Tài liệu Tinh toan thiet lap mang dien thoai noi hat

MỤC LỤC Ch¬ng 1: Dù b¸o nhu cÇu vµ tÝnh to¸n m¹ng chuyÓn m¹ch.........................................................................................6 1.1.Dù b¸o nhu cÇu th«ng tin......................................................................6 1.1.1.C¸c vÊn ®Ò kü thuËt chÝnh vÒ dù b¸o.............................................6 1.1.2.C¸c ph¬ng ph¸p dù b¸o thuª bao...................................................7 1.1.3. X¸c ®Þnh h»ng sè cña m« h×nh dù b¸o....................................11 1.2. TÝnh to¸n m¹ng chuyÓn m¹ch........................................................12 1.2.1. 1.2.2. Ph©n chia vïng tæng ®µi...........................................................12 X¸c ®Þnh vÞ trÝ tæng ®µi.............................................................18 1.2.3. Chi phÝ thiÕt bÞ..........................................................................22 Ch¬ng 2: Dù b¸o lu lîng vµ tÝnh to¸n m¹ng truyÒn dÉn..........................................................................................27 2.1. Dù b¸o l lîng........................................................................................27 2.1.1. Thu thËp d÷ liÖu trong n¨m c¬ së...............................................27 2.1.2. C¸c ph¬ng ph¸p dù b¸o lu lîng ®i vµ ®Õn c¸c tæng ®µi.............30 2.2. Quy ho¹ch m¹ng truyÒn dÉn.............................................................39 2.2.1. Tr×nh tù quy ho¹ch m¹ng truyÒn dÉn.........................................39 2.2.2. X¸c ®Þnh cÊu h×nh m¹ng truyÒn dÉn..........................................40 2.2.3.§Þnh tuyÕn kÕt nèi.........................................................................42 2.2.4. T¹o nhãm kªnh.............................................................................42 2.2.5. §iÒu chÝnh ®é tin cËy cña m¹ng truyÒn dÉn..............................43 2.2.6. Tiªu chuÈn øng dông vµ lùa chän hÖ thèng truyÒn dÉn............43 Ch¬ng 3: TÝnh to¸n thiÕt lËp m¹ng néi h¹t..................45 3.1. Bµi to¸n quy ho¹ch m¹ng néi h¹t h×nh líi........................................45 3.2. Xö lý tèi u............................................................................................46 3.2.1. X¸c ®Þnh gi¸ thµnh theo cÊu h×nh m¹ng ban ®Çu......................46 3.2.2. Tr×nh tù ®¸nh gi¸ ®Ó lo¹i bá tuyÕn nèi........................................47 3.2.3. CÊu h×nh m¹ng tèi u.....................................................................75 3.3. NhËn xÐt kÕt qu¶.................................................................................75 1 2 3 Lêi nãi ®Çu Ngµy nay m¹ng viÔn th«ng ®· bao trïm kh¾p toµn cÇu, nã kh«ng nh÷ng phôc