Tài liệu Kinh nghiệm sử dụng phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực trong tiết 63 động vật quý hiếm sinh học 7

1. Mở đầu 1.1. Lí do chọn đề tài: Sự nghiệp giáo dục và đào tạo luôn được Đảng, Nhà nước ta hết sức coi trọng “ Là Quốc sách hàng đầu” [2]- là nơi đào tạo ra những người lao động mới đáp ứng yêu cầu hội nhập trong thời kì công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước. Để làm được điều đó ngành giáo dục phải không ngừng đổi mới về nội dung, chương trình, phương tiện dạy học, đặc biệt là phương pháp dạy học. Nghị quyết TW2 khoá VIII đã chỉ rõ: Đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục và đào tạo, khắc phục lối truyền thụ kiến thức một chiều, rèn luyện thói quen, nếp tư duy sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng các phương pháp dạy học tiên tiến và phương tiện hiện đại vào quá trình dạy học đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu cho học sinh[1]. Tiếp tục thực hiện nhiệm vụ trọng tâm của năm học là đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, trong đó nhấn mạnh đến việc thực hiện thường xuyên, hiệu quả các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và rèn luyện phương pháp tự học cho học sinh, vận dụng kiến thức, kĩ năng vào giải quyết các vấn đề thực tiễn, đa dạng hóa các hình thức học tập. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy học. Xuất phát từ yêu cầu ngày càng cao của giáo dục và đào tạo, trong quá trình dạy học mỗi giờ lên lớp bản thân tôi luôn luôn trăn trở tìm tòi các phương pháp và kĩ thuật dạy học làm sao để lôi cuốn học sinh vào các hoạt động học tập, tích cực tìm tòi khám phá tri thức, tiếp thu bài một cách thoải mái, chủ động. Chính vì vậy bản thân tôi trong nhiều năm dạy học, mỗi khi dạy đến bài 60. ĐỘNG VẬT QUÝ HIẾM môn Sinh học 7, tôi chưa thực sự thỏa mãn với cách hướng dẫn của sách giáo viên Sinh học 7 của Bộ giáo dục và đào tạo; Mong muốn tìm thêm những cách tổ chức dạy học hay hơn, cuốn hút học sinh hơn. Đứng trước thực trạng động vật hoang dã Việt Nam đang bị đe dọa nghiêm trọng bởi con người, trong đó có hàng trăm loài đứng bên bờ tuyệt chủng. Nhận thấy học sinh vừa là chủ nhân tương lai của đất nước vừa là một lực lượng tuyên truyền đông đảo, vì vậy việc giáo dục bảo vệ động vật hoang dã cho học sinh là cấp bách để các em có được nhận thức và hành vi tốt, đồng thời tuyên truyền cho người thân và gia đình mình, từ đó góp phần quan trọng vào việc bảo vệ các loài động vật hoang dã. Cũng thông qua bài học, giáo dục học sinh có ý thức tuân thủ pháp luật, trong đó có luật bảo vệ môi trường và có hành động đúng theo quy định của luật. Qua bài học, học sinh sẽ biết được tên các loài động vật và phân hạng mức độ nguy cấp được ghi trong sách đỏ Việt Nam. Biết được danh mục các loài động vật quý hiếm đang được nhà nước quản lí để bảo tồn. Từ năm học 2014- 2015 cho đến nay, khi dạy đến bài 60. “ĐỘNG VẬT QUÝ HIẾM” môn Sinh học 7, tôi đã mạnh dạn đưa ra nhiều đổi mới về phương pháp và kĩ thuật dạy học, từ cách đặt vấn đề vào bài cho đến khâu cuối cùng cũng cố bài học. Qua kiểm tra đánh giá nhận thấy các em nắm bài vững hơn, nhớ lâu hơn. Đây là những những kinh nghiệm của cá nhân được tính lũy lại trong quá trình dạy học mà bản thân tôi đã làm, đang làm cho thấy có những kết quả khả quan nhất 1 định, vậy tôi xin được nêu ra để đồng nghiệp cùng trao đổi rút kinh nghiệm. Với lí do trên tôi chọn đề tài: “Kinh nghiệm sử dụng phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực trong tiết 63. ĐỘNG VẬT QUÝ HIẾM – Sinh học 7”. 1.2. Mục đích nghiên cứu - Qúa trình áp dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy và học. Hình thành và phát triển các năng lực, phẩm chất của học sinh. - Tuyên truyền giáo dục góp phần bảo vệ tài nguyên thiên nhiên- tài nguyên động vật hoang dã có giá trị vô giá từ thế hệ này sang thế hệ khác, giữ cân bằng sinh thái, bảo vệ môi trường phát triển bền vững. 1.3. Đối tượng nghiên cứu - Các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực trong tiết 63. ĐỘNG VẬT QUÝ HIẾM – Sinh học 7. - Học sinh lớp 7 trường THCS Xuân Châu. 1.4. Phương pháp nghiên cứu - Đọc kĩ nội dung và cấu trúc của bài 60. Động vật quý hiếm môn Sinh học 7. Nắm vững mục tiêu của bài học. Tham khảo sách giáo viên và các bài giảng trên mạng Internet. - Tiến hành soạn bài, suy nghĩ lựa chọn các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực và phương tiện dạy học hỗ trợ cho từng hoạt động học tập. - Tiến hành dạy học, theo dõi mức độ hứng thú học tập của học sinh qua tiết học. Kiểm tra đánh giá, tổng hợp, thống kê số liệu về kết quả học tập của học sinh, so sánh giữa các năm đối chứng với năm thực nghiệm. - Tổng kết, đúc rút kinh nghiệm dạy học. 