóm trưởng Điều tra số tình hình phát triển nông nghiệp tại tỉnh Tuyên Quang qua trung tâm khuyến nông của 2 Nguyễn Tiến Quang THPT Kim Xuyên tỉnh Thu thập các số liệu về tình hình trồng cây Mía tại 3 Nguyễn Bích Hồng PTDT-NT THPT huyện Sơn Dương Thư ký - Thu thập các số liệu về tình hình trồng cây cam tại huyện Hàm Yên 4 Nguyễn Thị Lan Hương THPT Xuân Huy Thu thập các số liệu về tình hình trồng cây Thanh long ruột đỏ tại huyện Yên Sơn II. NỘI DUNG CHUYÊN ĐỀ: 1. Mô tả chuyên đề: Chuyên đề này gồm các bài trong chương I thuộc phần IV- Sinh học cơ thể- Sinh học lớp 11 THPT. Bài 8: Quang hợp ở thực vật. Bài 9: Quang hợp ở các nhóm thực vật C3,C4 và CAM. Bài 10: Ảnh hưởng của các nhân tố ngoại cảnh tới quang . Bài 11: Quanghợp và năng suất cây trồng. 2. Nội dung chuyên đề (Mạch kiến thức của chuyên đề): 2.1- Khái quát về quang hợp ở thực vật: 2.1.1- Khái niệm và phương trình tổng quát về quang hợp. 2.1.2- Vai trò của quang hợp. 2.2- Cơ quan quang hợp. 2.2.1- Hình thái, giải phẫu của lá thích nghi với chức năng quang hợp. 2.2.2- Lục lạp là bào quan quang hợp. 2.2.3- Hệ sắc tố quang hợp. 2.3- Quang hợp ở các nhóm thực vật C3, C4 và CAM. 2.3.1-Thực vật C3. a. Pha sáng b. Pha tối 2.3.2-Thực vật C4. 2.3.3-Thực vật CAM. 2.4- Ảnh hưởng của các nhân tố ngoại cảnh tới quang hợp. 2.4.1- Ánh sáng : 2.4.2- Nồng độ CO2 2.4.3- Nước 2.4.4- Nhiệt độ 2.4.5- Nguyên tố khoáng 2.4.6- Trồng cây dưới ánh sáng nhân tạo 2.5. Quang hợp và năng suất cây trồng. 2.5.1- Quang hợp quyết định năng suất cây trồng 2.5.2- Tăng năng suất cây trồng thông qua sự điều khiển quang hợp. 3. Thời lượng: - Số tiết học trên lớp: 4 tiết - Thời gian học ở nhà: 2 tuần học ở nhà III. TỔ CHỨC DẠY HỌC CHUYÊN ĐỀ: 1. Mục tiêu: 1.1- Kiến thức: - Nêu được khái niệm quang hợp ở thực vật và viết được phương trình tóm tắt quá trình quang hợp. - Phân tích được lá phù hợp với chức năng quang hợp. - Chứng minh được lục lạp là bào quan quang hợp. - Trình bày được chế quang hợp ở thực vật C3,C4 và CAM. - Giải thích được các yếu tố ảnh hưởng đến quang hợp. - Nêu được một số ứng dụng quá trình quang hợp để nâng cao năng suất cây trồng 1.2- Kỹ năng: - Rèn luyện kỹ năng quan sát, phân tích, khái quát hoá. - Rèn luyện kỹ năng phỏng vấn, tìm kiếm tư liệu. 1.3- Thái độ: - Có ý thức và phương pháp thực hiện các ứng dụng quá trình quang hợp vào thực tiễn. - Tuyên truyền ý thức bảo vệ sức khoẻ và môi trường. 1.4- Định hướng phát triển năng lực trong chuyên đề: Stt Tên năng lực Các kĩ năng thành phần 1 Năng lực giải quyết Kĩ năng phân tích, vận dụng các kiến thức về QH 2 3 4 vấn đề. Năng lực tự học Năng lực hợp tác. Năng lực sử dụng công nghệ thông tin để nâng cao năng xuất cây trồng Tự lập được kế hoạch học tập Tìm kiếm tư liệu, lựa chọn những tư liệu phù hợp Hoạt động nhóm, thảo luận thống nhất Sử dụng công nghệ thông tin để quay video các bài phỏng vấn, trình bày các hình ảnh minh hoạ thu thập từ thực tế 2. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: 2. 1- Giáo viên - Tranh vẽ về sơ đồ quang cây xanh, cấu tạo của lá cây, cấu tạo của lục lạp sơ đồ 2 pha trong QH hợp , chu trình Can vin, sơ đồ QH C4, sơ đồ QH thực vật CAM, đồ thị của các các nhân tố ảnh hưởng đến QH. - Sổ theo dõi dự án. 2.2- Học sinh - Hình ảnh một số loại thực vật C3, C4 và CAM ( Một số cây đại diện ở địa phương: Cam, thanh long, mía…) - Câu hỏi phỏng vấn. - Bảng phụ, phấn, bảng phân công nhiệm vụ. - Phiếu điều tra về các yếu tố ảnh hưởng đến quang hợp ở thực vật. - Phiếu điều tra về các biện pháp tăng năng suất cây trồng. 