Tài liệu Bài giảng chhẩn đoán và điều trị sốt xuất huyết dengue ở trẻ em

CHẨN ĐOÁN & ĐIỀU TRỊ SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE Ở TRẺ EM TS. BS. Nguyễn Thanh Hùng 5% Hoäi chöùng soác Dengue (DSS) SXH Dengue (DHF) Soát Dengue (DF) Soát khoâng phaân bieät ñöôïc Khoâng trieäu chöùng (95%) * Dengue virus * Truyeàn beänh bôûi Aedes- aegypti 1. Muoãi ñoát ngöôøi laønh truyeàn virus töø tuyeán nöôùc boït muoãi sang 2. Virus nhaân leân trong cô quan ñích 3. Virus gaây nhieãm teá baøo baïch caàu vaø heä baïch huyeát 4. Virus ñöôïc phoùng thích vaø löu haønh trong maùu Biểu hiện lâm sàng chính nhiễm Dengue Thất thoát huyết tương SỐT DENGUE Có hoặc Không Xuất huyết SXH DENGUE Có hoặc Không Sốc (Sốc SXH) Nhieãm virus Dengue Roái loaïn ñoâng maùu Thaát thoaùt huyeát töông *Coâ ñaë c maù u *TDMP *Baù ng buï ng Soác  theå tích Töû vong DIC Giaûm TC Beä nh lyù thaø nh maï ch Xuaát huyeát Töông quan giöaõ sinh beä nh hoï c vaø trieäu chöùng laâm saøng trong SXH Dengue (Hung and Thanh, 2002) Tình hình SXHD ở các tỉnh phía Nam, 2006-2011 Số chết Tỉ lệ TVong (%o) Năm Số BN Mắc/ 105 dân 2006 66896 205 62 0.93 2007 88244 264 81 0.92 2008 82592 248 90 1.09 2009 73816 221 74 1.00 2010 74040 213 80 1.08 2011 60418 173 59 0.98 (CT SXH QG, 2011) 1 Days of illness Temperature 2 3 4 5 6 7 8 9 10 40 Shock Dehydration Bleeding Potential clinical issues Reabsorption Fluid overload Organ Impairment Platelet Laboratory changes Hematocrit Viraemia Serology and virology Course of dengue illness Febrile Critical Recovery Plasma leakage Feb.22 CLINICAL DENGUE COURSE (WHO, 2009) WHO & TDR: New Dengue Guidelines: translating research into practice The 2nd edition (1997) The new edition (2009 A collaboration of the wider dengue group at WHO & WHO Regional Offices & more than 70 international dengue experts (Olaf Horstick, TDR, Geneva, Switzerland) The Revised WHO dengue case classification, 2009 Dengue case classification by severity Without with warning signs Criteria for dengue ± warning signs Probable dengue Live in/travel to dengue endemic area. Fever and 2 of the following criteria: • Nausea, vomiting • Rash • Aches and pains • Tourniquet test positive • Leucopenia • Any warning sign Laboratory confirmed dengue Warning signs* • Abdominal pain or tenderness • Persistent vomiting • Clinical fluid accumulation • Mucosal bleed • Lethargy; restlessness • Liver enlargement >2cm • Laboratory: Increase in HCT concurrent with rapid decrease in platelet count (important when no sign of plasma leakage) * Requiring strict observation and medical intervention Severe dengue 1.Severe plasma leakage 2.Severe haemorrhage 3.Severe organ impairment Criteria for severe dengue 1. Severe plasma leakage leading to: • Shock (DSS) • Fluid accumulation with respiratory distress 2. Severe bleeding as evaluated by clinician 3. Severe organ involvement • Liver: AST or ALT>=1000 • CNS: Impaired consciousness • Heart and other organs WHO/TDR 2009 Dengue ± warning signs HƯỚNG DẪN CHẨN ĐOÁN, ĐIỀU TRỊ SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE ( Theo QĐ số 458/QĐ-BYT ngày 16 tháng 02 năm 2011 của Bộ trưởng Bộ Y tế) MUÏC TIEÂU 1. Neâu ñöôïc caùc trieäu chöùng LS, CLS SXH Dengue. 2. Neâu ñöôïc t/chuaån chaån ñoaùn SXH, vaø caùch phaân ñoä SXH. 3. Thöïc hieän toát xöû trí bn SXH Dengue I. DẤU HiỆU LS-CLS SXH DENGUE Laâm saøng: * Soát cao: 2- 7 ngaøy. * Xuaát huyeát: Daáu daây thaét, XH töï nhieân... * Soác Xeùt nghieäm: * TC  100.000/ mm3 * Hct taêng  20 % bt hoaëc Daáu hieäu thaát thoaùt huyeát töông (TDMP, baùng buïng) Clinical findings of DHF patients Fever Petechiae GI bleeding 4.4 ±0.9 days (2-7 days) 57% 12% Gum bleeding 7% Epistaxis 14% Hepatomegaly 86-98% Shock 27% (Lan, Hung et al. (1998). Dengue Bulletin, 22:150-161) SOÁT CAO - daáu hieäu quan troïng 39- 40C, 2 - 7 ngaøy. 39- 40C Soát cao- daáu hieäu haèng ñònh/SXH • Thôøi gian soát: • * Treû lôùn: 4,41 ± 0,92 ngaøy (2-7) • * Nhuõ nhi: 5,2 ± 1,8 ngaøy (2-13) Xuaát huyeát Petechiae 57%, chaûy maùu muõi 14%, chaûy maùu chaân raêng 7%, XHTH 12% Daáu daây thaét (tourniquet test): (HAmax + HA min) 2 / 5 phuùt (+) khi > 20 chaám XH/ 1 inch vuoâng. 2.5 cm Gan to- Toån thöông gan * Gan to 87-94%. * Gan to ñau: saép vaøo soác. Thailand, gan to 85-93% (Kalayanarooj,2000); ôû Philippines, India 4-20% (Hayes et al.,1988, Agarwal et al.,1999) Soác SXH- Nguyeân nhaân haøng ñaàu gaây töû vong SOÁC SXH (Dengue Shock syndrome, DSS) Daáu hieäu cuûa SXH Soác: Böùt röùt, tay chaân laïnh, Maïch nhanh nheï, HA keïp hoaëc M=0, HA=0. * Soác giaûm theå tích, N3-6. * 7580 ca soác SXH, 1991-2000 (28% bn) * 85 % ca vaøo soác N4-5 khi heát soát. Nhuõ nhi: 39% coøn soát khi soác.