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm 2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm - Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẫm mỹ và các kĩ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân. Với yêu cầu về nội dung phải gắn với thực tiễn cuộc sống và yêu cầu về phương pháp phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh, bồi dưỡng phương pháp tự học, làm việc nhóm, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh trong giờ học. - Sự thay đổi sâu sắc trong giáo dục từ quan niệm về chất lượng giáo dục, xây dựng nhân cách người học đến cách tổ chức quá trình và hệ thống giáo dục. Nhà trường từ chỗ khép kín chuyển sang mở cửa rộng rãi, đối thoại với xã hội và gắn bó 2 chặt chẽ với nghiên cứu khoa học công nghệ, bùng nổ thông tin, đang phát triển mạnh mẽ như vũ bão; Nhà giáo thay vì chỉ truyền đạt tri thức, chuyển sang cung cấp cho người học phương pháp thu nhận thông tin và thường xuyên được rèn luyện các kĩ năng, có thể đáp ứng một cách năng động hơn, hiệu quả hơn, trực tiếp hơn những nhu cầu của sự phát triển đất nước. - Trong giáo dục, quy trình đào tạo bao gồm các yêu tố: mục tiêu, chương trình đào tạo, nội dung, hình thức tổ chức dạy học, phương pháp dạy học. Trong đó phương pháp dạy học là yếu tố quan trọng và ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng đào tạo. Một phương pháp giảng dạy khoa học, phù hợp, sẽ tạo điều kiện để người học phát huy hết khả năng của mình trong việc chiếm lĩnh kiến thức và phát triển tư duy. Một phương pháp giảng dạy khoa học sẽ làm thay đổi vai trò của người thầy đồng thời tạo nên sự hứng thú, say mê và sáng tạo của người học. Bởi vậy, việc đổi mới giáo dục trước hết là việc đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, là sự sống còn của mỗi cơ sở đào tạo. - Đổi mới phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực luôn luôn là chủ đề nóng được đề cập thường xuyên trong tất các chuyên đề hội thảo về giáo dục, là căn cứ quan trọng nhất để đánh giá chất lượng và xếp loại giờ dạy của mỗi giáo viên. Những đặc trưng của các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực là dạy học thông qua tổ chức các hoạt động học tập cho học sinh, chú trọng rèn luyện phương pháp tự học, phối hợp với học tập hợp tác, đề cao vai trò tự đánh giá của người học khuyến khích trí thông minh. óc sáng tạo giải quyết những tình huống thực tế. - Trước những yêu cầu đòi hỏi cao của giáo dục và đào tạo, người giáo viên phải đầu tư công sức, dành thời gian nhiều hơn, phải có trình độ chuyên môn sâu rộng, nghiệp vụ lành nghề. Thường xuyên tự học và sáng tạo. - Bài 60. Động vật quý hiếm của môn Sinh học 7 có nội dung kiến thức dễ hiểu phù hợp với trình độ của học sinh lớp 7, có thể lựa chọn nhiều phương pháp khác nhau để tổ chức dạy học, nếu được tổ chức tốt bài học sẽ trở nên rất hay và lôi cuốn. Muốn vậy, buộc người dạy và người học phải có sự chuẩn bị chu đáo và tích cực tìm hiểu từ nhiều kênh thông tin khác nhau, trong đó Internet là nguồn thông tin rất quan trọng. Bài dạy cần tăng cường phương tiện trực quan và các tình huống thực tiễn. 2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm - Trong quá trình công tác, khi tiến hành thực hiện dạy học theo nội dung cấu trúc của bài trong sách giáo khoa và hướng dẫn của sách giáo viên thì tôi nhận thấy mức độ tích cực, chủ động chiếm lĩnh kiến thức của học sinh thấp, sự ghi nhớ nội dung của bài học không lâu, không tạo ra được sức cuốn hút hấp dẫn cao. Các hoạt động học tập của học sinh cũng tựu chung lại là sau khi giáo viên đưa ra hệ thống câu hỏi, học sinh chỉ cần ngồi đọc thông tin sách giáo khoa để tìm ra câu trả lời phù hợp; Học sinh cũng có những lúc được tổ chức thảo luận nhóm điền bảng, xong họat động rất đơn điệu dễ gây nhàm chán. - Nếu chỉ tổ chức dạy học như vậy, học sinh sẽ bị hạn chế về sự hiểu biết thực tế và trải nghiệm. Học sinh không được giới thiệu để hiểu biết về những quy định của 3 luật được ban hành để bảo vệ động vật hoang dã và danh mục các loài quý hiếm được ghi trong sách đỏ Việt Nam. Theo cách dạy thông thường như vậy thì việc vận dụng kiến thức đã học vào thực tế có một khoảng cách rất xa, nhiều khi là mơ hồ các em không biết rõ trường hợp nào thì được phép sử dụng động vật hoang dã, loài động vật nào thì bị nghiêm cấm khai thác sử dụng, hiện tượng kinh doanh động vật hoang dã tràn lan có vi phạm pháp luật không .v.v… - Kết quả kiểm tra đánh giá sau bài học thường không cao, vẫn còn 8%-10% tỉ lệ học sinh yếu, số học sinh đạt điểm giỏi ít, chủ yếu là học sinh trung bình. Sau đây là kết quả điểm kiểm tra đánh giá học sinh sau tiết dạy của năm học gần đây nhất khi bản thân tôi còn chưa áp dụng sự đổi mới: TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 Kết quả khảo sát thực trạng của năm học 2013 – 2014: lớp 7A Họ và tên học sinh Điểm Giá trị trung bình VŨ MẠNH AN NGUYỄN ĐỨC ANH NGUYỄN THỊ LAN ANH ĐÀO VĂN BA NGUYỄN LINH CHI VŨ THÙY DUNG VŨ ĐÌNH HÂN LÊ ĐÌNH HIẾU NGUYÊN VĂN HUY PHẠM THỊ HUYỀN TRẦN THỊ HƯƠNG NGUYỄN NGỌC LAM LÊ VŨ LONG HÀ THỊ LÝ LÊ THỊ TRÀ MY HOÀNG THỊ NAM HOÀNG VĂN NGHĨA HOÀNG VĂN PHƯƠNG HOÀNG HUY QUÂN NGUYỄN VĂN THÀNH NGUYỄN THỊ THÙY TRỊNH THỊ HUYỀN TRANG NGUYỄN VĂN TÚ NINH VĂN TÚ TỐNG VĂN TÙNG 5 5 6 3 7 5 6 6 5 6 8 6 4 6 8 6 7 5 7 5 6 9 6 6 5 5.92 - Băn khoăn trước chất lượng thấp như vậy, với sự nung nấu ý định quyết tâm thay đổi cách dạy, cách học trong những năm học tiếp theo, chính vì vậy từ năm học 2014- 2015 sau một thời gian không ngừng tìm tòi, học hỏi, tôi đã mạnh dạn thay đổi cách dạy cách học mới bằng việc cải tiến các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực và nhận thấy kết quả học sinh rất hứng thú với tiết học, các em tiếp thu bài tích 4 cực, thoải mái và chủ động, ghi nhớ kiến thức lâu, khả năng hiểu biết và vận dụng thực tế rất tốt. Kinh nghiệm dạy học đó tôi tiếp tục áp dụng thành công trong năm học 2015- 2016 và chắc chắn sẽ áp dụng trong những năm học tiếp theo. 2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề * Công tác chuẩn bị cho tiết dạy: - Thứ nhất, để soạn được một giáo án tốt đảm bảo xác định đúng trọng tâm kiến thức và lựa chọn được các phương pháp dạy học đặc trưng có hiệu quả cao, bản thân tôi đã đọc và nghiền ngẫm rất kĩ mục tiêu, nội dung bài học trong sách giáo khoa, chuẩn kiến thức kĩ năng và sách giáo viên; nghiên cứu các bài giảng của đồng nghiệp trên trang mạng và tài liệu bồi dưỡng thường xuyên modul 18. phương pháp dạy học tích cực dành cho cấp THCS. Trước khi quyết định chọn các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực cho một hoạt động học, bản thân tôi đã phải trăn trở, đắn đo suy nghĩ rất nhiều, phân tích đánh giá ưu nhược điểm của mỗi một phương pháp, dự đoán lường trước tình huống xảy ra. Các phương pháp được sử dụng trong bài học là: Phương pháp dạy học giải quyết vấn đề, phương pháp vấn đáp, phương pháp trực quan, phương pháp trò chơi. Các kĩ thuật dạy học là: Kĩ thuật phân tích video, kĩ thuật động não, kĩ thuật giao nhiệm vụ. - Thứ hai là phải chuẩn bị đầy đủ các phương tiện dạy học, đặc biệt là phương tiện trực quan phục vụ cho các hoạt động dạy học, bao gồm tranh ảnh và video về các loài động vật đã và đang đứng bên bờ tuyệt chủng ở Việt Nam, tranh về các hành vi xâm hại động vật quý hiếm, tranh về các loài hươu xạ, tôm hùm, cà cuống, khỉ vàng để phụ vụ cho trò chơi học tập, đồng thời tìm hiểu về Nghị định 32/2006/CP về quản lí động vật rừng nguy cấp quý hiếm và danh mục kèm theo. - Sau khi kiểm tra bài cũ, giáo viên tổ chức cho học sinh khởi động vào bài bằng cách cho các em xem “video 1. Tốp 10 loài động vật sắp tuyệt chủng ở Việt Nam”, mục đích của việc xem video là làm cho tiết học ngay từ đầu trở nên sinh động, hấp dẫn và có ý nghĩa, tạo tâm thế học tập cho học sinh trước khi vào bài mới đưa học sinh vào tình huống có vần đề, làm nảy sinh các câu hỏi trong đầu, thôi thúc nhu cầu nhận thức của các em mong muốn để đi vào bài học giải quyết vấn đề. - Ở phần “II. Ví dụ minh họa các cấp độ tuyệt chủng của động vật quý hiếm ở Việt Nam”, đầu tiên giáo viên tổ chức cho học sinh tìm hiểu hình 60 sách giáo khoa, ghi nhớ tên loài, giá trị, mức độ nguy cấp của mỗi loài. Sau đó, yêu cầu các em vận dụng kiến thức ghi nhớ để tham gia vào trò chơi học tập. Trong quá trình chơi trò chơi các em phải sử dụng trí nhớ của mình, vừa phải vận động tay chân, điều đó giúp giải tỏa sự mệt mỏi, quan trọng hơn là tạo ra niềm vui, chủ động, tích cực trong học tập; Khi các em nhập vai sẽ nhớ kiến thức lâu hơn, qua trò chơi còn giáo dục học sinh thêm yêu quý và thân thiện với thiên nhiên và các loài vật. - Ở phần “III. Bảo vệ động vật quý hiếm”, học sinh được vận dụng kinh nghiệm của mình để ứng xử trước các hiện tượng bắt gặp trong cuộc sống. Cũng trong phần III học sinh được xem “video 2. Nói không với sừng tê giác”, nhằm hai mục đích 5 quan trọng: thứ nhất, thay đổi “khẩu vị” của giờ học, những âm thanh, hình ảnh sinh động của video sẽ kích thích các giác quan, huy động các vùng chức năng của vỏ não vào nhận thức, tránh được sự nhàm chán của tiết học cho học sinh. Thứ hai là, giúp học sinh cảm nhận sự mất mát to lớn không thể hoàn lại được khi một loài nào đó vĩnh viễn biến mất đi. Từ những nội dung vừa nghiên cứu, học sinh sẽ quy nạp lại kiến thức, tự mình rút ra được các biện pháp bảo vệ động vật quý hiếm. Đồng thời giáo viên giới thiệu để học sinh được tìm hiểu thêm về danh mục các loài động vật quý hiếm trong sách đỏ Việt Nam bị nghiêm cấm khai thác sử dụng, biết được một số điều luật của Nghị định 32/2016/CP về quản lý động vật rừng quý hiếm. Từ sự hiểu biết trên, học sinh sẽ có hành động đúng trong cuộc sống và góp phần tuyên truyền cho gia đình, người thân, cùng hiểu biết để bảo vệ động vật hoang dã quý hiếm. - Ở phần cũng cố bài học, khuyến khích cho học sinh đọc bài tuyên truyền bảo vệ động vật hoang dã đã chuẩn bị trước ở nhà cho cả lớp cùng nghe và chia sẻ. Bài tuyên truyền cũng là một sự tác động quan trọng đến tình cảm của người nghe, nhằm