Lêi më ®Çu
HiÖn nay trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, kÕ to¸n lµ mét c«ng cô kh«ng thÓ
thiÕu ®îc trong c«ng t¸c qu¶n lý. Nã cung cÊp bøc tranh toµn c¶nh vÒ t×nh h×nh
tµi chÝnh còng nh t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ díi d¹ng c¸c b¸o c¸o
kÕ to¸n ( B¸o c¸o tµi chÝnh vµ bo¸ c¸o qu¶n trÞ) cho c¸c cÊp l·nh ®¹o, c¸c bé
phËn trong ®¬n vÞ vµ c¸c ®èi tîng ngoµi ®¬n vÞ.
VÒ phÝa ®¬n vÞ, th«ng qua c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n ®Ó biÕt ®îc t×nh h×nh s¶n
xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ m×nh cã hiÖu qu¶ hay kh«ng,ngêi qu¶n lýcòng cã thÓ
n¾m b¾t ®îc t×nh h×nh tµichÝnh cña ®¬n vÞ. Tõ ®ã, ®a ra nh÷ng biÖn ph¸p ®óng
®¾n, kÞp tho× lµm lµnh m¹nh ho¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña ®¬n vÞ vµ n©ng cao hiÖu
qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh.
§Ó thu ®îc lîi nhuËn cao t ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× con ®êng c¬
b¶n l©u dµi lµ ph¶i h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm. Muèn h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n
phÈm th× ®¬n vÞ ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p h¹ thÊp chi phÝ s¶n xuÊt th«ngqua viÖc
sö dông tiÕt kiÖm nguyªn nhiªn vËt liÖu, sö dông tèi®a c«ng suÊt m¸y mãc, trang
bÞ vµ kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. §©y lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n trong
qu¸ tr×nh tæ chøc c«ng t¸c tµi chÝnh. ChÝnh v× xÐt thÊy tÇm quan träng cña qu¸
tr×nh kÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cña C«ng ty X©y dùng sè 1 víi ®Ò
tµi:" Hoµn thiªn h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp t¹i C«ng ty X©y
dùng sè 1"
KÕt cÊu cña chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn:
PhÇnI: Lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùctiÕp ë
c¸c doanh nghiÖp x©y dùng trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay.
PhÇnII: trùc tr¹ng vÒ h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp t¹i
C«ng ty X©y dùng sè 1.
PhÇnIII: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n chi phÝ
nguyªn, vËt liÖu trùctiÕp t¹i C«ng ty X©y dùng sè 1.
MÆc dï trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn ®Ó hoµn thµnh
®Ò tµi nµy em ®· nhËn ®îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o híng dÉn, kÕt hîp
víi sù nç lùc cña b¶n th©n nhng do nhËn biÕt vµ tr×nh ®é cã h¹n nªn chuyªn ®Ò
nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy em rÊt mong thÇy c« gi¸o ®ãng
gãp ý kiÕn ®Ó em cã ®iÒu kiÖn bæ sung, n©ng cao kiÕn thøc cu¶ m×nh nh»m phôc
vô tèt h¬n cho c«ng t¸c thùc tÕ sau nµy.
Xin ch©n träng c¶m ¬n!
1
PhÇnI
Lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn,
vËt liÖu trùc tiÕp ë c¸c doanh nghiÖp x©y dùng
trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay
I. §Æc ®iÓm s¶n xuÊt x©y l¾p t¸c ®éng ®Õn h¹ch to¸n nguyªn,
vËt liÖu trùc tiÕp:
1. §Æc ®iÓm cña nghµnh x©y dùng c¬ b¶n vµ chi phÝ nguyªn, vËt liÖu
trùc tiÕp x©y l¾p:
X©y dùng c¬ b¶n, ( XDCB) lµ mét nghµnh s¶n xuÊt ®éc lÊp cãchøc n¨ng
t¸i s¶n xuÊt tµi s¶n cè ®Þnh trong tÊt c¶ c¸c nghµnh trong nÒn kinh tÕ quèc d©n.
XDCB t¹o nªn c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho x· héi mét ®Êt níc cã c¬ së h¹ tÇng
vËt chÊt h¹ tÇng bao giê còng ph¶i tiÕn hµnh tríc mét bíc so víi c¸c nghµnh
kh¸c.
Chi phÝ nguyªn, vËt liÖu x©y dùng bao gåm gi¸ trÞ nguyªn, vËt liÖu chÝnh,
vËt liÖu phô, nhiªn liÖu... ®îc xuÊt dïng trùc tiÕp cho c¸c c«ng tr×nh s¶n xuÊt,
h¹ng môc c«ng tr×nh, c«ng tr×nh d©n dông, v¨n ho¸ cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®a vµo sö
dông vµ ph¸t huy t¸c dông. S¶n phÈm cña nghnµh x©y dùng lu«n g¾n liÒn víi
mét ®Þa ®iÓm nhÊt ®Þnh nh ®Êt liÒn, mÆt biÓn... V× vËy, nghµnh XDCB kh¸c h¼n
so víi c¸c nghµnh s¶n xuÊt kh¸c, do ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt ®Æc trng ®îc thÓ
hiÖn rÊt râ s¶n phÈm x©y l¾p vµ qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm cña nghµnh.
- Cã quy m« lín, kÕt cÊu phøc t¹p, mang tÝnh ®¬n chiÕc, thêi gian s¶n xuÊt
l©u dµi vµ cã gi¸ trÞ l¬n.
- Mang tÝnhcè ®Þnh, n¬i s¶n xuÊt ra s¶n phÈm còng lµ n¬i s¶n phÈm hoµn
thµnh ®a vµo sö dông vµ ph¸t huy t¸c dông.
- §iÒu kiÖn thi c«ng kh«ngcã tÝnh æn ®Þnh, lu«n biÕn ®éng theo ®Þa ®iÓm
x©y dùng, thêi tiÕt vµ theo tõng giai ®o¹n thi c«ng c«ng tr×nh.
- C¸c c«ng tr×nh ®îc ký kÕt tiÕn hµnh thi c«ng ®Òu tiÕn hµnh thi c«ng ®Òu
dùa trªn ®¬n ®Æt hµng vµ hîp ®ång cô thÓ cña bªn giao thÇu x©y l¾p.
2. ý nghÜa vµ nhiÖm vô cña c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu
trùc tiÕp x©y l¾p trong doanh nghiÖp x©y dùng:
C«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp x©y l¾p trong doanh
nghiÖp x©y dùng gióp cho viÖc qu¶n lý chÆt chÏ vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån
®©ï t cña Nhµ níc, ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña qu¶n lý th«ng qua viÖc th«ng qua
viÖc cung cÊp ®Çy ®ñ, kÞp thêi, chÝnh x¸c, c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp.