vô cho lîi Ých kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong nhiÒu lÜnh vùc trong cuéc sèng còng nh kinh tÕ - quèc phßng… Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ vµ ®¸p øng nhiÒu lo¹i h×nh dÞch vô viÔn th«ng ®· ®Èy m¹nh sù ®a d¹ng ho¸ m¹ng líi viÔn th«ng toµn cÇu. Trong ®ã, m¹ng tho¹i chiÕm mét vÞ trÝ quan träng trong m¹ng líi viÔn th«ng ®ã. V× vËy, nÕu kh«ng cã quy ho¹ch m¹ng th× ®Õn mét thêi ®iÓm nµo ®ã m¹ng sÏ bÞ t¾c nghÏn, kh«ng ®¸p øng ®îc c¸c nhu cÇu. Mét kü thuËt then chèt trong quy ho¹ch m¹ng tho¹i lµ x¸c ®Þnh cì vµ tèi u ho¸ c¸c tuyÕn lu lîng ®Ó tõ ®ã x©y dung lªn mét m¹ng tho¹i tèi u. X©y dung mét m¹ng tho¹i ®¸p øng ®îc c¸c chØ tiªu kü thuËt hiÖn t¹i vµ t¬ng lai víi chi phÝ m¹ng nhá nhÊt kh«ng chØ lµ mong muèn cña c¸c nhµ quy ho¹ch m¹ng líi mµ cßn lµ yªu cÇu cña mçi quèc gia. §îc sù ®Þnh híng vµ chØ dÉn cña thÇy gi¸o §¹i t¸, Th¹c sü NguyÔn Kh¾c Hng, gi¸o viªn Khoa V« tuyÕn §iÖn tö – Häc viÖn Kü thuËt Qu©n sù. Em ®· chän ®Ò tµi “TÝnh to¸n thiÕt lËp m¹ng ®iÖn tho¹i néi h¹ t”. Víi hi väng c¸c néi dung cña ®Ò tµi sÏ gãp phÇn x©y dùng ph¬ng ph¸p luËn vÒ quy ho¹ch m¹ng viÔn th«ng vµ ®a ra ®îc gi¶i ph¸p tÝnh to¸n vµ tèi u ho¸ m¹ng tho¹i. Néi dung cña ®å ¸n gåm 3 ch¬ng: Ch¬ng 1: Dù b¸o nhu cÇu vµ tÝnh to¸n m¹ng chuyÓn m¹ch Ch¬ng 2: Dù b¸o lu lîng vµ tÝnh to¸n m¹ng truyÒn dÉn Ch¬ng 3: TÝnh to¸n thiÕt lËp m¹ng néi h¹t §îc sù chØ dÉn nhiÖt t×nh cña gi¸o viªn híng dÉn cïng víi sù cè g¾ng cña b¶n th©n em ®· hoµn thµnh ®óng thêi h¹n. Nhng do thêi gian vµ kiÕn thøc cßn h¹n chÕ nªn ®å ¸n cña em kh«ng tr¸nh khái c¸c sai sãt. RÊt mong ®îc sù gãp ý cña c¸c thÇy, c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®Ó ®å ¸n ®îc hoµn thiÖn h¬n. Cuèi cïng em xin c¶m ¬n ThÇy gi¸o, §¹i t¸, Th¹c sü NguyÔn Kh¾c Hng gi¸o viªn Khoa V« tuyÕn §iÖn tö ®· híng dÉn em vÒ kiÕn thøc, tµi liÖu, ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ®Ó em hoµn thµnh ®å ¸n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thñ trëng, l·nh ®¹o c¸c cÊp, c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®· t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ gióp ®ì em trong qu¸ tr×nh lµm ®å ¸n. Hµ Néi, ngµy th¸ng n¨m 2011 Häc viªn thùc hiÖn §inh ThÞ Thu H¶o 4 Ch¬ng 1 Dù b¸o nhu cÇu vµ tÝnh to¸n m¹ng chuyÓn m¹ch 1.1.Dù b¸o nhu cÇu th«ng tin Nhu cÇu thuª bao lµ mét yÕu tè trùc tiÕp x¸c ®Þnh m¹ng thuª bao cho mçi mét cÊu h×nh m¹ng. M¹ng thuª bao chiÕm 40% - 60% tæng gi¸ thµnh m¹ng trong quy ho¹ch ho¹t ®éng. Dù b¸o nhu cÇu thuª bao gåm tÝnh to¸n nhu cÇu ph¸t triÓn ë tõng giai ®o¹n, cung cÊp sè liÖu nhu cÇu cho tæng ®µi vµ ®Þnh kÝch thíc nhãm ®êng trung kÕ. Dù b¸o nhu cÇu thuª bao bÞ t¸c ®éng bëi nhiÒu yÕu tè. C¸c yÕu tè ®ã cã thÓ ®îc ph©n chia thµnh