Tài liệu Tổ chức kế toán hoạt động kinh doanh nhập khẩu tại trung tâm xuất nhập khẩu đông phong -thuỷ bắc

LuËn v¨n tèt nghiÖp Lêi nãi ®Çu 1. Sù cÇn thiÕt cña ®Ò tµi nghiªn cøu Trong qu¸ tr×nh héi nhËp nÒn kinh tÕ ViÖt Nam vµo nÒn kinh tÕ cña c¸c níc trong khu vùc vµ thÕ giíi, ViÖt Nam ®ang vµ sÏ trë thµnh mét lÜnh vùc kinh tÕ quan träng ®Ó t¹o mèi liªn kÕt kinh tÕ gi÷a c¸c níc ph¸t huy tiÒm n¨ngvµ thÕ m¹nh cña mçi níc nh»m ®¹t ®îc hiÖu qu¶ chungcho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn vai trß kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Víi chÝnh s¸ch ®a d¹ng ho¸ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ ®a ph¬ng ho¸ quan hÖ thÞ trêng vµ ®èi tîng hîp t¸c cña nhµ níc, ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng cña c¸c c«nh ty kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trë nªn s«i ®éng, ®a d¹ng vµ ngµy cµng ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín gãp phÇn vµo sù æn ®Þnh vµ t¨ng trëng nÒn kinh tÕ ®Êt níc. Song ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cã tÝnh phøc t¹p, bëi nã liªn quan tíi c¸c ®èi tîng níc ngoµi. §Æc ®iÓm vËn ®éng cña hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu lµ: thêi gian mua dµi, kho¶ng c¸ch vËn chuyÓn xa. Do ®ã, kh¶ n¨ng rñi ro trong kinh doanh lín.. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh b»ng ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, ®ßi hái c«ng t¸c qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu ph¶i chÆt chÏ ngay tõ khi ký hîp ®ång cho tíi khi nhËn hµng vµ tiªu thô hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu. §iÒu kiÖn cÇn ®Ó thùc hiÖn c«ng t¸c trªn lµ kÕ to¸n- víi t c¸ch lµ mét c«ng cô qu¶n lý ph¶i cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ë ®¬n vÞ. C«ng t¸c kÕ to¸n ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu lµ néi dung kinh tÕ quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña ®¬n vÞ . §èi víi trung t©m XNK §«ng Phong- Thuû B¾c , ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®· h×nh thµnh, tån t¹i vµ ph¸t triÓn víi mét thêi gian t¬ng ®èi dµi nªn cã kh«ng Ýt nh÷ng kinh nghiÖm vÒ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu còng nh trong c«ng t¸c kÕ to¸n xuÊt nhËp khÈu. Tuy nhiªn, do tÝnh phøc t¹p cña ho¹t d«ng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, nªn trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña ®¬n vÞ cßn nhiÒu ®iÓm cÇn hoµn thiÖn nh»m ph¸t huy vai trß cña kÕ to¸n trong c«ng t¸c qu¶n lý, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ. NhËn thøc ®îc vÊn ®Ò ®ã cïng víi mong muèn ®îc häc hái, n©ng cao hiÓu biÕt vÒ lý luËn còng nh thùc tiÔn vÒ kÕ to¸n ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu. §îc sù chØ dÉn cña c¸c thÇy c« g¸o trong khoa KÕ to¸n trêng §¹i häc Tµi chÝnh KÕ to¸n – Hµ Néi, ®Æc biÖt lµ c« gi¸o NguyÔn ThÞ T, còng nh sù S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 1 LuËn v¨n tèt nghiÖp gióp ®ì cña c¸c c« chó phßng kÕ to¸n trung t©m XNK-§«ng Phong, em ®· lùa chän ®Ò tµi cho luËn v¨n tèt nghiÖp cña m×nh. “Tæ chøc kÕ to¸n ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu t¹i trung t©m XNK §«ng Phong -Thuû B¾c” Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi. Nh»m hiÓu s©u, réng néi dung, ph¬ng ph¸p kÕ to¸n ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu theo c¬ chÕ tµi chÝnh hiÖn hµnh. Kh¶o s¸t t×nh h×nh thùc tÕ t¹i trung t©m XNK §«ng Phong, qua ®ã n¾m b¾t ®îc thùc tr¹ng kÕ to¸n ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu t¹i trung t©m Bæ sung c¸c gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu ë trung t©m §«ng Phong §èi tîng vµ ph¹m vi ngiªn cøu cña ®Ò tµi. §èi tîng nghiªn cøu: §Ò tµi tËp trung nghiªn cøu lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ nghiÖp vô kinh doanh nhËp khÈu theo c¬ chÕ tµi chÝnh hiÖn hµnh còng nh thùc tÕ t¹i trung t©m XNK §«ng Phong. Ph¹m vi nghiªn cøu: §Ò tµi tËp trung nghiªn cøu nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu vµ tiªu thô hµng nhËp khÈu t¹i trung t©m XNK §«ng Phong - Thuû b¾c, h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn vµ nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ. 2. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ®Ò tµi. Dùa trªn c¬ së ph¬ng ph¸p luËn cña chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng, xem xÐt c¸c vÊn ®Ò nghiªn cøu trong mèi quan hÖ biÖn chøng, kÕt hîp nghiªn cøu gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ kÕ to¸n ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu ®Ó t×m ra ph¬ng híng vµ gi¶i ph¸p hoµn thiÖn. 