TCVN
TIÊU CHUẨN QUỐC GIA
TCVN 5687 : 2010
Xuất bản lần 1
THÔNG GIÓ - ĐIỀU HÒA KHÔNG KHÍ
TIÊU CHUẨN THIẾT KẾ
Ventilation-air conditioning Design standards
HÀ NỘI 2010
Thiết kế - thi công điều hòa chuyên nghiệp
2
[email protected] TCVN 5687:2010
Môc lôc
Trang
Lêi nãi ®Çu ...........................................................................................................................................5
1
Ph¹m vi ¸p dông..........................................................................Error! Bookmark not defined.
2
Tµi liÖu viÖn dÉn.......................................................................................................................... 7
3
Quy ®Þnh chung .......................................................................................................................... 8
4
C¸c ®iÒu kiÖn tÝnh to¸n ............................................................................................................... 9
4.1
Th«ng sè tÝnh to¸n (TSTT) cña kh«ng khÝ trong phßng ............................................................... 9
4.2
Th«ng sè tÝnh to¸n (TSTT) cña kh«ng khÝ ngoµi trêi .................................................................10
4.3
§é trong s¹ch cña kh«ng khÝ xung quanh vµ kh«ng khÝ trong phßng ........................................ 11
5
Th«ng giã - §iÒu hoµ kh«ng khÝ (TG-§HKK) ............................................................................ 11
5.1
Nh÷ng chØ dÉn chung .............................................................................................................. 7
5.2
C¸c lo¹i hÖ thèng th«ng giã-®iÒu hoµ kh«ng khÝ (TG-§HKK) ................................................... 9
5.3
VÞ trÝ ®Æt cöa lÊy kh«ng khÝ ngoµi (giã t¬i)............................................................................... 16
5.4
Lu lîng kh«ng khÝ ngoµi (giã t¬i) theo yªu cÇu vÖ sinh, lu lîng
kh«ng khÝ thæi vµo nãi chung vµ kh«ng khÝ tuÇn hoµn (giã håi) ................................................. 17
5.5
Tæ chøc th«ng giã-trao ®æi kh«ng khÝ ........................................................................................ 18
5.6
Th¶i khÝ (giã th¶i) ...................................................................................................................... 19
5.7
Läc s¹ch bôi trong kh«ng khÝ ....................................................................................................20
5.8
RÌm kh«ng khÝ (cßn gäi lµ mµn giã).......................................................................................... 20
5.9
Th«ng giã sù cè ....................................................................................................................... 21
5.10 ThiÕt bÞ TG-§HKK vµ quy c¸ch l¾p ®Æt ..................................................................................... 21
5.11 Gian m¸y TG-§HKK ................................................................................................................. 25
5.12 §êng èng dÉn kh«ng khÝ (®êng èng giã) .............................................................................. 27
6
B¶o vÖ chèng khãi khi háa ho¹n ............................................................................................... 30
7
CÊp l¹nh ...................................................................................................................................37
8
Sö dông nguån n¨ng lîng nhiÖt thø cÊp.................................................................................. 39
9
CÊp ®iÖn vµ tù ®éng hãa........................................................................................................... 41
10
C¸c gi¶i ph¸p cÊu t¹o kiÕn tróc cã liªn quan............................................................................. 44
3
Thiết kế - thi công điều hòa chuyên nghiệp
Phô lôc A (quy ®Þnh) TSTT cña kh«ng khÝ bªn trong nhµ dïng ®Ó thiÕt kÕ §HKK
®¶m b¶o ®iÒu kiÖn tiÖn nghi nhiÖt .............................................................................................38
Phô lôc B (quy ®Þnh) TSTT bªn ngoµi cho §HKK theo m (h/n¨m) hoÆc Kb® (%)...........................42
Phô lôc C (quy ®Þnh) TSTT cña kh«ng khÝ bªn ngoµi theo møc vît MV,% cña nhiÖt ®é kh«
vµ nhiÖt ®é ít dïng ®Ó thiÕt kÕ §HKK theo ASHRAE .............................................................62
Phô lôc D (quy ®Þnh) Giíi h¹n nång ®é cho phÐp cña hãa chÊt
vµ bôi trong kh«ng khÝ vïng lµm viÖc ........................................................................................73
Phô lôc E (quy ®Þnh) Ph©n lo¹i c¸c chÊt ®éc h¹i theo møc ®é nguy hiÓm .....................................93
Phô lôc F (quy ®Þnh) Tiªu chuÈn giã ngoµi (giã t¬i) theo yªu cÇu vÖ sinh
cho c¸c phßng ®îc §HKK tiÖn nghi ....................................................................................... 96
Phô lôc G (quy ®Þnh) Lu lîng giã ngoµi (giã t¬i) cho c¸c phßng ®îc th«ng giã c¬ khÝ .........100
Phô lôc H (quy ®Þnh) X¸c ®Þnh lu lîng vµ nhiÖt ®é kh«ng khÝ cÊp vµo phßng ........................... 101
Phô lôc I (quy ®Þnh) HÖ thèng th«ng giã cho c¸c phßng thÝ nghiÖm ............................................. 104
Phô lôc J (quy ®Þnh) CÊu kiÖn vµ VËt liÖu lµm ®êng èng dÉn giã ...............................................105
Phô lôc K (quy ®Þnh) KÝch thíc ngoµi tiÕt diÖn ngang cña èng giã b»ng kim lo¹i vµ
®é dµy yªu cÇu cña t«n dïng chÕ t¹o èng giã ........................................................................106
Phô lôc L (quy ®Þnh) TÝnh to¸n lu lîng khãi cÇn ph¶i th¶i khi cã ch¸y ...........................................
4
[email protected] TCVN 5687:2010
Lời nói đầu
TCVN 5687:2010 thay thế TCVN 5687:1992.
TCVN 5687:2010 do Trường Đại học Xây dựng biên soạn, Bộ Xây
dựng đề nghị, Tổng Cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thẩm
định, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.
5
Thiết kế - thi công điều hòa chuyên nghiệp
6
[email protected] TCVN 5687:2010
TIÊU CHUẨN QUỐC GIA
TCVN 5687:2010
Th«ng giã - điÒu hßa kh«ng khÝ Tiªu chuÈn thiÕt kÕ
Ventilation-air conditioning Design standards
1 Ph¹m vi ¸p dông
Tiªu chuÈn nµy ®îc ¸p dông khi thiÕt kÕ vµ l¾p ®Æt c¸c hÖ thèng th«ng giã - ®iÒu hßa kh«ng khÝ
(TG-§HKK) cho c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc nhµ ë, c«ng tr×nh c«ng céng vµ c«ng tr×nh c«ng nghiÖp.
Tiªu chuÈn nµy kh«ng ¸p dông cho c¸c lo¹i c«ng tr×nh vµ hÖ thèng sau ®©y:
HÖ thèng TG-§HKK cho hÇm tró Èn; cho c«ng tr×nh cã chøa vµ sö dông chÊt phãng x¹, chÊt ch¸y
næ, cã nguån ph¸t x¹ ion; cho hÇm má;
HÖ thèng lµm nãng, lµm l¹nh vµ xö lý bôi chuyªn dông, c¸c hÖ thèng thiÕt bÞ c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ
®iÖn, c¸c hÖ thèng vËn chuyÓn b»ng khÝ nÐn;
HÖ thèng sëi Êm trung t©m b»ng níc nãng hoÆc h¬i níc.
CHó THÝCH: §èi víi nh÷ng trêng hîp ®Æc biÖt cÇn sëi Êm th× hÖ thèng §HKK ®¶m nhiÖm chøc n¨ng nµy nh
ph¬ng ph¸p sëi Êm b»ng giã nãng hoÆc sëi Êm côc bé b»ng tÊm sëi ch¹y ga, tÊm sëi ®iÖn, dµn èng sëi
ngÇm sµn v.v... vµ ph¶i tu©n thñ c¸c yªu cÇu nªu trong c¸c Tiªu chuÈn liªn quan.
Khi thiÕt kÕ vµ l¾p ®Æt c¸c hÖ thèng nãi trªn cßn cÇn ph¶i b¶o ®¶m c¸c yªu cÇu nªu trong c¸c tiªu
chuÈn hiÖn hµnh kh¸c cã liªn quan.
2 Tµi liÖu viÖn dÉn
C¸c tµi liÖu viÖn dÉn sau lµ cÇn thiÕt khi ¸p dông tiªu chuÈn nµy. §èi víi c¸c tµi liÖu viÖn dÉn ghi n¨m
c«ng bè th× ¸p dông b¶n ®îc nªu. §èi víi c¸c tµi liÖu viÖn dÉn kh«ng ghi n¨m c«ng bè th× ¸p dông
phiªn b¶n míi nhÊt, bao gåm c¸c b¶n söa ®æi, bæ sung (nÕu cã).
