ĈҤI HӐC QUӔC GIA TP.HCM
75ѬӠ1*ĈҤI HӐC BÁCH KHOA
Ĉ2¬11*ӐC VY VY
XÂY DӴ1*3+ѬѪ1*3+È3Ĉӎ1+/ѬӦNG
THUӔC BҦO Vӊ THӴC VҰT NHÓM NEREISTOXIN
TRÊN NӄN GҤO VÀ HӖ TIÊU
Chuyên ngành: Kӻ thuұt hóa hӑc
Mã sӕ: 8520301
LUҰ19Ă17+Ҥ&6Ƭ
TP. HӖ CHÍ MINH, tháng 01 QăP2022
&Ð1*75Î1+ĈѬӦ&+2¬17+¬1+7Ҥ,
75ѬӠ1*ĈҤ,+Ӑ&%È&+.+2$±Ĉ+4*-HCM
&iQEӝKѭӟQJGүQNKRDKӑF 76+XǤQK.KiQK'X\
&iQEӝFKҩPQKұQ[pW 3*6760DL+XǤQK&DQJ
&iQEӝFKҩPQKұQ[pW TS. /r9NJ+j
/XұQYăQWKҥFVƭÿѭӧFEҧRYӋWҥL7UѭӡQJĈҥLKӑF%iFK.KRDĈHQG Tp. HCM
ngày 15 tháng 01 QăP2022
7KjQKSKҫQ+ӝLÿӗQJÿiQKJLiOXұQYăQWKҥFVƭJӗP
1. &KӫWӏFK 3*6761JX\ӉQ7Kӏ3KѭѫQJ3KRQJ
2. 7KѭNê 761JX\ӉQ7UҫQ9NJ
3. 3KҧQELӋQ 3*6760DL+XǤQK&DQJ
4. 3KҧQELӋQ 76/r9NJ+j
5. Ӫ\YLrQ 763KDQ1JX\ӉQ4XǤQK$QK
;iFQKұQFӫD&KӫWӏFK+ӝLÿӗQJÿiQKJLi/9Yj7UѭӣQJ.KRDTXҧQOêFKX\rQ
QJjQKVDXNKLOXұQYăn ÿã ÿѭӧFVӱDFKӳD QӃXFy
&+Ӫ7ӎ&++Ӝ,ĈӖ1*
75ѬӢ1*.+2$ .Ӻ7+8Ұ7+Ï$+Ӑ&
.
i
ĈҤI HӐC QUӔC GIA TP.HCM
CӜNG HÒA XÃ HӜI CHӪ 1*+Ƭ$9,ӊT NAM
75ѬӠ1*ĈҤI HӐC BÁCH KHOA
Ĉӝc lұp - Tӵ do - Hҥnh phúc
NHIӊM VӨ LUҰ19Ă17+Ҥ&6Ƭ
+ӑWrQKӑFYLrQ ĈRjQ1JӑF9\9\06+9
1Jj\WKiQJQăPVLQK
1ѫLVLQK 4Xҧng Ngãi
&KX\rQQJjQK .ӻWKXұWKyDKӑF0mVӕ 8520301
I. 7Ç1Ĉӄ TÀI:
TiӃng ViӋt: Xây dӵQJSKѭѫQJSKiSÿӏQKOѭӧng thuӕc bҧo vӋ thӵc vұt nhóm
nereistoxin trên nӅn gҥo và hӗ tiêu
TiӃng Anh: Quantitative determination of nereistoxin chemical family pesticide
residues in rice and pepper
II. NHIӊM VӨ VÀ NӜI DUNG:
Xây dӵQJSKѭѫQJSKiSÿӏQKOѭӧng thuӕc bҧo vӋ thӵc vұt nhóm nereistoxin
Khҧo sát trên hai nӅn mүu gҥo và hӗ tiêu
ThҭPÿӏQKSKѭѫQJSKiS
ѬӟFOѭӧQJÿӝ NK{QJÿҧm bҧRÿRFӫDSKѭѫQJSKiS
III. NGÀY GIAO NHIӊM VӨ: 06/09/2021
IV. NGÀY HOÀN THÀNH NHIӊM VӨ: 12/12/2021
V. CÁN BӜ +ѬӞNG DҮN: TS. HuǤnh Khánh Duy
7S+&0QJj\WKiQJQăP
CÁN BӜ +ѬӞNG DҮN
CHӪ NHIӊM BӜ 0Ð1Ĉ¬27ҤO
75ѬӢNG KHOA KӺ THUҰT HÓA HӐC
ii
LӠI CҦ0Ѫ1
LӡLÿҫu tiên, tôi xin chân thành cҧPѫQÿӃn TS HuǤnh Khánh Duy, thҫ\ÿmtұn
WuQKJL~Sÿӥ, hӛ trӧ YjKѭӟng dүn tôi trong quá trình thӵc hiӋn luұQYăQ7{LFNJQJ[LQ
bày tӓ lòng biӃWѫQÿӃn tҩt cҧ quý thҫy cô công tác tҥi Khoa Kӻ thuұt Hóa hӑFÿmWұn
tình giҧng dҥy và cung cҩp nhӳng kiӃn thӭc chuyên môn rҩt bә ích trong suӕt thӡi gian
tôi theo hӑc.
Tôi xin gӱi lӡi cҧPѫQÿӃn các anh chӏ ÿӗng nghiӋp và Trung tâm KiӇPÿӏnh và
Khҧo nghiӋm Thuӕc bҧo vӋ thӵc vұt phía Nam ÿmKӛ trӧ, tҥRÿLӅu kiӋn tӕt nhҩWÿӇ tôi
hoàn thành tӕt luұQYăQQj\
Cuӕi cùng tôi xin cҧPѫQJLDÿuQKÿmOX{Qӣ bên cҥQKÿӝng viên, ӫng hӝ và là
chӛ dӵa vӳng chҳc cho tôi. CҧPѫQQKӳQJQJѭӡi bҥQÿmOX{QJL~Sÿӥ, hӛ trӧ tôi trong
suӕt quá trình thӵc hiӋn luұQYăQ
;LQFKkQWKjQKFiPѫQ!
iii
TÓM TҲT
ĈӅ WjL ÿm [k\ GӵQJ SKѭѫQJ SKiS ÿӏQK Oѭӧng thuӕc bҧo vӋ thӵc vұt nhóm
nereistoxin bao gӗm nereistoxin, cartap, thiocyclam và thiosultap trong nӅn mүu gҥo và
hӗ tiêu bҵng kӻ thuұt sҳc ký lӓQJJKpSÿҫu dò khӕi phә tӭ cӵF3KѭѫQJSKiSVӱ dөng
cӝt sҳc kí EC 125/2 NUCLEODUR HILIC (3 µm, 125 x 2 mm) vӟi hӋ SKDÿӝng ACN,
dung dӏch 5mM amonium format và 0,1% axit formic'ѭOѭӧng thuӕc BVTV trong
mүXÿѭӧc chiӃt bҵng dung dӏch ACN:H2O (1:1) chӭa 1% axit formic, dӏch chiӃt mүu
ÿѭӧc làm sҥch bҵng cӝt chiӃt pha rҳn GCB-500 PJ3KѭѫQJSKiSÿmÿѭӧc thҭPÿӏnh vӅ
tính chӑn lӑFÿѭӡng chuҭn, giӟi hҥn phát hiӋn, giӟi hҥn ÿӏQKOѭӧQJYjÿӝ chính xác.
