Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi më ®Çu
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ë níc ta hiÖn nay
thµnh phÇn kinh tÕ nhµ níc cã vÞ trÝ rÊt quan träng, cïng víi kinh tÕ tËp thÓ t¹o
thµnh lùc lîng chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Kinh tÕ nhµ níc quy ®Þnh
tÝnh chÊt ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa vµ quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ.
Tuy nhiªn do nhiÒu lý do chñ quan vµ kh¸ch quan, c¸c doanh nghiÖp nhµ níc
cña chóng ta hiÖn nay cha ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao trong s¶n xuÊt kinh doanh. NhËn
thøc râ ®iÒu nµy §¹i héi §¶ng IX ®· ®Ò ra ®Þnh híng kÕ ho¹ch 5 n¨m 20012005: “Hoµn thµnh vÒ c¬ b¶n viÖc s¾p xÕp, tæ chøc l¹i vµ ®æi míi qu¶n lý doanh
nghiÖp nhµ níc, n©ng cao hiÖu qu¶ vµ n¨ng lùc c¹nh tranh, ®¶m b¶o vai trß chñ
®¹o cña kinh tÕ nhµ níc”
Do ®ã, c¸c doanh nghiÖp nhµ níc ph¶i trang bÞ cho m×nh nh÷ng xu híng
míi, ph¬ng thøc míi, c¸ch thøc míi ®Ó tån t¹i vµ kh¼ng ®Þnh m×nh trªn th¬ng trêng. Nhng vÊn ®Ò ®Æt ra tríc m¾t lµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp
nhµ níc, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i, du lÞch cßn rÊt thÊp. §©y còng
lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp nãi riªng vµ cña ®Êt níc nãi chung. §Ó thùc hiÖn ®îc nhiÖm vô mµ §¶ng vµ Nhµ níc giao phã th× c¸c
doanh nghiÖp ph¶i chó ý n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña m×nh.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong ®ît
thùc tËp ng¾n t¹i C«ng ty Du lÞch vµ Th¬ng m¹i Than ViÖt Nam, mét Doanh
nghiÖp Nhµ níc trùc thuéc UBND Thµnh phè Hµ Néi, cïng víi sù híng dÉn tËn
t×nh cña TS TrÇn §×nh HiÒn nªn em ®· chän ®Ò tµi: “Mét sè vÊn ®Ò vÒ hiÖu qu¶
kinh doanh ë C«ng ty Du lÞch vµ Th¬ng m¹i Than ViÖt Nam” lµm chuyªn ®Ò
tèt nghiÖp.
Néi dung bµi viÕt cña em gåm nh÷ng phÇn sau:
- Lêi më ®Çu
- Ch¬ng 1: C¬ së lý luËn vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh trong doanh nghiÖp nhµ níc.
- Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng kinh doanh ë C«ng ty Du lÞch vµ Th¬ng m¹i Than
ViÖt Nam 2000 - 2002.
- Ch¬ng 3: Ph¬ng híng vµ mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qña kinh
doanh ë C«ng ty Du lÞch vµ Th¬ng m¹i Than ViÖt Nam c¸c n¨m 2003 - 2005.
- KÕt luËn.
Víi kh¶ n¨ng vµ thêi gian cã h¹n nªn bµi viÕt cña em cßn cã nhiÒu khiÕm
khuyÕt vµ sai sãt, em rÊt mong nhËn ®îc sù híng dÉn vµ chØ b¶o tËn t×nh cña thÇy
gi¸o ®Ó em ®îc häc hái vµ rót kinh nghiÖm.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ch¬ng 1
c¬ së lý luËn vÒ hiÖu qña kinh doanh
trong Doanh nghiÖp Nhµ níc
1.1. Doanh nghiÖp vµ nh÷ng vÇn ®Ò kinh tÕ c¬ b¶n cña doanh nghiÖp
1.1.1. Doanh nghiÖp
Doanh nghiÖp lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh hµng ho¸ dÞch vô theo nhu cÇu thÞ
trêng vµ x· héi ®Ó ®¹t ®îc lîi nhuËn tèi ®a vµ ®¹t hiÖu qña kinh tÕ x· héi cao
nhÊt. Mét doanh nghiÖp tiÕn hµnh kinh doanh cã hiÖu qu¶ lµ doanh nghiÖp tho¶
m·n ®îc tèi ®a nhu cÇu thÞ trêng vµ x· héi vÒ hµng ho¸ dÞch vô trong giíi h¹n
cho phÐp cña nguån nh©n lùc hiÖn cã vµ thu ®îc lîi nhuËn nhiÒu nhÊt, ®em l¹i
hiÖu qña kinh tÕ x· héi cao nhÊt.
* Cã thÓ ph©n lo¹i doanh nghiÖp theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau:
- Theo ngµnh kinh tÕ kü thuËt ta cã doanh nghiÖp c«ng nghiÖp, x©y dùng,
doanh nghiÖp n«ng nghiÖp, ng nghiÖp, doanh nghiÖp th¬ng nghiÖp, doanh nghiÖp
vËn t¶i, kinh doanh du lÞch, kinh doanh tiÒn tÖ...
- Theo cÊp qu¶n lý ta cã doanh nghiÖp do trung ¬ng qu¶n lý vµ doanh
nghiÖp do ®Þa ph¬ng qu¶n lý.
- Theo h×nh thøc së h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt, ta cã ®a h×nh thøc tæ chøc kinh
doanh: doanh nghiÖp nhµ níc, doanh nghiÖp c«ng t hîp doanh, doanh nghiÖp tËp
thÓ (hîp t¸c x·) doanh nghiÖp liªn doanh, doanh nghiÖp t nh©n, c«ng ty cæ phÇn,
c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n ... ë níc ta hiÖn nay doanh nghiÖp nhµ níc cã vÞ trÝ
nßng cèt trong hÖ thèng doanh nghiÖp.
- Theo quy m« s¶n xuÊt kinh doanh ta cã doanh nghiÖp quy m« lín, quy m«
võa vµ quy m« nhá.
- Theo tr×nh ®é kü thuËt cã doanh nghiÖp ë tr×nh ®é thñ c«ng, doanh nghiÖp
nöa c¬ khÝ, c¬ khÝ ho¸ vµ tù ®éng ho¸.
C¸c doanh nghiÖp cã quyÒn b×nh ®¼ng tríc ph¸p luËt cña nhµ níc trong s¶n
xuÊt kinh doanh. NhiÖm vô quyÒn h¹n cña c¸c doanh nghiÖp g¾n chÆt víi nhau,
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
c¸c doanh nghiÖp ®îc thµnh lËp, ho¹t ®éng vµ gi¶i thÓ theo ®óng quy ®Þnh cña
ph¸p luËt.
* Qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp
Qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp phô thuéc vµo ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü
thuËt, x· héi cña tõng lo¹i doanh nghiÖp, chóng ta cã thÓ kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh
kinh doanh cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ doanh nghiÖp th¬ng m¹i - dÞch vô.