mong muốn cải thiện trong nhận thức và xử sự tốt hơn. * Thực hiện dạy học trên lớp: Bài 60. Tiết 63. ĐỘNG VẬT QUÝ HIẾM I. MỤC TIÊU Sau bài học, học sinh đạt được: 1. Kiến thức: - Trình bày ®îc thế nào là động vật quý hiÕm. Tiêu chí của các cấp độ nguy cấp (đe dọa tuyệt chủng) của động vật quý hiếm. - Lấy được ví dụ động vật quý hiếm ở các cấp độ nguy cấp (đe dọa tuyệt chủng). - §Ò ra được những biÖn ph¸p để b¶o vÖ động vật quý hiÕm. 2. Kỹ năng: - Kỹ năng tìm kiếm thông tin và phân tích thông tin khi: Đọc SGK, quan sát tranh ảnh, tìm kiếm thông tin trên Internet, để tìm hiểu khái niệm động vật quý hiếm, cấp độ đe dọa tuyệt chủng và các biện pháp bảo vệ động vật quý hiếm. - Tổ chức trò chơi học tập. Kỹ năng tự tin trình bày ý kiến, sắm vai. - Kỹ năng hoạt động nhóm, hợp tác, lắng nghe tích cực. * Kỹ năng sống: - Kỹ năng tư duy phê phán những hành vi buôn bán, săn bắt những động vật hoang dã. 3. Thái độ: - Yêu mến cảnh vật thiên nhiên, yêu mến vật nuôi, động vật hoang dã. - Phản đối những hành vi phá hoại môi trường thiên nhiên, những hành vi săn bắt, buôn bán, giết hại động vật quý hiÕm. * Ứng phó BĐKH: - Đề ra các biện pháp bảo vệ động vật quý hiếm. 6 4. Định hướng hình thành năng lực: - Năng lực tự học: Tự giác học bài cũ, đäc tríc bài mới, tự tìm hiểu thêm trên mạng Internet các thông tin về động vật quý hiếm, viết bài tuyên truyền về bảo vệ động vật quý hiếm. - Năng lực giải quyết vần đề và sáng tạo trước các tình huống và các câu hỏi đặt ra trong bài học. - Năng lực thẩm mỹ: Nhận ra những mất mát to lớn nếu như một loài nào động vật nào đó trong thiên nhiên bị biến mất đi. Góp phần bảo vệ động vật quý hiếm bằng cách tuyên truyền trong gia đình, nhà trường, xã hội. - Năng lực giao tiếp và năng lực hợp tác: Chủ động tổ chức nhóm học tập, tích cực khi tham gia trò chơi học tập, hoàn thành phần việc được giao, lắng nghe ý kiến chia sẻ của bạn khi thảo luận, sử dụng ngôn ngữ có tính thuyết phục cao khi viết bài tuyên truyền bảo vệ động vật hoang dã. II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC: 1. Phương pháp: - Phương pháp dạy học giải quyết vấn đề. - Phương pháp vấn đáp. - Phương pháp trực quan. - Phương pháp trò chơi. - Phương pháp dạy học theo nhóm. 2. Kĩ thuật dạy học: - Kĩ thuật phân tích video. - Kĩ thuật động não. - Kĩ thuật giao nhiệm vụ. III. CHUẨN BỊ 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Giáo án soạn trên phần mềm Microsoft office Word và giáo án PowerPoint. - Phiếu học tập cá nhân cho học sinh cả lớp(bài tập 1. phần cũng cố bài học). - Laptop, máy chiếu, loa vi tính. - Tranh: Hình 60. Một số động vật quý hiếm trong sách đỏ Việt Nam. - Vi deo 1. Tốp 10 loài động vật sắp tuyệt chủng ở Việt Nam. Vi deo 2. Nói không với sừng tê giác. - Trích điều 5, điều 6, điều 9 của nghị định 32/2006/CP về quản lí động vật rừng nguy cấp, quý hiếm và danh mục các loài động vật quý hiếm kèm theo. - Bảng một số động vật quý hiếm cần được bảo vệ ở Việt Nam (trong giáo án powerpoint). Tên động vật quý hiếm 1. Ốc xà cừ 2. Hươu xạ 3. Tôm hùm đá Cấp độ đe dọa tuyệt chủng CR CR EN Gía trị động vật quý hiếm Kĩ nghệ khảm tranh Dược liệu, nước hoa. Thực phẩm Nguyên nhân dẫn đến nguy cấp 7 4. Rùa núi vàng 5. Cà cuống 6. Cá ngựa gai 7. Khỉ vàng 8. Gà lôi trắng 9. Sóc đỏ 10. Khướu đầu đen EN VU VU LR LR LR LR Thẩm mĩ và dược liệu Thực phẩm, gia vị Dược liệu Dược liệu, thí nghiệm Đặc hữu, thẩm mĩ Thẩm mĩ Đặc hữu, thẩm mĩ 2. Chuẩn bị của học sinh: - §äc tríc bài 60. SGK Sinh học 7. - Kẻ sẵn bảng một số động vật quý hiếm cần được bảo vệ ở Việt Nam vào vở ghi. - Tìm hiểu thêm vÒ động vật quý hiếm trên mạng internet. - Viết bài tuyên truyền bảo vệ động vật hoang dã. (Có trong phần phụ lục). IV. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lớp 2. Bµi cò:(2 Phút) Hãy trình bày nh÷ng biÖn ph¸p ®Êu tranh sinh häc ? Cho biết ưu ®iÓm vµ h¹n chÕ cña ®Êu tranh sinh häc ? 3. Bµi míi: * Khởi động:(5 phút) 1. Mục tiêu: - Tạo tâm thế học tập cho học sinh, hứng thú học bài mới. - Tạo mâu thuẫn nhận thức; Phát hiện và và làm nảy sinh câu hỏi: Động vật quý hiếm là gì ? Cần làm gì để bảo vệ động vật quý hiếm ? 2. Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Phương pháp dạy học giải quyết vấn đề. - Kĩ thuật phân tích video. 3. Tiến trình hoạt động: Học sinh xem vi deo: Vi deo 1. Tốp 10 loài động vật sắp tuyệt chủng ở Việt Nam. Đặt vấn đề: Em hãy kể tên những loài động vật trong video vừa xem và nêu một vài giá trị sử dụng của chúng đối với con người ? Căn cứ vào đâu để nói rằng các loài động vật này sắp tuyệt chủng ở Việt Nam ? - Học sinh trả lời. - Giáo viên không chốt kiến thức. Vào bài: Các loài động vật trong video vừa xem chỉ là một ví dụ về động vật quý hiếm. Vậy Động vật quý hiếm là gì, động vật quý hiếm được phân hạng như thế nào, có cách nào để bảo tồn chúng hay không ? Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu bài học ngày hôm nay để tìm ra câu trả lời. 8 Bài 60. ĐỘNG VẬT QUÝ HIẾM Hoạt động 1.