TCVN 2622:1995, Phßng ch¸y, chèng ch¸y cho nhµ vµ c«ng tr×nh Yªu cÇu thiÕt kÕ
TCVN 3254:1989, An toµn ch¸y Yªu cÇu chung
TCVN 3288:1979, HÖ thèng th«ng giã Yªu cÇu chung vÒ an toµn
TCVN 5279:1990, An toµn ch¸y næ Bôi ch¸y Yªu cÇu chung
7
Thiết kế - thi công điều hòa chuyên nghiệp
TCVN 5937:2005, ChÊt lîng kh«ng khÝ Tiªu chuÈn chÊt lîng kh«ng khÝ xung quanh
TCVN 5938:2005, ChÊt lîng kh«ng khÝ Nång ®é tèi ®a cho phÐp cña mét sè chÊt ®éc h¹i trong
kh«ng khÝ xung quanh
TCVN 5939:2005, ChÊt lîng kh«ng khÝ Tiªu chuÈn khÝ th¶i c«ng nghiÖp ®èi víi bôi vµ c¸c chÊt v« c¬
TCVN 5940:2005, ChÊt lîng kh«ng khÝ Tiªu chuÈn khÝ th¶i c«ng nghiÖp ®èi víi mét sè chÊt h÷u c¬
TCXDVN 175:2005*, Møc ån cho phÐp trong c«ng tr×nh c«ng céng Tiªu chuÈn thiÕt kÕ
TCXD 232:1999*, HÖ thèng th«ng giã, ®iÒu hßa kh«ng khÝ vµ cÊp l¹nh ChÕ t¹o, l¾p ®Æt vµ nghiÖm thu
QCXDVN 02:2008/BXD, Quy chuÈn x©y dùng ViÖt Nam Sè liÖu ®iÒu kiÖn tù nhiªn dïng trong x©y
dùng PhÇn 1.
QCXDVN 05:2008/BXD, Quy chuÈn x©y dùng ViÖt Nam Nhµ ë vµ c«ng tr×nh c«ng céng An toµn
sinh m¹ng vµ søc kháe
QCXDVN 09:2005, Quy chuÈn x©y dùng ViÖt Nam C¸c c«ng tr×nh x©y dùng sö dông n¨ng lîng cã
hiÖu qu¶
Tiªu chuÈn VÖ sinh lao ®éng vÒ giíi h¹n nång ®é cho phÐp cña c¸c chÊt ®éc h¹i trong kh«ng khÝ vïng
lµm viÖc cña c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt do Bé Y tÕ ban hµnh n¨m 2002.
3
Quy ®Þnh chung
Khi thiÕt kÕ TG-§HKK ph¶i nghiªn cøu ¸p dông c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt, kÓ c¶ c¸c gi¶i ph¸p tæ
hîp gi÷a c«ng nghÖ vµ kÕt cÊu kiÕn tróc, nh»m b¶o ®¶m:
a) §iÒu kiÖn vi khÝ hËu vµ ®é trong s¹ch cña m«i trêng kh«ng khÝ tiªu chuÈn trong vïng lµm viÖc cña
c¸c phßng trong nhµ ë, nhµ c«ng céng vµ c¸c phßng hµnh chÝnh-sinh ho¹t cña nhµ c«ng nghiÖp (sau
®©y gäi t¾t lµ nhµ hµnh chÝnh-sinh ho¹t) theo c¸c Phô lôc A; Phô lôc F; Phô lôc G vµ TCVN
5937:2005;
b) §iÒu kiÖn vi khÝ hËu vµ ®é trong s¹ch cña m«i trêng kh«ng khÝ tiªu chuÈn trong vïng lµm viÖc cña
nhµ c«ng nghiÖp, phßng thÝ nghiÖm, kho chøa cña tÊt c¶ c¸c lo¹i c«ng tr×nh nªu trªn theo Phô lôc A;
Phô lôc D vµ Phô lôc G;
c) §é ån vµ ®é rung tiªu chuÈn ph¸t ra tõ c¸c thiÕt bÞ vµ hÖ thèng TG-§HKK, trõ hÖ thèng th«ng giã sù
cè vµ hÖ thèng tho¸t khãi theo TCXD 175:2005;
d) §iÒu kiÖn tiÕp cËn ®Ó söa ch÷a c¸c hÖ thèng TG-§HKK;
e) §é an toµn ch¸y næ cña c¸c hÖ thèng TG-§HKK theo TCVN 3254:1989 vµ TCVN 5279-90;
f) TiÕt kiÖm n¨ng lîng trong sö dông vµ vËn hµnh theo QCXDVN 09:2005.
Trong ®å ¸n thiÕt kÕ ph¶i Ên ®Þnh sè lîng nh©n viªn vËn hµnh c¸c hÖ thèng TG-§HKK.
8
[email protected] TCVN 5687:2010
Khi thiÕt kÕ c¶i t¹o vµ l¾p ®Æt l¹i thiÕt bÞ cho c¸c c«ng tr×nh nhµ c«ng nghiÖp, nhµ c«ng céng vµ
nhµ hµnh chÝnh- sinh ho¹t ph¶i tËn dông c¸c hÖ thèng TG-§HKK hiÖn cã trªn c¬ së kinh tÕ-kü
thuËt nÕu chóng ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu cña tiªu chuÈn.
ThiÕt bÞ TG-§HKK, c¸c lo¹i ®êng èng l¾p ®Æt trong c¸c phßng cã m«i trêng ¨n mßn hoÆc
dïng ®Ó vËn chuyÓn m«i chÊt cã tÝnh ¨n mßn ph¶i ®îc chÕ t¹o tõ vËt liÖu chèng ¨n mßn hoÆc
®îc phñ bÒ mÆt b»ng líp s¬n chèng rØ.
Ph¶i cã líp c¸ch nhiÖt trªn c¸c bÒ mÆt nãng cña thiÕt bÞ TG-§HKK ®Ó ®Ò phßng kh¶ n¨ng g©y
ch¸y c¸c lo¹i khÝ, h¬i, sol khÝ, bôi cã thÓ cã trong phßng víi yªu cÇu nhiÖt ®é mÆt ngoµi cña líp
c¸ch nhiÖt ph¶i thÊp h¬n 20% nhiÖt ®é bèc ch¸y cña c¸c lo¹i khÝ, h¬i ... nªu trªn.
CHó thÝch: Khi kh«ng cã kh¶ n¨ng gi¶m nhiÖt ®é mÆt ngoµi cña líp c¸ch nhiÖt ®Õn møc yªu cÇu nªu trªn th×
kh«ng ®îc bè trÝ c¸c lo¹i thiÕt bÞ ®ã trong phßng cã c¸c lo¹i khÝ h¬i dÔ bèc ch¸y.
CÊu t¹o líp b¶o «n ®êng èng dÉn kh«ng khÝ l¹nh vµ dÉn níc nãng/l¹nh ph¶i ®îc thiÕt kÕ vµ
l¾p ®Æt nh quy ®Þnh trong 8.2 vµ 8.3 cña TCXD 232:1999.
C¸c thiÕt bÞ TG-§HKK phi tiªu chuÈn, ®êng èng dÉn kh«ng khÝ vµ vËt liÖu b¶o «n ph¶i ®îc
chÕ t¹o tõ nh÷ng vËt liÖu ®îc phÐp dïng trong x©y dùng.
4 C¸c ®iÒu kiÖn tÝnh to¸n
Th«ng sè tÝnh to¸n (TSTT) cña kh«ng khÝ trong phßng
Khi thiÕt kÕ ®iÒu hoµ kh«ng khÝ (§HKK) nh»m ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn tiÖn nghi nhiÖt cho c¬ thÓ con
ngêi, TSTT cña kh«ng khÝ trong phßng ph¶i lÊy theo Phô lôc A tuú thuéc vµo tr¹ng th¸i nghØ ng¬i
tÜnh t¹i hay lao ®éng ë c¸c møc nhÑ, võa hoÆc nÆng.
§èi víi th«ng giã tù nhiªn vµ c¬ khÝ, vÒ mïa hÌ nhiÖt ®é tÝnh to¸n cña kh«ng khÝ bªn trong
phßng kh«ng ®îc vît qu¸ 3 oC so víi nhiÖt ®é cao nhÊt trung b×nh ngoµi trêi cña th¸ng nãng
nhÊt trong n¨m. VÒ mïa ®«ng nhiÖt ®é tÝnh to¸n cña kh«ng khÝ bªn trong phßng cã thÓ lÊy theo
Phô lôc A.
Trêng hîp th«ng giã tù nhiªn hoÆc c¬ khÝ nÕu kh«ng ®¶m b¶o ®îc ®iÒu kiÖn tiÖn nghi nhiÖt
theo Phô lôc A th× ®Ó bï vµo ®é gia t¨ng nhiÖt ®é cña m«i trêng cÇn t¨ng vËn tèc chuyÓn ®éng
cña kh«ng khÝ ®Ó gi÷ ®îc chØ tiªu c¶m gi¸c nhiÖt trong ph¹m vi cho phÐp. øng víi mçi 1 oC t¨ng
nhiÖt ®é cÇn t¨ng thªm vËn tèc giã tõ 0,5 m/s ®Õn 0,8 m/s, nhng kh«ng nªn vît qu¸
1,5 m/s ®èi víi nhµ d©n dông vµ 2,5 m/s ®èi víi nhµ c«ng nghiÖp.
