Tài liệu Địa chất dầu khí khu vực bồn trũng Cửu Long

Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy LÔØI NOÙI ÑAÀU Baøi khoaù luaän naøy ñöôïc thöïc hieän vaø hoaøn thaønh döôùi söï giuùp ñôõ, ñoäng vieân cuûa gia ñình, thaày coâ vaø baïn beø. Tröôùc tieân em xin ñöôïc göûi lôøi caûm ôn ñeán ban chuû nhieäm khoa cuøng toaøn theå quyù thaày, coâ khoa ÑÒA CHAÁT noùi chung vaø thaày coâ Boä moân Ñòa Chaát Daàu Khí noùi rieâng ñaõ cho em nhöõng kieán thöùc quyù baùu trong suoát thôøi gian hoïc taäp qua. Em xin ñöôïc guûi lôøi bieát ôn saâu saéc ñeán giaùo vieân höôùng daãn, Thaïc Só Nguyeãn Ngoïc Thuûy ñaõ taän tình chæ baûo, höôùng daãn em trong suoát quaù trình thöïc hieän Khoaù Luaän naøy. Caùm ôn ngöôøi thaân vaø baïn beø ñaõ giuùp ñôõ toâi raát nhieàu trong suoát thôøi gian qua. Trong suoát quaõng ñöôøng hoïc taäp baûn thaân em khoâng traùnh khoûi nhöõng thieáu soùt , khuyeát ñieåm mong ñöôïc söï goùp yù quyù baùu cuûa quyù thaày coâ. Daàu khí Vieät Nam ngaøy caøng phaùt trieån vaø ñang ñoùng goùp moät phaàn quan troïng trong neàn kinh teá. Ñeå ñaït ñöôïc keát quaû naøy, ngaønh daàu khí ñaõ khoâng ngöøng naâng cao aùp duïng Khoa hoïc kyõ thuaät tieân tieán trong lónh vöïc thaêm doø, tìm kieám. Soá löôïng moû ngaøy caøng ñöôïc phaùt hieän ra nhieàu ôû caùc taàng ñaát ñaù khaùc nhau vaø ñaëc bieät laø ñaù moùng phong hoaù vaø nöùt neû. Vôùi ñeà taøi ” Ñòa chaát daàu khí khu vöïc boàn truõng Cöûu Long” khoâng ít caùc nhaø ñòa chaát daàu khí trong vaø ngoaøi nöôùc quan taâm nghieân cöùu döïa vaøo maãu thu thaäp ñöôïc töø caùc gieáng khoan. Ñi ñoâi vôùi vieäc khai thaùc tìm kieám caùc boàn daàu khí laø caàn phaûi xem xeùt, ñaùnh giaù ñaù meï, ñaù chöùa, ñoä thaám chöùa, ñoä roãng, ñoä nöùt neû cuûa ñaù chöùa moùng vaø caùc vaán ñeà lieân quan ñeán chuùng. Tröôùc khi vaøo saâu vaán ñeà naøy caàn coù söï giôùi thieäu ñoâi neùt veà caùc ñaëc ñieåm boàn truõng Cöûu Long bao goàm : Hai phaàn. SVTH : Nguyeãn Minh Quang 1 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy Phaàn I khaùi quaùt chung veà boàn truõng nhö : Lòch söû nghieân cöùu, vò trí ñòa lyù, ñòa taàng, caùc hoaït ñoäng kieán taïo, lòch söû hình thaønh boàn truõng, tieàm naêng daàu khí, ñaëc ñieåm thaïch hoïc ñaù moùng. Phaàn II Ñeà caäp chi tieát vaøo caùc ñaëc ñieåm cuûa boàn truõng Cöûu Long vôùi caùc ñaëc tính ñaù meï, ñaù chöùa,ñaù chaén, caùc loaïi baãy … cuûa beå. Ñeà taøi naøy ñöôïc hình thaønh nhôø quaù trình söu taäp taøi lieäu, nhöõng hieåu bieát trong quaù trình hoïc taäp taïi tröôøng, vaäy khoâng traùnh khoûi nhöõng sai soùt caû noäi dung laãn hình thöùc. Raát mong ñöôïc söï giuùp ñôõ pheâ bình cuûa caùc quyù thaày coâ cuõng nhö söï ñoùng goùp. Tp.HCM, Thaùng 01/2005 Nguyeãn Minh Quang SVTH : Nguyeãn Minh Quang 2 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy MUÏC LUÏC Lôøi noùi ñaàu Trang 1 PHAÀN I : CAÙC KHAÙI QUAÙT CHUNG VEÀ BOÀN TRUÕNG CÖÛU LONG 5 Chöông I : Lòch söû nghieân cöùu 7 Chöông II : Ñaëc ñieåm toång quaùt cuûa boàn truõng Cöûu Long 11 I. Ñaëc ñieåm ñòa lyù töï nhieân 11 II. Ñòa taàng toång hôïp 14 1. Ñaù moùng tröôùc Kainozoi. 