Tài liệu Xây dựng chiến lược kinh doanh cho công ty cổ phần vật tư hậu giang

Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) MỤC LỤC  Trang CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU ................................................................................. 1 1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ................................................................................. 1 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU .......................................................................... 2 1.2.1. Mục tiêu chung............................................................................................ 2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể ............................................................................................ 2 1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU ............................................................................ 2 1.3.1. Thời gian ...................................................................................................... 2 1.3.2. Không gian .................................................................................................. 2 1.3.3. Giới hạn của đề tài ...................................................................................... 2 1.4. LƢỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN............................................... 3 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ....................................................................................................................... 4 2.1. PHƢƠNG PHÁP LUẬN ............................................................................... 4 2.1.1. Khái niệm và mô hình quản trị chiến lƣợc ............................................... 4 2.1.1.1. Khái quát về Quản trị .................................................................... 4 2.1.1.2. Khái niệm về chiến lược ................................................................ 5 2.1.1.3. Khái niệm chính sách .................................................................... 5 2.1.1.4. Khái niệm về Quản trị chiến lược ................................................. 5 2.1.1.5. Mô hình Quản trị chiến lược ........................................................ 6 2.1.1.6. Ưu và nhược điểm của Quản trị chiến lược................................. 7 2.1.1.7. Tầm quan trọng của Quản trị chiến lược .................................... 8 2.1.2. Nội dung hoạch định chiến lƣợc của doanh nghiệp................................. 8 2.1.2.1. Phân tích môi trƣờng vĩ mô ......................................................... 9 2.1.2.1.1. Yếu tố kinh tế .............................................................................. 9 2.1.2.1.2. Yếu tố chính trị - pháp luật ........................................................ 9 2.1.2.1.3. Yếu tố văn hóa – xã hội .............................................................. 9 2.1.2.1.4. Yếu tố tự nhiên............................................................................ 10 GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang vi SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) 2.1.2.1.5. Yếu tố công nghệ ........................................................................ 10 2.1.2.1.6. Yếu tố quốc tế .............................................................................. 10 2.1.2.2. Phân tích môi trƣờng vi mô ......................................................... 10 2.1.2.2.1. Đối thủ cạnh tranh ..................................................................... 11 2.1.2.2.2. Đối thủ tiềm ẩn mới .................................................................... 12 2.1.2.2.3. Khách hàng ................................................................................. 12 2.1.2.2.4. Nhà cung cấp .............................................................................. 12 2.1.2.2.5. Sản phẩm thay thế ...................................................................... 13 2.1.2.3. Phân tích hoàn cảnh nội tại ......................................................... 13 2.1.2.3.1. Cơ cấu tổ chức ............................................................................ 13 2.1.2.3.2. Các yếu tố của nguồn nhân lực ................................................. 14 2.1.2.3.3. Các yếu tố nghiên cứu & phát triển........................................... 14 2.1.2.3.4. Các yếu tố sản xuất ..................................................................... 14 2.1.2.3.5. Các yếu tố tài chính kế toán ....................................................... 15 2.1.2.3.6. Yếu tố Marketing ........................................................................ 15 2.1.2.4. Xác định nhiệm vụ và mục tiêu của chiến lƣợc ......................... 15 2.1.2.4.1. Xác định nhiệm vụ ...................................................................... 15 2.1.2.4.2. Xác định mục tiêu ....................................................................... 16 2.1.2.5. Hình thành và lựa chọn chiến lƣợc ............................................. 17 2.1.2.5.1. Quá trình hình thành một chiến lược tổng quát ....................... 