NhiÖt ®é, ®é Èm t¬ng ®èi, vËn tèc giã vµ ®é trong s¹ch cña kh«ng khÝ bªn trong c¸c c«ng tr×nh
ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm, trång trät vµ b¶o qu¶n n«ng s¶n ph¶i ®îc ®¶m b¶o theo tiªu chuÈn
thiÕt kÕ x©y dùng vµ c«ng nghÖ ®èi víi nh÷ng c«ng tr×nh nªu trªn.
9
Thiết kế - thi công điều hòa chuyên nghiệp
Th«ng sè tÝnh to¸n (TSTT) cña kh«ng khÝ ngoµi trêi
TSTT cña kh«ng khÝ ngoµi trêi (sau ®©y gäi t¾t lµ TSTT bªn ngoµi) dïng ®Ó thiÕt kÕ th«ng giã
tù nhiªn vµ th«ng giã c¬ khÝ lµ nhiÖt ®é cao nhÊt trung b×nh cña th¸ng nãng nhÊt vÒ mïa hÌ hoÆc
nhiÖt ®é thÊp nhÊt trung b×nh cña th¸ng l¹nh nhÊt vÒ mïa ®«ng trong n¨m (xem QCXDVN
02:2008/BXD, Phụ lục Chương 2, B¶ng 2.3 vµ B¶ng 2.4).
TSTT bªn ngoµi dïng ®Ó thiÕt kÕ §HKK cÇn ®îc chän theo sè giê m, tÝnh theo ®¬n vÞ giê trªn
n¨m, cho phÐp kh«ng ®¶m b¶o chÕ ®é nhiÖt Èm bªn trong nhµ hoÆc theo hÖ sè b¶o ®¶m K b®.
TSTT bªn ngoµi cho thiÕt kÕ §HKK ®îc chia thµnh 3 cÊp: I, II vµ III.
CÊp I víi sè giê cho phÐp kh«ng ®¶m b¶o chÕ ®é nhiÖt Èm bªn trong nhµ lµ m = 35 h/n¨m, øng víi
hÖ sè b¶o ®¶m Kb® = 0,996 dïng cho hÖ thèng §HKK trong c¸c c«ng tr×nh cã c«ng dông ®Æc biÖt
quan träng;
CÊp II víi sè giê cho phÐp kh«ng ®¶m b¶o chÕ ®é nhiÖt Èm bªn trong nhµ lµ m = 150 h/n¨m ®Õn
200 h/n¨m, øng víi hÖ sè b¶o ®¶m Kb®= 0,983 ®Õn 0,977 dïng cho c¸c hÖ thèng §HKK ®¶m b¶o
®iÒu kiÖn tiÖn nghi nhiÖt vµ ®iÒu kiÖn c«ng nghÖ trong c¸c c«ng tr×nh cã c«ng dông th«ng thêng
nh c«ng së, cöa hµng, nhµ v¨n hãa-nghÖ thuËt, nhµ c«ng nghiÖp;
CÊp III víi sè giê cho phÐp kh«ng ®¶m b¶o chÕ ®é nhiÖt Èm bªn trong nhµ lµ m = 350 h/n¨m ®Õn
400 h/n¨m, øng víi hÖ sè b¶o ®¶m Kb® = 0,960 ®Õn 0,954 dïng cho c¸c hÖ thèng §HKK trong
c¸c c«ng tr×nh c«ng nghiÖp kh«ng ®ßi hái cao vÒ chÕ ®é nhiÖt Èm vµ khi TSTT bªn trong nhµ kh«ng
thÓ ®¶m b¶o ®îc b»ng th«ng giã tù nhiªn hay c¬ khÝ th«ng thêng kh«ng cã xö lý nhiÖt Èm.
TSTT bªn ngoµi dïng ®Ó thiÕt kÕ §HKK theo sè giê cho phÐp kh«ng ®¶m b¶o c hÕ ®é nhiÖt Èm
bªn trong nhµ (m) - xem Phô lôc B hoÆc cã thÓ tham kh¶o c¸ch chän TSTT bªn ngoµi theo møc
vît cña nhiÖt ®é kh« vµ nhiÖt ®é ít mµ Héi kü s Sëi Êm - CÊp l¹nh vµ §iÒu hoµ kh«ng khÝ Hoa
Kú (ASHRAE) ®· ¸p dông.
Sè liÖu vÒ møc vît MV% cña nhiÖt ®é kh« vµ nhiÖt ®é ít cña mét sè ®Þa ph¬ng ViÖt Nam- xem
Phô lôc C.
Trêng hîp riªng biÖt khi cã c¬ së kinh tÕ-kü thuËt x¸c ®¸ng cã thÓ chän TSTT bªn ngoµi
dïng ®Ó thiÕt kÕ §HKK theo sè giê cho phÐp kh«ng ®¶m b¶o chÕ ®é nhiÖt Èm bªn trong nhµ (m )
bÊt kú, nhng kh«ng ®îc thÊp h¬n cÊp III nªu trªn.
Chó thÝch:
1) Møc vît MV% cña nhiÖt ®é kh«/ít ®îc hiÓu lµ tû lÖ thêi gian trong n¨m cã nhiÖt ®é b»ng hoÆc cao h¬n trÞ
sè nhiÖt ®é ®· chän. Theo quy ®Þnh cña ASHRAE, vÒ mïa hÌ cÇn lµm l¹nh cã 3 møc vît ®îc Ên ®Þnh ®Ó
10
[email protected] TCVN 5687:2010
chän TSTT cho §HKK: 0,4% (t¬ng øng víi sè giê vît lµ 35 h/n¨m); 1% (t¬ng øng víi sè giê vît lµ 88 h/n¨m)
vµ 2% (t¬ng øng víi sè giê vît lµ 175 h/n¨m); vÒ mïa ®«ng cÇn sëi Êm cã 2 møc vît lµ 99,6% (t¬ng øng
víi sè giê vît lµ 8725 h/n¨m) vµ 99% (t¬ng øng víi sè giê vît lµ 8672 h/n¨m). NÕu quy møc vît MV ra hÖ sè
b¶o ®¶m Kb® , lÇn lît ta sÏ cã: VÒ mïa hÌ t¬ng øng víi 3 trÞ sè hÖ sè b¶o ®¶m lµ: Kb®=0,996; 0,990 vµ 0,980. VÒ
mïa ®«ng: Kb®=0,996 vµ 0,990.
2) Do ®iÒu kiÖn kh¸ch quan trong c¸c Phô lôc B vµ C hiÖn chØ cã sè liÖu cña 15 ®Þa ph¬ng ®¹i diÖn cho tất cả
7 vïng khÝ hËu (theo ph©n vïng khÝ hËu cña QCXDVN 02:2008/BXD). C¸c ®Þa ph¬ng kh¸c cã thÓ sÏ ®îc bæ
sung trong t¬ng lai. §èi víi c¸c ®Þa ph¬ng cha cã trong Phô lôc B vµ Phô lôc C t¹m thêi cã thÓ tham kh¶o sè
liÖu cho ë ®Þa ph¬ng l©n cËn; cã thÓ néi suy theo kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®Þa ph¬ng n»m liÒn kÒ hai bªn hoặc chọn
theo vïng khÝ hậu;
3) C¸c ®Þa ph¬ng miÒn Nam cã nhiÖt ®é trung b×nh n¨m trªn 25 oC (tõ §«ng Hµ trë vµo, trõ c¸c tØnh T©y Nguyªn)
lµ nh÷ng ®Þa ph¬ng ®îc xem nh kh«ng cã mïa ®«ng l¹nh. Mïa ®«ng ë ®©y chØ cã ý nghÜa lµ mïa cã khÝ hËu
m¸t mÎ h¬n mïa hÌ vµ còng cÇn biÕt TSTT ®Ó kiÓm tra qu¸ tr×nh §HKK vÒ mïa nµy cã cÇn tiÕp tôc cÊp l¹nh hay
kh«ng, hay chØ dïng kh«ng khÝ hßa trén råi lµm l¹nh ®o¹n nhiÖt, sau ®ã cÇn hoÆc kh«ng cÇn gia nhiÖt råi thæi
vµo phßng, thËm chÝ cã thÓ dïng hoµn toµn kh«ng khÝ ngoµi ®Ó thæi vµo phßng. V× vËy trong c¸c Phô lôc B vµ
Phô lôc C cã cho ®ñ TSTT cña c¶ hai mïa hÌ vµ ®«ng cho tÊt c¶ c¸c ®Þa ph¬ng cã trong Phô lôc.
§é trong s¹ch cña kh«ng khÝ xung quanh vµ kh«ng khÝ trong phßng
4.3.1
Nång ®é c¸c chÊt khÝ ®éc h¹i vµ bôi trong kh«ng khÝ xung quanh ph¶i tu©n thñ theo TCVN
5937:2005 vµ TCVN 5938:2005.
