Tài liệu Phát triển du lịch MICE tại Khánh Hòa

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG CƠ SỞ II TẠI TP HỒ CHÍ MINH KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Chuyên ngành: Kinh tế đối ngoại LOẠI HÌNH DU LỊCH MICE TẠI TỈNH KHÁNH HÒA Họ và tên SV: Trần Thị Hồng Nhung Mã sinh viên: 0851015777 Lớp: Anh 16 Khóa: K47E Ngƣời hƣớng dẫn KH: Nguyễn Thị Thu Hà Tp. Hồ Chí Minh, tháng 04 năm 2012 MỤC LỤC NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƢỚNG DẪN DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ LỜI MỞ ĐẦU ..........................................................................................................1 Chƣơng 1: Tổng quan về loại hình du lịch MICE và vai trò của việc phát triển MICE đối với tỉnh Khánh Hòa .................................................. 5 1.1. Tổng quan về loại hình du lịch MICE ........................................................5 1.1.1. Khái niệm du lịch MICE ................................................................................5 1.1.2. Đặc điểm của loại hình du lịch MICE ...........................................................9 1.1.3. Điều kiện để phát triển loại hình du lịch MICE ...........................................12 1.2. Giới thiệu tổng quan về tiềm năng phát triển du lịch MICE của tỉnh Khánh Hòa và vai trò của việc phát triển MICE đối với Khánh Hòa ..14 1.2.1. Tổng quan về tiềm năng phát triển du lịch MICE của tỉnh Khánh Hòa ......14 1.2.2. Ý nghĩa của việc phát triển loại hình du lịch MICE tại Khánh Hòa....................... ........................................................................................17 1.3. Bài học kinh nghiệm về loại hình du lịch MICE .....................................20 1.3.1. Kinh nghiệm của Singapore .........................................................................20 1.3.2. Kinh nghiệm của Thành phố Hồ Chí Minh .................................................23 1.3.3. Bài học kinh nghiệm cho tỉnh Khánh Hòa ...................................................24 Chƣơng 2: Thực trạng khai thác và phát triển loại hình du lịch MICE tại tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2005 - 2011. ................................... 27 2.1. Tổng quan về tình hình du lịch MICE Khánh Hòa giai đoạn 2005 2011 ..............................................................................................................27 2.1.1. Tình hình phát triển du lịch MICE quốc tế tại Khánh Hòa .........................27 2.1.2. Nhận xét chung ............................................................................................36 2.2. Thực trạng khai thác và phát triển loại hình du lịch MICE tại Khánh Hòa ..................................................................................................37 2.2.1. Tình hình xây dựng cơ sở hạ tầng, vật chất - kỹ thuật phục vụ du lịch MICE ............................................................................................................37 2.2.2. Công tác phát triển nguồn nhân lực du lịch MICE ......................................43 2.2.3. Hoạt động quảng bá, xúc tiến du lịch ..........................................................46 2.2.4. Hoạt động quản lý của chính quyền .............................................................48 2.3. Đánh giá khả năng phát triển loại hình du lịch MICE tại tỉnh Khánh Hòa ..................................................................................................50 2.3.1. Những kết quả đã đạt đƣợc trong thời gian qua ...........................................50 2.3.2. Những hạn chế còn tồn tại ...........................................................................51 Chƣơng 3: Một số giải pháp nhằm phát triển loại hình du lịch MICE tại tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2012-2020 .................................................. 