14 2. Caùc thaønh taïo Kainozoi. 15 III. Ñaëc ñieåm kieán taïo khu vöïc Cöûu Long. 20 Chöông III : Lòch söû phaùt trieån vaø caáu truùc ñòa chaát boàn truõng Cöûu Long. 26 A- Lòch söû phaùt trieån ñòa chaát boàn truõng Cöûu Long 26 I. Giai ñoaïn Mezozoi muoän ñaàu Kainozoi 26 II. Giai ñoaïn Oligoxen sôùm 26 III. Giai ñoaïn Oligoxen muoän 27 IV. Giai ñoaïn Mioxen 21 B. Caáu truùc ñòa chaát boàn truõng Cöûu Long PHAÀN II : ÑAËC ÑIEÅM DAÀU KHÍ THUOÄC KHU VÖÏC BOÀN CÖÛU LONG Chöông I : Ñaù Meï 34 Chöông II : Ñaù Chöùa 42 I. Ñaù traàm tích 42 II. Ñaù moùng 43 III. Ñaù phun traøo 47 Chöông III : Ñaù Chaén 49 SVTH : Nguyeãn Minh Quang 3 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy Chöông IV : Caùc Loaïi Baãy 54 I. Baãy caáu taïo 54 II. Baãy phi caáu taïo 55 Chöông V : Tieàm naêng daàu khí 59 Chöông VI : Caùc moû daàu khí ôû boàn truõng Cöûu Long I. Moû Baïch Hoå 65 II. Moû Raïng Ñoâng 70 III. Moû Roàng 73 IV. Moû Sö Töû Ñen 76 Keát luaän 81 Taøi lieäu tham khaûo 83 SVTH : Nguyeãn Minh Quang 4 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy PHAÀN I KHAÙI QUAÙT CHUNG VEÀ BOÀN TRUÕNG CÖÛU LONG SVTH : Nguyeãn Minh Quang 5 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy CAÁU TRUÙC KHU VÖÏC ÑOÂNG NAM AÙ SVTH : Nguyeãn Minh Quang 6 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy CHÖÔNG I LÒCH SÖÛ NGHIEÂN CÖÙU Boàn truõng Cöûu Long naèm phía Ñoâng-Baéc theàm luïc ñòa Vieät Nam, vôùi toïa ñoä ñòa lyù : naèm giöõa 90 – 110 vó ñoä Baéc, 106030 - 1090 kinh ñoä Ñoâng, keùo daøi doïc theo bôø bieån Phan Thieát ñeán cöûa soâng Haäu. Boàn truõng Cöûu Long coù dieän tích 56.000 km2 , phía Ñoâng Nam ñöôïc ngaên caùch vôùi truõng Nam Coân Sôn bôûi khoái naâng Coân Sôn, phía Taây Nam ñöôïc ngaên caùch vôùi boàn truõng vònh Thaùi Lan bôûi khoái naâng Korat, phía Taây Baéc naèm treân phaàn rìa cuûa ñòa khoái Kontum. Boàn truõng Cöûu Long ñöôïc caùc nhaø ñòa chaát nghieân cöùu töø laâu. Coâng taùc nghieân cöùu ñòa chaát, ñòa vaät lyù ôû ñaây coù theå ñaùnh giaù laø khaù tæ mæ vaø thu ñöôïc nhieàu keát quaû toát, cuøng vôùi vieäc tìm kieám thaêm doø vaø khai thaùc daàu khí ñöôïc tieán haønh maïnh meõ ôû moû Baïch Hoå, moû Roàng vaø ñaõ ñaït ñöôïc keát quaû coù giaù trò kinh teá lôùn. Noùi chung lòch söû boàn truõng Cöûu Long chia laøm ba giai ñoaïn : 1. Giai ñoaïn tröôùc 1975  Vaøo ñaàu nhöõng naêm 60 ñaõ coù nhöõng döï ñoaùn veà tìm naêng daàu khí ôû boàn truõng, noù trôû thaønh ñoái töôïng tìm kieám daàu khí cuûa moät soá coâng ty nöôùc ngoaøi.  Naêm 1960–1970, coâng ty Man Drel ñaõ ño ñòa vaät lyù theàm luïc ñòa phía Nam vôùi maïng löôùi tuyeán khaûo saùt 39x50 km2.  Naêm 1960, coâng ty Mobil Oil ñaõ phuû maïng löôùi tuyeán khaûo saùt ñòa vaät lyù 8x8 km2 vaø 4x4 km2 treân khu vöïc loâ 9 vaø loâ 16.  