Tài liệu Tuyển tập các phương pháp giải bài tập hóa học luyện thi thpt đh cđ ( phần 1 )

TÀI LIỆU ÔN THI THPT ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG Mục lục Phương pháp : PHÖÔNG PHAÙP BAÛO TOAØN ÑIEÄN TÍCH Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn PHƯƠNG PHÁP B O TOÀN ðI N TÍCH I- PHƯƠNG PHÁP GI I 1. N i dung phương pháp Vì trong dung d ch luôn trung hòa v ñi n nên m t dung d ch t n t i ñ ng th i các cation và anion thì t ng s ñi n tích dương b ng t ng s ñi n tích âm hay t ng s mol ñi n tích dương b ng t ng s mol ñi n tích âm T ng quát: ∑ s mol x ñi n tích ion dương = ∑ s mol x ñi n tích ion âm 2. Áp d ng và m t s chú ý a/ Kh i lư ng mu i (trong dung d ch) = ∑ kh i lư ng các ion t o mu i b/ Quá trình áp d ng ðLBT ñi n tích thư ng k t h p: - Các phương pháp b o toàn khác: B o toàn kh i lư ng, b o toàn nguyên t - Vi t các phương trình hóa h c d ng thu g n II. CÁC VÍ D MINH H A VÍ D 1: M t dung d ch có ch a 4 ion v i thành ph n: 0,01 mol Na+, 0,02 mol Mg2+, 0,015 mol SO42và x mol Cl-. Giá tr c a x là: A. 0,015 B. 0,035 C. 0,02 D. 0,01 HƯ NG D N GI I Áp d ng ðLBT ñi n tích: 0,01.1 + 0,02.2 = 0,015.2 + x.1 → x = 0,02 → ðáp án C VÍ D 2: K t qu xác ñ nh n ng ñ mol/l c a các ion trong m t dung d ch như sau: Ion: Na+ Ca2+ NO3ClHCO3S mol: 0,05 0,01 0,01 0,04 0,025 H i k t qu ñó ñúng hay sai HƯ NG D N GI I T ng s ñi n tích dương: 0,05 + 2.0,01 = 0,07 (mol) T ng s ñi n tích âm: 0,01 + 0,04 + 0,025 = 0,075 (mol) Ta th y t ng s ñi n tích dương # t ng s ñi n tích âm → k t qu phân tích trên là sai VÍ D 3: Dung d ch X ch a Na2SO4 0,05M, NaCl 0,05M và KCl 0,1M. Ph i dùng h n h p mu i nào sau ñây ñ pha ch dung d ch X ? A. KCl và Na2SO4. B. KCl và NaHSO4. C. NaCl và K2SO4. D. NaCl và KHSO4 HƯ NG D N GI I ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -1- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP BAÛO TOAØN ÑIEÄN TÍCH Na2SO4 → 2Na+ + SO2− 4 0,05 0,1 → NaCl 0,05 Na + Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn (1) 0,05 + Cl 0,05 − KCl (2) → 0,1 + Cl− K+ 0,1 (3) 0,1 0,05 [Na+ ] = 0,1 + 0,05 = 0,15 M ; [K+ ] = 0,1 0M  Dung dÞch :  − 2− [Cl ] = 0,05 + 0,1 = 0,15 M ; [SO 4 ] = 0,05 M  [Na+ ] = [Cl− ]  ⇔ + 2− [K ] = 2[SO4 ]  ⇒ Ph¶i dïng hçn hîp NaCl vµ K 2SO 4 → ðáp án C VÍ D 4: (TSCð A 2007): M t dung d ch ch a 0,02 mol Cu2+, 0,03 mol K+, x mol Cl- và y mol SO42-. T ng kh i lư ng các mu i tan có trong dung d ch là 5,435 gam. Giá tr c a x và y l n lư t là: A. 0,03 và 0,02 B. 0,05 và 0,01 C. 0,01 và 0,03 D. 0,02 và 0,05 HƯ NG D N GI I Áp d ng ðLBT ñi n tích: 2.0,02 + 0,03 = x + 2y hay x + 2y = 0,07 (1) Kh i lư ng mu i: 0,02.64 + 0,03.39 + 35,5x + 96y = 5,435 (2) Gi i h phương trình (1) và (2) ñư c: x = 0,03 và y = 0,02 → Ch n A VÍ D 5: M t dung d ch ch a hai cation là Fe2+ 0,1M và Al3+ 0,2M. Trong dung d ch còn có hai anion là Cl− x mol/l và SO42− y mol/l. Khi cô c n 1,0 lít dung d ch trên thu ñư c 46,9 gam h n h p mu i khan. Giá tr c a x và y l n lư t là: A. 0,6 và 0,1. B. 0,3 và 0,2. C. 0,5& 0,15. D. 0,2 và 0,3. HƯ NG D N GI I nCl− = x mol ; nSO2− = y mol 4 Khèi l−îng muèi khan : mmuèi = mcation + manion ⇒ 56.0,1 + 27.0,2 + 35,5x + 96y = 46,9 ⇒ 35,5x + 96y = 35,9 (1) Theo ®Þnh luËt BT§T : x + 2y = 2.0,1 + 3.0,2 ⇒ x + 2y = 0,8 (2) x = 0,2 Tõ (1), (2) ⇒  y = 0,3 → Ch n D VÍ D 6: Dung d ch X có ch a 0,1 mol K+, 0,2 mol Fe3+, 0,4 mol NO3- và x mol SO42-. Cô c n dung d ch X ñư c m gam h n h p 4 muôí khan. Giá tr c a m là: A. 54,3 B. 68,7 C. 39,9 D. 47,8 HƯ NG D N GI I Áp d ng ðLBT ñi n tích: 0,1.1 + 0,2.3 = 0,4.1 + 2x → x = 0,15 Theo ðKBT kh i lư ng: m mu i = mcation + manion → m = 0,1.39 + 0,2.56 + 0,4.62 + 0,15.96 = 54,3 gam → ðáp án A VÍ D 7: Chia 1,24 gam h n h p hai kim lo i có hóa tr không ñ i thành hai ph n b ng nhau: Ph n 1: b oxi hóa hoàn toàn thu ñư c 0,78 gam h n h p oxit. ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -2- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP BAÛO TOAØN ÑIEÄN TÍCH Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn Ph n 2: tan hoàn toàn trong dung d ch H2SO4 loãng thu ñư c V lit H2 ( ñktc). Giá tr V là: A. 2,24 lit B. 0,112 lit C. 5,6 lit D. 0,224 lit HƯ NG D N GI I Nh n xét: M t h n h p g m nhi u kim lo i có hóa tr không ñ i và có kh i lư ng cho trư c s ph i như ng m t s mol electron không ñ i cho b t kỳ tác nhân oxi hóa nào. Kh i lư ng m i ph n: 1,24 : 2 = 0,62 gam 0, 78 − 0,62 S mol O k t h p v i 0,62 gam h n h p kim lo i: = 0,01(mol) 16 Quá trình t o oxit: O + 2e → O20,01 → 0,02(mol) Theo h qu 3 thì ph n 2 h n h p kim lo i kh H+ c a dung d ch axit cũng như ng 0,02 mol electron: 2H+ + 2e → H2 0,02 → 0,01(mol) V y th tích H2 thu ñư c là: 0,01 . 22,4 = 0,224 lit → Ch n D VÍ D 8: Chia h n h p 2 kim lo i A,B có hóa tr không ñ i thành 2 ph n b ng nhau: Ph n 1: tan h t trong dung d ch HCl t o ra 1,792 lit H2( ñktc) Ph n 2: nung nóng trong không khí ñ n kh i lư ng không ñ i thu ñư c 2,84 gam ch t r n. Kh i lư ng h n h p 2 kim lo i trong h n h p ñ u là: A. 2,4g B. 3,12g C. 2,2g D. 1,8g HƯ NG D N GI I Xét ph n 1: 2H+ 1,792 = 0,08 (mol) 22,4 Theo h qu 3 thì ph n 2: O + 2e → H2 0,16 ← + 2e → O20,08 ← 0,16(mol) → mKL = moxit – mO = 2,84 – 0,08.16 = 1,56 gam Kh i lư ng h n h p ban ñ u: 2.1,56 = 3,12 gam → Ch n B VÍ D 9: L y 7,88 gam h n h p A g m hai kim lo i ho t ñ ng X,Y có hóa tr không ñ i, chia thành hai ph n b ng nhau: - Ph n 1 nung trong oxi dư ñ oxi hóa hoàn toàn thu ñư c 4,74 gam h n h p 2 oxit - Ph n 2 hòa tan hoàn toàn trong dung d ch ch a h n h p hai axit HCl và H2SO4 loãng thu ñư c V lít khí (ñktc). Giá tr V là: A. 2,24 lit B. 0,112 lit C. 1,12 lit D. 0,224 lit HƯ NG D N GI I Kh i lư ng m i ph n: 7,88 : 2 = 3,94 gam 4, 74 − 3,94 S mol O k t h p v i 3,94 gam h n h p kim lo i: = 0, 05(mol ) 16 O + 2e → O2Quá trình t o oxit: ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -3- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP BAÛO TOAØN ÑIEÄN TÍCH Theo h qu 3 thì 0,05 → ph n 2: Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn 0,1(mol) 2H+ + 2e → H2 0,1 → 0,05 (mol) V y th tích H2 thu ñư c là: 0,05 . 22,4 = 1,12 lit → Ch n C VÍ D 10: Hoà tan hoàn toàn h n h p g m x mol FeS2 và y mol Cu2S vào axit HNO3 (v a ñ ), thu ñư c dung d ch X (ch ch a hai mu i sunfat) và khí duy nh t NO. T s c a x/y là: A. 2/1. B. 1/2. C. 3/1. D. 1/3. HƯ NG D N GI I − Do X chØ cã muèi sunfat ⇔ dung dÞch kh«ng cßn gèc NO3 S¬ ®å biÕn ®æi : FeS2 → Fe3+ + 2SO2− 4 x x 2x Cu2S → 2Cu + SO2− 4 2+ y 2y (1) (2) y Dung dÞch chØ cã c¸c ion : Fe3+ , Cu2+ vµ SO2− 4 Theo BT§T : 3x + 2.2y = 2.2x + 2.y ⇒ x = 2y ⇒ x/y = 2/1 → Ch n A VÍ D 11: (TSðH A 2007): Hoà tan hoàn toàn h n h p g m 0,12 mol FeS2 và a mol Cu2S vào axit HNO3 (v a ñ ), thu ñư c dung d ch X (ch ch a hai mu i sunfat) và khí duy nh t NO. Giá tr c a a là A. 0,04. B. 0,075. C. 0,12. D. 0,06. HƯ NG D N GI I FeS2 → Fe3+ + 2SO42− 0,12 0,12 0,24 2+ Cu2S → 2Cu + SO42− a 2a a Áp d ng ðLBT ñi n tích: 3.0,12 + 2.2a = 0,24.2 + 2a ⇒ a = 0, 06 → Ch n D VÍ D 12: Dung d ch A có ch a các ion sau: Mg2+, Ba2+, Ca2+, 0,1mol Cl- và 0,2 mol NO3-. Thêm d n V lit dung d ch K2CO3 1M vào A ñ n khi ñư c lư ng k t t a l n nh t. V có giá tr là: A. 300 ml B. 200 ml C. 250 ml D. 150 ml HƯ NG D N GI I ð thu ñư c k t t a l n nh t khi các ion Mg2+, Ba2+, Ca2+ tác d ng h t v i ion CO32-: Mg2+ + CO32- → MgCO3 ↓ Ba2+ + CO32- → BaCO3 ↓ Ca2+ + CO32- → CaCO3 ↓ Sau khi ph n ng k t thúc, trong dung d ch ch a các ion K+, Cl- và NO3- ( k t t a tách kh i dung d ch ). Áp d ng ðLBT ñi n tích: n K + = n Cl- + n NO - = 0,1 + 0,2 = 0,3(mol) ⇒ nK2CO3 = 0,15(mol) 3 ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -4- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP BAÛO TOAØN ÑIEÄN TÍCH Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn 0,15 = 0,15(lit ) = 150ml → Ch n D 1 → VddK2CO3 = VÍ D 13: Dung d ch A ch a các ion CO32-, SO32-, SO42- và 0,1 mol HCO3-, 0,3 mol Na+. Thêm V(lit) dung d ch Ba(OH)2 1M vào dung d ch A thì thu ñư c lư ng k t t a l n nh t. Giá tr c a V là: A. 0,15 lit B. 0,2 lit C. 0,25 lit D. 0,5 lit HƯ NG D N GI I N ng ñ các