54 3.1. Một số dự đoán về xu hƣớng phát triển du lịch MICE quốc tế ở Việt Nam, khu vực và trên thế giới ...................................................................54 3.1.1. Xu hƣớng phát triển MICE trên thế giới ......................................................54 3.1.2. Xu hƣớng phát triển du lịch MICE tại Đông Nam Á...................................56 3.1.3. Xu hƣớng phát triển ở Việt Nam .................................................................57 3.2. Quy hoạch tổng thể và định hƣớng phát triển du lịch Khánh Hòa đến 2020. Cơ hội và thách thức đối với loại hình MICE tại Khánh Hòa ...............................................................................................................58 3.2.1. Định hƣớng phát triển du lịch Khánh Hòa đến 2020 ...................................58 3.2.2. Cơ hội và thách thức đối với loại hình MICE Khánh Hòa ..........................60 3.3. Một số giải pháp nhằm phát triển loại hình du lịch MICE tại tỉnh Khánh Hòa từ nay đến 2020......................................................................62 3.3.1. Giải pháp thành lập cơ quan chuyên trách cho loại hình du lịch MICE tại Khánh Hòa – MICE Bureau ....................................................................62 3.3.2. Giải pháp thu hút vốn đầu tƣ vào du lịch Khánh Hòa .................................65 3.3.3. Giải pháp đầu tƣ nâng cấp cơ sở hạ tầng, vật chất – kỹ thuật một cách đồng bộ .........................................................................................................67 3.3.4. Giải pháp phát triển nguồn nhân lực ............................................................69 3.3.5. Giải pháp tăng cƣờng xúc tiến du lịch MICE – xây dựng hình ảnh Khánh Hòa trở thành một điểm đến thu hút, lý tƣởng của du lịch MICE trên thế giới ..................................................................................................70 3.3.6. Giải pháp đa dạng hóa sản phẩm du lịch bằng hình thức liên kết ...............73 3.3.7. Giải pháp phát triển sản phẩm mới – tận dụng những ƣu thế có sẵn ...........74 3.4. Một số kiến nghị đối với cơ quan chức năng và các đơn vị kinh tế hoạt động trong lĩnh vực du lịch tại Khánh Hòa ....................................75 3.4.1. Mội số kiến nghị đối với Chính Phủ và Tổng cục Du lịch Việt Nam..........75 3.4.2. Một số kiến nghị đối với các cơ quan chức năng tại Khánh Hòa ................76 3.4.3. Một số kiến nghị đối với các doanh nghiệp khai thác du lịch MICE tại tỉnh Khánh Hòa ............................................................................................76 KẾT LUẬN ............................................................................................................78 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................80 PHỤ LỤC ...............................................................................................................84 Ý KIẾN CỦA GIÁO VIÊN HƢỚNG DẪN …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………... Tp Hồ Chí Minh, ngày tháng TS. Nguyễn Thị Thu Hà năm DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Nghĩa tiếng Anh Nghĩa tiếng Việt Asia – Pacific Economic Diễn đàn hợp tác kinh tế Cooperation chấu Á – Thái Bình Dƣơng Association of Southeast Hiệp hội các quốc gia Asian Nations Đông Nam Á ASEM The Asia – Europe Meeting Diễn đàn hợp tác Á - Âu GDP Gross Domestic Product Tổng sản phẩm quốc nội International Congress and Hiệp hội hội thảo hội nghị Convention Association thế giới Meeting, Incentive, Du lịch kết hợp hội nghị, Convention/Conference, hội họp, khen thƣởng, triển Exhibition/Event lãm, sự kiện. The Pacific Asia Travel Hiệp hội Du lịch châu Á – Association Thái Bình Dƣơng Singapore Dollar Đô-la Sing APEC ASEAN ICCA MICE PATA SGD TP.HCM TWG UNWTO USD VH,TT&DL VND Thành phố Hồ Chí Minh Travel Work Group United Nations World Tourism Organization United States Dollar Nhóm công tác về Du lịch Tổ chức Du lịch Thế giới Đô-la Mỹ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam Đồng DANH MỤC CÁC BẢNG, HÌNH DANH MỤC BẢNG Trang Bảng 2.1: Doanh thu từ loại hình du lịch MICE quốc tế tại tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2005 – 2011 .............................................................................. 27 Bảng 2.2: Lƣợt khách du lịch MICE quốc tế đến tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2005 -2011 ................................................................................................ 29 Bảng 2.3: Cơ cấu khách du lịch MICE quốc tế đến Khánh Hòa năm 2011 ............. 32 Bảng 2.4: Kết quả khảo sát cơ cấu khách du lịch MICE tại Khánh Hòa .................. 33 Bảng 2.5: Thời gian lƣu trú của du khách MICE quốc tế từ 2005-2011 .................. 35 Bảng 2.6: Chi tiêu bình quân đầu ngƣời của du khách MICE quốc tế đến Khánh Hòa giai đoạn 2005 – 2011 ........................................................... 35 Bảng 2.7: Số lƣợng cơ sở lƣu trú du lịch tính đến tháng 12/2011 ............................ 40 Bảng 2.8: Thống kê một số trung tâm MICE nổi tiếng ở tỉnh Khánh Hòa ............... 41 Bảng 2.9: Dự báo nhu cầu lao động ngành du lịch của Khánh Hòa đến 2020 ......... 