i. Giíi thiÖu chung vÒ c«ng nghÖ thi c«ng c«ng tr×nh b»ng cèppha trît.
1.Ph¬ng híng c¬ b¶n nh»m t¨ng cêng ®é hiÖu qu¶ trong thi c«ng c¸c kÕt cÊu, c«ng tr×nh ®æ
bªt«ng t¹i chç.
§Ó cã ®îc híng ®i ®óng ®¾n nh»m hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ thi c«ng kÕt cÊu c«ng tr×nh ®æ t¹i
chç, viÖc nghiªn cøu ph¶i xem xÐt trªn quan ®iÓm toµn diÖn vµ ®ång bé, ph¶i chó ý ®Õn ®iÒu kiÖn khÝ hËu
vµ ®Æc ®iÓm cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng trong x©y dùng ë níc ta. Trong thi c«ng c«ng tr×nh ®æ t¹i chç cÇn
ph¶i triÓn khai c¸c biÖn ph¸p nh»m t¨ng cêng cã hiÖu qu¶ víi c«ng t¸c cèppha, c«ng t¸c cèt thÐp, thi c«ng
bªt«ng vµ c¬ giíi ho¸ ®ång bé trong thi c«ng. Ph¬ng híng c¬ b¶n trong viÖc hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn c«ng
nghÖ thi c«ng bªt«ng tríc hÕt ph¶i tËp trung vµ nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p sau ®©y nh»m n©ng cao n¨ng
suÊt lao ®éng vµ chÊt lîng c«ng tr×nh, trong ®ã ph¶i lu«n lÊy chÊt lîng c«ng tr×nh lµm hµng ®Çu:
- ViÖc gia c«ng chÕ t¹o cèt thÐp ph¶i tËp trung ho¸ c«ng t¸c l¾p dùng trªn hiÖn trêng, u tiªn liªn kÕt
hµn.
- HÖ cèppha ph¶i ®îc ®Þnh h×nh ho¸ vµ ®¶m b¶o ®é lu«n chuyÓn cao. ViÖc chÕ t¹o cèppha ph¶i tËp
trung ho¸ vµ tæ chøc sö dông víi cêng ®é cao.
- T¨ng cêng sö dông cã hiÖu qu¶ lo¹i bªt«ng th¬ng phÈm, sö dông hîp lý c¸c lo¹i phô gia cho bªt«ng.
Tr¹m trén cã kh¶ n¨ng c¬ giíi ho¸ vµ tù ®éng ho¸ cao, nÕu cã thÓ th× bè trÝ ngay t¹i ch©n c«ng tr×nh. ViÖc
vËn chuyÓn v÷a bªt«ng ®Õn c«ng tr×nh cÇn ph¶i sö dông c¸c thiÕt bÞ chuyªn m«n ho¸. C¬ giíi ho¸ c¸c qu¸
tr×nh vËn chuyÓn v÷a tõ tr¹m trén bªt«ng cã n¨ng suÊt cao ®Õn n¬i ®æ b»ng viÖc sö dông c¸c thiÕt bÞ
chuyªn dïng ®æ bªt«ng.
- ViÖc øng dông c¸c c«ng nghÖ thi c«ng bªt«ng ph¶i phï hîp víi ®iÒu kiÖn nhiÖt Èm vµ ®Æc ®iÓm ph¸t
triÓn kinh tÕ x· héi cña ViÖt Nam.
2.BiÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c cèppha.
Trong thi c«ng x©y dùng khèi lîng bªt«ng ®æ t¹i chç ph¶i sö dông cèppha chiÕm 75%. Cèppha ghÐp
v¸n gç cã chi phÝ lao ®éng thñ c«ng kh¸ lín, ®é lu«n chuyÓn thÊp (th êng kh«ng qu¸ 3 lÇn), hiÖn nay vÉn ®îc sö dông kh¸ nhiÒu, chiÕm tû träng kh¸ lín trong tæng sè cèppha sö dông. Nguyªn nh©n c¬ b¶n dÉn ®Õn
chi phÝ c«ng nh©n trong c«ng t¸c cèppha t¨ng cao lµ do tr×nh ®é kü thuËt ® îc ¸p dông cßn thÊp, cha sö
dông c¸c lo¹i cèppha lu«n lu víi chÊt lîng cao, cha ®¸p øng ®îc chÊt lîng bªt«ng yªu cÇu trong c«ng t¸c
cèppha, møc ®é thèng nhÊt ho¸ c¸c bé phËn vµ kÕt cÊu c«ng tr×nh cßn ch a ®îc quan t©m ®óng møc. Víi
tr×nh ®é kü thuËt trong c«ng t¸c cèppha nh hiÖn nay th× gi¸ thµnh vµ lao ®éng trong thi c«ng bªt«ng t¹i chç
vÉn cha t¨ng cao.
§Ó gi¶m lîng lao ®éng trong c«ng t¸c cèppha cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c yªu cÇu sa: Thèng nhÊt ho¸ vµ
gi¶m sè lîng kÝch thíc c¸c chñng lo¹i kÕt cÊu ®æ t¹i chç; sö dông cèppha lu©n l u cã ®é lu©n chuyÓn lín;
gia c«ng chÕ t¹o cèppha nªn tËp trung t¹i c¸c xëng ®Ó cã ®iÒu kiÖn n©ng cao chÊt lîng kh©u gia c«ng; qu¸
tr×nh l¾p dùng ph¶i ®îc c¬ giíi ho¸, cèppha cÇn ®îc khuÕch ®¹i tõ c¸c m¶ng panel cèppha chuÈn cã s½n.
Trong thùc tiÔn x©y dùng c«ng tr×nh cho thÊy: viÖc c¬ giíi ho¸ hoµn toµn c«ng t¸c cèppha lµ khã cã thÓ
®¹t ®îc bëi v× nã cã ®Æc thï riªng, kÕt cÊu ®æ t¹i chç l¹i ®a d¹ng… ngay nh÷ng c«ng ®o¹n cã thÓ c¬ giíi
ho¸ cao nhÊt vÉn ph¶i tån t¹i nh÷ng thao t¸c thñ c«ng. Trong khi thi c«ng kÕt cÊu ®æ t¹i chç, kh¶ n¨ng ¸p
dông c«ng nghÖ phô thuéc tríc hÕt vµo tr×nh ®é c«ng nh©n thùc hiÖn c«ng t¸c cèppha. Khi thiÕt kÕ kÕt cÊu
®æ t¹i chç ph¶i lùa chän h×nh d¸ng vµ kÝch thíc phï hîp víi c«ng nghÖ thi c«ng theo dù kiÕn, ngoµi ra cÇn
ph¶i xem xÐt ®Õn chÊt lîng lao ®éng thñ c«ng vµ lao ®éng c¬ giíi ho¸ cÇn thùc hiÖn c«ng t¸c cèppha.
ViÖc thèng nhÊt ho¸ hÖ cèppha cÇn ph¶i ®îc nghiÕn cøu cho c¸c lÜnh vùc cña ngµnh x©y dùng, víi c¸c
d¹ng cèppha (tÊm nhá, tÊm lín, cèppha khèi…), theo c¸c d¹ng kÕt cÊu còng nh cèppha tiªn tiÕn ®ang sö
dông trong vµ ngoµi níc. ViÖc s¶n xuÊt cèppha ph¶i chuyªn m«n ho¸ víi môc ®Ých n©ng cao chÊt lîng
cèppha, gi¶m c«ng lao ®éng l¾p dùng vµ th¸o dì t¹i hiÖn trêng.
§Ó gi¶m chi phÝ lao ®éng trong c«ng t¸c cèppha cÇn sö dông vËt liÖu lµm cèppha ®Æc biÖt lµ v¸n mÆt
víi chÊt lîng cao ®¸p øng ®îc yªu cÇu c«ng nghÖ. §èi víi cèppha thÐp cÇn cã líp phñ b¶o vÖ vµ tr¸nh sù
b¸m dÝnh. Khung vµ c¸c chi tiÕt cña cèppha nªn lµm b»ng thÐp, mÆt nªn sö dông lo¹i gç d¸n cã tÈm
bakªlÝt. ThÐp sö dông lµm khung sên nªn ding lo¹i thÐp gß ®Ó gi¶m khèi lîng cña cèppha.
Trªn c«ng trêng c«ng t¸c cèppha cÇn ph¶i ®¶m b¶o do c¸c tæ ®éi chuyªn m«n ho¸ cã kinh nghiÖm thi
c«ng c¬ giíi ho¸ ®ång thêi n¾m ch¾c c¸c quy tr×nh kü thuËt vµ quy tr×nh vÒ an toµn lao ®éng.
II. C¬ së khoa häc cña c«ng nghÖ thi c«ng c«ng tr×nh cao tÇng b»ng cèppha trît.
Trong c«ng nghÖ thi c«ng c«ng tr×nh bªt«ng vµ bªt«ng cèt thÐp ®æ t¹i chç th× c«ng t¸c cèppha cã ý
nghÜa lín vÒ chÊt lîng, tiÕn ®é vµ gi¸ thµnh c«ng tr×nh. C«ng nghÖ cèppha lu«n cã mét thÕ m¹nh vµ thùc
sù trë thµnh ®èi tîng nghiªn cøu cña nhiÒu chuyªn gia còng nh c¸c nhµ s¶n xuÊt x©y dùng.
Víi c«ng tr×nh bªt«ng cèt thÐp cã chiÒu cao lín, nÕu sö dông cèppha th«ng th êng lµ kh«ng hîp lý vµ
kinh tÕ bëi lÏ ®é lu©n chuyÓn cèppha nµy thÊp, thi c«ng cÇn ®Õn hÖ chèng vµ dµn gi¸o quy m« chèng ®ì tõ
mÆt ®Êt, trong khi ®ã viÖc ®¶m b¶o chÊt lîng l¹i kh«ng cao, thËm chÝ g©y c¶n trë vµ mÊt an toµn cho thi
c«ng. Mét gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ vÒ chÊt lîng vµ sö dông cèppha ®èi víi c«ng tr×nh nµy lµ sö dông
cèppha trît.
Hµng lo¹t c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu ®· ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò tiÕt kiÖm khi ®æ bªt«ng c«ng tr×nh cã chiÒu
cao lín vµ vÊn ®Ò thêi gian sö dông l¹i cèppha. Khi ®æ bªt«ng c«ng tr×nh cã chiÒu cao lín dïng mét ®o¹n
cèpppha, råi trît dÇn lªn sÏ kinh tÕ vµ nhanh h¬n lµ l¾p ghÐp nhiÒu ®o¹n cèppha. Thêi gian bÊt ®éng cña
cèppha cµng lín th× ®Òu kh«ng cã lîi, v× lîng cèppha cÇn cµng nhiÒu, viÖc sö dông lu©n chuyÓn cèppha l¹i
cµng Ýt, do ®ã gi¸ thµnh sÏ cao.
C«ng nghÖ thi c«ng sö dông cèppha trît lµ mét c«ng nghÖ thi c«ng tiÕn bé, tæ chøc qu¸ tr×nh thi c«ng
lµ mét c¸ch khoa häc vµ nghiªm ngÆt theo ph¬ng ph¸p tæ chøc thi c«ng d©y chuyÒn liªn tôc tèc ®é cao. Sù
liªn tôc trong thi c«ng sö dông cèppha trît lµ sù thÓ hiÖn kÕt hîp liªn tôc vµ ®ång bé c¸c qu¸ tr×nh bé phËn
(cèppha, cèt thÐp vµ ®æ bªt«ng) trªn hiÖn trêng ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu cña hÖ thèng lµ qu¸ tr×nh ®æ bªt«ng ®îc liªn tôc víi chÊt lîng cao nhÊt. Cèppha trît ®· thùc sù lµ mét c«ng nghÖ cèppha víi ®Çy ®ñ ý nghÜa cña
nã. ¸p dông c«ng nghÖ nµy nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao vÒ gi¶m chi phÝ cho c«ng t¸c cèppha, rót ng¾n thêi gian
x©y dùng vµ ®¶m b¶o chÊt lîng cao cho bªt«ng c«ng tr×nh.
Cèppha trît chuyªn dïng ®Ó x©y dùng c¸c kÕt cÊu vµ c«ng tr×nh cao b»ng bªt«ng cèt thÐp cã d¹ng
khèi, cét trô vµ têng, v¸ch cøng… vµ thêng sö dông nhiÒu trong x©y dùng c¸c xil«, èng khãi, bÓ chøa. Sö
dông cèppha trît hîp lý khi x©y dùng kÕt cÊu vµ c«ng tr×nh cã chiÒu cao lín, Ýt nhÊt tõ 12 ÷ 15 m trë lªn.
Thùc tiÔn ®· tæng kÕt cho thÊy c«ng tr×nh cµng cao th× hiÖu qu¶ kinh tÕ ®em l¹i cµng cao. Víi c¸c kÕt cÊu
c«ng tr×nh chÞu t¶i träng ®éng hoÆc tiÕp nhËn lùc ngang, ®ßi hái thi c«ng liªn tôc th× viÖc sö dông cèppha tr ît nhiÒu khi lµ gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nhÊt ®¸p øng ®îc yªu cÇu thiÕt kÕ vµ thi c«ng.
ë níc ta c«ng nghÖ thi c«ng sö dông cèppha trît cßn kh¸ míi mÎ. Sau nh÷ng n¨m 1980 chóng ta míi
tiÕp cËn, häc hái kinh nghiÖm ®Ó thi c«ng mét sè c«ng tr×nh vÒ èng khãi xil« lµ chÝnh. Tõ nh÷ng n¨m 2000
trë l¹i ®©y, c«ng nghÖ thi c«ng cèppha trît ®· ®îc sö dông nhiÒu h¬n cho kÕt cÊu lâi thang m¸y nhµ cao
tÇng nh: Chung c 34 tÇng (Vinarose) - Trung Hoµ - CÇu GiÊy, Trô së lµm viÖc tæng c«ng ty Vinaconex 34
L¸ng H¹ - §èng §a - HN.
H×nh: C«ng tr×nh chung c 34 tÇng - Trung Hoµ - CÇu GiÊy - Hµ Néi
H×nh: C«ng tr×nh trô së lµm viÖc tæng c«ng ty VINACONEX - 34 L¸ng H¹ - §èng §a - HN
C«ng nghÖ cèppha trît lµ mét c«ng nghÖ hoµn chØnh vµ ®ång bé, nã mang ®Çy ®ñ tÝnh chÊt cña mét
c«ng nghÖ trong ®ã cã phÇn cøng lµ m¸y mãc vµ thiÕt bÞ sö dung cßn phÇn mÒm lµ tr×nh ®é kü thuËt sö
dông vµ kh¶ n¨ng øng dông cña nã do chÝnh chóng ta t¹o nªn. khi thi c«ng b»ng cèppha trît, viÖc n©ng
cèppha hay chÕ t¹o ®é n©ng cèppha l¹i liªn quan ®Õn sù ph¸t triÓn cêng ®ä cña bªt«ng trong nh÷ng giê
®Çu ®ãng r¾n. Nh vËy viÖc thi c«ng, nghiªn cøu, x©y dùng tiªu chuÈn, quy ph¹m cÇn ph¶i dùa trªn c¬ së
cña mét c«ng nghÖ tiªn tiÕn phï hîp víi ®Æc ®iÓm vÒ ®iÒu kiÖn khÝ hËu nhiÖt Èm cña ViÖt Nam.
IV.1.2. §iÒu kiÖn ¸p dông vµ yªu cÇu trong thiÕt kÕ, thi c«ng c«ng tr×nh bµng cèppha trît.