c¸c yÕu tè néi sinh vµ c¸c yÕu tè ngo¹i sinh. - C¸c yÕu tè néi sinh bao gåm c¸c lo¹i gi¸ cíc nh thiÕt bÞ, cíc c¬ b¶n hµng th¸ng, cíc phô tréi vµ chiÕn lîc marketing. Dù b¸o nhu cÇu ph¶i ®îc ph©n tÝch c¸c yÕu tè nµy ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu t¬ng lai vµ sè lîng. - C¸c yÕu tè ngo¹i sinh bao gåm c¸c yÕu tè kinh tÕ nh tû lÖ t¨ng trëng kinh tÕ, tû lÖ tiªu dïng d©n c vµ c¸c yÕu tè x· héi nh d©n sè, gia ®×nh vµ sè ngêi ®ang lµm viÖc. 1.1.1.C¸c vÊn ®Ò kü thuËt chÝnh vÒ dù b¸o - C¸c sè liÖu kinh tÕ x· héi ph¶i ®îc x¸c thùc ë møc chi tiÕt nhÊt trong khu vùc nghiªn cøu. C¸c th«ng tin ®Çy ®ñ vÒ thÞ trêng liªn quan ®Õn c¸c h×nh thøc sö dông kh¸c nhau. - Cã ®îc sù hé tô trªn ( tæng c¸c dù b¸o ®Þa ph¬ng suy ra c¸c dù b¸o quèc gia vµ díi ( lo¹i bá c¸c dù b¸o quèc gia ). - ChuyÓn ®æi, thµnh lËp c¸c dù b¸o ®· x¸c ®Þnh trong c¸c thêi kú cña c¸c khu vùc ®iÖn tho¹i trong t¬ng lai. Dù b¸o nhu cÇu thuª bao c¬ b¶n ph¶i ®a ra ®îc vÊn ®Ò sau: - MËt ®é c¸c thuª bao trong khu vùc. - Tæng sè nhu cÇu trong n¨m theo nghiªn cøu. - Ph¸t triÓn mËt ®é thuª bao. - Tæng sè nhu cÇu thuª bao trong mçi tæng ®µi trong khu vùc tíi n¨m nghiªn cøu. Mçi tæng ®µi cÇn ph¶i x¸c ®Þnh: - Tû lÖ phÇn tr¨m thuª bao lu tró hay tæng sè thuª bao lu tró. - Tû lÖ phÇn tr¨m thuª bao th¬ng m¹i. - Tû lÖ phÇn tr¨m thuª bao PBX. 1.1.2.C¸c ph¬ng ph¸p dù b¸o thuª bao §Æc trng cña viÖc dù b¸o nhu cÇu thuª bao lµ viÖc cung cÊp nh÷ng kh¶ n¨ng c¬ b¶n cho ngêi lËp kÕ ho¹ch nh: 5 - M« t¶ c¸c ®iÒu kiÖn ho¸ trong t¬ng lai. - Môc tiªu c¬ b¶n. - §¸nh gi¸ cña ngêi lµm dù b¸o. - KÕt qu¶ dù b¸o cã thÓ thay ®æi tuú theo ®iÒu kiÖn dù b¸o, c¸c yÕu tè sau ®©y sÏ ¶nh hëng ®Õn nh cÇu thuª bao cña m¹ng. Gi¸ c¶: + Chi phÝ néi m¹ng. + PhÝ cuéc gäi C¸c yÕu tè chñ quan DÞch vô: + Thêi gian chê ®îi + §¼ng cÊp dÞch vô + ChÊt lîng truyÒn dÉn ChiÕn lîc kinh doanh: + Sè nh©n viªn b¸n hµng + ChiÕn lîc qu¶ng c¸o YÕu tè kinh tÕ: + GDP + Søc tiªu thô c¸ nh©n C¸c yÕu tè kh¸ch quan YÕu tè x· héi – d©n sè: + Sè hé gia ®×nh vµ sè ngêi lao ®éng + Søc tiªu thô c¸ nh©n YÕu tè x· héi – d©n sè: + C¹nh tranh – c¸c dÞch vô kh¸c + C¸c s¶n phÈm H×nh 1.1: C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn nhu cÇu thuª bao m¹ng Dù b¸o nhu cÇu thuª bao hiÓu theo ph¹m vi réng bao gåm ba c«ng viÖc chñ yÕu: 6 - Thu thËp vµ xö lý d÷ liÖu. - Dù tÝnh nhu cÇu vµ kiÓm tra, ®iÒu chØnh nhu cÇu. Dù b¸o nhu cÇu c¬ b¶n lµ ®Ó íc tÝnh kh¶ n¨ng mµ môc tiªu kÕ ho¹ch ®· ®¹t ®îc. Tuú theo m« h×nh vÜ m« (Macro Scopic) hay vi m« (Micro Scopic) mµ lùc chän kÕ ho¹ch dµi h¹n, trung h¹n hay ng¾n h¹n cho phï hîp. Trong lÜnh vùc viÔn th«ng, sù kÕt hîp gi÷a m« h×nh vÜ m« víi dù b¸o dµi h¹n thêng xuyªn ®îc sö dông v× tÝnh chÊt ®Æc biÖt cña c¸c ph¬ng tiÖn