45 DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ Biểu đồ 2.1: Doanh thu du lịch MICE tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2005 – 2011 ....... 28 Biểu đồ 2.2: Cơ cấu khách du lịch MICE quốc tế đến Khánh Hòa năm 2011 ......... 32 Sơ đồ 3.1: Cơ cấu Trung tâm xúc tiến, phát triển MICE Khánh Hòa – MICE Bureau ....................................................................................................... 64 1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Du lịch là một ngành công nghiệp dịch vụ đem lại nhiều lợi ích, đã từ lâu đƣợc nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam, lựa chọn làm định hƣớng chiến lƣợc phát triển kinh tế. Trong nhiều năm gần đây, một loại hình du lịch mới đã xuất hiện và đƣợc đánh giá cao – loại hình du lịch MICE, gọi nôm na là du lịch kết hợp với các sự kiện hội nghị, hội thảo, triển lãm, khen thƣởng của các công ty cho nhân viên, đối tác, hay của các quan chức Chính phủ. Theo tính toán sơ bộ, loại hình du lịch này có khả năng mang lại giá trị doanh thu cao gấp sáu lần so với các loại hình du lịch thông thƣờng khác. Chính vì nhận thức đƣợc những lợi ích mà MICE mang lại, nhiều quốc gia trên thế giới đã và đang thực sự nghiêm túc đầu tƣ phát triển loại hình du lịch này, trong đó phải kể đến những quốc gia đã gặt hái đƣợc nhiều thành tựu giá trị nhƣ Mỹ, Anh, Đức, Nhật, Úc, Italia, Tây Ban Nha, Pháp,... Nhƣng theo Tổ chức Du lịch Thế giới (UNWTO) dự đoán trong tƣơng lai, du khách của loại hình MICE đang có xu hƣớng tìm kiếm những địa điểm du lịch mới lạ, trong đó khu vực châu Á – Thái Bình Dƣơng đang đƣợc đánh giá rất cao, trở thành khu vực phát triển năng động và cạnh tranh nhất của loại hình này (UNWTO, 2012B). Nằm trong khu vực Đông Nam Á - địa điểm du lịch an toàn, thân thiện và ổn định, Việt Nam đƣợc đánh giá là “Ngôi sao đang lên”, là một điểm đến mới hấp dẫn khách du lịch MICE từ khắp nơi trên thế giới. Toàn quốc hiện nay có nhiều tỉnh thành có tiềm năng và đang khai thác loại hình du lịch MICE, nổi bật nhất phải kể đến Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Đắc Lắc, Đà Lạt, Vũng Tàu,... Đặc biệt, việc Việt Nam gia nhập WTO đã tạo nhiều điều kiện cho loại hình du lịch này phát triển mạnh mẽ. Đƣợc thiên nhiên ƣu đãi cho nhiều cảnh quan đẹp và khí hậu ôn hòa, từ lâu, Khánh Hòa đã đƣợc Tổng cục Du lịch Việt Nam xác định là một trong những Trung tâm Du lịch của cả nƣớc. Những năm vừa qua, nhờ đƣợc đầu tƣ phát triển cơ sở hạ tầng du lịch, các khách sạn cao cấp, các trung tâm hội nghị đạt tiêu chuẩn quốc tế, cũng nhƣ đáp ứng đƣợc cung cách phục vụ chuyên nghiệp, Khánh Hòa đã đƣợc chọn làm địa điểm tổ chức nhiều sự kiện tầm cỡ khu vực và quốc tế nhƣ Hội nghị 2 Chuyên viên Tài chính APEC (TWG) lần thứ 22 trong Tiến trình Bộ trƣởng Tài chính APEC 2006, Hội thảo Lý luận giữa Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Cộng sản Trung Quốc về “Những vấn đề lý luận và thực tiễn về nông nghiệp, nông dân, nông thôn – kinh nghiệm Việt Nam, kinh nghiệm Trung Quốc” tháng 11 năm 2008, Hội nghị Bộ trƣởng Bộ tài chính và Thống đốc Ngân hàng ASEAN lần thứ 14 – tháng 4 năm 2010, các cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ Thế giới 2008, Hoa hậu thế giới ngƣời Việt năm 2007 và 2010, Hoa hậu Trái Đất 2010, Giải thi đấu Bóng chuyền bãi biển quốc tế năm 2011,... Những sự kiện này đã khẳng định Khánh Hòa có tiềm lực và khả năng trở thành một trong những trung tâm du lịch MICE quốc tế của Việt Nam và khu vực Đông Nam Á. Đặc biệt, kể từ khi Cảng hàng không quốc tế Cam Ranh ra đời, cùng với việc đầu tƣ xây mới nhiều trung tâm tổ chức sự kiện theo tiêu chuẩn quốc tế nhƣ Vinpearl Resort, Diamond Bay Resort,... đã thu hút thêm nhiều du khách quốc tế, Khánh Hòa dần định hƣớng phát triển du lịch MICE là một trong những trọng tâm của ngành du lịch. Những thành quả đạt đƣợc trong những năm gần đây của du lịch MICE Khánh Hòa tuy có đáng kể, nhƣng vẫn chƣa phát huy hết khả năng và xứng tầm với những tiềm lực mà du lịch Khánh Hòa đang có. Khánh Hòa vẫn chƣa thực sự xây dựng đƣợc một hình ảnh là điểm đến lý tƣởng của du khách MICE quốc tế, mới chỉ là một điểm dừng chân, và chƣa đủ cạnh tranh với Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng – những địa điểm đang đƣợc ƣu tiên chọn lựa của khách du lịch MICE khi đến Việt Nam, mặc dù tiềm năng không thua kém. Với tình hình đó, Khánh Hòa cần có một định hƣớng, những chiến lƣợc và các giải pháp hiệu quả nhằm phát triển tối ƣu loại hình du lịch MICE đem lại nhiều lợi ích này. Chính từ tính cấp thiết xuất phát từ thực tiễn nêu trên, tác giả đã quyết định