Do vËy, viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu
trùc tiÕp òng nh ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi toµn bé chi phÝ nguyªn, vËt
2
liÖu trùc tiÕp ph¸t sinh lµ nhiÖm vô quan träng cña c«ngt¸c h¹ch to¸n chi phÝ
nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp x©y l¾p.
II: Nh÷ng lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu
trùc tiÕp x©y l¾p trong doanh nghiÖp x©y dùng:
1. Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp x©t l¾p
trong doanh nghiÖp x©y dùng:
1.1. Kh¸i niÖm chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp:
chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp bao gåm gi¸ trÞ nguyªn, vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu
phô, nhiªn liÖu ... ®îc xuÊt dïng trùc tiÕp cho viÖc hÕ t¹o s¶n phÈm. §èi víi
nh÷ng vËt liÖu khi xuÊt dïng cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn tõng ®èi tîng ®ã. Trêng
hîp vËt liÖu xuÊt dïng cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng tËp hîp chi phÝ, kh«ng
thÓ tæ chøc h¹ch to¸n riªng ®îc th× ph¶i ¸p dông ph¬ng ph¸p ph©n bæ chi phÝ cho
c¸c ®èi tîng cã liªn quan.
Gi¸ trÞ cña s¶n phÈm x©y l¾p ®ù¬c biÓu hiÖn b»ng c«ng thøc sau:
Gxl = c + v + m
Trong ®ã: Gxl - Gi¸ trÞ s¶n phÈm x©y l¾p
c- Toµn bé gi¸ trÞ vÒ t liÖu s¶n xuÊt ®· tiªu hao trong qu¸ tr×nh t¹o ra
s¶n phÈm x©y l¾p ( KhÊu hao TSC§, chi phÝ nguyªn vËt liÖu, chi phÝ nh©n
c«ng ...)
v - Chi phÝ tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng tham gia
vµo qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm x©y l¾p.
m - Gi¸ trÞ míi do lao ®éng sèng t¹o ra trong qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n
phÈm x©y l¾p.
1.2. Ph©n lo¹i chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp;
Trong doanh nghiÖp x©y dùng, chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp lµ toµn bé
chi phÝ vÒ c¸c ®èi tîng lao ®éng.
* Ph©n lo¹i chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp s¶n xuÊt theo môc ®Ých, c«ng
dông cña chi phÝ .
C¨n cø vµo môc ®Ých, c«ng dông cña chi phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y
l¾p, toµn bé chi phÝ ®îc chia thµnh:
- Chi phÝ trùc tiÕp: lµ nh÷ng chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt chÕ t¹o ra s¶n phÈm nh chi phÝ nguyªn, vËt liÖu chi phÝ nh©n c«ng ...
- Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: lµ toµn bé c¸c chi phÝ phôc vô vµ qu¶n lý
chung c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
- Chi phÝ ho¹t ®éng kh¸c: bao gåm chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ chi phÝ
ho¹t ®éng bÊt thêng.
3
- Ngoµi ra, cßn cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i kh¸c nhau nhng hai c¸ch trªn ®îc
sö dông chñ yÕu trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng.
2. §èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trong doanh nghiÖp x©y
dùng:
§èi víi c¸c doanh nghiÖp x©y dùng, ®èi tîng h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu
trùc tiÕp lµ c¨n cø ®Ó më tµi kho¶n, sæ chi tiÕt lµ c¨n cø ®Ó më tµi kho¶n, sæ chi
tiÕt theo tõng h¹ng môc c«ng tr×nh.
3. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp c¸c doanh nghiÖp
x©y dùng:
HiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp x©y dùng cã thÓ ¸p dông mét trong hai ph¬ng
ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng
ph¸p kª khai theêng xuyªn hoÆc theo ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú.
3.1. Tµi kho¶n sö dông:
* TK 641: chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó theo dâi vµ h¹ch to¸n c¸c kho¶n chi phÝ nguyªn
liÖu trùc tiÕp, ®îc më chi tiÕt cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ.
KÕt cÊu:
- Bªn nî: Gi¸ trÞ mua vËt liÖu trùc tiÕp cho chÕ t¹o s¶n phÈm
- Bªn cã: KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
3.2. ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn:
C¸c vËt liÖu xuÊt dïng cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng tËp hîp chi phÝ,
kh«ng thÓ tæ chøc h¹ch to¸n riªng ®îc th× ph¶i ¸p dông ph¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n
tiÕp ®Ó ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi tîng liªn quan ... Tiªu thøc ph©n bæ theo ®Þnh
møc tiªu hao, theo hÖ sè, theo träng lîng, sè lîng s¶n phÈm.
C«ng thøc ph©n bæ nh sau:
TØ lÖ( hÖ
Chi phÝ vËt liÖu ph©n bæ
Tiªu thøc ph©n bæ
=
x sè) ph©n
cho tõng ®èi tîng
tõng ®èi tîng
bæ
HÖ sè
Ph©n bæ
=
Tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu cÇn ph©n bæ
Tæng tiªu thøc ph©n bæ
3.3. Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú:
Do ®Æc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®iÞnh kúnªn chi phÝ vËt liÖu xuÊt
dïng rÊt khã kh¨n ph©n ®Þnh ®îc xuÊt cho môc ®Ých x©y dùng. §Ó ph¶n ¸nhc¸c
4
chi phÝ vËt liÖu ®· xuÊt dïng nguyªn, vËt liÖu, dông cô tån kho vµ hµng ®i mua
trªn ®êng.
5
S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
( theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn)
151, 152, 331
111,112,311
621
154
(2)
(1)
152
(3)
(1) VËt liÖu dïng trùc tiÕp chÕ t¹o s¶n phÈm.
(2) KÕt chuyÓn chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp.
(3) VËt liÖu dïng kh«ng hÕt nhËp kho
S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ vËt liÖu
( Theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú)
331,111
611 ( 6111)
(1)
621
(2)
631
(3)
151, 152
(4)
(5)
(1). Gi¸ trÞ vËt liÖu nhËp trong kú
(2). Gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt dïng cho s¶n xuÊt
(3). KÕt chuyÓn chi phÝ vËt liÖu, dông cô vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm
(4). Gi¸ trÞ vËt liÖu tån kho vµ ®i ®êng tån cuèi kú
(5). Gi¸ trÞ vËt liÖu tån kho vµ ®ang ®i ®êng ®Çu kú
4. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang trong doanh nghiÖp x©y dùng
S¶n phÈm dë dang ë doanh nghiÖp x©y dùng lµ c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc
c«ng tr×nh dë dang cha hoµn thµnh, cha ®îc nghiÖm thu vµ thanh to¸n. Khi ®¸nh
gi¸ s¶n phÈm lµm dë, kÕ to¸n cÇn kÕt hîp chÆt chÏ c¸c bé phËn kü thuËt, bé phËn
tæ chøc lao ®éng ®Ó ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë mét c¸ch chÝnh x¸c.