4.3.2
Nång ®é c¸c chÊt khÝ ®éc h¹i vµ bôi trong kh«ng khÝ vïng lµm viÖc cña c¸c ph ©n xëng
s¶n xuÊt ®îc lÊy theo Phô lôc D (do Bé Y tÕ ban hµnh n¨m 2002).
4.3.3
Nång ®é c¸c chÊt ®éc h¹i trong kh«ng khÝ cÊp vµo nhµ t¹i c¸c miÖng thæi giã ph¶i nhá h¬n
hoÆc b»ng 30% nång ®é giíi h¹n cho phÐp bªn trong nhµ nh quy ®Þnh trong 4.3.2 ®èi v íi c¬ së
s¶n xuÊt vµ ph¶i b»ng nång ®é cho phÐp cña kh«ng khÝ xung quanh nh quy ®Þnh trong 4.3.1 ®èi
víi nhµ ë vµ nhµ c«ng céng.
4.3.4
Nång ®é giíi h¹n an toµn ch¸y næ cña c¸c chÊt khÝ trong phßng ph¶i ®îc quy vÒ ®iÒu kiÖn
TSTT bªn ngoµi dïng cho thiÕt kÕ TG-§HKK vµ phï hîp víi TCVN 3254:1989 vµ TCVN 5279:1990.
5 Th«ng giã - ®iÒu hoµ kh«ng khÝ (TG-§HKK)
Nh÷ng chØ dÉn chung
CÇn tËn dông th«ng giã tù nhiªn, th«ng giã xuyªn phßng vÒ mïa hÌ trong nhµ c«ng nghiÖp,
nhµ c«ng céng vµ nhµ ë, ®ång thêi cã biÖn ph¸p tr¸nh giã lïa vÒ mïa ®«ng.
§èi víi nhµ nhiÒu tÇng (cã hoÆc kh«ng cã hÖ thèng §HKK) cÇn u tiªn thiÕt kÕ èng ®øng tho¸t
khÝ cho bÕp vµ khu vÖ sinh riªng biÖt víi søc hót c¬ khÝ (qu¹t hót). Khi nhµ cã chiÒu cao díi 5
tÇng cã thÓ ¸p dông hÖ thèng hót tù nhiªn b»ng ¸p suÊt nhiÖt hoÆc ¸p suÊt giã (chôp hót tù
11
Thiết kế - thi công điều hòa chuyên nghiệp
nhiªn). Trêng hîp kh«ng thÓ bè trÝ èng ®øng tho¸t khÝ lªn trªn m¸i nhµ th× ph¶i tu©n thñ nh quy
®Þnh trong 5.6.2.
Th«ng giã tù nhiªn trong nhµ c«ng nghiÖp cã nhiÖt thõa (ph©n xëng nãng) cÇn ®îc tÝnh to¸n
theo ¸p suÊt nhiÖt øng víi chªnh lÖch nhiÖt ®é kh«ng khÝ bªn trong vµ bªn ngoµi nh quy ®Þnh
trong 4.1.2 vµ 4.2.1, cã kÓ ®Õn møc t¨ng nhiÖt ®é theo chiÒu cao cña ph©n xëng.
Khi tÝnh to¸n th«ng giã tù nhiªn cÇn kÓ ®Õn t¸c ®éng cña th«ng giã c¬ khÝ (n Õu cã).
Th«ng giã tù nhiªn trong nhµ c«ng nghiÖp kh«ng cã nhiÖt thõa (ph©n xëng nguéi) cÇn ®îc
tÝnh to¸n theo t¸c ®éng cña giã. VËn tèc giã tÝnh to¸n lÊy theo vËn tèc giã trung b×nh cña th¸ng
tiªu biÓu mïa hÌ hoÆc mïa ®«ng trong QCXDVN 02:2008/BXD.
Th«ng giã c¬ khÝ cÇn ®îc ¸p dông khi:
a) C¸c ®iÒu kiÖn vi khÝ hËu vµ ®é trong s¹ch cña kh«ng khÝ trong nhµ kh«ng thÓ ®¹t ®îc b»ng th«ng
giã tù nhiªn;
b) Kh«ng thÓ tæ chøc th«ng giã tù nhiªn do gian phßng hoÆc kh«ng gian kiÕn tróc n»m ë vÞ trÝ kÝn khuÊt,
trong ®ã cã c¸c lo¹i tÇng hÇm.
Cã thÓ ¸p dông biÖn ph¸p th«ng giã hçn hîp, trong ®ã cã sö dông mét phÇn søc ®Èy tù nhiªn ®Ó cÊp
vµ th¶i giã.
Th«ng giã c¬ khÝ kh«ng lµm l¹nh hoÆc cã xö lý lµm l¹nh kh«ng khÝ b»ng c¸c ph¬ng ph¸p ®¬n
gi¶n nh dïng níc ngÇm, lµm l¹nh ®o¹n nhiÖt (phun níc tuÇn hoµn) cÇn ®îc ¸p dông cho
cabin cÇu trôc trong c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt cã nhiÖt thõa lín h¬n 25 W/m 2 hoÆc khi cã bøc x¹
nhiÖt víi cêng ®é lín h¬n 140 W/m 2.
NÕu vïng kh«ng khÝ xung quanh cabin cÇu trôc cã chøa c¸c lo¹i h¬i khÝ ®éc h¹i víi nång ®é vît
qu¸ giíi h¹n cho phÐp th× ph¶i tæ chøc th«ng giã b»ng kh«ng khÝ ngoµi (giã t¬i, giã ngoµi).
C¸c phßng ®Öm cña nhµ s¶n xuÊt thuéc cÊp nguy hiÓm ch¸y næ A vµ B (xem TCVN 2622:1995 Phô lôc B) cã to¶ h¬i khÝ ®éc h¹i, còng nh c¸c phßng cã to¶ c¸c chÊt ®éc h¹i lo¹i 1 vµ lo¹i 2
(xem Phô lôc E) ph¶i ®îc cÊp giã t¬i.
Th«ng giã c¬ khÝ thæi-hót hoÆc th«ng giã c¬ khÝ hót cÇn ®îc ¸p dông cho c¸c hè s©u 0,5 m
trë lªn, còng nh cho c¸c m¬ng kiÓm tra ®îc sö dông thêng xuyªn h»ng ngµy trong c¸c phßng
s¶n xuÊt thuéc cÊp nguy hiÓm ch¸y næ A vµ B hoÆc c¸c phßng cã to¶ khÝ, h¬i, sol khÝ ®éc h¹i
nÆng h¬n kh«ng khÝ.
Qu¹t trÇn vµ qu¹t c©y ®îc ¸p dông bæ sung cho hÖ thèng th«ng giã thæi vµo nh»m t¨ng vËn
tèc chuyÓn ®éng cña kh«ng khÝ vÒ mïa nãng t¹i c¸c vÞ trÝ lµm viÖc hoÆc trong c¸c phßng:
a) Nhµ c«ng céng, nhµ hµnh chÝnh-sinh ho¹t;
b) Ph©n xëng s¶n xuÊt cã bøc x¹ nhiÖt víi cêng ®é trªn 140 W/m2.
12
[email protected] TCVN 5687:2010
MiÖng thæi hoa sen b»ng kh«ng khÝ ngoµi (giã t¬i) t¹i c¸c vÞ trÝ lµm viÖc cè ®Þnh cÇn ® îc ¸p
dông cho c¸c trêng hîp:
a) Cã bøc x¹ nhiÖt víi cêng ®é vît qu¸ 140 W/m2;
b) Cho c¸c qu¸ tr×nh c«ng nghÖ hë cã to¶ h¬i khÝ ®éc h¹i mµ kh«ng cã ®iÒu kiÖn che ch¾n hoÆc kh«ng
thÓ tæ chøc th«ng giã hót th¶i côc bé, ®ång thêi ph¶i cã biÖn ph¸p tr¸nh lan to¶ h¬i khÝ ®éc h¹i ®Õn c¸c
vÞ trÝ lµm viÖc kh¸c trong ph©n xëng.
Trong c¸c ph©n xëng nÊu, ®óc, c¸n kim lo¹i ®îc th«ng giã tù nhiªn, cã thÓ ¸p dông miÖng thæi hoa
sen b»ng kh«ng khÝ trong phßng cã lµm m¸t hoÆc kh«ng lµm m¸t b»ng níc tuÇn hoµn.
C¸c lo¹i hÖ thèng th«ng giã-®iÒu hoµ kh«ng khÝ (TG-§HKK)
HÖ thèng ®iÒu hoµ kh«ng khÝ (§HKK) côc bé chñ yÕu ®îc sö dông cho c¸c c¨n hé trong nhµ
ë, phßng ë kh¸ch s¹n hoÆc tõng phßng lµm viÖc riªng biÖt cña nhµ hµnh chÝnh -sinh ho¹t, khi hÖ sè
sö dông ®ång thêi t¬ng ®èi thÊp.