chọn đề tài “Loại hình du lịch MICE tại tỉnh Khánh Hòa” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp, nhằm đem lại những đóng góp cho sự phát triển du lịch nói riêng, và phát triển kinh tế toàn diện nói chung cho quê hƣơng xứ trầm hƣơng Khánh Hòa. 2. Mục đích nghiên cứu Đề xuất giải pháp phát triển loại hình du lịch MICE tại tỉnh Khánh Hòa. Để thực hiện đƣợc mục đích nghiên cứu, đề tài đã thực hiện những nhiệm vụ sau: 3 - Thứ nhất, làm rõ khái niệm, các đặc điểm, điều kiện phát triển của loại hình du lịch MICE và tổng quan về tiềm năng du lịch MICE của tỉnh Khánh Hòa, sự cần thiết của việc phát triển du lịch MICE tại Khánh Hòa. - Thứ hai, phân tích đánh giá tình hình khai thác và phát triển loại hình du lịch MICE quốc tế tại Khánh Hòa giai đoạn 2005 – 2011. - Thứ ba, đề xuất một số giải pháp và kiến nghị nhằm phát triển loại hình du lịch MICE tại Khánh Hòa một cách hiệu quả. 3. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tƣợng nghiên cứu Hoạt động của loại hình du lịch MICE quốc tế tại tỉnh Khánh Hòa. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Đề tài tập trung nghiên cứu chủ yếu tại địa bàn tỉnh Khánh Hòa. Bên cạnh đó, khóa luận tốt nghiệp cũng thực hiện công tác tham khảo, nghiên cứu kinh nghiệm phát triển loại hình du lịch MICE tại Singapore và TP.HCM đi kèm với việc đối chiếu, so sánh với các địa phƣơng nêu trên để rút ra những bài học kinh nghiệm cho tỉnh Khánh Hòa - Về thời gian: + Phân tích đánh giá trong giai đoạn 2005 – 2011. + Giải pháp thực hiện trong giai đoạn 2012 – 2020. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu Tác giả đã áp dụng các phƣơng pháp nghiên cứu nhƣ: phƣơng pháp tổng hợp và phân tích số liệu, phƣơng pháp thống kê, phƣơng pháp so sánh, phƣơng pháp thực địa trong quá trình thực hiện khóa luận tốt nghiệp. 5. Cấu trúc của khóa luận tốt nghiệp Ngoài Lời mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo và Phụ lục, khóa luận tốt nghiệp “Loại hình du lịch MICE tại tỉnh Khánh Hòa” có kết cấu ba chƣơng, bao gồm: Chƣơng 1: Tổng quan về loại hình du lịch MICE và vai trò của việc phát triển MICE đối với tỉnh Khánh Hòa. Chƣơng 2: Thực trạng khai thác và phát triển loại hình du lịch MICE tại tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2005 – 2011. 4 Chƣơng 3: Một số giải pháp nhằm phát triển loại hình du lịch MICE tại tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2012 – 2020. Tác giả xin chân thành cảm ơn trƣờng Đại học Ngoại thƣơng cơ sở II tại TP.HCM, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa, Trung tâm Thông tin xúc tiến Du lịch Khánh Hòa đã nhiệt tình giúp đỡ và tạo mọi điều kiện để tác giả có thể hoàn thành khóa luận tốt nghiệp. Đặc biệt gửi lời cảm ơn đến cô Nguyễn Thị Thu Hà đã nhiệt tình hƣớng dẫn và quan tâm sâu sát trong quá trình tác giả thực hiện đề tài. Do những hạn chế về mặt thời gian, kinh phí, cũng nhƣ kinh nghiệm và kiến thức, đề tài khó tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế, rất mong nhận đƣợc sự đóng góp từ ngƣời đọc và quý thầy cô để khóa luận tốt nghiệp đƣợc hoàn thiện hơn. TP.HCM, tháng 4 năm 2012 Sinh viên thực hiện Trần Thị Hồng Nhung 5 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ LOẠI HÌNH DU LỊCH MICE VÀ VAI TRÒ CỦA VIỆC PHÁT TRIỂN MICE ĐỐI VỚI TỈNH KHÁNH HÒA 1.1. Tổng quan về loại hình du lịch MICE 1.1.1. Khái niệm du lịch MICE MICE là thuật ngữ viết tắt theo các chữ cái đầu tiếng Anh của các từ: Meeting (gặp gỡ, hội họp), Incentive (khen thƣởng), Convention/ Conference (hội nghị/ hội thảo) và Exhibition/ Event (triển lãm, sự kiện) (John Swabrooke, 2007). Nhƣ vậy, có thể khái quát MICE tour là sự kết hợp của Meeting tour, Incentive tour, Convention tour và Exhibiton tour, hay nói cách khác, MICE tour là một loại hình du lịch kết hợp hội nghị, hội họp, khen thƣởng, triển lãm, sự kiện đƣợc kinh doanh bởi các công ty, các doanh nghiệp du lịch có tiếng tăm, uy tín và năng lực chuyên môn cao cũng nhƣ bởi các tổ chức kinh tế, xã hội, chính trị có chức năng và thẩm quyền (SEE Business Travel & Meetings, 2010). Theo đó, MICE tour bao gồm các hoạt động kinh doanh sau: 1.1.1.1. Meeting tour Đây là loại hình du lịch kết hợp với việc gặp gỡ giữa các cá nhân hoặc tổ chức nhằm trao đổi, thảo luận về những vấn đề hoặc chủ đề riêng biệt nhƣ thông tin mới về một loại sản phẩm hoặc việc tìm ra giải pháp cho một vấn đề đang tồn tại, có thể là thƣơng mại hay phi thƣơng mại,... Ví dụ: SEA Games, World Cup, Festival,... là những Meeting tour mang lại cơ hội kinh doanh cho ngành du lịch cũng nhƣ các ngành kinh tế khác. Những