3. Bè côc cña luËn v¨n. Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, luËn v¨n ®îc chia thµnh 3 ch¬ng: Ch¬ng 1: Lý luËn c¬ b¶n vÒ nghiÖp vô kinh doanh nhËp khÈu vµ kÕ toÊn ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu trong c¸c ®¬n vÞ kinh doanh th¬ng m¹i. Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng kÕ to¸n ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu t¹i trung t©m XNK §«ng Phong - Thuû B¾c Ch¬ng3: Hoµn thiÖn kÕ to¸n ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu t¹i Trung t©m §«ng Phong - Thuû B¾c. S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 2 LuËn v¨n tèt nghiÖp Ch¬ng 1 Lý luËn c¬ b¶n vÒ nghiÖp vô kinh doanh nhËp khÈu vµ kÕ to¸n ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu trong c¸c ®¬n vÞ kinh doanh th¬ng m¹i. 1.1. Lý luËn c¬ b¶n vÒ nghiÖp vô kinh doanh nhËp khÈu. 1.1.1. Kh¸i niÖm kinh doanh nhËp khÈu Kinh doanh nhËp khÈu lµ mét bé phËn cña lÜnh vùc lu th«ng hµng ho¸, lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trªn ph¹m vi quèc tÕ, víi chøc n¨ng tæ chøc lu th«ng hµng ho¸ gi÷a trong níc víi níc ngoµi, trong ®ã nghiÖp vô nhËp khÈu hµng ho¸ lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô c¬ b¶n vµ hÕt søc quan träng. Ho¹t ®éng nhËp khÈu kh«ng nh÷ng ®¸p øng nhu cÇu cho s¶n xuÊt kinh doanh vµ tiªu dïng trong níc mµ cßn t¹o ra ®ßng ng¾n nhÊt ®Ó tiÕp cËn víi nh÷ng thµnh tùu tiªn tiÕn cña khoa häc kü thuËt trªn thÕ giíi, thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt trong níc, t¨ng cßng mèi quan hÖ gi÷a níc ta víi c¸c níc trªn thÕ giíi. Qóa tr×nh kinh doanh nhËp khÈu hµng ho¸ lµ qu¸ tr×nh mua hµng ho¸ tõ níc ngoµi theo c¸c hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt, sau ®ã tæ chøc tiªu thô hµng ho¸ ë thÞ trêng trong níc. Nh vËy ®îc coi lµ hoµn thµnh nghiÖp vô kinh doanh nhËp khÈu lµ ph¶i tiÕn hµnh h¹ch to¸n tõ kh©u mua hµng nhËp khÈu, b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh nhËp khÈu. 1.1.2. Nh÷ng ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu ¶nh hëng tíi c«ng t¸c kÕ to¸n. * Do ®iÒu kiÖn vÒ mÆt ®Þa lý nªn hµng ho¸ cã thÓ vËn chuyÓn qua biªn giíi cña nhiÒu níc kh¸c nhau, b»ng nhiÒu ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn kh¸c nhau, ®iÒu kiÖn thanh to¸n ®îc quy ®Þnh trong tõng ph¬ng thøc thanh to¸n vÉn ph¶i tu©n theo quy tr×nh kü thuËt nhÊt ®Þnh. Do ®ã thêi gian cÇn thiÕt ®Ó hoµn thµnh mét qu¸ tr×nh lu chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu thêng dµi h¬n so víi lu chuyÓn hµng ho¸ trong níc. V× vËy, kÕ to¸n ph¶i bè trÝ nhiÒu tµi kho¶n ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp khÈu hµng ho¸ (Ngay tõ khi hµng ho¸ ®ang ®i trªn ®êng, cuèi th¸ng cha vÒ nhËp kho kÕ to¸n ®· ph¶i sö dông TK 151 ®Ó ho¹ch to¸n). Còng do kho¶ng c¸ch, thñ tôc tiÕn hµnh nhËp khÈu nªu trªn nªn thêng cã kho¶ng c¸ch vÒ thêi gian gi÷a thêi ®iÓm giao hµng vµ thu tiÒn, ®iÒu nµy ¶nh hëng tíi viÖc kÕ to¸n x¸c ®Þnh thêi ®iÓm hµng ho¸ ®îc chuyÓn quyÒn së S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 3 LuËn v¨n tèt nghiÖp hò cho doanh nghiÖp, x¸c ®Þnh lóc hµng ho¸ trë thµnh ®èi tîng kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. * Trong kinh doanh nhËp khÈu, ®¬n vÞ tiÒn tÖ ®îc sö dông chñ yÕu ®Ó thanh to¸n lµ ngo¹i tÖ, do ®ã sù biÕn ®éng cña tû gi¸ hèi ®o¸i trªn thÞ trêng cho thÊy tÝnh phøc t¹p cña nghiÖp vô kÕ to¸n trong viÖc theo dâi mua, b¸n vµ thanh to¸n quèc tÕ b»ng ngo¹i tÖ, yªu cÇu kÕ to¸n kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ bè trÝ TK 413 ®Ó ph¶n ¸nh chªnh lÖch tû gi¸ mµ ph¶i tæ chøc h¹ch to¸n kho¶n chªnh lÖch tû gi¸ ph¸t sinh. 1.1.3.C¸c h×nh thøc nhËp khÈu: * NhËp khÈu trùc tiÕp: Lµ h×nh thøc nhËp khÈu mµ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®îc bé th¬ng m¹i cÊp giÊy phÐp, cho trùc tiÕp quan hÖ mua b¸n víi níc ngoµi. * NhËp khÈu uû th¸c: lµ h×nh thc nhËp khÈu ®îc ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®îc Nhµ nío cÊp giÊy phÐp xuÊt nhËp khÈu, cã nguån tµi nguyªn, hµng ho¸, tiÒn tÖ nhng cha cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó trùc tiÕp ®µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ víi níc ngoµi hoÆc kh«ng thÓ trùc tiÕp lu th«ng ®a hµng ho¸ tõ níc ngoµi vµo thÞ tríng trong níc