(10/) Thế nào là động vật quý hiếm ? 1. Mục tiêu: - Học sinh trình bày ®îc thế nào là động vật quý hiÕm ? - Tiêu chí của các cấp độ nguy cấp (đe dọa tuyệt chủng) của động vật quý hiếm. 2. Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Phương pháp vấn đáp. 3. Tiến trình hoạt động: Hoạt động của giáo viên và học sinh Yêu cầu cần đạt * Giáo viên yêu cầu học sinh hãy tìm I. ThÕ nµo lµ ®éng vËt quý hiÕm ? hiểu thông tin phần I.SGK và cho biết: - ThÕ nµo lµ động vật quý hiÕm ? Động vật quý hiếm là những động vật - Em có biết những loài động vật hoang có giá trị và đang có số lượng giảm sút dã nào ở địa phương đang ngày càng trở trong tự nhiên. nên hiếm ? Ví dụ: Rắn ráo, Chào mào mũ, Sáo, Vẹt, - Dựa vào mức độ đe dọa sự tuyệt chủng dải phướn, ốc nhồi, cà cuống ... của loài, các nhà khoa học đã phân hạng động vật quý hiếm thành những cấp độ nguy cấp nào, em hãy giải thích từng cấp Các cấp độ nguy cấp của động vật quý độ ? hiếm: - Rất nguy cấp (CR): có số lượng cá thể giảm 80%. - Nguy cấp (EN): có số lượng cá thể giảm 50%. - Sẽ nguy cấp (VU): có số lượng cá thể * Chuyển giao nhiệm vụ: giảm 20%. Danh sách các loài động vật quý hiếm - Ít nguy cấp (LR): động vật quý hiếm được các nhà khoa học nghiên cứu tỉ mĩ, được nuôi hoặc bảo tồn. ghi chép và phân hạng trong sách đỏ; Sau đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về một vài loài cụ thể. Hoạt động 2.(13/) Ví dụ minh họa các cấp độ tuyệt chủng của động vật quý hiếm ở Việt Nam 1. Mục tiêu: - Học sinh lấy được ví dụ động vật quý hiếm ở các cấp độ nguy cấp (đe dọa tuyệt chủng); Với mỗi ví dụ học sinh phân tích được những nguyên nhân làm cho chúng trở nên quý hiếm. 9 2. Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Phương pháp trò chơi. - Phương pháp trực quan. - Phương pháp vấn đáp. 3. Tiến trình hoạt động: Hoạt động của giáo viên và học sinh Yêu cầu cần đạt II. Ví dụ minh họa các cấp độ tuyệt chủng của động vật quý hiếm ở Việt Nam * Giáo viên trình chiếu hình 60.SGK yêu cầu học sinh hãy quan sát, đọc kĩ các thông tin trong hình. Trong vòng 3 phút em hãy ghi nhớ tên loài vật, giá trị sử dụng và cấp độ nguy cấp của chúng ? * Hết thời gian 3 phút, sau đây các em hãy sử dụng những thông tin vừa ghi nhớ để tham gia trò chơi: Trò chơi đóng vai: (Có phụ lục ảnh minh họa học sinh tham + Nội dung và luật chơi: gia trò chơi) - Đầu tiên 4 bạn lên bảng vào vai 4 loài vật là: Hươu xạ, Tôm hùm, Cà cuống, Khỉ vàng. Mỗi bạn sẽ tự giới thiệu về mình gồm: tên loài, cấp độ nguy cấp (đe dọa tuyệt chủng), giá trị sử dụng. - Lưu ý: mỗi bạn sau khi giới thiệu về mình xong, sẽ hỏi các bạn phía dưới lớp có ai cùng cấp độ với mình không. - Các bạn bên dưới sẽ cùng vào vai các loài vật còn lại, xung phong và giới thiệu tương tự ? + Học sinh tiến hành chơi. Giáo viên làm trọng tài. + Kết thúc trò chơi. * Th¶o luËn cả lớp: - Thông tin mà các bạn tham gia trò chơi đưa ra, có đầy đủ và chính xác không ? * Để hệ thống lại kiến thức mà học sinh đã thể hiện qua trò chơi, giáo viên đưa ra bảng kiến thức hoàn chỉnh: Học sinh tự ghi vào vở Bảng. Một số động vật quý hiếm cần được bảo vệ ở Việt Nam Tên động vật Cấp độ đe dọa tuyệt Gía trị động vật quý Nguyên nhân dẫn quý hiếm chủng hiếm đến nguy cấp 10 Hoạt động của giáo viên và học sinh 1. Ốc xà cừ 2. Hươu xạ CR CR 3. Tôm hùm đá 4. Rùa núi vàng EN EN 5. Cà cuống 6. Cá ngựa gai 7. Khỉ vàng VU VU LR 8. Gà lôi trắng 9. Sóc đỏ 10. Khướu đầu đen LR LR LR Yêu cầu cần đạt Kĩ nghệ khảm tranh Dược liệu, sản xuất nước hoa. Thực phẩm Thẩm mĩ và dược liệu Thực phẩm, gia vị Dược liệu Dược liệu, thí nghiệm Đặc hữu, thẩm mĩ Thẩm mĩ Đặc hữu, thẩm mĩ - Khai thác quá mức. - Môi trường sống bị thu hẹp. - Ô nhiễm môi trường. - Ý thức của một bộ phận người dân kém. Pháp luật đôi khi còn lỏng lẻo. - Em hãy chỉ ra những nguyên nhân dẫn đến tình trạng nguy cấp của các loài trên? * Chuyển giao nhiệm vụ: Biết được các nguyên nhân làm suy giảm số lượng cá thể của mỗi loài, chúng ta có thể dễ dàng tìm ra được các biện pháp để bảo vệ các loài trước sự đe dọa tuyệt chủng, vậy các biện pháp đó là gì ? Hoạt động 3.(10/) Bảo vệ động vật quý hiếm 1. Mục tiêu: - Đề ra được những biện pháp để bảo vệ động vật quý hiếm. 2. Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Phương pháp vấn đáp. - Kĩ thuật động não. - Kĩ thuật phân tích video. 