sự kiện thể thao hoặc lễ hội này thu hút nhiều khách trong nƣớc và quốc tế đến cổ vũ. Hoạt động Meeting này bao gồm hai loại: - Association Meeting: Đây là hoạt động gặp gỡ, trao đổi thông tin giữa các tổ chức, đoàn thể có cùng quan tâm hoặc cùng nghề nghiệp nhằm cung cấp những thông tin mới nhất về sản phẩm, dịch vụ hoặc về chính bản thân của tổ chức; nhằm tạo điều kiện cho mọi ngƣời gặp gỡ nhau ngoài văn phòng làm việc để trao đổi ý tƣởng. Những cuộc họp này thƣờng mang tính chất địa phƣơng, quốc gia, khu vực và quốc tế, với chủ đề chính xoay quanh những vấn đề sau: y tế, khoa học, học thuật, thƣơng mại,... Nguồn khách của Association Meeting thƣờng là các thành viên của các tổ chức quốc tế, các nhà cung ứng, các nhà thiết kế sản phẩm,... Quy 6 mô của loại hình này thƣờng nhỏ (khoảng 50 ngƣời đến 200 ngƣời), đƣợc tổ chức trên nền tảng thƣờng xuyên, trung bình mất từ 4 đến 5 ngày, thời gian chuẩn bị đòi hỏi phải mất từ 2 đến 5 năm và đƣợc tổ chức luân phiên ít nhất là ở 3 nƣớc khác nhau. - Corporate Meeting: là các cuộc hội họp giữa các thành viên trong một công ty, chia làm 2 loại: + Internal Meeting: là hoạt động hội thảo của những ngƣời trong cùng một tổ chức hay cùng một nhóm của công ty nhằm trao đổi thông tin hoặc khen thƣởng trong nội bộ công ty. + External Meeting: là hoạt động hội thảo giữa công ty này với công khác nhằm trao đổi với nhau về việc hợp tác, đầu tƣ trong kinh doanh và những phát minh mới. Thời gian chuẩn bị cũng nhƣ quy mô của hoạt động gặp gỡ này nhỏ hơn Association Meeting, thƣờng là dƣới 1 năm và lặp lại điểm đến cũng nhƣ địa điểm tổ chức. 1.1.1.2. Incentive tour Là hoạt động du lịch nhằm trao thƣởng và khuyến khích tất cả các thành viên hoặc các ngƣời khác có quyền lợi hay công việc liên quan đến một công ty hoặc một tập đoàn, qua đó động viên các thành tích, thúc đẩy sự đoàn kết, gắn bó giữa các cá nhân với nhau và với công ty. Theo cách hiểu ban đầu thì tour du lịch này chỉ dành cho nhân viên của hãng nhƣng ngày nay thì đã mở rộng hơn, ngoài những ngƣời làm việc trực tiếp cho hãng còn có thể có những nhân viên thuộc các công ty con, đại lý hay các công ty có liên quan và gắn bó mật thiết với lợi ích của hãng. Đó có thể là giám đốc các chi nhánh hay trƣởng phòng kinh doanh,... Do đó, số lƣợng khách của Incentive tour cũng vì thế đƣợc mở rộng hơn. Các tour du lịch nhƣ vậy do hãng tài trợ là một hình thức khuyến khích, thƣởng cho nhân viên của mình về những đóng góp của họ cho sự phát triển công ty. Chính đặc điểm nhƣ vậy mà số lƣợng khách tham gia thƣờng khá lớn. Thông thƣờng một tour du lịch lớn trung bình, số lƣợng khách thƣờng chỉ dao động từ 100 – 150 khách, kéo dài từ 4 – 5 ngày hoặc từ 8 – 9 ngày với những hoạt động mang 7 tính tập thể, đƣợc tổ chức trong nhà hoặc ngoài trời phụ thuộc vào thời tiết. Tất nhiên có những đoàn Incentive tour, số lƣợng khách có thể lên tới hơn 200 hay thậm chí 300 – 500 khách, nhƣng lƣợng đoàn nhƣ thế này thƣờng không nhiều. Nội dung của Incentive tour đƣợc tập trung vào hoạt động tập thể đề ra theo yêu cầu riêng của từng hãng. Bên cạnh những tour du lịch đƣợc tổ chức cho những đối tƣợng khách tập trung có cùng một đặc điểm thành phần nào đó nhƣng không phải thuộc về hãng hay công ty nào. Có thể thấy một số tour du lịch quen thuộc có ít nhiều mang dáng dấp của một tour Incentive nhƣ các chuyến đi du lịch của học sinh, sinh viên, theo đơn vị lớp, khoa, trƣờng, các đợt tập huấn, dã ngoại của cán bộ các đoàn thể, tổ chức xã hội nhƣ Hội cựu chiến binh, Hội phụ nữ,... Những chuyến du lịch này cũng nhằm mục đích khuyến khích những ngƣời tham gia phát huy đƣợc năng lực của mình và cũng thƣờng có các hoạt động tập thể để nâng cao tinh thần đoàn kết của các thành viên. 1.1.1.3. Convention/ Conference tour Là loại hình du lịch kết hợp với hoạt động hội nghị, hội thảo giữa những chuyên gia có trình độ ngang hàng nhằm trao đổi thông tin với nhau, có quy mô lớn hơn so với Meeting và Incentive. Số lƣợng tham gia khoảng từ 300 – 1.500 ngƣời, thông thƣờng khoảng 800 ngƣời, thời gian chuẩn bị không dƣới 2 năm. Thông thƣờng hoạt động này đƣợc tổ chức trƣớc thềm các sự kiện quốc gia, quốc tế lớn và bao gồm 2 loại: - Convention organized by members (Hội nghị đƣợc tổ chức luân phiên bởi các quốc gia thành viên trong tổ chức): là loại hội nghị đƣợc tổ chức lần lƣợt ở các quốc gia thành viên (thứ tự tổ chức tính theo vần ABC tên quốc gia đó). Loại hình du lịch hội nghị này thƣờng đƣợc tổ chức trong phạm vi khu vực. - Bid to host a convention (Hội nghị do quốc gia chủ nhà đƣợc lựa chọn từ các quốc gia thành viên tổ chức): là loại hình du lịch hội nghị do một quốc gia tổ chức và đƣợc những quốc gia khác gửi lời chúc mừng và đƣợc cử ngƣời đại diện tham dự hội nghị đó. Loại hình du lịch hội nghị này cần có sự hợp tác và ủng hộ của chính phủ và các tổ chức khác, do giá thành cao và thời gian diễn ra hội nghị dài. Đặc điểm của Convention tour là tính toàn bộ, tính định kì, diễn ra ở một địa điểm cố định với lƣợng ngƣời tham dự đông. 8 Ví dụ: Hội nghị cấp cao Á – Âu ASEM 5, Hội nghị các nhà lãnh đạo Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dƣơng (APEC), Hội nghị cấp cao Liên Hiệp Quốc về môi trƣờng, Hội nghị Bộ trƣởng Du lịch APEC,... 