6
Cã 3 ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë:
- Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ theo chi phÝ dù to¸n
- Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ theo tû lÖ hoµn thµnh t¬ng ®¬ng
- Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ theo dù to¸n
Trong ®ã ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ theo chi phÝ dù to¸n ®îc x¸c ®Þnh (Ph¬ng
ph¸p nµy ®îc ¸p dông ë C«ng ty x©y dùng sè 1 mµ em sÏ nghiªn cøu ë phÇn thùc
tÕ).
CP thùc tÕ cña
CP thùc tÕ cña
KL XLDD
CP thùc tÕ cña
KL XL DD ®Çu kú
=
CP KLXL
KL XLDD trong kú
CP KL XL bµn
giao cuèi kú
giao trong kú
7
CP KL XLDD bµn
Bµn
x giao dù
to¸n
PhÇn II
Thùc tr¹ng vÒ h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn,
vËt liÖu trùc tiÕp t¹i C«ng ty x©y dùng sè 1
I. Vµi nÐt vÒ C«ng ty x©y dùng sè 1
C«ng ty x©y dùng sè 1 (gäi t¾t lµ CX1) ®· tr¶i qua gÇn 40 n¨m x©y dùng
vµ trëng thµnh. LÞch sö ph¸t triÓn cña C«ng ty lu«n g¾n liÒn víi nh÷ng bíc ph¸t
triÓn vÒ kinh tÕ, v¨n ho¸ x· héi cña thñ ®« Hµ Néi. C«ng ty x©y dùng sè 1 lu«n
tróng thÇu x©y dùng nh÷ng c«ng tr×nh lín, ®ßi hái kü thuËt cao nh c«ng tr×nh
Cung v¨n ho¸ h÷u nghÞ ViÖt - X«, kh¸ch s¹n Sheraton Hå T©y, Nhµ m¸t ®Ìn
Hanel - Sµi ®ång....
NhiÖm vô kinh doanh chÝnh cña CX 1 lµ thi c«ng, x©y dùng, söa ch÷a vµ
n©ng cÊp c¸c c«ng tr×nh v¨n ho¸, d©n dông vµ c«ng nghiÖp.
C«ng ty CX 1 cã mét ®éi ngò c¸n bé nhiÒu kinh nghiÖm nhiÖt t×nh, bé
m¸y qu¶n lý cña C«ng ty ®îc tæ chøc theo quy m« trùc tiÕp, ®øng ®Çu lµ Gi¸m
®èc C«ng ty, c¸c phã gi¸m ®èc, c¸c phßng ban, xÝ nghiÖp x©y dùng vµ c¸c ®éi
x©y dùng. Cïng víi m« h×nh nµy, C«ng ty cßn tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n gåm: 01
kÕ to¸n trëng, 01 phã phßng kÕ to¸n, 07 kÕ to¸n nghiÖp vô (kÕ to¸n tæng hîp, kÕ
to¸n thèng kª thu håi vèn, kÕ to¸n thanh to¸n, kÕ to¸n tiÒn l¬ng....).
Bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty ®îc tæ chøc theo bé m¸y tËp trung, c¸c XÝ
nghiÖp trùc thuéc C«ng ty ®Òu cã phßng kÕ to¸n riªng biÖt. Tuy nhiªn chóng vÉn
cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi nhau. KÕ to¸n XN cã chøc n¨ng thu nhËp chøng tõ
c¸c ®éi x©y dùng, lËp b¶ng tæng hîp chøng tõ råi ®a lªn phßng kÕ to¸n C«ng ty.
KÕ to¸n C«ng ty cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn viÖc ghi sæ vµ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ
ph¸t sinh trªn c¬ së chøng tõ do kÕ to¸n XN ®a lªn, ®ång thêi lËp b¸o c¸o tµi
chÝnh vµ b¸o c¸o qu¶n trÞ phôc vô cho viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh.
C«ng ty ¸p dông hÖ thèng tµi kho¶n ®îc ban hµnh theo quyÕt ®Þnh
1141/TC/ C§KT ngµy 01/11/1995. Tuy nhiªn do c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh
diÔn ra ë C«ng ty hÕt søc phøc tapî nªn hÇu hÕt c¸c tµi kho¶n ®Òu ®îc chi tiÕt
nhá (cã nh÷ng tµi kho¶n cho tiÕt ®Õn cÊp 3, cÊp 4).
H×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chung ®· biÓu hiÖn nh÷ng u ®iÓm trong c«ng
t¸c kÕ to¸n ¸p dông trªn maý vi tÝnh cña C«ng ty. C¸c lo¹i sæ kÕ to¸n chñ yÕu ® îc sö dông lµ:
- Sæ nhËt ký chung: dïng ®Ó ghi chÐp c¸c nghiÖpu vô kinh tÕ ph¸t sinh
theo tr×nh tù thêi gian vµ néi dung kinh tÕ.
- Sæ c¸i: Dïng ®Ó tæng hîp vµ hÖ thèng hho¸ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t
sinh theo tõng tµi kho¶n kÕ to¸n.
8
- Sè liÖu sæ c¸i ®îc dïng ®Ó ghi vµo b¶ng c©n ®èi tµi s¶n vµ c¸c b¸o c¸o kÕ
to¸n kh¸c.
V× sæ c¸i t¹i CX 1 theo dâi tÊt c¶ c¸c c«ng tr×nh trong th¸ng mµ ph¹m vi
bµi viÕt nµy chØ ®Ò cËp ®Õn 1 c«ng tr×nh nªn em sÏ kh«ng trÝch sæ c¸i cña c¸c tµi
kho¶n.
Sæ chi tiÕt: Dïng ®Ó ghi chi tiÕt c¸c nghiÖp vô trªn sæ vµ b¸o c¸o tæng hîp
nh»m phôc vô yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý.
II. §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu
trùc tiÕp x©y l¾p t¹i c«ng tr×nh x©y dùng sè 1:
Do ®Æc ®iÓm riªng biÖt cña ho¹t ®éng x©y l¾p: quy tr×nh s¶n xuÊt phøc t¹p,
thêi gian x©y dùng dµi, cã quy m« lín.... cho nªn ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ
nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp cña CX 1 ®îc x¸c ®Þnh theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc
c«ng tr×nh. Mçi c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh tõ khi khëi c«ng x©y dùng cho
®Õn khi hoµn thµnh bµn giao ®Òu ®îc më riªng mét sæ chi tiÕt chi phÝ tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh cho c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã.
§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cña CX 1 lµ khèi lîng c«ng viÖc cã tÝnh dù to¸n
riªng ®· hoµn thµnh, nghÜa lµ khèi lîng c«ng viÖc ®ã cã sù x¸c nhËn cña chñ ®Çu
t trong biªn b¶n nghiÖm thu khèi lîng x©y l¾p. Chi phÝ ph¸t sinh ë c«ng tr×nh bµo
th× h¹ch to¸n trùc tiÕp ë c«ng tr×nh ®ã, chi phÝ chung ®îc tËp hîp vµ tiÕn hµnh
ph©n bæ theo tiªu thøc thÝch hîp cho tõng giai ®o¹n quyÕt to¸n c«ng tr×nh.
ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu trùc thêng ®îc x¸c ®Þnh
theo tõng c«ng tr×nh hay tõng ®¬n ®Æt hµng.
III. H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp t¹i C«ng ty
x©y dùng sè 1.
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu lµ lo¹i chi phÝ chiÕm tû träng lín trong gi¸ thµnh
c«ng tr×nh x©y dùng. Do ®ã, viÖc h¹ch to¸n chÝnh x¸c vµ ®Èy ®ñ chi phÝ nµy cã
tÇm quan träng ®Æc biÖt.
Tõ c¸c chøng tõ gèc, kÕ to¸n tËp hîp vµ ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ
ph¸t sinh vµo sæ nhËt ý chung theo tõng th¸ng. §èi víi c¸c chøng tõ xuÊt, nhËp
vËt liÖu, do c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh qu¸ nhiÒu trong mét th¸ng, nªn ®Ó lµm ng¾n
gän sæ nhËt ký chung, thêng ®Õn kÕ to¸n C«ng ty míi vµo sæ mét lÇn trªn c¬ së
b¶ng tæng hîp nhËt xuÊt vËt t do kÕ to¸n XÝ nghiÖp göi lªn.
§Ó thuËn tiÖn cho viÖc theo dâi b¶ng biÓu mét c¸ch cã hÖ thèng trong bµi
viÕt nµy, em chØ xin c¸ch tr×nh bµy h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, lËt liÖu trùc tiÕp t¹i
c«ng tr×nh 82 T©y S¬n do XN 105 ®¶m nhËn. MÆt kh¸c c¸c sè liÖu cña c«ng tr×nh
nµy sÏ ®îc lÊy ë th¸ng 09 n¨m 2002 trong suèt qu¸ tr×nh nghiªn cøu.
Nguyªn vËt liÖu cña CX 1 bao gåm: nguyªn vËt liÖu chÝnh (s¾t, thÐp, g¹ch,
xi m¨ng....) vµ c¸c lo¹i vËt liÖu sö dông lu©n chuyÓn (v¸n, khu«n, giµn gi¸o, cèp
9
pha...) §Ó thuËn lîi cho x©y dùng c«ng tr×nh vµ gi¶m bít chi phÝ vËn chuyÓn vËt
liÖu tíi ch©n c«ng tr×nh, CX 1 ®· tæ chøc kho vËt liÖu ë ngay t¹i c«ng tr×nh. Mçi
c«ng tr×nh cã mét kho vµ thñ kho riªng, viÖc nhËp xuÊt nguyªn vËt liÖu dïng cho
thi c«ng c«ng tr×nh diÔn ra ngay t¹i ®ã.
ViÖc ®Þnh kho¶n kÕ to¸n ®îc ®Þnh kho¶n nh sau:
Ngµy 30 th¸ng 09, xuÊt kho 3.000kg xi m¨ng P400 cho c«ng tr×nh 82 T©y
S¬n trÞ gi¸ 2.640.000 ®ång kÕ to¸n ghi:
Nî TK 621:
2.640.000
Cã TK 621:
2.640.000
HÇu hÕt vËt liÖu cña C«ng ty mua vÒ ®Òu ph¶i nhËp kho råi míi xuÊt cho
c¸c c«ng tr×nh. Do ®ã kh«ng x¶y ra trêng hîp vËt liÖu mua vÒ kh«ng nhËp kho
mµ xuÊg ngay cho c¸c c«ng tr×nh.
§èi víi vËt liÖu lu©n chuyÓn, khi xuÊt dïng cho thi c«ng c«ng tr×nh, kÕ
to¸n ph¶n ¸nh toµn bé gi¸ trÞ lu©n chuyÓn vµo TK 1421 - Chi phÝ tr¶ tríc.
Nî TK 621
Cã TK 152
§ång thêi c¨n cø vµo kÕ ho¹ch ph©n bæ tríc tÝnh cho tõng c«ng tr×nh, kÕ
to¸n ghi:
Nî TK 621
Cã TK 1421
(Sè liÖu T9/2002 CT 82 T©y S¬n kh«ng cã lo¹i vËt liÖu nµy)
Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ nµy vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang.
Nî TK 154: 21.439.775
Cã TK 152: 21.439.775
Khi xuÊt kho nguyªn vËt liÖu, kÕ to¸n c¨n cø vµo giÊy ®Ò nghÞ ®îc duyÖt
hîp lý, hîp lÖ ®Ó viÕt phiÕu xuÊt kho cho ngêi giao nhËn. Khi ngêi nhËn xong, ký
vµo phiÕu vµ giao l¹i cho thñ kho. Thñ kho sÏ vµo thÎ kho cho tõng lo¹i vËt liÖu,
cuèi th¸ng göi vÒ phßng kÕ to¸n ®Ó thùc hiÖn viÖc kiÓm tra ®èi chiÕu gi÷a sè liÖu
vµ gi¸ trÞ do kÕ to¸n ghi ( C«ng ty h¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu theo ph¬ng ph¸p sæ
sè d). Chªnh lÖch gi÷a kÕ to¸n vµ thñ kho (nÕu cã) ph¶i ®îc xö lý (x¸c ®Þnh
nguyªn nh©n g©y chªnh lÖch vµ c¸ch gi¶i quyÕt chªnh lÖch nµy).
PhiÕu xuÊt kho
Ngµy 30 th¸ng 09 n¨m 2002
Nî TK: 621
Cã TK: 152
Hä vµ tªn ngêi nhËn hµng: §éi «ng Khoa
§Þa chØ (Bé phËn): XN 105
Lý do xuÊt kho: x©y, tr¸t, l¸ng c«ng tr×nh 82 T©y S¬n
10
XuÊt t¹i kho: 82 T©y S¬n
Tªn, nh·n hiÖu, quy
STT c¸ch, s¶n phÈm vËt t
(s¶n phÈm, hµng ho¸ )
1.
Xi m¨ng P400
Thñ trëng ®¬n vÞ
(ký)
Sè lîng
M· sè
§¬n vÞ tÝnh
Yªu cÇu
Kg
KÕ to¸n trëng
(ký)
3000,0
3000,0
Thùc xuÊt
3000,0
3000,0
Phô tr¸ch cung tiªu
(ký)
§¬n gi¸
880
880
Ngêi nhËn
(ký)
NhËt ký chung T09/2002
(TrÝch)
Sè CT
...
05
Ngµy CT
....
5
Néi dung (DiÔn gi¶i)
...
