Tài liệu Giáo án dạy tích hợp môn toán lớp 7 “ luyện tập về tính chất dãy tỉ số bằng nhau”

GIÁO ÁN DẠY TÍCH HỢP MÔN: TOÁN LỚP 7 “ LUYỆN TẬP VỀ TÍNH CHẤT DÃY TỈ SỐ BẰNG NHAU” I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - HS nắm được các dạng toán cơ bản áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau. - Biết dùng kiến thức các môn: Hình, Lý, Sinh, Công nghệ, Địa lý, Lịch sử, GDCD, văn,Tin, hiểu biết xã hội vào giải toán. 2. Kỹ năng: - Biết vận dụng kiến thức liên môn để giải các bài toán áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau. - Trình bày tốt các dạng bài tập áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau. - Biết vận dụng linh hoạt và sáng tạo để giải các bài toán có tính thực tiễn và hiểu biết về tự nhiên xã hội trong giai đoạn hiện nay. 3. Thái độ: - GD ý thức tự giác học tập và lòng say mê môn học. - Có niềm tự hào về lịch sử quê hương, có tình yêu quê hương, biết giữ gìn,bảo vệ các di tích lịch sử. - Có ý thức bảo vệ môi trường, hiểu được tác hại của sự biến đổi khí hậu trên toàn cầu. - Có ý thức tốt khi tham gia giao thông. II. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN: 1. Giáo viên: - Bài soạn. - Máy chiếu, máy tính, bảng phụ - Sưu tầm nội dung các bài toán sử dụng kiến thức liên môn và hiếu biết xã hội. - Tìm hiểu về thực trạng xã hội hiện nay trên các lĩnh vực: Vật lý, sinh học, địa lý, lịch sử, thiên nhiên môi trường, giao thông,… - Các hình ảnh minh họa các nội dung trên, máy quay phim ghi lại tiết dạy. 2. Học sinh: - Kiến thức liên quan đến các bài toán áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau. - Tìm hiểu trên các phương tiện thông tin xã hội hiện nay, những vấn đề thời sự nóng bỏng trong cả nước và trên toàn cầu. - Bút dạ viết bảng, chia nhóm học tập. III. CÁCH THỨC TIẾN HÀNH: Vấn đáp, gợi mở, luyện tập và thực hành, hđn. IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: A. Ổn định: B. Kiểm tra: Giáo viên cho học sinh tham gia trò chơi khởi động: Đây là di tích lịch sử nào? Chia lớp thành các nhóm để tham gia. Luật chơi:Cho hai đội chơi lên bảng điền vào bảng nhóm của mình kết quả ô chữ, nhóm nhanh và trả lời đúng cho điểm, còn lại các nhóm khác làm vào bảng phụ, so sánh kết quả hoặc chấm chéo. Các nhóm có thể trả lời tên của di tích bất cứ lúc nào(nếu đúng được 10 điểm). 75 750 3 2 5 2 5 4 14250 3 2 -15 10 A A: Cho x 1  2 3 I : Tìm x biết tìm x ? x y  5 3 G : Tìm y biết x  Ư: 12  4  x 5 B: Cho và x - y = 30 y và x + y =15000 19 tìm x ? R: 2.x = 4.3 tìm x ? 