Tài liệu Phương_pháp_dạy_phụ_đạo_hs_yếu_kém_môn_địa_lí

Ph¬ng ph¸p d¹y phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm m«n §Þa lý A. ®Æt vÊn ®Ò . N©ng cao chÊt lîng d¹y häc lµ mét chñ tr¬ng cña ngµnh GD&§T, lµ yªu cÇu kh¸ch quan cña c«ng cuéc x©y dùng ®Êt níc trong thêi k× ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa. §Æc biÖt b¾t ®Çu tõ n¨m häc 2006-2007 toµn ngµnh gi¸o dôc thùc hiÖn chØ thÞ 33/2006 cña bé GD&§T vÒ “Chèng tiªu cùc trong thi cö vµ bÖnh thµnh tÝch trong gi¸o dôc” vµ n¨m 2007-2008 vÒ “Chèng häc sinh ngåi nhÇm líp”. §Æc biÖt chñ ®Ò cña n¨m häc 2008-2009 lµ “X©y dùng trêng häc th©n thiÖn-Häc sinh tÝch cùc”. V× vËy mµ n©ng cao chÊt lîng d¹y häc kh«ng chØ lµ n©ng cao chÊt lîng tØ lÖ häc sinh kh¸ giái mµ ph¶i gi¶m tèi ®a tØ lÖ häc sinh yÕu kÐm, gióp c¸c em häc sinh yÕu kÐm, nh÷ng häc sinh cã hoµn c¶nh khã kh¨n v¬n lªn trong häc tËp, cã ®iÒu kiÖn tiÕp tôc häc lªn ë c¸c líp trªn ®èi víi trêng THCS nãi chung vµ m«n §Þa lÝ nãi riªng lµ rÊt quan träng. §Ó trao ®æi nh÷ng kinh nghiÖm lÉn nhau trong c«ng t¸c gi¶ng d¹y, phô ®¹o, hç trî ®èi víi häc sinh yÕu kÐm ë trêng THCS D¬ng Thñy, b¶n th©n t«i lµ mét gi¸o viªn trùc tiÕp gi¶ng d¹y m«n §Þa lÝ ë trêng xin ®a ra mét sè kinh nghiÖm cña t«i vÒ ph¬ng ph¸p phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm ®Ó cã thÓ n©ng cao chÊt lîng d¹y häc vµ cã kh¶ n¨ng s¸nh vai víi c¸c trêng b¹n trong huyÖn. Víi nh÷ng lÝ do trªn nªn t«i chän ®Ò tµi “Ph¬ng ph¸p phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm m«n §Þa lÝ” ë trêng THCS D¬ng Thñy. B. Néi dung. i. c¬ së lÝ luËn. Trung häc c¬ së lµ cÊp häc mang tÝnh chÊt kÕ thõa kiÕn thøc ë cÊp TiÓu häc vµ khëi ®Çu cho viÖc h×nh thµnh vèn kiÕn thøc c¬ b¶n cho häc sinh lµm nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cho cÊp häc THPT vµ Cao §¼ng §¹i häc. Nã t¹o mèi quan hÖ mËt thiÕt gi÷a c¸c m«n häc tù nhiªn trong nhµ trêng, §Þa lý lµ mét trong nh÷ng m«n häc mµ hiÖn nay Ngµnh ®Æc biÖt quan t©m. Do ®ã, cÇn cã sù nhËn thøc râ gi¸ trÞ thùc tiÔn cña m«n §Þa lý gióp cho häc sinh vËn dông kiÕn thøc ®· häc mét c¸ch s©u s¾c lµm nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cho c¸c cÊp häc sau nµy. Tõ nh÷ng c¬ së khoa häc ®ã, d¹y häc m«n §Þa lý ë trêng THCS lµ hÕt søc quan träng nhng ®Ó häc sinh cã ®îc vèn kiÕn thøc phæ th«ng ®¹i trµ, c¬ b¶n thiÕt thùc ®Çu tiªn cña bËc THCS. Gi¸o viªn ph¶i hÖ thèng hãa kiÕn thøc c¬ b¶n gióp Ngêi thùc hiÖn: Vâ ThÞ Thu Hµ. Gi¸o viªn trêng THCS D¬ng Thñy 1 Ph¬ng ph¸p d¹y phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm m«n §Þa lý häc sinh yÕu kÐm vµ hiÓu c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n