Tài liệu Xk thị lợn ở tổng cty chăn nuôi vn

Môc lôc Môc lôc ................................................................................................ 1 Lêi nãi ®Çu .......................................................................................... 3 Ch-¬ng I. Lý luËn vÒ xuÊt khÈu ............................................................ 5 I. Lý luËn vÒ xuÊt khÈu. ...................................................................... 5 I.1. Kh¸i niÖm vÒ xuÊt khÈu. ........................................................ 5 I.2. C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu. ........................................................ 5 I.3. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu ............................................ 9 I.4. Nh÷ng biÖn ph¸p më réng xuÊt khÈu. .................................. 11 II. Vai trß cña ch¨n nu«i vµ xuÊt khÈu thÞt lîn ë ViÖt Nam. ............ 19 Ch-¬ng II Thùc tr¹ng t×nh h×nh ch¨n nu«i vµ xuÊt khÈu thÞt lîn ë tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam ................................................................ 22 I. Giíi thiÖu vÒ Tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam .......................... 22 I.1. VÒ c¬ cÊu tæ chøc: ................................................................ 22 I.2. VÒ c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý v¨n phßng Tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam ...................................................................... 23 I.3. Chøc n¨ng nhiÖm vô, ngµnh nghÒ kinh doanh chñ yÕu cña Tæng c«ng ty Ch¨n nu«i VN: ........................................................ 25 II. T×nh h×nh ch¨n nu«i lîn ë Tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam ... 29 II.1. Khã kh¨n .............................................................................. 29 II.2. T×nh h×nh ch¨n nu«i lîn ë Tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam. 29 III. T×nh h×nh xuÊt khÈu thÞt lîn ë Tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam 30 1 III.1. T×nh h×nh xuÊt khÈu thÞt lîn ë Tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam tõ n¨m 1996 - 1999............................................................... 30 III.2. Nh÷ng khã kh¨n, h¹n chÕ cña viÖc xuÊt khÈu thÞt lîn ......... 33 Ch-¬ng III. Nh÷ng biÖn ph¸p ®Èy m¹nh ch¨n nu«i vµ xuÊt khÈu thÞt lîn ë Tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam ............................................. 37 I. Ph-¬ng h-íng ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam trong giai ®o¹n 2000 - 2005 ................................................................ 37 I.1. VÒ ch¨n nu«i ........................................................................ 37 I.2. VÒ xuÊt nhËp khÈu ............................................................... 39 II. Nh÷ng gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh ch¨n nu«i lîn giai ®o¹n 2000 - 2005 40 III. Nh÷ng biÖn ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu thÞt lîn ë Tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam giai ®o¹n 2000 - 2005 ........................................ 44 III.1. Gi¶i ph¸p vÒ c«ng nghÖ chÕ biÕn. ........................................ 44 III.2. Gi¶i ph¸p vÒ xuÊt khÈu ......................................................... 45 III.3. Gi¶i ph¸p vÒ vèn................................................................... 47 III.4. Gi¶i ph¸p vÒ tæ chøc xuÊt khÈu ............................................ 