2 4  x 5 tìm x ? N: Biết x:y=5:2 và x+y=14. Tính y ? H: Tìm x biết x  T: 1 x  x 25 y và x + y =15000 19 tìm x biết x>0 ? H1: Đền thờ Hai Bà Trưng H2: Khởi nghĩa Hai Bà Trưng Hình ảnh hiện ra là di tích lịch sử Đền Hai Bà Trưng. Đền thờ Hai Bà Trưng ở thôn Hạ Lôi, huyện Mê Linh – Hà Nội được xây dựng trên vùng đất thiêng đắc địa, ngay chính nơi Hai Bà Trưng sinh ra, lớn lên, phất cờ khởi nghĩa giành thắng lợi xưng vương và định đô.Theo thuyết phong thủy đền tọa lạc trên thế đất « Trăm con voi trắng » trong hình cao ? « Bạch tượng yên hồ » (voi trắng uống nước trong hồ). Đền được xây dựng theo kiểu « Nội công ngoại quốc », hình chữ tam gồm tiền tế, trung tế, hậu cung, xung quanh là tường gạch hai bên là Tả mạc và Hữu mạc bao lấy khu sân rộng. Hiện nay trong đền còn lưu giữ rất nhiều cổ vật quý Đền Hai Bà Trưng là điểm hẹn du lịch văn hóa tâm linh hấp dẫn đối với khách du lịch trong và ngoài nước. Du khách về với Mê Linh là về với quê hương Hai Bà Trưng, một vùng quê huyền thoại của kinh đô xưa, mang đậm nét lịch sử văn hóa với người dân cần cù lao động sáng tạo trên những cánh đồng hoa khởi sắc muôn màu nơi đây lưu giữ những di tích đặc sắc về cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng với biết bao chứng tích đầy tự hào. Thông qua bài tập trên GV giáo dục cho HS lòng yêu quê hương đất nước, HS hiểu thêm về vùng đất quê hương đã được cha ông ta xây dựng từ bao đời nay. Từ đó có ý thức giữ gìn, bảo vệ và giới thiệu cho bạn bè gần xa biết được di tích lịch sử của quê hương. C. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1: Kiến thức cơ bản Hoạt động của học sinh. I.Kiến thức cơ bản. Hs nhắc lại tỉ lệ thức, tính chất của dãy tỉ số 1.Tỉ lệ thức. bằng nhau ? a c  b d . (b,d o) 2.Tính chất của dãy tỉ số bằng nhau. a c ac ac    b d bd bd a c e ace ace     b d f bd  f bd  f II. Bài tập. Hoạt động 2: Bài tập. Hoạt động 2.1. ( Hoạt động nhóm) Chiếu nội dung bài tập trên máy (bảng phụ) Bài 1: Nếu trong một ngày thời gian nắng là 11 giờ thì 1m2 lá cây xanh khi quang hợp sẽ cần một lượng khí cacbonic và nhả ra môi Bài 1. Giải: Gọi lượng khí cacbonic và lượng khí oxi mà 1m2 lá cây xanh đã thu vào và nhả ra khi quang hợp(với ĐK như đề bài cho) lần lượt là x (gam) và y (gam) trường một lượng khí oxi tỉ lệ với 11 và 8. Theo đề bài ta có: Tính lượng khí cacbonic và lượng khí oxi mà gam. HS Đọc và tìm hiểu đề bài Gv Bài toán yêu cầu tìm gì? HS Tính lượng khí cacbonic và lượng khí oxi mà 1m2 lá cây xanh đã thu vào và nhả ra GV:Nếu Gọi lượng khí cacbonic và lượng khí oxi mà 1m2 lá cây xanh đã thu vào và nhả ra khi quang hợp(với ĐK như đề bài cho) lần lượt là x gam và y gam thì theo đè ra ta có điều gì ? và x – y = 6 Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau 1m2 lá cây xanh đã thu vào và nhả ra biết rằng ta có: lượng khí cacbonic cần cho sự quang hợp nhiều hơn lượng khí oxi nhả ra môi trường là 6 x y  11 8 x y  11 8 x y 6 = 11  8  3  2 Suy ra x = 22 ; y = 16 Vậy trong một ngày mà thời gian nắng là 11giờ thì 1m2 lá cây xanh khi quang hợp sẽ cần 22 gam khí cácbonic và nhả ra môi trường 16 gam khí oxi HS : Ta có x y  và x-y=6 11 8 HS thảo luận theo nhóm và ghi kết quả của nhóm vào phiếu học tập Cử đại diện của nhóm nộp kết quả cho GV HS trao đối nhận xét kết quả của nhóm khác. GV dùng máy chiếu (bảng phụ) đưa BG: Hãy Sắp xếp lại các