viÔn th«ng. ViÖc ph©n lo¹i cho phÐp ta lùa chän ®îc c¸c ph¬ng ph¸p dù b¸o thÝch hîp. * Ph¬ng ph¸p dù b¸o vÜ m« (Macro Scopic): - M« h×nh håi quy kinh tÕ (Economic Regresion). M« h×nh håi quy kinh tÕ ®îc ®a ra trong tµi liÖu GAS-5CCITT lµ sù kÕt hîp gi÷a c¸c yÕu tè x· héi bªn ngoµi víi c¸c sù ph¸t triÓn to¸n häc liªn quan ®Ó tÝnh dù b¸o, trong ®ã:  ,  : hÖ sè co gi·n; D: nhu cÇu vÒ ®iÖn tho¹i; N: d©n sè; Y: GDP ( hoÆc GNP); A,B: h»ng sè ®Þnh cì. Cã hai c¸ch ®Ó x©y dung hÖ sè co gi·n (  ,  ): C¸ch thø nhÊt: Dùa trªn lÞch sö quèc gia. C¸ch thø hai: Sö dông gi¸ trÞ chuÈn tõ 1,3 ®Õn 1,6 phï hîp nhÊt chÝnh lµ gi¸ trÞ 1,4. Tuy nhiªn, khi tû lÖ nhu cÇu trªn d©n sè (Y/N) vît qu¸ 20% th× m« h×nh nµy kh«ng ®îc ¸p dông. - M« h×nh tû lÖ GB (GB ratio): M« h×nh nµy ph¸t triÓn ra ®Ó tr¸nh viÖc khã kh¨n trong chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ b»ng ®ång USD. Tû lÖ GP lµ mét tû gi¸ kh«ng ®Þnh cì (Dimesion Lessvalue). Thu thËp GDP cã thÓ biÓu thÞ b»ng tiÒn quèc gia ®ã, trong ®ã: + Z: tû lÖ GP; + D: nhu cÇu ®iÖn tho¹i; + N: sè d©n; + Z = (GND/d©n sè)/(thu thËp trªn ®êng tho¹i/tæng sè line); +  : lµ hÖ sè, GAS-S cho  = 1,21 cho m« h×nh GP; Khã kh¨n trong viÖc øng dông lµ tÝnh trÞ sè Z trong ch¬ng tr×nh v× lµm sao tÝnh ®óng ®îc thu nhËp cho mçi line t¹i mçi thêi ®iÓm tÝnh to¸n. - M« h×nh ®êng cong Logistic: Trong ®ã: t: biÕn thêi gian; 7  , m, K: h»ng sè; e: c¬ sè logarit. D D = M(,……m> (m>0, α>0) 0 t H×nh 1.2 : §êng cong Logistic M« h×nh nµy ®îc ¸p dông réng r·i ë nhiÒu níc trªn thÕ giíi ®Ó dù b¸o nhu cÇu v× dÔ dµng sö dông (chØ cÇn biÕt sè d©n c). T¹i ®©y, N cßn ®îc tÝnh b»ng ®¬n vÞ x· héi (Social Unit): - NÕu N lµ ®¬n vÞ x· héi th× K=1. - NÕu N lµ ®¬n vÞ d©n sè th× K cã thÓ tÝnh 0,4 ®Õn 0,5. - H»ng sè  tîng trng cho tèc ®é ph¸t triÓn ,do ®ã nÕu cã thÓ ®îc nªn sö dông sè liÖu trong 10 n¨m trë lªn. M« h×nh nµy cã thÓ dïng dù b¸o dµi h¹n còng nh ng¾n h¹n. Theo tµi liÖu GAS – 3 CCTTT cho trÞ sè tiªu chuÈn  lµ: +  = 0,08- 0,12. +  = 0,1- 0,15. Trong giai ®o¹n ®Çu cña sù ph¸t triÓn m¹ng tho¹i (nhá h¬n 2 m¸y/100 d©n) ®êng cong LogÝtic cã khuynh híng gÇn gièng ®êng cong luü thõa. * C¸c ph¬ng ph¸p dù b¸o vi m« ( Micro Scopic): - §êng th¼ng tuyÕn tÝnh §êng th¼ng nµy ®îc ¸p dông chñ yÕu ®Ó dù b¸o nhu cÇu trong thêi gian ng¾n vµ trong trêng hîp nhu cÇu ®iÖn tho¹i hÇu nh kh«ng ®æi. 8 D D =A+B.t ( B>0 ) 0 t H×nh 1.3: §êng th¼ng tuyÕn tÝnh - §êng cong hµm mò M« h×nh nµy chñ yÕu ®îc ¸p dông ®Ó dù b¸o trong thêi gian ng¾n vµ trung b×nh. D D = K + A.B ( A>0, B>1 ) t H×nh 1.4 : §êng cong hµm mò 1.1.3. X¸c ®Þnh h»ng sè cña m« h×nh dù b¸o Víi mçi mét ch¬ng tr×nh dùa vµo xu thÕ nhu cÇu trong qu¸ khø th× h»ng sè cña mçi ph¬ng tr×nh ph¶i ®îc tÝnh to¸n. Ph¬ng ph¸p phæ biÕn nhÊt lµ ph¬ng ph¸p b×nh ph¬ng nhá nhÊt. Ph¬ng ph¸p nµy cã nghÜa lµ t×m ra ®îc mét ph¬ng tr×nh sao cho tæng diÖn tÝch kh¸c biÖt gi÷a gi¸ trÞ thùc tÕ vµ gi¸ trÞ dù b¸o nhá nhÊt. VÝ dô: X¸c ®Þnh h»ng sè A,B trong ph¬ng tr×nh D= A+B.t 9 D P(t,y) P3 Sai sè P(t,y) P1 Sai sè P2 P(t,y) t1 D =A + B.t Sai sè t2 t3 t H×nh 1.5: X¸c ®Þnh ®êng cong xu híng b»ng ph¬ng ph¸p b×nh ph¬ng nhá nhÊt Tuú theo kÕ ho¹ch dù b¸o mµ ta chän ph¬ng ph¸p cho thÝch hîp. Mçi ph¬ng ph¸p cã thÓ cho kÕt qu¶ kh¸c nhau. Do ®ã, cÇn thiÕt ph¶i kÕt hîp c¸c kÕt qu¶. Lùa chän dù b¸o vi m« cho kÕ ho¹ch trung h¹n vµ ng¾n h¹n, kÕt hîp c¸c m« h×nh ®êng cong Logistic, håi qui kinh tÕ…cho phï hîp. KÕt qu¶ dù b¸o nhu cÇu ®iÖn tho¹i kÕt hîp dùa trªn sè liÖu c¬ së nh d©n sè vµ sè liÖu d©n sè, møc ®é t¨ng trëng GDP, thu nhËp… sÏ ®a ra b¶ng dù b¸o c¬ b¶n. 1.2. TÝnh to¸n m¹ng chuyÓn m¹ch 1.2.1. Ph©n chia vïng tæng ®µi * Kh¸i niÖm vïng tæng ®µi: Vïng tæng ®µi lµ vïng mµ t¹i ®ã tæng ®µi nh»m ®îc cho phÐp c¸c dÞch vô ®Õn c¸c thuª bao cña tæng ®µi. Khu vùc nµy sÏ ®îc quy ho¹ch cã tÝnh tíi phÇn ®Æc ®iÓm ®Þa lý vµ ph©n bè mËt ®é nhu cÇu còng nh chi phÝ tæng ®µi vµ c«ng tr×nh ngo¹i vi. * Khèi ®¬n vÞ: Khu vùc tr¹m tæng ®µi ®îc chia thµnh c¸c khèi ®¬n vÞ. C¸c khèi ®¬n vÞ nµy lµ ®¬n vÞ nhá nhÊt nh»m ®Ó khai th¸c thiÕt bÞ thuª bao cã tÝnh tíi c¸c ®iÒu kiÖn cña m«i trêng nh»m khai th¸c t¬ng lai. Khèi ®¬n vÞ lµ c¬ së cña viÖc dù b¸o nhu cÇu. H×nh 1.6 cho thÊy c¸c khèi ®¬n vÞ cã liªn quan ®Õn khu vùc tæng ®µi. 10 §êng bao vïng phñ m¹ng §êng bao cña vïng tæng ®µi § êng bao mét khèi 1010 1020 1030 1040 1050 1060 sè khèi ®¬n vÞ H×nh 1.6: Liªn hÖ gi÷a khèi ®¬n vÞ vµ tæng ®µi * Tr×nh tù ph©n chia vïng tæng ®µi: §èi víi viÖc quyÕt ®Þnh vïng tæng ®µi lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt xem xÐt khu vùc cã ph¹m vi réng bao gåm c¸c vïng tæng ®µi gÇn ®ã còng nh lµ sÏ ®îc quy ho¹ch míi hoÆc ®îc dù kiÕn cho viÖc xem xÐt l¹i. - C¸c tr×nh tù x¸c ®Þnh vïng tæng ®µi vµ sè tæng ®µi: (1) §Æt khu vùc tæng ®µi tèi u tõ quan ®iÓm chi phÝ. (2) §èi víi nh÷ng khu vùc kh«ng thÓ phñ ®îc vïng tæng ®µi tèi u thùc hiÖn ë phÇn (1), íc tÝnh mËt ®é nhu cÇu t¬ng lai ®ang thay ®æi tõ viÖc ph©n bè 11 mËt ®é nhu cÇu vµ mËt ®é nhu cÇu tèi ®a, nh÷ng vïng dÞch vô nªn ®îc ®Æt ra mét c¸ch t¬ng øng. (3) NÕu bÊt kú mét vïng nµo mµ kh«ng thÓ phñ ®îc bëi vïng tæng ®µi tèi u nhá h¬n vïng tæng ®µi kh¸c mét c¸ch ®¸ng kÓ, nªn xem xÐt c¸c vïng tæng ®µi l©n cËn víi ®iÒu kiÖn chÊt lîng truyÒn dÉn ®îc tho¶ m·n. NÕu kh«ng thÓ, vïng tæng ®µi míi sÏ yªu cÇu. Khu vùc tæng ®µi tèi u vµ kÝch thíc cña tæng ®µi cã giíi h¹n cao h¬n vµ thÊp h¬n phï hîp víi viÖc t¨ng chi phÝ cho phÐp. TÝnh tíi ®Æc ®iÓm ®Þa lý vµ vÞ trÝ cña tæng ®µi, quyÕt ®Þnh kÕ ho¹ch tèi u kh«ng cã giíi h¹n nµy. Nh÷ng khu vùc tæng ®µi riªng biÖt vµ sè tæng ®µi tèi u ®îc quyÕt ®Þnh theo nh÷ng tr×nh tù ®· ®îc ®Ò cËp ë trªn h×nh 1.7. 