ion [Ba ] = 1M và [OH ] = 2M. ð thu ñư c lư ng k t t a l n nh t c n 0,1 mol OH- ñ tác d ng h t v i HCO3-: HCO3- + OH- → CO32-+ + H2O M t khác c n 0,3 mol OH- ñ trung hòa Na+. V y t ng s mol OH- c n là 0,1 + 0,3 = 0,4 (mol) 2+ - Th tích dung d ch Ba(OH)2 là: V = 0,4 = 0,2(lit ) 2 → ðáp án B VÍ D 14: Cho hòa tan hoàn toàn 10g h n h p Mg và Fe trong dung d ch HCl 4M thu ñư c 5,6 lit H2( ñktc) và dung d ch D. ð k t t a hoàn toàn các ion trong D c n 300 ml dung d ch NaOH 2M. Th tích dung d ch HCl ñã dùng là: A. 0,1 lit B. 0,12 lit C. 0,15 lit D. 0,2 lit HƯ NG D N GI I 2 * 5,6 Cách 1: n(H+) = n(Cl-) = n(HCl) = 2n(H2) = = 0,5(mol) 22, 4 Mà s mol NaOH c n dùng ñ k t t a hoàn toàn ion trong D là 0,3.2 = 0,6 (mol) Ta th y s mol Na+ (0,06) > s mol Cl- (0,05) → s mol HCl dư là 0,1 mol → V(HCl) = 0,6 = 0,15(lit ) → ðáp án C 4 Cách 2: Khi cho 0,6 mol NaOH vào dung d ch D ch a Mg2+, Fe2+ và H+( n u dư) tách ra kh i dung d ch D. Dung d ch t o thành ch a Cl- ph i trung hòa ñi n v i 0,6 mol Na+ : n(Cl-) = n(Na+) = 0,6 (mol) → V(HCl) = 0,6 = 0,15(lit ) 4 VÍ D 15: (TSðH A 2008): H p th hoàn toàn 4,48 lit CO2 (ñktc) vào 500 ml dung d ch h n h p g m NaOH 0,1M và Ba(OH)2 0,2M sinh ra m gam k t t a. Giá tr c a m là: A. 9,85g B. 11,82g C. 17,73g D. 19,7g HƯ NG D N GI I 4,48 = 0,2(mol) 22,4 = 0,5.0,1 = 0,05 (mol) n CO2 = n NaOH n Ba(OH)2 = 0,5.0,2 = 0,1 (mol) n OH- = 0,05 + 0,2 = 0,25 (mol) ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -5- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP BAÛO TOAØN ÑIEÄN TÍCH Ta có: 1 < nOH- n CO2 = Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn 0,25 = 1,25 < 2 → t o 2 mu i 0,2 HCO3- x (mol) CO32- y (mol) CO2 + OHB o toàn nguyên t Cacbon: x + y = 0,2 B o toàn ñi n tích âm: x + 2y = 0,25 Gi i h pt trên ñư c: x = 0,15 và y = 0,05 Ph n ng t o k t t a: Ba2+ + CO32- → BaCO3↓ S mol Ba2+(0,1 mol) > s mol CO32- (0,05 mol) → n(BaCO3) = n(CO32-) = 0,05 mol → m(BaCO3) = 0,05.197 = 9,85(g) → ðáp án A. VÍ D 16: Hòa tan hoàn toàn 15,6gam h n h p g m Al và Al2O3 trong 500 ml dung d ch NaOH 1M thu ñư c 6,72 lit H2(ñktc) và dung d ch X. Th tích HCl 2M t i thi u c n cho vào ñ thu lư ng k t t a l n nh t là: A. 0,175 lit B. 0,25lit C. 0,35lit D. 0,52lit HƯ NG D N GI I Dung d ch X ch a các ion Na , AlO2 , OH- dư(n u có) + - Áp d ng ðLBT ñi n tích: n AlO - + n OH- = n Na+ = 0,5 2 Khi cho HCl vào dung d ch X: H + + OH- → H2O (1) H + + AlO2 - + H 2 O → Al(OH)3 ↓ + Al(OH)3 + 3H → Al 3+ (2) + 3H2O (3) ð thu k t t a l n nh t thì (3) không x y ra n H+ = n AlO - + n OH - = 0,5 2 → VHCl = 0,5 = 0,25(lit ) → ðáp án B 2 VÍ D 17: Dung d ch X g m 6 ion : 0,15 mol Na+, 0,10 mol Ba2+, 0,05 mol Al3+, Cl−, Br− và I−. Thêm t t dung d ch AgNO3 2M vào dung d ch X ñ n khi ñư c lư ng k t t a l n nh t thì th tích dung d ch AgNO3 ñã s d ng là: A. 150 ml. B. 300 ml. C. 250 ml. D. 500 ml. HƯ NG D N GI I KÕt tña lín nhÊt ⇔ c¸c ion Cl− , Br − vµ I− ®· kÕt tña hoµn toµn Ag+ + Cl− → AgCl ↓ (1) Ag+ + Br − → AgBr ↓ (2) + − Ag + I → AgI ↓ (3) ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -6- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP BAÛO TOAØN ÑIEÄN TÍCH Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn Theo (1), (2), (3) : nAg+ = nCl− + nBr − + nI− (1) Theo BT§T : nCl− + nBr − + nI− = 1.0,15 + 2.0,1 + 3.0,05 = 0,5 mol (2) Tõ (*), (**) ⇒ nAg+ = 0,5 mol ⇒ VAgNO = 3 0,5 = 0,25 lÝt = 250 ml 2 → ðáp án C VÍ D 18: Có 500 ml dung d ch X ch a Na+, NH4+, CO32−, SO42−. Ti n hành các thí nghi m : - L y 100 ml X cho tác d ng v i HCl dư ñư c 2,24 lít CO2 (ñktc). - Cho 100 ml X tác d ng v i lư ng dư BaCl2 thu ñư c 43 gam ↓ . - L y 100 ml X cho tác d ng v i dung d ch NaOH dư ñư c 4,48 lít khí (ñktc). Kh i lư ng mu i có trong 500 ml dung d ch X là: A. 43,1 gam. B. 86,2 gam C. 119,0 gam. D. 50,8 gam. HƯ NG D N GI I C¸c ph¶n øng : CO2− + 2H+ → H2O + CO2 ↑ (1) 3 Ba2+ + CO2− → BaCO3 ↓ 3 (2) Ba2+ + SO2− → BaSO4 ↓ 4 (3) OH− + NH+ → NH3 ↑ + H2 O 4 (4) Trong 100 ml X : 2,24 4,48 nCO2− = nCO2 = = 0,1 mol ;nNH+ = nNH3 = = 0,2 mol 3 4 