3KѭѫQJSKiSSKkQWtFKFKRÿӝ thu hӗi trong khoҧng 70-ÿӝ lһp lҥi 2-ÿӝ tái
lһp nӝi bӝ 10-15%. Giӟi hҥn phát hiӋQYjÿӏQKOѭӧng lҫQOѭӧt là 0,003 và 0,01 mg/kg.
Ĉӝ NK{QJÿҧm bҧRÿRFӫa nereistoxin, cartap, thiocyclam và thiosultap lҫQOѭӧt là 40,
40, 36 và 42%3KѭѫQJSKiS có khҧ QăQJ áp dөQJÿӇ phân tích các mүu xuҩt nhұp khҭu
FNJQJQKѭFKѭѫQJWUuQKJLiPViWDQWRjQWKӵc phҭm nӝLÿӏa.
ASTRACT
A method was developed for determination of nereistoxin chemical family pesticide
residues. The scope of method include nereistoxin, cartap, thiocyclam and thiosultap in
rice and pepper by performance liquid chromatography with mass spectrometry. The
sample was extracted with 1% axit formic axetonitril-Qѭӟc (1:1,v/v) by ultrasonic,
cleaned-up by solid-phase extraction (SPE) using graphitized carbon black (GCB) and
then determined by HPLC-MS/MS. The separation was performed using EC 125/2
NUCLEODUR HILIC (3 µm, 125 x 2 mm) column, with a mobile phase comprising
ACN : 0,1% axit formic and 5mM ammonium formate in water. The method was
validated for selectivity, calibration curve, limit of detection, limit of quantification,
matrix effect, precision and accuracy. The recovery ranged from 70-120%, repeatability
2-16%, and internal reproducibility 10-15%. The limits of detection and quantification
were 0,003 and 0,01 mg/kg, respectively. The expanded uncertainty for nereistoxin,
cartap, thiocyclam and thiosultap were 40, 40, 36 and 42%, respectively. The method is
applicable to analyse import and export samples as well as the domestic food safety
monitoring program.
iv
LӠ,&$0Ĉ2$1
7{L[LQFDPÿRDQÿk\OjF{QJWUuQKQJKLrQFӭu khoa hӑc cӫDULrQJW{LYjFKѭDtӯng
ÿѭӧc sӱ dөQJÿӇ bҧo vӋ mӝt hӑc vӏ nào. Mӑi sӵ JL~Sÿӥ cho viӋc thӵc hiӋn nghiên cӭu
Qj\ÿmÿѭӧc cҧPѫQFiFVӕ liӋu sӱ dөng phân tích trong luұn án có nguӗn gӕc và trích
dүQU}UjQJWKHRÿ~QJTX\ÿӏnh.
TP.Hӗ &Kt0LQKQJj\WKiQJQăP
Tác giҧ
ĈRjQ1Jӑc Vy Vy
v
MӨC LӨC
LӠI CҦ0Ѫ1 ................................................................................................................. iii
TÓM TҲT....................................................................................................................... iv
ASTRACT ...................................................................................................................... iv
MӨC LӨC ...................................................................................................................... vi
DANH MӨC HÌNH ........................................................................................................ x
DANH MӨC BҦNG ..................................................................................................... xii
DANH MӨC PHӨ LӨC .............................................................................................. xiv
DANH MӨC CHӲ VIӂT TҲT ..................................................................................... xv
ĈҺT VҨ1Ĉӄ .................................................................................................................1
&+ѬѪ1* TӘNG QUAN .........................................................................................2
1.1.
THUӔC BҦO Vӊ THӴC VҰT ..........................................................................2
1.1.1.
Thuӕc bҧo vӋ thӵc vұt ........................................................................................2
1.1.2.
Phân loҥi thuӕc BVTV .......................................................................................5
1.2.
THUӔC BҦO Vӊ THӴC VҰT NHÓM NEREISTOXIN ...............................7
1.2.1.
Nereistoxin .........................................................................................................8
1.2.2.
Cartap .................................................................................................................8
1.2.3.
Thiocyclam.........................................................................................................9
1.2.4.
Thiosultap...........................................................................................................9
1.3.
NGUYÊN NHÂN TӖ1'Ѭ7+8ӔC BVTV TRONG NÔNG SҦN ............10
1.3.1.
'ѭOѭӧng thuӕc BVTV trong nông sҧn có nguӗn gӕc thӵc vұt .......................10
1.3.2.
Nguyên nhân tӗQGѭWKXӕc BVTV trong nông sҧn ..........................................11
1.4.
MӜT SӔ NGHIÊN CӬ8Ĉӎ1+/ѬӦNG THUӔC BҦO Vӊ THӴC VҰT
NHÓM NEREISTOXIN .............................................................................................12
1.5.
3+ѬѪ1*3+È33+Æ17Ë&+ SҲC KÝ LӒNG KӂT HӦ3ĈҪU DÒ
KHӔI PHӘ ...................................................................................................................13
1.5.1.
Sҳc ký lӓng .......................................................................................................13
1.5.2.
Ĉҫu dò khӕi phә ...............................................................................................15
vi
Thông sӕ ÿiQKJLiKLӋu quҧ SKѭѫQJSKiSVҳc ký ............................................17
1.5.3.
1.6.
THҬ0Ĉӎ1+3+ѬѪ1*3+È3 ......................................................................18
1.6.1.
7tQKÿһc hiӋu....................................................................................................18
1.6.2.
Khoҧng tuyӃn tính, khoҧng làm viӋFYjÿѭӡng chuҭn.....................................18
1.6.3.
Giӟi hҥn phát hiӋn (LOD) và giӟi hҥQÿӏQKOѭӧng (LOQ) ..............................21
1.6.4.
Ĉӝ chính xác ....................................................................................................23
1.6.4.1.
Ĉӝ chөm .......................................................................................................23
1.6.4.2.
Ĉӝ ÿ~QJ ........................................................................................................24
1.7.
ѬӞ&/ѬӦ1*ĈӜ .+Ð1*ĈҦM BҦ2Ĉ2 .................................................26
1.7.1.
ĈӏQKQJKƭD ........................................................................................................26
1.7.2.
ĈӏQKOѭӧQJÿӝ NK{QJÿҧm bҧRÿRtӯ dӳ liӋu phê duyӋWSKѭѫQJSKiS ............26
1.7.2.1.
Nghiên cӭXÿӝ chөm- Tính uprecision ..............................................................27
1.7.2.2.