3. Tiến trình hoạt động: Hoạt động của giáo viên và học sinh Yêu cầu cần đạt III. Bảo vệ động vật quý hiếm * Giáo viên đặt câu hỏi: - Vì sao phải bảo vệ động vật quý hiếm ? - Phải bảo vệ động vật quý hiếm vì chúng có nguy cơ bị tuyệt chủng do con - Em có biết loài động vật nào ở Việt người. Nam đã bị tuyệt chủng không ? - Những loài động vật ở Việt Nam đã bị - Học sinh suy nghĩ tìm phương án trả tuyệt chủng lời, xung phong phát biểu. Tê giác 11 - Cả lớp lắng nghe và bổ sung ý kiến. - Giáo viên đánh giá các câu trả lời của học sinh, trình chiếu hình ảnh những động vật của Việt Nam đã bị tuyệt chủng. Bò xám Heo vòi - Đoạn vi deo mang nội dung tuyên truyền: tất cả mọi người hãy tham gia bảo vệ động vật hoang dã bằng nhiều cách khác nhau. Chúng ta cần hành động ngay trước khi quá muộn như trường hợp loài tê giác một sừng. * Giáo viên: tiếp theo mời các em xem đoạn video: Video 2. Nói không với sừng tê giác. - Em hãy cho biết đoạn video mang nội dung tuyên truyền gì ? - Học sinh trả lời. - Giáo viên nhận xét, biểu dương học sinh có câu trả lời tốt. Giết mổ động vật hoang dã Chăn nuôi bảo tồn Khu dự trữ thiên nhiên - Bảo vệ môi trường sống của động * Giáo viên nêu yêu cầu: vật. - Hãy cho biết thái độ của mình (đồng - Cấm săn bắt, buôn bán trái phép. tình hay không đồng tình) khi em bắt Không ăn thịt, không sử dụng sản gặp các hình ảnh sau trong cuộc sống ? phẩm làm từ động vật quý hiếm. - Đẩy mạnh chăn nuôi phục vụ bảo tồn. - Xây dựng các khu dự trữ thiên nhiên. - Thông báo đến các cơ quan chức năng khi thấy các hành vi gây hại động vật hoang dã quý hiếm. - Tuyên truyền kêu gọi mọi người cùng tham gia bảo vệ động vật quý hiếm. 12 Điều 5. Bảo vệ thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm. Điều 6. Khai thác thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm. Điều 9. Chế biến, kinh doanh thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm và sản phẩm của chúng. DANH MỤC ĐỘNG VẬT RỪNG NGUY CẤP, QUÝ, HIẾM. * Qua những nội dung vừa tìm hiểu, bằng sự hiểu biết của mình hãy nêu các biện pháp bảo vệ động vật quý hiếm ? - Giáo viên khuyến khích tất cả những học sinh xung phong đều được trả lời. - Tiểu kết. * Giáo viên nêu vấn đề: Trước nguy cơ tuyệt chủng của các loài động vật hoang dã quý hiếm, Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách quản lý và các chế tài xử lý vi phạm. - Giáo viên giới thiệu để học sinh biết một số điều trong nghị định số: 32/2006/ NĐ-CP về quản lý động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm và danh mục các loài quý hiếm (phần phụ lục). - Nếu phát hiện trường hợp buôn bán, nuôi nhốt, tiêu thụ, động vật quý hiếm 13 trái phép, hãy báo cho cơ quan chức năng theo đường dây nóng miễn phí: Giải cứu động vật hoang dã qua tổng đài 1800-1522. - Giáo viên lưu ý thêm: tại gia đình nếu muốn nuôi động vật hoang dã dù quý hiếm hay không quý hiếm có nguồn gốc từ rừng (như khỉ, lợn rừng, chích chòe lửa .. . ) phải đến Chi cục Kiểm Lâm tỉnh để đăng ký làm thủ tục được nuôi theo quy định. 4. Cũng cố: (5 phút) * Kỷ thuật trình bày 1 phút: + Điều quan trọng nhất em học được ở bài hôm nay là gì ? * Kỷ thuật giao nhiệm vụ: + Nếu em được phân công nhiệm vụ: viết bài tuyên truyền bảo vệ động vật quý hiếm để phát động vào tiết chào cờ sáng thứ hai thì em sẽ viết như thế nào để thuyết phục thầy cô và các bạn ? (bài làm của học sinh có trong phần phụ lục) - Học sinh trình bày bài tuyên truyền của mình (đã chuẩn bị trước ở nhà). - Cả lớp lắng nghe, đóng góp ý kiến. - Giáo viên đánh giá bài viết và biểu dương. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi cũ vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - Đọc mục “em có biết” tìm hiểu về loài Voi ? - ChuÈn bÞ tiết học sau: tìm hiểu một loài vật nuôi ở gia đình (về tập tính, cách nuôi, phòng bệnh, ý nghĩa kinh tế). * Kiểm tra đánh giá học sinh sau tiết dạy: PHIẾU HỌC TẬP CÁ NHÂN Họ và tên học sinh: ............................................... Lớp: ...... Điểm Nhận xét của thầy cô ĐỀ BÀI: Chọn phương án trả lời đúng nhất: 14 1. Động vật có số lượng cá thể giảm bao nhiêu % thì được xếp vào cấp độ nguy cấp: a. 80% b. 50% c. 30% d.20% 2. Nhóm động vật nào là đặc hữu của Việt Nam: a. Cà cuống, hươu xạ, ốc xà cừ. b. Gà lôi trắng, khướu đầu đen. c. Gà lôi trắng, sóc đỏ. d. Khướu đầu đen, gà lôi trắng, khỉ vàng. 3. Nhóm động vật nào sau đây được xếp vào cấp độ nguy cấp (EN) trong sách đỏ: a. Tôm hùm, cá ngựa gai. b. Gà lôi trắng, khướu đầu đen, khỉ vàng, sóc đỏ. c. Ốc xà cừ, hươu xạ. d. Tôm hùm, rùa núi vàng. 4. Động vật quý hiếm là: a. Trong 10 năm trở lại đây có số lượng giảm sút. b. Có giá trị thương mại. c. Có giá trị thực phẩm, dược liệu, mĩ nghệ, khoa học, xuất khẩu, trong 10 năm trở lại đây có số lượng cá thể giảm sút. d. Có giá trị thực phẩm, dược liệu, mĩ nghệ, khoa học, xuất khẩu. 5. Nhóm động vật nào sau đây được xếp vào cấp độ rất nguy cấp (CR) trong sách đỏ: a. Cà cuống, cá ngựa gai. b. Gà lôi trắng, khướu đầu đen, khỉ vàng, sóc đỏ. c. Tôm hùm, rùa núi vàng. d. Ốc xà cừ, hươu xạ. 6. Để bảo vệ động vật quý hiếm cần phải: a. Cấm săn bắn, buôn bán trái phép b. Đẩy mạnh bảo vệ môi trường sống của chúng. c. Cấm săn bắn, buôn bán trái phép các loài động vật quý hiếm, đẩy mạnh bảo vệ môi trường sống của chúng, chăn nuôi, xây dựng các khu dự trữ thiên nhiên. d. Đẩy mạnh chăn nuôi, xây dựng các khu dự trữ thiên nhiên. 