Tài liệu đặc điểm tổ chức công tác kế toán tại công ty xe máy – xe đạp thống nhất

Lời mở đầu Tài sản cố định (TSCĐ) là một bộ phận cơ bản tạo nên cơ sở vật chất kỹ thuật của hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD). Nó giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình sản xuất tạo ra sản phẩm, góp phần tạo nên cơ sở vật chất, trang thiết bị kinh tế. Đối với một doanh nghiệp thì TSCĐ thể hiện năng lực, trình độ công nghệ, cơ sở vật chất kỹ thuật cũng như thế mạnh của doanh nghiệp trong việc phát triển sản xuất, nó là điều kiện cần thiết để tiết kiệm sức lao động của doanh nghiệp nói riêng và của nền kinh tế đất nước nói chung. Đứng trên góc độ kế toán thì việc phản ánh đầy đủ, tính khấu hao và quản lý chặt chẽ TSCĐ là một tiền đề quan trọng để các doanh nghiệp tiền hành SXKD có hiệu quả, nó khẳng định vai trò vị trí của doanh nghiệp trước nền kinh tế nhiều thành phần hiện nay. Sau một thời gian thực tập, nắm bắt tình hình thực tế tại Công ty xe máy - xe đạp Thống Nhất, em xin trình bày báo cáo thực tập với các nội dung sau. Ngoài “Lời nãi đầu” và “Kết luận” nội dung của b¸o c¸o gồm 4 phần chÝnh: PhÇn I: §Æc ®iÓm chung vÒ c«ng ty xe m¸y - xe ®¹p thèng nhÊt. PhÇn II: C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty xe m¸y- xe ®¹p Thèng nhÊt. PhÇn III: Đặc điểm tổ chức công tác kế toán tại công ty xe máy – xe đạp Thống Nhất. PhÇn IV: C«ng t¸c kÕ to¸n TSC§ cña c«ng ty. PhÇn I : ®Æc ®iÓm chung vÒ c«ng ty xe m¸y - xe ®¹p thèng nhÊt 1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty 1 C«ng ty xe m¸y – xe ®¹p Thèng NhÊt lµ mét Doanh nghiÖp Nhµ níc ho¹t ®éng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ l¾p r¸p xe ®¹p. Trong xu thÕ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ hiÖn nay, xe ®¹p ViÖt Nam rÊt khã c¹nh tranh ®îc víi c¸c lo¹i xe ®¹p ngo¹i cña Trung Quèc vµ NhËt B¶n. MÆc dï vËy, c«ng ty lu«n nç lùc hÕt m×nh kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lîng, c¶i tiÕn mÉu m· s¶n phÈm ®Ó kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trªn th¬ng trêng. C«ng ty tr¶i qua qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trªn 40 n¨m víi nhiÒu biÕn ®æi. TiÒn th©n cña c«ng ty lµ h·ng xe ®¹p D©n Sinh thuéc tËp ®oµn xe ®¹p Sµi Gßn. Th¸ng 6/1960, Nhµ níc ch×nh thøc thµnh lËp XÝ nghiÖp xe ®¹p Thèng NhÊt thuéc Bé c«ng nghiÖp nÆng sau do Bé c¬ khÝ luyÖn kim qu¶n lý. Ngµy 6/1/1978, XÝ nghiÖp xe ®¹p Thèng NhÊt t¸ch ra khái Bé c¬ khÝ luyÖn kim chuyÓn sang trùc thuéc Së c«ng nghiÖp Hµ Néi. Trong giai ®o¹n nµy, c¸c xÝ nghiÖp xe ®¹p ®îc tæ chøc thµnh Liªn hiÖp xÝ nghiÖp xe ®¹p. Mçi thµnh viªn trong Liªn hiÖp kh«ng cã t c¸ch ph¸p nh©n vµ h¹ch to¸n néi bé. XÝ nghiÖp xe ®¹p Thèng NhÊt ®îc giao nhiÖm vô s¶n xuÊt khung xe, vµnh, ghi ®«ng, ph« t¨ng vµ l¾p r¸p xe ®¹p hoµn chØnh theo chØ tiªu quy ®Þnh cña Liªn hiÖp. N¨m 1981, Uû Ban Nh©n D©n thµnh phè Hµ Néi quyÕt ®Þnh thµnh lËp Liªn hiÖp c¸c xÝ nghiÖp xe ®¹p Hµ Néi gäi t¾t lµ LIXEHA. Lóc nµy, xÝ nghiÖp cã t c¸ch ph¸p nh©n vµ b¾t ®Çu h¹ch to¸n ®éc lËp. §Ó ®¶m b¶o cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña xÝ nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN, th¸ng 11/1993, UBND thµnh phè Hµ Néi ban hµnh quyÕt ®Þnh sè 338/Q§UB cho phÐp XÝ nghiÖp xe ®¹p Thèng NhÊt ®æi tªn thµnh C«ng ty xe m¸yxe ®¹p Thèng NhÊt. C«ng ty cã mÆt b»ng s¶n xuÊt kinh doanh tËp trung t¹i 198B – T©y S¬n - §èng §a – Hµ Néi. Sè ®iÖn tho¹i cña c«ng ty lµ (04)8572699. NhiÖm vô cña c«ng ty ®îc ®iÒu chØnh ®Ó phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh doanh míi. NhiÖm vô chñ yÕu cña c«ng ty vÉn lµ s¶n xuÊt c¸c bé phËn chÝnh cña xe ®¹p nh khung, ghi ®«ng, vµnh, trôc gi÷a, phuéc… cïng víi mét sè phô tïng mua ngoµi nh s¨m, nan hoa, xÝch lÝp… l¾p r¸p xe ®¹p hoµn chØnh phôc vô nhu cÇu trong n íc vµ xuÊt khÈu. Bªn c¹nh s¶n phÈm truyÒn thèng lµ chiÕc xe ®¹p, c«ng ty ®ang nghiªn cøu vµ chÕ t¹o mét sè lo¹i linh kiÖn vµ phô tïng xe m¸y. Víi lîi thÕ ®iÖn tÝch mÆt b»ng réng lín. C«ng ty xe m¸y xe ®¹p Thèng NhÊt ®· x©y dùng mét d·y c¸c cöa hµng b¸n vµ giíi thiÖu s¶n phÈm cña c«ng ty. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty cßn tËn dông diÖn tÝch mÆt b»ng cha sö dông hÕt quy ho¹ch, x©y dùng nhiÒu cöa hµng, v¨n phßng ®Ó kinh doanh dÞch vô. Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña c«ng ty gÇn nh khÐp kÝn tõ ®a nguyªn vËt liÖu vµo s¶n xuÊt ®Õn l¾p r¸p xe ®¹p nguyªn chiÕc. Do ®ã, c«ng ty mçi n¨m cung cÊp cho thÞ trêng trong vµ ngoµi níc kho¶ng 50000 – 60000 chiÕc víi h¬n 35 mÉu xe c¸c lo¹i. Dù tÝnh trong n¨m tíi, s¶n lîng c«ng ty s¶n xuÊt sÏ lªn tíi 70000 xe. HiÖn nay, C«ng ty cã mét hÖ thèng c¸c cöa hµng ®¹i lý r¶i r¸c kh¾p 40 tØnh thµnh cña n2 íc ta. Víi môc tiªu kh«ng ®Ó kh¸ch hµng ph¶i khiÕu n¹i vÒ chÊt lîng s¶n phÈm cña m×nh, C«ng ty xe m¸y – xe ®¹p Thèng NhÊt lu«n t¹o ®îc uy tÝn víi c¸c b¹n hµng vµ ngêi tiªu dïng kh¾p c¶ n¬c. ChiÕc xe mang nh·n hiÖu Thèng NhÊt vÉn lu«n ®Ó l¹i Ên tîng s©u s¾c trong lßng mçi ngêi d©n ViÖt Nam tõ xa ®Õn nay. Trong vµi n¨m gÇn ®©y, C«ng ty xe m¸y – xe ®¹p Thèng NhÊt ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ vµ ®¹t ®îc mét sè thµnh tùu: ChØ tiªu Tæng doanh thu Doanh thu thuÇn Tæng lîi nhuËn tríc thuÕ ThuÕ TNDN ®ãng gãp cho NN Lîi nhuËn sau thuÕ Tæng thu nhËp Thu nhËp BQ ngêi lao ®éng Tæng vèn kinh doanh Trong ®ã: Vèn cè ®Þnh Vèn lu ®éng §¬n vÞ tÝnh ®ång nt nt nt nt nt nt nt nt nt N¨m 2003 N¨m 2004 32247903288 32176498779 92138662 29484372 62654290 4024516907 1242134 25258078818 16441706652 8816372163 44858006677 44718195376 177550699 56816224 120734475 4520079080 1345166 56599389367 30346123192 26253266175 3 PhÇn II: c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty xe m¸y xe ®¹p thèng nhÊt §Æc ®iÎm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty xe m¸y – xe ®¹p Thèng NhÊt: Bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty ®îc tæ chøc chÆt chÏ vµ khoa häc dùa trªn sù kÕt hîp cña 2 m« h×nh qu¶n lý trùc tuyÕn, chøc n¨ng nh»m ®¹t hiÖu qu¶ qu¶n lý cao nhÊt. ViÖc ¸p dông m« h×nh trùc tuyÕn – chøc n¨ng ®· ph¸t huy ®ùoc u ®iÓm vµ h¹n chÕ nhîc ®iÓm trong viÖc tæ chøc ®iÒu hµnh c«ng ty ®¶m b¶o bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty gän nhÑ l¹i hiÖu qu¶. S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty xe m¸y – xe ®¹p Thèng NhÊt: Giám đốc PGĐ hành chính Phòng hành chính PX phụ tùng Phòng tổ chức PX khung sơn PGĐ tài chính Phòng tài vụ PX mạ Phòng kinh doanh TH PGĐ kỹ thuật Ban kiến thiết cơ bản PX cơ dụng Phòng công nghệ KT PX lắp ráp :Quan hÖ chØ ®¹o :Quan vôph¸p nh©n cña c«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm mäi mÆt ho¹t - Gi¸m ®èc: hÖ LµnghiÖp ®¹i diÖn ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, trùc tiÕp chØ ®¹o ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh, l·nh ®¹o c¸c phßng ban phèi hîp ho¹t ®éng cña tõng bé phËn víi nhau. - Phã gi¸m ®èc kü thuËt: Cã nhiÖm vô tham mu gióp gi¸m ®èc, trùc tiÕp phô tr¸ch kh©u s¶n xuÊt, nghiªn cøu thiÕt kÕ chÕ t¹o s¶n phÈm míi, chÊt lîng s¶n phÈm. 4 - Phã gi¸m ®èc tµi chÝnh: Tham mu gióp gi¸m ®èc chØ ®¹o c¸c ho¹t ®éng liªn quan ®Õn vÊn ®Ò tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c ph¬ng ¸n ®Çu t ph¸t triÓn c«ng ty. - Phã gi¸m ®èc hµnh chÝnh: Gióp gi¸m ®èc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò hµnh chÝnh cña c«ng ty. - Phßng kinh doanh tæng hîp: Cung cÊp vËt t phôc vô s¶n xuÊt, nghiªn cøu thÞ trêng, ®Þnh híng s¶n xuÊt kinh doanh, chuÈn bÞ c¸c hîp ®ång kinh tÕ, tæ chøc m¹ng líi b¸n hµng, ®Ò xuÊt nhu cÇu míi cña thÞ trêng cho phßng C«ng nghÖ kü thuËt. - Phßng tµi vô: Tham mu gióp ban gi¸m ®èc qu¶n lý toµn bé tiÒn vèn cña c«ng ty. Ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh cña c«ng ty, thùc hiÖn ®óng chÕ ®é kÕ to¸n tµi chÝnh hiÖn hµnh cña Nhµ níc, ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn, cïng c¸c phßng ban kh¸c ®a ra ph¬ng ¸n ®Çu t cã lîi nhÊt cho c«ng ty. - Phßng tæ chøc: Cã nhiÖm vô qu¶n lý c¸n bé c«ng nh©n viªn, tuyÓn dông lao ®éng, x©y dùng ®Þnh møc lao ®éng tiÒn l¬ng, x©y dùng quy chÕ vÒ lao ®éng. Tæ chøc lao ®éng khoa häc hîp lý, tham gia xÐt khen thëng vµ kû luËt c¸n bé c«ng nh©n viªn. - Phßng hµnh chÝnh: Cïng víi phßng tæ chøc qu¶n lý c¸n bé c«ng nh©n viªn gi¶i quyÕt c¸c giÊy tê hµnh chÝnh, s¾p xÕp lao ®éng phï hîp víi tr×nh ®é n¨ng lùc cña ngêi lao ®éng, tæ chøc c¸c héi nghÞ, héi häp. - Phßng c«ng nghÖ kü thuËt: Theo dâi c«ng nghÖ s¶n xuÊt, kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm, thiÕt kÕ s¶n phÈm míi, nghiªn cøu c¸c ®Ò tµi s¸ng kiÕn kü thuËt nh»m gi¶m ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt cña s¶n phÈm ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng tiÕt kiÖm chi phÝ, b¶o dìng söa ch÷a m¸y mãc. - Ban kiÕn thøc c¬ b¶n: Phô tr¸ch quy ho¹ch mÆt b»ng, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh nhµ xëng míi, v¨n phßng cöa hµng cho thuª, gi¸m s¸t qu¸ tr×nh quyÕt to¸n c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n. Cïng víi c¸c phßng ban kh¸c ®Ò xuÊt ph¬ng ¸n ®Çu t ph¸t triÓn doanh nghiÖp. C¸c ph©n x¬ng s¶n suÊt: - Ph©n xëng Phô tïng: Trªn c¬ së vËt liÖu lµ thÐp èng c¸c cì, tÊm… s¶n xuÊt ra c¸c lo¹i linh kiÖn nh tuýt, gi¸c co, c¸c lo¹i vµnh méc ghi ®«ng m«c … c¸c lo¹i s¶n phÈm ®¹t yªu cÇu sÏ chuyÓn sang ph©n xëng m¹. - Ph©n xëng Khung s¬n: Trªn c¬ së c¸c lo¹i linh kiÖn ®îc chuyÓn tõ c¸c ph©n xëng kh¸c sang tiÕn hµnh hµn thµnh khung xe d¹ng méc. ViÖc s¬n c¸c linh kiÖn vµ khung xe ®îc tiÕn hµnh theo c«ng ®o¹n sau: s¬n lãt – sÊy – s¬n phñ – sÊy – s¬n mÇu – sÊy. (HiÖn nay C«ng ty cã tíi h¬n 20 mµu s¬n kh¸c nhau). 5 - Ph©n xëng M¹: tiÕn hµnh d¸nh bãng phô tïng xe, c¸c linh kiÖn méc ®îc m¹ theo d©y chuyÒn m¹ Cr«m hay Niken. PhÇn lín s¶n phÈm m¹ ®¹t yªu cÇu chuÈn sÏ nhËp kho ®Ó chuyÓn sang ph©n xëng l¾p r¸p hoÆc b¸n ra ngoµi. - Ph©n xëng c¬ dông: ChÕ t¹o c¸c lo¹i khu«n g¸ ®Ó phôc vô qu¸ tr×nh chÕ t¹o s¶n phÈm, chÞu tr¸ch nhiÖm b¶o dìng söa ch÷a lín toµn bé thiÕt bÞ m¸y mãc, l¾p ®Æt vµ b¶o dìng ®¶m b¶o an toµn hÖ thèng ®iÖn. - Ph©n xëng l¾p r¸p: L¾p r¸p c¸c lo¹i xe hoµn chØnh theo lÖnh cña Phßng kinh doanh. Trªn c¬ së c¸c lo¹i phô tïng linh kiÖn tõ c¸c ph©n xëng kh¸c cïng víi mét sè phô tïng mua ngoµi th«ng qua kho cña c«ng ty ®Ó l¾p r¸p thµnh xe hoµn trØnh. Qua bé phËn KCS ë phßng c«ng nghÖ c«ng nhËn vµ nhËp kho thµnh s¶n phÈm. C¸c phßng ban vµ ph©n xëng s¶n xuÊt cña c«ng ty cã mèi quan hÖ nghiÖp vô mËt thiÕt víi nhau. C¸c bé phËn nµy hç trî cïng nhau hîp søc ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn c«ng ty ngµy cµng lín m¹nh. §iÒu nµy gióp cho viÖc s¶n xuÊt – kinh doanh cña c«ng ty thuËn lîi. PhÇn III: §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty xe m¸y – xe ®¹p Thèng NhÊt 1. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty C«ng ty xe m¸y – xe ®¹p Thèng NhÊt ¸p dông m« h×nh tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n tËp chung. Toµn c«ng ty cã mét phßng tµi vô. Kế Mäitoán nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh liªn nguyên vật liệu quan ®Õn qu¸ tr×nh s¶n suÊt kinh doanh cña c«ng ty ®Òu ®îc tËp hîp vÒ phßng tµi vô tõ kh©u lËp chøng tõ, ghi sæ kÕ to¸n vµ lËp b¸o c¸o kÕ to¸n. Kếtrong toán phßng TSCĐ,tµi thành phẩm, Phßng tµi vô cña c«ng ty cã 7 thµnh viªn vô ®îc kÕ to¸n trëng tiêu thụ, công nợ và TGNH bè trÝ ph©n c«ng c«ng viÖc hîp lý, phô tr¸ch c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n kh¸c nhau. S¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty xe m¸y – xe ®¹p Thèng NhÊt Kế toán trưởng Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương Kế toán tổng hợp Kế toán thanh toán với người bán Thủ quỹ 6 NhiÖm vô cña mçi nh©n viªn kÕ to¸n trong phßng tµi vô cô thÓ nh sau: - Trëng phßng tµi vô: Cã nhiÖm vô tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty, ®¶m b¶o bé m¸y gän nhÑ ho¹t ®éng hiÖu qu¶. KÕ to¸n trëng trùc tiÕp chØ ®¹o híng dÉn vµ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n, x©y dùng qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ, tiÕn hµnh b¸o c¸o ®Þnh kú víi ban gi¸m ®èc cïng víi c¬ quan chñ qu¶n. - KÕ to¸n tæng hîp: TËp hîp tµi liÖu cña c¸c kÕ to¸n kh¸c lËp c¸c b¶ng kª, b¶ng ph©n bè, nhËt ký chøng tõ. TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, lËp c¸c b¸o c¸o ®Þnh kú. - KÕ to¸n vËt liÖu: Ghi chÐp, ph¶n ¸nh, tæng hîp sè liÖu vÒ t×nh h×nh mua vËn chuyÓn, b¶o qu¶n, nhËp xuÊt tån kho vËt liÖu, c«ng cô dông cô. TÝnh gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt kho, ph©n bæ chi phÝ vËt liÖu xuÊt dïng cho c¸c ®èi tîng cã liªn quan. - KÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô, theo dâi c«ng nî, tµi s¶n cè ®Þnh: Cã nhiÖm vô h¹ch to¸n chi tiÕt vµ tæng hîp thµnh phÈm, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm, theo dâi c¸c kho¶n ph¶i thu vµ quyÕt to¸n c«ng nî víi kh¸ch hµng. Bªn c¹nh ®ã ph¶n ¸nh tæng hîp sè liÖu vÒ t×nh h×nh t¨ng gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh, trÝch vµ ph©n bè khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh cho c¸c ®èi tîng cã liªn quan. - KÕ to¸n thanh to¸n : Cã nhiÖm vô theo dâi c¸c kho¶n thu chi tiÒn mÆt, thanh to¸n c«ng nî víi nhµ cung cÊp vµ ng©n s¸ch nhµ níc. - KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng: Tæng hîp sè liÖu tõ b¶ng chÊm c«ng do c¸c ph©n xëng phßng ban göi lªn, phèi hîp cïng víi c¸c bé phËn kh¸c ®Ó tÝnh vµ thanh to¸n l¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. TrÝch b¶o hiÓm y tÕ, b¶o hiÓm x· héi vµ kinh phÝ c«ng ®oµn theo chÕ ®é quy ®Þnh. Thanh to¸n víi c¬ quan b¶o hiÓm x· héi vµ c«ng nh©n viªn. - Thñ quü: Cã nhiÖm vô cïng víi kÕ to¸n thanh to¸n vµ kÕ to¸n tiªu thô tiÕn hµnh thu chi theo dâi c¸c kho¶n thu chi vµ tån quü tiÒn mÆt t¹i ®¬n vÞ. 7 Tuy nhiªn trong trêng hîp ®Æc biÖt, c¸c nh©n viªn kÕ to¸n trong phßng cã thÓ gióp ®ì nhau tr¸nh ®ùoc t×nh tr¹ng ø ®äng c«ng viÖc. C¸c nh©n viªn trong phßng tµi vô ®Òu cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ kinh nghiªm. Mçi n¨m c«ng ty ®Òu cö ngêi tham dù c¸c líp häc n©ng cao nghiÖp vô do c¸c c¬ quan cÊp trªn tæ chøc. Mäi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®Òu ® îc tËp trung vÒ phßng tµi vô tõ kh©u ghi sæ chi tiÕt ®Õn lËp b¸o c¸o kÕ to¸n. Ngoµi nh÷ng nh©n viªn kÕ to¸n cña phßng tµi vô, mçi ph©n xëng x¶n xuÊt ®Óu cã mét nh©n viªn h¹ch to¸n. Ngêi nµy cã nhiÖm vô theo dâi s¶n xuÊt ë ph©n xëng m×nh, chi tr¶ tiÒn l¬ng ®Õn tõng ngêi lao ®éng. 2. Đặc điểm tổ chức bộ sổ kế toán ở công ty Công ty xe máy - xe đạp