12 B¾t ®Çu Chia vùng thành các vùng tổng đài thích hợp Cã ph¶i lµ vïng mµ kh«ng thÓ phñ ®îc bëi vïng tæng ®µi cã kÝch th íc nhá h¬n Không Có A) M¹ng sao Không Có KÕt thóc, t×m vÞ trÝ ®Æt tæng ®µi H×nh 1.7: Tr×nh tù viÖc chia vïng tæng ®µi vµ kÝch cì tæng ®µi Thùc tÕ, ý nghÜa cña viÖc x¸c ®Þnh khu vùc vïng dÞch vô lµ nghiªn cøu so s¸nh b»ng viÖc kÕt hîp tõng khu vùc tæng ®µi tiÕn hµnh cã xem xÐt kÝch thíc cña tõng tæng ®µi hiÖn cã, kho¶ng trèng ®Êt ®ai, c¸c ®iÒu kiÖn l¾p ®Æt tæng ®µi d¹ng ®Þnh tuyÕn dÔ dµng thay thÕ vµ kh¶ n¨ng më réng trong t¬ng lai. Do ®ã, sè lîng vµ kÝch thíc tèi u cña khu vùc tæng ®µi ®îc tÝnh theo hiÖu qu¶ kinh tÕ t¹o ra tiªu chuÈn ban ®Çu ®èi víi vÞ trÝ tæng ®µi néi h¹t. * Vïng tæng ®µi tèi u: 13 C¸c kiÓu ph©n bè mËt ®é nhu cÇu phô thuéc vµo c¸c ®iÒu kiÖn vËt lý vµ thùc tr¹ng ph¸t triÓn cña khu vùc. M« h×nh ®¬n gi¶n cña c¸c ®iÒu kiÖn nµy ®îc diÔn t¶ b»ng c«ng thøc: P(X,Y) = p 0 exp(-a x X,-a y Y) P(X,Y) : mËt ®é nhu cÇu t¹i ®iÓm (X,Y). Xu híng vÒ mËt ®é nhu cÇu riªng biÖt ®îc m« t¶ bëi gi¸ trÞ riªng víi p 0 , a x , a y . H×nh 1.8 ®a ra mét phÇn ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh a x , a y . ax hoặc ay = 0 P/Po 0,9 0,8 0,7 0,6 ax hoặc ay = 0,2 0,5 0,4 0,3 ax hoặc ay = 0,05 0,2 0,1 ax hoặc ay = 0,1 0 1 2 3 4 5 6 7 Độ dài của đường thuê bao theo trục X hoặc trục Y được mô tả bằng Xi hoặc Yi (km) H×nh 1.8 : PhÇn ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh a x , a y . C¸c gi¸ trÞ nµy vµ nh÷ng xu híng cña chóng ®îc quyÕt ®Þnh theo nh÷ng môc sau: (1) Ph©n chia khu vùc tæng ®µi thµnh c¸c khèi ®¬n vÞ. (2) TÝnh gi¸ trÞ mËt ®é nhu cÇu p i ®èi víi tõng khèi ®¬n vÞ. (3) T×m khèi ®¬n vÞ cã mËt ®é nhu cÇu cao nhÊt. (4) Lùa chän c¸c to¹ ®é víi ®iÓm ®îc coi nh ®iÓm b¾t ®Çu tÝnh to¸n, tÝnh to¸n c¸c ®êng phè vµ m¹ng thuª bao. 14 (5) Lùa chän kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm b¾t ®Çu tíi trung t©m (6) cña khèi ®¬n vÞ vµ tû lÖ mËt ®é nhu cÇu p i / p 0 theo trôc X t¹i khèi ®¬n vÞ. Trong phÇn nµy, lËp ®å thÞ quan hÖ gi÷a kho¶ng c¸ch X (8) vµ tû lÖ p i / p 0 . So s¸nh c¸c ®iÓm ®· vÏ ®å thÞ trong phÇn nµy víi c¸c ®êng cong ®· m« t¶ ë trªn vµ lùa chän ®êng cong tèi u. Lùa chän gi¸ trÞ ®èi víi a x . (9) Lùa chän ®èi víi gi¸ trÞ a y ®èi víi trôc Y theo tr×nh tù i (7) t¬ng tù. H×nh 1.9: VÝ dô vÒ kÝch thíc tæng ®µi nh chøc n¨ng vÒ mËt ®é nhu cÇu H×nh 1.9 minh ho¹ mèi quan hÖ gi÷a mËt ®é nhu cÇu vµ kÝch thíc tæng ®µi. 15 8 Cì vïng tæng ®µi 4 (10) 7 6 5 4 3 2 3 5 8 10 20 30 50 80 100 200 300 MËt ®é nhu cÇu cùc ®¹i,p0 (ha) H×nh 1.10: VÝ dô vÒ kÝch cì khu vùc tæng ®µi