1.1.1.4. Exhibition/ Event tour - Exhibition tour: là hoạt động du lịch kết hợp với việc giới thiệu hàng hóa và dịch vụ cho thị trƣờng mục tiêu và những đối tƣợng có quan tâm, qua đó quảng bá rộng rãi cho công chúng, bao gồm 2 loại: + Trade show: là những cuộc triển lãm thƣơng mại dành cho các tổ chức kinh doanh buôn bán và thu lợi nhuận. Trong các cuộc triển lãm này, các tổ chức kinh doanh, nhân viên, ngƣời bán hàng và khách hàng có cơ hội trao đổi với nhau về những sản phẩm hoặc dịch vụ mới của công ty. + Comsumer show: là những cuộc triển lãm dành cho ngƣời tiêu dùng để họ thấy đƣợc lợi ích từ việc sử dụng hàng hóa và dịch vụ của các công ty. Trong các cuộc triển lãm này, khách hàng sẽ nhận đƣợc những món quà do các công ty tặng nếu đã sử dụng những sản phẩm đƣợc các công ty cung cấp. Đây là một cách marketing hiệu quả thƣờng đƣợc các công ty sử dụng nhằm tạo sự quen thuộc cho sản phẩm mới đối với khách hàng. - Event tour: là hoạt động tổ chức các chƣơng trình có qui mô, tầm cỡ không cố định và thu hút sự quan tâm, chú ý của một lƣợng lớn các đối tƣợng khác nhau nhằm đạt đƣợc những mục đích cụ thể nhƣ xúc tiến, quảng bá hay tôn vinh một giá trị nào đó,... thông qua đó cũng đạt đƣợc những mục tiêu về phát triển du lịch. Các hội thi, các chƣơng trình liên hoan, chƣơng trình năm du lịch,... là những ví dụ tiêu biểu của loại hình này. Event tour bao gồm hình thức corporate event và hình thức special event: + Corporate event: đƣợc tổ chức thông qua những buổi chiêu đãi khách hàng thƣờng xuyên, các nhà cung ứng quen thuộc. Những buổi chiêu đãi và hội họp này đƣợc tổ chức theo một sự kiện đặc biệt nào đó liên quan đến công ty, chẳng hạn nhƣ lễ kỷ niệm 10 năm thành lập công ty hoặc lễ kỷ niệm công ty thu hút đƣợc khách hàng thứ 1.000.000,... Corporate event thƣờng đƣợc tổ chức nhằm công nhận và tuyên dƣơng thành tích của nhân viên, nhà cung cấp và khách hàng thiết lập mối quan hệ thân thiết, lâu dài giữa công ty và ngƣời tiêu dùng, các đại lý và nhà cung 9 cấp. Ngoài ra, đây còn là dịp để giới thiệu những sản phẩm mới hoặc những dịch vụ mới của công ty đến với khách hàng. + Special event: là những sự kiện đặc biệt, những sự kiện này đƣợc gọi là đặc biệt vì quy mô lớn và thu hút nhiều báo đài, cũng nhƣ các phƣơng tiện thông tin đại chúng. Special event đƣợc tổ chức nhằm giới thiệu, trƣng bày những sản phẩm mới đến với công chúng. Nói cách khác, special event chính là những cuộc triển lãm để quảng bá thƣơng hiệu và sản phẩm, khẳng định vị trí của thƣơng hiệu trên thị trƣờng. 1.1.2. Đặc điểm của loại hình du lịch MICE Nhƣ đã giới thiệu ở trên, loại hình du lịch MICE là loại hình du lịch kết hợp hội nghị, hội thảo, triển lãm, khen thƣởng, sự kiện,... Du lịch MICE cũng có những đặc điểm giống nhƣ các loại hình du lịch khác, nhƣng mang một số đặc thù riêng của loại hình du lịch kết hợp với công việc này, cụ thể nhƣ sau: 1.1.2.1. Đối tƣợng khách du lịch là khách đoàn tham gia hội nghị, sự kiện, thuộc phân khúc cao cấp, tƣơng đối bận rộn và có yêu cầu cao MICE xem nhƣ là một loại hình du lịch cao cấp, nên du khách MICE cũng là khách du lịch hạng sang, hay còn gọi là khách VIP. Họ có thể là những nhà ngoại giao, nhà chính trị, quan chức cấp cao trong nƣớc và quốc tế, các doanh nhân của những tập đoàn nƣớc ngoài, đa quốc gia, các công ty liên doanh, các doanh nghiệp trong nƣớc hay cán bộ viên chức nhà nƣớc, các kỹ sƣ, bác sĩ,... Khách tham dự du lịch MICE thƣờng là khách đoàn, những hội nghị với lƣợng khách lớn là đối tƣợng của MICE. Với những khát quát nói trên về khách du lịch ta có thể rút ra những đặc điểm nhƣ sau: - Về thời gian tổ chức, khách du lịch MICE tƣơng đối bận rộn nên thời gian lƣu trú không dài và các hoạt động diễn ra liên tục, chặt chẽ, đòi hỏi phải có cách tổ chức khoa học. - Về quốc tịch du khách, khách du lịch MICE thƣờng gồm nhiều quốc tịch hoặc có chung quốc tịch nhƣng đến từ nhiều tổ chức