22,4 22,4 43 197.0,1 = 0,1 mBaCO3 + mBaSO4 = 43 ⇒ nSO2− = nBaSO4 = 4 233 Theo BT§T : 2nCO2− + 2nSO2− = nNH+ + nNa+ ⇒ nNa+ = 2nCO2− + 2nSO2− nNH+ − 3 4 4 ⇒ nNa+ = 2.0,1 + 2.0,1 − 0,2 = 0,2 mol 3 4 − 4 Khèi l−îng muèi cã trong 500 ml dung dÞch X : mmuèi = mCO2− + mSO2− + mNH+ + mNa+ 3 4 4 = 5(0,1.60 + 0,1.96 + 0,2.18 + 0,2.23) ⇒ mmuèi = 119,0 gam → ðáp án C VÍ D 19: Hòa tan hoàn toàn 15,95 gam h n h p Ag, Zn và Al b ng dung d ch H2SO4 ñ c, nóng thu ñư c 7,84 lít khí SO2 (s n ph m kh duy nh t, ño ñktc). Cô c n dung d ch sau ph n ng thu ñư c kh i lư ng mu i khan là: A. 150,35 gam. B. 116,75 gam. C. 83,15 gam. D. 49,55 gam. HƯ NG D N GI I ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -7- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP BAÛO TOAØN ÑIEÄN TÍCH Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn Qu¸ trinh nhËn electron : S+6 + 2e → S+4 7,84 ⇒ n®iÖn tÝch d−¬ng (cation) = ne nh−êng = ne nhËn = × 2 = 0,7 mol 22,4 Dung dÞch thu ®−îc chØ cã muèi sunfat Theo BT§T : 2nSO2− (muèi) = 0,7 ⇒ nSO2− (muèi) = 0,35 mol 4 4 ⇒ mmuèi khan = mkim lo¹i + mSO2− (muèi) = 15,95 + 0,35.96 = 49,55 g 4 → ðáp án D VÍ D 20: Hoà tan hoàn toàn 12,0 gam h n h p X g m Fe và Cu b ng dung d ch HNO3 dư, k t thúc thí nghi m thu ñư c h n h p khí g m 0,1 mol NO và 0,2 mol NO2. Kh i lư ng mu i nitrat (không có NH4NO3) t o thành trong dung d ch là: A. 43,0 gam. B. 30,6 gam. C. 55,4 gam. D. 39,9 gam. HƯ NG D N GI I C¸c qu¸ trinh nhËn electron : N+5 + 3e → N+2 ; N+5 + 1e → N+4 ⇒ n®iÖn tÝch d−¬ng (cation) = ne nh−êng = ne nhËn = 0,1.3 + 0,2.1 = 0,5 mol Dung dÞch thu ®−îc chØ cã muèi nitrat Theo BT§T : nNO− (muèi) = 0,5 mol 3 ⇒ mmuèi nitrat = mkim lo¹i + mNO− (muèi) = 12,0 + 0,5.62 = 43,0 gam 3 → ðáp án A VÍ D 21: (ðH B 2013): Dung d ch X ch a 0,12 mol Na+; x mol SO2- ; 0,12 mol Cl- và 0,05 mol 4 NH + . Cho 300 ml dung d ch Ba(OH)2 0,1M vào X ñ n khi các ph n ng x y ra hoàn toàn, l c b k t 4 t a, thu ñư c dung d ch Y. Cô c n Y, thu ñư c m gam ch t r n khan. Giá tr c a m là A. 7,190 B. 7,020 C. 7,875 D. 7,705 • HƯ NG D N GI I B o toàn ñi n tích trong dd X: 0,12.1 + 0,05.1 = 0,12.1 + 2x → x = 0,025 n Ba2+ = 0,03 (mol); n OH- 0,06 (mol) Ba2+ + SO42-  BaSO4 → 0,025 ← 0,025 NH4+ + OH-  NH3 + H2O → 0,05 → 0,05 • Dung d ch Y g m : Ba2+ dư (0,005 mol), Na+ (0,12 mol), Cl- (0,12 mol) và OH- dư (0,01 mol ) Kh i lư ng ch t r n b ng t ng kh i lư ng các ion: → mY = 0,005.137 + 0,12.23 + 0,12.35.5 + 0,01.17 = 7,875 (gam) ðÁP ÁN C VÍ D 22: (ðH A 2010): Dung d ch X có ch a: 0,07 mol Na+; 0,02 mol SO 2 − và x mol OH-. Dung 4 − − d ch Y có ch a ClO − , NO3 và y mol H+; t ng s mol ClO − và NO3 là 0,04. Tr n X và Y ñư c 100 4 4 ml dung d ch Z. Dung d ch Z có pH (b qua s ñi n li c a H2O) là: A. 1 B. 2 C. 12 D. 13 ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -8- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP BAÛO TOAØN ÑIEÄN TÍCH • • • Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn HƯ NG D N GI I Áp d ng ñ nh lu t b o toàn ñi n tích cho dung d ch X: 0,07 = 0,02.2 + x → x = 0,03 Áp d ng ñ nh lu t b o toàn ñi n tích cho dung d ch Y: y = 0,04 Tr n X và Y x y ra ph n ng: H + + OH-  → H2O 0,03 0,03 mol → n H+ dö = 0,01 mol → [H+] dư = 0, 01 = 0,1 M = 10-1 M → pH = 1 0,1 ðÁP ÁN A BÀI T P T LÀM BÀI 1: L p bi u th c liên h gi a a,b,c,d trong dung d ch ch a amol Na+, b mol Ca2+, c mol Cl- và d mol SO42- là: A. a + 2b = c + 2d B. a + 2b = c + d C. a + b = c + d D. 2a + b = 2c + d 2+ BÀI 2: Dung d ch Y ch a 0,1 mol Ca , 0,3 mol Mg2+, 0,4 mol Cl-, y mol HCO3-. Khi cô c n dung d ch Y thì kh i lư ng mu i khan thu ñư c là: A. 37,4g B. 49,8g C. 25,4g D. 30,5g BÀI 3: Cho m gam h n h p Cu, Zn, Mg tác d ng hoàn toàn v i dung d ch HNO3 loãng dư. Cô c n c n th n dung d ch thu ñư c sau ph n ng thu ñư c (m + 62)g mu i khan. Nung h n h p mu i khan trên ñ n kh i lư ng không ñ i thu ñư c ch t có kh i lư ng là: A. (m + 4)g B. (m + 8)g C. (m + 16)g D. (m + 32)g BÀI 4: Cho 24,4g h n h p Na2CO3, K2CO3 tác d ng v a ñ v i dung d ch BaCl2. Sau ph n ng thu ñư c 39,4g k t t a. L c tách k t t a, cô c n dung d ch thì thu ñư c bao nhiêu gam mu i clorua khan ? A. 2,66g B. 22,6g C. 26,6g D. 6,26g 2+ + BÀI 5: Tr n dung d ch ch a Ba ; 0,06 mol OH và 0,02 mol Na v i dung d ch ch a 0,04 mol HCO3-; 0,03 mol CO32- và Na+. Kh i lư ng k t t a thu ñư c sau khi tr n là: A. 3,94g B. 5,91g C. 7,88g D. 1,71g BÀI 6: Tr n 100ml dung d ch AlCl3 1M v i 200ml dung d ch NaOH 1,8M ñ n khi ph n ng hoàn toàn thì lư ng k t t a thu ñư c là: A. 3,12g B. 6,24g C. 1,06g D. 2,08g 3+ + BÀI 7: Dung d ch B ch a 3 ion K ; Na ; PO4 . 