Trong thiÕt kÕ vµ thi c«ng c«ng tr×nh b»ng cèppha trît nªn phèi hîp chÆt chÏ ®Ó thiÕt kÕ c«ng tr×nh phï
hîp víi ®Æc ®iÓm thi c«ng b»ng cèppha trît. Khi thi c«ng trît ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm c«ng tr×nh vµ yªu
cÇu cña c«ng nghÖ trît ®Ó ®Ò xuÊt ý kiÕn ®iÒu chØnh côc bé víi thiÕt kÕ c«ng tr×nh, c¸c ph¬ng ph¸p xö lý
c¸c bé phËn kh«ng thuËn lîi cho thi c«ng vµ ph©n chia khu vùc tiÕn hµnh trît.
Trong thiÕt kÕ cÇn ph¶i xem xÐt ngay tõ ®Çu mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n sau:
- §é th¼ng ®øng cña bé phËn kÕt cÊu c«ng tr×nh ®îc thiÕt kÕ sÏ quyÕt ®Þnh c¸c tr¹ng th¸i trît cña
cèppha khi ®æ bªt«ng, cèppha trît chØ thùc hiÖn víi kÕt cÊu cã bÒ mÆt th¼ng ®øng nh têng, cét, dÇm cao…
- Ph¶i nghiªn cøu ®Ó hÖ líi cét, têng dÇm cã sù thèng nhÊt trïng nhau nhiÒu nhÊt trªn c¶ mÆt b»ng, ®é
cao trong mÆt ph¼ng th¼ng ®øng. ThiÕt kÕ sao cho tr¸nh ®îc sù thay ®æi kh«ng cÇn thiÕt víi toµn bé hÖ
cèppha hay hÖ bæ sung thªm c¸c lo¹i cèppha kh¸c. Víi lý do ®Æc biÖt míi nªn bè trÝ ë chç bÊt kú; khi bè trÝ
c¸c bé phËn kÕt cÊu theo ph¬ng th¼ng ®øng vÉn cho phÐp ghÐp c¸c khèi cã chiÒu cao kh¸c nhau.
- §¶m b¶o chiÒu dµy tèi thiÓu cña bé phËn kÕt cÊu têng, dÇm, cét ®Ó cã thÓ øng dông ®îc c«ng nghÖ
cèppha trît. Nã kh«ng nh÷ng phô thuéc vµo d¹ng kÕt cÊu mµ c¶ vËt liÖu bªt«ng.
- CÊu kiÖn ë cïng mét ®é cao nªn dïng bªt«ng cã cïng cÊp cêng ®é. Theo chiÒu dÞch chuyÓn cña
cèppha, kÝch tríc mÆt c¾t nªn gi¶m nhá dÇn. Gãc ©m n¬i tiÕp gi¸p gi÷a cét vµ têng, chç giao nhau gi÷a c¸c
têng nªn lµm gãc nghiªng. MÆt c¾t têng cña kÕt cÊu kh«ng nªn thay ®æi.
III. Mét sè ®Æc ®iÓm thi c«ng cèppha trît nhµ cao tÇng.
Thi c«ng b»ng cèppha trît lµ mét ph¬ng ph¸p thi c«ng tr×nh ®é c¬ giíi ho¸ cao, tæ chøc thi c«ng
nghiªm ngÆt, tè ®é nhanh vµ cã hiÖu qu¶ gièng nh c«ng tr×nh bªt«ng ®æ t¹i chç. Nã th«ng qua tr¹m b¬m
dÇu, lîi dông mèi quan hÖ t¬ng hç cña cèppha, ty kÝch vµ bªt«ng míi ®æ khiÕn cho toµn bé kÝch ®em
cèppha, sµn thao t¸c t¶i träng thi c«ng trªn sµn cïng dÞch chuyÓn lªn cao däc theo ty kÝch. Khi thi c«ng,
mét mÆt võa ®æ bªt«ng, mét mÆt võa trît cèppha lªn trªn t¹o nªn kÕt cÊu theo thiÕt kÕ.
Trît v¸ch, cét kÕt cÊu vµ thi c«ng sµn cã thÓ dïng ph¬ng ph¸p thi c«ng ®ång bé hoÆc dÞ bé. C«ng
nghÖ thi c«ng kÕt cÊu cèppha trît chñ yÕu cã ®Æc ®iÓm sau:
- Dùa vµo kÝch thíc mÆt c¾t kÕt cÊu mµ tæ hîp cèppha mét lÇn khi thi c«ng trît ®Ó cèppha dÞch chuyÓn
®ång bé. Nãi chung kh«ng nªn tæ hîp l¹i trªn cao.
- Toµn bé träng lîng cña thiÕt bÞ cèppha trît, t¶i träng thi c«ng trªn sµn thao t¸c, lùc ma s¸t khi n©ng
gi÷a v¸n khu«n vµ bªt«ng lµ do ty kÝch chÞu vµ truyÒn vµo khèi v¸ch. V× vËy, bªt«ng cña kÕt cÊu sau khi tr ît ra ph¶i cã mét cêng ®é nhÊt ®Þnh cã thÓ gi÷ ty kÝch ®Ó ®¶m b¶o tÝnh æn ®Þnh chèng ®ì cña ty kÝch.
- Trong c«ng nghÖ nµy cèppha ®îc n©ng ®ång thêi vµ lÊy viÖc ®æ bªt«ng lµm c«ng ®o¹n chÝnh. NghÜa
lµ khi thi c«ng khèi v¸ch ph¶i n¾m v÷ng vµ xö lý tèt mèi quan hÖ cña tÝnh ®ång thêi ®æ bªt«ng vµo khèi
v¸ch, tÝnh thÝch hîp cña cêng ®é bªt«ng ra khái cèppha vµ tÝnh kÞp thêi cung cÊp bªt«ng theo chiÒu ®øng.
- Thi c«ng cèppha trît lµ ph¬ng ph¸p thi c«ng cã tÝnh chÊt liÒn khèi vµ cìng bøc do ®ã ®ßi tÊt c¶ c¸c
kh©u c¸c phÇn viÖc cÇn ph¶i ®îc chuÈn bÞ mét c¸ch hÕt søc kü lìng vµ c«ng t¸c qu¶n lý tæ chøc thi c«ng
ph¶i chÆt chÏ thi míi cã hiÖu qu¶.
- Tèc ®é thi c«ng nhanh vµ nãi chung nhµ cao tÇng chØ cÇn 5 ÷ 6 ngµy lµ ®îc mét tÇng cßn kÕt cÊu
v¸ch cøng th× 3 ÷ 4 ngµy ®îc 1 tÇng, tÇng cña nhµ cao tÇng cµng nhiÒu th× hiÖu qu¶ rót ng¨n thêi gian thi
c«ng cµng râ nÐt.
- Tõ tÇng ®¸y ®Õn tÇng m¸i chØ cÇn mét lÇn l¾p dùng cèppha, mét lÇn thao dì cèppha v× vËy so víi
c«ng nghÖ cèppha kh¸c tiÕt kiÖm r©t nhiÒu cèppha, gç vµ nh©n c«ng.
Nhng dïng ph¬ng ph¸p nµy nÕu kh«ng cã nh©n viªn qu¶n lý vµ kü thuËt thao t¸c thµnh thôc th× khã
®¶m b¶o chÊt lîng, khã khèng chÕ ®îc sai lÖch.
Nãi chung ph¬ng ph¸p thi c«ng nµy cã thÓ gióp c¸c ®¬n vÞ thi c«ng ®Èy nhanh tiÕn ®é thi c«ng c«ng
tr×nh, khèi lîng cèppha ®Ó t¹o cèppha trît còng gi¶m ®îc tèi ®a (0,004m3/ m2)
IV. M« t¶ thiÕt bÞ - CÊu t¹o - C¸ch l¾p dùng cèppha trît.
1. M« t¶ thiÕt bÞ - CÊu t¹o cèppha trît:
ThiÕt bÞ cèppha trît bao gåm hÖ cèppha, hÖ thèng sµn n©ng vµ hÖ thèng n©ng trît. C¸c bé phËn cña
cèppha trît lµ tÊm cèppha, khung kÝch, thanh trô kÝch vµ sµn n©ng. HÖ cèppha cã 3 bé phËn lµ tÊm
cèppha, gi¸ sên (liªn kÕt vµ sö dông ®Ó n©ng cèppha), khung kÝch.