Naêm 1974, coâng ty Petty Ray ñaõ tieán haønh nghieân cöùu ñòa vaät lyù vôùi maïng löôùi tuyeán 2x 2 km2 treân khu vöïc loâ 9. SVTH : Nguyeãn Minh Quang 7 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy Ñaàu naêm 1975, coâng ty Mobil Oil ñaõ khoan gieáng khoan BH–1X treân caáu taïo Baïch Hoå, khi thöû væa taàng Mioxen haï ñaõ thu ñöôïc doøng daàu coâng nghieäp ñaàu tieân vôùi löu löôïng 2400 thuøng/ngaøy ñeâm. 2. Giai ñoaïn 1975 – 1980  Naêm 1976, coâng ty Phaùp ñaõ tieán haøng ño ñòa vaät lyù theo maïng löôùi tuyeán khu vöïc vaø lieân keát ñòa chaán ôû caùc loâ 6, 16, 17 vaøo caùc khu vöïc ñoàng baèng soâng Cöûu Long.  Naêm 1978, coâng ty Geco cuûa Na Uy ñaõ tieán haønh ño maïng löôùi ñòa vaät lyù 8x8 km2vaø 4x4 km 2 vaø khaûo saùt chi tieát maïng löôùi 2x2 km2, 1x1 km2 treân khu vöïc loâ 9, 16.  Naêm 1979, coâng ty Deminex ño ñòa vaät lyù loâ 15 vôùi maïng löôùi 3,5x3,5 km2 vaø tieán haønh khoan 4 gieáng 15A – 1X, 15B, 15C – 1X, 15G – 1X. 3.Giai ñoaïn 1980 -1995 - Naêm 1980, lieân doanh daàu khí giöõa Vieät Nam vaø Lieân Xoâ ñaõ thaønh laäp vaø tieán haønh thaêm doø, khai thaùc daàu khí roäng raõi treân toaøn boàn truõng. - Naêm 1984, lieân ñoaøn ñòa vaät lyù Thaùi Bình Döông cuûa Lieân Xoâ ñaõ tieán haønh khaûo saùt khu vöïc moät caùch chi tieát vôùi caùc maïng löôùi nhö sau : * Maïng löôùi 2x2 km2 ôû caùc caáu taïo Baïch Hoå, Roàng, Tam Ñaûo. * Maïng löôùi tuyeán 1x1 km2 ôû caùc caáu taïo Roàng, Tam Ñaûo, khu vöïc loâ 15. * Maïng löôùi 0,5x0,5 km2 ôû caáu taïo Baïch Hoå. - Sau haøng loaït nhöõng phaùt hieän daàu quan troïng nhö :Baïch Hoå (1985), Roàng(1990) vaø ñaëc bieät sau ñoù laø Raïng Ñoâng, Jade (1993), Ruby (1994) SVTH : Nguyeãn Minh Quang 8 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy 4. Töø 1995 ñeán nay Ñòa chaát boàn truõng Cöûu Long ñaõ ñöôïc nghieân cöùu tæ mæ vaø chi tieát theå hieän qua caùc baùo caùo veà daàu khí ñöôïc hoaøn thaønh bôûi Vieän Nghieân Cöùu Khoa Hoïc vaø Thieát Keá Bieån cuûa xí nghieäp lieân doanh Vieät Xoâ cuøng vôùi tröõ löôïng daàu ñaõ khai thaùc ôû caùc moû Baïch Hoå, Roàng. Trong nhöõng naêm töø 1995 ñeán nay coâng taùc tìm kieám thaêm doø ñaõ ñöôïc taêng cöôøng vaø ñaõ phaùt hieän ra nhieàu moû môùi coù tröõ löôïng daàu khí lôùn nhö Sö Töû ñen (2000), Sö Töû Vaøng (2001) cuøng haøng loaït caùc tích tuï nhoû khaùc nhö Emerald, Diamond, Topaz, Saphia, Phöông Ñoâng (taát caû ñeàu phaân boá ôû phaàn Baéc beå). Hieän nay phaàn Baéc beå Cöûu long cuõng nhö toaøn boä caùc khu vöïc khaùc ôû trong beå ñang tieán haønh caùc hoaït ñoäng tìm kieám, thaêm doø vaø khai thaùc daàu khí nhoän nhòp nhaát ôû Vieät Nam. SVTH : Nguyeãn Minh Quang 9 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy SÔ ÑOÀ VÒ TRÍ BOÀN TRUÕNG CÖÛU LONG SVTH : Nguyeãn Minh Quang 10 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy CHÖÔNG II ÑAËC ÑIEÅM TOÅNG QUAÙT CUÛA BOÀN TRUÕNG CÖÛU LONG I. ÑAËC ÑIEÅM ÑÒA LYÙ TÖÏ NHIEÂN