XN 105 xuÊt vËt t cho CT 82 TS
07
10
Chi phÝ thuª cÇu - CT 82 TS
21
17
Trang bÞ BHL§ - CT 82 TS
10
30
XN 105 xuÊt vËt t cho CT 82 TS
11
30
XN 105 xuÊt c«ng cô cho CT 82 TS
05
30
XN 105 ph©n bæ nh©n c«ng gi¸n tiÕp - CT 82TS
05
30
XN 105 ph©n bæ nh©n c«ng gi¸n tiÕp - CT82 TS
06
30
TÝnh khÊu hao m¸y uèn s¾t phi 40 QT
06
30
XN 105 trÝch 2% KPC§ - CT82 TS
06
30
XN 105 trÝch 15% BHXH - CT 82 TS
06
30
XN 105 trÝch 2% BHYT - CT82TS
KC T9
30
K/c chi phÝ NVL trùc tiÕp - CT82 TS
KCT9
30
K/c chi phÝ NC trùc tiÕp - CT 82TS
KCT9
30
K/c chi phÝ SXC - CT 82 TS
KCT9
30
K/c chi phÝ SXC - CT 82 TS
KC T9
30
K/c chi phÝ SXC - CT 82 TS
TK ®èi øng
Nî
....
....
6272
123.700
152
6277
3.600.000
1111
6278
2.444.000
1111
621
2.640.000
152
6273
90.000
153
622
71.631.000
334
6271
11.301.000
334
6274
409.5
2141
622
1.432.000
3382
622
2.188.000
3382
622
292.000
3384
154
21.439.775
621
154
75.543.000
622
154
12.055.000
622
154
4.203.000
622
154
90.000
622
Thµnh tiÒn
2.640.000
2.640.000
Thñ kho
(ký)
Cã
...
123.700
3.600.000
2.444.000
2.640.000
90.000
71.631.000
11.301.000
409.5
1.432.000
2.188.000
292.000
21.439.775
75.540.000
12.055.000
4.203.000
90.000
§èi víi c¸c lo¹i vËt liÖu ®îc phÐp hao hôt nh v«i t«i, c¸t, sái th× sè lîng
vËt liÖu cuèi kú sÏ lµ:
Mcuèi kú = (M1 + M2) - (M3 + t)
Trong ®ã:
Mcuèi kú: Khèi lîng vËt liÖu cßn cuèi kú
11
M1 : Khèi lîng vËt liÖu tån ®Çu kú
M2 : Khèi lîng vËt liÖu nhËp trong kú
M3 : Khèi lîng vËt liÖu xuÊt trong kú
t
: Hao hôt ®Þnh møc
§èi víi c¸c vËt liÖu cã thÓ ®o ®Õm chÝnh x¸c ®îc nh xi m¨ng, s¾t, thÐp,
g¹ch èng.... th× khèi lîng vËt liÖu cuèi kú sÏ lµ:
Tcuèi kú = T1 + T2 + T3
Trong ®ã:
T cuèi kú: Khèi lîng vËt liÖu tån cuèi kú
T1: Khèi lîng vËt liÖu tån ®Çu kú
T2: Khèi lîng vËt liÖu nhËp trong kú
T3: Khèi lîng vËt liÖu xuÊt trong kú
Sau khi hoµn thµnh kiÓm kª kho vËt t, c¸c bªn liªn quan ph¶i tiÕn hµnh lËp
biªn b¶n kiÓm kª kho vËt t lµm c¬ së cho viÖc ghi sæ kÕ to¸n.
12
Tæng C«ng ty x©y dùng Hµ Néi
C«ng ty x©y dùng sè 1
Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam
§éc lËp - Tù do - H¹nh phóc
Biªn b¶n kiÓm kª kho vËt t
Th¸ng 09 n¨m 2002
Ngµy 30/09/2002 t¹i c«ng tr×nh 82 T©y S¬n ®· tiÕn hµnh kiÓm kª kho.
Biªn b¶n kiÓm kª kho bao gåm:
1. Bµ TrÇn ThÞ V©n - Kü thuËt c«ng tr×nh
2. Bµ NguyÔn ThÞ Nga - Thñ Kho
3. Bµ D¬ng ThÞ Dung - KÕ to¸n XÝ nghiÖp
Cïng nhau tiÕn hµnh kiÓm kª vËt t t¹i c«ng tr×nh 82 T©y S¬n bao gåm c¸c
lo¹i vËt t sau:
STT
1
2
3
Néi dung
Xi m¨ng P400
Xi m¨ng tr¾ng
èng nhùa phi 200
Céng
Kü thuËt
§VT
Kg
Kg
130
§¬n gi¸
850
1,350
2
Sè trªn sæ
SL
ST
100
85,000
250
337,500
260,000
2
682,500
Thñ kho
13
Sæ kiÓm kª
SL
ST
100
85,000
250
337,500
260,000
682,500
Thõa
SL
ST
KÕ to¸n
ThiÕu
SL
ST
Tê khai chi tiÕt xuÊt vËt t
Kho 82 T©y S¬n
Sè CT
Céng
TK 152
520,000
745,000
....
156,615
....
4,868,000
....
2,640,000
TK 153
90,000
90,000
1
2
5
7
10
11
Céng
621
§èi tîng sö dông
6,237
142
520,000
745,000
.....
156,615
....
4,868,000
....
2,640,000
90,000
90,000
B¶ng tæng hîp xuÊt vËt t th¸ng 9/2002
Kho
TK 152
- S©n bay néi bµi
- 82 T©y s¬n
TK 153
- S©n bay néi bµi
- 82 T©y S¬n
XÝ nghiÖp 105
§èi tîng sö dông
Céng
621
32,798,775
32,798,775
11,859,000
11,859,000
21,439,775
21,439,775
136,000
46,000
90,000
14
6273
136,000
46,000
90,000
B¶ng tæng hîp NhËp - XuÊt - tån th¸ng 09/2002
Kho 82 T©y S¬n
TK
152
153
Néi dung
Nguyªn vËt liÖu
C«ng cô dông cô
D ®Çu kú
1,163,385
7,913,760
NhËp
21,283,160
90,000
XuÊt
21,439,775
90,000
D cuèi kú
1,006,770
7,913,760
Gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt dïng trong th¸ng cña C«ng tr×nh 82 T©y S¬n ®îc x¸c
®Þnh nh sau:
- Tån kho ®Çu th¸ng
1.163.385
(Sè liÖu kiÓm kª cuèi th¸ng tríc)
- Mua vµo trong th¸ng
21.283.160
(Tæng hîp sè liÖu ë sæ tæng hîp nhËp vËt t c«ng tr×nh)
- Tån kho cuèi th¸ng
1.006.770
(Sè liÖu kiÓm kª kho cuèi th¸ng nµy)
21.439.775
C¸c c«ng tr×nh kh¸c còng ®îc thùc hiÖn t¬ng tù: Nh vËy, cuèi mçi th¸ng
kÕ to¸n XÝ nghiÖp tæng hîp tÊt c¶ c¸c phiÕu xuÊt kho vËt t trong th¸ng vµo b¶ng
kª chi tiÕt xuÊt vËt t trong th¸ng vµo b¶ng kª chi tiÕt xuÊt vËt t theo tõng c«ng
tr×nh vµ b¶ng kª tæng hîp xuÊt vËt t cña toµn XÝ nghiÖp. Trªn c¬ së tæng hîp tÊt
c¶ c¸c sè liÖu vÒ nhËp, xuÊt, tån kho vËt t cña c«ng tr×nh trong th¸ng, kª to¸n tiÕn
hµnh lËp b¶ng tæng hîp nhËp - xuÊt - tån vËt t cña th¸ng ®ã.