- §èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt, qu¸ tr×nh kinh doanh
®îc gäi lµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, ®ã lµ qu¸ tr×nh bao gåm tõ viÖc ®Çu
tiªn lµ nghiªn cøu, x¸c ®Þnh nhu cÇu thÞ trêng vÒ hµng hãa dÞch vô ®Õn viÖc cuèi
cïng lµ tæ chøc tiªu thô hµng hãa vµ thu tiÒn vÒ cho doanh nghiÖp. Qu¸ tr×nh ®ã
bao gåm rÊt nhiÒu giai ®o¹n, mçi giai ®o¹n ph¶i thùc hiÖn mét sè c«ng viÖc cô
thÓ theo mét c«ng nghÖ hîp lý víi mét thêi gian nhÊt ®Þnh, tiªu hao mét lîng chi
phÝ nhÊt ®Þnh vÒ c¸c nguån lùc ®îc sö dông. Qu¸ tr×nh kinh doanh bao gåm c¸c
giai ®o¹n chñ yÕu sau:
+ Nghiªn cøu nhu cÇu thÞ trêng vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô ®Ó gi¶i quyÕt xem
s¶n xuÊt c¸i g×.
+ ChuÈn bÞ ®ång bé c¸c ®Çu vµo theo quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt nh: Lao ®éng,
®Êt ®ai, thiÕt bÞ, vËt t, kü thuËt, c«ng nghÖ…
+ Tæ chøc tèt qu¸ tr×nh kÕt hîp chÆt chÏ, khÐo lÐo gi÷a c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña
®Çu vµo ®Ó t¹o ra hµng ho¸ vµ dÞch vô, trong ®ã lao ®éng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh.
+ Tæ chøc tèt qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ dÞch vô thu tiÒn vÒ.
- §èi víi doanh nghiÖp th¬ng m¹i, dÞch vô th× qu¸ tr×nh kinh doanh diÔn ra
chñ yÕu lµ mua vµ b¸n hµng ho¸. DÞch vô cho nªn qu¸ tr×nh kinh doanh bao gåm
c¸c giai ®o¹n sau:
+ Nghiªn cøu nhu cÇu thÞ trêng vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô ®Ó lùa chän vµ quyÕt
®Þnh lîng hµng ho¸ cÇn mua ®Ó b¸n cho kh¸ch hµng theo nhu cÇu thÞ trêng.
+ Tæ chøc viÖc mua c¸c hµng ho¸ dÞch vô theo nhu cÇu thÞ trêng.
+ Tæ chøc viÖc bao gãi hoÆc chÕ biÕn, b¶o qu¶n, chuÈn bÞ hµng ho¸ dÞch vô.
+ Tæ chøc viÖc b¸n hµng ho¸ vµ thu tiÒn vÒ cho doanh nghiÖp vµ chuÈn bÞ
cho qu¸ tr×nh kinh doanh tiÕp theo.
Nh vËy, nh×n tæng qu¸t qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp chÞu ¶nh hëng tæng hîp víi rÊt nhiÒu yÕu tè chÝnh trÞ, kinh tÕ kü thuËt, tæ chøc, t©m lý vµ
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
x· héi. Muèn cho qu¸ tr×nh kinh doanh ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao ph¶i gi¶i quyÕt
®ång bé nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ cao nhÊt víi chi phÝ thÊp nhÊt. Nh©n tè
kinh tÕ cã vai trß quyÕt ®Þnh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng nhng kh«ng ®îc coi nhÑ
nh÷ng nh©n tè x· héi, ®Æc biÖt lµ nh©n tè ®¶m b¶o tÝnh ®Þnh híng XHCN.
1.1.2. Nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ c¬ b¶n cña mét doanh nghiÖp
LÞch sö ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ®· chøng minh: Mét doanh nghiÖp muèn
tån t¹i vµ ph¸t triÓn ph¶i gi¶i quyÕt tèt ba vÊn ®Ò kinh tÕ c¬ b¶n lµ : S¶n xuÊt c¸i
g×, s¶n xuÊt nh thÕ nµo vµ s¶n xuÊt cho ai ?
* QuyÕt ®Þnh s¶n xuÊt c¸i g×: nhu cÇu cña thÞ trêng vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô
rÊt phong phó, ®a d¹ng vµ ngµy cµng t¨ng vÒ sè lîng vµ chÊt lîng. C¸c nhµ kinh
doanh ph¶i tÝnh to¸n kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp vµ c¸c chi phÝ t¬ng
øng ®Ó lùa chän vµ quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt vµ cung øng c¸i thÞ trêng cÇn ®Ó cã thÓ
®¹t lîi nhuËn tèi ®a. ViÖc lùa chän ®Ó quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt c¸i g× chÝnh lµ quyÕt
®Þnh s¶n xuÊt nh÷ng lo¹i hµng ho¸, dÞch vô nµo, sè lîng bao nhiªu, chÊt lîng nh
thÕ nµo, thêi ®iÓm nµo th× s¶n xuÊt vµ cung øng. VÊn ®Ò cung, cÇu, c¹nh tranh
trªn thÞ trêng t¸c ®éng qua l¹i víi nhau ®Ó cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn viÖc x¸c
®Þnh gi¸ c¶ vµ sè lîng hµng ho¸ cÇn cung cÊp. Gi¸ c¶ thÞ trêng lµ th«ng tin cã ý
nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc lùa chän s¶n xuÊt vµ cung øng nh÷ng hµng ho¸ nµo
cã lîi nhÊt.
* QuyÕt ®Þnh s¶n xuÊt nh thÕ nµo:
Sau khi lùa chän ®îc c¸i g× cÇn s¶n xuÊt, c¸c nhµ kinh doanh ph¶i xem xÐt
vµ lùa chän viÖc s¶n xuÊt nh÷ng hµng ho¸ vµ dÞch vô ®ã nh thÕ nµo ®Ó s¶n xuÊt
nhanh vµ nhiÒu theo nhu cÇu thÞ trêng víi chi phÝ Ýt nhÊt. Do vËy ph¶i quyÕt
®Þnh giao cho ai s¶n xuÊt hµng ho¸ dÞch vô nµy, b»ng nguyªn liÖu g×, thiÕt bÞ
dông cô nµo, c«ng nghÖ s¶n xuÊt ra sao. §Ó ®øng v÷ng vµ c¹nh tranh th¾ng lîi
trªn thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n lu«n ®æi míi kü thuËt vµ c«ng nghÖ,
n©ng cao tr×nh ®é s¶n xuÊt nh»m lµm cho hµng ho¸ dÞch vô lu th«ng trªn thÞ trêng cã chÊt lîng cao vµ ®îc ngêi tiªu dïng a thÝch. ChÊt lîng hµng ho¸ dÞch vô
lµ vÊn ®Ò quyÕt ®Þnh sèng cßn ®Õn uy tÝn cña doanh nghiÖp.
* QuyÕt ®Þnh s¶n xuÊt cho ai:
Ph¶i x¸c ®Þnh râ ai sÏ ®îc thô hëng vµ ®îc lîi tõ hµng ho¸ vµ dÞch vô cña
doanh nghiÖp. Hµng ho¸ dÞch vô cña doanh nghiÖp sÏ ®îc ph©n phèi cho tËp thÓ
vµ cho c¸ nh©n nh thÕ nµo ®Ó t¹o ®éng lùc kÝch thÝch cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ- x·
héi vµ ®¸p øng c¸c nhu cÇu x· héi kh¸c.