bước để được lời giải đúng ? (1) Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có: x y xy 6    2 11 8 11  8 3 Suy ra x = 22 ; y = 16 (2) Theo đề bài ta có x y  và x – y = 6 11 8 (3) Vậy trong một ngày mà thời gian nắng là 11giờ thì 1m2 lá cây xanh khi quang hợp sẽ cần 22 gam khí cácbonic và nhả ra môi trường 16 gam khí oxi (4) Gọi lượng khí cacbonic và lượng khí oxi mà 1m2 lá cây xanh đã thu vào và nhả ra khi quang hợp(với ĐK như đề bài cho) lần lượt là x gam và y gam . HS xắp xếp các bước: (4)  (2)  (1)  (3) Kết luận các tình huống của HS khi nhận xét về cách giải bài tập 1, cho điểm và khen thưởng nhóm có kết quả nhanh và chính xác nhất. * GV liên hệ: GV: Em hãy nêu vai trò của cây xanh đối với hoạt động của con người? Khi học môn Sinh học các em đã biết trong quá trình quang hợp thì cây xanh hấp thụ khí cacbonic và nhả ra khí oxi. Hoạt động sống của con người, động vật và sự đốt cháy nhiên liệu lại hấp thụ khí oxi và thải ra khí cacbonic vì vậy con người không thể tồn tại nếu thiếu cây xanh Hoạt động 2.2: ( Làm việc cá nhân) Bài 2. Cho 2 hs thi xem ai nhanh hơn. Giải: GV Yêu cầu HS quan sát trên màn hình (bảng Gọi diện tích rừng trên thế giới bị phụ), đọc đề bài . chặt phá vào các năm 2002, 2007 và Bài 2: Diện tích rừng trên thế giới bị chặt phá 2012 lần lượt là x, y, z (triệu ha) vào các năm 2002, 2007 và 2012 lần lượt tỉ lệ Theo đề bài ta có: với 8, 9, 10. Tính diện tích rừng bị chặt phá x y z   8 9 10 vào các năm đó biết rằng tổng của diện tích rừng bị chặt phá năm 2002 và diện tích rừng bị chặt phá năm 2007 lớn hơn năm 2012 là 9,1 triệu ha. và x + z - y = 9,1 Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có: x y z x  z  y 9,1      1,3 8 9 10 8  10  9 7 Gọi 2 học sinh lên trình bày lời giải, các học Suy ra x = 10,4 ; y = 11,7 ; z = 13 sinh khác làm vào vở. Vậy diện tích rừng trên thế giới bị chặt GV Cho học sinh nhận xét, phá vào các năm 2002, 2007, 2012 lần Gv nhận xét chữa bài cho điểm lượt là 10,4 triệu ha, 11,7 triệu ha và 13 * GV liên hệ: triệu ha. Em có nhận xét gì về tình hình chặt phá rừng trong những năm gần đây? Hậu quả của chặt phá rừng bừa bãi là gì? Như chúng ta đã biết rừng che phủ 1/3 diện tích lục địa giúp cản bớt sức nước chảy do mưa lớn gây ra nên có vai trò quan trọng trong việc chống sói mòn, sụt lở đất, cũng như giữ được nguồn nước ngầm, tránh hạn hán. Hiện nay trên thế giới mỗi năm có khoảng 13 triệu ha rừng bị tàn phá,ở môn công nghệ . khi đó người ta ước tính rằng sẽ có khoảng 0,7 tỉ tấn khí cacbonic không bị tiêu hủy. Ngày nay với sự phát triển mạnh mẽ của các ngành công nghiệp,tăng dân số, … lượng khí thải, chất thải ra môi trường ngày càng tăng, ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước tăng vọt gây hiệu ứng nhà kính, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu nghiêm trọng, cơ sở hạ tầng tăng dân số, ở địa lý . Nếu như trước kia các cơn bão chỉ thường cao nhất ở cấp 11, 12 giật