3. Tiến trình tổ chức hoạt động học tập Giáp Tết lên huyện Hàm Yên, đến đâu cũng thấy người dân đang hối hả thu hoạch cam. Năm nay, cam được mùa, được giá đã giúp nhiều hộ có thu hoạch từ vài trăm triệu đồng đến hơn 1 tỷ đồng. Cây cam đã trở thành cây trồng chủ lực giúp người dân xóa nghèo, vươn lên làm giàu. Niềm vui được mùa cam của người dân thôn Lăng Đán, xã Phù Lưu (Hàm Yên). Trong các nhóm thực vật C3, cây Cam sành ở huyện Hàm Yên là một loại cây phổ biến. Cam sành Hàm Yên chín quả to, tròn, nhẵn bóng, cùi dày, tép mọng nước có màu đỏ với vị ngọt đặc trưng. Cam sành hàm Yên là loại quả cao cấp, có giá trị dinh dưỡng cao. Thành phần múi chứa từ 6-12% đường, hàm lượng vitamin C từ 40 đến 90mg/100 gam Cam sành tươi, các axit hữu cơ từ 0,4 đến 12% trong đó nhiều loại khoáng chất dầu thơm có lợi cho sức khỏe. Cam sành Hàm Yên có mẫu mã đẹp, chất lượng cao do được trồng trên vùng núi đá vôi, có khí hậu mát mẻ quanh năm và đặc biệt được trồng với qui trình công nghệ sạch do Hội Cam sành Hàm Yên tổ chức và giám sát chặt chẽ, chịu trách nhiệm từ khâu chỉ đạo cho tới khâu tiêu thụ sản phẩm đến tay người tiêu dùng”. Bởi vậy, đây là một loại cây rất thuận lợi để tìm hiểu về quá trình quang hợp và các biện pháp tăng năng suất cây trồng. Nội dung Hoạt động của giáo viên Bước 1: Lập kế hoạch - Thực hiện trên lớp Nêu tên dự án Nêu tình huống có vấn đề về quang hợp ở thực vật để dẫn tới tên dự án Xây dựng các - Tổ chức cho học sinh phát triển tiểu chủ đề. mạng ý tưởng. - Thảo luận với học sinh để lược bớt các ý kiến trùng nhau và hình thành các nhiệm vụ của dự án. Lập kế hoạch - Cho học sinh nêu các nhiệm vụ thực hiện dự án. cần thực hiện của dự án. - Giáo viên gợi ý để học sinh nêu được: 1. Đặc điểm của các loại thực vật C3, C4 và CAM - Thực trạng tại địa phương. - Các yếu tố ảnh hưởng đến quang hợp của 3 nhóm thực vật trên. 2. Ứng dụng quá trình quang hợp để tăng năng suất cây trồng. - Thực trạng - Giải pháp Cho học sinh lựa chọn nhiệm vụ theo sở thích, hình thành các nhóm học sinh có cùng sở thích: Nhiệm vụ 1: Nhóm 1 Nhiệm vụ 2: Nhóm 2 Nhiệm vụ 3: Nhóm 3 Nhiệm vụ 4: Nhóm 4 - Hướng dẫn các nhóm ghi sổ theo Hoạt động của học sinh Nhận biết chủ đề dự án - Trao đổi theo nhóm, có ý kiến phát biểu - Cùng giáo viên chọn lọc những nội dung để thực hiện dự án. - Học sinh nêu các nhiệm vụ cần thực hiện. ?Suy nghĩ và lựa chọn nhiệm vụ. - Ngồi theo nhóm có nhiệm vụ cùng sở thích - Lắng nghe và cùng tham gia dõi dự án và phân công nhiệm vụ trong nhóm lập kế hoạch. - Thảo luận, xây dựng kế - Theo dõi, giúp đỡ. hoạch thực hiện kế hoạch - Tổ chức cho học sinh báo cáo kết của nhóm (theo mẫu) quả thảo luận. - Theo dõi và nhận xét, bổ sung. - Các nhóm trưởng lần - Hướng dẫn một số kĩ năng thưc lượt báo cáo kế hoạch của hiện dự án (giao tiếp, tìm kiếm nhóm. thông tin, xử lí thông tin, trình bày báo cáo kết quả theo khả năng của - Các nhóm khác nhận mỗi nhóm, có thể trình bày trên xét, bổ sung. máy tính). Bước 2: Thực hiện kế hoạch dự án và xây dựng sản phẩm(2 tuần). ( Hoạt động vào thời gian ngoài giờ lên lớp) - Thu thập - Theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ các - Thực hiện theo kế thông tin. nhóm (xây dựng câu hỏi phỏng vấn, hoạch: câu hỏi trong phiếu điều tra, cách + Nhóm 1: Tìm hiểu về thu thập thông tin, kĩ năng giao quang hợp ở thực vật C3 tiếp...) (cây cam sành ở huyện Hàm Yên – Tuyên Quang). + Nhóm 2: Tìm hiểu về quang hợp ở thực vật C4 (cây mía - ở huyện Sơn Dương – Tuyên Quang ). + Nhóm 3: Tìm hiểu về quang hợp ở thực vật CAM (cây Thanh long ruột đỏ - huyện Yên Sơn – Tuyên Quang). + Nhóm 4: Tìm hiểu ứng dụng các biện pháp tăng năng suất cây trồng tại địa phương – Trung tâm khuyến nông tỉnh Tuyên Quang. Tổng hợp thông - Theo dõi, giúp đỡ các nhóm (xử lí tin và hoàn thông tin, cách trình bày sản phẩm thành báo cáo của các nhóm) của nhóm. Báo cáo kết quả - Từng nhóm phân tích kết quả thu thập được và trao đổi về cách trình bày sản phẩm. - Xây dựng báo cáo sản phẩm của nhóm Bước 3: Báo cáo kết quả trước lớp - Tổ chức cho các nhóm báo cáo kết - Các nhóm báo cáo kết quả và phản hồi quả - Nhận xét, bổ sung. - Các nhóm tham gia phản hồi về phần trình bày của nhóm bạn. - Cùng tham gia và đưa ra các hoạt động tiếp nối của dự án. - Tuyên truyền tới mọi người biện pháp nâng cao năng suất cây trồng tại địa phương và trường học. Học sinh trả lời câu hỏi dựa vào các kết quả thu thập được từ mỗi nhóm và ghi kiến thức cần đạt vào vở Nhìn lại quá - Kết luận, tuyên dương nhóm, cá trình thực hiện nhân. dự án. Chốt lại kiến Giáo viên đưa ra câu hỏi: thức cần đạt + Nêu sự khác nhau về quang hợp ở được trong bài thực vật C3, C4 và CAM? Từ đó đưa ra biện pháp tăng năng suất cây trồng? + Giáo viên bổ sung kiến thức: 4. Bảng mô tả các mức độ mục tiêu của chuyên đề Nội dung QH ở thực vật QH ở các nhóm thực vật C3,C4 MỨC ĐỘ NHẬN THỨC (sử dụng các động từ trong bảng phần phụ lục) VẬN VẬN THÔNG NHẬN BIẾT DỤNG DỤNG HIỂU THẤP CAO - Nêu được khái Chứng minh niệm quang hợp được lá là của thực vật Phân tích cơ quan QH được vai trò Giải thích của QH được lục lạp là bào quan QH Liệt kê được Phân tích Xác định Đưa ra một số thực vật được sơ đồ được mối được một C3, C4, CAM ở pha sáng và quan hệ số điểm địa phương pha tối giữa pha khác nhau sáng và pha giữa thực tối vật Các NL/KN hướng tới trong chủ đề - Năng lực: tự học - Kỹ năng: quan sát, phân loại, tìm kiếm mối quan hệ, xử lý và trình bày, đưa ra các định nghĩa - Năng lực: tự học, giải quyết vấn đề, công nghệ thông tin - Kỹ năng: quan sát, tìm kiếm mối quan hệ, xử lý và trình bày, tiên đoán ,CAM - Trình bày được vai trò của CO2 , ánh sáng, H20, nhiệt độ, Ảnh nguyên tố hưởng khoáng đối với của QH ở thực vật ngoại cảnh đến QH - Giải thích được sự tương quan CO2 , ánh sáng, H20, nhiệt độ, nguyên tố khoáng ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của thực vật Nhận ra được những điều cần tránh trong việc ứng dụng các yếu tố ngoại cảnh ảnh hưởng đến cây trồng - Nêu được QH và năng suất sinh năng học và năng suất suất kinh tế cây trồng - Giải được tương QH và suất trồng Đề ra được 1 số biện pháp cụ thể để nâng cao năng suất cây trồng thích sự quan năng cây C3,C4,CA M Để ra được phương pháp giúp cây (Cam, thanh long, mía, …) đem lại năng xuất cao Đề ra được 1 số biện pháp cụ thể về việc sử dụng phân bón ở một vài loài cây trồng (phân bón loại gì? Thời điểm nào? Có tác dụng gì?...) - Năng lực: tự học, giải quyết vấn đề, công nghệ thông tin - Kỹ năng: quan sát, tìm kiếm mối quan hệ, xử lý và trình bày, tiên đoán - Năng lực: tự học, giải quyết vấn đề, công nghệ thông tin - Kỹ năng: quan sát, tìm kiếm mối quan hệ, xử lý và trình bày, tiên đoán 5. Công cụ đánh giá Thực vật là những sinh vật có khả năng tạo cho mình chất dinh dưỡng từ những hợp chất vô cơ đơn giản và xây dựng thành những phần tử phức tạp nhờ quá trình quang hợp, diễn ra trong lục lạp của thực vật. Như vậy thực vật chủ yếu là các