gióp häc sinh yÕu kÐm n¾m vµ hiÓu c¸c kiÕn thøc lµ mét vÊn ®Ò khã. Muèn ®Ó häc sinh hiÓu ®îc gi¸o viªn ph¶i cã quyÕt t©m víi nghÒ mét c¸ch triÖt ®Ó vµ cã mét t©m lý nhÑ nhµng, ph¬ng ph¸p phï hîp gi¶ng d¹y cho c¸c ®èi tîng nµy, gi¸o viªn ph¶i vËn dông tõ nh÷ng kh¸i niÖm ®¬n gi¶n, më ®Ó häc sinh n¾m nh»m lÊp l¹i kiÕn thøc mµ c¸c em bÞ háng. §Æc biÖt, kh¸i qu¸t kiÕn thøc träng t©m c¬ b¶n, ng¾n gän, c« ®äng, lµm nÒn t¶ng cho c¸c kiÕn thøc cã liªn quan vËn dông ë c¸c líp trªn. VÒ ph ¬ng ph¸p ®ßi hái gi¸o viªn ph¶i sö dông triÖt ®Ó c¸c dông d¹y häc nh tranh ¶nh, b¶n ®å, lîc ®å liªn hÖ thùc tÕ, ph©n chia nhãm ph¶i ®¶m b¶o ph¶i cã ®ñ c¸c ®èi tîng nh (kh¸, giái, TB, yÕu, kÐm) ®Ó cã ®iÒu kiÖn trao ®æi häc tËp lÉn nhau. §Ó gi¶ng d¹y phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm ®¹t hiÖu qu¶ cao th× ngêi gi¸o viªn gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n, víng m¾c. Häc sinh ®· lµm quen víi bé m«n nh §Þa lý vµ c¸c m«n khoa häc x· héi kh¸c ... HiÖn nay s¸ch biªn so¹n cã h×nh thøc tr×nh bµy sinh ®éng, hÊp dÉn, ng«n ng÷ trong s¸ng, râ rµng, dÔ hiÓu. Díi mçi ®Çu ®Ò cña mçi bµi thêng cã c¸c h×nh ¶nh g¾n liÒn víi c¸c c©u hái hoÆc c©u ph¸t biÓu, c©u suy ®o¸n, ... nh»m kÝch thÝch tÝnh tß mß, kiÕn thøc khoa häc, th«i thóc häc sinh tÝch cùc t×m tßi kh¸m ph¸, kiÕn thøc míi, kh¸i niÖm míi. Nhê c¸c c©u hái nµy mµ gi¸o viªn cã thÓ t¹o ra c¸c t×nh huèng cã vÊn ®Ò l«i cuèn häc sinh yÕu kÐm vµo tiÕt häc mét c¸ch høng thó, nhÑ nhµng. Tõ ®ã, h×nh thµnh kiÕn thøc míi nh h×nh thµnh c¸c kh¸i niÖm §Þa lý mét c¸ch ng¾n gän, c« ®äng dÔ hiÓu lµm nÒn t¶ng cho viÖc vËn dông nghiªn cøu c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n ë c¸c líp sau. §Ó häc sinh yÕu kÐm häc tèt th× gi¸o viªn ph¶i g©y ®îc høng thó häc tËp. Muèn lµm ®îc nh thÕ th× gi¸o viªn ®Þnh híng gióp, hç trî kiÕn thøc cò mµ häc sinh ®· khuyÕt hoÆc nh÷ng c©u hái gîi më trªn c¬ së tranh ¶nh, b¶n ®å, l îc ®å, biÓu ®å hoÆc suy luËn tõ nh÷ng kiÕn thøc cò, ... ®Ó häc sinh cã c¬ së ®Þnh híng trao ®æi t×m ra kiÕn thøc míi nh: Tù tay vÏ h×nh, tÝnh to¸n vµ rót ra kÕt luËn. C«ng viÖc nµy häc sinh yÕu cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. V× vËy, nhiÖm vô cÇn thiÕt cña ngêi gi¸o viªn lµ ph¶i ®Çu t, nghiªn cøu c¸c ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y ¸p dông phï hîp cho tõng ®èi tîng häc sinh, ®Æc biÖt lµ gi¸o viªn tæ chøc nhãm häc tËp; häc sinh kh¸, giái phô ®¹o häc sinh yÕu, kÐm Ngêi thùc hiÖn: Vâ ThÞ Thu Hµ. Gi¸o viªn trêng THCS D¬ng Thñy 2 Ph¬ng ph¸p d¹y phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm m«n §Þa lý nÕu ®îc nh thÕ th× gióp