Tài liệu Hoàn thiện kiểm toán thuế trong kiểm toán báo cáo tài chính tại công ty kiểm toán và định giá việt nam

B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp Lêi nãi ®Çu Xu thÕ chung cña thÕ giíi trong giai ®o¹n hiÖn nay lµ khu vùc ho¸ c¸c nÒn kinh tÕ. Liªn minh Ch©u ¢u (EU) lµ mét ®iÓn h×nh vÒ xu thÕ nay, c¸c níc Ch©u ¢u ®· x©y dùng cho m×nh mét thÞ trêng chung víi mét ®ång tiÒn thèng nhÊt. NhËn thÊy tÝnh ®óng ®¾n cña xu thÕ nµy, ViÖt Nam ®· tÝch cùc tham gia vµo hiÖp héi c¸c níc §«ng Nam ¸ (ASEAN) tõ 10 n¨m nay vµ s¾p tíi sÏ lµ khu vùc mËu ®Þch tù do ASEAN (AFTA) víi mÉu h×nh lµ EU kÕt hîp nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ ®Æc trng cña khu vùc §«ng Nam. Nh vËy, mét ®ßi hái mang tÝnh b¾t buéc lµ tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ph¶i c«ng khai ho¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp m×nh cho c¸c bªn quan t©m ®Ó tËn dông mäi nguån lùc kinh tÕ cã thÓ mang l¹i trong qu¸ tr×nh héi nhËp. KiÓm to¸n ®· h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ë ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®Ó ®¸p øng ®ßi hái kh¸ch quan ®ã. Do míi h×nh thµnh l¹i ph¶i ®¸p øng mét lîng rÊt lín kh¸ch hµng víi nh÷ng ®iÖu kiÖn kh¸c nhau nªn kiÓm to¸n ViÖt Nam ph¶i kh«ng ngõng häc hái vµ hoµn thiÖn m×nh. Ra ®êi trong ®iÖu kiÖn ®ã, C«ng ty cæ phÇn kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam (VAE) ®îc thµnh lËp bëi nh÷ng ngêi cã kinh nghiÖm trong lÜnh vùc kiÓm to¸n vµ cã tÇm nh×n s¸ng suèt, ®· cã híng ®i ®óng ®¾n nh»m nh»m ®¸p øng nh÷ng ®iÒu kiÖn thùc tÕ. Tuy míi ®îc thµnh lËp (2001) nhng c«ng ty ®· cã nh÷ng dÊu Ên tÝch cùc trong lßng kh¸ch hµng. Víi nh÷ng viÖc ®· lµm ®îc kÕt hîp víi ®êng lèi ph¸t triÓn ®óng ®¾n cña ban l·nh ®¹o c«ng ty, VAE nhÊt ®Þnh sÏ t¹o dùng ®îc th¬ng hiÖu cña m×nh trong thÞ trêng kiÓm to¸n ViÖt Nam. §îc thùc tËp t¹i c«ng ty kÕt hîp víi sù híng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o §inh ThÕ Hïng vµ c¸c anh chÞ trong phßng nghiÖp vô 3, em hy väng m×nh sÏ hiÓu thªm vÒ nghµnh nghÒ m×nh ®· lùa chän vµ tiÕp thu nh÷ng kiÕn thøc thùc tÕ bæ Ých. Nhê nh÷ng kiÕn thøc ®îc nhµ trêng trang bÞ vµ kinh nghiÖm thùc tÕ thu nhËn ®îc trong thêi gian ®Çu thùc tËp t¹i c«ng ty, em ®· phÇn nµo hiÓu ®îc vÒ tÇm quan träng cña kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ trong kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh t¹i c¸c ®oanh nghiÖp. Do ®ã, em ®· chän ®Ò tµi “Hoàn thiện kiểm toán thuế trong kiểm toán báo cáo tài chính tại Công ty kiểm toán và định giá Việt Nam” lµm ®Ò t¹i thùc tËp tèt nghiÖp cña m×nh. §©y mét lµ kho¶n môc quan träng trong hÇu hÕt c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh nªn trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n sÏ ®Æc biÖt chó ý. MÆc dï ®©y lµ mét ®Ò tµi khã nhng víi næ lùc cña b¶n th©n céng víi sù chØ b¶o tËn t×nh cña thÇy gi¸o vµ c¸c b¸c, c¸c anh chÞ trong c«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam, em hy väng m×nh sÏ hoµn thµnh ®Ò tµi cña m×nh mét c¸ch xuÊt s¾c. §Ò tµi cña em bao gåm 3 phÇn chÝnh: 1 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp PhÇn1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kiÓm to¸n thuÕ trong kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh t¹i c¸c doanh nghiÖp. PhÇn 2: Thùc tr¹ng kiÓm to¸n thuÕ trong kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh t¹i c«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam. PhÇn 3: Mét sè nhËn xÐt vµ nh÷ng kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ do C«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam thùc hiÖn. 2 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp PhÇn I Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kiÓm to¸n thuÕ trong kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh t¹i c¸c doanh nghiÖp 1.1. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ThuÕ 1.1.1. Kh¸i niÖm LÞch sö ph¸t triÓn cña loµi ngêi cho thÊy khi loµi ngêi cßn sèng hoang s¬ cha biÕt tËp hîp thµnh nh÷ng quÇn thÓ lín th× cha cã nhµ níc, cha cã thuÕ. Khi loµi ngêi ph¸t triÓn ®Õn thêi kú biÕt tËp hîp, thèng trÞ th× thuÕ ®· h×nh thµnh. X· héi cµng v¨n minh tiÕn bé th× thuÕ kho¸ cµng ph¸t triÓn vµ ph¬ng thøc ®¸nh thuÕ cµng tinh vi. Sù xuÊt hiÖn cña nhµ níc ®ßi hái c¬ së vËt chÊt ®Ó ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn cho nhµ níc tån t¹i vµ thùc hiÖn chøc n¨ng cña m×nh. Nhµ níc ®Þnh quyÒn lùc hiÕn ®Þnh ®Ó ban hµnh nh÷ng quy ®Þnh ph¸p luËt cÇn thiÕt lµm c¨n cø ph©n phèi tæng s¶n phÈm x½ héi vµ thu nhËp quèc d©n thµnh quü tiÒn tÖ tËp trung cña nhµ níc. Sù xuÊt hiÖn s¶n phÈm thÆng d trong x· héi lµ c¬ së chñ yÕu t¹o kh¶ n¨ng va nguån thu ®Ó thuÕ tån t¹i va ph¸t triÓn. Nh vËy, thuÕ lµ kho¶n ®ãng gãp b¾t buéc ®îc nhµ níc quy ®Þnh thµnh luËt ®Ó mäi ngêi d©n ë trong diÖn nép thuÕ nép vµo ng©n s¸ch nhµ níc dïng chi tiªu cho nh÷ng viÖc c«ng Ých. Kho¶n ®ãng gãp nµy b»ng tiÒn chø kh«ng thÓ tr¶ b»ng hiÖn vËt hay dÞch vô vµ ®ãng gãp b»ng tiÒn trùc tiÕp. ThuÕ ph¸t sinh, tån t¹i vµ ph¸t triÓn cïng víi sù ra ®êi,tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña nhµ níc. Tõ kh¸i niÖm trªn, ta thÊy thuÕ cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau: - Do ph¸p luËt quy ®Þnh c¸c ®èi tîng nép thuÕ ph¶i nép. - ThuÕ thu mét c¸ch vÜnh viÔn, kh«ng hoµn tr¶, kh«ng tr¶ l·i - Kh«ng cã ®èi phÇn hay ®Òn bï nhng ngîc l¹i mét phÇn sè thuÕ ®· nép cho ng©n s¸ch nhµ níc ®îc tr¶ vÒ cho ngêi d©n mét c¸ch gi¸n tiÕp qua nh÷ng tiÖn nghi cña x· héi nh y tÕ, trêng häc, ®êng x¸, vµ c¸c quü phóc lîi kh¸c. - ThuÕ lµ mét h×nh thøc ®iÒu tiÕt thu nhËp c«ng b»ng, tr¸nh t×nh tr¹ng ngêi cã thu nhËp qu¸ cao, ngêi cã thu nhËp qu¸ thÊp ®Ó gi¶m sù bÊt c«ng vµ chªnh lÖch trong x· héi. 1.1.2 Vai trß