Thống Nhất là có niên độ kế toán bắt đầu từ ngày 1/1 và kết thúc vào ngày 31/12 hàng năm. Đơn vị tiền tệ sử dụng trong ghi chép kế toán là đồng Việt Nam (VNĐ) Công ty áp dụng hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên, tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thuế. Phương pháp tính khấu hao tài sản cố định theo thời gian. Kỳ tính giá thành và xác định kết quả kinh doanh của công ty là từng tháng. Với số lượng nghiệp vụ phát sinh nhiều trong điều kiện kế toán thủ công, công ty áp dụng hình thức kế toán Nhật ký chứng từ. Hình thức kế toán Nhật ký chứng từ áp dụng tại công ty sử dụng các loại sổ sau: - Nhật ký chứng từ: Nhật ký chứng từ được mở hàng tháng cho một hoặc một số tài khoản có nội dung kinh tế giống nhau, có liên quan với nhau theo yêu cầu quản lý. Nhật ký chứng từ được mở theo số phát sinh bên có của tài khoản trong Nhật ký chứng từ đối ứng với bên nợ của các tài khoản có liên quan. Trong hình thức Nhật ký chứng từ có 10 Nhật ký chứng từ được đánh số từ 1 đến 10. Hiện nay công ty mới chỉ sử dụng Nhật ký chứng từ số 1,2,4,5,9,10. - Sổ cái: Là sổ kế toán tổng hợp mở cho cả năm, mỗi tờ sổ dùng cho một tài khoản, phản ánh số phát sinh nợ, phát sinh có chi tiết theo từng tháng và dư cuối năm. Số phát sinh có của mỗi tài khoản đó. Số phát sinh nợ được phản ánh chi tiết từng tài khoản đối ứng có lấy từ các Nhật ký chứng từ có liên quan. Sổ cái ghi một lần vào ngày cuối tháng hoặc cuối quý sau khi đã khoá sổ và kiểm tra, đối chiếu số liệu trên các Nhật ký chứng từ. 8 - Bảng kê: Được sử dụng trong những trường hợp khi các chỉ tiêu hạch toán chi tiết của một số tài khoản không thể kết hợp phản ánh trực tiếp trên Nhật ký chứng từ được. Số liệu tổng cộng của các bảng kê chuyển vào các Nhật ký chứng từ có liên quan. Trong hình thức Nhật ký chứng từ có 10 bảng kê được đánh số từ 1 đến 11 (không có bảng kê số 7). Công ty hiện nay đang sử dụng bảng kê số 1,2,3,11. - Bảng phân bổ: Được sử dụng với những khoản chi phí phát sinh thường xuyên liên quan đến nhiều đối tượng cần phân bổ. Công ty đang sử dụng bảng phân bổ số 1,2,3 cuối tháng dựa vào bảng phân bổ chuyển vào các bảng kê và Nhật ký chứng từ có liên quan. - Sổ chi tiết: Dùng để theo dõi các đối tượng cần hạch toán chi tiết. Hiện nay, công ty đang sử dụng các sổ chi tiết: sổ chi tiết theo dõi doanh thu tiêu thụ, sổ chi tiết phải thu của khách, sổ chi tiết thanh toán với người bán, sổ ngân hàng, sổ quỹ. Công ty xe máy - xe đạp Thống Nhất áp dụng hệ thống tài khoản kế toán doanh nghiệp theo quyết định 1141 - TC/QĐ/CĐKT ban hành ngày 1/11/1995 của bộ tài chính. Ngoài các báo cáo tài chính theo quy định (bảng cân đối kế toán B01 - DN, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh B02 - DN, thuyết minh báo cáo tài chính B09 - DN, báo cáo lưu chuyển tiền tệ B03 - DN), công ty còn lập báo cáo quản trị như bảng kê khai nộp thuế, báo cáo tình hình sản suất… Sơ đồ: Trình tự ghi sổ kế toán của Công ty xe máy - xe đạp Thống Nhất Chứng từ gốc và các bảng phân bố Bảng kê NKCT Sổ thẻ kế toán chi iết Sổ cái Bảng tổng hợp chi tiết Báo cáo tài chính :Ghi hµng ngµy :Ghi cuèi th¸ng :§èi chiÕu kiÓm tra 9 10 Trình tự ghi sổ: Hàng ngày, căn cứ vào các chứng từ gốc nhận được, kế toán tiến hành kiểm tra lấy số liệu ghi vào các Nhật ký chứng từ, bảng kê, sổ chi tiết có liên quan. Đối với các Nhật ký chứng từ được ghi căn cứ vào các bảng kê, số chi tiết thì cuối tháng phải chuyển số liệu tổng cộng của bảng kê, số chi tiết vào Nhật ký chứng từ. Với các loại chi phí sản xuất kinh doanh phát sinh nhiều lần hoặc mang tính chất phân bổ, các chứng từ gốc được tập hợp, phân loại trong các bảng phân bổ. Sau đó, số liệu kết quả của bảng phân bổ được lấy ghi vào bảng kê và các Nhật ký chứng từ có liên quan. Cuối tháng khoá sổ, cộng số liệu trên các Nhật ký chứng từ, kiểm tra đối chiếu số liệu trên các Nhật ký chứng từ với các sổ kế toán chi tiết, bảng tổng hợp chi tiết có liên quan và lấy số liệu tổng cộng của các Nhật ký chứng từ ghi trực tiếp vào sổ cái. Cuối tháng, cộng các sổ thẻ kế toán chi tiết và căn cứ vào các sổ thẻ chi tiết lập các bảng tổng hợp chi tiết theo từng tài khoản để đối chiếu với sổ cái. Một số số liệu tổng cộng ở sổ cái, Nhật ký chứng từ, bảng kê và bảng tổng hợp chi tiết được dùng để lập báo cáo tài chính. Hạch toán tiêu thụ thành phẩm tại Công ty xe máy - xe đạp Thống Nhất có trình tự ghi sổ kế toán như sau: PhÇn VI: 11 C«ng t¸c kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh ë C«ng ty Xe m¸y - Xe ®¹p Thèng NhÊt C«ng ty Xe m¸y - Xe ®¹p Thèng NhÊt lµ mét ®¬n vÞ võa s¶n xuÊt võa kinh doanh nªn h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng thøc kª khai thêng xuyªn vµ tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ. Do vËy quy tr×nh h¹ch to¸n nghiÖp vô kÕ to¸n t¹i C«ng ty nh sau: s¬ ®å 01 s¬ ®å h¹ch to¸n t¨ng tsc® h÷u h×nh do mua s¾m §èi víi doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ: Mua s¾m trong níc: TK 111, 112, 331, 341 Gi¸ mua vµ c¸c chi phÝ mua tríc khi sö dông TSC§ TK 133.2 ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ NhËp khÈu TK 111, 112, 331, 341 Gi¸ mua vµ c¸c chi phÝ mua tríc khi sö dông TSC§ TK 333.3 ThuÕ nhËp kho ph¶i nép TK 333.12 TK 333.12 ThuÕ GTGT ph¶i nép ®îc khÊu trõ §èi víi doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp TK 111, 112, 331, 341 Gi¸ mua vµ c¸c chi phÝ mua tríc khi sö dông TSC§ TK 333.3 ThuÕ nhËp kho ph¶i nép TK 211 TK 211 TK 211 s¬ ®å 02 s¬ ®å ho¹ch to¸n t¨ng tsc® h÷u h×nh do nhËt cÊp ph¸t, nhËt gãp vèn liªn doanh. TK 411 TK 211 Gi¸ trÞ vèn gãp Nguyªn gi¸ TK 111, 112, 331, … Chi phÝ tiÕp nhËn s¬ ®å 03 s¬ ®å ho¹ch to¸n t¨ng tsc® h÷u h×nh do ®îc biÕu tÆng, viÖn trî. TK 711 Gi¸ TSC§ ®îc biÕu tÆng Nguyªn gi¸ TK 211 TK 111, 112, 331, … Chi phÝ tiÕp nhËn s¬ ®å 04 s¬ ®å ho¹ch to¸n ®¸nh gi¸ t¨ng tsc® h÷u h×nh 12 TK 412 TK 211 §iÒu chØnh t¨ng nguyªn gi¸ TSC§HH TK 214 TK 412 §iÒu chØnh gi¸ trÞ hao mßn TSC§HH s¬ ®å 05 s¬ ®å ho¹ch to¸n t¨ng tsc® h÷u h×nh do xdcb hoµn thµnh bµn giao XDCB tù lµm hoÆc giao thÇu tõng phÇn: TK 211 TK 152, 153 TK 241 C¸c chi phÝ XDCB ph¸t sinh TK 152, 153, 331 K/c gi¸ trÞ ®îc quyÕt to¸n TK 133 ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ (nÕu cã) C¸c chi phÝ tríc khi sö dông TSC§ ph¸t sinh XDCB giao thÇu hoµn toµn: TK 331 TK 211 Gi¸ trÞ thanh to¸n cha cã thuÕ GTGT TK 133 ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ s¬ ®å 06 s¬ ®å ho¹ch to¸n t¨ng tsc® h÷u h×nh do nhËn l¹i vèn gãp liªn doanh tríc ®©y TK 222 Tk 211 Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ gãp liªn doanh ®îc nhËn l¹i TK 111, 112, 138 PhÇn vèn liªn doanh bÞ thiÕu Gi¸ trÞ TSC§ nhËn l¹i cao ®îc nhËn l¹i b»ng tiÒn h¬n vèn gãp liªn doanh TK 635 PhÇn vèn liªn doanh kh«ng thu håi ®ñ s¬ ®å 07 s¬ ®å kÕ to¸n tsc® h÷u h×nh t¨ng do tù chÕ 13 TK 621 TK 154 TK 154 Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm chuyÓn thµnh TSC§ sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh TK 622 Chi phÝ vît møc b×nh thêng cña TSC§ tù chÕ TK 155 TK 627 Gi¸ thµn`h s¶n phÈm nhËp kho XuÊt kho s¶n phÈm ®Ó chuyÓn thµnh TSC§ §ång thêi ghi: Tæng hîp TK 512 TK 211 chi phÝ nguyªn gi¸ TSC§ (Doanh thu lµ gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n