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Nh vËy, ba vÊn ®Ò kinh tÕ c¬ b¶n nãi trªn ®Òu cÇn ®îc gi¶i quyÕt trong mäi
x· héi, dï lµ Nhµ níc x· héi chñ nghÜa hay Nhµ níc T s¶n, mét ®Þa ph¬ng, mét
ngµnh, mét doanh nghiÖp... C¸c vÇn ®Ò nµy lµ nÒn t¶ng cho mét doanh nghiÖp
khi b¾t ®Çu tham gia vµo ho¹t ®éng muèn më réng quy m« ho¹t ®éng, s¶n xuÊt
vµ kinh doanh thªm mét hay nhiÒu chñng lo¹i hµng ho¸ n÷a.
§©y còng lµ nh÷ng vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt mét khi doanh nghiÖp muèn n©ng
cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh.
1.2. Doanh nghiÖp nhµ níc.
§iÒu 1 LuËt doanh nghiÖp nhµ níc do Quèc héi th«ng qua ngµy 20/4/1995
viÕt:
“Doanh nghiÖp nhµ níc lµ tæ chøc kinh tÕ do nhµ níc ®Çu t vèn, thµnh lËp
vµ tæ chøc qu¶n lý, ho¹t ®éng kinh doanh hoÆc ho¹t ®éng c«ng Ých, nh»m thùc
hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi do nhµ níc giao.
Doanh nghiÖp nhµ níc cã t c¸ch ph¸p nh©n, cã c¸c quyÒn vµ nghÜa vô d©n
sù, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ toµn bé ho¹t ®éng kinh doanh trong ph¹m vi sè vèn
doanh nghiÖp qu¶n lý.
Doanh nghiÖp nhµ níc cã tªn gäi, cã con dÊu riªng vµ trô së chÝnh trªn l·nh
thæ ViÖt Nam ”.
Do cã nh÷ng ®Æc trng kh¸c biÖt víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c nªn chia doanh
nghiÖp nhµ níc nh sau:
* Dùa vµo quy m« vµ h×nh thøc tæ chøc cña doanh nghiÖp cã thÓ chia doanh
nghiÖp nhµ níc thµnh Tæng c«ng ty nhµ níc, doanh nghiÖp nhµ níc ®éc lËp vµ
doanh nghiÖp nhµ níc thµnh viªn.
- Tæng c«ng ty nhµ níc lµ doanh nghiÖp cã quy m« lín, ®îc thµnh lËp vµ
ho¹t ®éng trªn c¬ së liªn kÕt nhiÒu ®¬n vÞ thµnh viªn cã mèi quan hÖ g¾n bã víi
nhau vÒ lîi Ých kinh tÕ, c«ng nghÖ, cung øng, tiªu thô...
Tæng c«ng ty nhµ níc cã thÓ cã c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn nh: ®¬n vÞ h¹ch to¸n
®éc lËp, ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc, ®¬n vÞ sù nghiÖp.
Tæng c«ng ty nhµ níc ®îc ph©n biÖt thµnh Tæng c«ng ty 91 vµ Tæng c«ng ty 90.
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- Doanh nghiÖp nhµ níc ®éc lËp lµ doanh nghiÖp nhµ níc kh«ng n»m trong
c¬ cÊu tæ chøc cña doanh nghiÖp kh¸c. Doanh nghiÖp nhµ níc ®éc lËp cßn ®îc
ph©n biÖt thµnh doanh nghiÖp cã quy m« lín, quy m« võa, quy m« nhá.
- Doanh nghiÖp nhµ níc thµnh viªn lµ doanh nghiÖp n»m trong c¬ cÊu cña
Tæng c«ng ty nhµ níc.
* Dùa vµo môc ®Ých ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp th× cã thÓ ph©n biÖt doanh
nghiÖp nhµ níc thµnh doanh nghiÖp nhµ níc ho¹t ®éng kinh doanh vµ doanh
nghiÖp nhµ níc ho¹t ®éng c«ng Ých.
- Doanh nghiÖp nhµ níc ho¹t ®éng kinh doanh lµ doanh nghiÖp nhµ níc
ho¹t ®éng chñ yÕu nh»m môc tiªu lîi nhuËn. §èi víi lo¹i doanh nghiÖp nµy th×
®a hµng ho¸ vµ dÞch vô cña m×nh phôc vô mét c¸ch tèi ®a nhu cÇu cña kh¸ch
hµng lµ môc tiªu ®îc nh vËy møc lîi nhuËn cña doanh nghiÖp sÏ ®îc n©ng cao ,
tõ ®ã doanh nghiÖp cã thÓ më réng quy m« kinh doanh, lµm tèt nghÜa vô ®èi víi
nhµ níc. Môc tiªu lîi nhuËn chÝnh lµ cèt lâi cña sù tån t¹i l©u dµi ®èi víi doanh
nghiÖp.
* Doanh nghiÖp nhµ níc ho¹t ®éng c«ng Ých lµ doanh nghiÖp nhµ níc ho¹t
®éng s¶n xuÊt, cung øng dÞch vô c«ng céng theo c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ níc
hoÆc trùc tiÕp thùc hiÖn nhiÖm vô do nhµ níc giao. Doanh nghiÖp nhµ níc ho¹t
®éng c«ng Ých ho¹t ®éng trong mét sè lÜnh vùc nh: dîc phÈm, cÊp tho¸t níc, m«i
trêng ®« thÞ, in Ên, phôc vô quèc phßng, an ninh… §èi víi c¸c doanh nghiÖp nµy
ph¶i s¶n xuÊt hay cung øng dÞch vô theo chØ tiªu ph¸p lÖnh, gi¸ c¶ s¶n phÈm do
nhµ níc Ên ®Þnh, cã nh÷ng hµng ho¸ dÞch vô gi¸ b¸n thÊp h¬n gi¸ thµnh.
Trong thêi kú bao cÊp, doanh nghiÖp nhµ níc cã vai trß quyÕt ®Þnh ë tÊt c¶
c¸c lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ, lµ n¬i s¶n xuÊt vµ cung øng ®¹i bé phËn hµng ho¸
dÞch vô lµ bé phËn ®ãng gãp chñ yÒu cho ng©n s¸ch nhµ níc. HiÖn nay, sè lîng
®· gi¶m ®i kh¸ nhiÒu so víi thêi kú bao cÊp, song nh÷ng c¸c doanh nghiÖp nhµ
níc vÉn ph¸t huy ®îc vai trß cña m×nh trong nh÷ng ngµnh quan träng, ®Æc biÖt lµ
trong nÒn kinh tÕ doanh nghiÖp nhµ níc vÉn lµ bé phËn quan träng ®ãng gãp chñ
yÕu cho nguån thu ng©n s¸ch.
1.3. Kh¸i niÖm, b¶n chÊt cña hiÖu qu¶ kinh doanh.
Do ®iÒu kiÖn lÞch sö vµ gãc ®é nghiªn cøu kh¸c nhau nªn cã rÊt nhiÒu ®Þnh
nghÜa vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh.