nªn ph¶i uû th¸c cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu kh¸c cã ®ñ ®iÒu kiÖn nhËp khÈu hé m×nh. Theo h×nh thøc nµy, ®¬n vÞ giao uû th¸c nhËp khÈu ph¶n ¸nh doanh sè, nép thuÕ nhËp khÈu, thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng hµng nhËp khÈu cho ng©n s¸ch. §¬n vÞ nhËn uû th¸c lµ ®¬n vÞ lµm ®¹i lý vµ ®îc háng hoa hång theo sù tho¶ thuËn cña c¸c bªn trong hîp ®ång uû th¸c. ViÖc lùa chän h×nh thøc nhËp khÈu nµo còng ¶nh hëng tíi c«ng t¸c kÕ to¸n: §èi víi nhËp khÈu trùc tiÕp th× kh«ng xuÊt hiÖn bªn thø ba do ®ã tµi s¶n khi vÒ níc lµ tµi s¶n cu¶ doanh nghiÖp, ®ång thêi c¸c kho¶n chi phÝ doanh nghiÖp trùc tiÕp chi ra. Cßn ®èi víi nhËp khÈu uû th¸c: PhÝ nhËp khÈu chñ yÕu lµ phÝ uû th¸c . §ßi hái kÕ to¸n ph¶i bè trÝ tµi kho¶n phï hîp ®Ó ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh cña hai h×nh thøc nhËp khÈu trªn. 1.1.4. C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n trong kinh doanh nhËp khÈu Ph¬ng thøc thanh to¸n lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt cña nghiÖp vô kinh doanh nhËp khÈu vµ cã ¶nh hëng ®Õn kÕ to¸n nghiÖp vô kinh doanh nhËp khÈu. Cã nhiÒu ph¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ ®îc ¸p dông, mçi ph¬ng thøc ®Òu cã u nhîc ®iÓm riªng nªn khi ký kÕt hîp ®ång ®ßi hái hai bªn mua b¸n tuú thuéc vµo tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ vµ møc ®é tin cËy lÉn nhau ®Ó lùa chän ph¬ng thøc thanh to¸n thÝch hîp: S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 4 LuËn v¨n tèt nghiÖp - Ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn. - Ph¬ng thøc më tµi kho¶n (ghi sæ). - Ph¬ng thøc nhê thu - Ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ. - Ph¬ng thøc thu uû th¸c mua. - Ph¬ng thøc thu ®¶m b¶o tr¶ tiÒn. Ngoµi ra, trong thanh to¸n quèc tÕ cßn sö dông ph¬ng thøc mua ®èi øng. ViÖc lùa chän c¸c ph¬ng thøc kh¸c nhau ¶nh hëng rÊt lín tíi ph¬ng ph¸p kÕ to¸n. 1.1.5. §ång tiÒn thanh to¸n quèc tÕ. Trong ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, ®¬n vÞ tiÒn tÖ ®îc dïng chñ yÕu ®Ó thanh to¸n hoÆc tÝnh to¸n lµ ngo¹i tÖ. Nhng dï sö dông ®ång tiÒn ngo¹i tÖ nµo ®Ó thanh to¸n hoÆc tÝnh to¸n th× trªn tÊt c¶ c¸c sæ kÕ to¸n cña doanh nghiÖp ®Òu ph¶i ph¶n ¸nh trªn ®ång ViÖt Nam. C¨n cø vµo quyÕt ®Þnh sè1141/TC/Q§/C§KT ngµy1/11/1995 vµ th«ng t 77/1998 /TT/BTC ngµy6/6/1998 “híng dÉn quy ®æi ngo¹i tÖ ra VN§ sö dông trong h¹ch to¸n ë c¸c doanh nghiÖp” ®· híng dÉn nh sau: - C¸c doanh nghiÖp cã kinh tÕ ph¸t sinh b»ng ngo¹i tÖ khi ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n kÕ to¸n tæng hîp hoÆc chi tiÕt cã liªn quan ph¶i quy ®æi ra VN§ theo tØ gi¸ mua, b¸n thôc tÕ b×nh qu©n trªn thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng do ng©n hµng nhµ níc c«ng bè t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh nghiÖp vô, ®ång thêi tæ chøc theo dâi chi tiÕt nguyªn tÖ trªn TK 007- “ Nguyªn tÖ c¸c lo¹i”. - Trªn tÊt c¶ c¸c tµi kho¶n ph¶n ¸nh doanh thu, chi phÝ, vËt t, hµng ho¸... cã nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ngo¹i tÖ th× ph¶n ¸nh theo tØ gi¸ thùc tÕ mua b¸n b×nh qu©n t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh nghiÖp vô. - Trªn tÊt c¶ c¸c tµi kho¶n tiÒn mÆt, TGNH, tiÒn t¹m øng, c¸c kho¶n nî ph¶i thu vµ c«ng nî ph¶i tr¶ cã nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh b»ng ngo¹i tÖ th× cã thÓ sö dông mét trong hai ph¬ng ph¸p: + §èi víi doanh nghiÖp cã Ýt nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh b»ng ngo¹i tÖ th× cã thÓ sö dông tØ gi¸ thùc tÕ (TGTT) ®Ó quy ®æi ra VN§ kho¶n chªnh lÖch tØ gi¸ (nÕu cã) ph¶n ¸nh vµo TK 413. + §èi víi doanh nghiÖp cã nhiÒu nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh b»ng ngo¹i tÖ, ®Ó ®¬n gi¶n cho c«ng t¸c kÕ to¸n, kÕ to¸n cã thÓ sö dông tØ gi¸ h¹ch to¸n (TGHT) ®Ó quy ®æi ra VN§ (TGHT do doanh nghiÖp tù quy ®Þnh, kh«ng cã gi¸ trÞ thanh to¸n víi bªn ngoµi). TGHT ®îc sö dông æn ®Þnh Ýt nhÊt trong mét k× h¹ch to¸n, vµ cã thÓ sö dông tØ gi¸ mua hoÆc tØ gi¸ thèng kª cña ng©n S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 5 LuËn v¨n tèt nghiÖp hµng lµm TGHT. PhÇn chªnh lÖch gi÷a TGTT vµ TGHT ®îc ph¶n ¸nh vµo TK 413. Cuèi kú tríc khi lËp BCTC, kÕ to¸n ph¶i ®¸nh gi¸ l¹i sè d ngo¹i tÖ trªn c¸c tµi kho¶n tiÒn nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ theo TGTT. 1.2. KÕ to¸n ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu. 1.2.1. NghiÖp vô nhËp khÈu hµng ho¸ vµ kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu hµng ho¸. 