trên cấp 12 thì nay nó đã trở thành những siêu bão cấp 14, 15 giật trên cấp 15 với sự tàn phá khốc liệt về cả con người và tài sản chẳng hạn như cơn bão Haiyan…. Do đó việc bảo vệ rừng là vô cùng cần thiết với tất cả chúng ta. Rừng còn là nơi trú ngụ của biết bao nhiêu loài động vật tạo nên một hệ sinh thái đồng thời cung cấp cho con người nguồn tài nguyên quý giá do đó việc trồng và bảo vệ rừng là vô cùng quan trọng. Chính vì vậy mà tất cả chúng ta đều phải có trách nhiệm bảo vệ rừng, chống biến đổi khí hậu. Theo tính toán của các chuyên gia nếu giảm được 50% diện tích rừng bị mất vào năm 2030 thì rừng có thể hỗ trợ giữ cho nhiệt độ trái đất tăng không quá 20C.(hiểu biết xã hội,công nghệ,địa lý) Hoạt động 2.3: (Hoạt động nhóm). Bài 3: Tính các góc của tam giác ABC biết rằng 3 lần góc A bằng 3 2 góc B và bằng nửa Bài 3. Giải: Gọi số đo các góc A, B, C của tam giác ABC lần lượt là x, y, z góc C GV cho học sinh tìm hiểu đề bài. GV cho thảo luận theo nhóm , chia 4 nhóm và điền vào phiếu của nhóm : Hãy điền vào phiếu để được lời giải hoàn chỉnh ? Gọi số đo các góc A, B, C của tam giác ABC lần lượt là x, y, z Theo đề bài ta có: 3x = ….y = ...z Nhân mỗi tỉ số trên với .....ta được : ………… hay ……… Theo đề bài ta có: 3x = 3 2 Nhân mỗi tỉ số trên với 1 ta được : 3 y= 1 2 z 3x 3 y z x y z   hay   1.3 2.3 2.3 1 2 6 Vì tổng số đo các góc trong một tam giác bằng 1800 nên x + y + z = 1800 Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có: Vì tổng số đo các góc trong một tam x y z x  y  z 1800      200 1 2 6 1 2  6 9 giác bằng …… nên x + y + z = ….. Suy ra x = 200 ; y = 400 ; z = 1200 Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta ` có: x y z x  y  z .....      ...... 1 2 6 1  2  6 .... Vậy số đo các góc A, B, C của tam giác ABC lần lượt là 200 ; 400 ; 1200 Suy ra :………………… ` Vậy số đo các góc A, B, C của tam giác ABC lần lượt là ……………… GV Cho học sinh trao đổi trong nhóm, treo bảng các nhóm lên bảng . GV Nhận xét bài làm của các nhóm. Cho điểm nhóm nhanh và đúng. GV nhắc lại điểm lưu ý khi giải bài toán cách biến đổi để áp dụng được tính chất dãy tỉ số bằng nhau(khử hệ số 3 ở các tử) * GV liên hệ: Trong bài toán trên em đã sử dụng những kiến thức nào ?(T/c dãy tỉ số và tổng các góc của một tam giác ) Như vậy hai môn Hình học và Đại số có quan hệ rất chặt chẽ vì vậy để học tôt môn các em cần học tốt cả hai môn Hình học và Đại số. Hoạt động 2.4: Bài 4: Số vụ tai nạn giao thông ở nước ta vào Bài 4. năm 2000 và năm 2008 tỉ lệ với 1, 2 ; của năm 2008 và năm 2012 tỉ lệ với 4 và 5. Tính số vụ tai nạn giao thông đã xảy ra vào năm 2012 biết Giải: Gọi số vụ tai nạn giao thông ở rằng tổng số vụ tai nạn của ba năm đó là nước ta vào năm 2000, 2008, 2012 lần 23100 vụ lượt là x, y, z GV Cho hoc sinh tìm hiểu đề bài Theo đề bài ta có: Gọi 1 học sinh lên trình bày lời giải, mỗi bàn x y  1 2 lấy 2 em làm vào phiếu để nộp, các học sinh Từ khác làm vào vở. Nhận xét