17 2.1.2.5.2. Giai đoạn nhập vào..................................................................... 17 2.1.2.5.3. Giai đoạn kết hợp........................................................................ 17 2.1.2.5.4. Lựa chọn chiến lược................................................................... 19 2.2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................................ 21 2.2.1. Phƣơng pháp thu thập số liệu .................................................................... 21 2.2.2. Phƣơng pháp phân tích số liệu .................................................................. 22 CHƢƠNG 3: GIỚI THIỆU SƠ LƢỢC & PHÂN TÍCH HOÀN CẢNH NỘI TẠI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƢ HẬU GIANG (HAMACO) ......... 24 3.1. GIỚI THIỆU SƠ LƢỢC VỀ CÔNG TY ..................................................... 24 3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty .......................................... 24 GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang vii SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) 3.1.1.1. Giới thiệu sơ lược .......................................................................... 24 3.1.1.2. Quá trình hình thành và phát triển .............................................. 24 3.1.2. Lĩnh vực hoạt động ..................................................................................... 26 3.1.3. Tình hình hoạt động kinh doanh qua 3 năm 2006 - 2008 ....................... 26 3.1.4. Thị trƣờng kinh doanh của công ty trong các năm vừa qua .................. 27 3.1.5. Nhiệm vụ - chức năng của các bộ phận phòng ban ................................. 27 a) Phòng kinh doanh.................................................................................. 27 b) Phòng Marketing................................................................................... 28 c) Phòng kế toán ......................................................................................... 28 d) Chức năng và nhiệm vụ của phòng tổ chức ........................................ 29 e) Bộ phận kho ........................................................................................... 29 3.2. PHÂN TÍCH HOÀN CẢNH NỘI TẠI CỦA DOANH NGHIỆP .............. 29 3.2.1. Cơ cấu tổ chức ............................................................................................. 29 3.2.2. Nguồn nhân lực ........................................................................................... 31 3.2.3. Yếu tố sản xuất ............................................................................................ 34 3.2.4. Yếu tố Marketing ........................................................................................ 35 3.2.4.1. Yếu tố sản phẩm ........................................................................... 35 3.2.4.1.1. Thép ............................................................................................. 35 3.2.4.1.2. Xi măng ....................................................................................... 36 3.2.4.2. Yếu tố giá ....................................................................................... 36 3.2.4.3. Yếu tố khuyến mãi ........................................................................ 36 3.2.4.4. Yếu tố phân phối ........................................................................... 36 3.2.5. Văn hóa doanh nghiệp ................................................................................ 40 3.2.6. Phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp ............................................. 40 3.2.6.1. Tình hình doanh thu qua 3 năm từ 2006 – 2008 ......................... 40 3.2.6.2. Phân tích chỉ số tài chính.............................................................. 43 a/Chỉ số thanh toán .................................................................................... 45 b/Chỉ số hoạt động ..................................................................................... 45 c/Tỷ số về đòn cân nợ ................................................................................ 45 d/Tỷ số về doanh lợi ................................................................................... 46 GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang viii SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) 3.2.7. Ma trận nội bộ............................................................................................. 46 CHƢƠNG 4: XÂY DỰNG CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CHO CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƢ HẬU GIANG ..................................................................... 49 4.1. PHÂN TÍCH MÔI TRƢỜNG VĨ MÔ ......................................................... 49 4.1.1. Yếu tố kinh tế .............................................................................................. 49 4.1.2. Yếu tố chính trị - pháp luật........................................................................ 52 4.1.3. Yếu tố dân số ............................................................................................... 53 4.1.4. Yếu tố xã hội ................................................................................................ 54 4.1.5. Yếu tố tự nhiên ............................................................................................ 55 4.1.6. Yếu tố công nghệ ......................................................................................... 