Nghiên cӭXÿӝ ÿ~QJ- Tính ubias ....................................................................29
&+ѬѪ1* NӜ,'81*9¬3+ѬѪ1*3+È31*+,Ç1&ӬU ..........................31
2.1.
ĈӔ,7ѬӦNG VÀ NӜI DUNG NGHIÊN CӬU ..............................................31
2.1.1.
ĈӕLWѭӧng nghiên cӭu ......................................................................................31
2.1.2.
Nӝi dung nghiên cӭu ........................................................................................32
2.2.
THIӂT Bӎ, DӨNG CӨ VÀ HÓA CHҨT .........................................................32
2.3.
3+ѬѪ1*3+È31*+,Ç1&ӬU THӴC NGHIӊM .....................................35
KhҧRViWÿLӅu kiӋn thӵc hiӋn sҳc kí lӓng ghép detector khӕi phә ...................35
2.3.1.
2.3.1.1.
TӕLѭXPҧnh khӕi các hoҥt chҩt....................................................................35
2.3.1.2.
3KDWƭQK .........................................................................................................35
2.3.1.3.
Khҧo sát thӡi gian әQÿӏnh cӫa dung dӏch chuҭn..........................................38
KhҧRViWÿLӅu kiӋn xӱ lí mүu ...........................................................................39
2.3.2.
2.3.2.1.
Khҧo sát dung môi chiӃt ...............................................................................40
2.3.2.2.
KhҧRViWSKѭѫQJSKiSOjPVҥch ...................................................................41
2.4.
2.4.1.
THҬ0Ĉӎ1+3+ѬѪ1*3+È3 ......................................................................45
Tính chӑn lӑc ...................................................................................................46
vii
2.4.2.
Ĉѭӡng chuҭn ....................................................................................................46
2.4.3.
Giӟi hҥn phát hiӋn (LOD) và giӟi hҥQÿӏQKOѭӧQJÿӏQKOѭӧng (LOQ) ............47
2.4.4.
Ĉӝ lһp lҥi ..........................................................................................................48
2.4.5.
Ĉӝ tái lһp .........................................................................................................48
2.5.
ѬӞ&/ѬӦNG ĈӜ .+Ð1*ĈҦM BҦ2Ĉ2 .................................................48
2.5.1.
Ĉӝ NK{QJÿҧm bҧRÿRFӫDÿӝ chөm-uprecision....................................................48
2.5.2.
Ĉӝ NK{QJÿҧm bҧRÿRFӫDÿӝ ÿ~QJ-ubias ..........................................................49
2.5.2.1.
Ĉӝ chӋch cӫDÿӝ thu hӗi ...............................................................................49
2.5.2.2.
Ĉӝ NK{QJÿҧm bҧRÿRFӫa thӇ tích thêm chuҭn............................................49
2.5.2.3.
Ĉӝ NK{QJÿҧm bҧRÿRFӫa nӗQJÿӝ chuҭn ...................................................50
&+ѬѪ1* KӂT QUҦ VÀ BÀN LUҰN ................................................................52
3.1.
Ĉ,ӄU KIӊN VҰN HÀNH THIӂT Bӎ SҲC KÝ GHÉP KHӔI PHӘ ............52
3.1.1.
TӕLѭXPҧnh khӕi các hoҥt chҩt .......................................................................52
3.1.2.
3KDWƭQK ............................................................................................................54
3.2.
KӂT QUҦ KHҦO SÁT THӠI GIAN Ә1ĈӎNH CӪA DUNG DӎCH
CHUҬN.........................................................................................................................57
3.2.1.
Dung dӏch chuҭn làm viӋc, 1 Pg/mL................................................................57
3.2.2.
Dung dӏch chuҭn trung gian, 10 Pg/mL ...........................................................59
3.3.
KHҦ26È7Ĉ,ӄU KIӊN XӰ LÝ MҮU .........................................................65
3.3.1.
Dung môi chiӃt mүu .........................................................................................65
3.3.2.
TӍ lӋ dung môi chiӃWYjOѭӧng mүu ..................................................................75
3.3.3.
Quy trình làm sҥch mүu ...................................................................................78
3.3.3.1.
Cӝt chiӃt pha rҳn ...........................................................................................78
3.3.3.2.
ChiӃt pha rҳn phân tán ..................................................................................80
3.4.
3+ѬѪ1*3+È3;Ӱ LÝ MҮU .......................................................................83
3.5.
THҬ0Ĉӎ1+3+ѬѪ1*3+È3 ......................................................................85
3.5.1.
Tính chӑn lӑc ...................................................................................................85
3.5.2.
Ĉѭӡng chuҭn ....................................................................................................90
viii
3.5.3.
Giӟi hҥn phát hiӋn và giӟi hҥQÿӏQKOѭӧng ......................................................93
3.5.4.
Ĉӝ lһp lҥi ..........................................................................................................99
3.5.5.
Ĉӝ tái lһp nӝi bӝ ............................................................................................ 100
3.6.
ѬӞ&/ѬӦ1*ĈӜ .+Ð1*ĈҦM BҦ2Ĉ2 .............................................. 102
3.6.1.
Ĉӝ NK{QJÿҧm bҧRÿRFӫDÿӝ chөm-uprecision................................................. 102
3.6.2.
Ĉӝ NK{QJÿҧm bҧRÿRFӫDÿӝ ÿ~QJ-ubias ....................................................... 103
3.6.2.1.
Ĉӝ chӋch cӫDÿӝ thu hӗi ............................................................................ 103
3.6.2.2.
Ĉӝ NK{QJÿҧm bҧRÿRFӫa thӇ tích thêm chuҭn......................................... 103
3.6.2.3.
Ĉӝ NK{QJÿҧm bҧRÿRFӫa nӗQJÿӝ chuҭn ................................................ 104
&+ѬѪ1* KӂT LUҰN VÀ KIӂN NGHӎ .......................................................... 106
4.1.
KӂT LUҰN ..................................................................................................... 106
4.2.