Ghi t¨ng s¶n xuÊt phÈm chuyÓn thµnh TSC§ sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh) phÊt sinh TK 111, 112, 331 … s¬ ®å 08: s¬ ®å h¹ch to¸n t¨ng tsc® h÷u h×nh do mua s¾m tr¶ trËm tr¶ gãp TK 111.112 TK 331 §Þnh kú thanh to¸n tiÒn TK 211 Tæng sè tiÒn Nguyªn gi¸ ghi theo gi¸ mua ph¶i thanh to¸n tr¶ tiÒn ngay t¹i thêi ®iÓm mua TK 242 TK 635 L·i §Þnh kú ph©n bæ dÇn vµo chi phÝ tr¶ chËm theo sè l·i tr¶ chËm, tr¶ gãp ®Þnh kú TK 133 ThuÕ GTGT s¬ ®å 09 s¬ ®å h¹ch to¸n mua tsc® h÷u h×nh díi h×nh thøc trao ®æi kh«ng t¬ng tù 1. Khi ®a TSC§ ®i trao ®æi: TK 211 Ghi gi¶m nguyªn gi¸ TSC§ ®a ®i trao ®æi TK811 Gi¸ trÞ cßn l¹i 14 TK 214 Gi¸ trÞ hao mßn 2. Khi nhËn ®îc TSC§ h÷u h×nh do trao TK 711 TK 131 GÝa trÞ hîp lý TSC§HH ®a ®i trao ®æi vµ thuÕ GTGT TK 333.11 ThuÕ GTGT nÕu cã TK 711 Gi¸ trÞ hîp lý cña TSC§HH nhËn vÒ vµ thuÕ GTGT (nÕu cã) TK 133 ThuÕ GTGT (nÕu cã) TK 111, 112 NhËn sè tiÒn ph¶i thu thªm thanh to¸n sè tiÒn ph¶i tr¶ thªm s¬ ®å 10 s¬ ®å h¹ch to¸n mua tsc® h÷u h×nh díi h×nh thøc trao ®æi t¬ng tù TK 211 Nguyªn gi¸ TSC§HH ®a ®i trao ®æi TK 214 Gi¸ trÞ hao mßn TSC§ h÷u h×nh ®a ®i trao ®æi TK 211 Nguyªn gi¸ TSC§HH nhËn vÒ (Ghi theo GTCL cña TSC§HH ®a ®i trao ®æi) s¬ ®å 11: s¬ ®å h¹ch to¸n mua tsc® h÷u h×nh lµ nhµ cöa, vËt kiÕn tróc g¾n liÒn víi quyÒn sö dông ®Êt, ®a vµo sö dông ngay cho sxkd TK 111, 112, 331… Ghi t¨ng TSC§ h÷u h×nh (Chi tiÕt nhµ cöa, vËt kiÕn tróc) TK 211 TK 213 Ghi t¨ng TSC§ v« h×nh (Chi tiÕt quyÒn sö dông ®Êt) TK 133 ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ (nÕu cã) s¬ ®å 12: s¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m tsc® h÷u h×nh do thanh lý, nhîng b¸n TK 211 TK 214 15 Nguyªn gi¸ TSC§ GTHM cña TSC§ TK 333.1 TK 811 ThuÕ GTGT ph¶i nép (nÕu cã) TK 711 GTCL cña TSC§ TK111, 112, 152… Thu nhËp tõ thanh lý nhîng b¸n TSC§ C¸c chi phÝ thanh lý nhîng b¸n TSC§ s¬ ®å 13: s¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m tsc® h÷u h×nh do gãp vèn liªn doanh Vèn gãp ®îc ®¸nh gi¸ cao h¬n gi¸ trÞ cßn l¹i: TK 211 TK 412 Nguyªn gi¸ TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ Chªnh lÖch gi¸ trÞ vèn gãp > gi¸ trÞ cßn l¹i Vèn gãp ®îc ®¸nh gi¸ thÊp h¬n gi¸ trÞ cßn l¹i: TK 211 Nguyªn gi¸ TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ TK 214 TK 222 TK 214 TK 222 TK 412 Chªnh lÖch gi¸ trÞ vèn gãp < gi¸ trÞ cßn l¹i s¬ ®å 14: s¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m tsc® h÷u h×nh do tr¶ l¹i vèn gãp liªn doanh Gi¸ trÞ TSC§ tr¶ l¹i cao h¬n GTCL: TK 211 TK 412 Nguyªn gi¸ TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ TK 411 Chªnh lÖch gi¸ trÞ tr¶ l¹i > gi¸ trÞ cßn l¹i Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ Gi¸ trÞ TSC§ tr¶ l¹i thÊp h¬n GTCL: TK 211 Nguyªn gi¸ TSC§ TK 214 TK 214 Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ Chªnh lÖch gi¸ trÞ tr¶ l¹i < gi¸ trÞ cßn l¹i TK 222 TK 412 16 s¬ ®å 15: s¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m tsc® hh do bÞ mÊt, thiÕu ph¸t hiÖn khi kiÓm kª Cha x¸c ®Þnh ®îc nguyªn nh©n: TK 211 TK 214 Nguyªn gi¸ TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ TK 138.1 Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ thiÕu mÊt cha râ nguyªn nh©n X¸c ®Þnh ®îc nguyªn nh©n vµ cã quyÕt ®Þnh xö lý: TK 211 TK 214 Nguyªn gi¸ TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ TK 138.8 Sè tiÒn ngêi ph¹m lçi ph¶i båi thêng TK 811 PhÇn tæn thÊt ®îc tÝnh vµo chi phÝ TK 415 PhÇn bï ®¾p tõ quü dù phßng tµi chÝnh s¬ ®å 16: s¬ ®å h¹ch to¸n ®¸nh gi¸ gi¶m tsc® h÷u h×nh TK 211 TK 412 §iÒu chØnh gi¶m nguyªn gi¸ TSC§HH TK 214 §iÒu chØnh gi¸ trÞ hao mßn TSC§HH s¬ ®å 17: TK 