Tổ chức công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty CP đầu tư xây dựng Ngân Hàng
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
Lêi nãi ®Çu
Trong c«ng cuéc ®æi míi nÒn kinh tÕ,chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan
liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa,ViÖt
Nam ®· tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ níc vµ ph¸t triÓn nÒn kinh
tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn ®Æc biÖt lµ viÖc ®Çu t vµ ph¸t triÓn c¸c ngµnh
truyÒn thèng,®iÒu nµy lµ cÇn thiÕt ®Ó héi nhËp víi nÒn kinh tÕ trong khu vùc vµ
thÕ giíi chuÈn bÞ cho viÖc gia nhËp tæ chøc th¬ng m¹i(WTO).Tuy nhiªn c¬ chÕ
thÞ trêng víi tÝnh n¨ng ®éng vèn cã ®· t¹o ra m«i trêng c¹nh tranh khèc liÖt gi÷a
c¸c doanh nghiÖp víi nhau.§Ó tån t¹i vµ ®øng v÷ng trong cuéc c¹nh tranh ®ã,®ßi
hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i quan t©m ®Õn tÊt c¶ c¸c kh©u trong qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt,tõ khi doanh nghiÖp bá vèn ra ®Õn khi doanh nghiÖp thu håi vèn vÒ.Lµm thÕ
nµo ®Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao nhÊt víi chi phÝ thÊp nhÊt? Lµ c©u hái ®èi víi tÊt c¶
c¸c doanh nghiÖp.Cã nh vËy doanh nghiÖp míi ®¶m b¶o cã l·i,c¶i thiÖn ®êi sèng
lao ®éng,thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô ®èi víi nhµ níc,t¨ng tÝch luü vµ thùc hiÖn t¸i
s¶n xuÊt më réng.
§Ó thùc hiÖn ®îc ®iÒu ®ã,yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp
lµ ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ toµn bé chi phÝ bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh. Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× chi phÝ nguyªn vËt liÖu(NVL) chiÕm
tØ träng lín trong tæng chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh còng nh gi¸ thµnh s¶n
phÈm.V× vËy c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n lu«n quan t©m ®Õn viÖc tiÕt kiÖm chi
phÝ nguyªn vËt liÖu,gi¶m møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
song vÉn ®¶m b¶o ®îc chÊt lîng s¶n phÈm,cã nh vËy s¶n phÈm lµm ra míi ®ñ
søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng.
XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ ®ã, trong thêi gian thùc tËp vµ t×m hiÓu t¹i c«ng ty
cæ phÇn ®Çu t x©y dùng ng©n hµng em nhËn thÊy tÇm quan träng cña c«ng t¸c tæ
chøc kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu.§Ó nh»m hiÓu râ h¬n viÖc thùc tiÔn c«ng t¸c kÕ
to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty CP§T x©y dùng ng©n hµng,víi sù híng dÉn tËn
t×nh cña c« gi¸o NguyÔn ThÞ Quý cïng sù gióp ®ì vµ t¹o ®iÒu kiÖn cña c¸c c«
1
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
chó, c¸c anh chÞ trong phßng kÕ to¸n cña c«ng ty CP§T x©y dùng Ng©n Hµng,
em ®· ®i s©u vµo nghiªn cøu ®Ò tµi: “Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
taÞ c«ng ty CP§T x©y dùng Ng©n Hµng”.
Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn ra th× chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn:
Ch¬ngI: C¸c vÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n nguyªn liÖu vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô
Ch¬ng II: Thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn liÖu vËt liÖu vµ c«ng cô dông
cô t¹i c«ng ty cæ phÇn ®Çu t x©y dùng ng©n hµng
Ch¬ng III: NhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu vµ
c«ng cô dông cô
2
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
PhÇn I
C¸c vÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n NL,VLvµ CCDC
I. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm vµ vai trß cña NL, VLvµ CCDC
trong s¶n xuÊt kinh doanh
1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña NL,VL vµ CCDC:
a. Kh¸i niÖm cña NL,VL vµ CCD:
+ Nguyªn liÖu, vËt liÖu trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ ®èi tîng lao
®éng. Mét trong ba yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, cung cÊp dÞch
vô lµ c¬ së vËt chÊt cÊu t¹o nªn c¬ së vËt chÊt cña s¶n phÈm.
+ C«ng cô, dông cô lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng kh«ng tháa m·n ®Þnh nghÜa
vµ tiªu chuÈn ghi nhËn tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh. Ngoµi ra nh÷ng t liÖu lao ®éng
kh«ng cã tÝnh bÒn v÷ng nh ®å dïng b»ng sµnh sø, thñy tinh, giÇy dÐp vµ quÇn ¸o
lµm viÖc… dï tháa m·n ®Þnh nghÜa vµ tiªu chuÈn ghi nhËn TSC§ h÷u h×nh nh ng
vÉn coi lµ CC, DC.
b- §Æc ®iÓm cña nguyªn liÖu, vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô:
+ §Æc ®iÓm cña NL,VL:
ChØ tham gia vµo mét chu kú s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm vµ cung cÊp dÞch vô
Khi tham gia vµo mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt NL,VL thay ®æi hoµn toµn h×nh
th¸i vËt chÊt ban ®Çu vµ gi¸ trÞ ®îc chuyÓn toµn bé mét lÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt
kinh doanh.