Boàn truõng Cöûu Long naèm phía Ñoâng theàm luïc ñòa Nam Vieät Nam, trong khoaûng giöõa 90 – 110 vó ñoä Baéc, 106030 - 1090 kinh ñoä Ñoâng, keùo daøi doïc theo bôø bieån Phan Thieát ñeán cöûa soâng Haäu, vôùi dieän tích hieän taïi (400.000 km 2) coù theå so saùnh vôùi chaâu thoå cuûa caùc con soâng lôùn nhö : soâng Mixixipi, soâng Tröôøng Giang…. Löôïng nöôùc soâng Mekong ñoå ra bieån trung bình 38.000 m3/giaây, löôïng phuø sa 0,25 kg/m3. Nhö vaäy haøng naêm soâng Mekong ñöa ra bieån haøng trieäu taán phuø sa. Ngoaøi ra nguoàn cung caáp vaât lieäu traàm tích coøn phaûi keå ñeán con soâng khaùc nhö : soâng Vaøm Coû Taây, Vaøm Coû Ñoâng, soâng Saøi Goøn,…… Veà cheá ñoä gioù : boàn truõng Cöûu Long coù theå nhaän thaáy hai cheá ñoä gioù muøa roõ reät - cheá ñoä gioù muøa Ñoâng, vaø cheá ñoä gioù muøa Heø. Cheá ñoä gioù muøa Ñoâng : ñaëc tröng bôûi gioù muøa Ñoâng Baéc, keùo daøi töø thaùng 11 ñeán cuoái thaùng 8. Vaøo ñaàu muøa toác ñoä gioù trung bình sau ñoù taêng daàn leân vaø lôùn nhaát vaøo thaùng 1 vaø thaùng 2. Ñaây laø thôøi kyø bieån ñoäng nhaát trong naêm, gaây nhieàu aûnh höôûng ñeán caùc hoaït ñoäng treân bieån. Cheá ñoä gioù muøa heø : ñaëc tröng bôûi gioù muøa Taây Nam keùo daøi töø cuoái thaùng 5 ñeán giöõa thaùng 9 vôùi höôùng gioù chuû yeáu laø Taây Nam. Ngoaøi ra coøn hai thôøi kyø chuyeån tieáp töø gioù muøa Ñoâng Baéc sang gioù muøa Taây Nam töø ñaàu thaùng 4 ñeán cuoái thaùng 5 vaø thôøi kyø chuyeån tieáp töø gioù muøa Taây Nam sang Ñoâng Baéc vaøo thaùng 9 ñeán thaùng 11. SVTH : Nguyeãn Minh Quang 11 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy Cheá ñoä doøng chaûy : döôùi taùc ñoäng gioù muøa ôû vuøng bieån Ñoâng taïo doøng ñoái löu vaøo höôùng vaø toác ñoä ñöôïc xaùc ñònh baèng höôùng gioù vaø toác ñoä gioù. Veà khí haäu : boàn truõng Cöûu Long ñöôïc ñaëc tröng laø khí haäu xích ñaïo, chia laøm hai muøa roõ reät : muøa khoâ vaø muøa möa. Nhieät ñoä beà maët vaø ñaùy bieån gaàn nhö baèng nhau. Treân maët nhieät ñoä trung bình vaøo muøa ñoâng töø 27 0C ñeán 280C. Coøn ôû ñoä saâu 20 m nöôùc, muøa ñoâng nhieät ñoä trung bình 26 0C ñeán 270C, muøa heø 280C ñeán 290C. Nhìn chung vuøng nghieân cöùu coù khí haäu khoâ raùo, ñoä aåm trung bình 60%... Boàn truõng Cöûu Long naèm gaàn Vuõng Taøu, TP.HCM vaø caùc khu vöïc troïng ñieåm kinh teá, caùc khu coâng nghieäp laø caùc cô sôû dòch vuï toát cho coâng taùc thaêm doø khai thaùc daàu khí, raát thuaän lôïi cho vieäc xaây döïng cô sôû söû duïng, cheá bieán caùc saûn phaåm daàu khí nhö nhaø maùy tua bin khí, nhaø maùy phaân boùn, nhaø maùy hoùa loûng khí, loïc daàu… SVTH : Nguyeãn Minh Quang 12 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy COÄT ÑÒA TAÀNG KHU VÖÏC BOÀN CÖÛU LONG SVTH : Nguyeãn Minh Quang 13 Khoaù luaän toát nghieäp I. GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy II. ÑÒA TAÀNG TOÅNG HÔÏP Giai ñoaïn töø naêm 1980 ñeán nay, vôùi soá löôïng gieáng khoan ngaøy caøng taêng treân boàn truõng cho pheùp hieåu bieát ngaøy caøng nhieàu hôn veà ñòa taàng vaø caáu truùc cuûa boàn truõng naøy. Ñòa taàng cuûa boàn truõng Cöûu Long ñaõ thaønh laäp döïa vaøo keát quaû phaân tích maãu vuïn, maãu loõi, taøi lieäu carota vaø caùc taøi lieäu phaân tích coå sinh töø caùc gieáng khoan trong phaïm vi boàn truõng, bao goàm caùc thaønh taïo moùng tröôùc Kainozoi vaø caùc traàm tích Kainozoi. 