KIӂN NGHӎ .................................................................................................... 107
TÀI LIӊU THAM KHҦO........................................................................................ 108
PHӨ LӨC .................................................................................................................. 113
ix
DANH MӨC HÌNH
Hình 1.1: Công thͱc c̭u t̩o nereistoxin ................................................................................... 8
Hình 1.2: Công thͱc c̭u t̩o cartap ........................................................................................... 8
Hình 1.3: Công thͱc c̭u t̩o thiocyclam .................................................................................... 9
Hình 1.4: Công thͱc c̭u t̩o thiosultap ..................................................................................... 9
Hình 1.5: Hình minh h͕DSHDNNpRÿX{L ................................................................................... 17
Hình 2.1: C̭u trúc trên b͉ m̿t c͡t HILIC ............................................................................... 36
+uQK &˯FK͇ W˱˯QJWiFFͯa các hͫp ch̭WFyÿ͡ phân cc cao vͣi c͡t hypercarb ............ 37
+uQK &˯FK͇ W˱˯QJWiFFͯa các hͫp ch̭t kém phân cc vͣi c͡t hypercarb ..................... 37
Hình 2.4: Quy trình chung x͵ lý m̳u ....................................................................................... 39
Hình 2.5: Nhóm chͱc trên b͉ m̿t c͡t chi͇t pha r̷n InertSep PRS .......................................... 43
Hình 2.6: Nhóm chͱc trên b͉ m̿t c͡t chi͇t pha r̷n Strata C18-E .......................................... 43
Hình 2.7: Nhóm chͱc trên b͉ m̿t c͡t chi͇t pha r̷n Bond Elut-SAX ....................................... 44
Hình 3.1: Phân m̫nh d ÿRiQFͯa cartap, m/z=150 ............................................................... 52
Hình 3.2: Phân m̫nh d ÿRiQFͯa nereistoxin, m/z=105........................................................ 53
Hình 3.3: Phân m̫nh d ÿRiQFͯa thiocyclam, m/z=137 ........................................................ 53
Hình 3.4: Phân m̫nh d ÿRiQFͯa thiosultap, m/z=185 ......................................................... 54
Hình 3.5: Phân m̫nh d ÿRiQFͯa thiosultap, m/z=230 ......................................................... 54
Hình 3.6: S̷FNtÿ͛ cͯa 4 ho̩t ch̭t s͵ s͵ dͭng c͡W+,/,&ÿ͋ phân tích ................................. 55
Hình 3.7: S̷FNtÿ͛ cͯa 4 ho̩t ch̭t s͵ s͵ dͭng c͡W&ÿ͋ phân tích..................................... 55
Hình 3.8: S̷FNtÿ͛ cͯa 4 ho̩t ch̭t s͵ s͵ dͭng c͡W&ÿ͋ phân tích....................................... 56
Hình 3.9: S̷FNtÿ͛ cͯa 4 ho̩t ch̭t s͵ dͭng c͡WK\SHUFDUEÿ͋ phân tích................................ 56
Hình 3.10: K͇t qu̫ kh̫o sát h͏ dung môi chi͇t E1-E3 ............................................................ 68
Hình 3.11: K͇t qu̫ kh̫o sát h͏ dung môi chi͇t E4-E6 ............................................................ 71
Hình 3.12: K͇t qu̫ kh̫o sát h͏ dung môi chi͇t E7-E9 ............................................................ 73
Hình 3.13: So sánh các h͏ dung môi ........................................................................................ 75
Hình 3.14: D͓ch chi͇t m̳u vͣi các t͑ l͏ GXQJP{L O˱ͫng m̳u l̯QO˱ͫt là R1, R2, R3, R4...... 77
x
Hình 3.15: D͓ch chi͇t m̳u vͣi các t͑ l͏ GXQJP{L O˱ͫng m̳u khác nhau................................ 77
Hình 3.16: D͓ch chi͇t m̳u không làm s̩ch và làm s̩ch theo các quy trình C1,C2,C3,C4 và
C5 (tͳ trái qua ph̫L ÿ͙i vͣi n͉n m̳u tiêu ............................................................................... 78
+uQK Ĉ͡ thu h͛i khi s͵ dͭng các quy trình làm s̩ch C1-C5 .......................................... 79
+uQK Ĉ͡ thu h͛i khi s͵ dͭng các quy trình chi͇t pha r̷n b̹ng PSA .............................. 80
+uQK Ĉ͡ thu h͛i khi s͵ dͭng các quy trình chi͇t pha r̷n b̹ng GCB ............................. 81
+uQK Ĉ͡ thu h͛i khi s͵ dͭng các quy trình chi͇t pha r̷n b̹ng C18 .............................. 82
Hình 3.21: D͓ch chi͇t m̳u không làm s̩ch và làm s̩ch theo các quy trình D4, D5 và D6 (tͳ
trái qua ph̫L ÿ͙i vͣi n͉n m̳u tiêu .......................................................................................... 83
Hình 3.22: Quy trình x͵ lý m̳u phân tích ................................................................................ 84
Hình 3.23: S̷FNêÿ͛ ÿiQKJLiÿ͡ ch͕n l͕c cͯa cartap trong n͉n g̩o .................................... 86
Hình 3.24: S̷FNêÿ͛ ÿiQKJLiÿ͡ ch͕n l͕c cͯa nereistoxin trong n͉n g̩o ............................. 86
Hình 3.25: S̷FNêÿ͛ ÿiQKJLiÿ͡ ch͕n l͕c cͯa thiocyclam trong n͉n g̩o ............................. 87
Hình 3.26: S̷FNêÿ͛ ÿiQKJLiÿ͡ ch͕n l͕c cͯa thiosultap trong n͉n g̩o .............................. 87
Hình 3.27: S̷FNêÿ͛ ÿiQKJLiÿ͡ ch͕n l͕c cͯa cartap trong n͉n tiêu .................................... 88
Hình 3.28: S̷FNêÿ͛ ÿiQKJLiÿ͡ ch͕n l͕c cͯa nereistoxin trong n͉n tiêu ............................. 88
Hình 3.29: S̷FNêÿ͛ ÿiQKJLiÿ͡ ch͕n l͕c cͯa thiocyclam trong n͉n tiêu ............................. 88
Hình 3.30: S̷FNêÿ͛ ÿiQKJLiÿ͡ ch͕n l͕c cͯa thiosultap trong n͉n tiêu .............................. 89
+uQK Ĉ˱ͥng chu̱n cartap trong dung môi và n͉n m̳u ................................................. 90