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- Quan ®iÓm thø nhÊt: hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh lµ sù so s¸nh gi÷a ®Çu
vµo vµ ®Çu ra, gi÷a chi phÝ bá ra vµ kÕt qu¶ thu ®îc. Do ®ã, thíc ®o hiÖu qu¶ lµ
sù tiÕt kiÖm chi phÝ lao ®éng x· héi vµ tiªu chuÈn cña hiÖu qu¶ lµ viÖc tèi ®a hãa
kÕt qu¶ hoÆc tèi thiÓu hãa chi phÝ dùa trªn ®iÒu kiÖn nguån lùc s½n cã.
- Quan ®iÓm thø hai: hiÖu qu¶ kinh doanh lµ mét chØ tiªu so s¸nh biÓu hiÖn
møc ®é tiÕt kiÖm chi phÝ trong mét ®¬n vÞ kÕt qu¶ h÷u Ých vµ møc t¨ng khèi lîng
kÕt qu¶ h÷u Ých cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt vËt chÊt trong mét thêi kú, gãp phÇn lµm
t¨ng thªm lîi Ých cña x· héi cña nÒn kinh tÕ quèc d©n.
- Quan ®iÓm thø ba: HiÖu qña kinh doanh ph¶n ¸nh mèi quan hÖ t¬ng ph¶n
gi÷a khèi lîng c¸c kÕt qña kinh doanh ®¹t ®îc víi khèi lîng c¸c yÕu tè ®Çu vµo
®· tiªu tèn ®Ó ®¹t ®îc c¸c kÕt qu¶ ®ã.
Nh vËy, hiÖu qu¶ kinh doanh thÓ hiÖn tr×nh ®é sö dông c¸c yÕu tè cÇn thiÕt
tham gia vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh theo môc ®Ých nhÊt ®Þnh. HiÖu qña
kinh doanh kh«ng nh÷ng lµ thíc ®o ph¶n ¸nh tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý kinh
doanh mµ cßn lµ vÊn ®Ò sèng cßn cña doanh nghiÖp. Trong c¬ chÕ thÞ trêng,
doanh nghiÖp muèn tån t¹i ph¶i kinh doanh cã hiÖu qu¶, hiÖu qu¶ kinh doanh
cµng cao doanh nghiÖp cµng cã ®iÒu kiÖn më réng ph¸t triÓn kinh tÕ, ®æi míi
thiÕt bÞ, ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt tr×nh ®é c«ng nghÖ míi, c¶i thiÖn vµ
n©ng cao ®êi sèng ngêi lao ®éng.
- HiÖu qu¶ kinh doanh ®îc xem xÐt díi hai gãc ®é: HiÖu qu¶ tµi chÝnh vµ
hiÖu qña kinh tÕ - x· héi.
+ HiÖu qu¶ tµi chÝnh: lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é sö dông
c¸c nguån nh©n lùc, vËt lùc cña doanh nghiÖp ®Ó ®¹t ®îc kÕt qña cao nhÊt trong
qu¸ tr×nh kinh doanh víi chi phÝ bá ra Ýt nhÊt.
+ HiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi: lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh sù tham gia
®ãng gãp cña doanh nghiÖp vµo viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu x· héi cña nÒn kinh
tÕ quèc d©n.
ViÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ vÒ mÆt tµi chÝnh hay kinh tÕ - x· héi chØ mang tÝnh
chÊt t¬ng ®èi v× ngµy nay mét chØ tiªu còng cã hai mÆt cña hiÖu qu¶. HiÖu qña
tµi chÝnh mµ t¨ng lªn sÏ kÐo theo møc t¨ng cña hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi vµ ngîc
l¹i. Tuy nhiªn ph¶i ®¹t ®îc hiÖu qu¶ tµi chÝnh th× míi cã thÓ n©ng cao ®îc hiÖu
qu¶ kinh tÕ - x· héi, sau ®ã hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi l¹i ®¸p øng nh÷ng thµnh
qu¶ vµ kÝch thÝch lµm t¨ng hiÖu qu¶ tµi chÝnh. Mét doanh nghiÖp ®¹t ®îc hiÖu
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
qu¶ tµi chÝnh cao sÏ thùc hiÖn tèt nghÜa vô víi Nhµ níc, gãp phÇn n©ng cao c¬ së
vËt chÊt h¹ tÇng. Khi h¹ tÇng c¬ së tèt sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp ho¹t
®éng kinh doanh ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ tµi chÝnh cao.
HiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng kinh doanh ®îc ph¶n ¸nh chñ yÕu qua gi¸
mua vµo vµ gi¸ b¸n ra cßn hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt ph¶i quan
t©m ®Õn gi¸ c¶ gi÷a ®Çu vµo cña nguyªn vËt liÖu víi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. Nhng nh×n chung khi xÐt ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ
th× bÊt kÓ lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt hay doanh nghiÖp th¬ng nghiÖp, doanh
nghiÖp nhµ níc hay doanh nghiÖp t nh©n ®Òu quan t©m ®Õn mét môc tiªu: Lîi
nhuËn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh.
1.4. Mét sè chØ tiªu vµ tiªu chÝ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp
1.4.1. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh
C¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ thêng ®îc tÝnh b»ng tû sè gi÷a c¸c kÕt qña kinh
doanh vµ c¸c yÕu tè nguån lùc kinh doanh hiÖn cã hoÆc thùc tÕ ®· huy ®éng vµo
c¸c ho¹t ®éng kinh doanh trong mçi giai ®o¹n. Díi ®©y lµ mét sè chØ tiªu tÝnh
b×nh qu©n c¬ b¶n ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh.
Tríc hÕt lµ c¸c chØ tiªu tæng hîp:
HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh = §Çu ra - ®Çu vµo.
§Çu ra
HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh =
100%
§Çu vµo
1. C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng:
Doanh thu
- N¨ng suÊt lao ®éng =
Sè lao ®éng
Møc n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng doanh thu trung b×nh
cña mét ngêi lao ®éng.
Lîi nhuËn
- Doanh lîi lao ®éng =
Sè lao ®éng
ChØ tiªu nµy cho biÕt kh¶ n¨ng thu lîi trung b×nh cña mét ngêi lao ®éng.
2. C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông vèn:
Doanh thu
- N¨ng suÊt vèn =
Vèn kinh doanh
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng t¹o ra doanh thu cña 1 ®ång vèn bá ra
- HiÖu suÊt sö dông vèn lu ®éng
Lîi nhuËn
HiÖu suÊt sö dông vèn lu ®éng = Tæng vèn lu ®éng
ý nghÜa chØ tiªu: cø mét ®ång vèn lu ®éng t¹o ra n ®ång lîi nhuËn.
- HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh
Lîi nhuËn
HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh = Tæng vèn cè ®Þnh
ý nghÜa chØ tiªu: cø mét ®ång vèn cè ®Þnh t¹o ra n ®ång lîi nhuËn.
Lîi nhuËn
- Doanh lîi vèn =
Vèn kinh doanh
§©y lµ chØ tiªu quan träng, nã lµ chØ tiªu thùc ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lîi
cña 1 ®ång vèn bá ra. ChØ tiªu nµy lµ chØ tiªu tæng hîp ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n
xuÊt kinh doanh.
3. C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ c¸c yÕu tè ®a vµo sö dông.
Doanh thu
- N¨ng suÊt chi phÝ =
Chi phÝ
Ph¶n ¸nh møc thu vÒ cña mét ®ång chi phÝ
Lîi nhuËn
- Doanh lîi chi phÝ =
Chi phÝ
ChØ tiªu nµy cho biÕt kh¶ n¨ng sinh lîi cña 1 ®ång chi phÝ.