1 lit dung d ch B tác d ng v i dd CaCl2 dư thu ñư c 31g k t t a. M t khác n u cô c n 1 lit dung d ch B thu ñư c 37,6 gam ch t r n. N ng ñ c a 3 ion K+; Na+; PO43- l n lư t là: A. 0,3M; 0,3M; 0,6M B. 0,1M; 0,1M; 0,2M C. 0,3M; 0,3M; 0,2M D. 0,3M; 0,2M; 0,2M BÀI 8: ð hòa tan hoàn toàn 20g h n h p X g m Fe, FeO, Fe3O4, Fe2O3 c n v a ñ 700 ml dung d ch HCl 1M thu ñư c dung d ch X và 3,36 lit H2(ñktc). Cho NaOH dư vào dung d ch X r i l y toàn b k t t a thu ñư c ñem nung trong không khí ñ n kh i lư ng không ñ i thì lư ng ch t r n thu ñư c là: A. 8g B. 16g C. 24g D. 32g ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -9- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP BAÛO TOAØN ÑIEÄN TÍCH Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn BÀI 9: Hòa tan hoàn toàn 15,95gam h n h p Ag, Zn, Al b ng dung d ch H2SO4 ñ c, nóng thu ñư c 7,84 lit khí SO2 (s n ph m kh duy nh t, ño ñktc). Cô c n dung d ch sau ph n ng thu ñư c kh i lư ng mu i khan là: A. 150,35g B. 83,15g C. 116,75g D. 49,55g BÀI 10: Hòa tan hoàn toàn 12g h n h p X g m Fe và Cu b ng dung d ch HNO3 dư, k t thúc thí nghi m thu ñư c h n h p g m 0,1 mol NO và 0,2 mol NO2. Kh i lư ng mu i nitrat (không có NH4NO3) t o thành trong dung d ch là: A. 43g B. 30,6g C. 55,4g D. 39,9g ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -10- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP ION RUÙT GOÏN Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn GI I TOÁN B NG PHƯƠNG TRÌNH ION THU G N I. CƠ S PHƯƠNG PHÁP Phương trình hóa h c thư ng ñư c vi t dư i hai d ng là phương trình hóa h c d ng phân t và d ng ion thu g n. Ngoài vi c th hi n ñư c ñúng b n ch t c a ph n ng hóa h c thì phương trình ion thu g n còn giúp gi i nhanh r t nhi u d ng bài t p r t khó ho c không th gi i theo các phương trình hóa h c d ng phân t Khi s d ng phương trình ion thu g n c n chú ý: + Các ch t ñi n ly m nh ñư c vi t dư i d ng ion: Axit m nh, bazơ m nh, h u h t các mu i + Các ch t không ñi n ly ho c ch t ñi n ly y u vi t dư i d ng phân t : axit y u, bazơ y u. Ví d : ph n ng gi a h n h p dung d ch axit v i dung d ch bazơ ñ u có chung m t phương trình ion là H+ + OH− → H2O ho c ph n ng c a Cu kim lo i v i h n h p dung d ch NaNO3 và dung d ch H2SO4 là 3Cu + 8H+ + 2NO3− → 3Cu2+ + 2NO↑ + 4H2O... II. CÁC D NG BÀI T P THƯ NG G P D NG 1: PH N NG AXIT, BAZƠ VÀ pH C A DUNG D CH VÍ D 1: Cho m t m u h p kim Na-Ba tác d ng v i nư c dư thu ñư c dung d ch X và 3,36 lit H2(ñktc). Th tích dung d ch axit H2SO4 2M c n dùng ñ trung hòa dung d ch X là: A. 150ml B. 75ml C. 60ml D. 30ml (Trích ñ thi tuy n sinh ð i h c, cao ñ ng kh i A, 2007) HƯ NG D N GI I 2Na + 2H2O → 2NaOH + H2 Ba + 2H2O → Ba(OH)2 + H2 Ta có n OH- = 2n H2 = 2. 3,36 = 0,3 22,4 Khi cho dung d ch H2SO4 vào dung d ch X thì ph n ng x y ra: H + + OH- → H2O n H+ = n OH- = 0,3 → n H2 SO4 = 0,15 (mol) → VH SO = 2 4 0,15 = 0, 075 (lit) =75 (ml) 2 → ðáp án B VÍ D 2: Tr n 100 ml dung d ch (g m Ba(OH)2 0,1M và NaOH 0,1M) v i 400ml dung d ch (g m H2SO4 0,0375M và HCl 0,0125M), thu ñư c dung d ch X. Giá tr pH c a dung d ch X là: A. 1 B. 2 C. 6 D. 7 ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -1- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP ION RUÙT GOÏN Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn (Trích ñ thi tuy n sinh ð i h c, cao ñ ng kh i B, 2007) HƯ NG D N GI I n Ba(OH)2 = 0,01 mol    ⇒ ∑ nOH − = 0, 03(mol) n NaOH = 0,01 mol   n H2 SO4 = 0,015 mol    ⇒ ∑ nH + = 0, 035(mol) n