tèi u H×nh 1.10 cung cÊp vÝ dô vÒ mèi liªn quan gi÷a kÝch thíc cña tæng ®µi vµ ®é dµi mét c¹nh cña khu vùc tæng ®µi. 1.2.2. X¸c ®Þnh vÞ trÝ tæng ®µi * Kh¸i niÖm vÒ quy ho¹ch vÞ trÝ tæng ®µi: - Nh÷ng xem xÐt trong viÖc triÓn khai quy ho¹ch vÞ trÝ tæng ®µi néi h¹t. Nh÷ng môc sau sÏ ®îc triÓn khai trong viÖc triÓn khai quy ho¹ch vÞ trÝ tæng ®µi. (1) Nh÷ng ®iÒu kiÖn cña m«i trêng t¬ng lai: + Dù b¸o nhu cÇu t¬ng lai. + Quy ho¹ch thµnh phè(c¸c ®êng phè, c«ng viªn, ®êng xe löa…) (2) Quan hÖ qua l¹i: Quan hÖ qua l¹i víi khu vùc tæng ®µi gÇn bªn c¹nh. (3) Tho¶ m·n víi chÊt lîng dÞch vô b¾t buéc: + Tæn hao ®êng d©y. - Xö lý tr¹ng th¸i ban ®Çu. Trong viÖc x¸c ®Þnh vïng dÞch vô víi mçi tæng ®µi, c¸c yÕu tè sau sÏ ®îc xem xÐt nh ®· ®Ò cËp ë phÇn tríc. + Nh÷ng quËn huyÖn hµnh chÝnh. + §Æc ®iÓm ®Þa lý. + Nh÷ng ®êng s¾t vµ nh÷ng ®êng chÝnh. + Nh÷ng khu kinh tÕ vµ c¸c vïng d©n c. 16 + Nh÷ng khu vùc tÝnh cíc. Tæng ®µi sÏ ®îc ®Æt t¹i hoÆc ë gÇn c¸c khèi ®¬n vÞ cã mËt ®é nhu cÇu cao, ®a ra viÖc xem xÐt h×nh thøc vµ ph©n bè mËt ®é nhu cÇu cña khu vùc tæng ®µi. - Tr×nh tù x¸c ®Þnh vÞ trÝ ®Æt tæng ®µi. Trong viÖc ®Æt tr¹m tæng ®µi, ®iÒu nµy rÊt quan träng ®Ó lùa chän vÞ trÝ ( ®îc gäi lµ trung t©m c¸p ) mµ tæng ®µi chi phÝ ®êng d©y thuª bao lµ nhá nhÊt. §Ó ®Æt vÞ trÝ trung t©m c¸p, ®©y lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó quyÕt ®Þnh ®iÓm trung t©m cña nhu cÇu. H×nh 1.11 ®a ra s¬ ®å ho¹t ®éng ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh vÞ trÝ trung t©m c¸p. B¾t ®Çu X¸c ®Þnh ®iÓm trung t©m cña nhu cÇu Chän c¸c vÞ trÝ lùa chän cho gÇn trung t©m c¸p TÝnh chi phÝ cÇn thiÕt cña ®êng thuª bao víi tõng vÞ trÝ lùa chän Chi phÝ cã nhá nhÊt kh«ng? Không Có KÕt thóc H×nh 1.11: S¬ ®å thùc hiÖn ®èi víi viÖc ®Æt vÞ trÝ trung t©m c¸p. + X¸c ®Þnh vÒ trung t©m nhu cÇu. Trung t©m nhu cÇu cña trung t©m t©m nhu cÇu cã thÓ bao gåm khi tÝnh thªm nhu cÇu cña tõng khèi ®¬n vÞ theo trôc hoµnh vµ trôc tung, vµ khi ®ã t×m ®iÓm giao nhau víi ®êng ph©n gi¸c t¹i ®ã tæng theo chiÒu dµi trôc hoµnh b»ng víi tæng theo chiÒu dµi trôc tung. Trung t©m nhu cÇu ®îc quyÕt ®Þnh theo tr×nh tù sau: 17 (1) C¸c khèi ®¬n vÞ t¹i vïng dÞch vô ®îc chia theo kho¶ng c¸ch theo trôc X, vµ nhu cÇu t¬ng lai ®îc tÝnh theo tæng chiÒu d¬ng trªn trôc X. (2) §iÓm X 0 trªn trôc X (®iÓm mµ t¹i ®ã nhu cÇu tÝch luü b»ng mét nöa tÊt c¶ c¸c nhu cÇu tÝch luü theo trôc X) ®¹t ®îc víi viÖc x¸c ®Þnh vÞ trÝ t¬ng øng. (3) §iÓm Y 0 trªn trôc Y ®îc quyÕt ®Þnh theo ph¬ng ph¸p t¬ng tù. (4) Trong c¸c ®iÓm nµy, c¸c to¹ ®é (X 0 , Y 0 ) ®¹t ®îc ®èi víi ®iÓm trung t©m cña nhu cÇu. Dn-1 D/2 Dn-1-Dn D/2-Dn Dn Xn Xn-1-Xn Xn X0 Xn-1 H×nh 1.12: X¸c ®Þnh vÞ trÝ t¬ng øng vÒ nhu cÇu t¬ng lai D: nhu cÇu t¬ng lai ®èi víi vïng dÞch