48 III.5. Gi¶i ph¸p vÒ thó y: ............................................................... 49 III.6. KiÕn nghÞ biÖn ph¸p ®Èy m¹nh ch¨n nu«i vµ xuÊt khÈu thÞt lîn ë Tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam ....................................... 49 KÕt luËn ............................................................................................. 52 Phô lôc ............................................................................................... 54 Tµi liÖu tham kh¶o .......................................................................... 55 2 Lêi nãi ®Çu NÒn kinh tÕ ViÖt Nam lµ nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn nh-ng vÉn lÊy ph¸t triÓn n«ng nghiÖp lµm c¬ b¶n. Trong ph¸t triÓn n«ng nghiÖp th× ngµnh ch¨n nu«i cã vai trß rÊt quan träng. N¨m 1996, Tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam ®-îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 862/NN-TCCB/Q§ ngµy 21/6/1996 cña Bé tr-ëng Bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n trªn c¬ së s¾p xÕp l¹i 53 xÝ nghiÖp vµ c«ng ty. Ban ®Çu thµnh lËp Tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam gÆp nhiÒu khã kh¨n v× trong sè 53 doanh nghiÖp thµnh viªn, phÇn lín ®Òu gÆp khã kh¨n vÒ tµi chÝnh, cã xÝ nghiÖp ®ang ®øng trªn bê cña sù gi¶i thÓ, cã liªn doanh ®ang ngÊp nghÐ cña sù ph¸ s¶n. MÆc dï vËy, ban l·nh ®¹o Tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam ®· cïng víi toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong Tæng c«ng ty ®· ®-a Tæng c«ng ty tån t¹i, dÇn dÇn ®øng v÷ng vµ cã uy tÝn trong viÖc kinh doanh. MÆt hµng chñ yÕu cña Tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam lµ ch¨n nu«i gµ, lîn, bß, dª, cõu mµ träng t©m lµ ch¨n nu«i lîn ®Ó lÊy thÞt xuÊt khÈu. ThÞ tr-êng xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty tr-íc kia lµ Liªn x« cò hiÖn nay lµ thÞ tr-êng Nga vµ tiÕn tíi lµ thÞ tr-êng NhËt, T©y ¢u vµ Hång K«ng. Trong nh÷ng n¨m qua bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu, ho¹t ®éng s¶n xuÊt, xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty cßn cã nh÷ng mÆt h¹n chÕ. §Ó ®Èy 3 m¹nh s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu trong thêi gian tíi, Tæng c«ng ty cßn ph¶i ®-¬ng ®Çu víi nh÷ng khã kh¨n vµ th¸ch thøc. Do vËy em ®· chän chuyªn ®Ò thùc tËp: “C¸c biÖn ph¸p ®Èy m¹nh ch¨n nu«i vµ xuÊt khÈu thÞt lîn ë Tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam.” Chuyªn ®Ò gåm 3 ch-¬ng: Ch-¬ng I. Lý luËn vÒ xuÊt khÈu Ch-¬ng II. Thùc tr¹ng t×nh h×nh ch¨n nu«i vµ xuÊt khÈu thÞt lîn ë tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam Ch-¬ng III. Nh÷ng biÖn ph¸p ®Èy m¹nh ch¨n nu«i vµ xuÊt khÈu thÞt lîn ë Tæng c«ng ty ch¨n nu«i ViÖt Nam 4 Ch-¬ng I. Lý luËn vÒ xuÊt khÈu I. Lý luËn vÒ xuÊt khÈu. I.1. Kh¸i niÖm vÒ xuÊt khÈu. XuÊt nhËp khÈu lµ ho¹t ®éng kinh doanh bu«n b¸n trªn ph¹m vi quèc tÕ. XuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng b¸n hµng ho¸ ra n-íc ngoµi, nã kh«ng ph¶i lµ hµnh vi b¸n hµng riªng lÎ mµ lµ hÖ thèng b¸n hµng cã tæ chøc c¶ bªn trong lÉn bªn ngoµi nh»m môc tiªu lîi nhuËn, thóc ®Èy s¶n xuÊt hµng hãa ph¸t triÓn, chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ, æn ®Þnh vµ tõng b-íc n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n. XuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng kinh doanh dÔ ®em l¹i hiÖu qu¶ ®ét biÕn. Më réng xuÊt khÈu ®Ó t¨ng thu ngo¹i tÖ, t¹o ®iÒu kiÖn cho nhËp khÈu vµ thóc ®Èy c¸c ngµnh kinh tÕ h-íng theo xuÊt khÈu, khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ më réng xuÊt khÈu ®Ó gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ t¨ng thu ngo¹i tÖ. I.2. C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu. Víi chñ tr-¬ng ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh xuÊt khÈu, hiÖn nay c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu ®ang ¸p dông nhiÒu h×nh thøc xuÊt khÈu kh¸c nhau. D-íi ®©y lµ nh÷ng h×nh thøc xuÊt khÈu chñ yÕu: I.2.1 XuÊt khÈu trùc tiÕp §©y lµ nh÷ng h×nh thøc ®¬n vÞ ngo¹i th-¬ng ®Æt mua s¶n phÈm cña ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong n-íc (mua ®øt), sau ®ã xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm ®ã ra n-íc ngoµi víi danh nghÜa lµ hµng cña ®¬n vÞ m×nh. C¸c b-íc tiÕn hµnh nh- sau: 5 - Ký hîp ®ång néi: Mua vµ tr¶ tiÒn hµng cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong n-íc. - Ký hîp ®ång ngo¹i: Giao hµng vµ thanh to¸n tiÒn hµng víi bªn n-íc ngoµi. H×nh thøc nµy cã ®Æc ®iÓm lµ lîi nhuËn kinh doanh xuÊt khÈu hµng ho¸ thu ®-îc th-êng cao h¬n h×nh thøc kh¸c. §¬n vÞ ngo¹i th-¬ng ®øng ra víi vai trß lµ ng-êi b¸n trùc tiÕp, do ®ã nÕu hµng cã quy c¸ch phÈm chÊt tèt sÏ n©ng cao ®-îc uy tÝn ®¬n vÞ. Tuy vËy, tr-íc hÕt nã ®ßi hái ®¬n vÞ xuÊt khÈu ph¶i cã vèn lín, øng tr-íc ®Ó thu hµng nhÊt lµ nh÷ng hîp ®ång cã gi¸ trÞ lín ®ång thêi møc rñi ro lín nh- hµng kÐm chÊt l-îng, sai quy c¸ch phÈm chÊt, hµng bÞ khiÕu n¹i, thanh to¸n chËm hoÆc hµng n«ng s¶n do thiªn tai mÊt mïa thÊt th-êng nªn ký hîp ®ång xong kh«ng cã hµng ®Ó xuÊt khÈu, hoÆc do tr-ît gi¸ tiÒn, do l·i xuÊt ng©n hµng t¨ng I.2.2 XuÊt khÈu uû th¸c Trong h×nh thøc xuÊt khÈu uû th¸c, ®¬n vÞ ®øng ra víi vai trß trung gian xuÊt khÈu, lµm thay ®¬n vÞ s¶n xuÊt (bªn cã hµng) lµm nh÷ng thñ tôc cÇn thiÕt ®Ó xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ h-ëng phÇn tr¨m phÝ uû th¸c theo gi¸ trÞ hµng xuÊt khÈu. C¸c b-íc tiÕn hµnh nh- sau: + Ký hîp ®ång uû th¸c xuÊt khÈu víi c¸c ®¬n vÞ trong n-íc. + Ký hîp ®ång víi bªn n-íc ngoµi, giao hµng vµ thanh to¸n + NhËn phÝ uû th¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong n-íc. 6 ¦u ®iÓm chÝnh cña h×nh thøc xuÊt khÈu nµy lµ møc ®é rñi ro thÊp, tr¸ch nhiÖm Ýt, ng-êi ®øng ra xuÊt khÈu kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm sau cïng. §Æc biÖt kh«ng cÇn huy ®éng vèn ®Ó mua hµng, tuy h-ëng chi phÝ nh-ng nhËn tiÒn nhanh, cÇn Ýt thñ tôc vµ t-¬ng ®èi tin cËy. I.2.3 XuÊt khÈu gia c«ng uû th¸c. §¬n vÞ ngo¹i th-¬ng ®øng ra nhËn hµng hoÆc b¸n thµnh phÈm vÒ cho xÝ nghiÖp gia c«ng sau ®ã thu håi thµnh phÈm xuÊt l¹i cho bªn ngoµi. §¬n vÞ nµy h-ëng phÇn tr¨m phÝ uû th¸c vµ gia c«ng. PhÝ nµy ®-îc tho¶ thuËn tr-íc víi xÝ nghiÖp trong n-íc. C¸c b-íc tiÕn hµnh nh- sau: + Ký hîp ®ång uû th¸c xuÊt khÈu víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong + Ký hîp ®ång gia c«ng víi bªn n-íc ngoµi vµ nhËp nguyªn + Giao nguyªn liÖu gia c«ng (®Þnh møc kü thuËt ®· ®-îc tho¶ n-íc. liÖu. thuËn gi¸n tiÕp gi÷a c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong n-íc víi bªn n-íc ngoµi) . + XuÊt khÈu thµnh phÈm cho bªn n-íc ngoµi. + Thanh to¸n phÝ gia c«ng cho ®¬n vÞ s¶n xuÊt. H×nh thøc nµy cã -u ®iÓm lµ kh«ng cÇn bá vèn vµo kinh doanh nh-ng ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ t-¬ng ®èi cao, rñi ro thÊp, thanh to¸n kh¸ b¶o ®¶m v× ®Çu ra ch¾c ch¾n. Nh-ng ®ßi hái lµm nh÷ng thñ tôc s¶n 7 xuÊt, c¸n bé kinh doanh ph¶i cã nhiÒu kinh nghiªm trong nghiÖp vô nµy, kÓ c¶ trong viÖc gi¸m s¸t c«ng tr×nh thi c«ng. I.2.4 Bu«n b¸n ®èi l-u (hµng ®æi hµng). §©y lµ ph-¬ng thøc giao dÞch mµ trong ®ã xuÊt khÈu kÕt hîp chÆt chÏ víi nhËp khÈu, ng-êi b¸n hµng ®ång thêi lµ ng-êi mua hµng, l-îng hµng trao ®æi cã gi¸ trÞ t-¬ng ®-¬ng. ¥ ®©y môc ®Ých xuÊt khÈu kh«ng ph¶i nh¨m hu vÒ l-îng ngo¹i tÖ mµ nh»m thu vÒ mét l-îng hµng cã gi¸ trÞ xÊp xØ gi¸ trÞ l« hµng xuÊt. Cã nhiÒu lo¹i h×nh bu«n b¸n ®èi l-u: hµng ®æi hµng (¸p dông phæ biÕn), trao ®æi bï trõ (mua ®èi l-u, chuyÓn giao nghÜa vô ..) - Trong h×nh thøc trao ®æi hµng ho¸, hai bªn trao ®æi trùc tiÕp nh÷ng hµng ho¸, dÞch vô cã gi¸ trÞ t-¬ng ®èi mµ kh«ng dïng tiÒn lµm trung gian. VÝ dô 12 tÊn cµ phª ®æi mét lÊy 1 « t«. - Trong h×nh thøc trao ®æi bï trõ cã thÓ lµ h×nh thøc xuÊt khÈu liªn kÕt ngay víi nhËp khÈu ngay trong hîp ®ång cã thÓ bï trõ tr-íc hoÆc bï trõ song song. - Trong nghiÖp vô mua b¸n ®èi l-u, th-êng mét bªn giao thiÕt bÞ cho bªn kia råi mua l¹i thµnh phÈm hoÆc b¸n thµnh phÈm. I.2.5 XuÊt khÈu theo nghÞ ®Þnh th-. §©y lµ h×nh thøc xuÊt khÈu hµng ho¸ (th-êng lµ hµng tr¶ nî) ®-îc ký theo nghÞ ®inh th- gi÷a hai chÝnh phñ. XuÊt theo h×nh thøc nµy cã nh÷ng -u ®iÓm nh-: kh¶ n¨ng thanh to¸n ch¾c ch¾n (do Nhµ n-íc tr¶ cho ®¬n vÞ xuÊt khÈu), gi¸ c¶ hµng ho¸ nh×n chung dÔ chÊp nh©n. 8 Víi c¸c h×nh thøc xuÊt khÈu nh- trªn, viÖc ¸p dông h×nh thøc nµy cßn tuú thuéc b¶n th©n doanh nghiÖp xuÊt khÈu (kh¶ n¨ng tµi chÝnh, hiÖu qu¶ kinh doanh) vµ ph¶i ®¸p øng ®-îc yªu cÇu cña c¶ hai bªn s¶n xuÊt, gia c«ng trong n-íc còng nh- n-íc ngoµi. I.3. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu Nh- ®· biÕt, xuÊt khÈu lµ ph-¬ng thøc ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ, më réng xuÊt khÈu lµ ®Ó t¨ng thu thªm nguån ngo¹i tÖ, t¹o ®iÒu kiÖn cho nhËp khÈu vµ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng. I.3.1 XuÊt khÈu t¹o nguån vèn chñ yÕu cho nhËp khÈu C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, ®Êt n-íc ®ßi hái ph¶i cã sè vèn lín, rÊt lín ®Ó nhËp khÈu m¸y mãc, thiÕt bÞ, kü thuËt, v©t t- vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn. Nguån vèn ®Ó nhËp khÈu cã thÓ ®-îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån. Tuy nhiªn, trong c¸c nguån vèn nh- ®Çu t- n-íc ngoµi, vay nî, nguån viÖn trî ... còng ph¶i tr¶ b»ng c¸ch nµy hay c¸ch kh¸c. §Ó nhËp khÈu, nguån vèn quan träng nhÊt lµ tõ xuÊt khÈu. XuÊt khÈu quyÕt ®Þnh qui m« vµ tèc ®é t¨ng cña nhËp khÈu. I.3.2 XuÊt khÈu gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ sang nÒn kinh tÕ h-íng ngo¹i. Thay ®æi c¬ cÊu s¶n xuÊt vµ tiªu dïng mét c¸ch cã lîi nhÊt, ®ã lµ thµnh qu¶ cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ ë n-íc ta lµ phï hîp víi xu h-íng ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Sù t¸c ®éng cña xuÊt khÈu víi s¶n xuÊt vµ chuyÓn dich c¬ cÊu kinh tÕ cã thÓ ®-îc nh×n nhËn theo c¸c h-íng sau: 9 - XuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm trong n-íc ra n-íc ngoµi. + XuÊt ph¸t tõ nhu cÇu cña thÞ tr-êng thÕ giíi ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm mµ c¸c n-íc cÇn. §iÒu ®ã cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. + XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ngµnh liªn quan cã c¬ héi ph¸t triÓn thuËn lîi. + XuÊt khÈu t¹o ra nh÷ng kh¶ n¨ng më réng thÞ tr-êng tiªu thô, cung cÊp ®Çu vµo cho s¶n xuÊt, khai th¸c tèi ®a s¶n xuÊt trong n-íc. + XuÊt khÈu t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò kinh tÕ - kü thuËt nh»m ®æi míi th-êng xuyªn n¨ng lùc s¶n xuÊt trong n-íc. Nãi c¸ch kh¸c, xuÊt khÈu lµ c¬ së t¹o thªm vèn vµ kü thuËt, c«ng nghÖ tiªn tiÕn tõ thÕ giíi bªn ngoµi vµo ViÖt Nam nh»m hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ n-íc ta. + Th«ng qua xuÊt khÈu, hµng ho¸ cña ViÖt Nam sÏ tham gia vµo cuéc c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng thÕ giíi vÒ gi¸ c¶ vµ chÊt l-îng. Cuéc c¹nh tranh nµy ®ßi hái ph¶i tæ chøc l¹i s¶n xuÊt cho phï hîp víi nhu cÇu cña thÞ tr-êng. + XuÊt khÈu cßn ®ái hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n ®æi míi vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt, ®iÒu kiÖn, n©ng cao chÊt l-îng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh. 10 I.3.3 XuÊt khÈu t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n. Tr-íc hÕt, s¶n xuÊt hµng ho¸ xuÊt khÈu thu hót hµng triÖu lao ®éng, t¹o ra nguån vèn ®Ó nhËp khÈu vËt phÈm tiªu dïng thiÕt yÕu phôc vô ®êi sèng nh©n d©n. I.3.4 XuÊt khÈu lµ c¬ së ®Ó më réng vµ thóc ®Èy c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i ë n-íc ta. XuÊt khÈu vµ c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i ®· lµm cho nÒn kinh tÕ n-íc ta g¾n chÆt h¬n víi ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. Th«ng th-êng ho¹t ®éng xuÊt khÈu ra ®êi sím h¬n c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i kh¸c nªn nã thóc ®Èy c¸c quan hÖ nµy ph¸t triÓn. Ch¼ng h¹n xuÊt khÈu vµ s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu thóc ®Èy quan hÖ tiªu dïng, ®Çu t-, vËn t¶i quèc tÕ ... §Õn l-ît chÝnh c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i l¹i t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc më réng xuÊt khÈu. I.4. Nh÷ng biÖn ph¸p më réng xuÊt khÈu. ThÞ tr-êng cho xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam còng nh- nhiÒu n-íc kh¸c lu«n lu«n gÆp khã kh¨n. VÊn ®Ò thÞ tr-êng kh«ng ph¶i chØ lµ vÊn ®Ò cña riªng mét n-íc n¯o m¯ trë th¯nh “vÊn ®Ò träng yÕu” cða nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. V× vËy viÖc h×nh thµnh mét hÖ thèng c¸c biÖn ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu trë thµnh trë thµnh c«ng cô quan träng nhÊt ®Ó chiÕm lÜnh thÞ tr-êng n-íc ngoµi. Môc ®Ých cña c¸c biÖn ph¸p nµy lµ nh»m t¨ng c-êng s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu víi nh÷ng chi phÝ thÊp t¹o ®iÒu kiÖn cho ng-êi xuÊt khÈu c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng thÕ giíi. Gåm 3 biÖn ph¸p chÝnh: 11  Nhãm biÖn ph¸p liªn quan ®Õn tæ chøc nguån hµng, c¶i tiÕn c¬ cÊu xuÊt khÈu.  Nhãm biÖn ph¸p tµi chÝnh.  Nhãm biÖn ph¸p thÓ chÕ - tæ chøc. I.4.1 C¸c biÖn ph¸p c¬ b¶n ®Ó t¹o nguån hµng vµ c¶i tiÕn c¬ cÊu xuÊt khÈu. I.4.1.1 X©y dùng c¸c mÆt hµng chñ lùc. Hµng chñ lùc lµ lo¹i hµng chiÕm vÞ chÝ quyÕt ®Þnh trong kim ng¹ch xuÊt khÈu do cã thÞ tr-êng ngoµi n-íc vµ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt trong n-íc thuËn lîi. Ngoµi hµng chñ lùc cßn cã hµng quan träng vµ hµng thø yÕu. Hµng quan träng lµ hµng kh«ng chiÕm tû träng lín trong kim ng¹ch xuÊt khÈu, nh-ng ®èi víi tõng thÞ tr-êng tõng ®Þa ph-¬ng l¹i cã vÞ trÝ quan träng. Hµng thø yÕu gåm nhiÒu lo¹i, kim ng¹ch cña chóng kh«ng nhá Hµng xuÊt khÈu ®-îc h×nh thµnh nh- thÕ nµo ?. Tr-íc hÕt nã ®-îc h×nh thµnh qua qu¸ tr×nh th©m nhËp vµo thÞ tr-êng n-íc ngoµi, qua nh÷ng cuéc cä s¸t c¹nh tranh m·nh liÖt trªn thÞ tr-êng thÕ giíi, vµ nã kÐo theo viÖc tæ chøc s¶n xuÊt trong n-íc trªn quy m« lín víi chÊt l-îng vµ ®ßi hái cao cña ng-êi tiªu dïng. NÕu ®øng v÷ng ®-îc th× mÆt hµng ®ã liªn tôc ph¸t triÓn. V× vËy, ®Ó cã mét mÆt hµng chñ lùc ra ®êi Ýt nhÊt cÇn cã 3 ®iÒu kiÖn c¬ b¶n: 12  Cã thÞ tr-êng tiªu thô t-¬ng ®èi æn ®Þnh vµ lu«n c¹nh tranh ®-îc trªn thÞ tr-êng ®ã.  Cã nguån lùc ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt vµ s¶n xuÊt víi chi phÝ thÊp ®Ó thu ®-îc lîi nhuËn trong bu«n b¸n.  