+ §Æc ®iÓm cña c«ng cô dông cô
- Tham gia vµo nhiÒu chu k× s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm vµ cung cÊp dÞch vô
- Khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vÉn gi÷ nguyªn ®îc h×nh th¸i vËt
chÊt ban ®Çu, gi¸ trÞ bÞ hao mßn dÇn ®îc dÞch chuyÓn tõng phÇn vµo chi phÝ s¶n
xuÊt kinh doanh trong k×.
3
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
2. Vai trß cña kÕ to¸n NL,VLvµ CCDC trong s¶n xuÊt kinh doanh:
§Ó ph¸t huy vai trß, chøc n¨ng cña kÕ to¸n trong c«ng t¸c qu¶n lý
NL,VLvµ CCDC trong doanh nghiÖp th× kÕ to¸n cÇn thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô c¬
b¶n sau:
Tæ chøc ghi chÐp ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi sè lîng, khèi lîng, phÈm
chÊt, quy c¸ch vµ gi¸ trÞ thùc tÕ cña tõng lo¹i, tõng thø NL,VLvµ CCDC nhËp
xuÊt vµ tån kho.
VËn dông ®óng ®¾n c¸c ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n, ph¬ng ph¸t tÝnh gi¸
NL,VL vµ CCDC nhËp, xuÊt, tån.
Më c¸c lo¹i sæ (thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt theo tõng thø NL,VLvµ CCDC theo
®óng chÕ ®é vµ ph¬ng ph¸p quy ®Þnh.
KiÓm tra viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch mua hµng, t×nh h×nh dù tr÷ vµ sö dông
NL,VL vµ CCDC.
Tham gia kiÓm tra ®¸nh gi¸ NL,VLvµ CCDC theo chÕ ®é quy ®Þnh cña
nhµ níc.
Cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho NL,VLvµ CCDCphôc
vô cho c«ng t¸c qu¶n lý. §Þnh kú ph©n tÝch t×nh h×nh mua hµng, b¶o qu¶n vµ sö
dông NL,VL vµ CC, DC.
II- Ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ NL,VL vµ CC, DC.
1- Ph©n lo¹i NL,VL vµ CCDC:
§Ó tiÕn hnµh ho¹t ®äng s¶n xuÊt kinh doanh c¸c doanh nghiÖp ph¶i sö
dông rÊt nhiÒu lo¹i NL,VL vµ CCDC cã vai trß, chøc n¨ng vµ ®Æc tÝnh lý hãa
kh¸c nhau ®Ó phï hîp víi môc ®Ých kinh doanh cña m×nh. §Ó tiÕn hµnh c«ng t¸c
qu¶n lý vµ h¹ch to¸n NL,VL vµ CCDC cã hiÖu qu¶ th× ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i
NL,VL vµ CCDC
C¨n cø vµo vai trß vµ chøc n¨ng cña NL,VL trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh, NL,VL trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh ®îc chia thµnh c¸c lo¹i sau:
NL,VL chÝnh lµ c¸c lo¹i NL,VL khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cÊu
thµnh lªn thùc thÓ vËt chÊt cña s¶n phÈm.
4
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
VËt liÖu phô lµ nh÷ng lo¹i NL,VL khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kh«ng cÊu thµnh lªn thùc thÓ cña s¶n phÈm nhng cã vai trß nhÊt ®Þnh vµ cÇn
thiÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
C¨n cø vµo c«ng dông vËt liÖu phô ®îc chia thµnh c¸c nhãm:
+ Nhãm vËt liÖu lµm t¨ng chÊt lîng NL,VL chÝnh.
+ Nhãm vËt liÖu lµm t¨ng chÊt lîng s¶n phÈm.
+ Nhãm vËt liÖu ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
Nhiªn liÖu lµ lo¹i vËt liÖu phô trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cã t¸c dông cung
cÊp nhiÖt lîng.
Phô tïng thay thÕ lµ nh÷ng chi tiÕt, phô tïng m¸y mãc, thiÕt bÞ ®îc dù tr÷
®Ó sö dông cho viÖc söa ch÷a vµ thay thÕ cho c¸c bé phËn cña TSC§ h÷u h×nh.
VËt liÖu vµ thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n: Lµ c¸c lo¹i vËt liÖu vµ thiÕt bÞ dïng
cho c«ng t¸c XDCB ®Ó h×nh thµnh lªn TSC§
VËt liÖu kh¸c bao gåm c¸c lo¹i vËt liÖu cha ®îc ph¶n ¸nh ë c¸c lo¹i vËt
liÖu trªn.
* CCDC trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®îc ph©n nh sau:
- Dông cô gi¸ l¾p, ®å nghÒ chuyªn dïng cho s¶n xuÊt
- CCDC dïng cho c«ng t¸c qu¶n lý
- QuÇn,¸o, b¶o hé lao ®éng
- Khu©n mÉu ®óc s½n
- L¸n, tr¹i t¹m thêi
- C¸c lo¹i bao b× dïng ®Ó chøa ®ùng hµng hãa, vËt liÖu
+ C¸c lo¹i CCDC kh¸c ®îc chia lµm 3 lo¹i:
- C«ng cô, dông cô
- Bao b× lu©n chuyÓn
- §å dïng cho thuª.