ta tõng bíc n©ng dÇn chÊt lîng, hiÖu qu¶ gi¶ng d¹y vµ häc tËp cña häc sinh yÕu kÐm ngµy ®îc n©ng cao. II.c¬ së thùc tiÔn Trong ch¬ng tr×nh SGK bËc THCS hiÖn nay rÌn luyÖn kü n¨ng suy luËn trªn c¬ së h×nh ¶nh minh häa trùc quan, sinh ®éng hoÆc m« h×nh, b¶n ®å, biÓu ®å, lîc ®å, ... §Ó tõ ®ã häc sinh rót ra kiÕn thøc vµ c¸ch tr×nh bµy lËp luËn trªn hÖ thèng kiÕn thøc trªn mang tÝnh l«gÝc, t¹o ra mét chuçi hÖ thèng l«gÝc vÒ mÆt khoa häc ... VËy lµm thÕ nµo ®Ó sö dông ph¬ng tiÖn phôc vô cho viÖc truyÒn thô kiÕn thøc cña gi¸o viªn cho häc sinh yÕu kÐm, lÜnh héi kiÕn thøc, thu hót kh¶ n¨ng t×m tßi, nghiªn cøu cña häc sinh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vÉn lµ mèi quan t©m hµng ®Çu, lµ ®iÒu kiÖn khã nhÊt cña gi¸o viªn t×m ph¬ng ph¸p d¹y häc. Trong nhiÒu n¨m qua cã nhiÒu gi¸o viªn quan t©m, nghiªn cøu, t×m nh÷ng gi¶i ph¸p thÝch hîp ®Ó gi¶ng d¹y vµ sö dông c¸c dông cô thiÕt thùc kÕt hîp víi c¸c ph¬ng ph¸p còng nh tæ chøc ph©n ph©n bè c¸c em häc sinh kh¸ giái kÌm häc sinh yÕu kÐm. §Ó ®¶m b¶o viÖc gi¶ng d¹y phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm ®¹t hiÖu qu¶ th× ®ßi hái ngêi gi¸o viªn cã vèn kiÕn thøc v÷ng vµng, chÞu khã häc hái ë ®ång nghiÖp, l¾ng nghe ý kiÕn ®ãng gãp tõ c¸c ®ång nghiÖp, c¸c gi¸o viªn nhiÒu n¨m cã kinh nghiÖm. VÒ häc sinh, gi¸o viªn ph¶i t×m hiÓu vÒ t©m lý, hoµn c¶nh gia ®×nh, ®èi tîng häc sinh vµ ph¶i xem ®©y lµ mét vÊn ®Ò nghiªm tóc cÇn t×m ra nh÷ng ph¬ng ph¸p cô thÓ vµ ¸p dông mét c¸ch ®ång bé. Phï hîp víi ®èi tîng häc sinh yÕu kÐm nh»m n©ng dÇn chÊt lîng, hiÖu qu¶ gi¶ng d¹y còng nh kÕt qu¶ häc tËp ®¹t chÊt lîng. IIi. Thùc tr¹ng 1) VÒ häc sinh: Trêng THCS D¬ng Thñy lµ trêng thuéc côm phÝa tríc cña HuyÖn LÖ Thñy, §a sè häc sinh ngoan, ch¨m häc nhng khã kh¨n lµ mét sè häc sinh cßn lêi häc, §êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña mét sè häc sinh cã hoµn c¶nh khã kh¨n vµ ®Æc biÖt lµ mét sè phô huynh cha quan t©m ®Õn viÖc häc cña con em nªn ngoµi giê häc ph¶i phô gióp gia ®×nh nhiÒu c«ng viÖc do ®ã thêi gian tù häc cßn h¹n chÕ. ChÝnh v× nh÷ng yÕu tè trªn nªn nã g©y ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn viÖc häc tËp cña häc sinh. Ngêi thùc hiÖn: Vâ ThÞ Thu Hµ. Gi¸o viªn trêng THCS D¬ng Thñy 3 Ph¬ng ph¸p d¹y phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm m«n §Þa lý Qua nhiÒu n¨m thùc hiÖn ch¬ng tr×nh thay SGK nhng häc sinh vÉn cßn lóng tóng trong viÖc tiÕp thu kiÕn thøc míi. N¨m nay lµ n¨m tiÕp tôc thùc hiÖn cuéc vËn ®éng cña Bé GD&§T víi 4 néi dung, trong ®ã thÓ hiÖn râ ë hai néi dung víi häc sinh lµ "Tr¸nh tiªu cùc trong thi cö vµ tr¸nh t×nh tr¹ng häc sinh