sinh vật tự dưỡng. Quá trình quang hợp sử dụng năng lượng ánh sáng được hấp thu nhờ sắc tố màu lục - Diệp lục có ở tất cả các loài thực vật (không có ở động vật) và nấm là một ngoại lệ. Thực vật là một nhóm chính các sinh vật, bao gồm các sinh vật rất quen thuộc như cây gỗ, cây hoa, cây cỏ, dương xỉ hay rêu. Khoảng 350.000 loài thực vật, được xác định như là thực vật có hạt, rêu, dương xỉ và các dạng gần giống như dương xỉ, đã được ước tính là đang tồn tại và chia ra làm 3 nhón thực vật C3, C4, CAM. Tại tỉnh Tuyên Quang hiện nay đang phát triển mạnh các vùng chuyên canh cây trồng đặc trưng như: Huyện Hàm Yên phát triển trồng cây cam, huyện Yên Sơn phát triển trồng cây thanh long ruột đỏ, huyện Sơn Dương phát triển trồng cây mía và cây chè đã tạo ra một diện mạo mới về sự phát triển nông nghiệp của tỉnh. Để giúp người nông dân nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm cam sành, đặc biệt chú ý chăm sóc cho diện tích cam hiện đang cho thu hoạch là trên 3.000 ha. Với chất lượng, quả ngọt, không thuốc bảo quản, không sử dụng chế phẩm hóa học, giúp người tiêu dùng yên tâm hơn khi sử dụng sản phẩm qua đó góp phần giữ vững thương hiệu cam sành Hàm Yên. Thời gian qua, huyện Hàm Yên đang tích cực chỉ đạo các cơ quan chuyên môn xuống thăm vườn cam, hướng dẫn các hộ sản xuất các phương pháp phòng bệnh cho cam theo các phương pháp sinh học như: phát cỏ gốc, tỉa tán tạo khoảng thoáng cho cây để đảm bảo cam không bị mất dinh dưỡng, sinh trưởng tốt, tăng sức đề kháng chống lại các loại bệnh, sử dụng một số chế phẩm sinh học không gây Chăm sóc cam sành tại xã Phù Lưu, huyện Hàm Yên. hại, qua đó mang lại những trái cam chất lượng đến với người tiêu dùng trong cả nước./. 1/ Kết quả của quá trình quang hợp có tạo ra khí ôxi. Các phân tử ôxi đó được bắt nguồn từ: A. Sự khử CO2. C. Phân giải đường C6H12O6. B. Sự phân li nước. D. Phân giải CO2 tạo ra ôxi. 2/ Pha sáng của quang hợp là: A. Pha chuyển hoá năng lượng của ánh sáng đã được diệp lục hấp thụ thành năng lượng của các liên kết hoá học trong ATP và NADPH . B. Pha chuyển hoá năng lượng của ánh sáng đã được diệp lục hấp thụ thành năng lượng của các liên kết hoá học trong NADPH . C. Pha chuyển hoá năng lượng của ánh sáng đã được chuyển thành năng lượng của các liên kết hoá học trong ATP và NADPH . D. Pha chuyển hoá năng lượng của ánh sáng đã được diệp lục hấp thụ thành năng lượng của các liên kết hoá học trong ATP. 3/ Chất được tách ra khỏi chu trình Canvin để khởi đầu cho tổng hợp glucôzơ là: A. ALPG(an đêhit phôtphoglixêric). B. APG ( axit phôtphoglixêric). C. AM ( axit malic). D. RiDP( ribul ôzơ - 1,5- điphôtphat). 4/ Kỹ Thuật trồng Cam ở Hàm Yên – Tuyên Quang cần phải đảm bảo các khâu bước là: A. Làm đất, đào hố, bón phân B. Mật độ, khoảng cách trồng C. Thời vụ trồng, cách trồng, chăm sóc vườn cam D. Tất cả các phương án trên 5/ Sản phẩm đầu tiên của chu trình Canvin là: A. ATP, NADPH. B. APG ( axit phôtphoglixêric). C. ALPG(an đêhit phôtphoglixêric). D. RiDP( ribulôzơ - 1,5- điphôtphat). 6/ Chất nhận CO2 trong pha tối của quang hợp là: A. H2O B. ATP. C. RiDP( ribulôzơ - 1,5- điphôtphat). D. APG ( axit phôtphoglixêric). 7/ Ở Tuyên Quang có những cây thuộc nhóm thực vật CAM là: A. Xương rồng, thuốc bỏng. B. Lúa khoai sắn đậu. C. Ngô, mía, cỏ gấu. D. Rau dền, các loại rau. 8/ Sản phẩm đầu tiên của chu trình C4 là: A. Hợp chất hữu cơ có 4C trong phân tử. B. B. APG ( axit phôtphoglixêric). C. ALPG(an đêhit phôtphoglixêric). D. D. RiDP( ribulôzơ - 1,5- điphôtphat). 9/ Quá trình quang hợp của thực vật C3, C4 và CAM có điểm giống nhau là: A. Chất nhận CO2 đầu tiên là RiDP( ribulôzơ - 1,5- điphôtphat). B. Sảm phẩm đầu tiên là APG ( axit phôtphoglixêric). C. Có chu trình Canvin. D. Diễn ra trên cùng môt loại tế bào. 10/Con đường cố định CO2 ở thực vật C4, CAM điểm khác nhau cơ bản là: A. Chất nhận CO2. B. Sản phẩm đầu tiên. C. Quá trình diễn ra gồm 2 giai đoạn ở 2 thời điểm khác nhau . D. C4 diễn ra ban ngày,CAM lúc đầu diển ra ban đêm. 11/ Khi tăng cường độ ánh sáng cao hơn điểm bù ánh sáng nhưng chưa đạt tới điểm bão hoà ánh sáng thì: A. Cường độ quang hợp giảm dần tỉ lệ nghịch với cường độ ánh sáng. B. Cường độ quang hợp tăng dần tỉ lệ thuận với cường độ ánh sáng. C. Cường độ quang hợp không thay đổi . D. Cả A, B, C sai. 12/Các tia sáng có độ dài bước sóng khác nhau ảnh hưởng không giống nhau đến cường độ quang hợp. Quang hợp chỉ xảy ra tại miền ánh sáng: A. Đỏ. B/ Xanh tím. C. Vàng. D. Cả đỏ và xanh tím. 13/ Quang hợp ở cây Cam thuộc huyện Hàm Yên quyết định bao nhiêu phần trăm năng suất cây trồng? A. Quang hợp quyết định 50% - 65% năng suất cây trồng. B. Quang hợp quyết định 70% - 85,5% năng suất cây trồng. C. Quang hợp quyết định 90% - 95% năng suất cây trồng. D. Cả A, B, C sai. 14/ Các tia sáng đỏ xúc tiến quá trình: A. Tổng hợp ADN. B.Tổng hợp prôtêin. C. Tổng hợp lipit. D. Tổng hợp cacbohidrat. 15/ Các tia sáng xanh tím quá trình kích thích: A. Tổng hợp ADN. B.Tổng hợp prôtêin. C. Tổng hợp lipit. D. Tổng hợp cacbohid. 16/Bào quan thực hiện chức năng hô hấp chính là: A. Không bào. B. Ti thể. C. Trung thể. D. Lạp thể. 17/ Kết thúc quá trình đường phân, từ 1 phân tử glucôzơ, tế bào thu được: A. 2 Phân tử axit piruvic, 2 phẩn tử ATP và 4 NADPH. B. 2 Phân tử axit piruvic, 4phẩn tử ATP và 4 NADPH. C. 1Phân tử axit piruvic, 2 phẩn tử ATP và 4 NADPH. D. 2 Phân tử axit piruvic, 2 phẩn tử ATP . 18/ Chu trình Crep diễn ra ở: A. Tế bào chất. B. Nhân. C. Lục lạp. D. Ti thể 19/ Kết quả hô hấp kị khí( phân giải kị khí),từ 1 phân tử glucôzơ giải phóng được: A. 2ATP. B. 36ATP. C. 38ATP. D. 34ATP. 20/ Giai đoạn quang hợp thực sự tạo nên C6H12O6 ở cây mía là giai đoạn nào sau đây? A. Quang phân li nước. B. Chu trình Canvin. C. Pha sáng. D. Pha tối. * Phần câu hỏi tự luận Câu 1: Em hãy trình bày những yêu cầu điều kiện ngoại cảnh (Nhiệt độ, Nước, Ánh sáng, Đất đai)? Câu 2: Thời vụ bón cho vườn cam đang có quả được chia làm mấy đợt trong năm? Cách thức bón ntn? SỔ THEO DÕI DỰ ÁN NHÓM 1 Tên dự án: Tìm hiểu về thực vật C3 (cây Cam sành huyện Hàm Yên) Tên học sinh: Nịnh Thị H (trưởng nhóm) Tên trường: Tên giáo viên: Nhóm giáo viên Sinh học Nhóm: 1 Thời gian: Danh sách nhóm: 1. Nịnh Thị H 5. Triệu Th 2. Lý Tú A 6. Nịnh Văn L 3. Hà Thị Huệ L 7. Đặng Ngọc S 4. Hoàng Thị Ngọc Q 1. KẾ HOẠCH DỰ ÁN Tên dự án Lĩnh vực môn học Tìm hiểu về quang hợp ở thực vật C3 (cây Cam sành ở huyện Hàm Yên). Văn hóa x KHTN (Đánh dẫu x Giáo dục KHXH vào ô x Môi trường & thời tiết Pháp luật tương x Thực phẩm & Nông nghiệp Lĩnh vực khác ứng) Lý do Trong các nhóm thực vật C3, cây Cam sành ở huyện Hàm Yên là chọn đề một loại cây phổ biến. Cam sành Hàm Yên chín quả to, tròn, nhẵn tài dự án bóng, cùi dày, tép mọng nước có màu đỏ với vị ngọt đặc trưng. Cam sành hàm Yên là loại quả cao cấp, có giá trị dinh dưỡng cao. Thành phần múi chứa từ 6-12% đường, hàm lượng vitamin C từ 40 đến 90mg/100 gam Cam sành tươi, các axit hữu cơ từ 0,4 đến 12% trong đó nhiều loại khoáng