HCl = 0,005 mol   Khi tr n h n h p dung d ch bazơ v i h n h p dung d ch axit thì ph n ng x y ra: H + + OH- → H2O → s mol H+ dư = 0,035 – 0,03 = 0,005 (mol) 0,005  +  H  = 0,5 = 0,01 ⇒ pH = 2 → ðáp án B VÍ D 3: Tr n l n V ml dung d ch NaOH 0,01M v i V ml dung d ch HCl 0,03M ñư c 2V ml dung d ch Y. Dung d ch Y có pH là: A. 4 B. 3 C. 2 D. 1 (Trích ñ thi tuy n sinh Cao ñ ng kh i A,B 2008) HƯ NG D N GI I nNaOH = 0,01V (mol) → nOH- = 0,01V (mol) nHCl = 0,03V (mol) → nH+ = 0,03V (mol) Phương trình ion x y ra: H + + OH- → H2O → s mol H+ dư = 0,03V – 0,01V = 0,02V (mol) + → H  =   0, 02V = 0,01 ⇒ pH = 2 → ðáp án C 2V VÍ D 4: (Câu 40 - Mã 182 - TS ð i H c - Kh i A 2007) Cho m gam h n h p Mg, Al vào 250 ml dung d ch X ch a h n h p axit HCl 1M và axit H2SO4 0,5M, thu ñư c 5,32 lít H2 ( ñktc) và dung d ch Y (coi th tích dung d ch không ñ i). Dung d ch Y có pH là A. 1. B. 6. C. 7. D. 2. HƯ NG D N GI I nHCl = 0,25 mol ; n H 2SO4 = 0,125. ⇒ T ng: n H + = 0,5 mol ; n H2 ( t¹o thµnh ) = 0,2375 mol. Bi t r ng: c 2 mol ion H+ → 1 mol H2 v y 0,475 mol H+ ← 0,2375 mol H2 ⇒ n H + ( d− ) = 0,5 − 0,475 = 0,025 mol ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -2- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP ION RUÙT GOÏN Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn 0,025 −1 H+  =   0,25 = 0,1 = 10 M → pH = 1. ⇒ → ðáp án A VÍ D 5: (ðH B 2013): H n h p X g m hai kim lo i ki m và m t kim lo i ki m th . Hòa tan hoàn toàn 1,788 gam X vào nư c, thu ñư c dung d ch Y và 537,6 ml khí H2 (ñktc). Dung d ch Z g m H2SO4 và HCl, trong ñó s mol c a HCl g p hai l n s mol c a H2SO4. Trung hòa dung d ch Y b ng dung d ch Z t o ra m gam h n h p mu i. Giá tr c a m là A. 4,460. B. 4,656. C. 3,792. D. 2,790. n H2 HƯ NG D N GI I = 0,024 (mol) → n OH − = 2.n H2 = 0,048 (mol) G i s mol c a HCl là 2x → s mol c a H2SO4 là x: → H+ + OH-  H2O → 2x + 2x = 0,048 → x = 0,012 (mol) → mmu i = mKL + m Cl− + m SO2- = 1,788 + 2.0,012.35,5 + 0,012.96 = 3,792 (g) 4 ðÁP ÁN C D NG 2: CO2, SO2 TÁC D NG V I DUNG D CH BAZƠ VÍ D 6: S c t t 7,84 lit khí CO2 (ñktc) vào 1 lit dung d ch X ch a NaOH 0,2M và Ca(OH)2 0,1M thì lư ng k t t a thu ñư c là: A. 0g B. 5g C. 10g D. 15g HƯ NG D N GI I 7,84 = 0,35(mol); 22,4 = 0,2(mol) n CO2 = n NaOH n Ca(OH)2 = 0,1 (mol) T ng s mol OH- = 0,2 + 0,1.2 = 0,4 (mol) và n Ca2+ = 0,1 (mol) Ta có: 1 < n OH- nCO2 = 0,4 = 1,14 < 2 t o ra hai mu i 0,35 CO 2 + OH - x(mol) CO2 + → HCO3- x 2OH - x CO3 → 2- + H2O y(mol) 2y y Ta có h phương trình: x + y = 0,35 và x + 2y = 0,4 Gi i ñư c: x = 0,3 ; y = 0,05 Ph n ng t o k t t a: Ca2+ + CO32- → 0,1 0,05 m↓ = 0,05.100 = 5 (g) CaCO3 → 0,05 (mol) → ðáp án B ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -3- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP ION RUÙT GOÏN Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn VÍ D 7: Cho 56ml khí CO2 (ñktc) vào 1 lit dung d ch X ch a NaOH 0,02M và Ca(OH)2 0,02M thì lư ng k t t a thu ñư c là: A. 0,0432g B. 0,4925g C. 0,2145g D. 0,0871g HƯ NG D N GI I 56 = 0,0025(mol); 22400 = 0,02(mol) n CO2 = n NaOH n Ca(OH)2 = 0,02 (mol) T ng s mol OH- = 0,02 + 0,02.2 = 0,06 (mol) và n Ba2+ = 0,02 (mol) Ta có: 2 < n OH- n CO2 = 0,06 = 24 t o ra mu i trung hòa 0,0025 CO2 + 2OH - CO32- + H 2 O → 0,0025(mol) Ba Ph n ng t o k t t a: 2+ + CO3 0,0025 2- → BaCO3 0,02 0,0025 → 0,0025 (mol) m↓ = 0,0025.197 = 0,4925 (g) → ðáp án B D NG 3: OXIT, HIðROXIT LƯ NG TÍNH VÍ D 8: Hòa tan h t h n h p g m m t kim lo i ki m và m t kim lo i ki m th trong nư c ñư c dung d ch A và có 1,12 lit H2 bay ra (ñktc). Cho dung d ch ch a 0,03 mol AlCl3 vào dung d ch A. Kh i lư ng k t t a thu ñư c là: A. 0,78g B. 0,81g C. 1,56g D. 2,34g HƯ NG D N GI I Ph n ng c a kim lo i ki m và kim lo i ki m th v i H2O: M + nH2O → M(OH)n + n H2 2 T phương trình ta có: n OH − = 2n H 2 = 0,1mol. Dung d ch A tác d ng v i 0,03 mol dung d ch AlCl3: Al3+ + 3OH− → Al(OH)3↓ Ban ñ u: 0,03 Ph n ng: 0,03 → 0,09 ⇒ 0,1 mol → 0,03 mol n OH − ( d− ) = 0,01mol ti p t c hòa tan k t t a theo phương trình: Al(OH)3 + OH− → AlO2− + 2H2O 0,01 ← 0,01 mol ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -4- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP ION RUÙT GOÏN Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn m Al(OH )3 = 78×0,02 = 1,56 gam V y: → ðáp án C VÍ D 9: Hòa tan hoàn toàn 7,74 gam m t h n h p g m Mg, Al b ng 500 ml dung d ch g m H2SO4 0,28M và HCl 1M thu ñư c 8,736 lít H2 (ñktc) và dung d ch X. Thêm V lít dung d ch ch a ñ ng th i NaOH 1M và Ba(OH)2 0,5M vào dung d ch X thu ñư c lư ng k t t a l n nh t. a) S gam mu i thu ñư c trong dung d ch X là A. 38,93 gam. B. 38,95 gam. C. 38,97 gam. D. 38,91 gam. B. 0,4 lít. C. 0,41 lít. D. 0,42 lít. B. 53,98 gam. C. 53,62 gam. D. 53,94 gam. b) Th tích V là A. 0,39 lít. c) Lư ng k t t a là A. 54,02 gam. HƯ NG D N GI I a) Xác ñ nh kh i lư ng mu i thu ñư c trong dung d ch X: n H 2SO4 = 0,28×0,5 = 0,14 mol ⇒ n SO2 − = 0,14 mol và n H + = 0,28 mol. và n Cl− = 0,5 mol. 4 nHCl = 0,5 mol ⇒ V y t ng n H + = 0,5 mol n H + = 0,28 + 0,5 = 0,78 mol. Mà n H2 = 0,39 mol. Theo phương trình ion rút g n: Mg0 + 2H+ → Mg2+ + H2↑ (1) 3 ↑ H2 2 (2) Al + 3H+ → Al3+ + Ta th y ⇒ n H + ( p-) = 2n H2 mhh mu i → H+ h t. = mhh k.lo i + mSO2 − + mCl− 4 = 7,74 + 0,14×96 + 0,5×35,5 = 38,93gam. → ðáp án A b) Xác ñ nh th tích V: n NaOH n Ba(OH )2 = 1V mol    = 0,5V mol   ⇒ T ng n OH − = 2V mol và n Ba 2 + = 0,5V mol. Phương trình t o k t t a: Ba2+ + 0,5V mol SO42− → BaSO4↓ (3) 0,14 mol ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -5- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP ION RUÙT GOÏN Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn Mg2+ + 2OH− → Mg(OH)2↓ (4) Al3+ + 3OH− → Al(OH)3↓ (5) ð k t t a ñ t l n nh t thì s mol OH− ñ ñ k t t a h t các ion Mg2+ và Al3+. Theo các phương trình ph n ng (1), (2), (4), (5) ta có: n H + = n OH − = 0,78 mol ⇒ 2V = 0,78 → V = 0,39 lít. → ðáp án A c) Xác ñ nh lư ng k t t a: n Ba 2 + = 0,5V = 0,5×0,39 = 0,195 mol > 0,14 mol → Ba2+ dư. m BaSO4 = 0,14×233 = 32,62 gam. ⇒ V y mk t t a = m BaSO4 + m 2 k.lo i + m OH − = 32,62 + 7,74 + 0,78 × 17 = 53,62 gam. → ðáp án C D NG 4: CH T KH TÁC D NG V I DUNG D CH H+ VÀ NO3- VÍ D 10: Hòa tan 0,1 mol Cu kim lo i trong 120 ml dung d ch X g m HNO3 1M và H2SO4 0,5M. Sau khi ph n ng k t thúc thu ñư c V lit khí NO (ñktc). Giá tr c a V là: A. 1,344lit B. 1,49lit C. 0,672lit D. 1,12 lit HƯ NG D N GI I n HNO3 = 0,12 (mol) ; n H2 SO4 = 0,06 (mol) ⇒ ∑n H+ = 0,24 (mol) ; n NO - = 0,12 (mol) Phương trình ion rút g n: 3Cu + 8H+ + L p t l → H+ ph n ng h t nNO = 3 2NO3- → 3Cu2+ + 2NO + 4H2O 2 2 n H+ = .0,24 = 0, 06(mol ) → VNO = 0,06.22,4 = 1,344(lit) 8 8 → ðáp án A VÍ D 11: Dung d ch A ch a 0,01 mol Fe(NO3)3 và 0,15 mol HCl có kh năng hòa tan t i ña bao nhiêu gam Cu kim lo i ? ( Bi t NO là s n ph m kh duy nh t). A. 2,88g B. 3,2g C. 3,92g D. 5,12g HƯ NG D N GI I Phương trình ion: Cu + 2Fe3+ → 2Fe2+ + Cu2+ 0,005 ← 0,01 3Cu + 8H+ + 2NO3- → 3Cu2+ L p t l bi t H+ dư hay NO3- ph n ng h t + 2NO + 4H2O ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -6- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP ION RUÙT GOÏN → mCu t Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn 0,045 ← 0,03 (mol) i ña = (0,045 + 0,005).64 = 3,2 (g) → ðáp án B VÍ D 12: (Câu 40 - Mã ñ 285 - Kh i B - TSðH 2007): Th c hi n hai thí nghi m: 1) Cho 3,84 gam Cu ph n ng v i 80 ml dung d ch HNO3 1M thoát ra V1 lít NO. 2) Cho 3,84 gam Cu ph n ng v i 80 ml dung d ch ch a HNO3 1M và H2SO4 0,5 M thoát ra V2 lít NO. Bi t NO là s n ph m kh duy nh t, các th tích khí ño A. V2 = V1. B. V2 = 2V1. cùng ñi u ki n. Quan h gi a V1 và V2 là C. V2 = 2,5V1. D. V2 = 1,5V1. HƯ NG D N GI I TN1: 3,84  = 0,06 mol  n Cu = 64   n HNO = 0,08 mol  3  n H + = 0,08 mol    n NO3− = 0,08 mol  ⇒ 3Cu + 8H+ + 2NO3− → 3Cu2+ + 2NO↑ + 4H2O Ban ñ u: 0,06 Ph n ng: 0,03 ← 0,08 → 0,02 0,08 → 0,08 mol H+ ph n ng h t → 0,02 mol ⇒ V1 tương ng v i 0,02 mol NO. TN2: nCu = 0,06 mol ; n HNO3 = 0,08 mol ; n H 2SO4 = 0,04 mol. ⇒ T ng: n H + = 0,16 mol ; n NO− = 0,08 mol. 3 3Cu + 8H+ + 2NO3− → 3Cu2+ + 2NO↑ + 4H2O Ban ñ u: 0,06 Ph n ng: 0,06 → 0,16 → 0,04 ⇒ 0,16 → 0,08 mol Cu và H+ ph n ng h t → 0,04 mol V2 tương ng v i 0,04 mol NO. Như v y V2 = 2V1.