1.2.1.1. Gi¸ vèn hµng nhËp khÈu. Hµng nhËp khÈu ®îc h¹ch to¸n theo gi¸ thùc tÕ, nghÜa lµ ®îc x¸c ®Þnh b»ng tæng sè tiÒn thùc tÕ ®¬n vÞ bá ra ®Ó mua hµng ho¸ ®Õn khi ®a hµng ho¸ ®ã vÒ nhËp kho hoÆc chuyÓn b¸n th¼ng. Gi¸ thùc tÕ hµng nhËp khÈu ®îc x¸c ®Þnh nh sau: Gi¸ thùc tÕ hµng nhËp khÈu ( = Sè ngo¹i tÖ Tû gi¸ ph¶i tr¶ ng- x tiÒn tÖ t¹i êi b¸n thêi ®iÓm ) + ThuÕ nhËp khÈu ph¶i nép + Chi phÝ trong qu¸ tr×nh mua hµng NK Trong ®ã: + Sè ngo¹i tÖ ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n chÝnh lµ tæng trÞ gi¸ mua hµng nhËp khÈu ®îc ghi trªn ho¸ ®¬n th¬ng m¹i. + TØ gi¸ thùc tÕ t¹i thêi ®iÓm lµ tØ gi¸ mua b¸n thùc tÕ b×nh qu©n trªn thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng do ng©n hµng ViÖt Nam c«ng bè: + ThuÕ nhËp khÈu TrÞ gi¸ tÝnh thuÕ ThuÕ suÊt thuÕ nhËp = x ph¶i nép hµng nhËp khÈu khÈu TrÞ gi¸ tÝnh thuÕ hµng nhËp khÈu = Sè lîng mÆt hµng nhËp khÈu ghi trong tê khai h¶i quan x §¬n tÝnh thuÕ hµng nhËp khÈu Trong ®ã: §¬n gi¸ tÝnh thuÕ hµng nhËp khÈu ®îc x¸c ®Þnh theo ®¬n gi¸ CIF. + ChÝ phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh mua hµng nhËp khÈu bao gåm lÖ phÝ thanh to¸n, chi phÝ vËn chuyÓn, bèc v¸c, tiÒn thuª kho, b·i... * Ngoµi thuÕ nhËp khÈu ph¶i nép, hµng nhËp khÈu cßn ph¶i nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ë kh©u nhËp khÈu. ThuÕ GTGT hµng = ( TrÞ gi¸ tÝnh thuÕ + ThuÕ NK) x ThuÕ suÊt NK ph¶i nép hµng NK chÞu thuÕ ph¶i nép thuÕ GTGT S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 6 LuËn v¨n tèt nghiÖp GTGT NÕu hµng nhËp khÈu dïng cho ho¹t ®éng s¶n suÊt kinh doanh hµng ho¸ dÞch vô thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng vµ doanh nghiÖp nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ th× thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo cña hµng nhËp khÈu ph¶i nép sÏ ®¬ch khÊu trõ víi thuÕ gi¸ rÞ t¨ng ®Çu ra cña hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra. NÕu hµng nhËp khÈu dïng cho s¶n suÊt kinh doanh hµng ho¸ dÞch vô kh«ng thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ gi¸ thÞ gia t¨ng hoÆc dïng cho c¸c ho¹t ®éng ®· ®îc trang tr¶i b»ng c¸c nguån kinh phÝ kh¸c hoÆc doanh nghiÖp nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp th× thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo cña hµng nhËp khÈu ph¶i nép kh«ng ®îc tÝmh khÊu trõ thuÕ mµ tÝnh vµo gi¸ thùc tÕ hµng nhËp khÈu. * Trêng hîp hµng nhËp khÈu thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ë kh©u nhËp khÈu nh (rîu, thuèc l¸...) th× ngoµi thuÕ nhËp khÈu ph¶i nép cßn ph¶i nép thuÕ TT§B ë kh©u nhËp khÈu. ( TrÞ gi¸ tÝnh thuÕ ) ThuÕ TT§B ThuÕ NK ThuÕ suÊt hµngnhËp khÈu = hµng NK chÞu thuÕ + x ph¶i nép thuÕ TT§B ph¶i nép TT§B Trong trêng hîp nµy gi¸ thùc tÕ hµng nhËp khÈu cßn bao gåm c¶ thuÕ TT§B cña hµng nhËp khÈu ph¶i nép. 1.2.1.2. Chøng tõ sö dông. Ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu lµ ho¹t ®éng cã nhiÒu ®iÓm kh¸c biÖt so víi ho¹t ®éng néi th¬ng, tÝnh chÊt nghiÖp vô phøc t¹p vµ liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng kh¸c nhau trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. Do ®ã bé chøng tõ sö dông trong qu¸ tr×nh nhËp khÈu bao gåm nhiÒu lo¹i, ®îc lËp bëi nhiÒu ®èi tîng kh¸c nhau. Mçi chøng tõ ®Òu lµ c¨n cø ph¸p lý ®Ó thùc hiÖn mét hoÆc mét sè nghiÖp vô nhÊt ®Þnh. * Trêng hîp hµng ho¸ nhËp khÈu trùc tiÕp. Sö dông c¸c chøng tõ sau: + Ho¸ ®¬n th¬ng m¹i do níc ngoµi xuÊt: chøng tõ nµy lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh trÞ gi¸ mua cña hµng nhËp khÈu. + VËn ®¬n vµ giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm ®Ó x¸c ®Þnh chi phÝ vËn chuyÓn chi phÝ b¶o hiÓm ph¶i tr¶ trong qu¸ tr×nh mua. + Biªn b¶n giao nhËn víi tµu: Lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh sè thuÕ nhËp khÈu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng hµng nhËp khÈu, hoÆc thuÕ TT§B ph¶i nép. + PhiÕu nhËp kho : Ph¶n ¸nh sè lîng vµ gi¸ trÞ hµng thùc nhËp kho. S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 7 LuËn v¨n tèt nghiÖp + Chøng tõ thanh to¸n tiÒn mua hµng vµ chi phÝ kh¸c trong qu¸ tr×nh mua: phiÕu chi, giÊy b¸o nî, giÊy thanh to¸n t¹m øng... * Trêng hîp hµng ho¸ nhËp khÈu uû th¸c. Sö dông chøng tõ : + Hîp ®ång uû th¸c nhËp khÈu + Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng do bªn nhËn uû th¸c lËp ghi phÝ uû th¸c nhËp