CÇn khuyÕn khÝch ¸p dông hÖ thèng §HKK trung t©m níc cho nhµ chung c, nhµ hµnh chÝnh-sinh
ho¹t hoÆc kh¸ch s¹n cã diÖn tÝch sö dông tõ 2 000 m2 trë lªn víi môc ®Ých gi¶m thiÓu viÖc l¾p ®Æt c¸c
bé ngoµi (Outdoor Unit) ®Ó kh«ng lµm ¶nh hëng ®Õn mü quan mÆt ngoµi cña c«ng tr×nh. Trong trêng
hîp nµy, hÖ thèng ph¶i ®îc trang bÞ c¸c ph¬ng tiÖn ®ãng më c¸c phô t¶i mét c¸ch linh ho¹t vµ ®ång
hå ®o lîng níc l¹nh/nãng tiªu thô cña tõng hé tiªu dïng.
Khi sö dông hÖ thèng §HKK VRF (Variable Refrigeration Flow) cho nhµ chung c cao tÇng, cho c¸c
phßng cã søc chøa ®«ng ngêi cÇn ®Æc biÖt chó ý ®iÒu kiÖn an toµn liªn quan ®Õn quy ®Þnh trong 7.4
c), còng nh tÝnh n¨ng sö dông cña hÖ thèng nµy.
HÖ thèng §HKK trung t©m khÝ víi bé xö lý nhiÖt Èm AHU (Air Handling Unit) cÇn ®îc ¸p dông
®èi víi c¸c phßng cã søc chøa ®«ng ngêi nh phßng häp, phßng kh¸n gi¶ nhµ h¸t, r¹p chiÕu
bãng v...v...
C¸c hÖ thèng §HKK trung t©m lµm viÖc liªn tôc ngµy-®ªm vµ quanh n¨m phôc vô cho ®iÒu
kiÖn tiÖn nghi vi khÝ hËu bªn trong nhµ ph¶i ®îc thiÕt kÕ víi Ýt nhÊt 2 m¸y §HKK. Khi 1 m¸y gÆp
sù cè, m¸y cßn l¹i ph¶i ®ñ kh¶ n¨ng b¶o ®¶m ®iÒu kiÖn vi khÝ hËu bªn trong nhµ vµ kh«ng thÊp
h¬n 50% lu lîng trao ®æi kh«ng khÝ.
HÖ thèng TG chung vµ §HKK víi lu lîng ®iÒu chØnh tù ®éng phô thuéc vµo sù thay ®æi cña
nhiÖt thõa, Èm thõa vµ lîng h¬i khÝ ®éc h¹i cÇn ®îc thiÕt kÕ trªn c¬ së kinh tÕ -kü thuËt x¸c
®¸ng.
C¸c hÖ thèng TG-§HKK ph¶i ®îc thiÕt kÕ riªng biÖt cho tõng nhãm phßng cã cÊp nguy hiÓm
ch¸y næ kh¸c nhau khi chóng cïng n»m trong mét khu vùc phßng chèng ch¸y næ.
13
Thiết kế - thi công điều hòa chuyên nghiệp
Nh÷ng phßng cïng cÊp nguy hiÓm ch¸y næ kh«ng ®îc ng¨n c¸ch bëi têng ng¨n chèng ch¸y, hoÆc cã
têng ng¨n dï lµ chèng ch¸y nhng cã lç më th«ng nhau víi diÖn tÝch tæng céng trªn 1 m2 ®îc xem
nh mét phßng.
Cã thÓ thiÕt kÕ hÖ thèng TG-§HKK chung cho c¸c nhãm phßng sau ®©y:
a) C¸c phßng ë;
b) C¸c phßng phôc vô cho ho¹t ®éng c«ng céng, nhµ hµnh chÝnh-sinh ho¹t vµ nhµ c«ng nghiÖp thuéc
cÊp nguy hiÓm ch¸y næ E;
c) C¸c phßng s¶n xuÊt thuéc cÊp nguy hiÓm ch¸y næ A hoÆc B n»m trªn kh«ng qu¸ 3 tÇng nhµ liÒn kÒ
nhau;
d) C¸c phßng s¶n xuÊt cïng mét trong cÊp nguy hiÓm ch¸y næ C, D hoÆc E;
e) C¸c phßng kho trong cïng mét cÊp nguy hiÓm ch¸y næ A, B hoÆc C n»m trªn kh«ng qu¸ 3 tÇng nhµ
liÒn kÒ nhau.
Cã thÓ thiÕt kÕ hÖ thèng TG-§HKK chung cho tæ hîp mét sè phßng cã c«ng dông kh¸c nhau
sau ®©y khi nhËp c¸c phßng thuéc nhãm kh¸c cã diÖn tÝch kh«ng lín h¬n 200 m 2:
a) Phßng ë vµ phßng hµnh chÝnh-sinh ho¹t hoÆc phßng s¶n xuÊt víi ®iÒu kiÖn trªn ®êng èng gãp ph©n
phèi giã ®Õn c¸c phßng cã c«ng dông kh¸c nhau cã l¾p van ng¨n löa;
b) Phßng s¶n xuÊt thuéc cÊp nguy hiÓm ch¸y næ D vµ E víi c¸c phßng hµnh chÝnh -sinh ho¹t (trõ c¸c
phßng tËp trung ®«ng ngêi);
c) Phßng s¶n xuÊt thuéc cÊp nguy hiÓm ch¸y næ A, B hoÆc C víi c¸c phßng s¶n xuÊt thuéc cÊp nguy
hiÓm ch¸y næ bÊt kú kh¸c, kÓ c¶ c¸c phßng kho (trõ c¸c phßng tËp trung ®«ng ngêi) víi ®iÒu kiÖn trªn
®êng èng gãp ph©n phèi giã ®Õn c¸c phßng cã c«ng dông kh¸c nhau cã l¾p van ng¨n löa.
HÖ thèng TG-§HKK riªng biÖt cho mét phßng ®îc phÐp thiÕt kÕ khi cã ®ñ c¬ së kinh tÕ-kü
thuËt.
HÖ thèng hót côc bé ph¶i ®îc thiÕt kÕ sao cho nång ®é c¸c chÊt ch¸y næ trong khÝ th¶i kh«ng
vît qu¸ 50% giíi h¹n díi cña nång ®é b¾t löa ë nhiÖt ®é khÝ th¶i.
HÖ thèng TG c¬ khÝ thæi vµo cho nhµ c«ng nghiÖp lµm viÖc trªn 8 h hµng ngµy ë nh÷ng ®Þa
ph¬ng cã mïa ®«ng l¹nh cÇn ®îc thiÕt kÕ kÕt hîp víi sëi Êm b»ng giã nãng.
C¸c hÖ thèng TG chung trong nhµ c«ng nghiÖp, nhµ hµnh chÝnh-sinh ho¹t kh«ng cã ®iÒu kiÖn
th«ng giã tù nhiªn, nhÊt lµ c¸c tÇng hÇm,
cÇn ®îc thiÕt kÕ víi Ýt nhÊt 2 qu¹t thæi vµ/hoÆc
2 qu¹t hót víi lu lîng mçi qu¹t kh«ng nhá h¬n 50% lu lîng th«ng giã.
Cã thÓ thiÕt kÕ 1 hÖ thèng thæi vµ 1 hÖ thèng hót nhng ph¶i cã qu¹t dù phßng.
C¸c hÖ thèng côc bé hót th¶i khÝ ®éc h¹i lo¹i 1 vµ 2 ph¶i cã 1 qu¹t dù phßng cho mçi hÖ thèng
hoÆc cho tõng nhãm 2 hÖ thèng nÕu khi qu¹t ngõng ho¹t ®éng mµ kh«ng thÓ dõng thiÕt bÞ c«ng
14
[email protected] TCVN 5687:2010
nghÖ vµ nång ®é khÝ ®éc h¹i trong phßng cã kh¶ n¨ng t¨ng cao h¬n nång ®é cho phÐp trong ca
lµm viÖc.
Cã thÓ kh«ng cÇn l¾p ®Æt qu¹t dù phßng nÕu viÖc h¹ nång ®é khÝ ®éc h¹i xuèng díi møc cho phÐp cã
thÓ thùc hiÖn ®îc nhê hÖ thèng TG sù cè lµm viÖc tù ®éng - xem 9.13 f).
HÖ thèng TG c¬ khÝ hót th¶i chung trong c¸c phßng thuéc cÊp nguy hiÓm ch¸y næ A vµ B ph¶i
®îc thiÕt kÕ víi mét qu¹t dù phßng (cho tõng hÖ thèng hoÆc cho mét sè hÖ thèng) cã lu lîng
®¶m b¶o cho nång ®é h¬i khÝ ®éc h¹i vµ bôi trong phßng kh«ng vît qu¸ 10% giíi h¹n díi cña
nång ®é b¾t löa cña c¸c lo¹i h¬i khÝ ®ã.