H×nh: ¶nh minh ho¹ thiÕt bÞ cèppha trît
Trong ®ã:
A: Sµn ®ì bªt«ng (Pouring platform)
B: V¸ch cèppha (Wall formwork)
C: Sµn thao t¸c (Working platform)
D: Profile dÉn híng
E:
Sµn trît theo (Follow - up platform)
HÖ thèng cèppha:
ChiÒu cao cña tÊm cèppha trît trung b×nh 1,1 ÷ 1,2m; bé cèppha nµy bao quanh toµn bé kÕt cÊu ®øng
cÇn ph¶i ®æ bªt«ng b»ng cèppha trît.
Th«ng thêng cèppha gåm c¸c bé phËn: cèppha sµn, cèppha gãc, cèppha lç cöa. C¸c tÊm thêng dïng
thÐp chèng uèn nguéi dµy 2 ÷ 2,5mm hoÆc hµn thÐp thÐp gãc.
HÖ thèng sµn n©ng:
Dïng ®Ó thùc hiÖn c¸c thao t¸c trong qu¸ tr×nh thi c«ng. HÖ thèng nµy ®îc bè trÝ t¹i hai cao tr×nh:
- Cao tr×nh trªn liªn kÕt trùc tiÕp vµo m¶ng cèppha vµ ®îc gäi lµ sµn thao t¸c chÝnh. Sµn thao t¸c dïng
®Ó chøa vËt liÖu, l¾p dùng cèt thÐp, vËn chuyÓn, ®æ bªt«ng, l¾p cèppha cöa hoÆc dÞch chuyÓn cèppha khi
cÇn thiÕt.
- Cao tr×nh díi ®îc liªn kÕt víi sµn thao t¸c trªn bëi xÝch hoÆc d©y treo vµ gäi lµ sµn treo. Sµn treo
dïng ®Ó kiÓm tra chÊt lîng bªt«ng, hoµn thiÖn bÒ mÆt ngoµi vµ th¸o dì hép khu«n c¸c lç cöa nÕu cã. H×nh
vÏ trªn ký hiÖu 7,8
1 - TÊm cèppha
2 - Khung kÝch
4
3 - C¬ cÊu chèng n©ng kÝch
4 - Thanh trô kÝch (ty kÝch)
5 - Sµn thao t¸c trong
5
3
2
6
6 - Sµn thao t¸c ngoµi
9
7 - Sµn treo trong
1
8 - Sµn treo ngoµi
H×nh: CÊu t¹o cña cèppha trît
7
8
HÖ thèng n©ng trît :
500
500
HÖ thèng n©ng th«ng thêng hiÖn nay lµ kÝch thuû
lùc. Nhê ¸p lùc dÇu, kÝch n©ng ®a toµn bé kÕt cÊu
cèppha vµ sµn n©ng trît lªn däc theo c¸c thanh trô kÝch. HÖ thèng n©ng gåm 3 bé phËn sau:
- Khung kÝch: ®îc chÕ t¹o b»ng gç hay kim lo¹i. Cã t¸c dùng gi÷ cho c¸c tÊm cèppha Ðp s¸t vµo kÕt
cÊu vµ kh«ng bÞ biÕn d¹ng khi cã lùc x« ngang. Khung kÝch cã d¹ng ch÷ , khi ®îc n©ng lªn nã kÐo theo
c¸c m¶ng cèppha trît. Khung nµy ®îc ®Æt c¸ch nhau tõ 1,5 ÷ 2,5m. HÖ thèng nµy tiÕp nhËn toµn bé t¶i
träng cña cèppha, kÝch, sµn n©ng, c¸c t¶i träng cña v÷a bªt«ng vµ c¸c t¶i träng trong qu¸ tr×nh thi c«ng.
- Thanh trô kÝch (ty kÝch): Lµm nhiÖm vô tú kÝch vµ tiÕp nhËn toµn bé t¶i träng t¸c ®éng tõ khung kÝch
vµ truyÒn lùc xuèng kÕt cÊu bªt«ng. Ty kÝch lµm b»ng thÐp, thêng cã kÝch thíc lµ Ø25 ÷ Ø50mm cã thÓ dµi
®Õn 6m (hoÆc cã thÓ b»ng chiÒu dµi mét thanh thÐp), mét ®Çu ®îc ch«n ngÇm chÆt trong bªt«ng, ®Çu kia
xuyªn qua lç tú kÝch. Ty kÝch cã thÓ n»m l¹i hoÆc rót ra khái kÕt cÊu sau khi thi c«ng. Liªn kÕt thanh trô kÝch
cã thÓ b»ng mèi hµn, nèi kiÓu chèt méng (kiÓu ©m d¬ng), chèt nªm, nèi vÆn ren…
H×nh: Chi tiÕt nèi thanh trô kÝch kiÓu ©m d¬ng
§Çu thanh kÝch cã lo¹i ®Çu b»ng, ®Çu nhän, ®Çu c«n, ®Çu vÆn ren. Khi nèi thanh kÝch ph¶i vu«ng gãc
víi trôc däc cña thanh. §é nghiªng lÖch ®êng kÝnh ph¶i ≤ 0,5cm; bÒ mÆt xung quanh cña thanh vµ c¸c ren
cÇn song song víi ®é lÖch cho phÐp kh«ng qu¸ 0,25mm.
- KÝch: cã nhiÖm vô ®a toµn bé cèppha vµ sµn n©ng trît lªn däc theo c¸c ty kÝch. Søc n©ng cña mét
kÝch thuû lùc th«ng thêng tõ 10 tÊn trë lªn. C¸c lo¹i nµy cho phÐp t¨ng kho¶ng c¸ch bè trÝ khung kÝch t¹o
sù thuËn lîi cho thi c«ng x©y dùng, dÔ dµng ®æ bªt«ng, l¾p cèt thÐp, t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng
h¹ gi¸ thµnh c«ng tr×nh. HiÖn nay cã rÊt nhiÒu l¹o kÝch nh: KÝch thuû lùc, kÝch c¬ ®iÖn, kÝch bµn ren, kÝch
kÑp, kÝch khi nÐn.
+ KÝch thuû lùc (Chñ yÕu lµ kÝch dÇu CIFA) ®îc sö dông phæ biÖn v× lo¹i kÝch nhá c«ng suÊt lín vµ sö
dông ®¬n gi¶n, tiÖn lîi.
H×nh: KÝch thuû lùc CIFA
C¸c kÝch ®îc nèi víi nhau thµnh tõng chuçi vµ ®îc ®iÒu khiÓn qua tr¹m vËn hµnh cña m¸y b¬m trung
t©m.
M¸y b¬m trung t©m cã thÓ vËn hµnh ®îc 80 ÷ 100 kÝch. Trong thi c«ng ®Ó ®¶m b¶o an toµn tuyÖt ®èi
ngêi ta chØ dïng 30 ÷ 40 kÝch.
Håi dÇu
?H
N¹p dÇu
VÞ trÝ 1
VÞ trÝ 2
VÞ trÝ 3
H×nh: S¬ ®å nguyªn lý lµm viÖc cña kÝch thuû lùc
S¬ ®å mét chu kú lµm viÖc cña kÝch cã thÓ ®îc m« t¶ theo 3 vÞ trÝ:
- VÞ trÝ 1 - Lµ giai ®o¹n chuÈn bÞ b¾t ®Çu b¬m dÇu.
- VÞ trÝ 2 - KÝch ®· ®îc n©ng lªn do ¸p lùc cña dÇu so víi vÞ trÝ ban ®Çu mét ®o¹n h.