cña thuÕ trong nÒn kinh tÕ ThuÕ lµ nguån thu chñ yÕu cña ng©n s¸ch nhµ níc.NÒn tµi chÝnh v÷ng ch¾c vµ lµnh m¹nh dùa vµo nguån thu tõ néi bé nÒn kinh tÕ quèc d©n, trong ®ã thuÕ néi ®Þa ph¶i trë thµnh nguån thu chÝnh gãp phÇn t¨ng thu ng©n s¸ch. ThuÕ lµ c«ng cô quan träng nhÊt ®Ó ph©n phèi ®iÒu tiÕt lîi tøc quèc d©n, thuÕ lµ c«ng cô 3 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp quan träng ®Ó gãp phÇn tÝch cùc vµo gi¶m béi chi ng©n s¸ch, gi¶m l¹m ph¸t, tõng bíc gãp phÇn æn ®Þnh trËt tù x· héi vµ chuÈn bÞ ®IÒu kiÖn cho ph¸t triÓn kinh tÕ l©u dµi. Víi nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, hÖ thèng thuÕ ph¶i ¸p dông thèng nhÊt, kh«ng ph©n biÖt gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Bao qu¸t hÕt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c nguån thu nhËp, mäi thu nhËp chÞu thuÕ. ThuÕ cÇn khai th¸c tõ thu nhËp quèc d©n do s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô vµ thuÕ ph¶i gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc béi dìng vµ khai th¸c nguån thu thuÕ ngµy cµng ph¸t triÓn. ThuÕ lµ c«ng cô qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt kinh tÕ vÜ m« ThuÕ cã vai trß quan träng trong viÖc qu¶n lý, híng dÉn vµ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt, n©ng ®ì nh÷ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã lîi cho quèc kÕ d©n sinh, víi mäi thµnh phÇn kinh tÕ. Th«ng qua c«ng t¸c qu¶n lý c¸c ngµnh chÞu thuÕ, nhµ níc sÏ: KhuyÕn khÝch n©ng ®ì nh÷ng ho¹t ®éng kinh tÕ cÇn thiÕt, lµm ¨n cã hiÖu qu¶ cao. Thu hÑp, kh«ng khuyÕn khÝch nh÷ng ngµnh nghÒ, mÆt hµng xa xØ, l·ng phÝ. ThuÕ gãp phÇn khuyÕn khÝch khai th¸c nguyªn liÖu, vËt t trong níc ®Ó ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng vµ xuÊt khÈu. Híng dÉn vµ khuyÕn khÝch hîp t¸c ®Çu t víi níc ngoµi vµ ®Èy m¹nh ho¹t ®éng nhËp khÈu ®ång thêi b¶o vÖ s¶n xuÊt néi ®Þa. ThuÕ gãp phÇn ®¶m b¶o b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ c«ng b»ng x· héi. HÖ thèng thuÕ ®îc ¸p dông th«ng nhÊt gi÷a c¸c ngµnh nghÒ, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c tÇng líp d©n c ®Ó ®¶m b¶o sù b×nh ®¼ng vµ c«ng b»ng x· héi. TÊt c¶ c¸c c¸ nh©n vµ c¸c tæ choc kinh tÕ ®Òu cã nghÜa vô ®ãng thuÕ theo luËt thuÕ quy ®Þnh.Ngêi cã thu nhËp thuÕ cao ph¶i ®ãng thuÕ cao h¬n ngêi cã thu nhËp thÊp, tuy nhiªn ph¶i cho ngêi cã thu nhËp cao chÝnh ®¸ng ®îc hëng hiÖu qu¶ lao ®éng cña m×nh th× míi khuyÕn khich ®îc hä ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, tøc la c¬ quan thuÕ ph¶I tinh thue thu thuÕ theo luËt thuÕ quy ®Þnh, tr¸nh l¹m thu, tr¸nh trïng l¾p ®Ó ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi. Víi nh÷ng vai trß quan träng cña m×nh, thuÕ ®· trë thµnh vÊn ®Ò quan t©m cña bÊt cø ai trong x· héi vµ ®Æc biÖt lµ c¸c nhµ kinh doanh. 1.1.3. Giíi thiÖu mét sè lo¹i thuÕ 1.1.3.1.ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT) ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng lµ s¾c thuÕ tiªu thô,do ngêi tiªu thô ph¶i tr¶ khi mua hµng ho¸, s¶n phÈm hay hëng thô c¸c dÞch vô. ThuÕ GTGT lµ lo¹i thuÕ gi¸n thu 4 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp ®îc tÝnh trªn kho¶n gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸ dÞch vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, lu th«ng ®Õn tiªu dïng. ¦u ®iÓm cña lo¹i thuÕ nµy lµ tÝnh thuÕ kh«ng cã sù trïng l¾p v× khi tÝnh thuÕ GTGT ph¶I nép, c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ®îc khÊu trõ sè thuÕ GTGT ®· nép ë kh©u tríc. ViÖc khai, nép thuÕ vµ tÝnh thuÕ t¬ng ®èi ®¬n gi¶n. HiÖu n¨ng cña thuÕ (sè thu nhËp cña mét quèc gia cã thÓ thu ®îc do viÖc ¸p dông thuÕ GTGT) cao. §èi tîng nép thuÕ cã thÓ tù kiÓm so¸t nhau. KhuyÕt ®iÓm lµm t¨ng gi¸ c¶ tiªu thô, g©y ¶nh hëng ®Õn sù æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ v× chinh ngêi tiªu thô la ngêi ph¶I chÞu sè thuÕ ë giai ®o¹n mua hµng. §èi tîng chÞu thuÕ vµ kh«ng chÞu GTGT thuÕ Theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 2, nghÞ ®Þnh sè 79/2000/N§ - CP ngµy 29/12/2000 cña chÝnh phñ ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT lµ hµng ho¸ dÞch vô dïng cho s¶n xuÊt, kinh doanh vµ tiªu dïng ë ViÖt Nam. C¸c ®èi tîng hµng ho¸, dÞch vô kh«ng chÞu thuÕ GTGT theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 4 LuËt thuÕ GTGT, §iÒu 4 NghÞ ®Þnh sè 79/2000/N§ - CP cña ChÝnh phñ vµ quy ®Þnh nªu t¹i môc II, phÇn A Th«ng t sè 122/2000/TT - BTC ngµy 29/12/2000 vµ mét sè th«ng t bæ xung cña Bé tµi chÝnh. HiÖn nay c¸c ®èi tîng chÞu thuÕ ®îc quy ®Þnh míi nhÊt t¹i lu©t söa ®æi bæ xung mét sè ®iÒu LuËt thuÕ GTGT ngµy 17/6/2003 vµ cã hiÖu lùc tõ ngµy 1/1/2004. §èi tîng nép thuÕ Theo quy ®Þnh t¹i luËt thuÕ GTGT, tÊt c¶ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT ë ViÖt Nam, kh«ng ph©n biÖt ngµnh nghÒ, h×nh thøc tæ chøc kinh doanh ( gäi chung lµ c¬ së kinh doanh) vµ tæ chøc kinh doanh cã nhËp khÈu hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT ( gäi chung lµ ngêi nhËp khÈu ) ®Òu lµ ®èi tîng nép thuÕ GTGT. Tæ chøc c¸ nh©n s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô bao gåm: C¸c tæ chøc kinh doanh ®îc thµnh lËp vµ ®¨ng ký kinh doanh theo LuËt doanh nghiÖp, LuËt doanh nghiÖp nhµ níc vµ luËt hîp t¸c x·. C¸c tæ chøc kinh tÕ cña tæ chøc chÝnh trÞ, tæ chøc chÝnh trÞ x· héi, tæ chøc x· héi, tæ chøc x· héi – nghÒ nghiÖp, ®¬n vÞ vò trang nh©n d©n vµ c¸c tæ chøc, ®¬n vÞ sù nghiÖp kh¸c. C¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi tham gia hîp t¸c kinh doanh theo LuËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt nam, c¸c c«ng ty níc ngoµi vµ tæ chøc níc ngoµi ho¹t ®éng kinh doanh ë ViÖt Nam kh«ng theo LuËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam. 5 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp C¸ nh©n, hé gia ®×nh s¶n xuÊt, kinh doanh, nhãm ngêi kinh doanh ®éc lËp vµ c¸c ®èi tîng kinh tÕ kh¸c. C¨n cø tÝnh thuÕ C¨n cø tÝnh thuÕ GTGT lµ gi¸ trÞ thuÕ vµ thuÕ suÊt thuÕ GTGT Gi¸ tÝnh thuÕ GTGT §èi víi hµng ho¸, dÞch vô do c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh b¸n ra lµ gi¸ b¸n cha cã thuÕ GTGT. §èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu lµ gi¸ nhËp t¹i cöa khÈu céng víi thuÕ nhËp khÈu. Gi¸ nhËp khÈu ®îc x¸c ®Þnh theo c¸c quy ®Þnh vÒ gi¸ tÝnh thuÕ nhËp khÈu. §èi víi hµng ho¸ dÞch vô dïng ®Ó trao ®æi, sö dông néi bé, biÕu, tÆng lµ gi¸ tÝnh thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô cïng lo¹i hoÆc t¬ng ®¬ng t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh ho¹t ®éng nµy. §èi víi ho¹t ®éng cho thuª tµi s¶n kh«ng ph©n biÖt lo¹i tµi s¶n vµ hinh thøc cho thuª lµ gi¸ cho thuª cha cã thuÕ. Trêng hîp cho thuª theo h×nh thøc tr¶ tiÒn thuª tõng kú hoÆc tr¶ tríc tiÒn thuª cho mét thêi h¹n thuª th× thuÕ GTGT tÝnh trªn sè tiÒn tr¶ tõng kú hoÆc tr¶ tríc. §èi víi hµng ho¸ b¸n theo ph¬ng thøc tr¶ gãp tÝnh theo gi¸ b¸n cha cã thuÕ cña hµng ho¸ ®ã b¸n tr¶ mét lÇn, kh«ng tÝnh theo sè tiÒn tr¶ gãp tõng kú. §èi víi gia c«ng hµng ho¸ lµ gi¸ gia c«ng cha cã thuÕ ( bao gåm tiÒn c«ng, nhiªn liÖu, ®éng lùc, vËt liÖu phô vµ chi phÝ kh¸c ®Ó gia c«ng). §èi víi ho¹t ®éng x©y dùng, l¾p ®Æt lµ gi¸ x©y dùng, l¾p ®Æt cha cã thuÕ cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hay phÇn c«ng viÖc thùc hiÖn; trêng hîp x©y dùng, l¾p ®Æt c«ng tr×nh thùc hiÖn thanh to¸n theo tiÕn ®é h¹ng môc c«ng tr×nh, phÇn c«ng viÖc hoµn thµnh bµn giao th× thuÕ GTGT tÝnh trªn phÇn gi¸ trÞ hoµn thµnh bµn giao. §èi víi hµng ho¸, dÞch vô cã tÝnh ®Æc thï ®îc dïng lo¹i chøng tõ thanh to¸n ghi gi¸ thanh to¸n lµ gi¸ ®· cã thuÕ GTGT, th× gi¸ cha cã thuÕ lµ c¨n cø tÝnh thuÕ ®îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ cã thuÕ chia cho ( 1+(%) thuÕ xuÊt cña hµng ho¸, dÞch vô ®ã). §èi víi c¸c ho¹t ®éng ®¹i lý, m«i giíi mua, b¸n hµng ho¸ vµ dÞch vô hëng hoa hång, gi¸ cha cã thuÕ lµm c¨n cø tÝnh thuÕ lµ tiÒn hoa hång thu tõ c¸c ho¹t ®éng nµy. ThuÕ suÊt thuÕ GTGT Cã c¸c møc thuÕ suÊt ®èi víi hµng ho¸ dÞch vô: 0%, 5%, 10%, 20% Theo LuËt söa ®æi bæ sung , mét sè ®IÒu LuËt thuÕ GTGT hiÖn nay th× chØ cã møc thuÕ: 0%, 5%, 10% 6 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp Ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp - ¸p dông víi c¸c ®èi tîng sau: C¸ nh©n s¶n xuÊt, kinh doanh lµ ngêi ViÖt Nam, tæ chøc c¸ nh©n lµ ngêi níc ngoµi t¹i ViÖt Nam cha thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng tõ lµm c¨n cø tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p cÊu trõ thuÕ, c¬ së kinh doanh mua, b¸n vµng, b¹c, ®¸ quý, ngo¹i tÖ. - X¸c ®Þnh sè thuÕ ph¶i nép: = x = - Ph¬ng ph¸p khÊu trõ - ¸p dông víi c¸c ®èi tîng lµ c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc kinh doanh, doanh nghiÖp thµnh lËp theo LuËt doanh nghiÖp nhµ níc, LuËt doanh nghiÖp, LuËt hîp t¸c x·, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi vµ c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc kinh doanh kh¸c, trõ c¸c ®èi tîng ¸p dông tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn GTGT ®· nãi ë trªn. - X¸c ®Þnh sè thuÕ ph¶i nép: = Trong ®ã: ThuÕ GTGT ®Çu ra b»ng (=) gi¸ tÝnh thuÕ cña hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ b¸n ra (x) thuÕ suÊt thuÕ GTGT cña hµng ho¸ dÞch vô ®ã. ThuÕ GTGT ®Çu vµo b»ng (=) tæng sè thuÕ GTGT ghi trªn ho¸ ®¬n GTGT mua hµng ho¸ dÞch vô, sè thuÕ ghi trªn chøng tõ nép thuÕ cña hµng nhËp khÈu ( hoÆc nép thay cho phÝ níc ngoµI ) vµ sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ theo tû lÖ % quy ®Þnh t¹i c¸c th«ng t theo th«ng t 122/2000/TT – BTC, th«ng t 82/2002/TT – BTC, th«ng t 102/2003/TT – BTC. Tõ 1/1/2004 thuÕ GTGT sÏ ¸p dông theo LuËt söa ®æi bæ sung mét sè LuËt thuÕ, nghÞ ®Þnh sè 158/2003/N§ - CP, th«ng t 120/2003/TT – BTC 12/12/2003 híng dÉn thi hµnh LuËt thuÕ GTGT. 7 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp 1.1.3.2. ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ThuÕ thu nhËp lµ lo¹i thuÕ trùc thu, ®¸nh trùc tiÕp vµo thu nhËp chÞu thuÕ cña doanh nghiÖp. §èi tîng nép thuÕ Lµ c¸c tæ chøc c¸ nh©n s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô cã thu nhËp trõ c¸c ®èi tîng sau: Hé gia ®×nh, c¸ nh©n, tæ hîp t¸c, hîp tac x· s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã thu nhËp tõ s¶n phÈm trång trät, ch¨n nu«i, nu«i trång thuû s¶n kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp trõ c¸c hé gia ®×nh vµ c¸ nh©n n«ng d©n s¶n xuÊt hµng ho¸ lín, cã thu nhËp cao theo quy ®Þnh( cã gi¸ trÞ s¶n lîng hµng ho¸ trªn 90 triÖu ®ång/ n¨m vµ thu nhËp trªn 36 triÖu ®ång/ n¨m). C¨n cø tÝnh thuÕ C¨n cø tÝnh thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp lµ thu nhËp chÞu thuÕ vµ thuÕ suÊt ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép = Thu nhËp chÞu thuÕ x ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Thu nhËp chÞu thuÕ - Bao gåm thu nhËp tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô vµ thu nhËp kh¸c, kÓ c¶ thu nhËp tõ ho¹t ®éng s¶n xu©t, kinh doanh dÞch vô ë níc ngoµi - X¸c ®Þnh thu nhËp chÞu thuÕ: Thu nhËp chÞu thuÕ tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô b»ng doanh thu trõ c¸c kho¶n chi phÝ hîp lý co lien quan ®Õn thu nhËp chÞu thuÕ. Thu nhËp chÞu thuÕ tõ ho¹t ®éng kh¸c bao gåm thu nhËp tõ chªnh lÖch mua, b¸n chøng kho¸n, quyÒn së h÷u, quyÒn sö dông tµi s¶n, l·i vÒ chuyÓn nhîng, cho thuª, thanh lý tµi s¶n, tiÒn göi, cho vay vèn, b¸n ngo¹i tÖ thu c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ kh«ng x¸c ®Þnh ®îc chñ, … Doanh thu vµ chi phÝ hîp lý hîp lÖ ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ ®îc quy ®Þnh chi tiÕt t¹i Th«ng t sè 18/2002/TT – BTC ngµy 20/2/2002 cña bé tµi chÝnh vÒ viÖc híng dÉn chi tiÕt thi hµnh luËt thu nhËp doanh nghiÖp. ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp (theo LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ngµy 10/5/1997). - ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ¸p dông ®èi víi c¬ së kinh doanh trong níc vµ tæ chøc, c¸ nh©n níc ngoµi kinh doanh ë ViÖt Nam kh«ng theo luËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam la 32%. - C¬ së s¶n xuÊt, x©y dùng, vËn t¶i ®ang nép thuÕ lîi tøc víi thuÕ suÊt 25%, nay nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp víi thuÕ suÊt 32% mµ dang 8 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp cã khã kh¨n ®îc ¸p dông thuÕ suÊt 25% trong thêi h¹n 3 n¨m, kÓ tõ khi luËt cã hiÖu lùc. - C¬ së kinh doanh cã thu nhËp cao do lîi thÕ kh¸ch quan mang l¹i th× sau khi nép thuÕ thu nhËp theo thuÕ suÊt 32% mµ phÇn thu nhËp cßn l¹i so víi vèn chñ së h÷u hiÖn co cao h¬n 20% th× sè vît trªn 20% ph¶i nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp bæ sung víi møc thuÕ suÊt 25%. - §èi víi dù ¸n ®Çu t míi thuéc lÜnh vùc, ngµnh nghÒ, ®Þa bµn khuyÕn khÝch ®Çu t ®îc ¸p dông thuÕ suÊt 25%, 20%, 15% do chÝnh phñ quy ®Þnh. - ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi tham gia hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh theo møc thuÕ suÊt quy ®Þnh t¹i LuËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam. - ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®èi víi tæ chøc, c¸ nh©n trong níc t×m kiÕm, th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ lµ 50%, khai th¸c tµi nguyªn quý hiÕm kh¸c th× cã thÓ ¸p dông møc thuÕ suÊt tõ 32% ®Õn 50% phï hîp víi tõng dù ¸n, tõng c¬ së kinh doanh. Trong n¨m 2003, Quèc héi ®· ban hµnh LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ngµy 17/7/2003 ¸p dông tõ ngµy 1/1/2004 trong ®ã cã söa ®æi vÒ møc thuÕ suÊt cña thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ( 28% ®èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh, vµ tõ 28% ®Õn 50% ®èi víi c¸c c¬ së t×m kiÕm, th¨m dß, khai th¸c dÇu khÝ vµ c¸c tµi nguyªn quý hiÕm kh¸c trªn, møc cô thÓ sÏ ®îc chÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt phï hîp víi tõng dù ¸n, tõng c¬ së kinh doanh). Kª khai thuÕ Hµng n¨m, c¬ së kinh doanh c¨n cø vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô cña n¨m tríc vµ kh¶ n¨ng cña n¨m tiÕp theo tù kª khai doanh thu, chi phÝ, thu nhËp chÞu thuÕ theo mÉu cña c¬ quan thuÕ vµ nép cho c¬ quan thuÕ trùc tiÕp qu¶n lý chËm nhÊt lµ ngµy 25 th¸ng 1 n¨m tiÕp theo. Sau khi nhËn ®îc tê khai, c¬ quan thuÕ kiÓm tra, x¸c ®Þnh thuÕ t¹m nép c¶ n¨m, cã chia ra tõng quý ®Ó th«ng b¸o cho co së kinh doanh nép thuÕ. Nép thuÕ: C¬ së kinh doanh t¹m nép sè thuÕ hµng th¸ng ®Çy ®ñ, ®óng h¹n vµo ng©n s¸ch nhµ níc theo th«ng b¸o nép thuÕ cña c¬ quan thuÕ, thêi h¹n nép thuÕ hµng quý ®îc ghi trong th«ng b¸o chËm nhÊt kh«ng qu¸ ngµy cuèi quý. Doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm chÊp hµnh nghiªm chØnh chÕ ®é kÕ to¸n, ho¸ ®¬n, chøng tõ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, kª khai ®Çy ®ñ doanh thu, chi phÝ, thu nhËp theo ®óng chÕ ®é do bé tµi chÝnh quy ®Þnh, nép ®Çy ®ñ ®óng h¹n 9 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp tiÒn thuÕ, c¸c kho¶n tiÒn ph¹t vµo ng©n s¸ch nhµ níc theo th«ng b¸o cña c¬ quan thuÕ. Tõ 1/1/2004, c¸c doanh nghiÖp sÏ ¸p dông theo LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp sè 09, ngµy 17/6/2003, NghÞ ®Þnh sè 164/2003/N§ - CP ngµy 22/12/2003 cña chÝnh phñ, Th«ng t sè 128/2003/TT – BTC ngµy 22/12/2003 cña bé tµi chÝnh quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. 1.1.3.3 ThuÕ thu nhËp c¸ nh©n ThuÕ thu nhËp c¸ nh©n lµ lo¹i thuÕ thu vµo mét sè thu nhËp chÝnh ®¸ng cña c¸ nh©n. §©y lµ lo¹i thuÕ trùc thu, thu vao c¸ nh©n cã thu nhËp cao trªn khëi ®iÓm tÝnh thuÕ thu nhËp. §èi tîng nép thuÕ bao gåm: - C«ng d©n ViÖt Nam ë trong níc hoÆc ®i c«ng t¸c ë níc ngoµi cã thu nhËp. - C¸ nh©n lµ ngêi kh«ng mang quèc tÞch ViÖt Nam nhng ®Þnh c kh«ng thêi h¹n ë ViÖt Nam cã thu nhËp ( gäi lµ c¸ nh©n kh¸c ®Þnh c t¹i ViÖt Nam). - Ngêi níc ngoµi co thu nhËp t¹i ViÖt Nam: - Ngêi níc ngoµi lµm viÖc t¹i ViÖt Nam trong c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi cña ViÖt Nam hoÆc cña níc ngoµi, c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn, c¸c chi nh¸nh c«ng ty níc ngoµi, c¸c c¸ nh©n hµnh nghÒ ®éc lËp. - Ngêi níc ngoµi tuy kh«ng hiÖn diÖn ë ViÖt Nam nhng co thu nhËp ph¸t sinh t¹i ViÖt Nam trong c¸c trêng hîp nh: thu nhËp tõ chuyÓn giao c«ng nghÖ, tiÒn b¶n quyÒn. Thu nhËp chÞu thuÕ bao gåm thu nhËp thêng xuyªn vµ thu nhËp kh«ng thêng xuyªn. C¸c lo¹i thu nhËp nµy ®îc quy ®Þnh cô thÓ t¹i th«ng t sè 05/2002/TT – BTC ngµy 17/1/2002 cña Bé tµI chÝnh. C¨n cø tÝnh thuÕ lµ thu nhËp chÞu thuÕ vµ thuÕ suÊt. §èi víi thu nhËo thêng xuyªn: Thu nhËp thêng xuyªn chÞu thuÕ lµ tæng thu nhËp cña tõng c¸ nh©n quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 2 NghÞ ®Þnh sè 78/2001/N§ - CP tÝnh b×nh qu©n trong n¨m. ThuÕ suÊt ®èi víi thu nhËp thêng xuyªn ¸p dông theo biÓu thuÕ lòy tiÕn tõng phÇn quy ®Þnh t¹i §iÒu 10 Ph¸p lÖnh thuÕ thu nhËp ®èi víi ngêi cã thu nhËp cao: 10 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp BiÓu thuÕ ®èi víi thu nhËp thêng xuyªn cña c«ng d©n ViÖt Nam vµ c¸ nh©n ngêi kh«ng mang quèc tÞch ViÖt Nam nhng ®Þnh c kh«ng thêi h¹n t¹i ViÖt Nam: BiÓu 1: ThuÕ thu nhËp thêng xuyªn ®èi víi ngêi ViÖt Nam §¬n vÞ: ngh×n ®ång BËc Thu nhËp b×nh qu©n th¸ng/ ngêi ThuÕ suÊt (%) 1 ®Õn 3.000 0 2 Trªn 3.000 ®Õn 6.000 10 3 Trªn 6.000 ®Õn 9000 20 4 Trªn 9.000 ®Õn 12.000 30 5 Trªn 12.000 ®Õn 15.000 