56 4.1.7. Yếu tố quốc tế .............................................................................................. 56 4.2. PHÂN TÍCH MÔI TRƢỜNG VI MÔ ......................................................... 59 4.2.1. Phân tích thị trƣờng ................................................................................... 59 4.2.2. Phân tích đối thủ cạnh tranh ..................................................................... 59 4.2.2.1. Đối thủ trực tiếp ............................................................................. 59 4.2.2.2. Đối thủ tiềm ẩn .............................................................................. 62 4.2.3. Nhà cung ứng .............................................................................................. 62 4.2.3.1. Nhà cung ứng vật tư thiết bị ......................................................... 62 4.2.3.2. Nhà cung ứng vốn ......................................................................... 63 4.2.3.3. Nhà cung ứng lao động ................................................................. 63 4.2.4. Khách hàng.................................................................................................. 63 4.2.5. Sản phẩm thay thế ...................................................................................... 65 4.3. SỨ MẠNG VÀ MỤC TIÊU CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƢ HẬU GIANG ĐẾN NĂM 2015 ...................................................................................... 67 4.3.1. Sứ mạng của công ty cổ phần vậy tƣ Hậu Giang ..................................... 67 4.3.2. Mục tiêu đến năm 2015 .............................................................................. 68 4.4. HÌNH THÀNH VÀ LỰA CHỌN CHIẾN LƢỢC ...................................... 68 4.4.1. Tổng hợp các điểm mạnh của công ty....................................................... 68 4.4.2. Tổng hợp các điểm yếu của công ty .......................................................... 68 4.4.3. Tổng hợp các cơ hội đối với công ty .......................................................... 69 GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang ix SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) 4.4.4. Tổng hợp các mối đe dọa đối với công ty ................................................. 69 4.4.5. Ma trận SWOT ........................................................................................... 69 4.4.6. Ma trận SPACE .......................................................................................... 71 4.4.7. Ma trận chiến lƣợc chính ........................................................................... 72 4.4.8. Lựa chọn chiến lƣợc ................................................................................... 73 4.4.8.1. Phương án 1: Thâm nhập thị trường ........................................... 73 4.4.8.2. Phương án 2: Hội nhập ngang ..................................................... 74 4.4.8.3. Phương án 3: Hội nhập về phía trước.......................................... 74 4.4.8.4. Phương án 4: Hội nhập về phía sau ............................................. 74 CHƢƠNG 5: GIẢI PHÁP THỰC HIỆN CHIẾN LƢỢC ĐẾN NĂM 2015 ... 77 5.1. VẤN ĐỀ NHÂN SỰ ....................................................................................... 77 5.1.1. Tiếp tục hoàn thiện cơ chế tổ chức, đổi mới quản lý ............................... 77 5.1.2. Công tác đào tạo, phát triển nhân sự ........................................................ 77 5.1.3. Công tác động viên, khen thƣởng.............................................................. 77 5.2. VẤN ĐỀ QUẢN TRỊ ..................................................................................... 77 5.3. VẤN ĐỀ MARKETING ............................................................................... 78 5.3.1. Chiến lƣợc phân phối ................................................................................. 78 5.3.2. Chiến lƣợc giá ............................................................................................. 79 5.3.3. Chiến lƣợc nghiên cứu thị trƣờng ............................................................. 79 5.3.4. Chiến lƣợc quảng bá thƣơng hiệu ............................................................. 79 5.4. VẤN ĐỀ TÀI CHÍNH ................................................................................... 79 5.5. VẦN ĐỀ NGHIÊN CỨU VÀ PHÁT TRIỂN .............................................. 80 CHƢƠNG 6: KẾT LUẬN & KIẾN NGHỊ......................................................... 81 6.1. KẾT LUẬN..................................................................................................... 81 6.2. KIẾN NGHỊ ................................................................................................... 81 6.2.1. Đối với công ty............................................................................................. 81 6.2.2. Đối với nhà nƣớc ......................................................................................... 82 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 83 PHỤ LỤC .............................................................................................................. xiv GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang x SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) DANH MỤC BIỂU BẢNG  Trang Bảng 1: BẢNG TỔNG HỢP MÔI TRƢỜNG KINH DOANH ........................ 