vô cña tæng ®µi; D n : gi¸ trÞ tÝch luü ®èi víi nhu cÇu cña khèi ®¬n vÞ tríc khi nã gÇn b»ng D/2; D n  1 : gi¸ trÞ nµy tÝch luü ®èi víi nhu cÇu cña khèi ®¬n vÞ ngay sau khi nã vît qu¸ D/2; X 0 : vÞ trÝ X ký hiÖu D/2; X n : kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm xuÊt ph¸t trôc X ®Õn ®iÓm xuÊt ph¸t cña D n ; X n 1 : kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm xuÊt ph¸t trôc X ®Õn ®iÓm xuÊt ph¸t cña D n 1 . + X¸c ®Þnh vÞ trÝ ®èi víi tæng ®µi néi h¹t. Bëi v× c¸c ®êng thuª bao nãi chung trong thùc tÕ bè trÝ däc theo c¸c ®êng phè, trung t©m c¸p kh«ng thÝch hîp víi trung t©m nhu cÇu. V× vËy, sau khi t×m trung t©m nhu cÇu, nhiÒu vÞ trÝ dù phßng ®îc vÏ ®å thÞ ®èi víi trung t©m c¸p gÇn trung t©m nhu cÇu t¹o thµnh b¶ng kª nh÷ng môc sau: 18 (1) (2) (3) Cã ®îc c¸c vÞ trÝ lùa chän. DÔ dµng c«ng viÖc x©y dung. Quy ho¹ch x©y dung ®êng phè vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn kh¸c. (4) C¸c ®iÒu kiÖn ®êng x¸ ( còng nh kh«ng gian ng¨n c¶n viÖc x©y dùng èng ngÇm vµ x©y dùng cèng c¸p ). (5) Sù thuËn tiÖn cña viÖc l¾p ®Æt tæng ®µi vµ cho phÐp më réng trong t¬ng lai. (6) §Æc ®iÓm ®Þa lý vµ ®Þa chÊt cña vïng dù phßng. (7) Tr¸nh löa vµ tai ho¹ thiªn nhiªn. (8) Nh÷ng vÊn ®Ò vÒ m«i trêng bao gåm an toµn vµ søc khoÎ chung. 1.2.3. Chi phÝ thiÕt bÞ Chi phÝ thiÕt bÞ t¹i khu vùc dÞch vô ®îc chia ra mét c¸ch gÇn ®óng nh sau: - Chi phÝ thiÕt bÞ: + Chi phÝ c¸c ®êng d©y thuª bao. + Chi phÝ c¸c tr¹m tæng ®µi. + Chi phÝ c¸c ®êng trung kÕ néi h¹t. T¹i vïng dÞch vô, nÕu c¸c tæng ®µi lo¹i nhá ®îc l¾p ®Æt theo yªu cÇu, ®ã lµ kÕt qu¶ trong viÖc ph©n chia vïng dÞch vô thµnh nhiÒu vïng phô nhá. Do ®ã, ®é dµi c¸c ®êng d©y thuª bao ng¾n vµ gi¶m ®îc chi phÝ ®êng d©y thuª bao, nhng l¹i g©y ra chi phÝ tæng ®µi nhiÒu h¬n vµ lµm t¨ng tæng chi phÝ. Ngîc l¹i, nÕu tæng ®µi lo¹i lín ®îc l¾p ®Æt t¹i vïng dÞch vô, nã sÏ lµm t¨ng tæng ®é dµi cña ®êng d©y thuª bao. Bëi vËy, tæng chi phÝ t¨ng bÊt chÊp sè lîng tæng ®µi gi¶m. H×nh 1.13 ®a ra mèi liªn quan gi÷a chi phÝ vµ sè lîng tæng ®µi ®· ®îc ®Ò cËp ë trªn 19 Chi phÝ §iÓm chi phÝ thÊp nhÊt Tæng Tæng ®µi §êng thuª bao §êng trung kÕ Sè tæng ®µi H×nh 1.13: Chi phÝ thiÕt bÞ vµ hµm sè mò cña tæng ®µi * Chi phÝ c¸c ®êng d©y thuª bao: Chi phÝ c¸c ®êng d©y thuª bao ®îc íc tÝnh dùa trªn chñng lo¹i c¸p sö dông vµ tæng chiÒu dµi cña chóng. Chi phÝ ®Çu tiªn theo chñng lo¹i c¸p ®îc tÝnh theo c¸c th«ng sè sau: + Sè ®«i c¸p. + Sè cäc/km. + Tû lÖ ®Êt/kh«ng gian. + X©y dùng ngÇm ( c¸c miÖng cèng, c¸c lç, c¸c ®êng hÇm c¸p… ) Chi phÝ theo tæng chiÒu dµi cña c¸c ®êng d©y thuª bao ®îc quyÕt ®Þnh theo tæ hîp c¸p cã ®êng kÝnh tho¶ m·n h¹n chÕ mÊt m¸t ®êng d©y vµ ®iÖn trë ®êng d©y, t¬ng øng víi ®é dµi ®êng d©y thuª bao ( h×nh 1.14 ). 20