+uQK Ĉ˱ͥng chu̱n nereistoxin trong dung môi và n͉n m̳u .......................................... 90
+uQK Ĉ˱ͥng chu̱n thiocyclam trong dung môi và n͉n m̳u .......................................... 91
+uQK Ĉ˱ͥng chu̱n thiocyclam trong dung môi và n͉n m̳u .......................................... 91
Hình 3.35: Giá tr͓ S/N t̩i mͱc thêm chu̱n 0,001 mg/kg trên n͉n m̳u g̩o ............................ 93
Hình 3.36: Giá tr͓ S/N t̩i mͱc thêm chu̱n 0,001 mg/kg trên n͉n m̳u tiêu ............................ 93
Hình 3.37: Giá tr͓ S/N t̩i mͱc thêm chu̱n 0,003 mg/kg trên n͉n m̳u g̩o ............................ 94
Hình 3.38: Giá tr͓ S/N t̩i mͱc thêm chu̱n 0,003 mg/kg trên n͉n m̳u tiêu ............................ 95
Hình 3.39: Giá tr͓ S/N t̩i mͱc thêm chu̱n 0,01 mg/kg, n͉n m̳u g̩o .................................... 96
Hình 3.40: Giá tr͓ S/N t̩i mͱc thêm chu̱n 0,01 mg/kg, n͉n m̳u tiêu .................................... 96
Hình 3.41: Giá tr͓ S/N t̩i mͱc thêm chu̱n 0,05 mg/kg, n͉n m̳u g̩o .................................... 97
Hình 3.42: Giá tr͓ S/N t̩i mͱc thêm chu̱n 0,05 mg/kg, n͉n m̳u tiêu .................................... 98
xi
DANH MӨC BҦNG
B̫ng 1.1: Phân lo̩Lÿ͡ ÿ͡c thu͙c b̫o v͏ thc v̵t da vào giá tr͓ LD50 (mg/kg) .................... 5
B̫ng 1.2: Tính ch̭t hóa lý cͯa m͡t s͙ lo̩i dung môi .............................................................. 15
B̫QJ Ĉ͡ l͏ch chu̱QW˱˯QJÿ͙i ch̭p nh̵Qÿ˱ͫc (AOAC)................................................. 24
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i ch̭p nh̵Qÿ˱ͫc (AOAC) ....................................................................... 25
B̫ng 2.1: H͏ s͙ chuy͋Qÿ͝i giͷa ho̩t ch̭t WK˱˯QJP̩i và ho̩t ch̭t phân tích ..................... 33
B̫ng 2.2: N͛QJÿ͡ dung d͓ch chu̱n g͙c ................................................................................. 34
B̫ng 2.3: Pha dung d͓ch chu̱n trung gian n͛QJÿ͡ 10 Pg/mL ............................................... 34
B̫ng 2.4: Các m̫nh ion ḿ và ion con kh̫o sát ..................................................................... 35
B̫ng 2.5: Các h͏ dung môi chi͇t m̳u kh̫o sát ....................................................................... 41
B̫ng 2.6: Kh̫o sát t͑ l͏ GXQJP{LYjO˱ͫng m̳u ..................................................................... 41
B̫ng 2.7: Các h͏ chi͇t pha r̷n kh̫o sát ................................................................................. 45
B̫ng 2.8: Các h͏ chi͇t pha r̷n phân tán kh̫o sát .................................................................. 45
B̫ng 2.9: Cách pha các dung d͓ch chu̱n trong dung môi ...................................................... 46
B̫ng 3.1: K͇t qu̫ t͙L˱XP̫nh kh͙i ......................................................................................... 52
B̫ng 3.2: K͇t qu̫ kh̫RViWÿ͡ b͉n dung d͓ch chu̱n làm vi͏c 1 Pg/mL, ho̩t ch̭t cartap...... 57
B̫ng 3.3: K͇t qu̫ kh̫RViWÿ͡ b͉n dung d͓ch chu̱n làm vi͏c 1 Pg/mL, ho̩t ch̭t nereistoxin
.................................................................................................................................................. 58
B̫ng 3.4: K͇t qu̫ kh̫RViWÿ͡ b͉n dung d͓ch chu̱n làm vi͏c 1 Pg/mL, ho̩t ch̭t thiocyclam
.................................................................................................................................................. 58
B̫ng 3.5: K͇t qu̫ kh̫RViWÿ͡ b͉n dung d͓ch chu̱n làm vi͏c 1 Pg/mL, ho̩t ch̭t thiosultap 59
B̫ng 3.6: K͇t qu̫ kh̫RViWÿ͡ b͉n dung d͓ch chu̱n trung gian 10 Pg/mL, ho̩t ch̭t cartap 60
B̫ng 3.7: K͇t qu̫ ÿ͡ b͉n cͯa dung d͓ch chu̱n làm vi͏c 10 Pg/mL, ho̩t ch̭t nereistoxin .... 61
B̫ng 3.8: K͇t qu̫ ÿ͡ b͉n cͯa dung d͓ch chu̱n làm vi͏c 10 Pg/mL, ho̩t ch̭t thiocyclam .... 63
B̫ng 3.9: K͇t qu̫ ÿ͡ b͉n cͯa dung d͓ch chu̱n làm vi͏c 10 Pg/mL, ho̩t ch̭t thiosultap...... 64
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i khi chi͇t b̹ng h͏ dung môi E1: H2O ................................................... 65
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i khi chi͇t b̹ng h͏ dung môi E2: H2O 0,1% axit formic ....................... 66
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i khi chi͇t b̹ng h͏ dung môi E3: H2O 1% axit formic .......................... 67
xii
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i khi chi͇t b̹ng h͏ dung môi E4: MeOH ............................................... 68
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i khi chi͇t b̹ng h͏ dung môi E5: MeOH 0,1% axit formic ................... 69
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i khi chi͇t b̹ng h͏ dung môi E5: MeOH 1% axit formic ...................... 69
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i khi chi͇t b̹ng h͏ dung môi E7: ACN .................................................. 71
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i khi chi͇t b̹ng h͏ dung môi E8: ACN 0,1% axit formic ...................... 72
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i khi chi͇t b̹ng h͏ dung môi E9: ACN 1% axit formic ......................... 73
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i khi chi͇t b̹ng h͏ dung môi E10: ACN:H2O t͑ l͏ 1:1 chͱa 1%F.A ..... 74