40 6 Trªn 15.000 50 §èi víi c¸ nh©n sau khi ®· nép thuÕ thu nhËp theo quy ®Þnh t¹i biÓu thuÕ nµy, nÕu phÇn thu nhËp cßn l¹i b×nh qu©n trªn 15 triÖu ®ång/ th¸ng th× thu bæ sung 30% sè vît trªn 15 triÖu ®ång. BiÓu thuÕ ®èi víi thu nhËp thêng xuyªn cña ngêi níc ngoµi c tró t¹i ViÖt Nam vµ c«ng d©n ViÖt Nam lao ®éng, c«ng t¸c ë níc ngoµi: BiÓu 2: ThuÕ thu nhËp thêng xuyªn ®èi víi ngêi níc ngoµi ë ViÖt Nam BËc Thu nhËp b×nh qu©n th¸ng/ ngêi ThuÕ suÊt (%) 1 ®Õn 8.000 0 2 Trªn 8.000 ®Õn 20.000 10 3 Trªn 20.000 ®Õn 50.000 20 4 Trªn 50.000 ®Õn 80.000 30 5 Trªn 80.000 ®Õn 120.000 40 6 Trªn 120.000 50 §èi víi ngêi níc ngoµi ë ViÖt Nam tõ 30 ngµy ®Õn 128 ngµy, ¸p dông thuÕ suÊt thèng nhÊt 25% trªn tæng sè thu nhËp. §èi víi ngêi ViÖt Nam co thêi gian lµm viÖc ë trong níc vµ ë níc ngoµi th× nép thuÕ theo biÓu t¬ng øng. §èi víi thu nhËp kh«ng thêng xuyªn. Thu nhËp th«ng thêng xuyªn chÞu thuÕ lµ sè thu nhËp cña tõng c¸ nh©n kh«ng ph©n biÖt ngêi ViÖt Nam hay ngêi níc ngoµi trong tõng lÇn ph¸t sinh thu nhËp theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu 2 nghÞ ®Þnh sè 78/2001/N§ - CP cô thÓ: Thu nhËp vÒ quµ biÕu, quµ tÆng tõ níc ngoµi chuyÓn vÒ tÝnh trªn trÞ gi¸ quµ biÕu, tÆng tõng lÇn, kÓ c¶ truêng hîp ngêi nhËn lµ chñ doanh nghiÖp t nh©n. Thu nhËp vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ, thiÕt kÕ kü thuËt x©y dùng, thiÕt kÕ kü thuËt c«ng nghiÖp tÝnh theo gi¸ trÞ quyÕt ®o¸n tõng hîp ®ång, kh«ng ph©n biÖt sè lÇn chi tr¶. Thu nhËp vÒ tróng thëng xæ sè tÝnh theo tõng lÇn më vµ nhËn gi¶i thëng. ThuÕ suÊt ®èi víi thu nhËp kh«ng th¬ng xuyªn ThuÕ suÊt 5% trªn tæng thu nhËp ¸p dông ®èi víi: 11 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp Thu nhËp vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ trªn 2 triÖu ®ång/ lÇn Thu nhËp vÒ quµ biÕu, quµ tÆng b»ng hiÖn vËt tõ níc ngoµi chuyÓn vÒ trªn 2 triÖu ®ång/lÇn. ThuÕ suÊt 10% trªn tæng sè thu nhËp ¸p dông ®èi víi thu nhËp vÒ tróng thëng xæ sè trªn 12,5 triÖu ®ång/ lÇn. Thu nhËp kh«ng thêng xuyªn ¸p dông biÓu thuÕ lòy tiÕn tõng phÇn,trõ thuÕ suÊt quy ®Þnh ë 2 môc trªn: BiÓu 3: ThuÕ thu nhËp kh«ng thêng xuyªn BËc Thu nhËp b×nh qu©n th¸ng/ ngêi ThuÕ suÊt(%) 1 ®Õn 2.000 0 2 Trªn 2.000 ®Õn 4.000 5 3 Trªn 4.000 ®Õn 10.000 10 4 Trªn 10.000 ®Õn 20.000 15 5 Trªn 20.000 ®Õn 30.000 20 6 Trªn 30.000 30 ThuÕ thu nhËp thùc hiÖn theo nguyªn t¾c khÊu trõ t¹i nguån. Tæ chøc, c¸ nh©n chi tr¶ thu nhËp cã nghÜa vô khÊu trõ tiÒn thuÕ thu nhËp ®Ó nép vµo ng©n s¸ch nhµ níc tríc khi chi tr¶ thu nhËp cho c¸ nh©n. C¸c trêng hîp kh¸c, c¬ quan thuÕ tæ chøc trùc tiÕp thu. 1.1.3.4. ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt lµ lo¹i thuÕ gi¸n thu, thuÕ ®îc thu ®èi víi mét sè mÆt hµng ®· ®îc liÖt kª vµo danh môc. ThuÕ ®· ®îc gép vµo trong gi¸ b¸n do ngêi tiªu thô ph¶i g¸nh chÞu khi mua hµng, nhng ®îc thu qua c¸c c¬ së ( tæ chøc, c¸ nh©n ) co s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng thuéc diÖn chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. Môc ®Ých cña thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt: §©y lµ nguån thu quan träng cña nhµ níc, nã cã t¸c dông ®iÒu tiÕt thu nhËp, ®IÒu tiÕt h¹n chÕ s¶n xuÊt kinh doanh, tiªu dïng mét sè mÆt hµng co tÝnh chÊt xa xØ, cã h¹i cho søc khoÎ. §èi tîng chÞu thuÕ ( ®îc quy ®Þnh t¹i ®iÒu 1, LuËt thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ngay 20/5/1998). Hµng ho¸, dÞch vô sau ®©y lµ ®èi tîng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. Hµng ho¸: Thuèc l¸ ®iÕu, x× gµ; Rîu; ¤ t« díi 24 chç ngåi; X¨ng c¸c lo¹i, napta( maphtha), chÕ phÈm t¸i hîp ( reformade component ) vµ chÕ phÈm kh¸c ®Ó pha chÕ x¨ng; §iÒu hoµ nhiÖt ®é c«ng suÊt tõ 90.000 BTU trë xuèng; bµi l¸; vµng m·; hµng m·. DÞch vô: Kinh doanh vò trêng, m¸t xa, ka-ra-«-kª Kinh doanh c¸c ca-si-n« (casino), trß ch¬I b»ng m¸y gi¾c-pèt(jackpot); Kinh doanh vÐ ®Æt cîc ®ua ngùa, ®ua xe; Kinh doanh g«n (golf), b¸n thÎ héi viªn, vÐ ch¬i g«n. 12 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp §èi tîng nép thuÕ §èi tîng nép thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt lµ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n (gäi chung lµ c¬ së) s¶n xuÊt, nhËp khÈu hµng ho¸ vµ kinh doanh dÞch vô thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. C¨n cø tÝnh thuÕ tiªu thô ®Æc biªt C¨n cø tÝnh thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt lµ gi¸ tÝnh thuÕ cña hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ vµ thuÕ suÊt. Gi¸ tÝnh thuÕ: §èi víi hµng ho¸ s¶n xuÊt trong níc lµ gi¸ do c¬ së s¶n xuÊt b¸n ra t¹i n¬i s¶n xuÊt cha cã thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. §èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu lµ gi¸ tÝnh thuÕ nhËp khÈu céng thuÕ nhËp khÈu. §èi víi hµng ho¸ gia c«ng lµ gi¸ tÝnh thuÕ cña hµng ho¸ s¶n xuÊt cïng lo¹i hoÆc t¬ng ®¬ng t¹i cïng thêi ®IÓm giao hµng. §èi víi dÞch vô gi¸ cung øng dÞch vô cha cã thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. §èi víi hµng ho¸ dÞch vô ®Ó trao ®æi hoÆc tiªu dïng néi bé, biÕu, tÆng lµ gi¸ tÝnh thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt cña hµng ho¸, dÞch vô cïng lo¹i hoÆc t¬ng ®¬ng t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh ho¹t ®éng nµy. §èi víi rîu s¶n xuÊt trong níc, kinh doanh ca-si-n«, trß ch¬I b»ng m¸y gi¾c- p«t, kinh doanh g«n, gi¸ tÝnh thuÕ do chÝnh phñ quy ®Þnh cô thÓ. ThuÕ suÊt tiªu thô ®Æc biÖt ®èi víi hµng ho¸, dÞch vô ®îc quy ®Þnh theo BiÓu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt X¸c ®Þnh sè thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ph¶i nép: = x C¬ së s¶n xuÊt, nhËp khÈu hµng ho¸, kinh doanh dÞch vô chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn kª khai ®Çy ®ñ, ®óng thêi gian quy ®Þnh, ®óng