211 s¬ ®å h¹ch to¸n ®¸nh gi¸ gi¶m tsc® h÷u h×nh Gi¸ trÞ hao mßn luü tÕ cña TSC§ h÷u h×nh Nguyªn gi¸ Gi¸ trÞ cßn l¹i TK 214 TK 242 17 TSC§HH gi¶m (nÕu GTCL lín ph©n bæ nhiÒu n¨m) TK 627, 641, 64 Gi¸ trÞ cßn l¹i (nÕu GTCL nhá tÝnh mét lÇn vµo CPSXKD) s¬ ®å 18: s¬ ®å h¹ch to¸n tsc® thuª tµi chÝnh (H¹ch to¸n l¹i bªn ®i thuª) Khi thùc hiÖn hîp ®ång thuª TSC§ thuª tµi chÝnh: TK 211 Tæng sè nî ph¶i tr¶ TK 212 Nguyªn gi¸ TSC§ TK 133 Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ thiÕu mÊt cha râ nguyªn nh©n Khi kÕt thóc hîp ®ång thuª, nÕu bªn ®i thuª cha ®îc chuyÓn giao quyÒn sö dông TSC§HH: TK 212 TK 211 ChuyÓn giao nguyªn gi¸ TK 111, 112 Sè tiÒn ph¶i chi thªm (nÕu cã) TK 214.1 TK 214.2 ChuyÓn giao gi¸ trÞ hao mßn NÕu tr¶ l¹i TSC§HH cho bªn cho thuª: TK 211 TK 214.2 Ghi gi¶m nguyªn gi¸ TSC§ thuª tµi chÝnh TK 242 Gi¸ trÞ cßn l¹i lín TK627, 641, 642 Gi¸ trÞ cßn l¹i nhá s¬ ®å 19: s¬ ®å kÕ to¸n tsc® thuª ho¹t ®éng T¨ng nguyªn gi¸ TSC§ thª khi nhËn TK 111, 112, 331 TK 001 Gi¶m nguyªn gi¸ TSC§ thª khi tr¶ TK 627, 641, 642 TiÒn thuª TSC§ ph¶i tr¶ hoÆc ®· tr¶ theo tõng kú TK 142, 242 TiÒn thuª tr¶ mét lÇn ph¶i ph©n bæ nhiÒu lÇn ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ §Þnh kú ph©n bæ tiÒn thuª vµo chi phÝ bé phËn sö dông TSC§ TK 133 18 s¬ ®å 20: s¬ ®å kÕ to¸n cho thuª tsc® tµi chÝnh (H¹ch to¸n t¹i bªn cho thuª) TK 211 TK 228 Gi¸ trÞ TSC§ cho thuª TC TK 635 Chi phÝ cho ho¹t ®éng cho thuª TC TK 228 Gi¸ trÞ hao mßn TK 515 TK 111, 112 Thu nhËp tõ ho¹t ®éng cho thuª TK 333 Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ nhËn l¹i khi ký kÕt hîp ®ång ThuÕ GTGT s¬ ®å 21: s¬ ®å kÕ to¸n cho thuª tsc® ho¹t ®éng TK 214 TK 635 KhÊu hao TSC§ cho thuª TK 111, 112 Chi phÝ cho thuª kh¸c TK 515 TK 111, 112, 331 Doanh thu cho thuª Tæng tiÒn cho thuª TK 333.1 ThuÕ GTGT ph¶i nép s¬ ®å 22: s¬ ®å kÕ to¸n söa ch÷a thêng xuyªn tsc® TK 334, 338, 152… TK 627, 641, 642… C¸c chi phÝ xöa ch÷a thêng xuyªn ph¸t sinh s¬ ®å 23: s¬ ®å kÕ to¸n söa ch÷a lín tsc® TH1: Theo ph¬ng thøc söa ch÷a tù lµm. Doanh nghiÖp kh«ng trÝch tríc chi phÝ söa ch÷a lín TSC§: TK 152, 153… TK 241.3 TK 242 C¸c chi phÝ söa NÕu ph¶i ph©n bæ ch÷a ph¸t sinh sang n¨m sau TK 627, 641, 642 Ph©n bæ vµo bé phËn sö dông theo ®Þnh kú Doanh nghiÖp cã trÝch tríc chi phÝ söa ch÷a lín TSC§: 19 TK 152, 153… TK 241.3 C¸c chi phÝ söa ch÷a ph¸t sinh TK 335 KÕt chuyÓn chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh TK 627, 641, 642 TrÝch tríc chi phÝ söa ch÷a TSC§ Xö lý chªnh lÖch nÕu sè trÝch tríc < chi phÝ thùc tÕ Xö lý chªnh lÖch nÕu sè trÝch tríc < chi phÝ thùc tÕ TH2: Theo ph¬ng thøc söa ch÷athuª ngoµi. Doanh nghiÖp kh«ng trÝch tríc chi phÝ söa ch÷a lín TSC§: TK 152, 153… TK 241.3 TK 242 C¸c chi phÝ söa NÕu ph¶i ph©n bæ ch÷a ph¸t sinh TK 133 sang n¨m sau TK 627, 641, 642 Ph©n bæ vµo bé phËn sö dông theo ®Þnh kú ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ Doanh nghiÖp cã trÝch tríc chi phÝ söa ch÷a lín TSC§: TK 152, 153… TK 241.3 Gi¸ thanh to¸n cho bªn nhËn söa ch÷a TK 335 K/c chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh TK 627, 641, 642 TrÝch tríc chi phÝ söa ch÷a TSC§ Xö lý chªnh lÖch nÕu sè trÝch tríc < chi phÝ thùc tÕ TK 133 ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ Xö lý chªnh lÖch nÕu sè trÝch tríc < chi phÝ thùc tÕ s¬ ®å 24: s¬ ®å kÕ to¸n khÊu hao vµ hao mßn tsc® TK 211 TK 214 Gi¶m TSC§ ®· khÊu hao TK 222, 128 Gãp vèn liªn doanh cho thuª tµi chÝnh TK 627, 641, 642 TrÝch khÊu hao TSC§ GTHM TK 241.2 TK 411 TK 111, 338… TK 211 KhÊu hao nép cÊp trªn nÕu kh«ng ®îc hoµn l¹i GTCL NhËn l¹i tµi s¶n néi bé ®· khÊu hao TK 009 20