- VÞ trÝ 3 - KÝch trë l¹i vÞ trÝ mét lµ kÕt qu¶ thu ®îc sau mét chu tr×nh di chuyÓn cña hÖ cèp pha tõ vÞ trÝ
ban ®Çu ®Õn vÞ trÝ cuèi cïng. Thêi gian trît mét kho¶ng h lµ 100 ÷ 150 s, thêi gian nµy lµ mét chu kú ho¹t
®éng cña kÝch (tc), tc bao gåm:
+ tp-
Thêi gian b¬m dÇu vµo kÝch, tp = 30 ÷ 45 s
+ tg-
Thêi gian di chuyÓn cèppha, tg = 65 ÷ 90 s
+ ti -
Thêi gian tr¶ kÝch vÒ vÞ trÝ ban ®Çu, ti = 5 ÷ 15 s
Trong mét giê cã thÓ thùc hiÖn ®îc tõ 12 ÷ 20 chu tr×nh di chuyÓn, nh vËy, trong mét ngµy hÖ cèppha
trît cã thÓ lªn ®îc 2,5 ÷ 3 m chiÒu cao.
Nh÷ng thanh trô thÐp nhËn toµn bé t¶i träng cña hÖ cèppha, sµn c«ng t¸c, thiÕt bÞ vµ nguyªn vËt liÖu
truyÒn xuèng mãng c«ng tr×nh.
ThiÕt bÞ dïng ®Ó kiÓm tra hÖ cèppha trong qu¸ tr×nh thi c«ng lµ èng thuû b×nh, qu¶ däi. NÕu ®iÒu kiÖn
cho phÐp, nªn dïng m¸y thuû b×nh vµ m¸y kinh vÜ ®Ó kiÓm tra.
VÞ trÝ ®Æt thiÕt bÞ kiÓm tra cÇn ph¶i x¸c ®Þnh cho phï hîp; viÖc kiÓm tra ph¶i tiÕn hµnh th êng xuyªn ®Ó
tr¸nh nghiªng lÖch g©y hËu qu¶ xÊu.
HÖ thèng ¸p lùc dÇu:
- Tr¹m ®iÒu khiÓn n©ng ¸p lùc dÇu: ¸p lùc ®Þnh møc cña b¬m dÇu lÊy 120 l/cm 2. Lu lîng cña b¬m dÇu
dùa vµo sè lîng kÝch vµ thêi gian mét lÇn cÊp dÇu ®Ó tÝnh to¸n x¸c ®Þnh, nãi chung cã thÓ lÊy 25 ÷ 50
l/phót. Dung tÝch h÷u hiÖu cña thïng dÇu ph¶i > 3 lÇn dung tÝch cña c¸c kÝch vµ ®êng èng, nÕu dung tÝch
thïng dÇu kh«ng ®ñ cã thÓ dïng thïng dÇu phô. §èi víi m«t¬, van ®æi chiÒu, van läc, ® êng èng dÇu nªn bè
trÝ ®ång bé theo ¸p lùc lu lîng tÝnh to¸n.
- Bè trÝ ®êng dÉn: yªu cÇu cña viÖc bè trÝ ®êng dÉn lµ cÇn rót ng¾n thêi gian cÊp vµ thu håi dÇu, t¨ng
tèc ®é trît, rót ng¾n thêi gian tèi ®a vªnh thêi gian vµ ®é vªnh cña c¸c kÝch tr íc vµ sau khi trît, ®Ó tr¸nh
mét sè kÝch trît lªn sím mµ díi t¸c ®éng cña sµn cøng hoÆc hÖ thèng cèppha, xuÊt hiÖn tr¹ng th¸i v ît t¶i.
Bè trÝ ®êng dÇu thêng cã c¸c c¸ch sau:
+ Ph¬ng ph¸p nèi tiÕp: u ®iÓm lµ ®êng dÇu vÒ ®¬n gi¶n, nÕu lùc c¶n cña èng dÇu t¬ng ®èi nhá, ¸p lùc
cña kÝch cã thÓ nh nhau; nhîc ®iÓm cña nã lµ ®é chªnh trît t¬ng ®èi lín, dÔ t¹o ra ®é chªnh trît bËc thang,
®iÒu chØnh phøc t¹p, ph¶i c¾t ®êng dÇu khi cÇn thay ®æi kÝch.
+ Ph¬ng ph¸p nhãm nèi song song: u ®iÓm næi bËt lµ thuËn lîi cho viÖc ®iÒu chØnh ®é lÖch n©ng, khi
®æi kÝch kh«ng cÇn c¾t ®êng dÇu; nhîc ®iÓm cña nã lµ thêi gian håi dÇu dµi, ®êng èng dÇu t¬ng ®èi nhiÒu.
Trong nèi song song, vÒ ®êng kÝnh èng, chiÒu dµi èng, ph¬ng thøc bè trÝ c¸c nhãm yªu cÇu nh nhau ®Ó
gi¶m ®é lÖch khi n©ng do tèc ®é cÊp vµ håi dÇu kh«ng b»ng nhau.
+ Ph¬ng ph¸p hçn hîp: trong mçi ®êng nh¸nh nèi song song, sè lîng nèi tiÕp cã g¾ng gi¶m Ýt. ChiÒu
dµi ®êng dÇu cÇn cè g¾ng nh nhau ®Ó gi¶m ®é chªnh n©ng cña kÝch nèi nèi tiÕp. §êng dÇu ph©n cÊp bè trÝ
c¸c nhãm chia ra cña nã ph¶i ®¸nh dÊu râ rµng, ®êng èng dÇu nªn tËp trung ®Æt ë sµn cè ®Þnh ë mÐp sµn.
- DÇu thuû lùc: cÇn cã tÝnh tr¬n vµ tÝnh æn ®Þnh tèt, ®é nhít cña nã ®îc x¸c ®Þnh dùa vµo yªu cÇu cña
¸p lùc vµ ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é.
Sau khi l¾p ®Æt xong hÖ thèng ¸p lùc dÇu ph¶i vËn hµnh thö, ®Çu tiªn ph¶i b¬m dÇu x¶ khÝ, sau ®ã t¨ng
¸p tíi 100 kG/cm2, l¾p l¹i 5 lÇn, tiÕn hµnh kiÓm tra toµn diÖn, sau khi c¸c bé phËn lµm viÖc b×nh thêng míi
c¾m ty kÝch vµo.
2. BiÖn ph¸p l¾p dùng:
- §¸nh dÊu tuyÕn tim cña v¸ch vµ cét, tuyÕn vÞ trÝ lç cöa, tuyÕn vÞ trÝ däc ngang cña trô ®øng bªn cña
gi¸ n©ng.
- Cµo b»ng vµ bè trÝ tÊm ®Öm ngang (hoÆc l¸ng xoa ph¼ng líp v÷a xi m¨ng c¸t vµng) mÆt ®æ trô ®øng
bªn cña gi¸ n©ng.
- L¾p ®Æt gi¸ n©ng ë vÞ trÝ giao nhau cña trôc däc vµ ngang, sau khi hiÖu chØnh ®é th¼ng ®øng vµ th¨ng
b»ng, cè ®Þnh ch¾c ch¾n.
- L¾p ®Æt vßng g¨ng trªn vµ díi, ®ång thêi liªn kÕt thµnh bé khungvíi gi¸ n©ng ë vÞ trÝ giao nhau cña
trôc däc vµ ngang.
- L¾p ®Æt c¸c gi¸ n©ng ë kho¶ng gi÷a cña tuyÕn trôc, ®ång thêi s¬ bé hiÖu chØnh ®é th¼ng ®øng vµ
th¨ng b»ng gia cè t¹m thêi ch¾c ch¾n.
- L¾p ®Æt c¸c dÇm nèi cña dÇm ngang trªn gi¸ n¨ng t¹o thµnh mét hÖ thèng khung trît cña cèppha
®ång thêi kiÓm tra toµn diÖn vµ hiÖu chØnh ®é th¶ng gãc vµ ®é th¨ng b»ng.
- §iÒu chØnh thanh ®ì vßng g¨ng trªn trô ®øng bªn gi¸ n©ng, ®iÒu chØnh vßng g¨ng trªn, d íi tíi ®é dµy
yªu cÇu cña v¸ch, ®é c«n cña cèppha vµ ®é ngang b»ng cña vßng g¨ng, v¨n chÆt c¸c bul«ng thu, sau ®ã
gia cè ch¾c vßng g¨ng á vïng gãc låi vµ lâm.