1.4.2. C¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh
Khi sö dông c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chung vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh
nghiÖp chóng ta vÉn thùc hiÖn viÖc so s¸nh ®Ó x¸c ®Þnh t¨ng gi¶m, cao thÊp. §ã
lµ c¸ch ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ë tr¹ng th¸i ®éng. Chóng ta cßn cã thÓ xem xÐt c¸ch
®¸nh gi¸ ë tr¹ng th¸i tÜnh.
§Ó ®Èy m¹nh ®æi míi vµ qu¶n lý cã hiÖu qu¶ ®èi víi c¸c lo¹i h×nh doanh
nghiÖp, ®Æc biÖt lµ víi c¸c doanh nghiÖp nhµ níc, ChÝnh phñ ®· ®a ra 6 tiªu chÝ
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
®Ó ®¸nh gi¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ níc ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ hay kh«ng, c¸c tiªu
chÝ ®îc ®¨ng trªn t¹p chÝ thêi b¸o kinh tÕ sè 31 quy ®Þnh mét doanh nghiÖp ®îc
coi lµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ khi héi ®ñ c¸c tiªu chuÈn sau:
- B¶o toµn vµ ph¸t triÓn ®îc vèn kinh doanh, trÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh
theo ®óng quy ®Þnh cña chÕ ®é hiÖn hµnh.
- Kinh doanh cã l·i, nép ®ñ tiÒn thu sö dông vèn vµ lËp ®ñ c¸c quü doanh
nghiÖp. Dù phßng tµi chÝnh, trî cÊp mÊt viÖc cho ngêi lao ®éng, ®Çu t ph¸t
triÓn, quü khen thëng, phóc lîi...
- Nép ®ñ c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n (tøc kh«ng cã nî qu¸ h¹n).
- Nép ®ñ tiÒn b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ cho ngêi lao ®éng theo luËt ®Þnh.
- Tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng tèi thiÕu ph¶i b»ng møc b×nh qu©n cña c¸c
doanh nghiÖp trªn cïng ®Þa bµn.
ChØ khi nµo ®¹t ®îc 6 tiªu chuÈn trªn th× mét chØ tiªu hiÖu qu¶ tæng hîp cã vai
trß næi bËt lµ møc doanh lîi chung míi lµ chØ tiªu thùc, kh«ng cã t×nh tr¹ng gi¶.
C¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng kh«ng cã hiÖu qu¶ khi kinh doanh thua lç tõ 2
n¨m liªn tôc trë lªn mµ tæng sè nî luü kÕ khã ®ßi, c¸c kho¶n gi¶m gi¸ tµi s¶n ®·
chiÕm trªn 3/4 vèn s¶n xuÊt kinh doanh vµ kh«ng cã thÞ trêng tiªu thô æn ®Þnh.
1.5. C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty.
HiÖu qu¶ kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp lµ mét chØ tiªu chÊt lîng tæng
hîp, nã cã liªn quan tíi tÊt c¶ c¸c mÆt trong ho¹t ®éng kinh doanh, do ®ã nã
chÞu t¸c ®éng bëi nhiÒu nh©n tè chñ quan vµ kh¸ch quan:
1.5.1. Nh©n tè chñ quan.
* Nh©n tè vÒ lùc lîng lao ®éng
Trong doanh nghiÖp, lùc lîng lao ®éng T¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn viÖc n©ng
cao hiÖu qu¶ kinh doanh. B»ng lao ®éng s¸ng t¹o cña con ngêi cã thÓ t¹o ra c«ng
nghÖ míi, thiÕt bÞ m¸y mãc míi, nguyªn vËt liÖu míi... cã hiÖu qu¶ h¬n hoÆc c¶i
tiÕn kü thuËt n©ng cao n¨ng suÊt hiÖu qu¶ kinh tÕ so víi tríc. Trong thùc tÕ m¸y
mãc hiÖn ®¹i ®Õn ®©u nÕu kh«ng cã con ngêi sö dông th× còng kh«ng thÓ ph¸t
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
huy ®îc t¸c dông. Ngîc l¹i nÕu cã m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i mµ con ngêi kh«ng
cã tr×nh ®é kü thuËt vµ tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý th× kh«ng nh÷ng kh«ng t¨ng ®îc
hiÖu qu¶ mµ cßn tèn kÐm chi phÝ b¶o dìng söa ch÷a v× sai lÇm, háng hãc do
kh«ng biÕt sö dông g©y ra.
* Nh©n tè vÒ vËn dông ®ßn bÈy kinh tÕ
Nh©n tè nµy cho phÐp doanh nghiÖp khai th¸c tíi møc tèi ®a tiÒm n¨ng vÒ
lao ®éng, t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ngêi, mäi kh©u vµ c¸c bé phËn trong doanh
nghiÖp ph¸t huy ®îc ®Çy ®ñ quyÒn chñ ®éng s¸ng t¹o trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kinh
* Nh©n tè kü thuËt vµ c«ng nghÖ
Nh©n tè nµy cho phÐp c¸c doanh nghiÖp n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt lîng vµ h¹
gi¸ thµnh s¶n phÈm, nhê ®ã mµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh, t¨ng vßng quay cña vèn
lu ®éng, t¨ng lîi nhuËn, b¶o ®¶m thùc hiÖn yªu cÇu quy luËt t¸i s¶n xuÊt më réng.
* Nh©n tè vÒ tæ chøc
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp nh©n tè nµy b¶o ®¶m cho d©y
chuyÒn s¶n xuÊt c©n ®èi, cho phÐp doanh nghiÖp khai th¸c tíi møc tèi ®a c¸c yÕu
tè vËt chÊt trong s¶n xuÊt nhê ®ã mµ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh.
* Nh©n tè vÒ qu¶n lý
Nh©n tè nµy t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp sö dông hîp lý vµ tiÕt kiÖm c¸c
yÕu tè vËt chÊt trong qu¸ tr×nh kinh doanh, gióp l·nh ®¹o doanh nghiÖp ®a ra
nh÷ng quyÕt ®Þnh chiÕn lîc kinh doanh cña doanh nghiÖp chÝnh x¸c, kÞp thêi t¹o
ra nh÷ng ®éng lùc to lín ®Ó khuyÕn khÝch s¶n xuÊt ph¸t triÓn.
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
1.5.2. Nhãm nh©n tè kh¸ch quan.
Lµ nh÷ng nh©n tè t¸c ®éng tõ bªn ngoµi cã ¶nh hëng tÝch cùc hay tiªu cùc
tíi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh mµ mçi doanh nghiÖp cÇn nç lùc øng phã cïng
víi sù trî gióp cña ChÝnh phñ hoÆc c¸c bé ngµnh cã liªn quan. Chóng ta cã thÓ
kh¸i qu¸t thµnh hai nhãm:
+ M«i trêng vÜ m«: Bao gåm c¸c yÕu tè vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn; ®iÒu kiÖn
vÒ d©n sè vµ lao ®éng; c¸c ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ, chÝnh s¸ch cña Nhµ níc; xu híng
ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi; t×nh h×nh ngo¹i th¬ng, ngo¹i hèi; c¸c tiÕn bé khoa häc
kü thuËt, c¸c ®iÒu kiÖn v¨n hãa x· héi cã liªn quan...