§ång thêi, kÕ to¸n XÝ nghiÖp vµo sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng
tr×nh råi chuyÓn toµn bé lªn phßng kÕ to¸n C«ng ty ®Ó vµo sæ nhËt ký chung vµ
c¸c sæ c¸i tµi kho¶n liªn quan.
IV: KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp t¹i C«ng ty x©y
dùng sè 1
T¹i C«ng ty x©y dùng sè 1, lo¹i chi phÝ nµy bao gåm c¸c phÇn sau:
- Chi phÝ vËt liÖu phô
- Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt
1. Chi phÝ vËt liÖu phô:
Chi phÝ nµy bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ vÒ vËt liÖu s¶n xuÊt dïng chung
cho XÝ nghiÖp nh s¶n xuÊt, söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ cöa, c¸c chi phÝ vËt
liÖu cho qu¶n lý v¨n phßng phÈm.... vµ chi tiÕt cho qu¶n lý c«ng tr×nh.
Ngµy 5/9, XN 105 xuÊt vËt t phô cho c«ng tr×nh 82 T©y S¬n, trÞ gi¸
123.700 ®ång. KÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho sè 05 ®Ó ®Þnh kho¶n vµ ph¶n
¸nh vµo sæ chi tiÕt chi phÝ c«ng tr×nh 82 T©y S¬n.
Nî TK 6271:
123.700
Cã TK 152:
123.700
15
2. Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt
§©y lµ nh÷ng chi phÝ vÒ c«ng cô, dông cô s¶n xuÊt ®îc dïng trong XN vµ
phôc vô c¸c c«ng tr×nh.
Ngµy 30/9, XN 105 xuÊt c«ng cô vµo c«ng tr×nh 82 T©y S¬n, trÞ gi¸
90.000®. KÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho sè 11 ®Ó ®Þnh kho¶n vµ ph¶n ¸nh
vµo sæ chi tiÕt chi phÝ c«ng tr×nh 82 T©y S¬n.
Nî TK 6271:
90.000
Cã TK 338:
90.000
Cã TK:
136.500
V. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang t¹i c«ng tr×nh x©y dùng sè 1
Do ®Æc ®iÓm cña c¸c c«ng tr×nh x©y dùng cã khèi lîng gi¸ trÞ lín, kÕt cÊu
phøc t¹p, thêi gian thi c«ng dµi, ®ång thêi ®Ó phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý, phï
hîp víi kú h¹ch to¸n nªn kú tÝnh gi¸ thµnh cña C«ng ty ®îc x¸c ®Þnh lµ hµng
quý, vµo thêi ®iÓm cuèi quý.
Cuèi mçi quý, ®¹i diÖn phßng kÕ ho¹ch - tiÕp thÞ vµ qu¶n lý khèi lîng
cïng víi kü thuËt viªn c«ng tr×nh kiÓm kª x¸c ®Þnh khèi lîng x©y l¾p dë dang
cuèi kú tõ phßng kÕ ho¹ch - tiÕp thÞ vµ qu¶n lý khèi lîng sÏ l¾p nh÷ng ®¬n Ýa dù
to¸n cña tõng khèi lîng x©y l¾p dë dang cuèi kú cho tõng c«ng tr×nh t¬ng øng.
Phßng kÕ to¸n sau khi nhËn ®îc b¶ng kª khèi lîng x©y l¾p dë dang cuèi
kú tõ phßng kÕ ho¹ch - tiÕp thÞ vµ qu¶n lý khèi lîng chuyÓn sang, tiÕn hµnh x¸c
nhËn chi phÝ thùc tÕ cña khèi lîng x©y l¾p dë dang cuèi kú theo tõng c«ng thøc
sau:
CP thùc tÕ cña
KLXLDD ®Çu kú
Chi phÝ thùc tÕ cña
KLXLDD cuèi kú
=
+
CP thùc tÕ cña
KLXL DD trong kú
x
Gi¸ trÞ dù to¸n cña
KLXD hoµn thµnh
bµn giao trong kú
Gi¸ trÞ dù to¸n cña
KL XLDD cuèi kú
Gi¸ trÞ dù to¸n KL
XLDD cuèi kú
Víi sè liÖu ë b¶ng kiÓm kª khèi lîng x©y l¾p dë dang vµ c¸c sè liÖu kÕ
to¸n kh¸c liªn quan, kÕ to¸n tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ chi phÝ thùc tÕ cña khèi lîng x©y
l¾p dë dang cuèi kú cña tõng c«ng tr×nh.
Tæng hîp chi phÝ thùc tÕ khèi lîng x©y l¾p dë dang cuèi kú cña tÊt c¶ c¸c
c«ng trinúh cña tõng XÝ nghiÖp thùc hiÖn trong kú, kÕ to¸n lÊy sè liÖu ghi vµo sæ
NhËt ký chung vµ sæ c¸i c¸c tµi kho¶n liªn quan.
16
PhÇn III
Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n chi
phÝ nguyªn, vËt liÖu trù c tiÕp t¹i c«ng ty x©y dùng sè i
1. Nh÷ng u ®iÓm vµ tån t¹i cÇn tiÕp tôc hoµn thiÖn
Tõ nh÷ng ngµy ®Çu bíc vµo s¶n xuÊt kinh doanh, víi sù lç lùc phÊn ®Êu
cña Ban l·nh ®¹o vµ ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn toµn c«ng ty, sù quan t©m
cña tæng c«ng ty, c«ng ty x©y dùng sè I lµ mét trong nh÷ng ®¬n vÞ døng ®Çu
trong c¶ níc vÒ x©y dùng. C«ng ty ®· vµ ®ang x©y dùng nhiÒu c«ng tr×nh cã tÇm
quan träng trong nÒn kinh tÕ.
Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh c¶u c«ng ty ®· ®¹t ®îc kÕt qu¶
®¸ng khÝch lÖ víi ho¹t ®éng chñ yÕu vÒ x©y dùng. C«ng ty ®· kh«ng ngõng më
réng quy m« s¶n xuÊt c¶ bÒ réng lÉn chiÒu s©u, ®Ó ®¹t ®îc tr×nh ®é qu¶n lý nh
hiÖn nay vµ nh÷ng kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh võa qua. §ã lµ c¶ mét qu¸ tr×nh
phÊn ®Êu liªn tôc cña ban l·nh ®¹o vµ tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng
ty. Nã trë thµnh ®ßn bÈy m¹nh mÏ thóc ®Èy trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c«ng ty.
Nã vËn dông s¸ng t¹o c¸c quy luËt kinh tÕ thÞ trêng ®ång thêi thùc hiÖn chñ tr¬ng c¶i tiÕn qu¶n lý kinh tÕ vµ c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ cña nhµ níc, c«ng ty ®· ®¹t
®îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ. Hoµn thµnh nghÜa vô ®ãng gãp ®èi víi ng©n s¸ch
nhµ níc, kh«ng ngõng n©ng cao ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn.
Qua thùc tÕ t¹i c«ng ty x©y dùng sè I víi viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi h¹ch to¸n
chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp t¹i c«ng ty x©y dùng sè I, em xin ®a ra mét sè
nhËn xÐt cô thÓ nh sau
Tríc hÕt c«ng ty ®· x©y dùng mét m« h×nh qu¶ lý vµ h¹ch to¸n khoa häc.
Phï hîp víi nÒn kinh tÕ thÞ trêng, chñ ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ c«ng
viÖc h¹ch to¸n ban ®Çu, viÖc kiÓm tra tÝnh thÝch hîp , hîp lÖ cña chøng tõ ®îc
tiÕn hµnh kh¸ cÈn thËn ®¶m b¶o sè liÖu h¹ch to¸n cã c¨n cø ph¸p lý, tr¸nh ®îc sù
ph¶n ¸nh sai lÖch nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh. ViÖc lËp vµ lu©n chuyÓn chøng tõ
theo ®óng chÕ ®é hiÖn hµnh, cung cÊp kh¸ kÞp thêi sè liÖu cho kÕ to¸n nhËt ký
chung lµm nhiÖm vô cËp nhËt.
Víi bé m¸y qu¶n lý gän nhÑ, c¸c phßng ban chøc n¨ng phôc vô hiÖu qu¶
cho l·nh ®¹o c«ng ty trong viÖc gi¸m s¸t s¶n xuÊt thi c«ng, qu¶n lý kinh tÕ, c«ng
t¸c tæ chøc s¶n xuÊt, tæ chøc h¹ch to¸n ®îc tiÕn hµnh hîp lý, phï hîp víi khoa
häc hiÖn nay ®Æc biÖt ph©n c«ng chøc n¨ng nhiÖm vô tõng ngêi rÊt râ rµng cô
thÓ, céng víi tr×nh ®é n¨ng lùc, nhiÖt t×nh, trung thùc cña c¸n bé phßng kÕ to¸n
rÊt cao ®· gãp phÇn ®¾c lùc vµo c«ng t¸c h¹ch to¸n vµ qu¶n lý kinh tÕ cña c«ng
ty.
MÆt kh¸c phßng kÕ to¸n cña c«ng ty ®· x©y dùng ®îc hÖ thèng sæ kÕ to¸n
c¸ch thøc ghi chÐp, ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n mét c¸ch hîp lý, khoa häc, phï hîp
17
víi yªu cÇu môc ®Ých cña chÕ ®é kÕ to¸n míi, tæ chøc c«ng t¸c qu¶n trÞ, kÕ to¸n
tµi chÝnh râ rµng khoa häc ..... gi¶m bít khèi lîng c«ng viÖc ghi sæ kÕ to¸n, ®¸p
øng th«ng tin h÷u dông ®èi víi tõng yªu cÇu qu¶n lý cña xÝ nghiÖp vµ c¸c ®èi t îng liªn quan kh¸c cô thÓ lµ:
+ C«ng ty ®· më nh÷ng sæ kÕ to¸n ph¶n ¸nh cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng
môc c«ng tr×nh , tõng ®¬n vÞ ®¶m b¶o cho viÖc theo dâi kh¸ s¸t sao cho tõng
h¹ng môc c«ng tr×nh vµ ®¬n vÞ thi c«ng ®ã.
+ Do viÖc lËp c¸c sæ chi tiÕt nªn ®· t¹o thuËn lîi cho kÕ to¸n trëng cïng
l·nh ®¹o c«ng ty trong viÖc ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ. C«ng t¸c nµy ®îc tiÕn
hµnh kh¸ tèt nªn ®· ®a ra quyÕt ®Þnh kÞp thêi cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh
cña toµn c«ng ty.
+ VÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, kÕ to¸n c«ng ty
®· h¹ch to¸n chi phÝ cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh cho tõng th¸ng,
tõng quý mét c¸ch râ rµng ®¬n gi¶n, phôc vô tèt cho yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n
xuÊt, qu¶n lý vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. C«ng t¸c
kiÓm kª khèi lîng, c«ng t¸c dë dang ®îc tæ chøc mét c¸c khoa häc, cung cÊp sè
liÖu chÝnh x¸c, kÞp thêi phôc vô cho c«ng t¸c kÕ to¸n.
- VÒ viÖc sö dông m¸y vi tÝnh trong c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ tËp hîp
chi phÝ gi¸ thµnh nãi riªng còng gãp phÇn kh«ng nhá gi¶m ®îc c¸c chi phÝ kh«ng
cÇn thiÕt vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n.
+ §· lËp ®ù¬c tr¬ng tr×nh trªn m¸y vi tÝnh theo h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký
chung
+ Mét phÇn lín ®· ¸p dông ®îc kÕ to¸n qu¶n trÞ b»ng c¸ch lËp c¸c sæ kÕ
to¸n chi tiÕt ®Ó theo dâi chi tiÕt.
+ Cã thÓ ®a ra c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n bÊt cø thêi ®iÓm nµo
+ Cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c sè liÖu kÕ to¸n cho Ban l·nh ®¹o, phôc vô cho c«ng
t¸c qu¶n lý. Víi nh÷ng u ®iÓm vÒ qu¶n lý tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm x©y l¾p viÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i c«ng ty ®· cã t¸c dông tÝch
cùc ®Õn viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ nguyªn vËt liÖu s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm
x©y l¾p vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
Bªn c¹nh nh÷ng u ®iÎm næi bËt trªn. C«ng ty vÉn cßn mét sè nh÷ng tån t¹i
nhÊt ®Þnh nhÊt lµ trong viÖc h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp s¶n phÈm
x©y l¾p. §©y còng lµ nh÷ng tån t¹i kh«ng chØ riªng c«ng ty x©y dùng sè I mµ c¶
c¸c c«ng ty thuéc ngµnh x©y dùng nãi chung ®Òu m¾c ph¶i.
II. Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch
to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ë c«ng ty x©y dùng sè I
trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay
1. Kho¶n môc chi phÝ sö dông m¸y (vËt liÖu phô)
18
ë c«ng ty chi phÝ nµy ®îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 6277 "chi phÝ dÞch vô
mua ngoµi "
VÝ dô : Ngµy 10/9, thuª cÇn cÈu phôc vô cho thi c«ng c«ng tr×nh 82 T©y
s¬n víi trÞ gi¸ : 3.600.000® (kÌm theo c«ng nh©n ®iÒu khiÓn). C¨n cø vµo chøng
tõ sè 7, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 6277: 3.600.000
Cã TK: 3.600.000
ViÖc h¹ch to¸n nh vËy vÒ môc ®Ých sö dông lµ kh«ng sai. Bëi v× m¸y cÈu
®ã lµ do c«ng ty thuª ngoµi nh»m phôc vô cho thi c«ng c«ng tr×nh nªn trong hÖ
thèng tµi kho¶n kÕ to¸n míi ban hµnh ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× nã ph¶n
¸nh vµo tµi kho¶n 6277 "chi phÝ dÞch vô mua ngoµi "
Tuy nhiªn, do ®Æc ®iÓm cña ngµnh x©y dùng cã nhiÒu c«ng ty chuyªn ®i
thuª m¸y ®Ó sö dông (cã thÓ lµ thuª m¸y cã c«ng nh©n ®iÒu khiÓn hoÆc thuª m¸y
kh«ng cã c«ng nh©n diÒu khiÓn). V× thÕ hä ph¶i tÝnh chi phÝ sö dông m¸y. Nh
vËy hä nªn ph¶n ¸nh vµo c¸c kho¶n môc nµo cho phï hîp.
§Ó nh»m gi¶i quyÕt khã kh¨n, ®¸p øng ®îc tÝnh chÊt phøc t¹p cña ngµnh
x©y dùng th× sau nµy Bé tµi chÝnh còng nªn më thªm tµi kho¶ cÊp II hÆc cÊp III
cho riªng ngµnh x©y dùng. Cã thÓ nªn thªm:
TK 627 (Chi tiÕt chi phÝ sö dông m¸y )hoÆc
TK62771 "Chi phÝ sö dông m¸y ®i thuª"
TK62772 "Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi "
Vµ phÇn chi phÝ sö dông m¸y ®i thuª nµy ph¶n ¸nh vµo c¸c kho¶n môc chi
phÝ sö dông m¸y chø kh«ng ph¶n ¸nh vµo kho¶n môc chi phÝ chung nh»m ph©n
biÖt râ kho¶n môc chi phÝ sö dông m¸y, kho¶n môc chi phÝ chung bao gåm
nh÷ng kho¶n g×.
Víi c¸c lo¹i hîp ®ång nh trªn th× c«ng ty nªn ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸
thµnh theo ®¬n ®Æt hµng ®îc qu¶n lý mét c¸ch chÆt chÏ, mÆt kh¸c ph¬ng ph¸p
tÝnh ®¬n gi¶n, nhanh trãng khi hoµn thµnh hîp ®ång lµ ta cã thÓ tÝnh to¸n, x¸c
®Þnh ngay ®îc gi¸ thµnh x©y l¾p cña c¸c ®¬n ®Æt hµng mµ kh«ng ph¶i ®îi ®Õn kú
h¹ch to¸n ®¸p øng kÞp thêi sè liÖu cÇn thiÕt cho c¸c c«ng ty qu¶n lý.
Theo ph¬ng ph¸p nµy, ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
®îc x¸c ®Þnh lµ tõng ®¬n ®Æt hµng.
Tr×nh tù thùc hiÖn: Khi b¾t ®Çu khëi c«ng thi c«ng c«ng tr×nh (thùc hiÖn
®¬n ®Æt hµng ) th× mçi c«ng tr×nh ®¬n ®Æt hµng ®îc më riªng mét b¶n tÝnh chi
phÝ nguyªn vËt liÖu. Hµng th¸ng c¨n cø vµo sè liÖu ®· ®îc ph¶n ¸nh trªn c¸c sæ
chi tiÕt chi phÝ nguyªn vËt liÖu cña c¸c ®¬n ®Æt hµng kÕ to¸n lËp b¶ng tæng
hîpchi phÝ cho tÊt c¶ c¸c ®¬n ®Æt hµng.
19
Sè liÖu tõng b¶ng tæng hîp nµy sÏ ®îc ghi chuyÓn vµo b¶ng tÝnh chi phÝ
nguyªn vËt liÖu cña ®¬n ®¹t hµng t¬ng øng. Khi ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh ®ù¬c
bªn chñ ®Çu t nghiÖp thu chÊp nhËn thanh to¸n th× toµn bé chi phÝ nguyªn vËt
liÖu cña ®¬n ®Æt hµng ®ã chÝnh lµ chi phÝ cña nã. Khi nhËn ®îc chøng tõ x¸c
nhËn ®¬n ®Æt hµng ®· hoµn thµnh, kÕ to¸n céng dån chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®·
tËp hîp ®îc trªn b¶ng tÝnh chi phÝ nguyªn vËt liÖu cña ®¬n vÞ ®Æt hµng ®ã sÏ tÝnh
®îc gi¸ thµnh thùc tÕ cña nã.
C¨n cø vµo b¶ng tÝnh chi phÝ nguyªn vËt liÖu vµ trÞ gi¸ dù to¸n cña ®¬n
®Æt hµng. kÕ to¸n cã thÓ tiÕn hµnh ph©n tÝch gi¸ thµnh vµ c¸c kho¶n môc chi phÝ
trong gi¸ thµnh t×m ra nguyªn nh©n, tõ ®ã t×m ra c¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ
vµ h¹ gi¸ thµnh nguyªn vËt liÖu c«ng t¸c x©y l¾p trong t¬ng lai
B¶ng tÝnh ®¬n gi¸ ®Æt hµng
STT
Chi phÝ
th¸ng
Céng
§¬n ®Æt hµng sè:
Tªn c«ng tr×nh:
Chi phÝ vËt
Chi phÝ
liÖu
nh©n c«ng
Chi phÝ sö
dông m¸y
Chi phÝ
kh¸c
Céng
B¶ng Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng
STT
Chi phÝ
§§H
Céng
Th¸ng....n¨m.....
Chi phÝ vËt
Chi phÝ
liÖu
nh©n c«ng
Chi phÝ sö
dông m¸y
Chi phÝ
kh¸c
Céng
Ngoµi mét sè söa ®æi trªn, C«ng ty nªn lËp thªm sæ C¸i c¸c tµi kho¶n cho
tõng c«ng tr×nh. §Æc biÖt lµ sæ C¸i c¸c tµi kho¶n chi phÝ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho
h¹ch to¸n vµ qu¶n lý.
20
- Xem thêm -