7. Thế nào là động vật quý hiếm: a. Là động vật có giá trị thực phẩm, dược liệu, mĩ nghệ. b. Là động vật cung cấp nguyên liệu cho ngành công nghệ. c. Là động vật dùng để làm cảnh, xuất khẩu. d. Là động vật dùng trong nghiên cứu khoa học. e. Là động vật đang được phát triển rất mạnh. g. Là động vật có số lượng giảm sút trong thiên nhiên trong 10 năm trở lại đây. Câu trả lời của bạn: 1. a, b, c, d, g. 2. a, b, c, d, e, g. 3. b, c, d, e, g. 4. a, b, c, d, e. 8. Nhóm động vật nào sau đây được xếp vào cấp độ ít nguy cấp (LR) trong sách đỏ: a. Tôm hùm, rùa núi vàng. b. Ốc xà cừ, hươu xạ. c. Cà cuống, cá ngựa gai. d. Gà lôi trắng, khướu đầu đen, khỉ vàng, sóc đỏ. 9. Buôn bán bất cứ loài động vật hoang dã nào đều là phạm pháp: a. Đúng b. Sai 15 10. Nhóm động vật nào sau đây được xếp vào cấp độ sẽ nguy cấp (VU) trong sách đỏ: a. Cà cuống, rùa núi vàng. b. Gà lôi trắng, hươu xạ. c. Cà cuống, cá ngựa gai. d. Gà lôi trắng, khướu đầu đen, khỉ vàng, sóc đỏ. - Giáo viên yêu cầu học sinh gấp sách vở lại. - Sau đó phát phiếu học tập cho cả lớp, yêu cầu làm bài trong thời gian 10 phút. - Học sinh suy nghĩ làm. - Hết thời gian làm bài, giáo viên yêu cầu học sinh đổi bài cho nhau. - Giáo viên đưa ra đáp án, học sinh dựa vào đáp án để chấm điểm cho bạn. Sau khi chấm xong sẽ trả lại bài cho bạn. - Giáo viên thống kê tỉ lệ điểm giỏi (9-10), khá (7-8), trung bình (5-6), yếu, của cả lớp. Nhận xét kết quả làm bài của học sinh. Thu bài. Kết quả thực nghiệm của năm học 2015 – 2016: lớp 7A TT Họ và tên học sinh Điểm Giá trị trung bình 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 TRẦN ĐỨC ANH NGUYỄN THỊ ÁNH ĐỖ THỊ HẰNG NGUYỄN THU HẰNG NGUYỄN VĂN HÂN TỐNG THỊ HIỀN TỐNG VĂN HUY NGUYỄN THỊ LỆ LÊ HOÀNG LONG TRẦN SỸ LUÂN PHAN THANH NAM TRẦN VĂN NAM NGUYỄN THỊ QUÝ NHI NGUYỄN CÔNG QUYỀN HOÀNG THỊ THƯƠNG TRẦN CÔNG TIẾN BÙI THỊ TRÀ NGUYỄN THÙY TRANG NGÔ THANH TRÁNG BÙI VĂN TRỌNG TRẦN ĐAN TRƯỜNG LÊ ANH TUẤN NGUYỄN HOÀNG TUẤN NGUYỄN THỊ YẾN 7 7 5 9 7 7 8 8 10 5 6 7 7 5 6 5 6 10 5 6 9 5 5 8 GTTB = 6.79 * Nhận xét và kết luận: như vậy điểm trung bình bài kiểm tra đánh giá học sinh sau tiết dạy của năm học 2015- 2016 là 6.79 cao hơn rất nhiều so với điểm trung bình của năm học 2013- 2014 là 5.92 và đặc biệt là không có học sinh bị điểm yếu kém, điều đó chứng tỏ sáng kiến đổi mới phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực trong tiết 63. Động vật quý hiếm- Sinh học 7 của tôi đã thành công và mang lại hiệu quả cao. 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường 16 2.4.1. Tác dụng của sáng kiến kinh nghiệm đến chất lượng giảng dạy và giáo dục của bản thân, của đồng nghiệp: - Kết quả thu được từ hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm trên đã đem lại niềm vui và là động lực thúc đẩy tôi luôn luôn say mê, tích cực tìm tòi, sáng tạo đổi mới về phương pháp trong dạy học, thường xuyên cập nhật thêm thông tin liên quan đến kiến thức của từng bài để đáp ứng các câu hỏi của người học trong thời đại thông tin rộng mở; Nhờ đó khả năng chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm của tôi được nâng lên. - Trên đây chỉ là một bài học tiêu biểu trong chương trình cấp học mà tôi nhận thấy sự cố gắng và nỗ lực không ngừng đổi mới đã đem lại hiệu quả. Quá trình dạy học là sự vận động, phát triển không ngừng về chất và lượng, sự đổi mới có hiệu quả phải luôn được cập nhật và phát huy. Không chỉ ở tiết 63 môn Sinh học 7 tôi mới có sự đầu tư như vậy, mà trong tất cả các bài học lí thuyết cũng như thực hành tôi đều tâm huyết và trăn trở, chuẩn bị chu đáo, chịu trách nhiệm về kết quả học tập bộ môn của mình. - Đối với học sinh, tôi nhận thấy các em yêu thích môn học, tự giác học bài cũ và làm bài tập ở nhà, nhiều em có thói quen ôn bài và chuẩn bị bài không chỉ qua đọc sách giáo khoa mà còn tra cứu trên mạng Internet nhờ đó kiến thức được mở rộng hơn, các em trở nên tự tin và năng động hơn khi tham gia các hoạt động học tập ở trên lớp. Học sinh do được thường xuyên rèn luyện với các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực, vì vậy mỗi khi được giao nhiệm vụ các em hiểu và thao tác nhanh. Kết quả các bài kiểm tra đánh giá thường xuyên, định kì đa số học sinh đều hoàn thành khá tốt. - Những năm gần đây phong trào đổi mới sinh hoạt chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học diễn ra mạnh mẽ, tiết dạy của tôi cũng đã được tham gia thao giảng dự giờ trong tổ chuyên môn, được các đồng nghiệp phân tích, góp ý. Việc áp dụng đổi mới phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực vào tiết 63. Động vật quý hiếm Sinh học 7 được các đồng nghiệp hưởng ứng cao và áp dụng bổ sung vào trong quá trình dạy học. Đóng góp vào phong trào thi đua dạy tốt học tốt của nhà trường. - Cũng nhờ áp dụng sáng kiến đổi mới phương pháp và kĩ thuật thuật dạy học tích cực vào trong dạy học tích hợp nên trong hai năm học 2015- 2016 và 2016- 2017 tôi đã vinh dự được hội đồng khoa học giáo dục cấp huyện, cấp tỉnh đánh giá cao. Năm học 2015-2016 đạt giải Nhì cấp Huyện, giải Ba cấp Tỉnh. Năm học 2016-2017 đạt giải Nhì cấp Huyện, giải nhất cấp tỉnh và được tham gia dự thi cấp Quốc gia. Đây vừa là kết quả sau nhiều năm phấn đấu, nỗ lực không ngừng, vừa là niềm vui niềm vinh dự lớn của bản thân trong sự nghiệp trồng người. 