ngåi nhÇm líp". KiÕn thøc häc sinh hiÖn nay cßn háng rÊt nhiÒu kiÕn thøc cò liªn quan ®Õn kiÕn thøc míi. §ång thêi, ý thøc chÞu khã häc tËp vµ mèi quan t©m cña phô huynh thÓ hiÖn cha cao. Do t×nh h×nh thùc tÕ chung cña trêng, hiÖn nay cã mét sè em cha biÕt tÝnh to¸n, thËm chÝ viÕt ch÷ cha ®óng vµ ®©y còng lµ vÊn ®Ò khã kh¨n, nan gi¶i. Do thùc t¹i tiÕt d¹y cã 45 phót víi mét lîng kiÕn thøc nhÊt ®Þnh, ®ång thêi líp häc cã sè lîng ®«ng, cã ®ñ c¸c d¹ng häc sinh nªn nÕu gi¸o viªn ®Çu t nhiÒu cho c¸c em häc sinh yÕu kÐm am hiÓu s©u vµ n¾m râ kiÕn thøc dÉn ®Õn tiÕt d¹y tr¸i gi¸o ¸n, kh«ng ®¶m b¶o truyÒn t¶i hÕt néi dung kiÕn thøc. §©y lµ mét khã kh¨n chung cña ngêi gi¸o viªn. 2) VÒ gi¸o viªn: ViÖc bè trÝ gi¸o viªn gi¶ng d¹y bËc THCS cha chuyªn m«n, mét m«n d¹y nhÊt ®Þnh, mét gi¸o viªn ph¶i ®¶m nhiÖm ®Õn hai, ba m«n nªn viÖc ®Çu t gi¶ng d¹y cßn gÆp rÊt nhiÒu h¹n chÕ. Do t×nh h×nh thùc tÕ cña trêng nªn mét sè gi¸o viªn chØ tËp huÊn ch¬ng tr×nh thay SGK m«n nµy vµ ph¶i d¹y m«n kh¸c kh«ng ®îc tËp huÊn míi dÉn ®Õn viÖc gi¶ng d¹y cha ®¹t hiÖu qu¶ cao. Do mét sè gi¸o viªn cha chÞu khã ®Çu t, nghiªn cøu, mµy mß, t×m hiÓu ®èi tîng häc sinh yÕu kÐm dÉn ®Õn gi¸o viªn rÊt ng¹i tæ chøc cho häc sinh häc nhãm, trong giê häc cßn h¹n chÕ. Gi¸o viªn sî kh«ng khèng chÕ ®îc thêi gian nªn mét sè gi¸o viªn cßn mang tÝnh h×nh thøc, ¸p ®Æt kiÕn thøc cho häc sinh kh¸ giái, cha quan t©m ®Õn häc sinh yÕu kÐm. DÉn ®Õn viÖc häc tËp cña häc sinh bÞ thô ®éng vµ kh«ng ph¸t huy ®îc kh¶ n¨ng chÞu khã trong häc tËp. - Gi¸o viªn bé m«n rÊt khã kh¨n ®îc phèi hîp gÆp phô huynh ®Ó trao ®æi cô thÓ vÒ viÖc häc tËp cña con em m×nh t¹i l¬p ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p phï hîp cho Ngêi thùc hiÖn: Vâ ThÞ Thu Hµ. Gi¸o viªn trêng THCS D¬ng Thñy 4 Ph¬ng ph¸p d¹y phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm m«n §Þa lý con em m×nh häc tèt tõ nhµ ®Õn trêng, nªn viÖc häc tËp cña häc sinh yÕu kÐm cha ®îc n©ng cao. 3) VÒ gia ®×nh: §a sè c¸c gia ®×nh phô huynh cã hoµn c¶nh khã kh¨n vµ tr×nh ®é nhËn thøc cña phô huynh cßn h¹n chÕ nªn phÇn lín phô huynh chØ quan t©m theo c¸ch riªng cña m×nh nh t¹o ®iÒu kiÖn cho con em m×nh ®Õn líp. Nhng cha cã biÖn ph¸p theo dâi qu¸ tr×nh ®i häc, cha cã biÖn ph¸p gióp con häc ë nhµ, cha kiÓm tra ®îc kh¶ n¨ng tiÕp thu cña con em ë trêng häc còng nh cha kiÓm tra thêi gian häc hµnh cña con em t¹i nhµ. DÉn ®Õn chÊt lîng häc tËp kh«ng cao. §©y lµ nh÷ng nguyªn nh©n kh«ng nhá trong viÖc gi¶ng d¹y cña gi¸o viªn ë nhµ trêng. Víi sù ®æi míi vÒ ch¬ng tr×nh thay SGK hiÖn nay vµ sù nhËn thøc cña phô huynh cßn cã giíi h¹n nªn kh«ng n¾m ®îc kÞp thêi vÒ viÖc häc tËp cña con em m×nh. Tõ ®ã chÊp nhËn thùc tÕ ch¨m sãc con m×nh theo mét phÝa, cßn l¹i lµ giao h¼n cho thÇy, c« gi¸o. 4) Nhµ trêng: Trêng THCS ®· cè g¾ng t¹o mäi ®iÒu kiÖn tõ trang thiÕt bÞ ®Õn c¬ së vËt chÊt. chuyªn m«n nh»m t¹o ®iÒu kiÖn tèt nhÊt cho c«ng t¸c gi¶ng d¹y phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm ®èi víi tÊt c¶ c¸c bé m«n trong ®ã cã m«n §Þa lý. C¸c lo¹i SGK, s¸ch tham kh¶o vµ c¸c lo¹i s¸ch kh¸c nh»m phôc vô tèt cho c«ng t¸c gi¶ng d¹y vµ häc tËp cña häc sinh. Phßng th viÖn lu«n cã ngêi trùc mçi ngµy nh»m t¹o ®iÒu kiÖn häc vµ t×m hiÓu kiÕn thøc tèt vun vÐn cho kiÕn thøc cò ®îc v÷ng ch¾c. Bªn c¹nh ®ã, nhµ trêng cßn t¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh nghÌo mîn SGK vµ c¸c s¸ch kh¸c ®Ó häc tËp. Tuy nhiªn, phßng th viÖn cã ngêi trùc suèt nhng lît ngêi tham gia ®äc vµ t×m hiÓu cßn h¹n chÕ, cha t¹o ®îc tÝnh chñ ®éng, l«i cuèn häc sinh ®Ó t×m hiÓu vµ n©ng cao kiÕn thøc hiÓu biÕt cña häc sinh. IV. Nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ: Ngêi thùc hiÖn: Vâ ThÞ Thu Hµ. Gi¸o viªn trêng THCS D¬ng Thñy 5 Ph¬ng ph¸p d¹y phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm m«n §Þa lý Qua nhiÒu n¨m gi¶ng d¹y bé m«n §Þa lý trong nhµ trêng, theo t«i ®Ó d¹y tèt phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm häc tiÕn bé ®¹t hiÖu qu¶ cao th× mçi gi¸o viªn ph¶i hiÓu râ nh÷ng nguyªn nh©n thiÕt thùc cô thÓ dÉn ®Õn häc sinh yÕu kÐm ®Ó tõ ®ã t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ, thiÕt thùc d¹y häc häc sinh thuéc ®èi tîng nµy. Theo t«i, ®Ó thùc hiÖn tèt viÖc d¹y phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm ®¹t hiÖu qu¶ cao, t«i xin ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p mang tÝnh thiÕt thùc ¸p dông cho ®èi tîng häc sinh ë trêng ta. Nh÷ng gi¶i ph¸p nµy ®a ra nh»m th«ng qua quý thÇy, c« ®Ó cïng nhau trao ®æi, gãp ý. 1) VÒ häc sinh: + Kh¸ch quan: - CÇn cho häc sinh nhËn thøc râ tÇm quan träng cña viÖc häc tËp ®èi víi thùc tÕ sau nµy khi ®i vµo c«ng t¸c. - ChØ ra cho häc sinh thÊy gi¸ trÞ cña viÖc lao ®éng trÝ ãc vµ lao ®éng ch©n tay cña mét chuçi dµy t¬ng lai sau nµy. + Gi¸ trÞ kiÕn thøc m«n ®Þa lý: - Gi¸o viªn chØ cho häc sinh thÊy gi¸ trÞ ®Ých thùc cña m«n §Þa lý nã lµm c¬ së gióp vµ hç trî rÊt nhiÒu cho c¸c m«n häc khoa häc x· héi, khoa häc tù nhiªn kh¸c nh: Sinh, Hãa, §Þa,... - Gióp chóng ta rÊt nhiÒu trong viÖc ¸p dông trong thùc tÕ, ®êi sèng hµng ngµy ... + TÝch cùc chñ ®éng trong häc tËp: - ChuÈn bÞ tèt dông cô, kiÕn thøc vµ xem kiÕn thøc míi ë nhµ tríc khi lªn líp. - Gi¸o viªn giíi thiÖu chuÈn bÞ kiÕn thøc míi ë nhµ vµ ph©n chia thêi