khác nhau. Vì vậy, các cơ sở lƣu trú cần đặc biệt chú ý đến trình độ ngoại ngữ của nhân viên phục vụ, cũng nhƣ khả năng nắm bắt văn hóa, tôn giáo của nhiều nƣớc để có thể phục vụ khách du lịch 10 MICE một cách tốt nhất. Về số lƣợng du khách, khách du lịch MICE thƣờng đi theo đoàn với số lƣợng - lớn từ vài trăm đến hàng ngàn du khách vào một thời gian nhất định nên cơ sở hạ tầng, các dịch vụ vận chuyển, cơ sở lƣu trú, các trung tâm mua sắm, vui chơi, giải trí,... phải có qui mô lớn để đáp ứng tối ƣu nhu cầu của du khách. Về đối tƣợng du khách, khách du lịch MICE thƣờng là những ngƣời có khả - năng thanh toán cao, đặc biệt là khách tham quan các hội nghị quốc tế lớn của khu vực và thế giới giúp đem lại nguồn lợi đáng kể về tài chính cho ngành du lịch. Về vai trò du khách, khách du lịch MICE thƣờng là những ngƣời có địa vị xã - hội và danh tiếng cá nhân. Do đó, họ sẽ là đối tƣợng truyền bá những thông tin tích cực hoặc tiêu cực về địa điểm tổ chức đến các phƣơng tiện thông tin đại chúng, đồng nghiệp, ngƣời thân,... có ảnh hƣởng rất lớn đến thƣơng hiệu của địa điểm tổ chức. - Về chất lƣợng dịch vụ, du khách MICE chủ yếu là quan chức chính phủ, nhà kinh doanh tham gia hội nghị, hội thảo nên cần có sự đón tiếp đặc biệt và những dịch vụ ƣu đãi có chất lƣợng cao, điều này đòi hỏi đội ngũ lao động phải có trình độ chuyên môn và nghiệp vụ cao. - Về dịch vụ bổ sung, khách du lịch MICE thƣờng có nhu cầu đối với các dịch vụ khác nhƣ: vui chơi giải trí, chăm sóc sức khỏe, tham quan du lịch, mua sắm,... - Về khả năng chi trả, khách du lịch MICE thƣờng đƣợc công ty thanh toàn phần lớn chi phí cho chuyến đi của họ. Do đó, du khách có thể dành nguồn tài chính của mình để chi phí cho các dịch vụ bổ sung, đặc biệt là dành cho việc mua sắm. 1.1.2.2. Du lịch MICE là loại hình du lịch kết hợp công tác với du lịch Có hai loại khách hàng trong du lịch MICE: - Các tổ chức, công ty ra quyết định tổ chức hoạt động du lịch ở đâu và thƣờng đài thọ cho nhân viên của mình cho chuyến du lịch. Đối với đối tƣợng khách hàng này, mục đích sau chuyến du lịch MICE của họ chủ yếu là mục đích kinh tế vạch ra ở đầu chuyến đi. Ví dụ, mục đích quảng bá giới thiệu khuyếch trƣơng danh tiếng, thƣơng hiệu công ty hoặc kí đƣợc hợp đồng với khách hàng thông qua đàm phán hành lang trong chuyến đi. Bên cạnh đó còn là giá trị gia tăng về văn hóa doanh nghiệp, sự đoàn kết, gắn bó của nhân viên với công ty hay giữa các nhân viên với 11 nhau hoặc sự gắn bó giữa công ty với khách hàng,... Khách hàng này thƣờng là ngƣời chi trả cho chuyến đi. - Loại khách hàng thứ 2 là ngƣời tiêu dùng dịch vụ du lịch: những nhân viên công ty, những ngƣời thực sự du lịch và tận hƣởng các dịch vụ từ du lịch, mục đích của họ đơn giản hơn, chỉ là tăng thêm về kiến thức, kinh nghiệm sống, có những trải nghiệm mới lạ về đặc trƣng văn hóa, con ngƣời, phong tục tập quán địa phƣơng,... Khách hàng này thƣờng không là ngƣời chi trả cho chuyến du lịch MICE nhƣng là ngƣời chi tiêu nhiều vào các hoạt động vui chơi giải trí và hoạt động mua sắm. Qua đây, chúng ta cần nắm rõ về mục đích, nhu cầu của mỗi loại khách hàng nhằm sắp xếp, tổ chức các tour MICE một cách hợp lý, khai thác tối đa nhu cầu của từng loại khách hàng. 1.1.2.3. Kịch bản chƣơng trình của du lịch MICE đƣợc chuẩn bị công phu theo yêu cầu của khách hàng Là một loại hình du lịch cao cấp và đặc biệt, khác với các loại hình du lịch giải trí truyền thống nhƣ du lịch biển, văn hóa, lễ hội, sinh thái,... du lịch MICE thƣờng đƣợc tổ chức công phu, qui mô lớn, sang trọng với phong cách phục vụ chu đáo, chuyên nghiệp. Chƣơng trình MICE không có một kịch bản nhất định mà mỗi chƣơng trình đều có hình thức khác nhau đƣợc thiết kế riêng theo yêu cầu của khách hàng. Nhà cung cấp dịch vụ MICE có nhiệm vụ thực hiện và đáp ứng trọn gói các dịch vụ của khách hàng từ lúc khởi hành cho đến khi ra về. Tuy nhiên, dù đƣợc tổ chức dƣới bất kì hình thức nào, tất cả các chƣơng trình MICE đều bao gồm hai nội dung quan trọng đó là các sự kiện, hội họp, khen thƣởng, triển lãm và các trò chơi giải trí, tham quan cho khách. 