1. Ñaù moùng tröôùc Kainozoi Ñaù moùng laø ñaù magma toaøn tinh vôùi caùc ñai maïch Diabaz vaø Pocphia Bazan Trachit ñöôïc ñaëc tröng bôûi möùc ñoä khoâng ñoàng nhaát cao veà tính chaát vaät lyù thaïch hoïc nhö ñaõ phaùt hieän ôû caùc gieáng khoan loâ 9 vaø loâ 16. Ñaù moùng ôû ñaây bao goàm caùc loaïi Granit Biotit thoâng thöôøng, Granodiorit, vaø Adamelit biotit maøu saùng, ngoaøi ra coøn coù Monzonit vaø Diorit aù kieàm. Caùc ñaù naøy töông ñöông moät soá phöùc heä cuûa luïc ñòa, coøn phöùc heä Hoøn Khoai  (T)hk, Ñònh Quaùn δ(J3).ñq, phöùc heä Caø Naù (K2)cn vaø Ankroet (ak). Do caùc hoaït ñoäng kieán taïo maïnh meõ tröôùc vaø trong Kainozoi caùc ñaù naøy bò phaù huûy bôûi caùc ñöùt gaõy, keøm theo nöùt neû ñoàng thôøi caùc hoaït ñoäng phun traøo Andesit, Bazan ñöa leân thaâm nhaäp vaøo moät soá caùc ñöùt gaõy vaø nöùt neû. Tuøy theo töøng khu vöïc caùc ñaù khaùc nhau maø chuùng bò nöùt neû, phong hoùa ôû caùc möùc ñoä khaùc nhau. Ñaù moùng bò thay ñoåi ôû nhöõng möùc ñoä khaùc nhau bôûi quaù trình bieán ñoåi thöù sinh. Trong soá nhöõng khoaùng vaät bieán ñoåi thöù sinh thì phaùt trieån nhaát laø canxit, zeolit vaø kaolinit. Ñaù moùng Granit vôùi haøm löôïng thaïch anh lôùn hôn so vôùi loaïi khaùc neân tính cöùng doøn deã taïo nöùt neû trong quaù trình kieán taïo. + Tuoåi tuyeät ñoái cuûa ñaù moùng keát tinh thay ñoåi töø 245±7 trieäu naêm ñeán 89±3 trieäu naêm (töø nghieân cöùu ñaù moùng Baïch Hoå). Granit tuoåi Creta coù hang SVTH : Nguyeãn Minh Quang 14 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy hoác vaø nöùt neû cao, goùp phaàn thuaän lôïi cho vieäc chuyeån dòch vaø tích tuï daàu trong moùng. Tôùi nay, caùc thaønh taïo moùng ñöôïc khoan vôùi chieàu daøy hôn 1600m (gieáng khoan 404 moû Baïch Hoå) vaø möùc ñoä bieán ñoåi cuûa ñaù coù xu theá giaûm theo chieàu saâu, ñaëc bieät ôû chieàu saâu hôn 4500m thì quaù trình bieán ñoåi giaûm roõ reät. 2. Caùc thaønh taïo traàm tích Kainozoi Vieäc phaân chia caùc thaønh taïo traàm tích Kainozoi khoâng thoáng nhaát giöõa caùc nhaø ñòa chaát, do ñoù coù nhöõng söï khaùc bieät trong söï phaân chia caùc thaønh taïo naøy. Theo taøi lieäu cuûa Vietsovpetro “Thoáng nhaát ñòa taàng traàm tích Kainozoi boàn truõng Cöûu Long” 1987, caùc thaønh taïo traàm tích Kainozoi coù nhöõng ñaëc ñieåm sau : Caùc thaønh taïo traàm tích theo bình ñoà cuõng nhö maët caét khaù phöùc taïp, bao goàm caùc loaïi ñaù luïc nguyeân töôùng chaâu thoå vaø ven bieån. Traàm tích Kainozoi phuû baát chænh hôïp treân moùng nöôùc Kainozoi