13 Bảng 2: KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TỪ 2006 – 2008 .............. 26 Bảng 3: LAO ĐỘNG CỦA HAMACO NĂM 2008 ........................................... 31 Bảng 4: CƠ CẤU LAO ĐỘNG CỦA HAMACO NĂM 2008........................... 32 Bảng 5: CHỈ TIÊU SINH LỜI BÌNH QUÂN CỦA LAO ĐỘNG .................... 32 Bảng 6: CƠ CẤU SẢN LƢỢNG XI MĂNG THEO TỪNG THỊ TRƢỜNG CỦA CÔNG TY .................................................................................................... 37 Bảng 7: CƠ CẤU SẢN LƢỢNG THÉP THEO TỪNG THỊ TRƢỜNG CỦA CÔNG TY .............................................................................................................. 38 Bảng 8: TÌNH HÌNH CƠ CẤU DOANH THU BÁN HÀNG CỦA CÔNG TY QUA 3 NĂM TỪ 2006- 2008................................................................................ 41 Bảng 9: TỔNG HỢP CÁC CHỈ SỐ TÀI CHÍNH CÔNG TY HAMACO ...... 44 Bảng 10: BẢNG TỔNG HỢP MÔI TRƢỜNG BÊN TRONG ......................... 47 Bảng 11: MỨC THUẾ NHẬP KHẨU THÉP ÁP DỤNG TỪ 1/4/2009 ........... 51 Bảng 12: BẢNG TỔNG HỢP PHÂN TÍCH MÔI TRƢỜNG VĨ MÔ............. 57 Bảng 13: MA TRẬN HÌNH ẢNH CẠNH TRANH ........................................... 61 Bảng 14: CÁC NHÀ CUNG CẤP CỦA CÔNG TY .......................................... 63 Bảng 15: CÁC CÔNG TRÌNH KHÁCH HÀNG CỦA CÔNG TY 2008 ......... 64 Bảng 16: TỔNG HỢP MÔI TRƢỜNG VI MÔ ................................................. 65 Bảng 17: MA TRẬN ĐÁNH GIÁ SỰ HẤP DẪN CỦA THỊ TRƢỜNG ......... 66 Bảng 18: MA TRẬN SWOT ................................................................................ 70 Bảng 19: PHÂN TÍCH MA TRẬN VỊ TRÍ CHIẾN LƢỢC ............................. 71 Bảng 20: MA TRẬN CHIẾN LƢỢC CHÍNH ................................................... 73 Bảng 21: PHÂN TÍCH TÍNH HẤP DẪN CÁC PHƢƠNG ÁN CHIẾN LƢỢC..................................................................................................................... 75 Bảng 22: MỤC TIÊU DOANH THU .................................................................. 78 GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang xi SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) DANH MỤC HÌNH  Trang Hình 1: SƠ ĐỒ CÔNG TÁC QUẢN TRỊ TRONG DOANH NGHIỆP .......... 4 Hình 2: MÔ HÌNH QUẢN TRỊ CHIẾN LƢỢC ................................................ 6 Hình 3: MÔ HÌNH 5 ÁP LỰC CẠNH TRANH ................................................ 11 Hình 4: SƠ ĐỒ MA TRẬN SWOT ..................................................................... 18 Hình 5: MA TRẬN SPACE ................................................................................. 18 Hình 6: SƠ ĐỒ MA TRẬN CHIẾN LƢỢC CHÍNH ........................................ 19 Hình 7: SƠ ĐỒ TỔ CHỨC CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƢ HẬU GIANG (HAMACO) ........................................................................................................... 30 Hình 8: CÁC BƢỚC TUYỂN NHÂN SỰ CỦA CÔNG TY ............................. 34 Đồ thị 1: KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH 2006 – 2008 ................... 27 Đồ thị 2: CƠ CẤU SẢN LƢỢNG XI MĂNG THEO TỪNG THỊ TRƢỜNG CỦA CÔNG TY NĂM 2006 ................................................................................ 37 Đồ thị 3: CƠ CẤU SẢN LƢỢNG XI MĂNG THEO TỪNG THỊ TRƢỜNG CỦA CÔNG TY NĂM 2007 ................................................................................ 38 Đồ thị 4: CƠ CẤU SẢN LƢỢNG XI MĂNG THEO TỪNG THỊ TRƢỜNG CỦA CÔNG TY NĂM 2008 ................................................................................ 38 Đồ thị 5: CƠ CẤU SẢN LƢỢNG THÉP THEO TỪNG THỊ TRƢỜNG CỦA CÔNG TY NĂM 2006 .......................................................................................... 39 Đồ thị 6: CƠ CẤU SẢN LƢỢNG THÉP THEO TỪNG THỊ TRƢỜNG CỦA CÔNG TY NĂM 2007 .......................................................................................... 39 Đồ thị 7: CƠ CẤU SẢN LƢỢNG THÉP THEO TỪNG THỊ TRƢỜNG CỦA CÔNG TY NĂM 2008 .......................................................................................... 39 Đồ thị 8: TÌNH HÌNH CƠ CẤU DOANH THU BÁN HÀNG CỦA CÔNG TY NĂM 2006 .............................................................................................................. 42 Đồ thị 9: TÌNH HÌNH CƠ CẤU DOANH THU BÁN HÀNG CỦA CÔNG TY NĂM 2007 .............................................................................................................. 42 GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang xii SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) Đồ thị 10: TÌNH HÌNH CƠ CẤU DOANH THU BÁN HÀNG CỦA CÔNG TY NĂM 2009 .............................................................................................................. 42 Đồ thị 11: TĂNG TRƢỞNG GDP GIAI ĐOẠN 2000 – 2009 .......................... 49 Đồ thị 12: BIỂU DIỄN LẠM PHÁT GIAI ĐOẠN 2000 – 2008 ....................... 50 Đồ thị 13: LÃI SUẤT CƠ BẢN GIAI ĐOẠN 2000 – 2008 ............................... 51 Đồ thị 14: DÂN SỐ TRUNG BÌNH VIỆT NAM QUA MỐC THỜI GIAN.... 53 Đồ thị 15: SƠ ĐỒ MA TRẬN CHIẾN LƢỢC SPACE ..................................... 72 GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang xiii SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU 1.1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI Trong nền kinh tế suy thoái như hiện nay, việc khủng hoảng tài chính đang gây ra ảnh hưởng đến hầu hết các nước trên thế giới; giá dầu, giá vàng liên tục biến động làm cho nền kinh tế ngày càng thêm bất ổn. Việt Nam sau khi gia nhập WTO, các doanh nghiệp không còn sự bảo hộ của nhà nước thì mọi biến động trên nền kinh tế thế giới đều gây ảnh hưởng đến chúng ta. Trong năm 2008, dưới sự tác động của nền kinh tế thế giới làm cho lạm phát ở nước ta tăng cao dẫn đến cán cân thương mại trở nên chênh lệch, nhu cầu mua sắm, sử dụng dịch vụ, nhà ở… giảm đáng kể. Trước tình hình trên thì các doanh nghiệp, các công ty, các nhà đầu tư cần phải có những chiến lược kinh doanh đã được định sẵn từ trước để có thể giảm thiểu rủi ro do nền kinh tế thị trường mang lại. Vì vậy mà việc xây dựng chiến lược kinh doanh đã trở thành một nhu cầu không thể thiếu được đối với các nhà đầu tư khi mới bắt đầu kinh doanh hay các nhà lãnh đạo khi bắt đầu một chu kì kinh doanh mới. Vả lại, khi hoạt động với quy mô kinh doanh lớn và trong môi trường cạnh tranh khốc liệt với nhiều yếu tố bất định, việc xây dựng một chiến lược kinh doanh ở dạng văn bản chính thức một cách có hệ thống sẽ giúp cho doanh nghiệp có điều kiện phân tích kỹ hơn, đánh giá tốt hơn kế hoạch hành động của mình và chiến lược kinh doanh đó cũng có thể được sử dụng như là một cẩm nang để dẫn đến thành công. Là một công ty lâu đời, được thành lập từ năm 1976, Công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (hay còn gọi là HAMACO) kinh doanh rất nhiều mặt hàng gồm: vật liệu xây dựng, gas, bếp gas, xăng dầu, nhớt,… trong đó vật liệu xây dựng (sắt, thép, xi măng, cát, đá,…) là ngành hàng chính mà công ty kinh doanh. Trong các mặt hàng nêu trên đều rất dễ bị ảnh hưởng bởi nền kinh tế thế giới. Như chúng ta đã biết trong năm 2008 do ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng tài chính đã làm cho giá vật liệu xây dựng và xăng dầu đã tăng giảm một cách bất thường. Mặt khác, hiện nay ở TP.Cần Thơ cũng có nhiều công ty kinh doanh về các mặt hàng này, những sự cạnh tranh giữa các công ty với nhau trên thị trường bất cứ lúc nào cũng có thể gây ảnh hưởng không tốt cho Công ty. Do đó, để tồn tại trên thị trường và ngày càng phát triển vững mạnh thì bản thân Công ty phải ra sức hoạt động có hiệu quả. Hơn nữa, khi mà công ty đã xây dựng được chiến GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang 1 SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) lược kinh doanh thật tốt thì giúp cho công ty có cơ sở để làm việc, biết được mình cần phải làm gì, trong thời gian nào, tránh cho mọi việc cứ rối tung lên. Vì những lí do trên mà việc " Xây dựng chiến lược kinh doanh cho công ty cổ phần vật tư Hậu Giang” là đề tài mà em chọn để thực hiện. Việc xây dựng chiến lược là để tạo cơ sở để ứng phó với những thay đổi của môi trường, và đối thủ cạnh tranh. Từ đó cho thấy việc lập kế hoạch cho các công ty là vô cùng quan trọng. 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1. Mục tiêu chung Xây dựng chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Vật tư Hậu Giang. 1.2.2. Mục tiêu cụ thể “Xây dựng chiến lược kinh doanh cho công ty cổ phần vật tư Hậu Giang” gồm các mục tiêu sau: - Nghiên cứu thực trạng hoạt động của công ty để tìm ra các mặt mạnh và mặt yếu của công ty. - Phân tích tác động của môi trường kinh doanh đến hoạt động kinh doanh của công ty, nhận thức rõ các cơ hội và thách thức. - Đề ra, lựa chọn chiến lược và đề xuất biện pháp thực hiện thích hợp cho công ty trong việc phát triển và hội nhập trong xu thế toàn cầu hóa hiện nay. 1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.3.1. Thời gian Số liệu kinh doanh của Công ty cổ phần vật tư Hậu Giang được lấy từ năm 2006 đến năm 2008. 1.3.2. Không gian Về phần phân tích thị trường, tôi chỉ xét tại TP. Cần Thơ, đây chính là thị trường chủ yếu của Công ty đang kinh doanh. 1.3.3. Giới hạn của đề tài Do hoạt động của công ty đa dạng, nhiều lĩnh vực và do kiến thức, thời gian có hạn nên đề tài này không đi sâu nghiên cứu phân tích hết tất cả các lĩnh vực kinh doanh của công ty mà chỉ tập trung vào lĩnh vực vật liệu xây dựng chủ yếu là thép và xi măng. GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang 2 SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) Việc thu thập về các đối thủ cạnh tranh của doanh nghiệp còn nhiều hạn chế, chỉ mang tính chất tương đối. 1.4. LƢỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN Đề tài chủ yếu dựa vào giáo trình “Chiến lược và chính sách kinh doanh” của PGS. TS Nguyễn Thị Liên Diệp, ThS Phạm Văn Nam do nhà xuất bản thống kê xuất bản năm 1998. Giáo trình này chủ yếu đưa ra các định nghĩa, các lí luận về chiến lược và cách lập chiến lược và các mô hình xây dựng chiến lược. Ngoài ra đề tài còn được xây dựng dựa trên giáo trình “Quản trị chiến lược” của cô Đỗ Thị Tuyết giảng viên trường Đại Học Cần Thơ. Giáo trình này đưa ra phương pháp xây dựng chiến lược, các cách thành lập các ma trận. GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang 3 SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. PHƢƠNG PHÁP LUẬN 2.1.1. Khái niệm và mô hình quản trị chiến lƣợc 2.1.1.1. Khái quát về Quản trị Quản trị là một quá trình