2.4.1. Ảnh hưởng của sáng kiến kinh nghiệm đến phong trào giáo dục trong nhà trường và ở địa phương - Trường THCS Xuân Châu trong những năm học vừa qua đã gặt hái được rất nhiều thành công trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo của huyện nhà. Chính điều đó 17 đã tạo được niềm tin yêu của nhân dân khi gửi gắm con em cho nhà trường; tạo được sự ủng hộ và đồng thuận từ các cấp ủy Đảng, chính quyền của xã nhà. - Trong suốt cả năm học, nhà trường luôn luôn quan tâm chỉ đạo sát sao về chuyên môn, đã phát động nhiều cuộc thi đua sôi nổi dạy tốt, học tốt như thi giáo viên dạy giỏi cấp trường, thi học sinh giỏi và nhiều sân chơi trí tuệ khác, nhằm tạo luồng sinh khí mới mẻ và sự chuyển biến tích cực trong dạy và học. Chính nhờ đó mà thúc đẩy bản thân tôi phải luôn cố gắng, nỗ lực cao trong dạy học và đúc rút ra được sáng kiến kinh nghiệm cho mình. - Bài dạy của tôi đã được Ban giám hiệu nhà trường chọn để tham gia hội giảng cấp trường và bài viết tuyên truyền bảo vệ động vật quý hiếm của học sinh được Liên đội nhà trường chọn để lồng ghép phát động giáo dục bảo vệ động vật hoang dã trong buổi lễ chào cờ đầu tuần. 3. Kết luận và kiến nghị * Kết luận: - Ngày nay đổi mới giáo dục đã và đang diễn ra trên quy mô toàn cầu, với yêu cầu cao của một nền giáo dục là góp phần đào tạo ra những con người có đầy đủ năng lực và phẩm chất để đáp ứng yêu cầu ngày một phát triển và hội nhập của đất nước. Quyết định trước nhất đến chất lượng dạy học là đội ngũ các thầy cô giáo. Do vậy, đòi hỏi người giáo viên phải có chuyên môn vững vàng, có phương pháp dạy học phù hợp, luôn trau dồi, ham học hỏi và thường xuyên cập nhật thông tin cùng với tình thương yêu học sinh và tận tụy với nghề. Đổi mới giáo dục và đào tạo không phải là làm cho vị thế và vai trò của người thầy bị lu mờ đi mà trái lại còn trở nên quan trọng hơn; Đòi hỏi thầy phải không ngừng nỗ lực phấn đấu đổi mới về phương pháp giáo dục và dạy học, chống lại sự trì trệ, có như vậy mới không bị đào thải, mới đáp ứng được phần nào yêu cầu của sự nghiệp giáo dục và đào tạo. - Qua tiết dạy 63.Động vật quý hiếm môn Sinh học 7 nói riêng và bộ môn Sinh học nói chung, tôi nhận thấy để có tiết học đạt hiệu quả cao thì giáo viên phải có sự chuẩn bị chu đáo về mọi mặt cho tiết dạy: giáo viên cần đọc kĩ nội dung kiến thức và mục tiêu của bài học, xác định các kĩ năng cần rèn luyện cho học sinh trong quá trình học, lựa chọn phối hợp các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực sao cho đạt hiệu quả tối ưu nhất. Đồng thời chuẩn bị đầy đủ phương tiện dạy học, hướng dẫn học sinh cần thiết phải chuẩn bị bài ở nhà thì giờ học mới đạt kết quả cao như mong muốn. Ngoài ra tùy từng bài học cũng cần lưu ý tích hợp thêm kiến thức liên môn để bài học thêm sâu sắc và có ý nghĩa hơn. - Sáng kiến của tôi được đúc rút qua nhiều năm giảng dạy và thực nghiệm kiểm chứng. Là kết quả của quá trình tự lĩnh hội kinh nghiệm về phương pháp giáo dục, những kinh nghiệm quý báu đó sẽ được tôi sử dụng và tiếp tục hoàn thiện, phát triển thêm trong sự nghiệp trồng người của mình, tạo cho mình có một kho tàng về kĩ năng sư phạm trong quá trình dạy học. Huy vọng những kinh nghiệm mà tôi đã áp dụng được chia sẻ cùng đồng nghiệp để môn sinh học ngày càng được học sinh yêu thích và học tập đạt kết quả cao 18 hơn, góp phần đắc lực vào mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường. * Kiến nghị: - Tôi cũng có một đề xuất với lãnh đạo Phòng giáo dục phối hợp với chuyên môn bổ sung thêm băng đĩa về các giờ dạy giáo viên giỏi cấp huyện cho các nhà trường để giáo viên học tập, tham khảo. Trên đây là những đóng góp rất nhỏ của tôi trong việc hướng dẫn học sinh học tập ở tiết 63 - bài 60. ĐỘNG VẬT QUÝ HIẾM môn Sinh học 7. Rất mong được sự đóng góp ý kiến, sự quan tâm giúp đỡ của đồng nghiệp để chất lượng dạy học môn Sinh học của tôi ngày một nâng cao. Tôi xin chân thành cảm ơn! XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Thanh Hóa, ngày 10 tháng 5 năm 2017 Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. (Ký và ghi rõ họ tên) ĐỖ ÍCH TÂN PHẦN PHỤ LỤC 1. Ảnh minh họa trò chơi học tập- đóng vai: phần II. Ví dụ minh họa các cấp độ tuyệt chủng của động vật quý hiếm ở Việt Nam Bạn: TRẦN ĐAN TRƯỜNG Đóng vai loài Tôm hùm. Bạn: LÊ HOÀNG LONG Đóng vai loài Khỉ vàng 19 Bạn NGÔ THANH TRÁNG Đóng vai loài Cà cuống Bạn TRẦN ĐỨC ANH Đang giới thiệu mình trong trò chơi. Bạn NGUYỄN THU HẰNG Đóng vai loài Hươu xạ Bạn LÊ THỊ ÁNH Đang giới thiệu mình trong trò chơi. 2. Ảnh minh họa phần IV.4. Củng cố bài học: bạn LÊ THỊ ÁNH đang đọc bài viết tuyên truyền bảo vệ động vật quý hiếm của mình trước lớp 20