+ M«i trêng vi m«: Bao gåm c¸c yÕu tè g¾n liÒn víi tõng lo¹i doanh
nghiÖp nh thÞ trêng ®Çu vµo, thÞ trêng ®Çu ra...
ThÞ trêng ®Çu vµo: lµ thÞ trêng cung øng nguyªn vËt liÖu, ¶nh hëng trùc
tiÕp ®Õn s¶n lîng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp nªn ®ßi hái cã sù cung cÊp kÞp thêi
vµ ®¶m b¶o c¶ vÒ sè lîng, chÊt lîng vµ gi¸ c¶.
ThÞ trêng ®Çu ra: lµ thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm. Nã quyÕt ®Þnh s¶n lîng
tiªu thô, do ®ã quyÕt ®Þnh n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp. Muèn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ cao th× mçi
doanh nghiÖp cÇn thùc hiÖn nghiªn cøu, ph©n tÝch, dù ®o¸n chÝnh x¸c nhu cÇu thÞ
trêng ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p xö lý ®óng ®¾n, kÞp thêi.
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ch¬ng 2
Thùc tr¹ng kinh doanh cña C«ng ty Du lÞch vµ th¬ng
m¹i Than ViÖt Nam 2000 - 2002
2.1. Kh¸i qu¸t vÒ c«ng ty
2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn
Hoµ nhËp víi sù ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ níc, ®Æc
biÖt lµ tõ thang 10 n¨m 1995, khi chÝnh phñ quyÕt ®Þnh thµnh lËp Tæng c«ng ty
Than ViÖt Nam, nghµnh thna ®· thu hót ®îc nh÷ng kÕt qu¶ bíc ®Çu ®¸ng khÝch
lÖ vµ ®ang trªn ®êng t¹o ra cho m×nh nh÷ng tiÒn ®Ò ®Ó trë thµnh mét tËp ®oµn
kinh tÕ lín m¹nh cña níc nhµ. Bªn c¹nh ®ã, §¶ng vµ nhµ níc ta ®· kh¼ng ®Þnh,
du lÞch lµ mét ngµnh kinh tÕ quan träng trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi
cña ®Êt níc. ChÝnh s¸ch më cöa ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nhiÒu kh¸ch du
lÞch níc ngoµi vµo ViÖt Nam du lÞch vµ t×m kiÕm c¬ héi lµm ¨n, ®Çu t. Mét yÕu
tè quan träng lµ mäi ngµnh ph¶i cïng nhau gãp søc ®a du lÞch sang giai ®o¹n
ph¸t triÓn míi. NghÞ ®Þnh sè 27/CP, ngµy 06/05/1996 lµ v¨n b¶n ph¸p lý x¸c ®Þnh
vµ ñng hé chiÕn lîc kinh doanh ®a d¹ng, tæng hîp cña ngµnh than trªn nÒn c«ng
nghiÖp than. V¨n b¶n ®· qui ®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ ngµnh nghÒ kinh
doanh cña Tæng C«ng Ty Than ViÖt Nam, trong ®ã ®· cho phÐp Tæng C«ng Ty
Than ViÖt Nam ®îc hµnh nghÒ kinh doanh du lÞch b»ng mét C«ng Ty Du LÞch
Than ViÖt Nam. Cïng víi quyÕt ®Þnh sè 1381 Q§- H§QT ngµy 13/12/01 cña
H§QT Tæng c«ng ty Than ViÖt Nam vÒ viÖc ®æi tªn C«ng ty Du lÞch Than ViÖt
Nam thµnh C«ng ty Du lÞch vµ th¬ng m¹i Than ViÖt Nam. ViÖc thµnh lËp c«ng
ty, mét doanh nghiÖp nhµ níc h¹ch to¸n ®éc lËp, ®¬n vÞ thµnh viªn cña Than ViÖt
nam võa lµ ®iÒu kiÖn thùc tÕ thuËn lîi, võa lµ nhiÖm vô ®îc giao cÇn thùc hiÖn.
C«ng ty Du lÞch vµ th¬ng m¹i Than ViÖt Nam lµ doanh nghiÖp thµnh viªn
h¹ch to¸n ®éc lËp cña Tæng c«ng ty Than ViÖt Nam võa lµ doanh nghiÖp Nhµ níc C«ng ty cã t c¸ch ph¸p nh©n ®Çy ®ñ, thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc
lËp, cã con dÊu riªng, ®îc më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng phï hîp víi ph¬ng thøc
hach to¸n cña m×nh.
- Tªn c¬ quan: C«ng ty Du lÞch vµ th¬ng m¹i Than ViÖt Nam VTTC thuéc
Tæng c«ng ty Than ViÖt Nam.
- §Þa chØ: 226 Lª DuÈn.
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- §iÖn tho¹i: 5180079.
- Fax: 84- 48510413.
- Tµi kho¶n sè: 0011000381367.
- M· sè thuÕ: 0100101298
- Tæng sè ®Çu t ban ®Çu: 2.200.000.000 VN§
+ Vèn cè ®Þnh: 2.000.000.000 VN§
+ Vèn lu ®éng: 200.000.000 VN§
2.1.2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô chÝnh cña c«ng ty
- Kinh doanh l÷ hµnh Néi ®Þa vµ Quèc tÕ: Ký hîp ®ång víi c¸c ®¬n vÞ du
lÞch trong níc vµ quèc tÕ, víi c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc vµ c¸c ®Þa ph¬ng ®Ó khai
th¸c kh¸ch du lÞch, tæ chøc c¸c Tour du lÞch trän gãi cho kh¸ch trong níc vµ
kh¸ch quèc tÕ.
- Tæ chøc kinh doanh kh¸ch s¹n, v¨n phßng, c¨n hé cho thuª, nhµ hµng, vò
trêng, karaoke, khu vui ch¬i gi¶i trÝ vµ c¸c dÞch vô kÌm theo: th«ng tin liªn l¹c,
c¸c dÞch vô thÓ thao, v¨n ho¸, vËt lý trÞ liÖu, phôc håi chøc n¨ng vµ søc khoÎ...
- VËn chuyÓn du lÞch vµ c¸c dÞch vô liªn quan, s¶n xuÊt gia c«ng vµ chÕ
biÕn c¸c lo¹i hµng ho¸ kh¸c phôc vô du lÞch, kÓ c¶ ®å ¨n thøc uèng, kem vµ mäi
s¶n phÈm kh¸c cho xuÊt kh¶u vµ phôc vô du lÞch t¹i chç.
- Kinh doanh c¸c dÞch vô th¬ng m¹i, t vÊn, dÞch thuËt, híng dÉn du lÞch,
phôc vô héi nghÞ, tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o. Tæ chøc c¸c cöa hµng kinh doanh
phôc vô du kh¸ch.
- DÞch vô kiÒu hèi, ®æi tiÒn vµ c¸c cöa hµng mü nghÖ lu niÖm.
- Lµm thñ tôc xuÊt nhËp c¶nh cho du kh¸ch tõ níc ngoµi vµo ViÖt Nam vµ
doanh nh©n, du kh¸ch ViÖt Nam ®i ra níc ngoµi.