vôùi ñoä daøy 3-8 km, caøng ñi veà trung taâm boàn truõng ñoä daøy caøng taêng, choã saâu nhaát lôùn hôn 8 km. Caùc traàm tích Kainozoi ôû boàn Cöûu Long bao goàm caùc phaân vò ñòa taàng coù caùc hoùa thaïch ñaëc tröng ñöôïc xaùc ñònh bôûi caùc baøo töû phaán vaø vi coå sinh töø döôùi leân bao goàm : 2.1 Caùc thaønh taïo traàm tích Paleogen Traàm tích Oligoxen (Ք3) Theo keát quaû nghieân cöùu ñòa chaán, thaïch hoïc, ñòa taàng cho thaáy traàm tích Oligoxen cuûa boàn Cöûu Long ñöôïc taïo thaønh bôûi söï laép ñaày caùc truõng ñòa hình coå, bao goàm caùc taäp traàm tích luïc nguyeân, loaïi traàm tích soâng hoà, ñaàm laày, traàm tích ven bieån, chuùng phuû baát chænh hôïp leân moùng tröôùc Kainozoi. SVTH : Nguyeãn Minh Quang 15 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy Cuõng theo keát quaû nghieân cöùu treân, traàm tích Oligoxen ñöôïc chia laøm hai phaàn : ñieäp Traø Cuù – Oligoxen haï vaø ñieäp Traø Taân – Oligoxen thöôïng.  Traàm tích Oligoxen haï - ñieäp Traø Cuù (Ք31 tc) Taàng phaûn xaï “Light Green” – taàng F11 moû Baïch Hoå naèm ôû noùc cuûa ñieäp. Traàm tích ñieäp Traø Cuù khoâng coù nhöõng phaàn naâng cao cuûa moùng nhö ôû moû Baïch Hoå, phaàn nhoâ cao cuûa caáu taïo Raïng Ñoâng, vaø cuõng haàu nhö vaéng maët ôû phaàn Taây Baéc boàn truõng Cöûu Long. Chieàu daøy cuûa ñieäp naøy thay ñoåi töø 0 ñeán 3500 m, chieàu daøy lôùn cuûa taäp thöôøng ñöôïc taäp trung ôû nhöõng truõng saâu phía Taây cuûa caáu taïo Baïch Hoå vaø Raïng Ñoâng. Ñieäp naøy bao goàm caùc taäp seùt keát maøu ñen, xaùm xen keõ vôùi caùc lôùp haït töø mòn ñeán trung bình, ñoä löïa choïn toát gaén keát chuû yeáu bôûi xi maêng kaolinit, laéng ñoäng trong moâi tröôøng soâng hoà, ñaàm laày hoaëc chaâu thoå. Phía beân treân cuûa traàm tích Oligoxen haï laø lôùp seùt daøy. Treân caùc ñòa hình naâng coå ôû ñænh thöôøng khoâng gaëp hoaëc gaëp caùc lôùp seùt Oligoxen haï moûng. Ôû chieàu saâu lôùn seùt keát coù maøu ñoû cam ñeán maøu naâu ñoû hoaëc maøu hoàng xaùm cam, maøu xaùm saùng ñeán maøu xaùm vaø ñen naâu.  Traàm tích Oligoxen thöôïngï - ñieäp Traø Taân (Ք31 trt) Goàm caùc traàm tích soâng hoà, ñaàm laày vaø traàm tích bieån noâng. Ngoaøi ra traàm tích Oligoxen thöôïng coøn chöùa caùc thaân ñaù phun traøo nhö Bazan, Andezit…(ôû loâ 09 khu vöïc moû Roàng vaø loâ 1 taïi caùc caáu taïo Ruby, Diamond, Emerald, Topaz vaø moät soá nhöõng khu vöïc khaùc trong boàn truõng Cöûu Long). Traàm tích Oligoxen thöôïng coù theå chia thaønh hai phaàn theo ñaëc tröng thaïch hoïc cuûa chuùng : phaàn döôùi bao goàm xen keõ caùc lôùp caùt haït mòn – trung, caùc lôùp seùt vaø caùc taäp ñaù phun traøo, phaàn treân ñaëc tröng baèng caùc lôùp seùt ñen daøy. ÔÛ khu vöïc ñôùi naâng Coân Sôn, phaàn treân cuûa maët caét tyû leä caùt nhieàu hôn. ÔÛ moät vaøi nôi taàng traàm tích Oligoxen thöôïng coù dò thöôøng aùp suaát cao. SVTH : Nguyeãn Minh Quang 16 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy Traàm tích ñieäp Traø Taân coù chieàu daøy töø 100 –1000 m vaø phuû haàu heát boàn truõng töø phía Taây Baéc cuûa loâ 16. 