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i khi chi͇t vͣi t͑ l͏ GXQJP{L O˱ͫng m̳u R1 .......................................... 76
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i khi chi͇t vͣi t͑ l͏ GXQJP{L O˱ͫng m̳u R2 .......................................... 76
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i khi chi͇t vͣi t͑ l͏ GXQJP{L O˱ͫng m̳u R3 .......................................... 76
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i khi chi͇t vͣi t͑ l͏ GXQJP{L O˱ͫng m̳u R4 .......................................... 77
B̫ng 3 Ĉ˱ͥng chu̱n và ̫QKK˱ͧng n͉n m̳u cͯa 4 ch̭t phân tích .................................. 92
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i ͧ mͱc thêm chu̱n 0,01 mg/kg (LOQ) trên n͉n m̳u g̩o .................... 99
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i ͧ mͱc thêm chu̱n 0,05 mg/kg (5LOQ) trên n͉n m̳u g̩o .................. 99
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i ͧ mͱc thêm chu̱n 0,01 mg/kg (LOQ) trên n͉n m̳u tiêu .................... 99
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i ͧ mͱc thêm chu̱n 0,05 mg/kg (5LOQ) trên n͉n m̳u tiêu ................ 100
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i ͧ mͱc thêm chu̱n 0,01 mg/kg trên n͉n m̳u g̩o trong 3 ngày ........ 101
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i ͧ mͱc thêm chu̱n 0,05 mg/kg trên n͉n m̳u g̩o trong 3 ngày ........ 101
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i ͧ mͱc thêm chu̱n 0,01 mg/kg trên n͉n m̳u tiêu, 3 ngày ................. 101
B̫QJ Ĉ͡ thu h͛i ͧ mͱc thêm chu̱n 0,05 mg/kg trên n͉n m̳u tiêu, 3 ngày ................. 102
B̫ng 3.33: Ĉ͡ tái l̿p n͡i b͡ cͯDSK˱˯QJSKiSÿ͙i vͣi tͳng n͉n m̳u RSDpool ..................... 102
B̫ng 3.34: Ĉ͡ NK{QJÿ̫m b̫RÿRGRÿ͡ chͭm ...................................................................... 103
B̫ng 3.35: Ĉ͡ ch͏ch cͯDÿ͡ thu h͛i ...................................................................................... 103
B̫QJ Ĉ͡ NK{QJÿ̫m b̫RÿRFͯa n͛QJÿ͡ chu̱n .......................................................... 104
B̫QJ Ĉ͡ NK{QJÿ̫m b̫RÿRFͯDÿ͡ ÿ~QJ ..................................................................... 104
B̫QJ Ĉ͡ NK{QJÿ̫m b̫RÿRFͯDSK˱˯QJSKiS ............................................................. 105
xiii
DANH MӨC PHӨ LӨC
Phө lөc 1: KӃt quҧ khҧRViWÿӝ bӅn dung dӏch chuҭn làm viӋc 1 Pg/mL ................... 113
Phө lөc 2: KӃt quҧ khҧRViWÿӝ bӅn dung dӏch chuҭn trung gian 10 Pg/mL .............. 115
Phө lөc 3: SҳFNêÿӗ khҧo sát giӟi hҥn phát hiӋQYjÿӏnh lѭӧng, nӅn mүu gҥo ......... 119
Phө lөc 4: SҳFNêÿӗ khҧo sát giӟi hҥn phát hiӋQYjÿӏQKOѭӧng, nӅn mүu tiêu ......... 130
Phө lөc 5: SҳFNêÿӗ thҭPÿӏQKÿӝ lһp lҥLYjÿӝ tái lһp, nӅn mүu gҥo ....................... 141
Phө lөc 6: SҳFNêÿӗ thҭPÿӏQKÿӝ lһp lҥLYjÿӝ tái lһp, nӅn mүu tiêu ....................... 171
xiv
DANH MӨC CHӲ VIӂT TҲT
ACN
Axetonitril
AOAC
HiӋp hӝi các nhà hóa phân tích chính thӕng
BVTV
Bҧo vӋ thӵc vұt
dSPE
ChiӃt pha rҳn phân tán
EC
Ӫy ban Châu Âu
ESI
NguӗQLRQKyDWLDÿLӋn
F.A
Axit formic
HILIC
SҳFNtWѭѫQJWiFѭDQѭӟc
LC
Sҳc ký lӓng
LC-MS/MS
Sҳc ký lӓng ghép ÿҫu dò khӕi phә
LOD
Giӟi hҥn phát hiӋn
LOQ
Giӟi hҥQÿӏQKOѭӧng
MeOH
Metanol
MRL
Giӟi hҥQGѭOѭӧng tӕLÿD
PP
Polypropylene
PTFE
Polytetrafluoroethylene
SAX
SҳFNêWUDRÿәi anion mҥnh
SPE
ChiӃt pha rҳn
VSATTP
VӋ sinh an toàn thӵc phҭm
xv
ĈҺT VҨ1Ĉӄ
VҩQÿӅ lҥm dөng các loҥi thuӕc bҧo vӋ thӵc vұt trong nông nghiӋSÿmJk\UDQKLӅu
hұu quҧ QKѭ JLҧPOѭӧng vi sinh vұt có lӧLWURQJÿҩt, ô nhiӉPP{LWUѭӡQJÿҩWYjQѭӟc
ngҫm, tӗQGѭWKXӕc bҧo vӋ thӵc vұt trong thӵc phҭm. &iFWUѭӡng hӧp mҳc các bӋnh vӅ
thҫn kinh thӵc vұWFiFWUѭӡng hӧp sҧ\WKDLVLQKQRQ«GRQKLӉPÿӝc thuӕc bҧo vӋ thӵc
vұWQJj\FjQJWăQJOrQ [1]. Thuӕc bҧo vӋ thӵc vұt xâm nhұSFѫWKӇ FRQQJѭӡi chӫ yӃu
do sӱ dөng các thӵc phҭm tӗQGѭWUrQJLӟi hҥn cho phép. Tuy nhiên, vì nhiӅXOtGRQKѭ
ÿӇ WăQJVҧQOѭӧng sҧn phҭm, kéo dài thӡi gian bҧo quҧn hay thiӃu hiӇu biӃt mà hiӋn nay
tình trҥng lҥm dөng thuӕc bҧo vӋ thӵc vұt vүn diӉn ra phә biӃn.
Cùng vӟi sӵ phát triӇn cӫa nӅn kinh tӃ, mӭc sӕng ngày càng nâng cao, yêu cҫu vӋ
sinh an toàn thӵc phҭPQJj\FjQJFDR'RÿyYLӋc phát triӇQFiFSKѭѫQJSKiSSKkQ
WtFKGѭOѭӧng thuӕc bҧo vӋ thӵc vұt trong nông sҧn là rҩt cҫn thiӃt ӣ Qѭӟc ta. Vӟi nhӳng
ÿһFÿLӇPѭXYLӋWFNJQJQKѭÿӝ FKtQK[iFFDRSKѭѫQJSKiSVҳc kӃt hӧSÿҫu dò khӕi phә
ÿѭӧc sӱ WURQJSKkQWtFKÿһc biӋWOjÿӕi vӟi các chҩt cҩm, các chҩt cҫn kiӇm soát ӣ Oѭӧng
vӃt hay siêu vӃWĈӇ giҧm thiӇu chi phí thӵc hiӋQSKkQWtFK[XKѭӟng chung là xây dӵng
FiFSKѭѫQJSKiSFyWKӇ phát hiӋQYjÿӏQKOѭӧng nhiӅu hoҥt chҩt trong mӝt lҫn phân tích.
Thuӕc bҧo vӋ thӵc vұt nhóm nereistoxin là các thuӕc nҵm trong danh mөc thuӕc
bҧo vӋ thӵc vұWÿѭӧc sӱ dөng tҥi ViӋt Nam, có nhiӅu dҥQJWKѭѫQJSKҭPÿѭӧc cҩp phép
sӱ dөng trên nhiӅu loҥi cây trӗng. Tuy nhiên, thuӕc bҧo vӋ thӵc vұt nhóm nereistoxin có
các tính chҩWÿһc biӋt so vӟLÿDSKҫn thuӕc bҧo vӋ thӵc vұWQrQFKѭDFyQKLӅu nghiên
cӭu vӅ viӋF[iFÿӏQKGѭOѭӧng thuӕc bҧo vӋ thӵc vұt nhóm nereistoxin. Ĉӗng thӡi các
SKѭѫQJSKiSSKkQWtFKWK{QJGөng, phә biӃQFNJQJNK{QJWKӇ áp dөng vӟi các chҩt thuӕc
BVTV nhóm nereistoxin. Tӯ thӵc trҥQJÿyÿӅ tài này nhҵm xây dӵng và tӕLѭXSKѭѫQJ
pháp sҳc kí lӓng kӃt hӧSÿҫu dò khӕi phә ÿӇ [iFÿӏQKÿDGѭOѭӧng thuӕc bҧo vӋ thӵc vұt
nhóm nereistoxin trên hai nӅn mүu gҥo và hӗ tiêu.