Kh«ng cÇn ®Æt qu¹t dù phßng trong nh÷ng trêng hîp sau:
a) NÕu hÖ thèng TG chung ngõng ho¹t ®éng cã thÓ cho ngõng lµm viÖc thiÕt bÞ c«ng nghÖ cã liªn quan
vµ chÊm døt nguån ph¸t sinh h¬i, khÝ, bôi ®éc h¹i;
b) NÕu trong phßng cã hÖ thèng TG sù cè víi lu lîng ®ñ ®Ó ®¶m b¶o nång ®é c¸c chÊt h¬i, khÝ, bôi
dÔ ch¸y næ kh«ng vît qu¸ 10% giíi h¹n díi cña nång ®é b¾t löa cña chóng.
C¸c hÖ thèng hót côc bé ®Ó th¶i khÝ ®éc h¹i vµ c¸c hçn hîp dÔ ch¸y næ ph¶i ®îc thiÕt kÕ
riªng biÖt víi hÖ thèng TG chung, nh quy ®Þnh trong 5.2.9.
Cã thÓ nèi hÖ thèng hót th¶i khÝ ®éc h¹i côc bé vµo hÖ thèng TG hót chung lµm viÖc liªn tôc ngµy®ªm khi cã qu¹t dù phßng vµ kh«ng cÇn xö lý khÝ tríc khi th¶i ra khÝ quyÓn.
HÖ thèng TG hót chung trong c¸c phßng thuéc cÊp nguy hiÓm ch¸y næ C, D, E cã nhiÖm vô
hót th¶i khÝ trong khu vùc 5 m chung quanh thiÕt bÞ chøa chÊt ch¸y næ, mµ ë ®ã cã kh¶ n¨ng h×nh
thµnh hçn hîp ch¸y næ th× ph¶i ®îc thiÕt kÕ riªng biÖt víi c¸c hÖ thèng TG kh¸c cña c¸c phßng
®ã.
HÖ thèng hoa sen kh«ng khÝ cÊp giã vµo c¸c vÞ trÝ lµm viÖc cã bøc x¹ nhiÖt cÇn ®îc thiÕt kÕ
riªng biÖt víi c¸c hÖ thèng TG kh¸c.
HÖ thèng cÊp kh«ng khÝ ngoµi (giã t¬i) vµo mét hoÆc nhiÒu phßng ®Öm cña c¸c phßng s¶n
xuÊt thuéc cÊp nguy hiÓm ch¸y næ A vµ B ph¶i ®îc thiÕt kÕ riªng biÖt víi c¸c hÖ thèng TG kh¸c
vµ ph¶i cã qu¹t dù phßng.
Cã thÓ cÊp giã t¬i vµo phßng ®Öm cña mét hoÆc nhãm c¸c phßng s¶n xuÊt hoÆc phßng ®Öm cña gian
m¸y th«ng giã thuéc cÊp nguy hiÓm ch¸y næ A vµ B tõ hÖ thèng TG thæi vµo (kh«ng tuÇn hoµn) cña c¸c
phßng s¶n xuÊt ®ã (A vµ B) hoÆc tõ hÖ thèng th«ng giã thæi vµo (kh«ng tuÇn hoµn) cña c¸c phßng s¶n
xuÊt thuéc cÊp nguy hiÓm ch¸y næ C, D vµ E víi ®iÒu kiÖn cã van tù ®éng kho¸ ®êng èng giã vµo cña
c¸c phßng nãi trªn khi cã ho¶ ho¹n, ®ång thêi ph¶i cã qu¹t dù phßng ®¶m b¶o ®ñ lu lîng trao ®æi
kh«ng khÝ.
C¸c hÖ thèng hót côc bé ph¶i ®îc thiÕt kÕ riªng biÖt cho tõng chÊt hoÆc tõng nhãm c¸c chÊt
h¬i khÝ ®éc h¹i to¶ ra tõ c¸c thiÕt bÞ c«ng nghÖ nÕu nhËp chung chóng cã thÓ t¹o thµnh hçn hîp
15
Thiết kế - thi công điều hòa chuyên nghiệp
ch¸y næ hoÆc hçn hîp cã tÝnh ®éc h¹i cao h¬n. Trong phÇn thiÕt kÕ c«ng nghÖ ph¶i nªu râ kh¶
n¨ng nhËp chung c¸c hÖ thèng hót côc bé ®Ó hót th¶i c¸c chÊt cã kh¶ n¨ng ch¸y næ hoÆc ®éc h¹i
vµo cïng mét hÖ thèng.
HÖ thèng TG hót chung trong c¸c phßng kho cã to¶ h¬i khÝ ®éc h¹i cÇn ®îc thiÕt kÕ víi søc
hót c¬ khÝ (qu¹t hót). NÕu c¸c chÊt khÝ ®éc h¹i thuéc lo¹i 3 vµ lo¹i 4 (Ýt nguy hiÓm) vµ nhÑ h¬n
kh«ng khÝ th× cã thÓ ¸p dông th«ng giã tù nhiªn hoÆc trang bÞ hÖ thèng th«ng giã c¬ khÝ dù phßng
cã lu lîng ®¶m b¶o béi sè trao ®æi kh«ng khÝ yªu cÇu vµ cã b¶n ®iÒu khiÓn t¹i chç ngay t¹i cöa
vµo.
HÖ thèng hót côc bé ®èi víi c¸c chÊt ch¸y cã kh¶ n¨ng l¾ng ®äng hoÆc ngng tô trªn ®êng
èng còng nh trªn thiÕt bÞ th«ng giã cÇn ®îc thiÕt kÕ riªng biÖt cho tõng phßng hoÆc tõng ®¬n vÞ
thiÕt bÞ.
HÖ thèng th«ng giã hót thæi chung b»ng c¬ khÝ cña gian phßng cã thÓ ®¶m nhiÖm viÖc th«ng
giã cho c¸c hè s©u hoÆc m¬ng kiÓm tra n»m trong phßng ®ã (xem 5.1.8).
VÞ trÝ ®Æt cöa lÊy kh«ng khÝ ngoµi (giã t¬i)
Cöa lÊy kh«ng khÝ ngoµi cña hÖ thèng th«ng giã c¬ khÝ còng nh cöa sæ hoÆc lç th«ng giã ®Ó
më dïng cho th«ng giã tù nhiªn ph¶i ®îc bè trÝ t¹i nh÷ng vïng kh«ng cã dÊu hiÖu « nhiÔm cña
kh«ng khÝ bªn ngoµi, ®Æc biÖt lµ « nhiÔm mïi.
Nång ®é c¸c chÊt « nhiÔm (kÓ c¶ nång ®é nÒn) trong kh«ng khÝ bªn ngoµi t¹i c¸c vÞ trÝ nãi trªn
kh«ng ®îc lín h¬n:
0,3 lÇn nång ®é cho phÐp ®èi víi kh«ng khÝ trong vïng lµm viÖc cña nhµ c«ng nghiÖp hoÆc
nhµ hµnh chÝnh-sinh ho¹t;
Nång ®é cho phÐp trong kh«ng khÝ xung quanh ®èi víi nhµ ë vµ c«ng tr×nh c«ng céng.
MÐp díi cña cöa lÊy kh«ng khÝ ngoµi cho hÖ thèng th«ng giã c¬ khÝ hoÆc hÖ thè ng §HKK ph¶i
n»m ë ®é cao 2 m kÓ tõ mÆt ®Êt. §èi víi c¸c vïng cã giã m¹nh mang theo nhiÒu c¸t -bôi, mÐp
díi cña cöa lÊy kh«ng khÝ ngoµi ph¶i n»m ë ®é cao 3 m kÓ tõ mÆt ®Êt vµ ph¶i bè trÝ buång l¾ng
c¸t-bôi sau cöa lÊy kh«ng khÝ ngoµi.
Cöa lÊy kh«ng khÝ ngoµi ph¶i ®îc l¾p líi ch¾n r¸c, ch¾n chuét bä còng nh tÊm ch¾n chèng
ma h¾t.
Cöa hoÆc th¸p lÊy kh«ng khÝ ngoµi cã thÓ ®îc ®Æt trªn têng ngoµi, trªn m¸i nhµ hoÆc ngoµi
s©n vên vµ ph¶i c¸ch xa kh«ng díi 5 m ®èi víi cöa th¶i giã cña nhµ l©n cËn, cñ a nhµ bÕp,
phßng vÖ sinh, gara « t«, th¸p lµm m¸t, phßng m¸y.
Kh«ng ®îc thiÕt kÕ cöa lÊy kh«ng khÝ ngoµi chung cho c¸c hÖ thèng thæi nÕu chóng kh«ng
®îc phÐp bè trÝ cïng trong mét phßng.