- Sau khi l¾p ®Æt cèppha gãc ®ång thêi hiÖu chØnh vµ cè ®Þnh, däc tuyÕn l¾p ®Æt phÝa cèppha ®ång thêi
chÌn khe cèppha.
- Buéc cèt thÐp ®øng vµ ngang trong cèppha, l¾p ®Æt c¸c ®êng èng ch«n s½n, khu«n c¸c lç cña.
- Sau khi dän s¹ch trong cèppha, l¾p l¹i thao t¸c trªn ®Ó l¾p v¸n khu«n phÝa cßn l¹i vµ chen khe miÖng
díi hai cèppha.
- L¾p ®Æt dÇm chÝnh sµn thao t¸c trong vµ ®ì sµn ®ua ngoµi, l¾p ®Æt vµ gia cè hÖ thèng thanh chèng
®øng vµ ngang. Sau ®ã l¸t hoÆc l¾p ®Æt tÊm sµn cña trong vµ ngoµi.
V. u - nhîc ®iÓm cña c«ng nghÖ cèppha trît.
1. u ®iÓm:
- Qu¸ tr×nh thi c«ng ®îc tiÕn hµnh ®ång thêi hµng lo¹t c¸c qu¸ tr×nh bé phËn mµ ë c¸c ph ¬ng ph¸p
kh¸c ph¶i thùc hiÖn tuÇn tù. §©y lµ ph¬ng ph¸p thi c«ng nhanh víi thêi gian thi c«ng ®¹t kû lôc thÊp nhÊt.
- Ph¬ng ph¸p kh¾c phôc dÔ dµng trong nh÷ng ®iÒu kiÖn x©y dùng chËt hÑp nhê thiÕt lËp chÝnh x¸c c¸c
bíc cña d©y chuyÒn c«ng nghÖ kÌm theo c¸c nhu cÇu vµ dù tr÷ tµi nguyªn, thiÕt bÞ… ®¶m b¶o cho qu¸
tr×nh thi c«ng liªn tôc.
- Rót ng¾n thêi gian th¸o cèppha, ®¶m b¶o tèc ®é thi c«ng nhanh khi x©y dùng têng, v¸ch cøng mµ c¸c
ph¬ng ph¸p kh¸c kh«ng thÓ cã ®îc. Trªn thùc tÕ tèc ®é n©ng cèppha tèi u ®¹t 6 ÷ 7 m/ngµy hoÆc 25 ÷ 30
cm/h. Cèppha ®îc n©ng ®ång thêi vµ lÊy c«ng ®o¹n ®æ bªt«ng lµm d©y chuyÒn chñ ®¹o chÝnh.
- §¶m b¶o chÊt lîng thi c«ng cao, tÝnh liÒn khèi cña c«ng tr×nh v× kh«ng t¹o ra m¹ch ngõng (khíp nèi).
Thi c«ng têng vµ sµn ®¶m b¶o tÝnh toµn khèi víi lîng thÐp gi¶m ®¸ng kÓ.
- Thi c«ng c¸c c«ng tr×nh cã chiÒu cao lín (hµng tr¨m mÐt) mµ kh«ng cÇn ®Õn hÖ cét chèng vµ dµn
gi¸o quy m« nh c¸c ph¬ng ph¸p th«ng thêng. Ph¬ng ph¸p nµy ®¶m b¶o tiÕt kiÖm ®îc vËt liÖu vµ chi phÝ lao
®éng. NÕu thèng nhÊt ho¸ vµ t¹o ra ®îc cèppha v¹n n¨ng (b»ng thÐp, gç, chÊt dÎo…) cho phÐp thi c«ng ®îc c¸c d¹ng kÕt cÊu c«ng tr×nh kh¸c nhau th× hiÖu qu¶ tiÕt kiÖm cµng cao.
- ViÖc hoµn thiÖn ®ång thêi víi qu¸ tr×nh ®æ bªt«ng lªn cao cho nªn ®· tiÕt kiÖm ® îc vËt liÖu vµ chi phÝ
lao ®éng kh¸ nhiÒu. Khi hoµn thiÖn chØ cÇn xoa nh½n bÒ mÆt têng vãi líp phñ 3 ÷ 7mm thay cho líp tr¸t
dµy 25mm v× mÆt têng ra khái cèppha ®· kh¸ b»ng ph¼ng vµ ®Òu ®Æn.
- §¶m b¶o ®îc ®é lu©n lu sö dông cao víi cèppha còng nh c¸c bé phËn chi tiÕt (kho¶ng 150 ÷ 500
lÇn). Cèppha sö dông cã chiÒu cao kh«ng lín, thêng tõ 1 ÷ 2m.
- Gi¶m chi phÝ lao ®éng do viÖc c¬ giíi ho¸ cao trong qu¸ tr×nh thi c«ng, c«ng t¸c cèppha chØ cÇn mét
lÇn l¾p dùng cho hÕt qu¸ tr×nh thi c«ng. Ngoµi ra cßn lµm thay ®æi h¼n lao ®éng vÊt v¶ cña ngêi thî.
- §¶m b¶o thi c«ng liªn tôc trong mäi ®iÒu kiÖn kÓ c¶ thêi tiÕt l¹nh nÕu cã c¸c biÖn ph¸p dìng nhiÖt
kÌm theo.
2. Nhîc ®iÓm:
- Thi c«ng ph¶i ®îc trang bÞ thiÕt bÞ n©ng (kÝch n©ng) vµ ph¶i tèn thªm cèt thÐp lµm thanh trô kÝch.
- Qu¸ tr×nh thi c«ng ph¶i tu©n thñ nghiªm ngÆt theo mét quy tr×nh c«ng nghÖ chÆt chÏ.
- C¸c hÖ thèng thiÕt bÞ ph¶i ®¶m b¶o vµ c«ng t¸c kiÓm tra b¶o d ìng … ph¶i ho¹t ®éng liªn tôc c¶ ngµy
lÉn ®ªm.
- C«ng t¸c thÝ nghiÖm ph¶i tiÕn hµnh thêng xuyªn theo yªu cÇu ®Æc biÖt cña c«ng nghÖ
- Ph¶i ®¶m b¶o ®ñ sè c¸n bé kü thuËt n¾m v÷ng chuyªn m«n vµ kiÕn thøc liªn ngµnh, ®ßi hái ph¶i cã
®éi ngò c«ng nh©n cã tay nghÒ cao…
vI. LËp biÖn ph¸p thi c«ng lâi thang m¸y c«ng tr×nh b»ng c«ng nghÖ cèppha trît.
H×nh: MÆt b»ng cèppha lâi thang m¸y c«ng tr×nh
1. C«ng t¸c chuÈn bÞ.
Tríc khi thi c«ng cÇn c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña thi c«ng b»ng cèppha trît ®Ó ®a ra nh÷ng söa ®æi côc
bé, ®a ra biÖn ph¸p xö lý ®èi víi nh÷ng bé phËn khã thi c«ng vµ tiÕn hµnh ph©n vïng, ph©n ®o¹n thi c«ng.
ChuÈn bÞ m¸y mãc, thiÕt bÞ vµ nh©n lùc ®ñ ®Ó thi c«ng lâi ®îc liªn tôc vµ ®¶m b¶o chÊt lîng.
2. TÝnh to¸n, thiÕt kÕ c¸c bé phËn cña cèppha trît.
a. KiÓm tra chiÒu dµy cña lâi theo ®iÒu kiÖn chiÒu dµy tèi thiÓu cña kÕt cÊu khi thi c«ng b»ng
cèppha trît.
Trong qu¸ tr×nh trît sÏ xuÊt hiÖn lùc ma s¸t gi÷a thµnh cèp pha vµ bªt«ng. Gi¸ trÞ cña lùc c¶n ma s¸t
(F) kh¸ lín, nã phô thuéc chñ yÕu vµo vËt liÖu lµm v¸n mÆt cèppha vµ ®é dÝnh b¸m cña v÷a trªn bÒ mÆt
v¸n:
g
f
f
H×nh: S¬ ®å tÝnh to¸n lùc ma s¸t gi÷a cèppha víi kÕt cÊu
§Ó bª t«ng míi ®æ kh«ng bÞ n©ng kÐo lªn theo cèp pha cÇn ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn:
G 2.F (1).