→ ðáp án B → VÍ D 13: H n h p X g m (Fe, Fe2O3, Fe3O4, FeO) v i s mol m i ch t là 0,1 mol, hòa tan h t vào dung d ch Y g m (HCl và H2SO4 loãng) dư thu ñư c dung d ch Z. Nh t t dung d ch Cu(NO3)2 1M vào dung d ch Z cho t i khi ng ng thoát khí NO. Th tích dung d ch Cu(NO3)2 c n dùng và th tích khí thoát ra ñktc thu c phương án nào? A. 25 ml; 1,12 lít. B. 0,5 lít; 22,4 lít. C. 50 ml; 2,24 lít. D. 50 ml; 1,12 lít. HƯ NG D N GI I Quy h n h p 0,1 mol Fe2O3 và 0,1 mol FeO thành 0,1 mol Fe3O4. H n h p X g m: (Fe3O4 0,2 mol; Fe 0,1 mol) tác d ng v i dung d ch Y Fe3O4 + 8H+ → Fe2+ → 0,2 + Fe + 2H + 2Fe3+ + 4H2O 0,2 → Fe 2+ 0,4 mol + H2 ↑ ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -7- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP ION RUÙT GOÏN 0,1 → Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn 0,1 mol 2+ Dung d ch Z: (Fe : 0,3 mol; Fe3+: 0,4 mol) + Cu(NO3)2: 3Fe2+ + NO3− + 4H+ → 3Fe3+ + NO↑ + 2H2O 0,3 ⇒ 0,1 VNO = 0,1×22,4 = 2,24 lít. n Cu( NO3 )2 = ⇒ 0,1 mol 1 n − = 0,05 mol 2 NO3 Vdd Cu ( NO3 )2 = 0,05 = 0,05 lít (hay 50 ml). 1 → ðáp án C VÍ D 14: Hòa tan h n h p X g m hai kim lo i A và B trong dung d ch HNO3 loãng. K t thúc ph n ng thu ñư c h n h p khí Y (g m 0,1 mol NO, 0,15 mol NO2 và 0,05 mol N2O). Bi t r ng không có ph n ng t o mu i NH4NO3. S mol HNO3 ñã ph n ng là: A. 0,75 mol. B. 0,9 mol. C. 1,05 mol. D. 1,2 mol. HƯ NG D N GI I Ta có bán ph n ng: NO3− + 2H+ + 1e → NO2 + H2O 2 × 0,15 ← (1) 0,15 NO3− + 4H+ + 3e → NO + 2H2O 4 × 0,1 ← (2) 0,1 2NO3− + 10H+ + 8e → N2O + 5H2O 10 × 0,05 ← (3) 0,05 T (1), (2), (3) nh n ñư c: n HNO3 p− = ∑ n H + = 2 × 0,15 + 4 × 0,1 + 10 × 0,05 = 1,2 mol. → ðáp án D VÍ D 15: Cho 12,9 gam h n h p Al và Mg ph n ng v i dung d ch h n h p hai axit HNO3 và H2SO4 (ñ c nóng) thu ñư c 0,1 mol m i khí SO2, NO, NO2. Cô c n dung d ch sau ph n ng kh i lư ng mu i khan thu ñư c là: A. 31,5 gam. B. 37,7 gam. C. 47,3 gam. D. 34,9 gam. HƯ NG D N GI I Ta có bán ph n ng: 2NO3− + 2H+ + 1e → NO2 + H2O + NO3− 0,1 → (1) 0,1 4NO3− + 4H+ + 3e → NO + 2H2O + 3NO3−(2) 0,1 → 3 × 0,1 2SO42− + 4H+ + 2e → SO2 + H2O + SO42− (3) ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -8- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected] PHÖÔNG PHAÙP ION RUÙT GOÏN Ñaêng taûi treân Website: www.hoahoc.edu.vn → 0,1 0,1 T (1), (2), (3) → s mol NO3− t o mu i b ng 0,1 + 3 × 0,1 = 0,4 mol; s mol SO42− t o mu i b ng 0,1 mol. ⇒ mmu i = mk.lo i + m NO− + m SO2 − 3 4 = 12,9 + 62 × 0,4 + 96 × 0,1 = 47,3. → ðáp án C VÍ D 16: Hòa tan 10,71 gam h n h p g m Al, Zn, Fe trong 4 lít dung d ch HNO3 aM v a ñ thu ñư c dung d ch A và 1,792 lít h n h p khí g m N2 và N2O có t l mol 1:1. Cô c n dung d ch A thu ñư c m (gam.) mu i khan. giá tr c a m, a là: A. 55,35 gam. và 2,2M B. 55,35 gam. và 0,22M C. 53,55 gam. và 2,2M D. 53,55 gam. và 0,22M HƯ NG D N GI I n N 2O = n N 2 = 1,792 = 0,04 mol. 2 × 22,4 Ta có bán ph n ng: 2NO3− + 12H+ + 10e → N2 + 6H2O 0,08 0,48 − 0,04 2NO3 + 10H + 8e → N2O + 5H2O 0,08 + 0,4 0,04 ⇒ n HNO3 = n H + = 0,88 mol. ⇒ a= 0,88 = 0,22 M. 4 S mol NO3− t o mu i b ng 0,88 − (0,08 + 0,08) = 0,72 mol. Kh i lư ng mu i b ng 10,71 + 0,72 × 62 = 55,35 gam. → ðáp án B VÍ D 17: Hòa tan 5,95 gam h n h p Zn, Al có t l mol là 1:2 b ng dung d ch HNO3 loãng dư thu ñư c 0,896 lít m t s n sh m kh X duy nh t ch a nitơ. X là: A. N2O Ta có: B. N2 D. NH4+ C. NO HƯ NG D N GI I nZn = 0,05 mol; nAl = 0,1 mol. G i a là s mol c a NxOy, ta có: Zn → Zn2+ + 2e 0,05 xNO3− Al → Al3+ + 3e 0,1 0,1 + (6x − 2y)H + (5x − 2y)e → NxOy + (3x − 2y)H2O 0,04(5x − 2y) ⇒ 0,3 + 0,04 0,04(5x − 2y) = 0,4 → 5x − 2y = 10 ThS. LƯU HUỲNH V N LONG (Gi ng viên Trư ng ðH Th D u M t- Bình Dương) -9- “CHUYÊN: B i dư ng ki n th c – Luy n thi TN THPT – Cð & ðH môn HÓA H C” ð tìm hi u và ñăng ký h c, hãy liên l c ñ n SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: [email protected]