16
[email protected] TCVN 5687:2010
Lu lîng kh«ng khÝ ngoµi (giã t¬i) theo yªu cÇu vÖ sinh, lu lîng kh«ng khÝ thæi vµo
nãi chung vµ kh«ng khÝ tuÇn hoµn (giã håi)
Lu lîng kh«ng khÝ ngoµi theo yªu cÇu vÖ sinh cho c¸c phßng cã §HKK tiÖn nghi ph¶i ®îc
tÝnh to¸n ®Ó pha lo·ng ®îc c¸c chÊt ®éc h¹i vµ mïi táa ra tõ c¬ thÓ con ngêi khi ho¹t ®éng vµ tõ
®å vËt, trang thiÕt bÞ trong phßng. Trong trêng hîp kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn tÝnh to¸n, lîng kh«ng khÝ
ngoµi cã thÓ lÊy theo tiªu chuÈn ®Çu ngêi hoÆc theo diÖn tÝch sµn nªu trong Phô lôc F.
§èi víi c¸c phßng cã th«ng giã c¬ khÝ (kh«ng ph¶i §HKK) lu lîng kh«ng khÝ ngoµi còng ®îc
tÝnh to¸n ®Ó b¶o ®¶m nång ®é cho phÐp cña c¸c chÊt ®éc h¹i trong phßng, cã kÓ ®Õn yªu cÇu bï
vµo lîng kh«ng khÝ hót th¶i ra ngoµi cña c¸c hÖ thèng hót côc bé nh»m môc ®Ých t¹o chªnh lªch
¸p suÊt trong phßng theo híng cã lîi. Trêng hîp kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn tÝnh to¸n, lu lîng kh«ng
khÝ ngoµi ®îc lÊy theo béi sè trao ®æi kh«ng khÝ nªu trong Phô lôc G.
Lu lîng kh«ng khÝ thæi vµo (giã ngoµi hoÆc hçn hîp giã ngoµi vµ giã tuÇn hoµn giã hoµ trén)
ph¶i ®îc x¸c ®Þnh b»ng tÝnh to¸n nh quy ®Þnh trong Phô lôc H vµ chän trÞ sè lín nhÊt ®Ó b¶o
®¶m yªu cÇu vÖ sinh vµ yªu cÇu an toµn ch¸y næ.
Lu lîng kh«ng khÝ thæi vµo c¸c phßng ®Öm nh quy ®Þnh trong 5.1.7 vµ 5.2.17 ph¶i ®îc tÝnh
to¸n ®Ó b¶o ®¶m ¸p suÊt d 20 Pa trong phßng ®Öm (khi ®ãng cöa) so víi ¸p suÊt trong phßng vµ
kh«ng nhá h¬n 250 m 3/h.
Lu lîng kh«ng khÝ thæi vµo (giã ngoµi hoÆc giã hoµ trén) cho gian ®Æt thiÕt bÞ thang m¸y cña nhµ s¶n
xuÊt thuéc cÊp nguy hiÓm ch¸y næ A vµ B ph¶i ®îc tÝnh to¸n ®Ó t¹o ¸p suÊt d 20 Pa so víi ¸p suÊt
trong khoang thang m¸y tiÕp gi¸p. Chªnh lÖch ¸p suÊt gi÷a phßng ®Öm cña gian ®Æt thiÕt bÞ thang m¸y
víi c¸c phßng l©n cËn kh«ng ®îc vît qu¸ 50 Pa.
Kh«ng ®îc phÐp lÊy kh«ng khÝ tuÇn hoµn (giã håi) trong c¸c trêng hîp sau ®©y:
a) Tõ c¸c phßng mµ lu lîng kh«ng khÝ ngoµi tèi ®a ®· ®îc tÝnh to¸n xuÊt ph¸t tõ lîng to¶ h¬i khÝ
®éc h¹i thuéc lo¹i 1 vµ 2 ;
b) Tõ c¸c phßng cã vi trïng, nÊm g©y bÖnh vît qu¸ tiªu chuÈn cho phÐp cña Bé Y tÕ hoÆc cã to¶ mïi
khã chÞu;
c) Tõ c¸c phßng trong ®ã cã kh¶ n¨ng to¶ ra c¸c chÊt ®éc h¹i khi kh«ng khÝ tiÕp xóc víi bÒ mÆt nãng
cña thiÕt bÞ th«ng giã nh bé sÊy kh«ng khÝ ... , nÕu tríc c¸c thiÕt bÞ ®ã kh«ng cã bé läc khÝ;
d) Tõ c¸c phßng s¶n xuÊt thuéc cÊp nguy hiÓm ch¸y næ A vµ B (ngo¹i trõ mµn kh«ng khÝ nãng-l¹nh t¹i
c¸c cöa ra vµo);
e) Tõ c¸c vïng b¸n kÝnh 5 m xung quanh c¸c thiÕt bÞ trong c¸c phßng s¶n xuÊt thuéc cÊp nguy hiÓm
ch¸y næ C, D vµ E nÕu trong c¸c vïng ®ã cã kh¶ n¨ng h×nh thµnh c¸c hçn hîp ch¸y næ tõ h¬i, khÝ vµ
bôi do c¸c thiÕt bÞ ®ã to¶ ra víi kh«ng khÝ;
f) Tõ hÖ thèng hót côc bé ®Ó th¶i khÝ ®éc h¹i vµ hçn hîp ch¸y næ;
17
Thiết kế - thi công điều hòa chuyên nghiệp
g) Tõ c¸c phßng ®Öm.
Riªng hÖ thèng hót bôi côc bé (trõ lo¹i bôi trong hçn hîp víi kh«ng khÝ cã kh¶ n¨ng g©y ch¸y næ) sau
khi läc s¹ch bôi cã thÓ håi giã vµo phßng, nhng ph¶i ®¸p øng yªu cÇu ®îc nªu trong 5.7.2.
Yªu cÇu ®èi víi kh«ng khÝ tuÇn hoµn tõ c¸c phßng thÝ nghiÖm ph¶i tu©n thñ c¸c ®iÒu vÒ th«ng giã cho
phßng thÝ nghiÖm xem Phô lôc I.
Kh«ng khÝ tuÇn hoµn (giã håi) chØ ®îc phÐp thùc hiÖn trong ph¹m vi:
a) Mét c¨n hé, mét buång phßng ë kh¸ch s¹n (gåm nhiÒu phßng) hoÆc mét toµ nhµ cña mét gia ®×nh;
b) Mét hoÆc mét sè phßng, trong ®ã cã to¶ cïng mét nhãm h¬i, khÝ, bôi ®éc h¹i thuéc lo¹i 1 hoÆc 2, trõ
c¸c phßng nªu trong 5.4.5 a).
HÖ thèng tuÇn hoµn kh«ng khÝ (miÖng lÊy giã håi) ph¶i ®îc bè trÝ trong vïng lµm viÖc hoÆc
vïng phôc vô.
Tæ chøc th«ng giã-trao ®æi kh«ng khÝ
Ph©n phèi kh«ng khÝ thæi vµo vµ hót th¶i kh«ng khÝ ra ngoµi tõ c¸c phßng cña nhµ c«ng céng,
nhµ hµnh chÝnh vµ nhµ c«ng nghiÖp ph¶i ®îc thùc hiÖn phï hîp víi c«ng dông cña c¸c phßng ®ã
trong ngµy, trong n¨m, ®ång thêi cã kÓ ®Õn tÝnh chÊt thay ®æi cña c¸c nguån táa nhiÖt, táa Èm vµ
c¸c chÊt ®éc h¹i.
Th«ng giã thæi vµo, theo nguyªn t¾c, ph¶i ®îc thùc hiÖn trùc tiÕp ®èi víi c¸c phßng thêng
xuyªn cã ngêi sö dông.
Lîng kh«ng khÝ thæi vµo cho hµnh lang hoÆc c¸c phßng phô liÒn kÒ cña phßng chÝnh kh«ng
®îc vît qu¸ 50% lîng kh«ng khÝ thæi vµo phßng chÝnh.
§èi víi c¸c phßng s¶n xuÊt thuéc cÊp nguy hiÓm ch¸y næ A vµ B còng nh c¸c phßng s¶n xuÊt
cã to¶ h¬i khÝ ®éc h¹i hoÆc h¬i khÝ cã mïi khã chÞu ph¶i ®îc tæ chøc th«ng giã víi ¸p suÊt d ©m,
ngo¹i trõ c¸c phßng "s¹ch", trong ®ã cÇn ph¶i gi÷ ¸p suÊt d d¬ng.
§èi víi c¸c phßng ®îc §HKK cÇn ph¶i t¹o ¸p suÊt d d¬ng khi trong phßng kh«ng cã nguån to¶ h¬i
khÝ ®éc h¹i hoÆc to¶ mïi khã chÞu.
Lu lîng kh«ng khÝ cÇn ®Ó t¹o ¸p suÊt d d¬ng ®èi víi c¸c phßng kh«ng cã phßng ®Öm ®îc
x¸c ®Þnh sao cho ¸p suÊt d ®¹t ®îc kh«ng nhá h¬n10 Pa (khi ®ãng cöa), nhng kh«ng nhá h¬n
100 m 3/h cho mçi cöa ra vµo phßng. Khi cã phßng ®Öm, lîng kh«ng khÝ cÇn ®Ó t¹o ¸p suÊt d
®îc lÊy b»ng lîng kh«ng khÝ cÊp vµo phßng ®Öm.