- Trùc tiÕp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng hãa phôc vô du lÞch.
- DÞch vô ®Çu t vµ ph¸t triÓn du lÞch.
- Ngoµi ra, C«ng ty du lÞch Than ViÖt Nam lµ nhiÖm vô lµ cÇu nèi, t¹o lËp
vµ ph¸t triÓn c¸c mèi quan hÖ h÷u nghÞ th¬ng m¹i gi÷a tæ chøc c«ng ®oµn Than
ViÖt Nam víi c¸c tæ chøc c«ng ®oµn Than c¸c níc kh¸c trªn thÕ giíi; c¸c HiÖp
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
héi vµ Tæ chøc du lÞch c«ng ®oµn quèc tÕ kh¸c ®Ó phôc vô cho sù më réng giao
lu quèc tÕ vµ gãp phÇn ®¾c lùc vµo sù ph¸t triÓn nãi chung.
2.1.3. Tæ chøc bé m¸y cña c«ng ty
* Qui m« cña doanh nghiÖp
C«ng ty gåm cã: Bé m¸y qu¶n lý ®iÒu hµnh toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt,
kinh doanh vµ dÞch vô cña toµn C«ng ty (gäi lµ c¬ quan C«ng ty) vµ hÖ thèng c¸c
®¬n vÞ thµnh viªn trùc thuéc C«ng ty, lµ c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp tham gia vµo qu¸
tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ dÞch vô, h¹ch to¸n phô thuéc C«ng ty ®ång thêi cã
t c¸ch ph¸p nh©n kh«ng ®Çy ®ñ, cã con dÊu riªng, ®îc më tµi kho¶n t¹i ng©n
hµng phï hîp víi ph¬ng thøc h¹ch to¸n ®îc ph©n cÊp cña C«ng ty t¹i ®Þa ph¬ng,
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ dÞch vô theo ®Ò ¸n riªng vµ theo kÕ ho¹ch cña
C«ng ty giao.
Nh vËy, trong ho¹t ®éng cña m×nh, C«ng ty sÏ cã h×nh tæ chøc vµ qu¶n lý ®îc ph©n thµnh hai cÊp:
- CÊp C«ng ty (c¬ quan C«ng ty) bao gåm: Ban gi¸m ®èc, c¸c phßng ban
tham mu, gióp viÖc.
- CÊp c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc, trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh
vµ dÞch vô, ho¹t ®éng theo ngµnh nghÒ ®îc ph©n c«ng vµ ph¸p luËt cho phÐp.
* Bé m¸y ®iÒu hµnh c«ng ty
Gåm cã Gi¸m ®èc, 2 ®Õn 3 Phã Gi¸m ®èc, c¸c phßng ban tham mu gióp
viÖc vµ v¨n phßng C«ng ty, cô thÓ:
- Gi¸m ®èc: n¾m quyÒn ®iÒu hµnh cao nhÊt, ®îc xem lµ chñ doanh nghiÖp
chÞu tr¸ch nhiÖm tríc Tæng C«ng ty, Nhµ níc vµ ph¸p luËt vÒ mäi ho¹t ®éng cña
C«ng ty theo chøc n¨ng vµ nhiÖm vô ®îc Tæng C«ng ty giao.
- Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch du lÞch: chÞu tr¸ch nhiÖm tríc Gi¸m ®èc C«ng ty,
cÊp trªn vµ ph¸p luËt vÒ mäi ho¹t ®éng vÒ du lÞch l÷ hµnh, c¸c dÞch vô du lÞch
kÌm theo nh; kh¸ch s¹n, nhµ hµng, vËn chuyÓn du lÞch...
- Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch th¬ng m¹i, xuÊt nhËp khÈu, hîp t¸c lao ®éng quèc
tÕ, s¶n xuÊt gia c«ng chÕ biÕn hµng ho¸, dÞch vô kiÇu hèi, vµng b¹c, nghiÖp vô
kinh tÕ chung...
- Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch ®Çu t, t vÊn ph¸t triÓn, thÞ trêng, ®Çu t x©y dùng c¬
b¶n, kinh doanh bÊt ®éng s¶n vµ dÞch vô tæng hîp kh¸c.
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- KÕ to¸n trëng: C«ng ty phô tr¸ch c«ng t¸c kÕ to¸n thèng kª theo qui ®Þnh
cña §iÒu lÖ kÕ to¸n trëngvµ ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª.
- C¸c phßng (ban) chøc n¨ng gåm: Tæ chøc hµnh chÝnh, Qu¶n lý du lÞch, kÕ
ho¹ch + §Çu t + xuÊt nhËp khÈu, kÕ to¸n thèng kª, cã s¬ ®å cô thÓ.
C¸c phßng ban chÞu sù ®iÒu hµnh trùc tiÕp cña c¸c Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch
c¸c lÜnh vùc vµ sù chØ ®¹o chung cña Gi¸m ®èc.
* C¸c ®¬n vÞ trùc thuéc, trùc tiÕp s¶n xuÊt kinh doanh vµ dÞch vô
- Trung t©m ®iÒu hµnh Du lÞch (lÜnh vùc ho¹t ®éng bao gåm du lÞch l÷ hµnh,
c¸c h×nh th¸i du lÞch kh¸c vµ c¸c dÞch vô du lÞch kÌm theo). Trong ho¹t ®éng
kinh doanh cña m×nh, Trung t©m ®iÒu hµnh du lÞch cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp ho¹t
®éng cña tÊt c¶ c¸c kh¸ch s¹n, nhµ hµng, vò trêng, khu du lÞch vµ dÞch vô tæng
hîp thuéc ngµnh Than, n»m ë mäi miÒn vµ khu vùc thµnh mét m¹ng líi lu tró,
vui ch¬i cho khachs du lÞch vµ nghØ ng¬i theo tour chän gãi.
- C¸c kh¸ch s¹n ho¹t ®éng theo chøc n¨ng, ngµnh nghÒ ®· ®îc nhµ níc qui
®Þnh cho ho¹t ®éng kh¸ch s¹n.
- Trung t©m xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ phôc vô du lÞch vµ kinh doanh phôc
vô kh¸ch
- XÝ nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ biÕn vµ kinh doanh hµng ho¸ dÞch vô du lÞch.
- Nhµ hµng: Kinh doanh ¨n uèng tæng hîp (QuÇn thÓ dÞch vô du lÞch)
- C«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm ®iÒu hµnh:
Kh¸ch s¹n Thanh LÞch H¹ Long - 297 Kim M· - QuËn Ba §×nh - TP. Hµ Néi.
Kh¸ch s¹n BiÓn §«ng - Khu Vên §µo - B·i Ch¸y - TP. H¹ Long - TØnh
Qu¶ng Ninh.
Kh¸ch s¹n V©n Long - CÈm Ph¶ - Qu¶ng Ninh.