§Ó phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ kÕ to¸n chi tiÕt NL,VL vµ CCDC
trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ta cã thÓ c¨n cø vµo tõng ®Æc tÝnh lý hãa cña
tõng lo¹i ®Ó chia thµnh tõng nhãm, thø NL,VL vµ CCDC cho phï hîp víi môc
®Ých kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp.
5
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
2- §¸nh gi¸ NL,VL vµ CCDC.
§¸nh gi¸ NL,VL vµ CCDC lµ dïng thíc ®o tiÒn tÖ ®Ó biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña
chóng theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh vÒ nguyªn t¾c kÕ to¸n hµng tån kho
(trong ®ã bao gåm c¶ NL,VL vµ CCDC) ph¶i ®îc ghi nhËn theo nguyªn t¾c gi¸
gèc. Trêng hîp gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc thÊp h¬n gi¸ gèc th× ph¶i tÝnh
theo gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc.
2.1 §¸nh gi¸ NL,VL vµ CCDC theo nguyªn t¾c gi¸ gèc.
Gi¸ gèc hµng tån kho bao gåm: Chi phÝ thu mua, chi phÝ chÕ biÕn vµ c¸c
chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c ph¸t sinh ®Ó cã ®îc hµng tån kho ë ®Þa ®iÓm vµ
tr¹ng th¸i hiÖn t¹i.
NL,VL vµ CCDC trong doanh nghiÖp ®îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån kh¸c
nhau nªn néi dung c¸c yÕu tè cÊu thµnh gi¸ gèc cña NL,VL vµ CCDC ®îc x¸c
®Þnh theo tõng trêng hîp nhËp – xuÊt.
a. Gi¸ gèc cña NL,VL vµ CCDC mua ngoµi nhËp kho ® îc tÝnh theo
c«ng thøc
Gi¸ mua ghi trªn
Gi¸ gèc
NL,VL vµ
CCDC
mua
hãa ®¬n sau khi
C¸c
= trõ ®i c¸c kho¶n
ngoµi NK
lo¹i
thuÕ
+ kh«ng ®îc
chiÕt khÊu, gi¶m
Chi
phÝ cã
+ liªn quan
hoµn l¹i
trùc tiÕp
gi¸ hµng mua
* Gi¸ gèc cña NL,VL vµ CCDC tù chÕ biÕn nhËp kho:
Gi¸ gèc cña Nl,Vl
=
CCDC nhËp kho
Gi¸ gèc vËt liÖu
xuÊt kho
+
Chi phÝ
chÕ biÕn
* Gi¸ gèc cña NL,Vl vµ CCDC thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn nhËp kho ®îc
tÝnh theo c«ng thøc sau:
Gi¸ gèc cña
NL,VL vµ CCDC
nhËp kho
Gi¸ gèc NL,VL
= XuÊt kho thuª
Ngoµi chÕ biÕn
6
TiÒn c«ng ph¶i
C¸c
lo¹i
+ Tr¶ cho ngêi + Chi
phÝ
chÕ biÕn
liªn quan
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
* Gi¸ gèc cña NL,VL vµ CCDC nhËn gãp vèn liªn doanh, vèn cæ phÇn
hoÆc thu håi vèn gãp ®îc ghi nhËn theo gi¸ thùc tÕ do héi ®ång ®Þnh ®¸nh gi¸ l¹i
vµ ®· ®îc chÊp thuËn céng víi c¸c chi phÝ tiÕp nhËn ( nÕu cã ).
* Gi¸ gèc cña NL,VL vµ CCDC nhËn biÕu tÆng:
Gi¸
gèc
cña
Gi¸ trÞ hîp lý ban ®Çu
NL,VL vµ CCDC =
C¸c chi phÝ kh¸c cã
cña NL,VL vµ CCDC +
liªn quan trùc tiÕp
nhËp kho
t¬ng ®¬ng
* Gi¸ gèc cña NL,VL vµ CCDC ®îc cÊp.
Gi¸ gèc
dÕn viÖc tiÕp nhËn
Gi¸ ghi trªn sæ cña ®¬n vÞ cÊp
NL,VL vµ CCDC = trªn hoÆc gi¸ ®îc ®¸nh gi¸ l¹i
nhËp kho
theo gi¸ trih thuÇn
Chi phÝ vËn chuyÓn
+
bèc dì, chi phÝ cã
liªn quan kh¸c
* Gi¸ gèc cña phÕ liÖu thu håi lµ gi¸ íc tÝnh theo gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc
hiÖn ®îc.
b. Gi¸ gèc cña NL,VL vµ CCDC xuÊt kho
§Ó tÝnh gi¸ gèc hµng xuÊt kho, kÕ to¸n cã thÓ sö dông mét trong c¸c ph¬ng ph¸p tÝnh trÞ gi¸ hµng tån kho sau:
* Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ ®Ých danh: Gi¸ trÞ thùc tÕ Nl,VL vµ CCDC xuÊt
kho tÝnh theo gi¸ thùc tÕ cña tõng l« hµng nhËp.
* Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn: Gi¸ trÞ cña lo¹i hµng tån kho ®îc
tÝnh theo gi¸ trÞ trung b×nh cña tõng lo¹i hµng tån kho ®îc mua hoÆc s¶n xuÊt
trong kú. Gi¸ trÞ trung b×nh cã thÓ ®îc tÝnh theo thêi kú hoÆc mçi khi l« hµng vÒ
phô thuéc vµo t×nh h×nh doanh nghiÖp ( b×nh qu©n gia quyÒn sau mçi lÇn nhËp)
Gi¸
trÞ
thùc
tÕ
Sè lîng
§¬n gi¸
NL,VL vµ CCDC =
NL,VL vµ CCDC x
b×nh qu©n
xuÊt kho
xuÊt kho
gia quyÒn
Trong ®ã ®¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn ®îc tÝnh theo ph¬ng ¸n sau:
* Ph¬ng ¸n 1: TÝnh theo gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn c¶ ký dù tr÷:
7
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
§¬n gi¸
b×nh qu©n gia
quyÒn c¶ kú
=
dù tr÷
Gi¸ trÞ thùc tÕ NL,
Gi¸ trÞ thùc tÕ NL,
VL vµ CCDC tån kho +
VL vµ CCDC nhËp
®Çu kú
kho trong kú
Sè lîng NL, VL vµ
Sè lîng NL, VL vµ
CCDC tån kho ®Çu kú
+
CCDC
nhËp
kho
trong kú
Sè lîng cña NLVL vµ CCDC tån kho ®Çu kú + Sè lîng NL,VL vµ CCDC
nhËp kho trong kú
* Ph¬ng ¸n 2: TÝnh theo gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn sau mçi lÇn nhËp:
§¬n
gi¸
b×nh
qu©n gia quyÒn =
sau mçi lÇn nhËp
Gi¸ trÞ thùc tÕ NL,
Gi¸ trÞ thùc tÕ NL, VL
VL vµ CCDC tån kho +
vµ CCDC nhËp kho cña
tríc khi nhËp
Sè lîng NL, VL vµ
tõng lÇn nhËp
Sè lîng NL, VL vµ
CCDC tån kho tríc +
CCDC nhËp kho cña
khi nhËp
tõng lÇn nhËp
* Ph¬ng ph¸p nhËp tríc, xuÊt truíc ( FIFO): Trong ph¬ng ph¸p nµy ¸p
dông dùa trªn gi¶ ®Þnh lµ hµng tån kho ®îc mua tríc hoÆc s¶n xuÊt tríc th× ®îc
xuÊt tríc vµ hµng tån kho cßn l¹i cuèi kú lµ hµng tån kho ®îc mua hoÆc s¶n xuÊt
gåm thêi ®iÓm cuèi kú. Theo ph¬ng ph¸p nµy gi¸ trÞ hµng xuÊt kho ®îc tÝnh theo
gi¸ cña l« hµng nhËp kho t¹i thêi ®iÓm ®Çu kú hoÆc gÇn thêi ®iÓm ®Çu kú, gi¸ trÞ
cña hµng tån kho ®îc tÝnh theo gi¸ cña hµng nhËp kho ë thêi ®iÓm cuèi kú hoÆc
gÇn cuèi kú cßn tån kho.
* Ph¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt truíc (LIFO): Trong ph¬ng ph¸p nµy ¸p
dông dùa trªn gi¶ ®Þnh lµ hµng tån kho ®îc mua sau hoÆc s¶n xuÊt sau th× ®îc
xuÊt tríc vµ hµng tån kho cßn l¹i cuèi kú cßn l¹i cuèi kú lµ hµng tån kho ®îc
mua hoÆc s¶n xuÊt trø¬c ®ã theo ph¬ng ph¸p nµy th× gi¸ trÞ hµng xuÊt kho ®îc
tÝnh theo gi¸ cña l« hµng nhËp sau hoÆc gÇn sau cïng, gi¸ trÞ cña hµng tån kho ®îc tÝnh theo gi¸ cña hµng nhËp kho ®Çu kú hoÆc gÇn ®Çu kú cßn tån kho.
2.2. §¸nh gi¸ NL, VL CCDC theo gi¸ theo h¹ch to¸n.
8
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
§èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã quy m« lín, s¶n xuÊt nhiÒu mÆt hµng, thêng sö dông nhiÒu lo¹i, nhãm, thø NL, VL vµ CCDC ho¹t ®éng nhËp, xuÊt NL,
VL vµ CCDC diÔn ra thêng xuyªn, liªn tôc. NÕu ta ¸p dông nguyªn t¾c tÝnh theo
gi¸ gèc th× rÊt phøc t¹p, khã ®¶m b¶o yªu cÇu kÞp thêi cña kÕ to¸n. Doanh nghiÖp
cã thÓ x©y dùng hÖ thèng gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ghi chÐp hµng ngµy trªn phiÕu nhËp,
phiÕu xuÊt vµ ghi sæ KT chi tiÕt NL, VL vµ CCDC.
Gi¸ h¹ch to¸n lµ do KT cña doanh nghiÖp tù x©y dùng, cã thÓ lµ gi¸ kÕ
ho¹ch, gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc trªn thÞ trêng. Gi¸ h¹ch to¸n ®îc sö
dông thèng nhÊt trong toµn doanh nghiÖp vµ ®îc sö dông tong ®èi æn ®Þnh l©u
dµi. KT tæng hîp NL, VL vµ CCDC ph¶i tu©n thñ nguyªn t¾c tÝnh theo gi¸ trÞ
thùc tÕ. Cuèi th¸ng, ph¶i x¸c ®Þnh hÖ sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ thùc tÕ vµ gi¸ trÞ
h¹ch to¸n.
Gi¸ trÞ thùc tÕ NL, VL vµ CCDC
Gi¸ trÞ thùc tÕ NL, VL
+
HÖ sè chª nh
Tån kho ® Çu kú
CCDC nhËp kho trong kú
=
Gi¸ trÞ h¹ch to¸n NL, VL
Gi¸ trÞ h¹ch to¸n NL, VL
lÖch gi¸
+
CCDC tån kho ® Çu kú
CCDC nhËp kho trong kú
Gi¸ trÞ thùc tÕ cña
NL, VL, CCDC xuÊt kho
=
Gi¸ trÞ h¹ch to¸n
NL, VL, CCDC xuÊt kho
x
HÖ sè
chª nh lÖch gi¸
III. kÕ to¸n chi tiÕt NL, VL vµ CC, DC
NL VL vµ CCDC ®îc sö dông trong doanh nghiÖp rÊt ®a d¹ng, phong phó
vÒ chñng lo¹i. §Ó phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý NL, VL vµ CCDC trong doanh
nghiÖp ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt kinh doanh ®îc tiÕn hµnh nhÞp nhµng c©n ®èi,
tr¸nh ø ®äng vËt t, ®¶m b¶o an toµn tµi s¶n th× kÕ to¸n ph¶i theo dâi chi tiÕt vÒ
mÆt gi¸ trÞ vµ hiÖn vËt theo tõng kho vµ theo tõng lo¹i, nhãm, thø nguyªn liÖu,
vËt liÖu vµ CCDC cã gi¸ trÞ quy c¸ch, chÊt lîng riªng biÖt.
1. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông vµ thñ tôc nhËp xuÊt kho NL, VL vµ CCDC.
1.1. chøng tõ kÕ to¸n sö dông.
Chøng tõ kÕ to¸n sö dông ®îc quy ®Þnh theo chøng tõ kÕ to¸n ban hµnh
theo Q§ sè 1141/TC/C§KT ngµy 01/11/1995 cña Bé trëng Bé tµi chÝnh vµ c¸c
QuyÕt ®Þnh kh¸c cã liªn quan bao gåm:
9
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
- PhiÕu nhËp kho (MÉu sè 01 – VT)
- PhiÕu xuÊt kho (MÉu sè 02 – VT)
- PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé (MÉu sè 03 – VT).
- Biªn b¶n kiÓm kª vËt t, s¶n phÈm, hµng ho¸ (MÉu sè 08 – VT).
- Ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho (MÉu sè 02 – BH)
- Ho¸ ®¬n b¸n hµng.
- Ho¸ ®¬n GTGT.
§èi víi chøng tõ b¾t buéc sö dông thèng nhÊt theo quy ®Þnh cña Nhµ níc,
ph¶i lËp kÞp thêi, ®Çy ®ñ theo ®óng quy ®Þnh vÒ mÉu biÓu néi dung vµ ph¬ng
ph¸p lËp.
Doanh nghiÖp ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tÝnh hîp lý, hîp ph¸p cña chøng tõ
vÒ nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh.
Ngoµi c¸c chøng tõ b¾t buéc sö dông tèi thiÓu theo quy ®Þnh cña nhµ níc,
c¸c doanh nghiÖp cã thÓ sö dông thªm c¸c chøng tõ kÕ to¸n híng dÉn sau:
- PhiÕu xuÊt vËt t theo h¹n møc (MÉu sè 04 – VT).
- Biªn b¶n kiÓm nghiÖm vËt t (MÉu sè 05 – VT).
- PhiÕu b¸o vËt t cßn l¹i cuèi kú (MÉu sè 07 – VT).
1.2. Thñ tôc nhËp xuÊt NL, VL vµ CCDC.
a. Thñ tôc nhËp NL, VL vµ CCDC: Bé phËn cung cÊp vËt t c¨n cø vµo kÕ
ho¹ch mua hµng vµ hîp ®ång mua hµng ®· ký kÕt phiÕu b¸o gi¸ ®Ó tiÕn hµnh
mua hµng.
b. Thñ tôc xuÊt NL, VL vµ CCDC: C¨n cø vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, ®iÒu
kiÖn cña c¸c bé phËn sö dông vËt t viÕt phiÕu xin lÜnh vËt t. C¨n cø vµo phiÕu xin
lÜnh vËt t bé phËn cung cÊp vËt t viÕt phiÕu xuÊt kho tr×nh gi¸m ®èc duyÖt. C¨n
cø vµo phiÕu xuÊt sau ®ã ghi sè lîng xuÊt vµ tån kho cña tõng thø vËt t vµo thÎ
kho. Hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú kÕ to¸n tÝnh gi¸ hoµn chØnh phiÕu xuÊt ®Ó lÊy sè
liÖu ghi sæ kÕ to¸n.