1
&+ѬѪ1*
TӘNG QUAN
1.1. THUӔC BҦO Vӊ THӴC VҰT
1.1.1. Thuӕc bҧo vӋ thӵc vұt
Thuӕc bҧo vӋ thӵc vұt còn gӑi là thuӕc trӯ dӏch hҥi hoһc sҧn phҭPQ{QJGѭӧc, bao
gӗm nhӳng chӃ phҭPGQJÿӇ phòng trӯ các sinh vұt gây hҥi tài nguyên thӵc vұt, các
chӃ phҭm có tác dөQJ[XDÿXәi hoһc thu hút các loҥi sinh vұt gây hҥi tài nguyên thӵc
vұWÿӃQÿӇ tiêu diӋt. Tài nguyên thӵc vұWÿѭӧc bҧo vӋ bao gӗm cây trӗng và các sҧn
phҭm cӫa chúng. Nhӳng sinh vұt gây hҥi tài nguyên thӵc vұt còn gӑi là dӏch hҥi bao
gӗm sâu hҥi, bӋnh hҥi, cӓ dҥi, chuӝt và các tác nhân sinh vұt gây hҥi khác [2].
Tӯ QăP7&1FRQQJѭӡLÿmELӃt sӱ dөng thuӕc trӯ dӏch hҥLÿӇ QJăQFҧn sӵ gây
hҥi cho mùa vө. Thuӕc trӯ dӏch hҥLÿҫXWLrQÿѭӧc sӱ dөng là /ѭXKXǤnh. Vào thӃ kӹ
thӭ 15 chҩWÿӝc hóa hӑFÿѭӧc biӃWÿӃQQKѭOj asen (thҥch tín), thӫy ngân, chì ÿmÿѭӧc
áp dөQJÿӇ tiêu diӋt dӏch hҥi [3]. Ӣ thӃ kӹ XVII, muӕi sunfat nicotin ÿѭӧc chiӃt xuҩt
tӯ lá cây thuӕc lá ÿѭӧc sӱ dөQJQKѭORҥi thuӕc trӯ côn trùng. ThӃ kӹ XIX QJѭӡi ta
biӃWÿӃn hai loҥi thuӕc dҥng tӵ nhiên là pyrethrum tìm thҩy ӣ các loài cây chi c~Fÿҥi
ÿRi (Chrysanthemum) và rotenon tìm thҩy tӯ rӉ các loài cây nhiӋWÿӟi thuӝc hӑ Ĉұu
[2].
1ăP Paul Müller QJѭӡi Ĉӭc phát hiӋn ra DDT có hiӋu lӵc rҩt mҥQKÿӕi vӟi
côn trùng, và nhanh chóng ÿѭӧc sӱ dөng rӝng rãi thӃ giӟL 1KѭQJ ÿӃQ QăP
QJѭӡi ta phát hiӋn nó ҧQKKѭӣQJÿӃn cá, chim YjÿHGӑDÿӃn sӵ ÿDGҥng sinh hӑc.
''7ÿѭӧc sӱ dөng ӣ ít nhҩWOjQѭӟc, hiӋn nay DDT vүQÿѭӧc sӱ dөng ӣ nhӳng
quӕc gia nhiӋWÿӟLÿӇ QJăQFKһn bӋnh sӕt rét vì nó có khҧ QăQJWLrXGLӋt muӛi rҩt mҥnh
và mӝt sӕ côn trùng mang bӋnh truyӅn nhiӉm khác [1]. Sӱ dөng thuӕc trӯ dӏch hҥi
QJj\FjQJJLDWăQJWӯ QăP 1950+jQJQăPNKRҧng 2,5 triӋu tҩn thuӕc sҧn xuҩWÿѭӧc
sӱ dөQJFKRÿӗng ruӝng.
Thuӕc BVTV trong sҧn xuҩt nông nghiӋp tҥo ra nhiӅu lӧLtFKÿһc biӋt là phòng,
trӯ sâu bӋnh gây hҥLJL~SWăQJQăQJVXҩt, sҧQOѭӧng, bҧo quҧn nông sҧn. Các nhà
chuyên môn cho rҵng, thiӃXÿLF{QJFө Qj\KѫQmӝt nӱa sҧQOѭӧQJOѭѫQJWKӵc toàn
cҫu sӁ bӏ thҩt thoát do tác hҥi cӫa sâu, bӋnh và cӓ dҥi, gây thiӋt hҥi lӟn vӅ kinh tӃ và
WiFÿӝng xҩXÿӃQÿӡi sӕng, thu nhұp cӫDQJѭӡi nông dân. Theo Cөc BVTV - Bӝ Nông
nghiӋp và phát triӇn nông thôn, ViӋt Nam nҵm trong vùng khí hұu nhiӋWÿӟi vӟLÿһc
2
thù nóng ҭPPѭDQKLӅu, tҥo thuұn lӧi cho phát triӇn nông nghiӋSQKѭQJÿӗng thӡi
FNJQJOjÿLӅu kiӋn cho nhӳng loҥi sinh vұt gây hҥi sinh sôi, nҧy nӣ nhanh. Cùng vӟi
ÿyYҩQÿӅ thâm canh tăQJQăQJVXҩt và biӃQÿәi khí hұXFNJQJNKLӃn cho nhiӅu sinh
vұt gây hҥi phát sinh, phá hoҥi trên diӋn rӝng. Trong nhӳQJWUѭӡng hӧp nêu trên, nӃu
không sӱ dөng thuӕF%979ÿӇ phòng, trӯ dӏch bӋnh, ngành nông nghiӋp sӁ tәn hҥi
rҩt lӟn.
Lӧi ích mà thuӕc BVTV mang lҥi là không thӇ bàn cãi, tuy nhiên viӋc lҥm dөng
hoһc sӱ dөng thuӕc BVTV không phù hӧp gây nên các tác hҥi to lӟn. Sӱ dөng thuӕc
%979WX\ÿHPOҥi hiӋu quҧ tӭc thӡLQKDQKFKyQJQKѭQJOҥi gây ra nhӳng hӋ quҧ
nghiêm trӑng trên nhiӅu mһt lâu dài vӅ sau.
9 Mҩt cân bҵng hӋ sinh thái
Trong tӵ nhiên, có các loài gây hҥLWKuFNJQJFyFiFORjLFyOӧi, các loài thiên ÿӏch
ÿӇ cân bҵng hӋ sinh thái. Thuӕc BVTV có tác dөng tiêu diӋt các loài gây hҥLQKѭQJ
FNJQJÿmJLӃt chӃt rҩt nhiӅu loài có lӧi. Nhӳng loҥLWKLrQÿӏFKQKѭRQJNtVLQKKD\F{Q
trùng bҳt mӗL WKѭӡng nhҥy cҧm vӟi thuӕF KѫQ QKӳng loài gây hҥi. Sau khi dùng
thuӕc, sӕ Oѭӧng côn trùng và sâu gây hҥi chӃt rҩt nhiӅXOjPFiFORjLWKLrQÿӏch bӏ
thiӃu thӭFăQYjFKӃt dҫn, phҫn khác thì lҥi bӏ ngӝ ÿӝc tӯ con mӗLÿmEӏ trúng thuӕc.