Cã khèi l-îng kim ng¹ch lín trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ®Êt n-íc. VÞ trÝ cña mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc kh«ng ph¶i lµ cè ®Þnh. Mét mÆt hµng ë thêi ®iÓm nµy cã thÓ coi lµ mét mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc, nh-ng ë thêi ®iÓm kh¸c th× kh«ng. ViÖc x©y dùng c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cã ý nghÜa lín ®èi viÖc më réng quy m« s¶n xuÊt trong n-íc, trªn c¬ së ®ã kÐo theo viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h-íng c«ng nghiÖp ho¸, më réng vµ lµm phong phó thÞ tr-êng néi ®Þa t¨ng nhanh kim ng¹ch xuÊt khÈu. §Ó h×nh thµnh ®-îc mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc, Nhµ n-íc cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch -u tiªn hç trî trong viÖc nhanh chãng cã ®-îc nh÷ng mÆt hµng chñ lùc. C¸c biÖn ph¸p vµ chÝnh s¸ch -u tiªn cã thÓ lµ thu hót vèn ®Çu t- trong vµ ngoµi n-íc vµ c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh ... cho viÖc x©y dùng c¸c mÆt hµng chñ lùc. I.4.1.2 §Èy m¹nh gia c«ng hµng xuÊt khÈu. - Gia c«ng lµ sù c¶i tiÕn ®Æc biÖt cña c¸c thuéc tÝnh riªng cña c¸c ®èi t-îng lao ®éng ®-îc tiÕn hµnh mét c¸ch s¸ng t¹o vµ cã ý thøc nh»m ®¹t ®-îc mét gi¸ trÞ sö dông míi nµo ®ã 13 - Gia c«ng xuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng mµ mét bªn gäi lµ bªn ®Æt hµng - giao nguyªn vËt liÖu, cã khi c¶ m¸y mãc thiÕt bÞ vµ chuyªn gia cho bªn kia gäi lµ bªn nhËn gia c«ng. Khi ho¹t ®éng nµy v-ît ra khái biªn giíi quèc gia th× gäi lµ gia c«ng xuÊt khÈu. + Lîi Ých cña gia c«ng xuÊt khÈu.  Qua gia c«ng xuÊt khÈu, kh«ng nh÷ng chóng ta cã ®iÒu kiÖn gi¶i phãng c«ng ¨n viÖc lµm cho nh©n d©n mµ cßn gãp phÇn t¨ng thu nhËp quèc d©n vµ ®Æc biÖt lµ t¨ng nguån thu ngo¹i tÖ cho ®Êt n-íc.  Thóc ®Èy c¸c c¬ së s¶n xuÊt trong n-íc nhanh chãng thÝch øng víi ®ßi hái cña thÞ tr-êng thÕ giíi, gãp phÇn c¶i tiÕn c¸c quy tr×nh s¶n xuÊt trong n-íc theo kÞp tr×nh ®é quèc tÕ.  T¹o ®iÒu kiÖn th©m nhËp thÞ tr-êng c¸c n-íc trong ®iÒu kiÖn h¹n chÕ nhËp khÈu do c¸c n-íc ®Ò ra.  Kh¾c phôc khã kh¨n do thiÕu nguyªn vËt liÖu ®Ó s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu , ®Æc biÖt lµ trong ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ. Tranh thñ vèn vµ kü thuËt cña n-íc ngoµi. I.4.1.3 T¨ng c-êng ®Çu t- cho xuÊt khÈu §Çu t- cho xuÊt khÈu lµ ph¶i ®Çu t- vèn, x©y dùng thªm nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt míi ®Ó t¹o ra nguån hµng dåi dµo, tËp trung cã chÊt l-îng cao, ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ. §Çu t- nh- thÕ nµo ®Ó ®¹t ®-îc hiÖu qu¶ cao Tû lÖ phÇn tr¨m gia t¨ng xuÊt khÈu so víi khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: 14 Tû lÖ % (hµng n¨m)= Gi¸ trÞ gia t¨ng xuÊt khÈu hµng n¨m x 100% KhÊu hao hµng n¨m Møc ®é sö dông vèn= Tæng sè vèn ®Çu t- (®ång ng-êi) Sè lao ®éng sö dông N¨ng suÊt lao ®éng = Gi¸ trÞ s¶n l-îng (®ång/ng-êi) Sè lao ®éng sö dông Trªn ®©y lµ 1 sè c«ng thøc tÝnh hiÖu qu¶ cña viÖc ®Çu t-. I.4.1.4 LËp khu chÕ xuÊt. Khu chÕ xuÊt lµ mét l·nh ®Þa c«ng nghiÖp chuyªn m«n ho¸ dµnh riªng ®Ó s¶n xuÊt phôc vô xuÊt khÈu, t¸ch khái chÕ ®é th-¬ng m¹i vµ thuÕ quan cña n-íc së t¹i, ë ®ã ¸p dông chÕ ®é th-¬ng m¹i tù do. ViÖc lËp khu chÕ xuÊt cã thÓ mang l¹i lîi Ých sau:  Thu hót ®-îc vèn vµ c«ng nghÖ.  T¨ng c-êng kh¶ n¨ng xuÊt khÈu t¹i chç.  Gãp phÇn lµm cho nÒn kinh tÕ n-íc chñ nhµ hoµ nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ c¸c n-íc trong khu vùc. I.4.2 Nhãm c¸c biÖn ph¸p tµi chÝnh, tÝn dông nh»m khuyÕn khÝch s¶n xuÊt vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. §Ó khuyÕn khÝch s¶n xuÊt ChÝnh phñ ®· sö dông nhiÒu biÖn ph¸p nh»m më réng xuÊt khÈu chiÕm lÜnh thÞ tr-êng, nh÷ng biÖn ph¸p chñ yÕu:  TÝn dông xuÊt khÈu. 15  Trî cÊp xuÊt khÈu.  ¸p dông chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i hîp lý.  MiÔn gi¶m thuÕ vµ hoµn thuÕ. I.4.2.1 Nhµ n-íc ®¶m b¶o tÝn dông cho xuÊt khÈu. §Ó chiÕm lÜnh ®-îc thÞ tr-êng n-íc ngoµi, nhiÒu doanh nghiÖp thùc hiÖn viÖc b¸n chÞu vµ tr¶ chËm, hoÆc d-íi h×nh thøc tÝn dông hµng ho¸ víi l·i suÊt -u ®·i ®èi víi ng-êi mua hµng n-íc ngoµi. ViÖc b¸n hµng nµy th-êng gÆp nhiÒu rñi ro (c¸c nguyªn nh©n kinh tÕ, chÝnh trÞ) dÉn ®Õn sù mÊt vèn. Trong tr-êng hîp nµy, ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp m¹nh d¹n xuÊt khÈu hµng ho¸, Nhµ n-íc ®øng ra b¶o hiÓm ®Òn bï nÕu bÞ mÊt vèn. Tû lÖ ®Òn bï cã thÓ ®Õn 100% vèn bÞ mÊt, th-êng tû lÖ ®Òn bï kho¶ng 60 -70 % kho¶n tÝn dông ®Ó doanh nghiÖp ph¶i cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng khi hÕt thêi h¹n tÝn dông. H×nh thøc nµy kh¸ phæ biÕn trong chÝnh s¸ch ngo¹i th-¬ng cña nhiÒu n-íc ®Ó më réng xuÊt khÈu chiÕm lÜnh thÞ tr-êng. I.4.2.2 Nhµ n-íc thùc hiÖn trî cÊp tÝn dông xuÊt khÈu Nhµ n-íc trùc tiÕp cho n-íc ngoµi vay vèn víi l·i suÊt -u ®·i ®Ó n-íc vay sö dông sè tiÒn ®ã mua hµng cña n-íc cho vay. Nguån vèn cho vay th-êng kÌm theo c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cã lîi cho n-íc cho vay. - H×nh thøc nµy cã t¸c dông: 16  Gióp doanh nghiÖp ®Èy m¹nh ®-îc xuÊt khÈu v× cã s½n thÞ  C¸c n-íc cho vay th-êng lµ c¸c n-íc cã tiÒm lùc kinh tÕ, tr-êng. h×nh thøc nµy trªn khÝa c¹nh nµo ®ã gióp cho c¸c n-íc nµy gi¶i quyÕt ®-îc t×nh tr¹ng d- thõa hµng ho¸ trong n-íc. - Nhµ n-íc cÊp tÝn dông cho c¸c doanh nghiÖp trong n-íc. NhiÒu ch-¬ng tr×nh ph¸t triÓn xuÊt khÈu kh«ng thÓ thiÕu ®-îc viÖc cÊp tÝn dông cña ChÝnh phñ theo ®iÒu kiÖn -u ®·i. §iÒu ®ã lµm gi¶m chi phÝ xuÊt khÈu cho doanh nghiÖp. C¸c ng©n hµng th-êng hç trî c¸c ch-¬ng tr×nh xuÊt khÈu b»ng c¸ch cÊp tÝn dông ng¾n h¹n trong giai ®o¹n tr-íc vµ sau khi giao hµng. Cã 2 lo¹i tÝn dông: - TÝn dông tr-íc khi giao hµng. Lo¹i tÝn dông nµy cÇn cho ng-êi xuÊt khÈu ®Ó ®¶m b¶o cho c¸c kho¶n chi phÝ: mua nguyªn vËt liÖu s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu; s¶n xuÊt bao b× xuÊt khÈu; chi phÝ vËn chuyÓn hµng ho¸ ra c¶ng, s©n bay ®Ó xuÊt khÈu; tr¶ tiÒn b¶o hiÓm, thuÕ … - TÝn dông sau khi giao hµng: §©y lµ lo¹i tÝn dông do ng©n hµng cÊp d-íi h×nh thøc mua (chiÕt khÊu) hèi phiÕu xuÊt khÈu hoÆc b»ng c¸ch t¹m øng theo c¸c chøng tõ hµng ho¸. - Trî cÊp xuÊt khÈu lµ h×nh thøc -u ®·i mµ Nhµ n-íc dµnh cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu khi b¸n hµng ho¸ ra n-íc ngoµi. Cã 2 lo¹i: + Trî cÊp trùc tiÕp: ¸p dông thuÕ suÊt -u ®·i ®èi víi hµng xuÊt khÈu, miÔn gi¶m thuÕ ®èi víi c¸c nhµ xuÊt khÈu. 17 + Trî cÊp gi¸n tiÕp: dïng ng©n s¸ch Nhµ n-íc ®Ó giíi thiÖu, qu¶ng c¸o, triÓn l·m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c giao dÞch xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp. I.4.2.3 ChÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i Nhµ n-íc dïng tû gi¸ hèi ®o¸i ®Ó khèng chÕ xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu . §Ó khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, Nhµ n-íc sÏ gi¶m gi¸ trÞ ®ång tiÒn néi tÖ xuèng ®Ó gi¸ thµnh mét sè s¶n phÈm h¹ vµ nh- vËy mÆt hµng xuÊt khÈu sÏ c¹nh tranh víi thÞ tr-êng n-íc ngoµi h¬n I.4.2.4 MiÔn gi¶m thuÕ vµ hoµn thuÕ Theo luËt quèc héi n-íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam th«ng qua ngµy 26/12/1991, vµ nghÞ ®Þnh