nhằm đạt đến sự thành công trong các mục tiêu đề ra bằng việc phối hợp hữu hiệu các nguồn lực của doanh nghiệp. Từ khái niệm này ta thấy rằng, quản trị là những hoạt động liên tục và cần thiết cho sự tồn tại và phát triển của mọi tổ chức. Hay nói một cách khác: công tác quản trị trong doanh nghiệp là quá trình lập kế hoạch, tổ chức phối hợp và điều chỉnh các hoạt động của các thành viên, các bộ phận và các chức năng trong doanh nghiệp nhằm huy động tối đa mọi nguồn lực để đạt được các mục tiêu đã đặt ra của tổ chức. Do đó, quản trị có 4 chức năng cơ bản là: lập kế hoạch (hoạch định), tổ chức, lãnh đạo (điều khiển), kiểm tra giám sát trong quá trình kinh doanh. Và mối quan hệ chặt chẽ của chúng được thể hiện trong sơ đồ sau: HOẠCH ĐỊNH Thiết lập các mục tiêu và quyết định cách tốt nhất để thực hiện mục tiêu KIỂM SOÁT Kiểm tra đánh giá các hoạt động nhằm đạt được mục tiêu TỔ CHỨC Xác định phân bổ và sắp xếp các nguồn lực LÃNH ĐẠO Gây ảnh hưởng đến người khác, cùng làm việc hướng tới mục tiêu của tổ chức Hình 1: SƠ ĐỒ CÔNG TÁC QUẢN TRỊ TRONG DOANH NGHIỆP Ngoài ra quá trình ra quyết định phải trải qua các bước sau:  Bƣớc 1: Phân tích cụ thể vấn đề, tìm hiểu bản chất thực sự của vấn đề.  Bƣớc 2: Xây dựng các phương án có thể xảy ra, có thể có.  Bƣớc 3: So sánh và chọn ra phương án khả thi nhất.  Bƣớc 4: Chọn phương án tối ưu. GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang 4 SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO)  Bƣớc 5: Thực hiện phương án đã chọn.  Bƣớc 6: Đánh giá kết quả thực hiện. 2.1.1.2. Khái niệm về chiến lược Chiến lược là tập hợp các mục tiêu và chính sách đặt ra trong một thời gian dài trên cơ sở khai thác tối đa các nguồn lực của tổ chức nhằm đạt được những mục tiêu phát triển. Do đó, chiến lược cần được đặt ra như là kế hoạch hoặc sơ đồ tác nghiệp tổng quát chỉ hướng cho công ty đạt đến mục tiêu mong muốn. 2.1.1.3. Khái niệm chính sách Chính sách bao gồm các lời hướng dẫn, các quy tắc và thủ tục được thiết lập để hậu thuẩn cho các nổ lực đạt được các mục tiêu đã đề ra. Các chính sách là những chỉ dẫn cho việc đưa ra quyết định và thể hiện các tình huống thường lặp lại hoặc những tình huống có tính chu kỳ. 2.1.1.4. Khái niệm về Quản trị chiến lược “Quản trị chiến lược được định nghĩa là một tập hợp các quyết định và hành động được thể hiện thông qua kết quả của việc hoạch định, thực thi và đánh giá các chiến lược, được thiết kế nhằm đạt được các mục tiêu của một doanh nghiệp”. Mục đích của một chiến lược là nhằm tìm kiếm những cơ hội, hay nói cách khác là nhằm gia tăng cơ hội và vươn lên tìm vị thế cạnh tranh. Do đó, quản trị chiến lược là một tiến trình gồm 3 giai đoạn chính: - Giai đoạn hoạch định và xây dựng chiến lược. - Giai đoạn thực hiện chiến lược. - Giai đoạn kiểm soát chiến lược. Để tạo nên một chiến lược hài hoà và hữu hiệu cần xét đến các yếu tố có thể tác động đến chiến lược như: điểm mạnh, điểm yếu của doanh nghiệp, các cơ hội và nguy cơ thuộc môi trường bên ngoài, mục tiêu nhiệm vụ của doanh nghiệp… GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang 5 SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) 2.1.1.5. Mô hình Quản trị chiến lược Thông tin phản hồi Thực hiện việc kiểm soát bên ngoài để xác định các cơ hội và đe dọa chủ yếu Xác định nhiệm vụ, mục tiêu và chiến lược hiện tại Thiết lập các mục tiêu dài hạn Xét lại mục tiêu kinh doanh Thực hiện kiểm soát nội bộ để nhận diện điểm mạnh, điểm yếu Thiết lập những mục tiêu hàng năm Phân phối các nguồn tài nguyên Lựa chọn các chiến lược để theo đuổi Đo lường và đánh giá thành tích Đề ra các chính sách Thông tin phản hồi Thực thi chiến lược Hình thành chiến lược Đánh giá chiến lược Hình 2: MÔ HÌNH QUẢN TRỊ CHIẾN LƢỢC Quá trình quản trị chiến lược có thể được nghiên cứu và ứng dụng vào việc sử dụng một mô hình. Hình 2 là mô hình quản trị chiến lược toàn diện được áp dụng rộng rãi. Mô hình này thể hiện một phương pháp rõ ràng và thực tiễn trong việc hình thành, thực thi và đánh giá kiểm tra chiến lược. Quá trình quản trị chiến lược là năng động và liên tục. Một sự thay đổi ở bất kỳ thành phần chính nào trong mô hình có thể đòi hỏi một sự thay đổi trong một hoặc tất cả các thành phần khác. Trong thực tế quá trình quản trị chiến lược không được phân chia rõ ràng và thưc hiện chặt chẽ như đã chỉ ra trong mô hình. Các nhà quản trị không thực GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang 6 SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) hiện từng bước một. Nói chung có một sự hổ trợ lẫn nhau giữa các cấp bậc trong tổ chức. Các mũi tên có nhiều hướng trong hình 2 minh họa tầm quan trọng của thông tin liên lạc và thông tin phản hồi trong suốt quá trình quản trị chiến lược. 2.1.1.6. Ưu và nhược điểm của Quản trị chiến lược Nếu quản trị chiến lược hiệu quả ta sẽ được một số lợi ích sau: - Xác định rõ hướng đi của doanh nghiệp trong tương lai. - Thấy rõ cơ hội và nguy cơ xảy ra trong kinh doanh ở thời điểm hiện tại và trong tương lai, từ đó tận dụng cơ hội giảm nguy cơ đưa doanh nghiệp vượt qua cạnh tranh giành thắng lợi. - Đưa ra được các quyết định đúng đắn phù hợp khi môi trường kinh doanh thay đổi, nâng cao hiệu quả kinh doanh đưa doanh nghiệp ngày càng đi lên. - Tạo ra những chiến lược phát triển kinh doanh tốt hơn, tạo cơ sở tăng sự liên kết và gắn bó của nhân viên. - Thiết thực