gian häc tËp cô thÓ. Bªn c¹nh ®ã cÇn tæ chøc th¶o luËn nhãm, trai ®æi cïng c¸c b¹n ë gÇn nhµ ®Ó cã ®iÒu kiÖn hç trî, gióp ®ì nhau cïng tiÕn bé. - ë líp biÕt tæ chøc nhãm th¶o luËn trao ®æi, gióp ®ì nhau, em kh¸ kÌm em yÕu ®Î cïng nhau tiÕn bé vµ chiÕm lÜnh tri thøc. 2) Gi¸o viªn: §Ó d¹y tèt phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm trong líp häc ®¹i trµ gi¸o viªn cÇn ®Þnh híng néi dung, kü n¨ng vµ ph¬ng ph¸p cô thÓ. Ngêi thùc hiÖn: Vâ ThÞ Thu Hµ. Gi¸o viªn trêng THCS D¬ng Thñy 6 Ph¬ng ph¸p d¹y phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm m«n §Þa lý + ChuÈn bÞ: - Khi so¹n gi¸o ¸n gi¸o viªn nªn cã hÖ thèng c©u hái dµnh riªng cho ®èi tîng häc sinh yÕu kÐm. - §èi víi gi¸o viªn chñ nhiÖm ph¶i cã s¬ ®å bè trÝ chæ ngåi hîp lÝ cho häc sinh yÕu kÐm ®Ó gióp viÖc ®i l¹i cña gi¸o viªn dÓ dµng tiÕp cËn víi c¸c em h¬n. - Gi¸o viªn cho häc sinh chuÈn bÞ tèt c¸c dông cô, thiÕt bÞ, kiÕn thøc bµi cò lµm nÒn t¶ng vËn dông t×m ra kiÕn thøc míi. - Gi¸o viªn ph©n bè häc sinh kh¸ giái nhËn nhiÖm vô cô thÓ hç trî, gióp ®ì d¹y kÌm thªm cho häc sinh yÕu kÐm vµ ngåi gÇn ®Ó trong qu¸ tr×nh th¶o luËn nhãm trao ®æi vµ gióp ®ì lÉn nhau cïng tiÕn bé. §Æc biÖt, khi gäi mét em trong nhãm nªn u tiªn gäi nh÷ng em häc sinh yÕu kÐm, ®ång thêi gîi më nh÷ng c©u hái nhÑ nhµng, khi häc sinh ®ã tr¶ lêi ®îc tuyªn d¬ng em ®ã vµ tuyªn d¬ng c¶ nhãm nh»m g©y ®îc sù khÝch lÖ häc tËp cña c¸c em ®ã. §ång thêi, thóc ®Èy ®îc tÝnh ®oµn kÕt hç trî gióp nhau trong häc tËp. - Gi¸o viªn ph¶i n¨m ®îc t©m lý häc sinh yÕu kÐm, v× kiÕn thøc bÞ háng kh«ng theo kÞp kiÕn thøc cña c¸c b¹n dÉn ®Õn ngµy cµng ch¸n n¶n, bu«ng th¶. Tõ nguyªn nh©n ®ã, gi¸o viªn ph¶i cã mét t©m lý nhÑ nhµng, phãng kho¸ng, kh«ng gß bã, kh«ng ¸p ®Æt, mäi t×nh huèng lu«n gîi më. §ång thêi, u tiªn c¸c bµi tËp dÔ hoÆc c©u hái dÔ cho c¸c em häc sinh yÕu kÐm lµm hoÆc tra lêi vµ lu«n gîi më, nh¾c l¹i kiÕn thøc ®ã dÉn ®Õn lµm ®îc bµi tËp hoÆc tr¶ lêi ®îc c¸c c©u hái. §Æc biÖt, khi tr¶ lêi cÇn ®îc tuyªn d¬ng tríc líp nh»m khÝch ngän löa häc tËp trong lßng c¸c em, ®ång thêi ®Èy m¹nh t tëng phÊn ®Êu trong em. - Gi¸o viªn t¹o ra c¸c nhãm häc tËp d¹y kÌm nhau ë nhµ (ph©n bè c¸c em ë nhµ gÇn nhau), ®ång thêi ®a ra thi ®ua ë c¸c nhãm vµ tæng kÕt tuyªn d¬ng nhãm líp ®ã sau tiÕt häc. §©y lµ mét ®éng lùc m¹nh thóc ®Èy nh»m t¹o ®îc sù hßa nh· nh»m gióp ®ì lÉn nhau cïng tiÕn bé. + TiÕn hµnh d¹y: Tríc khi tiÕn hµnh gi¶ng d¹y bµi míi gi¸o viªn kiÓm tra l¹i kiÕn thøc cò c¸c em yÕu kÐm cña c¸c nhãm ®· chuÈn bÞ ë nhµ (kiÕn thøc dÆn dß ë tiÕt tríc) ®Ó nhËn xÐt, so s¸nh vµ tuyªn d¬ng g©y ®îc hng phÊn khi bíc vµo tiÕt häc míi. Ngêi thùc