mÉu tê khai theo híng dÉn cña Bé tµi chÝnh vµ chÞu trach nhiÖm vÒ tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc kª khai. Nép thuÕ: C¬ së s¶n xuÊt hµng ho¸, kinh doanh dÞch vô chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ph¶i nép thuÕ vµo ng©n s¸ch nhµ níc t¹i n¬i s¶n xuÊt, kinh doanh theo th«ng b¸o nép thuÕ cña c¬ quan thuÕ. Thêi h¹n nép thuÕ cña th¸ng ®îc ghi trong th«ng b¸o thuÕ chËm nhÊt kh«ng qu¸ 20 ngµy cña th¸ng tiÕp theo. C¬ së nhËp khÈu hµng ho¸ chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ph¶i nép thuÕ theo tõng lÇn nhËp khÈu. Thêi h¹n th«ng b¸o vµ thêi h¹n nép thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ®èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu thùc hiÖn theo thêi h¹n th«ng b¸o vµ nép thuÕ nhËp khÈu. 13 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp Võa qua Quèc héi ®· ban hµnh LuËt söa ®æi bæ sung mét sè ®iÒu cña LuËt thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt vµo ngµy 17/6/2003, LuËt nµy cã hiÖu lùc tõ ngay 1/1/2004 trong ®ã cã söa ®æi bæ sung vÒ ®èi tîng chÞu thuÕ vµ thay ®æi møc thuÕ su©t cña mét sè mÆt hµng chÞu thuÕ tiªu thu ®Æc biÖt, thêi h¹n nép thuÕ,…luËt ® îc híng dÉn thùc hiÖn chi tiÕt t¹i NghÞ ®Þnh sè149/2003N§ - CP ngµy 04/12/2003 cña ChÝnh phñ, Th«ng t 119/2003/TT – BTC ngµy 12/12/2003. 1.1.3.5. ThuÕ xuÊt nhËp khÈu ThuÕ xuÊt khÈu, nhËp khÈu lµ lo¹i thuÕ thu vµo c¸c mÆt hµng dîc phÐp xuÊt khÈu, nhËp khÈu. Môc ®Ých cña thuÕ: t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch nhµ níc, b¶o vÖ hµng néi ®Þa vµ s¶n xuÊt trong níc, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó s¶n phÈm s¶n xuÊt trong níc cã thÓ xuÊt khÈu víi gi¸ ®ñ c¹nh tranh. §èi tîng chÞu thuÕ : Lµ hµng ho¸ ®îc phÐp xuÊt khÈu, nhËp khÈu qua cña khÈu biªn giíi Viªt Nam, kÓ c¶ hµng ho¸ tõ thÞ trêng trong níc ®a vµo khu chÕ xuÊt vµ tõ khu chÕ xuÊt ®a ra thÞ tr¬ng trong níc. Hµng ho¸ xuÊt khÈu, nhËp khÈu cña c¸c tæ chøc kinh tÕ ViÖt Nam thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®îc phÐp mua b¸n, trao ®æi, vay nî víi níc ngoµi. Hµng ho¸ xuÊt khÈu, nhËp khÈu cña c¸c tæ chøc kinh tÕ níc ngoµi, cña c¸c h×nh thøc ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam. Hµng ho¸ t¹i hai môc trªn ®ù¬c phÐp xuÊt khÈu vµo c¸c khu chÕ xuÊt t¹i ViÖt Nam vµ hµng ho¸ cña c¸c xÝ nghiÖp trong khu chÕ xuÊt ®îc phÐp nhËp khÈu vµo thÞ trêng ViÖt Nam. Hµng ho¸ xuÊt, nhËp khÈu ®Ó lµm hµng mÉu, qu¶ng c¸o, dù héi chî triÓn l·m. Hµng viÖn trî hoµn l¹i vµ kh«ng hoµn l¹i. Hµng ho¸ vît qóa tiªu chuÈn hµnh lý ®îc miÔn thuÕ mang theo ngêi cña c¸ nh©n ngêi ViÖt Nam vµ ngêi níc ngoµi khi xuÊt nhËp c¶nh qua c¶ khÈu, biªn giíi ViÖt Nam. Hµng lµ quµ biÕu, quµ tÆng vît qua tiªu chuÈn miÔn thuª cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ë níc ngoµi, ngêi ViÖt Nam ®Þnh c ë níc ngoµi mang hoÆc göi vÒ cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ë ViÖt Nam vµ ngîc l¹i. Hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu vît qua tiªu chuÈn miÔn thuÕ cña c¸c tæ chøc quèc tÕ, c¬ quan ngo¹i giao níc ngoµi t¹i ViÖt Nam vµ cña c¸ nh©n ngêi níc ngoµi lµm viÖc t¹i c¸c tæ chøc nãi trªn hoÆc c¸c h×nh thøc ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam. 14 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp Hµng lµ tµi s¶n di chuyÓn vît qu¸ tiªu chuÈn miÔn thuÕ cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n níc ngoµi xuÊt khÈu qua cöa khÈu, biªn giíi ViÖt Nam do hÕt thêi h¹n c tró vµ lµm viÖc t¹i ViÖt Nam vµ cña c¸ nh©n ngêi ViÖt Nam ®îc ChÝnh phñ ViÖt Nam cho phÐp xuÊt c¶nh ®Ó ®Þnh c ë ngíc ngoµi. §èi tîng kh«ng chÞu thuÕ: Hµng vËn chuyÓn qu¸ c¶nh hoÆc mîn ®êng qua biªn giíi ViÖt Nam, hµng chuyÓn khÈu theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ. Hµng viÖn trî nh©n ®¹o. C¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã hµng ho¸ thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ, khi xuÊt khÈu, nhËp khÈu ®Òu ph¶i nhËp thuÕ xuÊt khÈu thuÕ nhËp khÈu. C¨n cø tÝnh thuÕ xuÊt khÈu, nhËp khÈu: Sè lîng tõng mÆt hµng ghi trong tê khai hµng xuÊt khÈu c¨n cø trªn hîp ®ång ngo¹i th¬ng vµ kÕt qu¶ kiÓm ho¸ hµng xuÊt nhËp khÈu. Gi¸ tÝnh thuÕ: ®îc x¸c ®Þnh theo gi¸ ghi trªn hîp ®ång mua b¸n cã ®ñ chøng tõ hîp lÖ vµ thanh to¸n qua ng©n hµng. §èi víi hµng xuÊt khÈu, gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ b¸n t¹i cöa khÈu (gi¸ FOB) kh«ng bao gåm phÝ vËn t¶I (F), phÝ b¶o hiÓm (I) tõ cöa khÈu ®i tíi cöa khÈu ®Õn. §èi víi hµng nhËp khÈu, gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ thùc tÕ mua t¹i cöa khÈu nhËp (gi¸ CIF) gåm c¶ chi phÝ b¶o hiÓm tõ cöa khÈu ®i tíi cöa khÈu nhËp. CIF = C (gi¸ FOB cña hµng ho¸) + I + F ThuÕ suÊt cña mÆt hµng: ®îc quy ®Þnh cô thÓ t¹i c¸c biÓu thuÕ xuÊt khÈu, nhËp khÈu. X¸c ®Þnh sè thuÕ suÊt nhËp khÈu: = x x 1.1.4. §Æc ®iÓm h¹ch to¸n thuÕ Trong kú kÕ to¸n, c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã nghÜa vô thanh to¸n víi nhµ níc vÒ c¸c kho¶n ph¶i nép trong ®ã cã c¸c lo¹i thuÕ. H¹ch to¸n thanh to¸n víi nhµ níc ph¶i thùc hiÖn ®îc c¸c nhiÖm vô h¹ch to¸n sau: - TÝnh, kª khai ®óng c¸c kho¶n thuÕ, c¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c cho nhµ níc theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh. - Ph¶n ¸nh kÞp thêi sè tiÒn cña c¸c kho¶n ph¶i nép t¹m thêi kª khai hoÆc sè chÝnh thøc theo møc duyÖt cña c¬ quan thuÕ, tµi chÝnh trªn hÖ th«ng b¶ng kª khai, sæ chi tiÕt c¸c kho¶n thanh to¸n vµ hÖ thèng ghi nhËt ký, sæ c¸i tæng hîp. - Gi¸m ®èc t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô nhµ níc ®Ó ®¶m b¶o nép ®óng, nép ®ñ, nép kÞp thêi c¸c kho¶n ph¶i nép. Kª khai chÝnh x¸c khèi lîng s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi tîng trî gi¸ cña nhµ níc. 15 