sè 110/H§BT ngµy 31/2/1992 h-íng dÉn thi hµnh luËt thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ nhËp khÈu th× c¸c hµng ho¸ sau ®-îc miÔn gi¶m thuÕ vµ gi¶m thuÕ: Hµng xuÊt khÈu ®-îc miÔn thuÕ Hµng xuÊt khÈu tr¶ nî n-íc ngoµi cña ChÝnh phñ. Hµng lµ vËt t-, nguyªn liÖu nhËp khÈu ®Ó gia c«ng cho n-íc ngoµi vµ xuÊt khÈu theo c¸c hîp ®ång gia c«ng cho n-íc ngoµi. ………… Hµng xuÊt khÈu ®Ó t¸i xuÊt, t¹m xuÊt t¸i nhËp ®Ó dù héi chî triÓn l·m. I.4.3 Nhãm biÖn ph¸p thÓ chÕ - tæ chøc Nhµ n-íc th-êng t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp th©m nhËp thÞ tr-êng n-íc ngoµi b»ng c¸c viÖc sau: 18 LËp viÖn nghiªn cøu cung cÊp th«ng tin cho c¸c nhµ xuÊt khÈu LËp c¸c c¬ quan Nhµ n-íc ë n-íc ngoµi ®Ó nghiªn cøu t¹i chç t×nh h×nh thÞ tr-êng hµng ho¸, th-¬ng nh©n vµ chÝnh s¸ch cña n-íc së t¹i Nhµ n-íc ®øng ra ký kÕt c¸c hiÖp ®inh th-¬ng m¹i hiÖp ®Þnh hîp t¸c, kü thuËt, vay nî, viÖn trî…Trªn c¬ së ®ã ®Ó thóc ®Èy xuÊt khÈu. II. Vai trß cña ch¨n nu«i vµ xuÊt khÈu thÞt lîn ë ViÖt Nam. §èi víi nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp lµ chñ yÕu th× viÖc ph¸t triÓn ngµnh ch¨n nu«i thµnh ngµnh mòi nhän, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, tØ träng gi¸ trÞ ch¨n nu«i trong c¬ cÊu tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®-îc n©ng lªn ®¸ng kÓ, ®Õn nay ®· ®¹t møc 20,5 - 21,2%. V× lµ ngµnh mòi nhän cña ViÖt Nam nªn hÇu hÕt c¸c hé gia ®×nh ë n«ng th«n ViÖt Nam ®Òu ch¨n nu«i gµ lîn, bß, dª... mµ lîn lµ chñ yÕu. NhiÒu hé gia ®×nh më réng quy m« ch¨n nu«i, t¹o khèi l-îng hµng ho¸ lín. ë mét sè vïng c¸c trang tr¹i ch¨n nu«i nhá vµ võa ®· ®-îc h×nh thµnh. N¾m b¾t ®-îc vai trß to lín cña viÖc ch¨n nu«i lîn ®Ó xuÊt khÈu thÞt lîn sang thÞ tr-êng n-íc ngoµi lµ mét viÖc quan träng nªn Nhµ n-íc ta ®· ®Çu t- ®óng møc vµo viÖc ch¨n nu«i lîn. Mét sè trang tr¹i vµ hîp t¸c x· nu«i lîn víi quy m« lín ®· ®-îc më ra liªn kÕt víi c¸c trung t©m khoa häc ®Ó ¸p dông c¸c thµnh tùu khoa häc, kü thuËt trong kh©u lai t¹o gièng, chän gièng, phßng trõ bÖnh tËt, t¨ng kh¶ n¨ng chÕ biÕn ra c¸c s¶n phÈm ch¨n nu«i tõ lîn ®¹t chÊt l-îng cao phôc vô 19 kh«ng nh÷ng cho ng-êi tiªu dïng trong n-íc mµ cßn xuÊt khÈu nhiÒu ra thÞ tr-êng thÕ giíi. ChÝnh v× nhËn thøc ®ã mµ gièng lîn thuÇn chñng cña ViÖt Nam lµ gièng lîn Øn, cã tû lÖ n¹c cao, thÞt th¬m nh-ng träng l-îng thÊp (kho¶ng 40kg/con), kh¶ n¨ng phßng bÖnh kh«ng cao ®· ®-îc lai t¹o víi gièng lîn siªu n¹c cã träng l-îng cao, kh¶ n¨ng phßng bÖnh cao cña gièng lîn B¾c Kinh, gièng lîn B¹ch Nga ®Ó cho ra mét gièng lîn m¯ ta th­êng gäi l¯ “gièng lîn lai kinh tÕ”. Gièng lîn n¯y cã träng l-îng tõ 85 - 120 kg, cho ra s¶n phÈm thÞt lîn tèt ®¹t tiªu chuÈn qu«c tÕ, ta míi cã thÓ c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng quèc tÕ ®Ó xuÊt khÈu ®-îc thÞt lîn. §©y lµ mét mÆt hµng chÝnh trong viÖc xuÊt khÈu cña ngµnh n«ng nghiÖp ViÖt Nam. Mét n¨m ViÖt Nam xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm tõ thÞt lîn (lîn ®«ng l¹nh: 10 000 tÊn/n¨m; lîn t-¬i: 3000 tÊn/n¨m; c¸c s¶n phÈm ®-îc chÕ biÕn 30 000 tÊn/n¨m) sang thÞ tr-êng Nga, SNG, Hång K«ng, NhËt B¶n... Lîi nhuËn thu ®-îc tõ viÖc xuÊt khÈu thÞt lîn ra n-íc ngoµi ®¹t 1,2 triÖu USD/ n¨m. Doanh thu tõ viªc xuÊt khÈu thÞt lîn ra c¸c thÞ tr-êng quèc tÕ ®¹t 15 triÖu USD/n¨m (n¨m 1997). So víi toµn ngµnh ch¨n nu«i, doanh thu vµ lîi nhuËn tõ viÖc xuÊt khÈu thÞt lîn ra n-íc ngoµi lµ kh¸ cao v× hiÖn nay chñ yÕu ViÖt Nam míi chØ xuÊt khÈu ®-îc c¸c s¶n phÈm tõ thÞt lîn vµ thÞt gµ. B¶ng d-íi ®©y thÓ hiÖn tû lÖ t¨ng tr-ëng vµ xuÊt khÈu thÞt tõ ngµnh ch¨n nu«i. 20