khÈu. Ho¸ ®¬n nµy ®èi víi ®¬n vÞ giao uû th¸c nhËp khÈu lµ c¨n cø ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ hoa hång uû th¸c ph¶i tr¶, ®èi víi ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu lµ c¨n cø ®Ó h¹ch to¸n doanh thu. + Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng do bªn nhËn uû th¸c nhËp khÈu lËp ghi theo gi¸ thùc tËp trong ho¸ ®¬n th¬ng m¹i, sè thuÕ nhËp khÈu gi¸ trÞ gia t¨ng ghi theo th«ng b¸o thuÕ cña h¶i quan. Ho¸ ®¬n nµy lµ c¨n cø ®Ó tÝnh thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo cña bªn giao uû th¸c. Trªn c¬ së chøng tõ ®· qua kiÓm tra hîp ph¸p, hîp lÖ, kÕ to¸n tæng hîp, ph©n lo¹i chøng tõ vµ tæ chøc lu©n chuyÓn chøng tõ ®Õn c¸c bé phËn cã liªn TK1112, 1121, 311 TK 144 TK151 TK 156, 157, 632 quan mét c¸ch khoa häc, hîp lý lµm c¬ së ®Ó h¹ch to¸n tæng hîp vµ h¹ch to¸n chi tiÕt. ViÖc x©y dùng qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ ph¶i phï hîp ®èi víi (1) (2a) (2) (6) tõng lo¹i chøng tõ dùa trªn ®Æc ®iÓm cña nghiÖp vô kinh tÕ, ®Æc ®iÓm tæ chøc TTHT TGTT bé m¸y qu¶n lý vµ ph©n c«ng trong bé m¸y kÕ to¸n cña doanh ngiÖp. 1.2.1.3. Tµi kho¶n sö dông chñ yÕu. TK 413 Trong h¹ch to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu, kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n Chªnh Chªnh chñ yÕu sau: lÖch tû lªnh tû gi¸ TK156,TK151,TK331,TK133. gi¸ Ngoµi ra cßn sö dông mét sè tµi kho¶n kh¸c cã liªn quan nh TK111,TK112,TK144,TK311,TK413,TK33312.... (2b) 1.2.1.4 Ph¬ng ph¸p kÐ to¸n. *KÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu trùc tiÕp. 331 kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu trrùc tiÕp qua s¬ ®å Kh¸i qu¸t ph¬ng ph¸p sau : (2c) TK 3333, 3332 (3’) (3) (4) TK 33312 TK 1331 S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi (5’) (5) 8 LuËn v¨n tèt nghiÖp TK 111, 1121 (1)KÝ quü ngo¹i tÖ më L/C. (2)NhËn bé chøng tõ vÒ l« hµng nhËp khÈu. (2a) Thanh to¸n tiÒn hµng nhËp khÈu b»ng ngo¹i tÖ ®· kÝ quü. (2b)Thanh to¸n tiÒn hµng nhËp khÈu b»ng tiÒn göi ngo¹i tÖ hoÆc tiÒn vay. (2c) NhËn nî tiÒn hµng nhËp khÈu. (3) TÝnh thuÕ nhËp khÈu, thuÕ TT§B cñ hµng nhËp khÈu ph¶i nép. (3’) Nép thuÕ nhËp khÈu, thuÕ TT§B. (4) Chi phÝ vËn chuyÓn trong qu¸ tr×nh mua hµng (tõ c¶ng ®Õn kho). Nî TK156(1562),133 (hoÆc TK151). Cã TK111,112.... (5)TÝnh thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng hµng nhËp khÈu ph¶i nép. (5’) Nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng hµng nhËp khÈu. (6) TrÞ gi¸ thùc tÕ hµng nhËp khÈu vÒ nhËp kho göi b¸n hoÆc ®· b¸n. * KÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu uû th¸c. S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 9 LuËn v¨n tèt nghiÖp KÕ to¸n ë ®¬n vÞ giao uû th¸c. TK1112, 1122, 311 TK1388 TK156, 157 (3) (1) TK 413 CL TG CL TG TK3333,3332 (4’) TK111,1121 (2) (4) (5) TK 33312 TK 1331 (4’) (4) TK 331 (6’) (6) TK 007 xxx sè nguyªn tÖ ®· tr¶ Trong ®ã: (1) ChuyÓn ngo¹i tÖ cho bªn nhËn uû th¸c ®Ó nhËp khÈu hé hµng ho¸ (2) ChuyÓn tiÒn ViÖt Nam cho bªn nhËn uû th¸c ®Ó nép hé thuÕ vµ tr¶ chi phÝ (3) Khi nhËn hµng uû th¸c nhËp khÈu (4) TÝnh thuÕ nhËp khÈu, thuÕ TT§B, thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu ph¶i nép. (4’) Khi nhËn ®îc biªn lai thuÕ do bªn nhËn uû th¸c chuyÓn tr¶. (5) Chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh uû th¸c do bªn uû th¸c chÞu. (6) TiÒn hoa hång uû th¸c nhËp khÈu ph¶i tr¶ cho bªn nhËn uû th¸c S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 10 LuËn v¨n tèt nghiÖp (6’) Khi tr¶ tiÒn hoa hång cho bªn nhËn uû th¸c. 1.2.1.5. Sæ kÕ to¸n sö dông §Ó kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu cÇn sö dông c¸c sæ kÕ to¸n sau:  Sæ kÕ to¸n tæng hîp: §îc sö dông tuú thuéc vµo h×nh thøc kÕ to¸n ®îc ¸p dông trong doanh nghiÖp. Cô thÓ: + Theo h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chung: KÕ to¸n sö dông c¸c sæ: • NhËt ký chung • NhËt ký mua hµng • Sæ c¸i c¸c tµi kho¶n: TK151, 156, 111, 112, 141, 144, 311, 331, 133, 333,... + Theo h×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký sæ c¸i: C¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®îc tæng hîp ghi chÐp theo tr×nh tù thêi gian vµ theo néi dung kinh tÕ trªn cïng mét quyÓn sæ kÕ to¸n tæng hîp duy nhÊt lµ sæ “NhËt ký sæ c¸i” + Theo h×nh thøc kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ, kÕ to¸n sö dông: sæ c¸i tµi kho¶n 151, 156, 111, 112, 144, 311, 133, 333,... + Theo h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ kÕ to¸n sö dông c¸c sæ  NhËt ký chøng tõ sè 1, 2, 4 ghi cã tµi kho¶n 111, 112, 311  NhËt ký chøng tõ sè 5 ghi cã tµi kho¶n 331  NhËt ký chøng tõ sè 6 ghi cã tµi kho¶n 151  NhËt ký chøng tõ sè 10 ghi cã tµi kho¶n 141, 144, 413, 138, 338, 133, 333  B¶ng kª sè 8: Tæng hîp t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho hµng ho¸.  