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp Trêng hîp nép c¸c kho¶n b»ng ngo¹i tÖ th× viÖc ghi sæ tiÕn hµnh trªn c¬ së quy ®æi mét sè ngo¹i tÖ thµnh VN§ theo tû gi¸ thùc tÕ ë thêi ®iÓm nép. §Ó h¹ch to¸n thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép nhµ níc , kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 333-thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép nhµ níc. C¸c sæ s¸ch, chøng tõ phôc vô cho kÕ to¸n thuÕ : Sæ C¸i tµi kho¶n 333, sæ chi tiÕt theo dâi c¸c lo¹i thuÕ, c¸c ho¸ ®¬n , b¶ng khai thuÕ... Sau ®©y lµ c¸ch thøc h¹ch to¸n mét sè lo¹i thuÕ thêng ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp. 1.1.4.1. H¹ch to¸n thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng * H¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ Tµi kho¶n sö dông : TK 133- ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ. TK 3331- ThuÕ GTGT ph¶i nép. S¬ ®å 1 : s¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ TK111,112,331 TK152,156,211 TK111,112,131 TK154,632 TK911 TK511 Chó thÝch : 1. Gi¸ trÞ vËt t, hµng ho¸, TSC§, nhËp kho theo gi¸ thùc tÕ cha cã thuÕ GTGT ®Çu vµo. 2. ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ. 3. ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu ph¶i nép ng©n s¸ch nhµ níc. (4) 4. Doanh thu(1) b¸n hµng cha cã thuÕ GTGT 5. ThuÕ GTGT ph¶i nép 6. ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ víi thuÕ GTGT ph¶i nép TK133 TK3331 7. Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch nhµ níc. (6) (5) * H¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp. (2) TK111,112 Tµi kho¶n sö dông : TK 3331- ThuÕ GTGT ph¶i nép S¬ ®å 2: S¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp. (7) (3) 1.1.4.2. H¹ch to¸n TK152,156,211 thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. TK111,112,331 TK111,112,131 TK154,632 TK911 TK511 Tµi kho¶n sö dông : TK 3334-ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. S¬ ®å 3 :S¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. (1) TK111,112 (2) TK3334 TK3331 (2) TK421 TK642.5 (1) Chó thÝch : TK111,112 X¸c ®Þnh sè thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép. Nép thuÕ thu nhËp doanh(3) nghiÖp. (4) Chó thÝch : 1.Gi¸ trÞ vËt t, hµng ho¸, TSC§ nhËp kho cã thuÕ GTGT ®Çu vµo. 2. Doanh thu b¸n hµng, dÞch vô cã thuÕ GTGT ph¶i nép. 3. ThuÕ GTGT ph¶i nép ng©n s¸ch nhµ níc. 4. Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch nhµ níc. 16 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp 1.1.4.3. H¹ch to¸n thuÕ thu nhËp c¸ nh©n. Tµi kho¶n sö dông : TK3338 – C¸c lo¹i thuÕ kh¸c. S¬ ®å 4 : S¬ ®å h¹ch to¸n thu thu nhËp c¸ nh©n. TK111,112 TK3338 TK334 (1) TK1388 (3) (2) (4) Chó thÝch : 1. X¸c ®Þnh thuÕ thu nhËp c¸ nh©n ph¶i nép trõ thu nhËp ph¶i tr¶ ngêi lao ®éng. 2. Nép hé thu thu nhËp c¸ nh©n cho ngêi lao ®éng 3. Nép thu thu nhËp c¸ nh©n vµo ng©n s¸ch. 4. Thu tiÒn nép thuÕ hé ngêi lao ®éng. 1.1.4.4. H¹ch to¸n thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. Tµi kho¶n sö dông : TK 3332. S¬ ®å 5 : S¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. TK 111,112 TK 111,112 TK 3333 TK 511,512 (4) (2) TK 111,112,331 (1) TK 151,152, 153,156,211 (3) Chó thÝch : 1. X¸c ®Þnh doanh thu hµng ho¸ dÞch vô chÞu thuÕ tiªu ®Æc biÖt. 2. Thu tiªu thô ®Æc biÖt hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra. 3. Thu tiªu thô ®Æc biÖt ph¶i nép cña hµng nhËp khÈu. 4. Nép thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. 1.1.4.5. H¹ch to¸n thuÕ xuÊt nhËp khÈu. Tµi kho¶n sö dông : TK 3333- ThuÕ xuÊt nhËp khÈu. * H¹ch to¸n thuÕ nhËp khÈu. TK 111,112 TK 3333 - (2) TK 151,152,156,211 (1) 17 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp Chó thÝch 1. X¸c ®Þnh sè thuÕ nhËp khÈu ph¶i nép. 2. Nép thuÕ nhËp khÈu. 1.2. KiÓm to¸n thuÕ trong kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh 1.2.1. LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n lµ kh©u rÊt quan träng trong mäi cuéc kiÓm to¸n bëi ®ã chÝnh lµ nh÷ng c¬ së ®Ó cuéc kiÓm to¸n cã thÓ diÔn ra mét c¸ch cã hiÖu qu¶. V× vËy, ®©y lµ yªu cÇu b¾t buéc ®èi víi tÊt c¶ c¸c cuéc kiÓm to¸n. 1.2.1.1. LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n tæng thÓ Tríc hÕt kiÓm to¸n cÇn ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng chÊp nhËn kiÓm to¸n. KiÓm to¸n viªn ph¶i ®¸nh gi¸ viÖc chÊp nhËn mét kh¸ch hµng míi hay tiÕp tôc kiÓm to¸n cho mét kh¸ch hµng cò cã lµm t¨ng rñi ro trong ho¹t ®éng cña kiÓm to¸n viªn hay lµm tæn h¹i ®Õn uy tÝn cña C«ng ty kiÓm to¸n hay kh«ng. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy, kiÓm to¸n viªn ph¶i xem xÐt tíi: HÖ thèng kiÓm to¸n chÊt lîng: cÇn ®¶m b¶o tÝnh ®éc lËp cña kiÓm to¸n viªn vµ kh¶ n¨ng phôc vô kh¸ch hµng mét c¸ch tèt nhÊt, xem xÐt tíi tÝnh liªm chÝnh cña ban gi¸m ®èc kh¸ch hµng, liªn l¹c víi kiÓm to¸n viªn tiÒn nhiÖm. §Ó biÕt ®îc thªm th«ng tin cÇn quan t©m, kiÓm to¸n viªn cÇn nhËn diÖn lÝ do kiÓm to¸n cña kh¸ch hµng v× ®iÒu nµy ¶nh hëng tíi sè lîng b»ng chøng cÇn thu nhËp vµ møc ®é chÝnh x¸c cña c¸c kiÓm to¸n viªn ®a ra trong b¸o c¸o kiÓm to¸n. ViÖc nhËn diÖn lý do ®îc thùc hiÖn b»ng pháng vÊn, kinh nghiÖm hoÆc t×m hiÓu suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n. C«ng ty cÇn lùa chän ®éi ngò kiÓm to¸n viªn thÝch hîp. Nhãm kiÓm to¸n ph¶i cã nh÷ng ngêi cã kh¶ n¨ng gi¸m s¸t c¸c nh©n viªn míi cha cã kinh nghiÖm. §ång thêi hä còng lµ nh÷ng ngêi am hiÓu vÒ lÜnh vùc kinh doanh cña kh¸ch hµng hoÆc ®· cã kinh nghiÖm trong viÖc kiÓm to¸n ®èi víi kh¸ch hµng ®ã. §©y lµ vÊn ®Ò quan träng v× chÊt lîng cña kiÓm to¸n viªn ¶nh hëng rÊt lín ®Õn chÊt lîng c«ng viÖc kiÓm to¸n. TiÕp theo, hîp ®ång kiÓm to¸n ®îc thiÕt lËp. Trong ®ã cÇn x¸c ®Þnh môc tiªu, ph¹m vi kiÓm to¸n, quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cña