chất dầu thơm có lợi cho sức khỏe. Cam sành Hàm Yên có mẫu mã đẹp, chất lượng cao do được trồng trên vùng núi đá vôi, có khí hậu mát mẻ quanh năm và đặc biệt được trồng với qui trình công nghệ sạch do Hội Cam sành Hàm Yên tổ chức và giám sát chặt chẽ, chịu trách nhiệm từ khâu chỉ đạo cho tới khâu tiêu thụ sản phẩm đến tay người tiêu dùng”. Bởi vậy, đây là một loại cây rất thuận lợi để tìm hiểu về quá trình quang hợp và các biện pháp tăng năng suất cây trồng. Mục tiêu học tập... (Vấn đề nghiên cứu) - Trong dự án này nhóm 1 chúng em tìm hiểu các nội dung. 1. Đặc điểm và cơ chế quang hợp của thực vật C3. 2. Thực trạng về tình hình trồng và tiêu thụ cây Cam tại địa phương. 3. Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây Cam. 4. Biện pháp tăng năng suất cây trồng. Hình thức trình bày kết quả dự án (Đánh dấu vào ô tương ứng) x PowerPoint Khiêu vũ Kể chuyện Mô hình Kịch x x x Tranh ảnh Video Thảo luận Phỏng vấn Hình thức khác Phân công nhiệm vụ trong nhóm: Tên thành viên Nhiệm vụ Trưởng nhóm, phụ trách chung Phỏng vấn - Lên kế hoạch thực hiện - Liên hệ với người dân để phỏng vấn Phương tiện Máy quay Giấy, bút Thời gian hoàn thành 1 Tuần Sản phẩn dự kiến Video Kế hoạch cụ thể cho từng thành viên trong nhóm Quay Video Chuẩn bị nội dung cho các buổi tìm hiểu thực tế. Tìm kiến thông tin trên Internet, sách, tạp chí Thư ký, tổng hợp chung Máy Quay Giấy, bút File Video Nội dung chương trình cho nhóm. Thông tin về các tiểu chủ đề đã đặt ra File Video, file Powerpoint Giấy bút Giấy, bút Máy tính 2. CÁC Ý TƯỞNG BAN ĐẦU( Grap) Đặc điểm và cơ chế quang hợp và các yếu tố ảnh hưởng Thực trạng tại địa phương Tìm hiểu về Quang hợp ở thực vật C3 ( cây Cam sành ở Hàm Yên) Biện pháp tăng năng suất cây trồng Kỹ thuật trồng và chăm sóc 3. PHIẾU TỔNG HỢP DỮ LIỆU Câu hỏi Nguồn Sách giáo khoa Internet Phỏng vấn một hộ trồng Cam tại thôn Mường – xã Phù Lưu - Huyện Hàm Yên- tỉnh Tuyên Quang 1. Quang hợp ở thực vật là gì? - Khái niệm, phương trình tổng quát. - Vai trò của quang hợp ở thực vật đối với sinh giới Sơ đồ 4. Kỹ thuật trồng Cam sành a. Chuẩn bị đất trồng 2. Đặc điểm của thực vật C3 - Loại tế bào tham gia quang hợp (tế bào thịt lá). Tế bào có cấu trúc xếp lớp Hình ảnh 5. Kỹ thuật chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh a. Chăm sóc - Phải đào hố trước khi trồng it * Chăm sóc sau khi trồng và thời gian nhất là 2 tháng các hố đào theo chưa có quả: hàng lối để đảm bảo mĩ quan - Làm cỏ, tưới nước giữ ẩm và trồng và có hiệu quả kinh tế cao, xen. theo tỉ lệ 50x50x50. - Cắt tỉa tạo hình. - Khoảng cách giữa các hố - Bón phân. trồng là 4(m). * Chăm sóc cây thời kì cho quả b. Kỹ thuật trồng - Thời vụ trồng tốt nhất là vào + Làm cỏ, tưới nước. tháng 2-3 dương lịch có thể + Bón phân. trồng vào tháng 8 - 9 (đã lập + Cắt tỉa hàng năm. thu). b. Phòng trừ sâu bệnh - Đào một hố nhỏ chính giữa hố trồng đặt cây vào hố lắp đất - Trồng cây ở những nơi có điều kiện vào hố lấp đất vừa bằng cỗ rễ tự nhiên thích hợp không thuận tiện hoặc cao hơn 2-3 cm. Không cho sâu bệnh phát triển. được lấp quá sâu. - Đốn tỉa đúng cách cũng làm giảm - Trồng xong mỗi cây cần cắm sâu bệnh, cắt bỏ những phần yếu 1cái cọc để buộc vào cây cho cành có sâu bệnh. gió khỏi lay làm đổ thân cây, - Dọn sạch cỏ dại trong vườn. tưới nước đẫm để đất và rễ cây tiếp xúc chặt với nhau và dùng - Tưới nước đúng lúc, đáp ứng yêu cỏ mục để ủ gốc ( chú ý không cầu của cây làm cho cây khoẻ,sâu 3. Cơ chế quang hợp ở thực vật C3 Thực hiện theo