IV. c¸c ph¬ng ph¸p kt chi tiÕt NL, VL vµ CC, DC.
10
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
HiÖn nay, chÕ ®é kÕ to¸n quy ®Þnh viÖc h¹ch to¸n chi tiÕt NL, VL vµ CC,
DC ®îc thùc hiÖn ®ång thêi ë kho vµ phßng kÕ to¸n ®îc tiÕn hµnh theo c¸c ph¬ng ph¸p sau:
- Ph¬ng ph¸p thÎ song song.
- Ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn.
- Ph¬ng ph¸p sè d.
Mçi mét ph¬ng ph¸p trªn ®Òu cã u ®iÓm vµ nhîc ®iÓm riªng trong viÖc ghi
chÐp, ph¶n ¸nh, kiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu. KÕ to¸n c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ
tõng doanh nghiÖp vÒ quy m«, chñng lo¹i vËt t sö dông, tr×nh ®é vµ yªu cÇu qu¶n
lý, tr×nh ®é cña nh©n viªn kÕ to¸n, møc ®é øng dông tin häc trong c«ng t¸c kÕ
to¸n NL, VL vµ CCDC ®Ó lùa chän vµ ¸p dông ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt vËt
liÖu thÝch hîp ph¸t huy hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n.
1. Ph¬ng ph¸p thÓ song song.
- ë kho: ViÖc ghi chÐp t×nh h×nh nhËp – xuÊt – tån kho hµng ngµy do
thñ kho ghi chÐp vµ ghi theo sè lîng: Khi nhËn ®îc c¸c chøng tõ nhËp xuÊt vËt t
thñ kho ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra tÝnh hîp lý, hîp ph¸p cña c¸c chøng tõ råi tiÕn
hµnh ghi chÐp sæ thùc nhËp, thùc xuÊt vµo chøng tõ thÎ kho, cuèi ngµy tÝnh ra sè
tån kho ghi vµo thÎ kho. §Þnh kú, thñ kho göi hoÆc kÕ to¸n xuèng nhËn c¸c
chøng tõ xuÊt nhËp ®· ®îc ph©n lo¹i theo tõng thø vËt t cho phßng kÕ to¸n.
- ë phßng kÕ to¸n: KÕ to¸n sö dông sè thÎ kÕ to¸n chi tiÕt ®Ó ghi chÐp t×nh
h×nh nhËp – xuÊt – tån cña tõng thø vËt t vÒ mÆt sè lîng vµ gi¸ trÞ.
KÕ to¸n chi tiÕt NL, VL vµ CCDC theo ph¬ng ph¸p thÎ song song cã thÓ
®îc biÓu diÔn qua s¬ ®å sau:
11
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
* ¦u ®iÓm: ViÖc ghi sæ ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ kiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu
ph¸t hiÖn sai sãt trong viÖc ghi chÐp vµ qu¶n lý.
* Nhîc ®iÓm: ViÖc ghi chÐp gi÷a kho vµ phßng kÕ to¸n cßn bÞ trïng lÆp vÒ
chØ tiªu sè lîng, khèi lîng ghi chÐp nhiÒu. C«ng viÖc kiÓm tra ®èi chiÕu chñ yÕu dån
vµo cuèi th¸ng kh«ng ®¶m b¶o yªu cÇu kÞp thêi cña kÕ to¸n.
2. Ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn:
- ë kho: Thñ kho ghi chÐp t×nh h×nh nhËp – xuÊt – tån trªn thÎ kho vÒ
mÆt sè lîng.
- ë phßng kÕ to¸n: Sö dông sè thÎ kÕ to¸n chi tiÕt ®Ó ghi chÐp t×nh h×nh
nhËp – xuÊt – tån cña tõng thø vËt t vÒ mÆt sè lîng vµ gi¸ trÞ.
12
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
S¬ ®å tr×nh tù kÕ to¸n chi tiÕt vËt t
theo ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn
* ¦u ®iÓm: ViÖc ghi sæ ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ kiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu,
ph¸t hiÖn sai sãt trong viÖc ghi chÐp vµ qu¶n lý.
* Nhîc ®iÓm: ViÖc ghi chÐp gi÷a kho vµ phßng kÕ to¸n cßn bÞ trïng lÆp vÒ
chØ tiªu sè lîng, khèi lîng ghi chÐp nhiÒu. C«ng viÖc kiÓm tra ®èi chiÕu chñ yÕu
dån vµo cuèi th¸ng, kh«ng ®¶m b¶o yªu cÇu kÞp thêi cña kÕ to¸n.
3. Ph¬ng ph¸p sæ sè d.
- ë kho: Thñ kho sö dông thÎ kho ®Ó theo dâi sè lîng nhËp – xuÊt – tån
trªn thÎ kho.