Sæ c¸i tæng hîp.  Sæ kÕ to¸n chi tiÕt: §Ó ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý, kÕ to¸n doanh nghiÖp ph¶i më rÊt nhiÒu sæ chi tiÕt ®Ó theo dâi t×nh h×nh mua vµ thanh to¸n tiÒn hµng nhËp khÈu nh:  Sæ chi tiÕt hµng ho¸.  Sæ chi tiÕt theo dâi thanh to¸n b»ng ngo¹i tÖ  Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ngêi b¸n b»ng ngo¹i tÖ  Sæ chi tiÕt tiÒn vay... MÉu sæ chi tiÕt ph¶i ®îc thiÕt kÕ phï hîp víi tõng ®èi tîng cÇn theo dâi chi tiÕt. S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 11 LuËn v¨n tèt nghiÖp 1.2.2. NghiÖp vô tiªu thô hµng nhËp khÈu vµ kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng nhËp khÈu. .1.2.2.1.Mét sè néi dung vµ kh¸i niÖm nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸. - B¸n hµng lµ qu¸ tr×nh mµ doanh nghiÖp chuyÓn hµng cho kh¸ch vµ kh¸ch hµng tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn tr¶ tiÒn Nh vËy b¸n hµng lµ qu¸ tr×nh vèn cña doanh nghiÖp ®îc chuyÓn tõ h×nh th¸i hµng ho¸ sang h×nh th¸i tiÒn tÖ. - Thêi ®iÓm ghi chÐp hµng b¸n lµ thêi ®iÓm chuyÓn quyÒn së h÷u tõ ngêi b¸n sang ngêi mua. - Gi¸ c¶ hµng b¸n: Trong ®iÒu kiÖn c¬ chÕ thÞ tr¬ng cã sù ®iÒu tiÕt vÜ m« cña Nhµ níc, hiÖn t¹i Nhµ níc chØ quy ®Þnh gi¸ b¸n cña mét sè mÆt hµng thiÕt yÕu ®èi víi s¶n xuÊt vµ tiªu dïng nh x¨ng, dÇu, ®iÖn, cßn ®a sè c¸c hµng ho¸ kh¸c ®îc mua b¸n theo gi¸ tho¶ thuËn vµ ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së bï ®¾p ®îc gi¸ mua, chi phÝ vµ ®¶m b¶o cã l·i. Trong ®iÒu kiÖn ¸p dông thuÕ GTGT, ®èi víi doanh nghiÖp nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ th× gi¸ b¸n cña hµng ho¸ ghi trªn ho¸ ®¬n lµ gi¸ b¸n cha cã thuÕ GTGT, ®èi víi doanh nghiÖp nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp th× gi¸ b¸n cña hµng ho¸ ghi trªn ho¸ ®¬n lµ gi¸ b¸n ®· cã thuÕ GTGT. Ngoµi viÖc x¸c ®Þnh gi¸ b¸n hµng ho¸ kÕ to¸n cßn ph¶i x¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n lµm c¨n cø ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. Khi mua hµng vÒ h¹ch to¸n theo gi¸ thùc tÕ th× x¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn hµng xuÊt kho cã thÓ ¸p dông mét trong c¸c ph¬ng ph¸p sau: + Ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh + Ph¬ng ph¸p gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn + Ph¬ng ph¸p gi¸ nhËp tríc, xuÊt tríc + Ph¬ng ph¸p gi¸ nhËp sau, xuÊt tríc + Ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n kú tríc. Ngoµi ra doanh nghiÖp cßn cã thÓ ¸p dông ph¬ng ph¸p gi¸ h¹ch to¸n ®Ó tÝnh gi¸ thùc tÕ cña hµng xuÊt b¸n Mçi ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thùc tÕ xuÊt kho hµng ho¸ ®Òu cã nh÷ng u, nhîc ®iÓm riªng. ViÖc lùa chän ph¬ng ph¸p nµo lµ tuú thuéc vµo yªu cÇu qu¶n lý, tr×nh ®é n¨ng lùc nghiÖp vô vµ tr×nh ®é trang bÞ c«ng cô tÝnh to¸n cña doanh nghiÖp - Tiªu thô hµng ho¸ trong doanh nghiÖp ®îc thùc hiÖn theo nhiÒu ph¬ng thøc kh¸c nhau nh b¸n bu«n, b¸n lÎ, b¸n ®¹i lý vµ díi nhiÒu h×nh thøc b¸n kh¸c nhau. S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 12 LuËn v¨n tèt nghiÖp 1.2.2.2.Chøng tõ sö dông -Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng -Ho¸ ®¬n b¸n hµng -Ho¸ ®¬n tù in, chøng tõ ®Æc thï: ChØ ®îc sö dông sau khi ®· ®¨ng kÝ vµ ®îc sù chÊp thuËn b»ng v¨n b¶n cña Bé tµi chÝnh. -B¶n kª b¸n lÎ hµng ho¸. -C¸c chøng tõ thanh to¸n tiÒn b¸n hµng, phiÕu thu giÊy b¸o cã, giÊy nhËn nî cña ngêi mua.... *C¸c chøng tõ sau khi ®îc lËp qua kiÓm tra ®¶m b¶o tÝnh hîp ph¸p, hîp lÖ, chøng tõ ph¶i ®îc tæ chøc lu©n chuyÓn ®Õn bé phËn cã liªn quan lµm c¨n cø ®Ó thùc hiÖn nghiÖp vô vµ ghi sæ kÕ to¸n. (5a) TK 531, 532 TK511 TK111, 112, 131 1.2.2.3. Tµi TK 156 TKkho¶n 632 sö sông TK chñ 911 yÕu. §Ó ph¶n ¸nh nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n (1) (6) chñ yÕu sau: Tµi kho¶n 511, 632,131, 157, 3331, ngoµi ra cßn sö dông mét sè tµi kho¶n kh¸c liªn quan nh tµi kho¶n 111, 112, 531, 532, 641. TK157 1.2.2.4.Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng nhËp khÈu. (2a) *KÕ(2b) (4) to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸(8)b¸n bu«n. +KÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ b¸n bu«n qua kho. (9) Cã thÓ kh¸i qu¸t ph¬ng ph¸p kÕ to¸n nghiÖp vô qua s¬ ®å sau: (5b) (5c) TK 111, 112, 331 TK 3331 TK 1388 (3a’) (3a) TK 641 (3b) TK 1331 (7) S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 13 LuËn v¨n tèt nghiÖp (1)TrÞ gi¸ vèn hµng giao b¸n trùc tiÕp. (2a)TrÞ gi¸ hµng xuÊt kho göi b¸n. (2b)TrÞ gi¸ hµng göi b¸n khi x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. (3)Chi phÝ tr¶ thay bªn mua (nÕu cã). (3’) Thu håi chi phÝ tr¶ thay. (3b)Chi phÝ trong qóa tr×nh b¸n hµng do doanh nghiÖp chÞu. (4)Doanh thu b¸n hµng vµ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng cña hµng b¸n. (5a)Gi¶m gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i nhê bªn mua gi÷ hé. S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 14 LuËn v¨n tèt nghiÖp (5c)TrÞ gi¸ vèn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ®· nhËp kho. (6)KÕt chuyÓn gi¶m gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i cuèi k×. (7) KhÊu trõ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng cuèi kú. (8)KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng thuÇn cuèi k×. (9)KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn hµng b¸n cuèi kú. *KÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô b¸n bu«n chuyÓn th¼ng. (5) TK 632 TK 151 TK 911 (1) TK 531, 532 TK511 TK111, 112, 131 (6) TK157 (2a) (2b) (9) TK 111, 112, 331 (8) (4) TK 3331 TK 641 (3a) TK 1331 (7) TK 1388 (3b) (3b’) (1) TrÞ gi¸ vèn hµng b¸n t¹i c¶ng. (2a) TrÞ gi¸ vèn hµng göi b¸n th¼ng. (2b)TrÞ gi¸ vèn hµng göi b¸n ®· tiªu thô. (3a)Chi phÝ trong qu¸ tr×nh b¸n vµ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo. (3b)Chi phÝ tr¶ thay ngêi mua (nÕu cã) (3b’)Thu håi chi phÝ tr¶ thay. S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 15 LuËn v¨n tèt nghiÖp (4)Doanh thu b¸n hµng thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng cña hµng b¸n. (5) Gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng bÞ tr¶ l¹i. (6)KÕt chuyÓn gi¶m gi¸, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i cuèi kú. (7)KhÊu trõ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng cuèi tú. (8)KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng thuÇn cuèi kú. (9)KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn hµng b¸n cuèi kú. *KÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ b¸n lÎ. H¹ch to¸n ban ®Çu trong nghiÖp vô b¸n lÎ ®îc thùc hiÖn bëi mËu dÞch viªn. Cuèi ca hoÆc cuèi ngµy mËu dÞch viªn ph¶i lËp b¶ng kª b¸n lÎ hµng ho¸. B¶ng kª b¸n lÎ ®îc ghi theo tõng lÇn b¸n, theo tõng lo¹i hµng, sau ®ã göi b¶ng kª cho bé phËn kÕ to¸n lµm c¨n cø tÝnh doanh thu vµ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. *Cã thÓ kh¸i qu¸t ph¬ng ph¸p kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n lÎ qua s¬ ®å sau. TK 156 TK 632 TK 511 TK111 (1) (2) TK 111, 113 (5) TK3331 (3) TK641 TK1381 3’a (3’) TK111, 1388, 334 TK641 TK3381 4’a 4’ 4 3’b TK821 TK721 4’b 3’a c Trong ®ã: (1) TrÞ gi¸ vèn hµng b¸n lÎ. (2)Doanh thu b¸n lÎ, thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu ra. (3)TiÒn thiÕu trong qu¸ tr×nh b¸n hµng. S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 16 LuËn v¨n tèt nghiÖp (3’) Xö lÝ tiÒn thiÕu: 3a :Do hao hôt tù nhiªn trong ®Þnh møc. 3’b: Quy tr¸ch nhiÖm b¾t båi thêng. 3’c: Xö lý vµo chi phÝ bÊt thêng. (4). TiÒn thõa trong qu¸ tr×nh b¸n hµng. (4’): Xö lý tiÒn thõa 4’a: Do d«i d thõa tù nhiªn ghi gi¶m chi phÝ b¸n hµng. 4’b:Xö lý vµo thu nhËp bÊt thêng. (5). Nép tiÒn mÆt vµo ng©n hµng. *KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ®¹i lý. Theo th«ng t 180/1998/TT-BTC ngµy 26/12/1998 mèi quan hÖ thanh to¸n tiÒn hµng gi÷a bªn giao ®¹i lý vµ bªn nhËn ®¹i lý ®îc theo dâi qua tµi kho¶n 131 vµ tµi kho¶n 331. KÕ to¸n ®¬n vÞ giao ®¹i lý. TK 151 TK 157 TK 632 TK 511 TK 131 TK 111,112 (3) (1) (4) TK 156 (5) TK 3331 TK 641 (2) (6) Trong ®ã: (1) Hµng nhËp khÈu göi th¼ng b¸n ®¹i lý. (2) XuÊt kho hµng göi b¸n ®¹i lý . (3) TrÞ gi¸ vèn hµng göi b¸n ®¹i lý ®· tiªu thô (4) Doanh thu b¸n ®¹i lý vµ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu ra. (5) Thu tiÒn b¸n hµng ®¹i lý. (6) Hoa hång dµnh cho bªn nhËn ®¹i lý. 1.2.2.5. Sæ kÕ to¸n sö dông: §Ó ph¶n ¸nh nghiÖp vô tiªu thô kÕ to¸n sö dông c¸c lo¹i sæ sau: *Sæ kÕ to¸n tæng hîp: §îc sö dông tuú thuéc vµo h×nh thøc kÕ to¸n ®îc ¸p dông t¹i doanh