chu trình C3 Video về cơ chế quang hợp 6. Thu hoạch và bảo quản Cam sành a. Bảo quản - Sử dụng chế phẩm BOQ-15 vào bảo vệ Cam sau thu hoạch. Bằng cách xoa đều chế phẩm lên Cam quả, hoặc nhúng trực tiếp bề mặt Cam quả vào dung dịch chế phẩm trong thời gian 30 đến 40 giây, rồi để khô trước khi đưa vào kho bảo quản. Chế phẩm BOQ-15 sẽ tạo ra lớp màng bán thấm lên bề mặt quả Cam, kéo dài được thời gian bảo quản mà không ảnh hưởng đến chất lượng Cam quả. Đặc biệt bảo quản Cam quả bằng công nghệ này có ưu điểm là không gây độc hại. 4. BIÊN BẢN THẢO LUẬN BIÊN BẢN THẢO LUẬN NHÓM Thời gian: Địa điểm: Nội dung: Thảo luận quang hợp ở thực vật C3. I. Các nhóm báo cáo kết quả công việc được giao - Nhóm phỏng vấn: Phỏng vấn một hộ trồng Cam tại thôn Ba – xã Tân Yên Huyện Hàm Yên- tỉnh Tuyên Quang thu thập được các thông tin: - Kỹ thuật trồng Cam sành. - Kỹ thuật chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh. - Thu hoạch và bảo quản Cam sành. - Nhóm thu thập tư liệu liên quan: thu được một số hình ảnh, video về cơ chế quang hợp ở thực vật C3… II. Thống nhất ý kiến Các thành viên trong nhóm cùng thảo luận thống nhất ý kiến về các tiểu chủ đề đã được xây dựng. 1. Thực trạng việc trồng và tiêu thụ Cam Tại Tuyên Quang Tính đến ngày 7/12/2013 sản lượng Cam sành năm nay của huyện Hàm Yên ước đạt từ 28.000 – 30.000 tấn, trị giá khoảng 160 tỷ đồng. Nhờ trồng và phát triển cây Cam, nhiều hộ nông dân ở Hàm Yên đã trở thành triệu phú với thu nhập từ 100 đến 200 triệu đồng/năm và cây Cam đã chiếm vị trí quan trọng trong sản xuất nông nghiệp của huyện và là cây chủ lực trong giảm nghèo và làm giàu của hàng nghìn hộ gia đình. Đồng thời, thông qua các dự án, các chương trình, như trồng Cam an toàn theo hướng Việt GAP, chăm sóc thâm canh sử dụng 100% phân bón thảo mộc và phân vô cơ đã không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm Cam sành. Mấy năm trở lại đây nhờ làm tốt công tác xúc tiến thương mại, quảng bá và giới thiệu sản phẩm, đồng thời thực hiện tốt các quy trình kỹ thuật trong sản xuất Cam an toàn, vì vậy Cam sành Hàm Yên đã được tiêu thụ rộng rãi ở các tỉnh trong cả nước. 2. Kỹ thuật trồng, chăm sóc và bảo quản Cam 2.1 Chuẩn bị đất trồng Gồm có: cây giống, phát quang, san mặt bằng, thiết kế vườn trồng, đào hố, bón phân và lấp hố… - Giống Cam sành sạch bệnh được trung tâm cây ăn quả huyện Hàm Yên cung cấp cho nhân dân. - Phải đào hố trước khi trồng it nhất là 2 tháng các hố đào theo hàng lối để đảm bảo mĩ quan và có hiệu quả kinh tế cao, theo tỉ lệ 50x50x50 - Khoảng cách giữa các hố trồng là 4(m) 2.2 Kỹ thuật trồng - Thời vụ trồng tốt nhất là vào tháng 2-3 dương lịch có thể trồng vào tháng 8 - 9 (đã lập thu) - Đào một hố nhỏ chính giữa hố trồng đặt cây vào hố lắp đất vào hố lấp đất vừa bằng cỗ rễ hoặc cao hơn 2-3 cm, không được lấp quá sâu. - Trồng xong mỗi cây cần cắm 1cái cọc để buộc vào cây cho gió khỏi lay làm đổ thân cây, tưới nước đẫm để đất và rễ cây tiếp xúc chặt với nhau và dùng cỏ mục để ủ gốc (chú ý không ủ sát gốc sẽ tạo điều kiện cho mối và dế mèn làm hại tới gốc cây). 