2.2 Caùc thaønh taïo traàm tích Neogen Traàm tích Mioxen haï – ñieäp Baïch Hoå (N11 bh) Traàm tích ñieäp Baïch Hoå baét gaëp ôû haàu heát caùc gieáng khoan ñaõ ñöôïc khoan ôû boàn truõng Cöûu Long. Traàm tích ñieäp naøy naèm baát chænh hôïp treân caùc traàm tích döôùi, beà maët baát chænh hôïp ñöôïc phaûn xaï khaù toát treân maët caét ñòa chaán. Ñaây laø beà maët baát chænh hôïp quan troïng nhaát treân ñòa taàng Kainozoi. Döïa treân taøi lieäu thaïch hoïc, coå sinh, ñòa vaät lyù, ñieäp naøy chia thaønh hai phuï ñieäp. Phuï ñieäp Baïch Hoå döôùi (N11bh1)  Traàm tích cuûa phuï ñieäp naøy laø caùc lôùp caùt keát laãn vôùi caùc lôùp seùt keát vaø boät keát chieàu daøy haøng traêm meùt töông ñoái oån ñònh vaø phaùt trieån treân toaøn boä boàn truõng Cöûu Long. Caøng leân treân cuûa phuï ñieäp khuynh höôùng caùt haït thoâ caøng roõ. Caùt keát thaïch anh maøu xaùm saùng, coù daïng thaáu kính, haït ñoä töø nhoû ñeán trung bình. Ñöôïc gaén keát chuû yeáu baèng xi maêng seùt, kaolinit laãn vôùi ít cacbonat. Boät keát töø maøu xaùm ñeán naâu, xanh ñeán xanh toái, trong phaàn döôùi chöùa nhieàu seùt. Trong phaàn rìa cuûa boàn truõng Cöûu Long, caùt chieám phaàn lôùn (60%), giaûm daàn ôû trung taâm boàn truõng. Phuï ñieäp Baïch Hoå giöõa (N11bh2)  Phaàn döôùi phuï ñieäp naøy laø nhöõng lôùp caùt haït nhoû laãn vôùi nhöõng lôùp boät moûng. Phaàn treân chuû yeáu laø seùt keát, boät keát, ñoâi choã gaëp nhöõng veát than, glauconit. Phuï ñieäp Baïch Hoå treân (N11bh3)  Trong traàm tích ñieäp Baïch Hoå raát giaøu baøo töû Magnastriatites howardi vaø phaán Shorae. SVTH : Nguyeãn Minh Quang 17 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy Traàm tích cuûa phuï ñieäp naøy daøy töø 500 – 1250 m vaø ñöôïc taïo thaønh chuû yeáu trong ñieàu kieän bieån noâng vaø chaâu thoå ven bôø. Traàm tích Mioxen trung – ñieäp Coân Sôn (N12cs) Traàm tích ñieäp naøy phuû baát chænh hôïp treân traàm tích Mioxen haï, bao goàm söï xen keõ giöõa caùc taäp caùt daøy gaén keát keùm vôùi caùc lôùp seùt voâi maøu xanh thaãm, ñoâi choã gaëp caùc lôùp than vaø dolomit. Traàm tích cuûa ñieäp ñöôïc thaønh taïo chuû yeáu trong moâi tröôøng ven bôø vaø coù maët ñaày ñuû treân toaøn boàn truõng Cöûu Long. Traàm tích Mioxen thöôïng – ñieäp Ñoàng Nai (N13 ñn) Traàm tích ñöôïc phaân boá roäng raõi treân toaøn boàn truõng Cöûu Long vaø moät phaàn cuûa ñoàng baèng soâng Cöûu Long (ôû gieáng khoan Cöûu Long 1). Traàm tích cuûa ñieäp naøy naèm chænh hôïp treân traàm tích ñieäp Coân Sôn. Traàm tích phaàn döôùi goàm nhöõng lôùp caùt xen laãn nhöõng lôùp seùt moûng, ñoâi choã laãn vôùi cuoäi, saïn kích thöôùc nhoû. Thaønh phaàn haït chuû yeáu laø thaïch anh, moät ít nhöõng maûnh ñaù bieán chaát, tuff. Trong seùt ñoâi choã gaëp than naâu hoaëc boät xaùm saùng. Phaàn treân laø caùt thaïch anh vôùi kích