CHó THÝCH: Lîng kh«ng khÝ t¹o ¸p suÊt d lµ thªm vµo lu lîng th«ng giã th«ng thêng.
Kh«ng ®îc thæi kh«ng khÝ vµo phßng tõ vïng « nhiÔm nhiÒu ®Õn vïng « nhiÔm Ýt vµ l µm ¶nh
hëng ®Õn chÕ ®é lµm viÖc cña c¸c miÖng hót côc bé.
18
[email protected] TCVN 5687:2010
Trong c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt kh«ng khÝ ®îc thæi trùc tiÕp vµo vïng lµm viÖc qua c¸c
miÖng thæi giã víi luång thæi: n»m ngang bªn trong hoÆc bªn trªn vïng lµm viÖc; nghiªng xuèng tõ
®é cao ≥ 2 m kÓ tõ sµn nhµ; th¼ng ®øng tõ ®é cao ≥ 4 m kÓ tõ sµn nhµ.
§èi víi c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt Ýt táa nhiÖt c¸c miÖng thæi giã cã thÓ ®îc bè trÝ trªn cao ®Ó thæi
thµnh luång th¼ng ®øng, nghiªng tõ trªn xuèng díi hoÆc thæi ngang.
Trong c¸c phßng cã táa Èm nhiÒu hoÆc tû lÖ gi÷a nhiÖt thõa vµ Èm thõa nhá h¬n 4 000 kJ/kg mét
phÇn kh«ng khÝ cÇn cÊp vµo phßng ph¶i ®îc thæi vµo vïng cã kh¶ n¨ng ®äng ngng tô (®äng
s¬ng) trªn bÒ mÆt trong cña têng ngoµi.
Trong c¸c phßng cã táa bôi c¸c miÖng thæi giã ph¶i ®îc bè trÝ trªn cao vµ t¹o luång giã tõ trªn xuèng
díi.
Trong c¸c phßng cã c«ng dông kh¸c nhau mµ kh«ng cã nguån táa bôi, c¸c miÖng thæi giã cã thÓ ®îc
bè trÝ trong vïng phôc vô hoÆc vïng lµm viÖc vµ thæi thµnh luång tõ díi híng lªn.
CÇn cÊp kh«ng khÝ ngoµi vµo c¸c vÞ trÝ lµm viÖc cè ®Þnh cña c«ng nh©n khi c¸c vÞ trÝ ®ã n»m
gÇn nguån táa ®éc h¹i mµ kh«ng thÓ l¾p ®Æt chôp hót côc bé.
Th¶i khÝ (giã th¶i)
§èi víi c¸c phßng ®îc §HKK ph¶i cã hÖ thèng th¶i kh«ng khÝ « nhiÔm ra ngoµi khi cÇn thiÕt
®Ó n©ng cao chÊt lîng m«i trêng trong phßng.
Cöa hoÆc miÖng èng th¶i khÝ ph¶i ®Æt c¸ch xa cöa lÊy kh«ng khÝ ngoµi cña hÖ thèng thæi kh«ng
nhá h¬n 5 m.
Th¶i kh«ng khÝ tõ phßng ra ngoµi b»ng hÖ thèng TG hót ra ph¶i ®îc thùc hiÖn tõ vïng bÞ «
nhiÔm nhiÒu nhÊt còng nh vïng cã nhiÖt ®é hoÆc entanpy cao nhÊt. Cßn khi trong phßng cã táa
bôi th× kh«ng khÝ th¶i ra ngoµi b»ng hÖ thèng TG chung cÇn hót tõ vïng díi thÊp. Kh«ng ®îc
híng dßng kh«ng khÝ « nhiÔm vµo c¸c vÞ trÝ lµm viÖc.
Trong c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt cã táa khÝ ®éc h¹i hoÆc h¬i khÝ dÔ ch¸y næ ph¶i hót th¶i kh«ng
khÝ ra ngoµi tõ vïng bªn trªn
kh«ng Ýt h¬n 1 lÇn trao ®æi (1 lÇn thÓ tÝch ph©n xëng trong
1 h), nÕu ph©n xëng cã ®é cao trªn 6 m th× kh«ng Ýt h¬n 6 m 3/h cho 1 m 2 diÖn tÝch sµn.
MiÖng hót ®Æt trªn cao cña hÖ thèng TG hót chung ®Ó th¶i khÝ ra ngoµi cÇn ®îc bè trÝ
nh sau:
Díi trÇn hoÆc m¸i nhng kho¶ng c¸ch tõ mÆt sµn ®Õn mÐp díi cña miÖng hót kh«ng nhá h¬n
2 m khi hót th¶i nhiÖt thõa, Èm thõa hoÆc khÝ ®éc h¹i;
Kho¶ng c¸ch tõ trÇn hoÆc m¸i ®Õn mÐp trªn cña miÖng hót kh«ng nhá h¬n 0,4 m khi th¶i c¸c hçn
hîp h¬i khÝ dÔ ch¸y næ hoÆc sol khÝ (ngo¹i trõ hçn hîp cña hydro vµ kh«ng khÝ);
19
Thiết kế - thi công điều hòa chuyên nghiệp
Kho¶ng c¸ch tõ trÇn hoÆc m¸i ®Õn mÐp trªn cña miÖng hót kh«ng nhá h¬n 0,1 m ®èi víi c¸c phßng
cã chiÒu cao 4 m hoÆc kh«ng nhá h¬n 0,025 lÇn chiÒu cao cña phßng (nhng kh«ng lín h¬n
0,4 m) ®èi víi c¸c phßng cã chiÒu cao trªn 4 m khi hót th¶i hçn hîp cña hydro vµ kh«ng khÝ.
MiÖng hót ®Æt díi thÊp cña hÖ thèng th«ng giã hót chung cÇn ®îc bè trÝ víi kho¶ng c¸ch nhá
h¬n 0,3 m tÝnh tõ sµn ®Õn mÐp díi cña miÖng hót.
Lu lîng kh«ng khÝ hót ra tõ c¸c miÖng hót côc bé ®Æt díi thÊp trong vïng lµm viÖc ®îc xem nh lµ
th¶i kh«ng khÝ tõ vïng ®ã.
Läc s¹ch bôi trong kh«ng khÝ
Kh«ng khÝ ngoµi vµ kh«ng khÝ tuÇn hoµn trong c¸c phßng ®îc §HKK ph¶i ®îc läc s¹ch bôi.
Ph¶i läc bôi trong kh«ng khÝ thæi vµo cña c¸c hÖ thèng TG c¬ khÝ vµ §HKK ®Ó ®¶m b¶o nång
®é bôi sau khi läc kh«ng vît qu¸:
a) Nång ®é cho phÐp theo TCVN 5937: 2005 ®èi víi nhµ ë vµ c«ng tr×nh c«ng céng;
b) 30% nång ®é cho phÐp cña kh«ng khÝ vïng lµm viÖc ®èi víi nhµ c«ng nghiÖp vµ nhµ hµnh chÝnhsinh ho¹t;
c) 30% nång ®é cho phÐp cña kh«ng khÝ vïng lµm viÖc víi cì bôi kh«ng lín h¬n 10 m khi cÊp kh«ng
khÝ vµo cabin cÇu trôc, phßng ®iÒu khiÓn, vïng thë cña c«ng nh©n còng nh cho hÖ thèng hoa sen
kh«ng khÝ;
d) Nång ®é cho phÐp theo yªu cÇu kü thuËt ®èi víi thiÕt bÞ th«ng giã.
Líi läc kh«ng khÝ ph¶i ®îc l¾p ®Æt sao cho kh«ng khÝ cha ®îc läc kh«ng ch¶y vßng qua
(bypass) líi läc.
Ph¶i cã kh¶ n¨ng tiÕp cËn bé phËn läc kh«ng khÝ vµo bÊt cø thêi ®iÓm nµo cÇn thiÕt ®Ó xem xÐt
t×nh tr¹ng cña bé läc vµ søc c¶n cña nã ®èi víi dßng khÝ ®i qua.
RÌm kh«ng khÝ (cßn gäi lµ mµn giã)
Mµn giã ®îc ¸p dông trong c¸c trêng hîp sau:
a) Dïng cho cöa ®i l¹i vµ cöa c«ng nghÖ trong nhµ c«ng nghiÖp ®Ó tr¸nh kh«ng khÝ tõ phßng nµy x©m
nhËp qua phßng kh¸c khi thËt sù cÇn thiÕt;
b) §èi víi cöa ra vµo cña nhµ c«ng céng vµ nhµ c«ng nghiÖp cã §HKK ®Ó tr¸nh tæn thÊt l¹nh vÒ mïa
nãng hoÆc tæn thÊt nhiÖt vÒ mïa l¹nh cÇn lùa chän mét trong c¸c ph¬ng ¸n sau ®©y khi sè ngêi ra
vµo thêng xuyªn trªn 300 lît/h:
Mµn giã;
Cöa ra vµo qua phßng ®Öm, cöa quay;
20
.PDF 
103 
39 
143 