- Phßng kÕ to¸n: KÕ to¸n më sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn ®Ó theo dâi sè lîng,
gi¸ trÞ, nhËp – xuÊt – tån cña tõng thø NL, VL vµ CC, DC.
13
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
S¬ ®å tr×nh tù kÕ to¸n chi tiÕt vËt t
theo ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu sè d
* ¦u ®iÓm: Gi¸m ®îc khèi lîng ghi sæ kÕ to¸n do chØ ghi mét lÇn vµo
ngµy cuèi th¸ng.
* Nhîc ®iÓm: ViÖc ghi sæ kÕ to¸n vÉn bÞ trïng lÆp víi thñ kho vÒ mÆt sè lîng. ViÖc kiÓm tra, ®èi chiÕu chØ tiÕn hµnh vµo kú KT. Do ®ã h¹n chÕ ®îc chøc
n¨ng cña KT.
V. KÕ to¸n tæng hîp NL, VL vµ CC, DC theo ph¬ng ph¸p kª
khai thêng xuyªn.
Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn lµ ph¬ng ph¸p theo dâi vµ ph¶n ¸nh t×nh
h×nh hiÖn cã, biÕn ®éng t¨ng, gi¶m hµng tån kho mét c¸ch thêng xuyªn liªn tôc
trªn c¸c tµi kho¶n ph¶n ¸nh tõng lo¹i hµng tån kho. HiÖn nay ph¬ng ph¸p nµy ®îc sö dông phæ biÕn ë níc ta. Tuy nhiªn, víi nh÷ng doanh nghiÖp cã nhiÒu chñng
lo¹i vËt t, hµng ho¸ cã gi¸ trÞ thÊp thêng xuyªn xuÊt dïng, xuÊt b¸n mµ sö dông ph¬ng ph¸p nµy sÏ tèn nhiÒu c«ng søc. DÉu vËy, ph¬ng ph¸p nµy cã ®é chÝnh x¸c cao
vµ cung cÊp th«ng tin mét c¸ch kÞp thêi, cËp nhËt. Theo ph¬ng ph¸p nµy th× bÊt kú
14
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
thêi ®iÓm nµo còng cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc lîng nhËp – xuÊt – tån tõng lo¹i hµng tån
kho nãi chung vµ NL, VL vµ CC, DC nãi riªng.
1. C¸c tµi kho¶n chñ yÕu sö dông:
*TK 152 – Nguyªn liÖu, vËt liÖu:
KÕ to¸n sö dông TK152 – NL, VL ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn cã, t×nh h×nh
biÕn ®éng t¨ng, gi¶m c¸c lo¹i NL, VL trong kho cña doanh nghiÖp.
TK152 cã kÕt cÊu nh sau:
- Bªn nî:
+ Gi¸ trÞ thùc tÕ NL, VL nhËp kho do mua ngoµi tù chÕ, thuª ngoµi, gia
c«ng, chÕ biÕn nhËn gãp liªn doanh hoÆc nhËp tõ c¸c nguån kh¸c.
+ Gi¸ trÞ cña NL, VL thõa ph¸t hiÖn do kiÓm kª.
- Bªn cã:
+ TrÞ gi¸ thùc tÕ cña NL, VL xuÊt kho dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh, ®Ó
b¸n, thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn hoÆc gãp vèn liªn doanh.
+ TrÞ gi¸ cña NL, VL tr¶ l¹i cho ngêi b¸n hoÆc ®îc gi¶m gi¸.
+ TrÞ gi¸ cña NL, VL thiÕu hôt khi kiÓm kª.
- Sè d: Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ thùc tÕ cña vËt liÖu tån kho hiÖn cã
- TK152: Cã thÓ më thµnh tiÓu kho¶n cÊp 2, 3 ®Ó KT cã thÓ theo dâi chi
tiÕt theo tõng lo¹i vËt liÖu cho phï hîp víi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp:
+ TK 152.1: Nguyªn vËt liÖu chÝnh.
+ TK 152.2: Nguyªn vËt liÖu phô.
+ TK152.3: Nhiªn liÖu.
+ TK 152.4: Phô tïng thay thÕ.
+ TK 152.5: ThiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n.
+ TK 152.8: VËt liÖu kh¸c.
15
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
* TK 153. C«ng cô – dông cô:
Tµi kho¶n nµy sö dông ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng t¨ng
gi¶m c¸c lo¹i CCC. TK 153 cã kÕt cÊu nh sau:
- Bªn nî:
+ Gi¸ trÞ thùc tÕ cña CCDC nhËp kho
+ Gi¸ trÞ CCDC cho thuª nhËp l¹i kho
+ Gi¸ trÞ CCDC thõa ph¸t hiÖn khi kiÓm kª
- Bªn cã:
+ TrÞ gi¸ thùc tÕ cña CCDC xuÊt kho
+ TrÞ gi¸ cña CCDC tr¶ l¹i cho ngêi b¸n hoÆc ®îc ngêi b¸n gi¶m gia
+ TrÞ gi¸ cña CCDC ph¸t hiÖn thiÕu khi kiÓm kª.