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
s¬ ®å tæ chøc
Gi¸m ®èc c«ng ty
Phã Gi¸m
®èc phô
tr¸ch du
lÞch
Phã Gi¸m
®èc phô
tr¸ch th
¬ng m¹i
xuÊt nhËp
khÈu vµ
hîp t¸c
lao ®éng
quèc tÕ
Phßng Tæ
chøc Hµnh
chÝnh
Trung
t©m
®iÒu
hµnh
Du lÞch
Phßng
Qu¶n lý
Du lÞch
Kh¸ch
s¹n
Nhµ
hµng
Phã Gi¸m
®èc phô
tr¸ch
dÞch vô
®Çu t t
vÊn vµ
ph¸t triÓn
KÕ to¸n
trëng
Phßng KÕ
ho¹ch
§Çu t
xuÊt nhËp
khÈu
Phßng KÕ
to¸n
Thèng kª
XÝ
nghiÖp
s¶n
xuÊt
chÕ
biÕn
hµnG
hãa
(*)
Trung
t©m
XNK
hµng
hãa
phôc
vô Du
lÞch
Khu Du
lÞch vµ
DÞch vô
tæng
hîp
Ghi chó: (*) Kh¸ch s¹n trong s¬ ®å nµy lµ nh÷ng kh¸ch s¹n sÏ ®îc x©y míi.
C¸c kh¸ch s¹n hiÖn cã thuéc c¸c C«ng ty nh hiÖn nay kh«ng n»m trong c¬ cÊu tæ chøc cña
C«ng ty Du lÞch Than ViÖt Nam
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
* Chøc n¨ng, nhiÖm vô cô thÓ cña bé m¸y gióp viÖc
+ Phßng tæ chøc lao ®éng:
Tham mu vµ gióp cho Gi¸m ®èc trong lÜnh vùc c«ng t¸c tæ chøc nh©n sù,
c¸n bé, c«ng t¸c lao ®éng, tiÒn l¬ng, c«ng t¸c thanh tra kiÓm to¸n néi bé, c¸c
c«ng viÖc liªn quan ®Õn chÕ ®é cho ngêi lao ®éng theo Bé luËt lao ®éng vµ c¸c
vÊn ®Ò x· héi kh¸c. Phßng cã c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô nh sau:
- C«ng t¸c tæ chøc nh©n sù.
- C«ng t¸c lao ®éng tiÒn l¬ng.
- C¸c c«ng t¸c vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña ngêi lao ®éng.
- C«ng t¸c thanh tra, kiÓm to¸n.
+ Phßng hµnh chÝnh tæng hîp:
Tham mu, gióp viÖc cho gi¸m ®èc trong lÜnh vùc hµnh chÝnh, cã c¸c chøc
n¨ng nhiÖm vô :
Thay mÆt gi¸m ®èc, phã gi¸m ®è tiÕp kh¸ch vµ gi¶i quyÕt c«ng viÖc chung
mµ ®èi tîng, møc ®é cha cÇn ®Õn gi¸m ®èc, phã gi¸m ®èc gi¶i quyÕt vµ kh«ng
thuéc ph¹m vi chøc n¨ng c¸c phßng, ban kh¸c ph¶i gi¶i quyÕt.
Qu¶n lý theo dâi thi ®ua, khen thëng, tuyªn truyÒn, thÓ dôc thÓ thao.
- C«ng t¸c hµnh chÝnh ph¸p chÕ.
- C«ng t¸c v¨n phßng gi¸m ®èc.
+ Phßng tµi chÝnh - kÕ to¸n
Tham mu, gióp viÖc cho gi¸m ®èc trong lÜnh vùc c«ng t¸c tµi chÝnh, kÕ
to¸n, thèng kª cã c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô:
- C«ng t¸c kÕ to¸n tµi chÝnh.
- C«ng t¸c thèng kª.
+ Phßng kÕ ho¹ch - ®Çu t:
Tham mu, gióp viÖc cho gi¸m ®èc trong lÜnh vùc lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt
kinh doanh, kÕ ho¹ch ®Çu t ph¸t triÓn toµn c«ng ty, cã c¸c chøc n¨ng nhiÖm vô:
- KÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh.
- C«ng t¸c ®Çu t - x©y dùng.
+ Phßng th¬ng m¹i
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Tham mu, gióp viÖc cho gi¸m ®èc trong lÜnh vùc kinh doanh th¬ng m¹i, cã
c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô:
- Chñ ®éng t×m kiÕm khai th¸c ®¬n hµng kinh doanh trong vµ ngoµi níc.
- LËp ph¬ng ¸n cho tõng hîp ®ång dÞch vô kinh doanh tr×nh gi¸m ®èc phª
duyÖt, ®¶m b¶o ®óng luËt vµ cã hiÖu qu¶.
- So¹n th¶o hîp ®ång vµ thùc hiÖn hîp ®ång.
- Nghiªn cøu thÞ trêng, lµm tèt c«ng t¸c marketing trong vµ ngoµi níc nh»m
t¹o ra nh÷ng mÆt hµng chiÕn lîc, æn ®Þnh vµ cã hiÖu qu¶.
+ Phßng du lÞch
Tham mu, gióp viÖc cho gi¸m ®èc trong lÜnh vùc kinh doanh du lÞch, cã
chøc n¨ng nhiÖm vô:
- X©y dùng kÕ ho¹ch vµ c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn kÕ ho¹ch vÒ c«ng t¸c du
lÞch, l÷ hµnh trong vµ ngoµi níc.
- Trùc tiÕp tiÕn hµnh cã hiÖu qu¶ c«ng t¸c tiÕp thÞ, khai th¸c mäi nguån
kh¸ch du lÞch (trong vµ ngoµi ngµnh Than).
- Tæ chøc thùc hiÖn c¸c tour du lÞch phôc vô kh¸c khi ®· ký hîp ®ång, víi
môc tiªu lµ cã l·i cho tõng tour.
- Qu¶ng c¸o, qu¶ng b¸ du lÞch, lµm c¸c thñ tôc cho kh¸ch trong vµ ngoµi níc.
- TiÕp thÞ khai th¸c vµ kinh doanh xe vËn chuyÓn kh¸ch cã hiÖu qu¶.
- Lµm ®Çu mèi cho toµn c«ng ty trong c«ng t¸c du lÞch l÷ hµnh.
2.2. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty Du lÞch vµ Th¬ng m¹i
Than ViÖt Nam 2000 - 2002.
- C«ng t¸c kinh doanh du lÞch l÷ hµnh trong ba n¨m qua ®îc coi lµ vÊn ®Ò x¬ng sèng cña C«ng ty, do vËy C«ng ty ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p nh»n kiÖn toµn tæ
chøc vµ c«ng t¸c du lÞch ®· ®îc triÓn khai m¹nh mÏ tõ v¨n phßng C«ng ty ®Õn
c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc. Ký hîp ®ång vÒ nguyªn t¾c trao ®æi kh¸ch víi c¸c c«ng ty
du lÞch cña Trung Quèc( C«ng ty Trung L÷ Qu¶ng T©y, C«ng ty Kim Lan) vµ cña
Th¸i Lan( TËp ®oµn Success Group).
H×nh thµnh c¸c tæ vÒ kinh doanh du lÞch t¹i c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc nh tæ du lÞch
cña kh¸ch s¹n V©n Long, chi nh¸nh MiÒn Nam, chi nh¸nh Qu¶ng Ninh vµ t¸i lËp l¹i
®îc tr¹m ®ãn kh¸ch Trung Quèc t¹i Mãng C¸i. Ho¹t ®éng cña c¸c chi nh¸nh Qu¶ng
20
.DOC 
43 
62 
130 