thöôùc lôùn, ñoä löïa choïn keùm, haït saéc caïnh. Trong caùt gaëp nhieàu maûnh hoùa thaïch sinh vaät, glauconit, than vaø ñoâi khi caû tuff. Traàm tích Plioxen –Ñeä Töù – ñieäp Bieån Ñoâng (N1-Q bñ) Traàm tích cuûa ñieäp naøy baát phuû chænh hôïp leân traàm tích Mioxen. Traàm tích cuûa ñieäp naøy ñaùnh daáu moät giai ñoaïn môùi cuûa moät söï phaùt trieån treân toaøn boä truõng Cöûu Long, taát caû boàn truõng ñöôïc bao phuû vôùi bieån. Ñieäp naøy ñöôïc ñaët tröng chuû yeáu laø caùt maøu xanh, traéng, coù ñoä maøi moøn trung bình, ñoä löïa choïn keùm, coù nhieàu glauconit. Trong caùt coù cuoäi thaïch anh haït nhoû. Phaàn treân caùc hoùa thaïch giaûm, caùt trôû neân thoâ hôn, trong caùt coù laãn boät, caùt coù maøu hoàng chöùa glauconit. SVTH : Nguyeãn Minh Quang 18 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy CAÙC YEÁU TOÁ CAÁU TRUÙC PHUÏ BOÀN TRUÕNG BAÉC CÖÛU LONG SVTH : Nguyeãn Minh Quang 19 Khoaù luaän toát nghieäp GVHD-ThS Nguyeãn Ngoïc Thuûy III. ÑAËC ÑIEÅM KIEÁN TAÏO KHU VÖÏC BOÀN TRUÕNG CÖÛU LONG Theo Ngoâ Tröôøng San vaø Traàn Leâ Ñoâng (hoäi nghò KHÑCVN-1995) ñaëc ñieåm caáu truùc chung cuûa theàm luïc ñòa phía Nam Vieät Nam nhö sau : Theàm luïc ñòa phía nam Vieät Nam vaø vuøng keá caän hôïp thaønh ñôn vò caáu truùc kieåu voû luïc ñòa (maûng Kontum-Borneo) ñöôïc gaén keát töø cuoái Mesozoi ñaàu Ñeä Tam cuøng vôùi söï môû roäng cuûa bieån rìa “bieån Ñoâng” coù kieåu voû chuyeån tieáp Ñaïi Döông, taïo thaønh khung kieán taïo chung cuûa Ñoâng Nam AÙ. Söï taùch maûng vaø va chaïm giöõa caùc maûng lôùn AÂu-AÙ, AÂu-UÙc vaø Thaùi Bình Döông mang tính nhòp ñieäu vaø ñeàu ñöôïc phaûn aùnh trong lòch söû phaùt trieån cuûa voû luïc ñòa Kontum – Borneo sau thôøi kyø Trias vaø söï nhaán chìm cuûa maûng ñaïi döông (Thaùi Bình Döông vaø Aán Ñoä Döông) beân döôùi luïc ñòa daãn ñeán söï phaù vôõ, taùch giaõn, luùn chìm cuûa rìa luïc ñòa Aâu-AÙ taïo ra bieån rìa “Bieån Ñoâng” vaø theàm luïc ñòa roäng lôùn phía Nam Vieät Nam vaø Sunda, hình thaønh caùc ñai taïo nuùi – uoán neáp treû vaø cung ñaûo nuùi löûa. Beân trong maûng Kontum-Borneo xaûy ra hieän töôïng gia taêng doøng ñòa nhieät vaø daâng leân caùc khu vöïc. Doïc theo caùc ñöùt gaõy lôùn phaùt trieån caùc hoaït ñoäng xaâm nhaäp cuûa magma Granitoit, phun traøo nuùi löûa axit vaø kieàm keå caû bazan luïc ñòa. Söï chuyeån ñoäng phaân dò ñi keøm vôùi taùch giaõn taïo caùc rift, khai sinh ñaàu tieân caùc truõng Molat giöõa nuùi cuoái Mesozoi – ñaàu Paleogen daàn daàn môû roäng vaø phaùt trieån thaønh caùc beå traàm tích coù tieàm naêng veà daàu khí treân theàm vaø theàm luïc ñòa Nam Vieät Nam. Nhöõng va chaïm giöõa caùc maûng gaây neân nhöõng chuyeån ñoäng kieán taïo lôùn Mesozoi – Kainozoi trong maûng Kontum – Borneo ñöôïc ghi nhaän vaøo cuoái Trias (Indonesia); vaøo Jura (Malaysia); cuoái Creta (Sumatra); cuoái Eoxen trung; cuoái Oligoxen; Mioxen trung; cuoái Mioxen muoän – Plioxen. SVTH : Nguyeãn Minh Quang 20