2.3 Kĩ thuật chăm sóc Chăm sóc sau khi trồng và thời gian chưa có quả : - Làm cỏ, tưới nước giữ ẩm và trồng xen. - Cắt tỉa tạo hình. - Bón phân. Chăm sóc cây thời kì cho quả. - Làm cỏ, tưới nước. - Bón phân. - Cắt tỉa hàng năm. 2.4 Phòng trừ sâu bệnh - Trồng cây ở những nơi có điều kiện tự nhiên thích hợp không thuận tiện cho sâu bệnh phát triển. - Chọn giống phải chọn những cây không có mầm bệnh kiểm tra kĩ loại bỏ những cây sâu bệnh. - Đốn tỉa đúng cách cũng làm giảm sâu bệnh,cắt bỏ những phần yếu cành có sâu bệnh. - Dọn sạch cỏ dại trong vườn. - Tưới nước đúng lúc ,đáp ứng yêu cầu của cây làm cho cây khoẻ,sâu bệnh ít gây hại. - Thường xuyên chăm sóc để sớm phát hiện mầm bệnh và điều trị kịp thời… 2.5 Thu hoạch và bảo quản Khi vỏ quả có màu vàng nhạt, phần vỏ xốp có màu hơi vàng, dễ bóc; chính giữa đáy quả xuất hiện đốm tròn có đường kính từ 1,5 - 2mm. Vị chua ngọt hài hòa. Nếu thu hái khi quả còn xanh, vỏ có màu xanh đậm, vị chua gắt, có hậu đắng. Ngoài ra, để tăng thu nhập và đáp ứng được nhu cầu thị trường là có thể sử dụng Cam sành thơm ngon trong thời gian lâu hơn mà vẫn đảm bảo sức khoẻ người sản xuất cũng như người tiêu dùng nên có thể phun chế phẩm Kivica lên cây, quả Cam đã làm chậm chín Cam và chín không đồng đều trên cùng một cây, một vườn, kéo dài thời gian thu hoạch chậm hơn 1 tháng so với vụ Cam chín bình thường. Song với sản lượng Cam lớn nên việc bảo quản Cam sau thu hoạch vẫn rất cần thiết. Bảo quản Cam sau thu hoạch đối với người trồng Cam rất quan trọng, đảm bảo Cam tươi lâu, bán được giá và không độc hại cho người tiêu dùng. Sử dụng chế phẩm BOQ-15 vào bảo vệ Cam sau thu hoạch. Bằng cách xoa đều chế phẩm lên Cam quả, hoặc nhúng trực tiếp bề mặt Cam quả vào dung dịch chế phẩm trong thời gian 30 đến 40 giây, rồi để khô trước khi đưa vào kho bảo quản. Chế phẩm BOQ-15 sẽ tạo ra lớp màng bán thấm lên bề mặt quả Cam, kéo dài được thời gian bảo quản mà không ảnh hưởng đến chất lượng Cam quả. Đặc biệt bảo quản Cam quả bằng công nghệ này có ưu điểm là không gây độc hại, sau khi thực hiện quy trình bảo quản Cam vẫn có thể sử dụng được ngay. Biên bản kết thúc hồi 16h30 cùng ngày. Nhóm trưởng Thư ký 5. NHÌN LẠI QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN DỰ ÁN 1. Tôi đã học được kiến thức gì? Qua dự án học tập này chúng tôi đã tìm hiểu được rất nhiều những thông tin về khái niệm quang hợp, cơ chế quang hợp ở thực vật C3; các yếu tố ảnh hưởng đến quang hợp ở thực vật C3 và việc ứng dụng quang hợp ở thực vật C3 để có các kỹ thuật trồng, chăm sóc, bảo quản và phòng trừ sâu hại cây Cam sành hiệu quả ở Huyện Hàm Yên tỉnh Tuyên Quang. 2. Tôi đã phát triển được những kĩ năng gì? Lập kế hoạch, điều tra, phỏng vấn, hòa nhập, làm việc theo nhóm, tìm kiếm và xử lí thông tin, giao tiếp... 3. Tôi đã xây dựng được thái độ nào tích cực? Hợp tác, chủ động, tích cực trong học tập, thân thiện, tự giác xác định trách nhiệm của bản thân đối với quê hương, đất nước. 4. Tôi có hài lòng với các kết quả nghiên cứu của dự án không? Tại sao? Có. Tôi đã thu được những kiến thức sâu rộng về kỹ thuật trồng, chăm sóc, bảo quản và phòng trừ sâu hại Cam sành hiệu quả. 5. Tôi đã gặp phải những khó khăn gì khi thực hiện dự án? - Phân công công công việc phù hợp cho các thành viên; - Tìm kiếm tài liệu; - Gặp gỡ, phỏng vấn; 6. Tôi đã giải quyết những khó khăn đó như thế nào? - Cùng nhau tham khảo ý kiến của thầy, cô nhờ các thầy cô giáo liên hệ đến các hộ dân trồng Cam sành tại Hàm Yên. - Tích cực làm việc và đôn đốc các thành viên trong nhóm cùng thực hiện. 7. Quan hệ giữa tôi và các thành viên trong nhóm thế nào? Tốt. Qua dự án, chúng tôi hiểu nhau hơn, nắm được những điểm mạnh và hạn chế của nhau, cùng động viên nhau tích cực học tập. 8. Nhìn chung, tôi thích dự án này, vì nó khắc sâu hơn trong tôi những hiểu biết quang hợp từ đó có những biện pháp để tăng năng suất cây trồng tại địa phương.