7KHR3LPHWHO ÿӇ chӕng lҥi 1000 loҥi sâu hҥi thì thuӕF%979ÿmWiFÿӝQJÿӃn
KѫQ loài sinh vұt không có hҥi mà còn quan trӑQJÿӕi vӟi sӵ tӗn tҥi và phát
triӇn cӫDFRQQJѭӡi [4].
9 Hình thành dӏch bӋnh hҥi
Sau mӝt thӡi gian dùng thuӕc BVTV, nhӳng loài dӏch hҥi chӫ yӃXWUѭӟFÿyEӏ suy
yӃu, gây hҥLNK{QJÿiQJNӇ1Jѭӧc lҥi, nhӳQJÿӕLWѭӧng mà bӏ xem nhҽ WUѭӟFÿk\
gây hҥi ít thì lҥi phát triӇn mҥnh lên và thành dӏch hҥi nguy hiӇm, gây tәn thҩt nһng
nӅ. Nhӳng dӏch hҥi mӟi rҩt phӭc tҥp và khó xӱ OêKѫQQKӳQJORjLWUѭӟFÿyĈӇ chӕng
lҥi nhӳng loҥi dӏch hҥi mӟi này thuӕc BVTV phҧi WăQJQӗQJÿӝ hoһc liӅXOѭӧng; WăQJ
sӕ lҫn dùng thuӕc hoһc giҧm thӡi gian cӫa chu kǤ dùng thuӕFĈӗng thӡi, nhӳng thuӕc
BVTV mӟLFNJQJWӯ ÿyPjÿѭӧc nghiên cӭu phát triӇn thêm. Nhӳng thӕng kê trong
lӏch sӱ sӱ dөng thuӕc BVTV cho thҩy dӏch hҥi mӟi không phҧi là tӯ nhӳQJQѫLNKiF
di chuyӇQÿӃn, mà là dӏch hҥi thӭ yӃu có ngay tҥLÿӏDSKѭѫQJÿyFKӍ là chúng bӏ tác
ÿӝng và dҫn phát triӇQKѫQPjWKjQKGӏch hҥi. Sӵ hành thành các dӏch hҥi mӟi là kӃt
3
quҧ cӫa sӵ khác biӋt vӅ ÿӝ mүn cҧm và khҧ QăQJKuQKWKjQKWtQKNKing thuӕc giӳa
các loài.
9 Gây ô nhiӉPP{LWUѭӡng
Thuӕc BVTV có thӇ gây ô nhiӉPP{LWUѭӡQJÿҩWQѭӟc ngҫm và cҧ không khí.
Nhӳng thuӕc BVTV dӉ ED\KѫLQKҩt là trong thӡi tiӃt nҳng nóng, gây ô nhiӉm không
NKt7X\QKLrQFiFWUѭӡng hӧSÿѭӧc ghi nhұn là ngӝ ÿӝFGRGѭOѭӧng thuӕc BVTV
trong không khí là không nhiӅu. Chӫ yӃXFK~QJWiFÿӝng ӣ P{LWUѭӡQJÿҩWYjQѭӟc.
Sau khi sӱ dөng thuӕc BVTV thì mӝt phҫn sӁ bӏ ED\KѫL Pӝt phҫQÿѭӧc quang hóa;
mӝt phҫn cây sӁ hҩp thu và phân giҧi, chuyӇn hóa; dù có xӱ lý bҵng cách nào thì cuӕi
cùng thuӕc vүQÿLYjRÿҩt. Thuӕc sӁ tӗn tҥi ӣ các lӟSÿҩt khác nhau, vào các khoҧng
thӡi gian khác nhau, nhӳng sinh vұt có lӧLWURQJÿҩt sӁ giúp phân giҧi mӝt phҫn và
các hҥWÿҩt hҩp thu mӝt phҫn. NhiӅu loҥi thuӕFFyWtQKÿӝc cao sӁ giӃt chӃt rҩt nhiӅu
sinh vұt có lӧLWURQJÿҩt, ÿӗng thӡi thӡi gian phân hӫy dài sӁ khiӃn chúng WtFKONJ\Oҥi
WURQJ ÿҩt trӗng. Nhӳng phҫn thuӕF NKL FKѭD WKҩP YjR ÿҩt thì chҧ\ WUjQ WUrQ ÿӗng
ruӝng, kênh rҥFKKD\WK{QJTXDÿҩt mà ngҩm vào mҥFKQѭӟc ngҫm. Tҩt cҧ ÿӅu là
nguyên nhân dүQÿӃn ô nhiӉPP{LWUѭӡQJÿҩWYjQѭӟc, gây ҧQKKѭӣng nghiêm trӑng
ÿӃn ÿӡi sӕng, sӭc khӓHFRQQJѭӡiWiFÿӝQJÿӃn vi sinh vұt.
9 ҦQKKѭӣng nghiêm trӑQJÿӃn sӭc khӓHFRQQJѭӡi
Ĉӕi vӟLFѫWKӇ FRQQJѭӡLFNJQJQKѭP{LWUѭӡng, thuӕc BVTV hҫu hӃWÿӅu là các
chҩWÿӝc. Xét trên cách thӭc xâm nhұSFyEDFRQÿѭӡQJJk\ÿӝF ÿѭӡng tiêu hóa,
ÿѭӡng hô hҩSYjTXDGDĈӝc tính cӫa các hoҥt chҩt là khҧ QăQJPӝWOѭӧng thuӕc nhҩt
ÿӏQKWiFÿӝng có hҥLÿӕi vӟLFѫWKӇĈӝc cҩp tính gây ra ngay khi hoҥt chҩt thuӕc tiӃp
xúc vӟLFѫWKӇĈӝc mãn tính gây ra do sӵ ngҩm dҫn các hoҥt chҩt thuӕFYjRFѫWKӇ,
WKѭӡng không biӇu hiӋQQJD\OѭӧQJÿӝc sӁ WtFKONJ\VDXQKLӅu lҫn tiӃp xúc, khi tích
tө ÿӫ nhiӅu sӁ bӝc phát và biӇu hiӋn qua các triӋu chӭng bӋnh. Tә chӭc y tӃ thӃ giӟi
phân thuӕF%979WKjQKQKyPÿӝFFăQFӭ vào giá trӏ LD50 (mg/kg). LD50 là liӅu
Oѭӧng hoҥt chҩt gây chӃt 50% sӕ ÿӝng vұt thí nghiӋm cho uӕng hoһc phӃt thuӕc vào
da hoҥt chҩt thuӕc BVTV (mg/kg)
4
- Xem thêm -
.PDF 
217 
1 
52 