và cho điểm học sinh. GV nhắc lại điểm lưu ý khi giải bài toán cách y z  4 5 , y z  4 5 x y  1 2 suy ra  và x + y + z = 23100 x y  2 4 kết hợp với x y z   2 4 5 biến đổi để áp dụng được tính chất dãy tỉ số Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau bằng nhau. ta có: * GV liên hệ: x y z x  y  z 23100      2100 2 4 5 245 11 Em có nhận xét gì về tỉ lệ số vụ tại nạn giao Suy ra z = 2100.5 = 10500 thông ở Việt Nam những năm gần đây? Vậy số vụ tai nạn giao thông xảy ra vào Như vậy nhũng năm gần đây tỉ lệ những vụ tai năm 2012 là 10500 vụ. nạn giao thông ở Việt Nam ngầy càng tăng, năm 2012 có khoảng 10500 vụ tức là bình quân mỗi ngày xảy ra khoảng 30vụ tai nạn. Có rất nhiều nguyên nhân gây tai nạn giao thông như: do cơ sở hạ tầng, do chất lượng phương tiện tham gia giao thông, do sự thiếu hiểu biết và ý thức của người tham gia giao thông...Học sinh cần phải biết tôn trọng kỷ luật (GDCD ) tự giác chấp hành những quy định. Tôn trọng kỉ luật thì cuộc sống gia đình, nhà trường, xã hội sẽ có nề nếp kỷ cương bảo đảm lợi ích cộng đồng và lợi ích cá nhân. GV cho học sinh quan sát một số hình ảnh vi phạm giao thông của các bạn học sinh Hình ảnh HS vi phạm an toàn giao thông D. Củng cố: GV chiếu trên máy (bảng phụ) bài thơ sau: Buổi sáng mặt trời ló ngọn tre Rủ nhau đi hái mấy cân chè Hai người hái tỉ lệ 2:1 Hái vội cho xong kẻo nắng hè Ví thử hái nhanh nên hái được Tổng cộng hai người 12 cân Hỏi người làm rẫy bên đồi núi Mỗi chị ra đi, mấy cân chè? * GV liên hệ: Hs giải bài thỏ trên bằng toán học, Từ đó hs thấy văn thỏ đi vào đời sống ,tinh thần của các em một cách tự nhiên tròn như những con số, ngắn gọn song cũng đày ý tứ. Giúp các em thấy kiến thức văn hóa, khoa học, tự nhiên, xã hội rất quan trọng trong hành trang trên bước đường tương lai của chính mình. Em đã học những gì trong bài học hôm nay? Cho học sinh thi trả lời nhanh, trả lời nhanh nhiều, chính xác thì thắng cuộc. GV chốt lại kiến thức đã học: +) Các dạng bài toán về tính chất dãy tỉ số bằng nhau . +) Kiến thức văn hóa, khoa học, tự nhiên, xã hội E. Hướng dẫn về nhà: Bài 5:Cho tam giác ABC có góc ngoài của tam giác tại các đỉnh A, B, C tỉ lệ với 4, 5, 6. Các góc trong tương ứng tỉ lệ với các số nào ? HD : Gọi số đo các góc trong tại các đỉnh A, B, C của tam giác ABC lần lượt là x, y, z và số đo các góc ngoài tương ứng là x1, y1, z1. Ta có x + x1 = 1800 ; y + y1 = 1800 ; z + z1 = 1800 Suy ra x + x1 + y + y1 + z + z1 = 5400 Mà x + y + z = 1800 Nên x1 + y1 + z1 = 3600 Lại có : x1 y1 z1   4 5 6 Bài 6: Hai thanh nhôm và sắt có thể tích bằng nhau. Hỏi thanh nào có nặng hơn và nặng hơn bao nhiêu lần ? HD : Gọi khối lượng của hai thanh nhôm và sắt lần lượt là m1 và m2 (g) Khối lượng riêng tương ứng của chúng là D1 =2,7g/cm3 và D2 =7,8g/cm3 (g/cm3) Vì m = V . D và V là hằng số (có thể tích bằng nhau), nên m và D là hai đại lượng tỉ lệ thuận. Bài 7 : Về nhà tập làm thơ dựa vào kiến thức đã học.