Trong ®ã:
G:
Träng lîng cña bª t«ng: G = bt . h .
F:
Lùc ma s¸t: F = f.
bt .h2 .
2
VËy theo bÊt ®¼ng thøc (1) ta cã: bt. h. 2. f.
bt .h2 > f . h
2
Víi:
bt : Träng lîng riªng cña bªt«ng: bt = 2500 kG/m3
h : ChiÒu dµy líp ®æ bªt«ng trªn cïng: h = 20 ÷ 30 cm
f : HÖ sè ma s¸t gi÷a thµnh cèppha vµ bªt«ng, lÊy f = 0,6
0,6. 30 = 18 cm
Víi lâi thang m¸y ta cã chiÒu dµy = 30 cm, so s¸nh thÊy ®iÒu kiÖn chiÒu dµy tèi thiÓu cña kÕt cÊu khi
thi c«ng b»ng cèppha trît ®îc tho¶ m·n.
2. TÝnh to¸n c¸c tÊm cèppha (tÊm Pan«):
Lùa chän tÊm cèppha ®iÓn h×nh:
TÊm cèppha trît chÞu t¸c ®éng cña t¶i träng ngang vµ lùc ma s¸t.
T¶i träng ngang t¸c dông gåm cã: ¸p lùc ngang cña v÷a bªt«ng míi ®æ cã xÐt ®Õn ®Çm, t¶i träng giã,
t¶i träng khi ®æ bªt«ng vµo cèppha.
¸p lùc ngang cña v÷a bªt«ng lªn cèppha phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè nh: tèc ®é trît, ®é linh ®éng
vµ nhiÖt ®é cña v÷a bªt«ng, chiÒu cao cña phÇn bªt«ng ®îc Ðp gi÷ trong cèppha, chiÒu cao cña kÕt cÊu
®æ, ngoµi ra cßn phô thuéc vµo lo¹i xim¨ng, thêi gian ®«ng kÕt cña v÷a bªt«ng.
Theo tµi liÖu“ Cèp pha trît - Kü thuËt vµ sö dông” cña Rumani th× trªn têng bªt«ng xuÊt hiÖn 3 vïng
nh h×nh vÏ:
Vïng 1:
= . h.
H×nh: BiÓu ®å ph©n bè ¸p lùc ngang cña v÷a bªt«ng lªn thµnh cèppha
Bªt«ng cha ninh kÕt: ¸p lùc ngang vïng nµy t¸c dông lªn cèppha coi nh ¸p lùc thuû tÜnh: p
Vïng2:
Bªt«ng ®ang ninh kÕt, thêi gian tõ 4 ÷ 8 h cêng ®é bªt«ng ph¸t triÓn t¨ng dÇn.
Vïng 3:
Bªt«ng ®«ng cøng: Bªt«ng ë vïng nµy ®¹t tíi cêng ®é b 2 kG/cm2 vµ bªt«ng ®· chÞu ®îc träng lîng b¶n th©n.
¸p lùc ngang cña bªt«ng t¬i ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc pmax = hmax.
Trong ®ã:
hmax = v. t0 (m)
v:
Tèc ®é trît trung b×nh cña hÖ cèppha, v = 12,5 cm/h
t0:
Thêi gian bªt«ng b¾t ®Çu ninh kÕt: t0 = 4 h
hmax = v. t0 = 0,125. 4 = 0,5 m
VËy: pmax = hmax. = 0,5. 2,5 = 1,25 T/m2 = 1250 kG/m2
¸p lùc do ®Çm bªt«ng: P2 = 200 kG/m2
Chän cèppha thÐp ®Þnh h×nh cã kÝch thíc nh h×nh vÏ:
chi tiÕt tÊm cèppha ph¼ng
15
13
15
15
13
13
1
21
8
hÖ gi»ng cèppha
H×nh: Chi tiÕt tÊm cèppha vµ hÖ gi»ng cèppha
B¶n thÐp dïng ®Ó chÕ t¹o cèppha trît dÇy 2mm ®îc gia cêng bëi c¸c hÖ sên ngang vµ sên däc dµy
4mm, cao 50mm
XÐt 1 tÊm cèppha cã bÒ réng b = 300 mm khi ®ã t¶i träng t¸c dông lªn thµnh cèppha lµ:
qtt = pttmax + ptt2 = 1,3.hmax.γbt . b + 1,3.200.b
= 1,3 . 0,5 . 2500 . 0,3 + 1,3 . 200 . 0,3 = 565,5 kG/m = 5,655 kG/cm.
C¸c tÊm cèppha cã gèi tùa lµ c¸c vµnh g«ng, lùa chän kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c vµnh g«ng lµ l = 60 cm.
KiÓm tra l¹i kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c vµnh g«ng:
KiÓm tra theo ®iÒu kiÖn bÒn:
Mmax
qtt .l2 5,655.602
=
=
= 2544,75 kG.cm
8
8
0,4.52
W = 3.
= 5 cm3
6
max =
Mmax 2544,75
=
= 508,95 kG/cm2
W
5
NhËn thÊy max = 508,95 kG/cm2 < [] = 2300 kG/cm2.
VËy c¸c tÊm cèppha ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn bÒn vµ kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c thanh ®µ ngang b»ng 60cm lµ
®¶m b¶o.
KiÓm tra theo ®iÒu kiÖn ®é vâng:
Cèppha ®îc gia cè bëi c¸c sên ngang, sên däc §é vâng cña cèppha lµ rÊt nhá. Do vËy ®iÒu kiÖn ®é
vâng cña tÊm cèppha lu«n ®îc ®¶m b¶o.
* Cèppha khu«n cöa lâi thang m¸y:
HÖ cèppha khu«n cöa cã t¸c dông t¹o c¸c « cöa cña lâi thang m¸y ®Ó ®óng víi kiÕn tróc vµ kÕt cÊu
cña lâi. Chi tiÕt cÊu t¹o xem (b¶n vÏ TC - 05)
H×nh: ¶nh minh ho¹ hÖ cèppha khu«n cöa vµ liªn kÕt cña nã vµo v¸ch thÐp
3. TÝnh to¸n vµ bè trÝ c¸c thanh trô kÝch:
C¸c thanh trô kÝch tiÕp nhËn toµn bé t¶i träng cña sµn c«ng t¸c, ho¹t t¶i do ngêi, thiÕt bÞ m¸y mãc, vËt
liÖu vµ t¶i träng giã. Th«ng qua c¸c thanh trô kÝch c¸c t¶i träng trªn ® îc truyÒn xuèng mãng hoÆc têng
bªt«ng ®· ®«ng cøng.
Kh¶ n¨ng chÞu lùc cña c¸c thanh trô kÝch phô thuéc vµo ®êng kÝnh cña thÐp, cêng ®é cña cèt thÐp lµm
ti, phô thuéc vµo c¸ch liªn kÕt, sù ®«ng cøng cña bªt«ng.
Lùc däc lín nhÊt t¸c dông lªn thanh trô kÝch ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:
Pmax = 2. (Ps + Ff + Pj ).l
Trong ®ã:
Ps:
Träng lîng b¶n th©n vµ ho¹t t¶i cña sµn c«ng t¸c trªn.
Ff:
Lùc ma s¸t gi÷a cèppha vµ bªt«ng.
Pj:
Träng lîng b¶n th©n vµ ho¹t t¶i cña sµn c«ng t¸c phÝa díi.
l:
Kho¶ng c¸ch gi÷a 2 thanh trô kÝch.
Kh¶ n¨ng chÞu lùc cña thanh trô kÝch ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc ¥le:
P =
2 .E.J
k.(.L)2
Trong ®ã:
k:
HÖ sè an toµn, lÊy k = 2
μ:
HÖ sèphô thuéc vµo liªn kÕt cña ti kÝch, lÊy = 0,7
L:
ChiÒu dµi lµm viÖc cña ti kÝch.