nhất là giúp doanh nghiệp tăng doanh số bán, tăng năng suất lao động, tăng hiệu quả quản trị, tránh được rủi ro về tài chánh, tăng khả năng phòng ngừa và ngăn chặn các vấn đề khó khăn của công ty. Tuy có vị trí rất quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, nhưng việc quản trị chiến lược kinh doanh cũng gây không ít khó khăn cho doanh nghiệp như: Chi phí thời gian, tiền của, sức lực thường rất cao trong chu kỳ đầu tiên. - Dễ gây nên sự cứng nhắc trong quá trình hoạt động của tổ chức. - Nếu các dự báo quá khác biệt với thực tế thì sẽ gây khó khăn chung cho hoạt động tổ chức. - Dễ gây nên sự nghi ngờ về tính hữu ích của tổ chức quản trị chiến lược nếu như việc thực hiện chiến lược không được chú ý đúng mức. Do đó, để tránh những tổn thất trên thì doanh nghiệp nên có những biện pháp quản trị chiến lược đúng đắn. Muốn vậy cần phải phân tích cặn kẽ, chính xác các yếu tố làm ảnh hưởng đến công tác quản trị chiến lược kinh doanh. GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang 7 SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) 2.1.1.7. Tầm quan trọng của Quản trị chiến lược Giúp cho nhà quản trị biết được những kết quả mong muốn và việc sử dụng tài nguyên hợp lý, tối ưu, khuyến khích được tinh thần, trách nhiệm của mỗi nhân viên. Trong vấn đề nội bộ của công ty giúp cho việc tạo điều kiện ra quyết định mang tính thống nhất, phối hợp các hoạt động nhịp nhàng, uyển chuyển tạo ra khái niệm về sức mạnh nội bộ. Đó là nguồn động viên lớn nhất. Giúp nhà quản trị luôn luôn chủ động trước những thay đổi của môi trường như: biết khai thác những cơ hội, giảm bớt những đe dọa. Từ đó nhà quản trị định ra những giải pháp, mục tiêu thích nghi được với môi trường. Giúp nhà quản trị sử dụng tốt nguồn tài nguyên (nhân lực, vật lực, tài lực,…) đưa đến những thành công, những lợi nhuận cao trên con đường kinh doanh. Quản trị chiến lược có những ưu điểm tuyệt vời như thế, nhưng nó vẫn tồn tại những khuyết điểm cần khắc phục: Thường mất thời gian và chi phí hơn, đối với một công ty có kinh nghiệm và có một quan điểm quản trị chiến lược thích hợp thì khuyết điểm này có thể hạn chế tối đa được. Dễ rơi vào cứng nhắc thậm trí thụ động, nếu như không nhận thấy đặc điểm của chiến lược là năng động và phát triển phù hợp với môi trường hoạt động. Khi tiên đoán sai sẽ dẫn tới thất bại nặng nề, đây là khuyết điểm dễ làm các nhà quản trị e ngại khi thực hiện chiến lược. 2.1.2. Nội dung hoạch định chiến lƣợc của doanh nghiệp Các yếu tố môi trường có một tác động to lớn vì chúng ảnh hưởng đến toàn bộ các bước tiếp theo của quá trình quản trị chiến lược. Chiến lược được lựa chọn phải được hoạch định trên cơ sở các điều kiện môi trường đã nghiên cứu. Như vậy môi trường của một tổ chức là những yếu tố, những lực lượng, những thể chế,… nằm bên ngoài của doanh nghiệp mà nhà quản trị không kiểm soát được nhưng chúng lại ảnh hưởng đến hoạt động và kết quả hoạt động của doanh nghiệp. GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang 8 SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) Môi trường của tổ chức có thể chia thành hai mức độ: môi trường vĩ mô (hay còn gọi là môi trường tổng quát) và môi trường vi mô (hay là môi trường đặc thù). 2.1.2.1. Phân tích môi trƣờng vĩ mô Môi trường vĩ mô ảnh hưởng đến tất cả các ngành kinh doanh, nhưng không nhất thiết theo một cách nhất định. Việc phân tích môi trường vĩ mô giúp doanh nghiệp trả lời cho câu hỏi: doanh nghiệp đang trực diện với những gì? Các nhà quản trị chiến lược của các doanh nghiệp thường chọn các yếu tố chủ yếu sau đây của môi trường vĩ mô để nghiên cứu: 2.1.2.1.1. Yếu tố kinh tế Các yếu tố kinh tế như: lãi suất ngân hàng, các giai đoạn của chu kỳ kinh tế, chính sách tài chính - tiền tệ, của tỷ giá hối đoái, mức độ lạm phát,… đều có ảnh hưởng vô cùng lớn đến kinh doanh của các doanh nghiệp. Tuy có nhiều yếu tố kinh tế ảnh hưởng đến doanh nghiệp, nhưng doanh nghiệp cần phải xác định các yếu tố kinh tế có ảnh hưởng lớn nhất đối với mình, vì nó có liên quan trực tiếp đến kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. 2.1.2.1.2. Yếu tố chính trị - pháp luật Các yếu tố chính trị và pháp luật có ảnh hưởng ngày càng to lớn đến hoạt động của các doanh nghiệp, nó bao gồm: hệ thống các quan điểm chính sách của chính phủ, hệ thống luật pháp hiện hành, các xu hướng ngoại giao của chính phủ, những diễn biến chính trị trong nước, khu vực và trên toàn thế giới. Doanh nghiệp phải tuân theo các qui định về thuế, cho vay, an toàn, vật giá, quảng cáo, nơi đặt nhà máy và bảo vệ môi trường… 2.1.2.1.3. Yếu tố văn hóa – xã hội Môi trường văn hoá – xã hội bao gồm những chuẩn mực và giá trị được chấp nhận và tôn trọng bởi một xã hội hoặc một nền văn hoá cụ thể. Sự tác động của các yếu tố văn hoá – xã hội thường có tính dài hạn và tinh tế hơn so với các yếu tố khác, nhiều lúc khó mà nhận biết được. Tuy nhiên, môi trường văn hoá – xã hội có ảnh hưởng mạnh mẽ đến các hoạt động kinh doanh, thường là các yếu tố sau: quan niệm về thẩm mỹ, đạo đức, lối sống, nghề nghiệp; những phong tục, GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang 9 SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) tập quán, truyền thống; những quan tâm ưu tiên của xã hội; trình độ nhận thức, học vấn chung của xã hội, … 2.1.2.1.4. Yếu tố tự nhiên Điều kiện tự nhiên bao gồm: vị trí địa lý, khí