1.1.2.4. Địa điểm tổ chức phải là những địa danh nổi tiếng và có khả năng đáp ứng tổ chức sự kiện chuyên nghiệp Ở đây, chúng ta sẽ hiểu địa điểm tổ chức là thành phố hay vùng nơi diễn ra hoạt động du lịch MICE. Địa điểm tổ chức thƣờng là các thành phố, địa danh nổi tiếng về du lịch cũng có tiềm năng kinh tế nhƣ Singapore, Bangkok, Hồng Kông, Phuket,... Các địa điểm tổ chức thƣờng có đa dạng các sự lựa chọn về nơi tổ chức cao cấp (các nhà hàng, khách sạn, trung tâm hội nghị quốc tế, khu resort, trung tâm 12 vui chơi giải trí,...), cơ sở vật chất, cơ sở hạ tầng, các tiện ích đi kèm. Page và Conell (2006) định nghĩa về địa điểm tổ chức “là sự kết hợp của 6 A: available package – các gói dịch vụ có sẵn, accessibility – khả năng tiếp cận, di chuyển đến, attraction – sự thu hút, amenities – tiện ích, activities – các hoạt động vui chơi và ancillary services – các dịch vụ đi kèm”. Bên cạnh đó việc lựa chọn địa điểm còn phụ thuộc vào ngân sách và tính chất của sự kiện đƣợc tổ chức, và không do chính du khách MICE lựa chọn mà đƣợc quyết định bởi các nhà tổ chức sự kiện. 1.1.2.5. Thời gian thực hiện có tính thời vụ cao và chƣơng trình phải đƣợc chuẩn bị trƣớc dài ngày Với những yêu cầu khắt khe nhƣ vậy, đòi hỏi thời gian chuẩn bị các chƣơng trình MICE luôn kéo dài hơn các loại hình du lịch thông thƣờng. Khách hàng thƣờng lên trƣớc kế hoạch và đặt tour trƣớc khoảng 6 tháng đến 1 năm. Với đơn vị cung ứng dịch vụ, thời gian chuẩn bị trung bình cũng phải mất từ 3 tháng đến 6 tháng để tổ chức một chƣơng trình MICE chỉ vọn vẹn trong vài ngày hoặc vài tuần. Du lịch MICE không có tính thời vụ vì không phụ thuộc nhiều vào thời tiết hay môi trƣờng. Do đó, thời điểm tổ chức MICE phụ thuộc chủ yếu vào hoạt động kinh doanh và kế hoạch của mỗi doanh nghiệp và nhờ vậy tần suất tổ chức MICE khá là đều đặn trong năm, khắc phục đƣợc tình trạng thời vụ của loại hình du lịch truyền thống. Tuy nhiên, du lịch MICE vẫn có giai đoạn cao điểm của du lịch MICE ở các quốc gia thƣờng rơi vào các tháng 10, 11 và 12 hằng năm. 1.1.3. Điều kiện để phát triển loại hình du lịch MICE 1.1.3.1. Tình hình tự nhiên và xã hội tại điểm đến của du lịch MICE Du khách MICE thƣờng lựa chọn những địa điểm khai thác các tài nguyên du lịch tự nhiên và tài nguyên du lịch nhân văn một cách hợp lý nhằm đáp ứng nhu cầu tham quan của khách du lịch trong thời gian rảnh rỗi giữa các hội nghị, hội thảo; những điểm đến an toàn và thân thiện với tình hình an ninh, chính trị, kinh tế ổn định,... Ngoài ra, để phát triển loại hình du lịch MICE cần phải có cảnh quan môi trƣờng xanh, sạch, đẹp; ngƣời dân cần có thái độ, cử chỉ thân thiện và khả năng giao tiếp với du khách; tình hình trật tự xã hội cần đƣợc ổn định, sự an toàn cho du 13 khách đƣợc đảm bảo. Nơi tổ chức du lịch MICE cũng cần đảm bảo có thời tiết tốt, múi giờ của khu vực phù hợp với nhiều thị trƣờng chính. Sự khác biệt giữa mùa, thời tiết và lịch giữa các khu vực có thể ảnh hƣởng đến các hoạt động vui chơi giải trí, tham quan du lịch, chăm sóc sức khỏe, mua sắm hàng hóa,... của đại biểu MICE. 1.1.3.2. Khả năng đáp ứng cơ sở hạ tầng, vật chất – kỹ thuật để tổ chức MICE Để phát triển loại hình du lịch MICE, cơ sở hạ tầng cần phải có hệ thống giao thông hiện đại đồng bộ, hệ thống cung cấp điện nƣớc hoàn thiện, hệ thống thông tin liên lạc tốc độ cao và các dịch vụ xã hội phong phú, đa dạng nhƣ ngân hàng, y tế,...; cơ sở vật chất – kỹ thuật cần phải có các điểm tổ chức hội nghị, hội thảo nằm tại vị trí trung tâm hoặc các trung tâm mua sắm giúp du khách thƣ giãn trong thời gian rảnh rỗi và các nơi mua sắm hàng lƣu niệm. Những đoàn khách du lịch MICE thƣờng lựa chọn địa điểm để tổ chức hoạt động du lịch MICE tại các khách sạn cao cấp có hệ thống phòng họp đầy đủ tiện nghi dành cho hội nghị, hội thảo, có vị trí ngay khu vực trung tâm thành phố, gần các trung tâm mua sắm và các trung tâm tổ chức hội chợ – triển lãm. Nhu cầu về địa điểm tổ chức hoạt động du lịch MICE đã có thay đổi trong thời gian gần đây, địa điểm đƣợc lựa chọn hiện nay không chỉ đơn thuần có thể đáp ứng các phòng họp với đầy đủ tiện nghi mà còn phải linh hoạt trong việc thiết kế phòng họp thật ấn tƣợng, bố trí ánh sáng và âm thanh phải hài hòa, phù hợp. Ngoài ra, còn phải kết hợp với những dịch vụ bổ sung nhƣ các hoạt động giải trí, tham quan du lịch, chăm sóc sức khỏe, mua sắm hàng hóa,... nhằm tạo sự hấp dẫn đối với khách du lịch. Những điểm tổ chức hoạt động du lịch MICE cần chú ý ba vấn để sau: - Sự gia tăng thị phần của những cuộc hội họp với quy mô nhỏ. - Giá cả cạnh tranh giữa các địa điểm tổ chức có cùng đẳng cấp. - Giá trị thu về của khách hàng sau các cuộc hội nghị, hội thảo. 1.1.3.3. Nguồn nhân lực phục vụ cho loại hình du lịch MICE Du lịch MICE đòi hỏi nguồn nhân lực phục vụ nhiều lĩnh vực khác nhau để đảm bảo phục vụ một cách toàn diện. Để phát triển loại hình du lịch MICE, cần phải có đội ngũ nhân lực du lịch nhƣ: nhân viên tổ chức sự kiện, hƣớng dẫn viên du lịch, nhân viên khách sạn – nhà hàng, tài xế,... đƣợc đào tạo bài bản, có kinh nghiệm