hiÖn: Vâ ThÞ Thu Hµ. Gi¸o viªn trêng THCS D¬ng Thñy 7 Ph¬ng ph¸p d¹y phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm m«n §Þa lý - Trong tõng tiÕt d¹y gi¸o viªn cÇn u tiªn tËp trung vµo ®èi tîng häc sinh yÕu kÐm ®Ó uèn n¾n cho c¸c em vÒ nh÷ng kiÕn thøc kÜ n¨ng mµ c¸c em cßn cha lÜnh héi ®îc. - Ngoµi viÖc phô ®¹o cho c¸c em trong tõng tiÕt d¹y th× gi¸o viªn cÇn ph¶i phô ®¹o thªm cho c¸c em ngoµi giê b»ng c¸c buæi häc riªng, trong tõng buæi häc gi¸o viªn cÇn ph¶i cã gi¸o ¸n phô ®¹o riªng, cÇn kiÓm diÖn sØ sè tõng líp. - Gi¸o viªn cÇn ph¶i cã hå s¬ theo dâi diÔn biÕn chÊt lîng qua tõng th¸ng tõng k× - Trong tiÕt d¹y gi¸o viªn chuÈn bÞ c¸c dông cô, tranh ¶nh, hÖ thèng c©u hái gîi më sinh ®éng, dÔ hiÓu cho tõng ®èi tîng häc sinh. - Gi¸o viªn ph¶i ph©n bè ®îc thêi gian vµ ®Þnh híng tríc t×nh huèng häc sinh tr¶ lêi ®Ó cã híng chñ ®éng gi¶i quyÕt, chØ ra nh÷ng sai sãt, nhÇm lÉn cña häc sinh. §Æc biÖt, cÇn t¹o ra ®îc t×nh huèng nhÑ nhµng, gîi më, g©y kÝch thÝch, hng phÊn trong häc tËp. - Khi tæ chøc c¸c nhãm ph¶i cã ®ñ c¸c ®èi tîng nh kh¸, giái, yÕu, kÐm ®Ó cã ®iÒu kiÖn trao ®æi, hç trî nhau cïng tiÕn bé. - Gi¸o viªn kh¾c s©u kiÕn thøc träng t©m vµ c¸ch häc vµ lu nhí kiÕn thøc díi d¹ng tæng qu¸t c¬ b¶n lµm nÒn t¶ng cho viÖc vËn dông häc tËp vµ lµm bµi tËp ë nhµ. Theo t«i ®Ó thùc hiÖn d¹y phô ®¹o tèt vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao th× ngêi gi¸o viªn ph¶i chÞu khã ®Çu t, nghiªn cøu tõ nhiÒu vÊn ®Ò. - Chän lùa, sö dông c¸c ph¬ng ph¸p, ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, chñ ®éng cña häc sinh trong häc tËp vµ ph¸t huy kh¶ n¨ng tù häc. Ho¹t ®éng hãa viÖc häc b»ng nh÷ng ph¬ng ph¸p dÉn d¾t cho häc sinh tù th©n tr¶i nghiÖm chiÕm lÜnh tri thøc, tËn dông u thÕ cña tõng ph¬ng ph¸p d¹y häc tÝch cùc, chó träng ph¬ng ph¸p d¹y häc. Ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thiÕt thùc, träng t©m c¬ b¶n cÇn truyÒn ®¹t. - T×m hiÓu vÒ ®èi tîng häc sinh, ®iÒu kiÖn kinh tÕ, hoµn c¶nh gia ®×nh ®Ó cã biÖn ph¸p hç trî. + Cñng cè: Ngêi thùc hiÖn: Vâ ThÞ Thu Hµ. Gi¸o viªn trêng THCS D¬ng Thñy 8 Ph¬ng ph¸p d¹y phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm m«n §Þa lý - Gi¸o viªn ®a ra hÖ thèng c©u hái ®Ó kh¼ng ®Þnh sù nhËn thøc, lÜnh héi kiÕn thøc cña häc sinh hoÆc díi d¹ng bµi tËp tr¾c nghiÖm kh¸ch quan ®èi víi møc ®é cña häc sinh yÕu kÐm cã thÓ tr¶ lêi ®îc. - HÖ thèng hãa kiÕn thøc díi d¹ng c¸c c©u hái. - Híng dÉn vÒ nhµ: Híng dÉn c¸c em tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèn SGK mét c¸ch cô thÓ vµ giao viÖc vÒ nhµ ë tiÕt sau thËt râ rµng. §©y còng lµ mét môc tiªu quan träng gióp häc sinh ®Þnh híng ®îc viÖc häc ë nhµ vµ chuÈn bÞ bµi tríc ë nhµ. 3) Nhµ trêng: - Xem c«ng t¸c phô ®¹o lÊy lµm tiªu chÝ thi ®ua cho tõng gi¸o viªn vµo cuèi n¨m häc - Ban gi¸m hiÖu lu«n cã kÕ ho¹ch lªn lÞch d¹y phô ®¹o häc sinh yÕu mét c¸ch khoa häc vµ hîp lÝ, cã kÕ ho¹ch dù giê th¨m líp rót kinh nghiÖm; t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì, hç trî kiÕn thøc kÞp thêi. - T¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì, hç trî kinh phÝ, ®éng viªn khuyÕn khÝch gi¸o viªn s¸ng t¹o vµ tù lµm ®å dïng d¹y häc phôc vô cho viÖc gi¶ng d¹y mang tÝnh chÊt l©u dµi vµ cã hiÖu qu¶. §¶m b¶o ®óng, phï hîp víi ph¬ng ph¸p d¹y míi. 4) Gia ®×nh: - CÇn thêng xuyªn quan t©m viÖc häc tËp ë trêng vµ bè trÝ thêi gian häc ë nhµ cña con em m×nh. - §i häp phô huynh theo ®Þnh kú, theo dâi sæ liªn l¹c ®Ó trao ®æi víi gi¸o viªn vµ n¾m b¾t kÞp thêi viÖc häc tËp cña con em m×nh. - Cung cÊp c¸c dông cô s¸ch vë ®Çy ®ñ ®Ó c¸c em häc tèt. v. KÕt qu¶. N¨m häc 2008-2009, t«i ®¶m nhiÖm phÇn hµnh §Þa khèi 7 (84 häc sinh), ®Çu n¨m t«i ®· tiÕn hµnh ph©n lo¹i ®èi tîng häc sinh víi kÕt qu¶ nh sau: Giái Kh¸ Trung b×nh YÕu - KÐm Sè lîng % Sè lîng % Sè lîng % Sè lîng % 10 11,9 20 23,8 29 34,5 25 29,8 Ngêi thùc hiÖn: Vâ ThÞ Thu Hµ. Gi¸o viªn trêng THCS D¬ng Thñy 9 Ph¬ng ph¸p d¹y phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm m«n §Þa lý Qua qu¸ tr×nh phô ®¹o, cuèi n¨m häc kÕt qu¶ ®a l¹i nh sau: Giái Kh¸ Trung b×nh YÕu - KÐm Sè lîng % Sè lîng % Sè lîng % Sè lîng % 12 14,3 22 26,2 35 41,7 15 17,8 c. kÕt luËn §Þa lÝ lµ mét m«n khoa häc gióp häc sinh n¾m ®îc kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ c¸c hiÖn tîng trong tù nhiªn vµ x· héi. HiÖn nay ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn vÒ GD & §T lµ n©ng cao chÊt lîng d¹y häc nªn ph¬ng ph¸p phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm lµ hÕt søc quan träng. V× thÕ trÓn ®©y lµ nh÷ng kinh nghiÖm trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm trªn líp cña t«i ®a ra ®Ó cïng héi ®ång khoa häc cña tæ chuyªn m«n, cña nhµ trêng vµ ®ång nghiÖp trao ®æi vµ gãp ý kiÕn bæ sung nh»m n©ng dÇn chÊt lîng d¹y häc trong nhµ trêng. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh viÕt s¸ng kiÕn nµy cña t«i cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ vµ thiÕu sãt, t«i xin ch©n thµnh l¾ng nghe sù ®ãng gãp ý kiÕn quý gi¸ cña héi ®ång khoa häc tæ chuyªn m«n cña nhµ trêng, cña c¸c thÇy c« vµ ®ång nghiÖp. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n! D¬ng Thñy, ngµy15 th¸ng 5 n¨m 2009 Ngêi thùc hiÖn Vâ ThÞ Thu Hµ Ngêi thùc hiÖn: Vâ ThÞ Thu Hµ. Gi¸o viªn trêng THCS D¬ng Thñy 10