E:
M«®un ®µn håi cña vËt liÖu lµm ti kÝch.
J:
M«men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn ti kÝch.
VËy ®Ó thanh trô kÝch lµm viÖc tèt th× :
Pmax [P]
2 .E.J
l
2.k.(Ps + Ff + P).(
.L)2
i
Víi:
.D4 .3,24
J=
= 5,5 cm4
64
64
.L = 0,7.150 = 105 cm
Sö dông thÐp lµm thanh trô kÝch cã: s = 2800 kG/cm2) ®êng kÝnh 32
Theo tµi liÖu “cèppha trît vµ kü thuËt sö dông” cña Rumani th×:
Ps + Pi = 250 ÷ 300 kG/m, lÊy Ps + Pi = 300 kG/m
bt .h2
2500.0,52
Ff = 2.f.
= 2.0,6.
= 375 kG/cm
2
2
Ps + Pi + Ff = 300 + 375 = 675 kG/m = 6,75 kG/cm.
2 .E.J
2 .2,1.106.5,5
VËy l
=
= 383 cm
2
2
2.k.(Ps + Ff + P).(
.L)
2.2.6,75.(105)
i
Th«ng thêng bè trÝ kÝch víi kho¶ng c¸ch tõ 1,2 ÷ 2 m.
Víi kÕt cÊu lâi thang m¸y ®ang xÐt, tæng chu vi cña tiÕt diÖn lµ 80,3 m
Sè ti kÝch cÇn thiÕt:
n=
80,3
= 37 67 c¸i
1,2 2
Ta bè trÝ 66 kÝch theo chu vi tiÕt diÖn lâi víi kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c thanh trô kÝch lµ l = 1,3 m
Tho¶ m·n ®iÒu kiÖn l 3,83 m.
4. KiÓm tra sù æn ®Þnh cña kÕt cÊu cèppha trît.
a. S¬ ®å tÝnh to¸n:
H×nh: S¬ ®å tÝnh to¸n t¶i träng kÝch
b. T¶i träng t¸c dông:
T¶i träng b¶n th©n cña cèppha m©m sµn: nh trªn ®· tÝnh to¸n, bè trÝ kÝch víi kho¶ng c¸ch tèi ®a
gi÷a 2 kÝch lµ 1,3 m. Ta xÐt diÖn tÝch sµn nh h×nh vÏ bao gåm c¸c t¶i träng sau:
- Cèppha thÐp
= 2 x 1,3 x 1,1 x 60 kG/m2 = 171,6 kG
- Kho¸ cµi CP
= 2 x 1,3 x 1,1 x 2 kG/m2 = 5,72 kG
- Kho¸ neo CP
= 2 x 1,3 x 1,1 x 8 kG/m2 = 22,88 kG
- Vµnh g«ng (Hép 100 x 50 x 5)
= 1,3 x 4 x 11,76 kG/m = 61,23 kG
- C÷ thÐp (L50x5)
= 2 x 1,3 x 3,925 kG/m
= 10,2 kG
- Thanh ®µ trît
= 2 x 55 kG/thanh = 110 kG
- Thanh consol
= 2 x 14,2 kG/thanh = 28,4 kG
- Thanh chèng chÐo
= 2 x 9,3 kG/thanh = 18,6 kG
- Thanh lan can
= 2 x 10 kG/thanh = 20 kG
- Khung gi¸o treo
= 2 x 21 kG/thanh = 42 kG
- XÝch treo (L = 2,5m)
= 2,5 x 4 x 5 kG/sîi = 50 kG
- èng lång xÝch
= 4 x 5 kG/èng = 20 kG
- Gç ®µ cho sµn thao t¸c
= 0,156 x 0,15 x 1 x 2 x 1000
= 62,4 kG
- Lan can sµn c«ng t¸c trªn díi
= 1,3 x 40 kG/m = 52 kG
- Thanh gi»ng ngang mÆt sµn c«ng t¸c trªn (L63 x 5) = 2 x 1,3 x 6 x 4,945 kG/m = 77,15 kG
- Thanh ®µ gç
= 0,12 x 0,12 x 1,3 x 6 x 1000 = 112,32 kG
- Gç v¸n sµn c«ng t¸c trªn (t = 4 cm) = 1,5 x 1,3 x 2 x 0,04 x 1000 = 156 kG
- T«n l¸t sµn + líi an toµn
= 1,5 x 1,3 x 2 x 5 kG/m2 = 19,5 kG
→ Tæng t¶i träng b¶n th©n = 1140 kG
→ Ptt = G x k = 1140 x 1,1 = 1254 kG
Trong ®ã:
G: Tæng t¶i träng b¶n th©n
k: HÖ sè ®é tin cËy cña t¶i träng, lÊy k = 1,1
Ho¹t t¶i:
Pht = Pht x S x k
Trong ®ã:
Pht = 300 kG/m2
k: hÖ sè vît t¶i, lÊy k = 1,3
S: diÖn tÝch sµn tÝnh to¸n, S = (1,3 x 1,5m)
→ Pht = 300 x 1,3 x 1,5 x 2 x 1,3 = 1521 kG.
Lùc ma s¸t gi÷a cèppha vµ bªt«ng:
Fms = S x fms x k
Trong ®ã:
S: DiÖn tÝch tiÕp xóc gi÷a cèppha vµ bªt«ng
fms: LÊy lµ 300 kG (®èi víi coppha thÐp trong thi c«ng cèppha trît)
k: HÖ sè, lÊy k = 1,1
→Fms = 1,1 x 1,3 x 300 x 1,1 = 934,8 kG
c. Bµi to¸n kiÓm tra æn ®Þnh cña kÕt cÊu m©m sµn.
c.1. KiÓm tra t¶i träng cho phÐp ®èi víi kÝch:
C«ng thøc kiÓm tra:
[P] > PtÝnh to¸n x k
Trong ®ã:
PtÝnh to¸n = tÜnh t¶i + ho¹t t¶i + ma s¸t
K: HÖ sè an toµn lÊy K = 1,5
[P] = 6 T (®èi víi lo¹i kÝch sö dông)
Thay sè ta cã: (1254 + 1521 + 943,8) x 1,5 = 5578,2 kG < 6000 kG
VËy kho¶ng c¸ch ®Æt kÝch lµ 1,3m. §¶m b¶o tuyÖt ®èi kh¶ n¨ng nµy cña kÝch (lo¹i kÝch sö dông cã søc
n©ng 6 T)
c.2. KiÓm tra ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña kÕt cÊu khung trît:
Thanh chèng chÐo: TiÕt diÖn thanh chèng: L75 x 75 x 6
- S¬ ®å tÝnh to¸n:
A
P
D
Pn
C
B
H×nh: S¬ ®å tÝnh to¸n cña thanh chèng chÐo
Trong trêng hîp nµy thanh chèng chÐo BC chÞu nÐn ®óng t©m víi 2 ®Çu liªn kÕt khíp.
- X¸c ®Þnh chiÒu dµi tÝnh to¸n: l0 = x l
Trong ®ã:
= 1 (®èi víi thanh hai ®Çu lµ khíp)
l = 154 cm (chiÒu dµi thùc cña thanh)
→ l0 = 1 x154 = 154 cm
- X¸c ®Þnh lùc nÐn trong thanh BC:
P
(1)
sin
Pn =
Trong ®ã:
P=
Pht + Ptt
(2)
4
Ptt = PCP + Plan can +Psµn + Pgi»ng + P t«n l¸t = 448,37 kG
= 280
Thay sè vµo c«ng thøc (2) ta cã:
P=
1521 + 448,37
= 492,34 kG
4
Thay vµo (1) ta cã:
Pn =
P
492,34
=
= 1048,7 kG
sin280 0,46947
Tra b¶ng I.4 (KÕt cÊu thÐp - NXB KHKT 2006) víi tiÕt diÖn L75 x 75 x 6 ta cã:
F = 8,73 cm2; imin = 2,3 cm.
- Xem thêm -