mçi bªn, h×nh thøc b¸o c¸o, thêi h¹n thùc hiÖn, c¸c ®iÒu kho¶n vÒ phÝ kiÓm to¸n vµ xö lý khi tranh chÊp hîp ®ång. Khi hîp ®ång ®· ®îc ký kÕt, c«ng viÖc lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n sÏ ®îc b¾t ®Çu. 18 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp Thu nhËp th«ng tin c¬ së KiÓm to¸n viªn ph¶i thu thËp nh÷ng hiÓu biÕt vÒ ngµnh nghÒ kinh doanh, c«ng viÖc kinh doanh cña kh¸ch hµng, hÖ thèng kÕ to¸n vµ hÖ thèng kiÓm to¸n néi bé, c¸c bªn liªn quan ®Ó ®¸nh gi¸ rñi ro vµ lªn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n. §©y lµ nh÷ng th«ng tin ban ®Çu gióp cho kiÓm to¸n viªn cã nh÷ng hiÓu biÕt vÒ ®¬n vÞ ®îc kiÓm to¸n, tõ ®ã cã thÓ ®a ra nh÷ng ®¸nh gi¸, nhËn xÐt thÝch hîp vÒ rñi ro, x¸c ®Þnh møc sai sãt träng yÕu cña doanh nghiÖp. ViÖc thu thËp th«ng tin c¬ së cã thÓ ®îc thùc hiÖn b»ng c¸c c¸ch: T×m hiÓu vÒ ngµnh nghÒ kinh doanh cña kh¸ch hµng, c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt kinh doanh, tõ ®ã biÕt ®îc c¸c ®Æc thï cña doanh nghiÖp, c¸c chÝnh s¸ch ph¸p luËt ¶nh hëng ®Õn doanh nghiÖp. Riªng ®èi víi thuÕ ta cã thÓ hiÓu ®îc c¸c chÝnh s¸ch vÒ thuÕ mµ doanh nghiÖp ph¶i ¸p dông ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh. KiÓm to¸n viªn sÏ xem xÐt l¹i kÕt qu¶ cña cuéc kiÓm to¸n tríc vµ hå s¬ kiÓm to¸n chung. Qua ®ã kiÓm to¸n viªn cã thÓ t×m thÊy nh÷ng th«ng tin h÷u Ých vÒ sè liÖu vµ sù biÕn ®éng cña chóng trªn c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh ®îc kiÓm to¸n. KiÓm to¸n viªn còng thÊy ®îc nh÷ng rñi ro thêng gÆp ®èi víi doanh nghiÖp ®Ó cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc híng kiÓm to¸n hîp lý. Th«ng qua tham quan nhµ xëng kiÓm to¸n viªn sÏ cã nh÷ng nhËn ®Þnh ban ®Çu vÒ phong c¸ch qu¶n lý cña Ban gi¸m ®èc, tÝnh hÖ thèng trong viÖc tæ chøc, s¾p ®Æt c«ng viÖc. KiÓm to¸n viªn còng cÇn nhËn diÖn ®îc c¸c bªn h÷u quan ®Ó bíc ®Çu dù ®o¸n vÒ vÊn ®Ò ph¸t sinh víi c¸c bªn h÷u quan ®Ó ho¹ch ®Þnh kÕ ho¹ch kiÓm to¸n thÝch hîp. NÕu lÜnh vùc kinh doanh cña ®¬n vÞ lµ ®Æc thï, kiÓm to¸n viªn cÇn sö dông ®Õn ý kiÕn cña c¸c chuyªn gia ®Ó ®¶m b¶o viÖc kiÓm to¸n diÔn ra hiÖu qu¶. Thu thËp th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý cña kh¸ch hµng Nh÷ng th«ng tin nµy sÏ ®îc thu thËp sau khi ®· thu thËp th«ng tin c¬ së, chóng gióp cho kiÓm to¸n viªn n¾m b¾t ®îc nh÷ng th«ng tin vÒ mÆt ph¸p lý ¶nh hëng ®Õn c¸c mÆt ho¹t ®éng kinh doanh vµ ®îc thu thËp th«ng qua qu¸ tr×nh tiÕp xóc víi Ban Gi¸m ®èc C«ng ty kh¸ch hµng. C¸c th«ng tin bao gåm: GiÊy phÐp thµnh lËp vµ §iÒu lÖ C«ng ty, c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh, B¸o c¸o kiÓm to¸n, thanh tra hay kiÓm tra cña n¨m hiÖn hµnh hay trong vµi n¨m tríc, biªn b¶n c¸c cuéc häp cæ ®«ng, héi ®ång qu¶n trÞ vµ Ban gi¸m ®èc, còng nh c¸c hîp ®ång, cam kÕt quan träng. Thùc hiÖn c¸c thñ tôc ph©n tÝch Khi ®· cã ®îc c¸c th«ng tin c¬ së vµ th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý cña kh¸ch hµng, kiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh thùc hiÖn c¸c thñ tôc ph©n tÝch ®èi víi c¸c th«ng tin ®· thu thËp ®Ó hç trî cho viÖc lËp kÕ ho¹ch vÒ b¶n chÊt, thêi gian vµ 19 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp néi dung c¸c thñ tôc kiÓm to¸n sÏ ®îc sö dông cho viÖc lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n. KiÓm to¸n viªn thêng sö dông 2 lo¹i thñ tôc ph©n tÝch c¬ b¶n: Ph©n tÝch ngang: lµ viÖc ph©n tÝch dùa trªn c¬ së so s¸nh c¸c trÞ sè cña cïng mét chØ tiªu trªn B¸o c¸o tµi chÝnh Ph©n tÝch däc: lµ viÖc ph©n tÝch dùa trªn c¬ së so s¸nh c¸c tû lÖ t¬ng quan cña c¸c chØ tiªu vµ kho¶n môc kh¸c nhau trªn B¸o c¸o tµi chÝnh §Ó t×m ra c¸c xu híng biÕn ®éng vµ c¸c thay ®æi cã tÝnh chÊt bÊt thêng kiÓm to¸n viªn sÏ tiÕn hµnh ph©n tÝch: Ph©n tÝch s¬ bé B¸o c¸o tµi chÝnh: - So s¸nh sè liÖu n¨m nay víi sè liÖu n¨m tríc trªn c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, ph©n tÝch c¸c tû suÊt vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n… - So s¸nh sè thuÕ trong kú (thuÕ ®Çu vµo, ®Çu ra, ®îc hoµn l¹i, ph¶i nép, ®· nép,…) víi sè thuÕ n¨m tríc ®Ó t×m ra c¸c biÕn ®éng bÊt thêng. Tuy nhiªn kiÓm to¸n viªn ph¶i ®Æt c¸c biÕn ®éng trong mèi t¬ng quan víi nh÷ng thay ®æi cña doanh thu, dÞch vô mua vµo… - So s¸nh sè thuÕ ph¶i nép cña doanh nghiÖp víi c¸c doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn t¬ng tù (vÒ ngµnh nghÒ, ®iÒu kiÖn kinh doanh… ) ThuÕ GTGT ®Çu ra ThuÕ GTGT ®Çu vµo - So s¸nh c¸c tû suÊt: Doanh thu chÞu thuÕ GTGT , Gi¸ trÞ hµng mua chÞu thuÕ GTGT ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt Doanh thu hµng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt , ,… víi c¸c møc thuÕ suÊt ®Ó xem cã c¸c chªnh lÖch bÊt thêng kh«ng §¸nh gi¸ träng yÕu vµ rñi ro Víi nh÷ng th«ng tin thu thËp tõ 3 bíc trªn kiÓm to¸n viªn sÏ cã c¨n cø ®Ó ®¸nh gi¸, nhËn xÐt vÒ träng yÕu vµ rñi ro nh»m ®a ra kÕ ho¹ch thÝch hîp. §©y lµ thñ tôc phøc t¹p vµ hÕt søc quan träng ¶nh hëng lín tíi hiÖu qu¶ cña c«ng viÖc kiÓm to¸n. KiÓm to¸n viªn ph¶i ®¸nh gi¸ ®îc møc träng yÕu cho toµn bé B¸o c¸o tµi chÝnh vµ ph©n bæ møc ®¸nh gi¸ ®ã cho tõng kho¶n môc trªn B¸o c¸o tµi chÝnh. Møc íc lîng ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu chÝnh lµ nh÷ng sai sãt cã thÓ chÊp nhËn ®îc ®èi víi toµn bé B¸o c¸o tµi chÝnh. KiÓm to¸n viªn cÇn ph©n bæ møc íc lîng nµy cho tõng kho¶n môc trªn B¸o c¸o tµi chÝnh ®ã còng chÝnh lµ sai sè cã thÓ chÊp nhËn ®îc ®èi víi tõng kho¶n môc. ViÖc ph©n bæ gióp cho kiÓm to¸n viªn x¸c ®Þnh ®îc sè lîng b»ng chøng kiÓm to¸n thÝch hîp ph¶i thu thËp ®èi víi tõng kho¶n môc víi chi phÝ thÊp nhÊt cã thÓ mµ vÉn ®¶m b¶o tæng hîp c¸c sai sãt trªn B¸o c¸o tµi chÝnh kh«ng vît qu¸ møc íc lîng ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu. C¬ së 20