- Sè dù bªn nî: TrÞ gi¸ TT cña CCDC tån kho.
- TK 153 cã 3 TK cÊp 2:
+ TK 153.1: C«ng cô, dông cô.
+ TK 153.2: Bao b× lu©n chuyÓn.
+ TK 153.3: §å dïng cho thuª.
* TK 151. Hµng ®i ®êng:
TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ c¸c lo¹i vËt t, hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp ®·
mua, ®· chÊp nhËn thanh to¸n nhng ®Õn cuèi th¸ng vÉn cha vÒ nhËp kho.
* TK 331. Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n:
TK nµy ®îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh quan hÖ thanh to¸n gi÷a doanh nghiÖp vµ
ngêi b¸n, ngêi nhËn thÇu vÒ c¸c kho¶n mua vËt t, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô theo
hîp ®ång ®· ký.
Ngoµi ra trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n NVL – CCDC kÕ to¸n cßn ph¶i sö
dông mét sè tµi kho¶n nh sau TK 111, TK 112, TK 141, TK 128, TK 222, TK
331, TK 621, TK 627, TK 642.
2. KÕ to¸n c¸c ngiÖp vô kinh tÕ chñ yÕu liªn quan ®Õn NL, VL vµ CC, DC:
16
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
* S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp NVL, CCDC theo ph¬ng ph¸p
KKTX, tÝnh VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ
17
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
VI. Ph¬ng ph¸p tæng hîp nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông
cô theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú
1. Kh¸i niÖm:
Lµ ph¬ng phs¶n phÈm kh«ng theo dâi, ph¶n ¸nh thêng xuyªn liªn tôc t×nh
h×nh nhËp xuÊt vËt liÖu c«ng cô dông cô thµnh phÈm hµng ho¸ mua vµo nhËp kho
trong kú vµ ®îc theo dâi trªn mét tµi kho¶n riªng: TK 611 “mua hµng”.
TrÞ gi¸
Tån kho
=
TrÞ gi¸ tån
® Çu kú
+
TrÞ gi¸ nhËp
trong kú
TrÞ gi¸ tån
cuèi kú
Tµi kho¶n sö dông: 611
2. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n:
S¬ ®å kÕ to¸n tæng hîp NVL, CCDC theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª
®Þnh kú, tÝnh VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ
18
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
Qua b¶ng trªn cho ta thÊy nguån vèn kinh doanh kh«ng ngõng t¨ng qua
c¸c n¨m. Nguån vèn nµy ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c«ng ty,tû trong
nµy cµng cao th× cµng khã kh¨n trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c«ng ty.
19
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận : 6.280.688
CH¦¥NG ii
Thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn liÖu, vËt liÖu vµ
c«ng cô, dông cô trong doanh nghiÖp
I.Vµi nÐt vÒ c«ng ty cæ phÇn ®Çu t x©y dùng ng©n hµng
1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty.
C«ng ty x©y dùng ng©n hµng tríc ngµy thµnh lËp nguyªn lµ ban x©y dùng trùc
thuéc côc tµi vô ng©n hµng trung ¬ng.ban x©y dùng ®îc thµnh lËp vµo th¸ng
7_1971 theo quyÕt ®Þnh sè 218/Q§-NH do thèng ®èc Ng©n Hµng nhµ níc
viÖt nam ký víi nhiÖm vô chÝnh lµ söa ch÷a vµ x©y dùng nh÷ng kho tµng nhµ
cña trong nghµnh. Ngay tõ khi thµnh lËp ban x©y dùng Ng©n Hµng ®· cã tíi
38 nh©n viªn víi mét phßng tµi vô díi sù l·nh ®¹o cña côc phã vµ mét trëng
ban.
Tõ n¨m 1971_1977, cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¶ ngµnh ban x©y dùng còng
®· cã sù ph¸t triÓn cao h¬n nh x©y dùng nhµ cöa kho tµng vµ s¶n xuÊt c¸c lo¹i
bao b× phôc vô cho ngµnh Ng©n Hµng. Lóc nµy ban x©y dùng cã kho¶ng 50 nh©n
viªn. C¬ cÊu tæ chøc cña ban bao gåm: 1 trëng ban, 1 phã ban, ®éi nÒ, ®éi méc,
phßng vËt t, phßng tæ chøc. Mçi ®éi mçi phßng ®Òu cã mét ®éi trëng hoÆc trëng
phßng.
§Õn n¨m 1978 theo quyÕt ®Þnh sè 114/Q§-NH ngµy 9-10-1978 do Thèng
®èc Ng©n Hµng nhµ níc ký thµnh lËp “c«ng ty x©y dùng Ng©n Hµng” tõ ban x©y
dùng.Ban l·nh ®¹o cña c«ng ty x©y dùng Ng©n Hµng lóc ®ã gåm:1 chñ nhiÖm, 2
phã chñ nhiÖm, c¸c phßng ban gåm cã:
+ Phßng kü thuËt
+1 ®éi xe
+ Phßng vËt t
+2 ®éi nÒ
+ Phßng tµi vô
+1 ®éi méc
+ Phßng hµnh chÝnh
20
- Xem thêm -