hậu, cảnh quan thiên nhiên, đất đai, sông, biển, các nguồn tài nguyên khoáng sản trong lòng đất, tài nguyên rừng biển, sự trong sạch của môi trường nước, không khí… Tác động của chúng đối với các quyết sách trong kinh doanh từ lâu đã được các doanh nghiệp thừa nhận. Trong rất nhiều trường hợp, các điều kiện tự nhiên trở thành một yếu tố rất quan trọng để hình thành lợi thế cạnh tranh của các sản phẩm và dịch vụ. Các vấn đề ô nhiễm môi trường, sản phẩm kém chất lượng, lãng phí tài nguyên cùng với nhu cầu ngày càng lớn đối với các nguồn lực có hạn khiến cho nhà doanh nghiệp phải thay đổi các quyết định và biện pháp hoạt động liên quan. 2.1.2.1.5. Yếu tố công nghệ Đây là một trong những yếu tố rất năng động, chứa đựng nhiều cơ hội và đe dọa đối với các doanh nghiệp. Do đó, các doanh nghiệp phải cảnh giác đối với các công nghệ mới vì nó có thể làm cho sản phẩm lạc hậu một cách trực tiếp hoặc gián tiếp, bên cạnh những lợi ích mà sự phát triển công nghệ đem lại. 2.1.2.1.6. Yếu tố quốc tế Đây là yếu tố tác động mạnh mẽ đến môi trương kinh doanh. Đây là yếu tố ngoại lực mang đến nhiều cơ hội cũng như đe dọa. Cơ hội đối với những doanh nghiệp chủ động đối phó với tình hình. Đây là yếu tố mang tính nhạy cảm, toàn cầu. 2.1.2.2. Phân tích môi trƣờng vi mô Môi trường tác nghiệp bao gồm các yếu tố trong ngành và là các yếu tố ngoại cảnh đối với doanh nghiệp. Nó quyết định tính chất và mức độ cạnh tranh trong ngành kinh doanh đó. Trong môi trường tác nghiệp có 5 yếu tố cơ bản: đối thủ cạnh tranh, người mua, người cung cấp, các đối thủ mới (tiềm ẩn), và sản phẩm thay thế. Mối quan hệ này được thể hiện qua sơ đồ sau: GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang 10 SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) Các đối thủ mới dạng tiềm ẩn Nguy cơ có các đối thủ cạnh tranh mới Ngƣời cung cấp Khả năng ép giá của người cung cấp Các đối thủ cạnh tranh trong ngành Khả năng ép giá của người mua Sự cạnh tranh của các doanh nghiệp hiện có trong ngành Ngƣời mua Nguy cơ do các sản phẩm và dịch vụ mới thay thế Hàng thay thế Hình 3: MÔ HÌNH 5 ÁP LỰC CẠNH TRANH Để đề ra một chiến lược thành công thì phải phân tích từng yếu tố này để doanh nghiệp thấy được mặt mạnh, mặt yếu, nguy cơ, cơ hội mà ngành kinh doanh đó gặp phải. 2.1.2.2.1. Đối thủ cạnh tranh Mức độ cạnh tranh phụ thuộc vào mối tương quan của các yếu tố như: số lượng doanh nghiệp tham gia cạnh tranh, mức độ tăng trưởng của ngành, cơ cấu chi phí cố định và mức độ đa dạng hóa sản phẩm. Các đối thủ cạnh tranh sẽ quyết định tính chất và mức độ tranh đua hoặc thủ thuật giành lợi thế trong ngành. Do đó, các doanh nghiệp cần phân tích từng đối thủ cạnh tranh để nắm và hiểu được các biện pháp phản ứng và hành động mà họ có thể thông qua. Muốn vậy cần tìm hiểu một số vấn đề cơ bản sau: - Nhận định và xây dựng các mục tiêu của doanh nghiệp. - Xác định được tiềm năng chính yếu, các ưu nhược điểm trong các hoạt động phân phối, bán hàng… - Xem xét tính thống nhất giữa các mục đích và chiến lược của đối thủ cạnh tranh. GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang 11 SVTH: Lê Thanh Sang Xây dựng chiến lược kinh doanh công ty cổ phần vật tư Hậu Giang (HAMACO) - Tìm hiểu khả năng thích nghi; khả năng chịu đựng (khả năng đương đầu với các cuộc cạnh tranh kéo dài); khả năng phản ứng nhanh (khả năng phản công) và khả năng tăng trưởng của các đối thủ cạnh tranh. 2.1.2.2.2. Đối thủ tiềm ẩn mới Đối thủ tiềm ẩn mới là những đối thủ cạnh tranh mà ta có thể gặp trong tương lai. Mặc dù không phải bao giờ doanh nghiệp cũng gặp phải những đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn mới. Song nguy cơ đối thủ mới hội nhập vào ngành sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Do đó, cần phải dự đoán được các đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn này nhằm ngăn cản sự xâm nhập từ bên ngoài để bảo vệ vị thế cạnh tranh của doanh nghiệp. 2.1.2.2.3. Khách hàng Khách hàng là một bộ phận không tách rời trong môi trường cạnh tranh. Nếu thỏa mãn tốt hơn nhu cầu và thị hiếu của khách hàng thì sẽ đạt được sự tín nhiệm của khách hàng – tài sản có giá trị nhất của doanh nghiệp. Khách hàng có thể làm lợi nhuận của doanh nghiệp giảm xuống bằng cách ép giá xuống hoặc đòi hỏi chất lượng cao hơn và phải làm nhiều công việc dịch vụ hơn. Trường hợp không đạt đến mục tiêu đề ra thì doanh nghiệp phải thương lượng với khách hàng hoặc tìm khách hàng có ít ưu thế hơn. Vì thế, để đề ra những chiến lược kinh doanh đúng đắn, doanh nghiệp phải lập bảng phân loại khách hàng hiện tại và tương lai, nhằm xác định khách hàng mục tiêu. 2.1.2.2.4. Nhà cung cấp Các doanh nghiệp cần phải quan hệ với các tổ chức cung cấp các nguồn hàng khác nhau như: vật tư, thiết bị, lao động, tài chính. - Đối với người bán vật tư thiết bị: để tránh tình trạng các tổ chức cung cấp vật tư, thiết bị gây khó khăn bằng cách tăng giá, giảm chất lượng sản phẩm hoặc dịch vụ đi kèm thì doanh nghiệp cần quan hệ với nhiều nhà cung cấp, giảm thiểu tình trạng độc quyền và việc lựa chọn người cung cấp cũng phải được xem xét phân tích kỹ. - Người cung cấp vốn: trong thời điểm nhất định phần lớn các doanh nghiệp, kể cả các doanh nghiệp làm ăn có lãi, đều phải vay vốn tạm thời từ người tài trợ như vay ngắn hạn, vay dài hạn hoặc phát hành cổ phiếu. GVHD: Th.S Hứa Thanh Xuân Trang 12 SVTH: Lê Thanh Sang