nghiÖp. S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 17 LuËn v¨n tèt nghiÖp + §èi víi doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chung sö dông sæ: NhËt ký chung NhËt ký b¸n hµng NhËt ký thu tiÒn Sæ c¸i TK 511,521,531,532,632,156,157,111,112,131,133,333,... +§èi víi doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc chøng tõ ghi sè: Sö dông: Sæ c¸i tµi kho¶n 511,531,532,632,156,157,111,112,133,333... +§èi víi doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ sö sông sè: NhËt ký chøng tõ sè 8 ghi cã tµi kho¶n 511,521,531,532,156,157,632,... NhËt ký chøng tõ sè 10 ghi cã tµi kho¶n133 vµ 333. B¶ng kª sè 8 tæng hîp t×nh h×nh nhËp xuÊt, tån kho hµng ho¸. B¶ng kª sè 10 tµi kho¶n 157. B¶ng kª sè 1 nî tµi kho¶n111. B¶ng kª sè 2 nî tµi kho¶n112 B¶ng kª sè 11 Ch¬ng 2 thùc tr¹ng kÕ to¸n kinh doanh nhËp khÈu t¹i Trung t©m xuÊt nhËp khÈu §«ng Ph0ng -thuû b¾c S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 18 LuËn v¨n tèt nghiÖp 2.1. §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý kinh doanh vµ Ph©n c«ng t¸c kÕ to¸n ë TRUNG T¢M §¤NG Phong 2.1.1 §Æc ®iÓm t×nh h×nh chung cña Trung t©m §¤NG PHONG Trung t©m xuÊt nhËp khÈu §«ng Phong lµ mét ®¬n vÞ thµnh viªn cña C«ng ty vËn t¶i Thuû B¾c, h¹ch to¸n ®éc lËp cã t c¸ch ph¸p nh©n h¹n chÕ. GiÊy phÐp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu sè 1031/GP do Bé th¬ng m¹i cÊp ngµy 23/6/95. * Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña Trung t©m xuÊt nhËp khÈu §«ng Phong: - Chøc n¨ng: tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu - NhiÖm vô: x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu, tæ chøc thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch ®ã, t×m kiÕm c¸c hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp, h¹ch to¸n lç l·i cña ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Trung t©m xuÊt nhËp khÈu §«ng Phong chñ yÕu lµm ®¹i diÖn ®éc quyÒn cho h·ng CKD - Céng hoµ Sec vµ ®¹i diÖn cho H·ng §«ng Phong vµ Duy Phong Trung Quèc. NhËp khÈu m¸y mãc, thiÕt bÞ phô tïng vËt t chuyªn ngµnh ®êng thuû bao gåm nh÷ng mÆt hµng nh: M¸y thuû, hép sè, têi m¸y ph¸t ®iÖn, thiÕt bÞ c¬ khÝ, phô tïng m¸y thuû. Nh÷ng mÆt hµng nµy ®îc nhËp tõ nh÷ng thÞ trêng truyÒn thèng nh Céng hoµ Sec, NhËt B¶n, Trung Quèc. Hµng nhËp khÈu ®îc tiªu thô trong níc, gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cho c¸c ®¬n vÞ hiÖn ®ang lµ ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn cña toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n nh: + C«ng ty dÞch vô vµ dÞch vô khai th¸c thuû s¶n H¹ Long + C«ng ty c¬ khÝ tµu thuyÒn H¹ Long + C«ng ty khai th¸c thuû s¶n H¹ Long + C«ng ty cung øng dÞch vô Hµng h¶i + C«ng ty vËn t¶i biÓn - xuÊt nhËp khÈu Qu¶ng Ninh + XÝ nghiÖp b¸o hiÖu ®êng s«ng + XÝ nghiÖp ®ãng tµu H¹ Long-Qu¶ng Ninh + Nhµ m¸y ®ãng tµu BÕn KiÒu-H¶i Phßng S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 19 LuËn v¨n tèt nghiÖp Tæng doanh thu vµ lîi nhuËn cña ho¹t ®éng nhËp khÈu qua mÊy n¨m gÇn ®©y nh sau: N¨m Tæng doanh thu Lîi nhuËn 1997 11.758.963.040 1.082.800.950 1998 25.454.975.110 1.812.204.847 1999 21.658.817.149 1.177.215.990 N¨m 1998, thùc hiÖn chñ tr¬ng cña §¶ng vÒ ph¸t triÓn ngµnh ®¸nh b¾t c¸ xa bê, Trung t©m xuÊt nhËp khÈu §«ng Phong ®· t¨ng cêng ho¹t ®éng nhËp khÈu, cung øng ®Çy ®ñ, kÞp thêi m¸y thuû, gãp phÇn thóc ®Èy hoµn thiÖn chñ tr¬ng cña §¶ng. Dã ®ã n¨m 1998 doanh thu lín. 2.1.2 M« h×nh tæ chøc bé m¸y kinh doanh ë Trung t©m xuÊt nhËp khÈu §«ng Phong C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kinh doanh cña Trung t©m gåm cã: Gi¸m ®èc; lµ ngêi l·nh ®¹o cao nhÊt, chÞu tr¸ch nhiÖm tæ chøc ®iÒu hµnh chung vÒ mäi ho¹t ®éng cña Trung t©m. Do vËy Gi¸m ®èc ph¶i x¸c ®Þnh môc tiªu, nhiÖm vô ®Ò ra, ®ång thêi ph¶i hç trî t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c phßng ban thuéc Trung t©m thùc hiÖn tèt chøc n¨ng, nhiÖm vô cña m×nh. - Gióp viÖc cho gi¸m ®èc cã mét phã gi¸m ®èc do gi¸m ®èc ®Ò nghÞ vµ ®îc l·nh ®¹o cÊp trªn bæ nhiÖm. - Trung t©m gåm cã 7 phßng ban: phßng yªu cÇu. phßng thu mua, phßng tiÕp nhËn, phßng marketing, phßng tÝn dông, phßng kho vËn, phßng tiªu thô vµ phßng kÕ to¸n. Gi¸m ®èc S¬ ®å bé m¸y kinh doanh nhËp khÈu cña Trung t©m Phã Gi¸m ®èc Phßng Phßng Phßng Phßng Phßng Phßng Phßng Phßng yªu thu tiÕp market tÝn kho tiªu kÕ to¸n cÇu mua nhËn ing dông vËn thô S/V Hoµng ThÞ HuyÒn - Khoa kÕ to¸n - §H Tµi chÝnh KÕ to¸n Hµ Néi 20