Tài liệu Thế giới nhân vật trong tác phẩm tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh của nguyễn nhật ánh.

LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu và kết quả nghiên cứu nêu trong đề tài là trung thực và chưa từng được công bố trong bất kỳ một công trình nào khác. Sinh viên Trần Thị Trung Anh Xin trân trọng gửi lời tri ân đến cô giáo ThS. Trần Thị Mỹ Hồng, người đã tận tình hướng dẫn tôi thực hiện và hoàn thành đề tài này. Xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến quý thầy cô đã giảng dạy và đóng góp những ý kiến quý báu cho tôi trong quá trình học tập. Xin chân thành cảm ơn Khoa Sư phạm Tiểu học - Mầm non, Trường Đại học Quảng Bình đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi nghiên cứu. Nhân dịp này cho phép tôi được bày tỏ lòng biết ơn chân thành nhất! Sinh viên Trần Thị Trung Anh MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU ..............................................................................................................i 1. Lý do chọn đề tài .........................................................................................................1 2. Lịch sử vấn đề..............................................................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...............................................................................5 3.1. Đối tượng nghiên cứu ...............................................................................................5 3.2. Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................................5 4. Phương pháp nghiên cứu .............................................................................................5 5. Đóng góp của đề tài .....................................................................................................5 6. Cấu trúc của đề tài .......................................................................................................6 NỘI DUNG......................................................................................................................7 Chương 1: HÀNH TRÌNH SÁNG TẠO CỦA NHÀ VĂN NGUYỄN NHẬT ÁNH ....7 1.1. Tác giả Nguyễn Nhật Ánh ........................................................................................7 1.1.1. Vài nét về cuộc đời và quan điểm sáng tác cho thiếu nhi của Nguyễn Nhật Ánh .7 1.1.2. Hành trình sáng tác văn chương của Nguyễn Nhật Ánh .....................................12 1.2. Tác phẩm “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” .........................................................16 Chương 2: CÁC KIỂU NHÂN VẬT TRONG TÁC PHẨM “TÔI THẤY HOA VÀNG TRÊN CỎ XANH” ..........................................................................................................19 2.1. Khái niệm nhân vật và thế giới nhân vật ................................................................ 19 2.1.1. Khái niệm nhân vật..............................................................................................19 2.1.2. Thế giới nhân vật .................................................................................................20 2.1.3. Vai trò của nhân vật trong các tác phẩm văn học...............................................21 2.2. Các kiểu nhân vật trong tác phẩm "Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh" ....................23 2.2.1. Nhân vật trẻ em....................................................................................................23 2.2.2. Nhân vật người lớn ..............................................................................................34 2.2.3. Nhân vật là loài vật .............................................................................................42 Chương 3: NGHỆ THUẬT XÂY DỰNG NHÂN VẬT TRONG TÁC PHẨM “TÔI THẤY HOA VÀNG TRÊN CỎ XANH” ..........................................................................48 3.1. Nghệ thuật miêu tả ngoại hình................................................................................48 3.2. Nghệ thuật miêu tả hành động ................................................................................50 3.3. Nghệ thuật miêu tả nội tâm ....................................................................................53 3.4. Nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ.................................................................................54 KẾT LUẬN ...................................................................................................................60 TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................................62 PHỤ LỤC .....................................................................................................................65 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Bất cứ một nền văn học nào trên thế giới cũng chứa đựng trong lòng nó một bộ phận không thể thiếu là văn học thiếu nhi. Assen Bossev – nhà văn Bungari đã từng nói : “những cuốn sách hay đều là người bạn đời vĩnh viễn của tuổi nhỏ; chính chúng cho trẻ con đôi cánh để bay lên mà chinh phục cuộc sống”. Văn học thiếu nhi chính là "món quà của một bạn nhỏ ngày xưa tặng các bạn bây giờ” (Xuân Quỳnh). Đây là những sáng tác mà tác giả, dù là trẻ em hay nhà văn lớn tuổi, đều phải biết nhìn con người, nhìn cuộc đời bụi bặm của chúng ta bằng con mắt trong veo và ngơ ngác của con trẻ, phải biết hiến dâng trọn vẹn cái phần tinh tuý nhất của đời mình, của tâm hồn mình cho trẻ. Đó là những tác phẩm văn học hàm chứa tất cả những xúc cảm và tình cảm tinh tế, hồn nhiên của trẻ thơ, được các em thích thú, say mê và có giá trị giáo dục, hình thành tâm hồn và nhân cách trẻ thơ. Nó có vai trò quan trọng đối với sự hình thành và phát triển toàn diện nhân cách con người ngay từ thuở nhỏ, là hành trang cho mỗi người trên suốt đường đời. Văn học không chỉ góp phần làm giàu có tâm hồn, nâng cao năng lực cảm thụ cái đẹp, mà còn giúp cho lứa tuổi thiếu nhi phát triển trí tuệ, mở rộng sự hiểu biết và hướng tới một lối sống giàu lòng nhân ái. Với những lí do đó mà văn học về đề tài trẻ thơ là mảng đề tài cực kì quan trọng. Văn học thiếu nhi Việt Nam từ sau cuộc kháng chiến chống Mĩ, đặc biệt từ 1986 có sự phát triển mạnh mẽ và đa dạng cùng với sự phát triển chung của nền văn học dân tộc. Công cuộc đổi mới toàn diện của đất nước đã thực sự đem lại một không khí mới cho văn học nước nhà, trong đó có bộ phận văn học thiếu nhi. Sáng tác cho các em, từ những năm đầu thời kì đổi mới đến nay, đã đạt được những thành tựu đáng kể. Nổi lên trong mảng đề tài viết cho thiếu nhi là các tác giả Duy Khán, Nguyễn Quang Sáng, Phùng Quán, Vũ Đức Nguyên, Vi Hồng, Vũ Bảo,… giai đoạn tiếp theo có Thu Trân, Nguyễn Nhật Ánh, Kim Hài, Nguyễn Thị Minh Ngọc, Trần Thiên Hương, Nguyễn Thị Mai… Có thể nói, đội ngũ sáng tác văn học thiếu nhi từ đầu thời kì đổi mới đã phát triển hùng hậu thể hiện rõ tính chuyên nghiệp của bộ phận sáng tác cho các em. Và cũng vì vậy mà chưa bao giờ, văn học thiếu nhi Việt Nam lại phát triển phong phú như ở thời kì này. 1 Truyện của Nguyễn Nhật Ánh không chỉ là “không gian” cho tuổi thơ mà dành cho tất cả những ai đã từng trải qua tuổi thơ. Trong buổi tọa đàm mới đây nhất về nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, PGS.TS Văn Giá nhận định: “Nói Nguyễn Nhật Ánh là nhà văn thiếu nhi e chừng cái danh xứng ấy trở nên chật chội với nhà văn này. Anh là người viết nhiều, và viết hay. Anh viết cho thiếu nhi, và không chỉ thiếu nhi. Thực ra, anh viết cho tất thảy người lớn – những người đã từng có một thuở thiếu nhi, và đang còn giữ được con người trẻ thơ trong tâm hồn. Anh viết cho tất cả. Và anh thuộc về tất cả”.[7] Trong mỗi tác phẩm văn học không thể thiếu vắng nhân vật. Nhân vật là phương diện quan trọng bậc nhất của tác phẩm văn học, là phương tiện cơ bản giúp người nghệ sỹ miêu tả đời sống con người thông qua những hình tượng nghệ thuật. Do đó, nghiên cứu văn chương từ góc độ này sẽ làm sáng tỏ nhiều điều về thể loại, trào lưu, quan niệm văn học, phong cách sáng tạo… Như vậy, việc chiếm lĩnh các mặt giá trị của tác phẩm sẽ khó có thể thực hiện, nếu không tìm hiểu phương diện nhân vật - một thành quả nghệ thuật quan trọng trong sáng tác của mỗi nhà văn. Với khối lượng sáng tác khổng lồ và hầu hết là truyện viết cho tuổi thơ và tuổi mới lớn, nhân vật chủ yếu trong các sáng tác của Nguyễn Nhật Ánh là nhân vật trẻ em. Sáng tác của Nguyễn Nhật Ánh thu hút được nhiều sự quan tâm của giới chuyên môn. Hiện nay đã có khá nhiều công trình nghiên cứu lớn nhỏ, nhưng bản thân tôi xuất phát từ lòng yêu mến trẻ thơ, khâm phục tài năng của tác giả, yêu thích những sáng tác của nhà văn, chúng tôi quyết định lựa chọn đề tài “Thế giới nhân vật trong tác phẩm Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh của Nguyễn Nhật Ánh” làm vấn đề cho lí luận của mình. Khóa luận có mong muốn mang lại cái nhìn mới về thế giới nhân vật, đồng thời muốn chiếm lĩnh giá trị nhân văn - thẩm mỹ của ngòi bút Nguyễn Nhật Ánh, cũng như lí giải sức sống mãnh liệt của tác phẩm trong lòng bạn đọc. 2. Lịch sử vấn đề Từ thập niên 90 của của thế kỉ XX, tên tuổi của Nguyễn Nhật Ánh và một loạt tác phẩm của ông xuất hiện khá nhiều trên các báo, tạp chí, các trang thông tin điện tử, trong các cuốn sách nghiên cứu về văn học thiếu nhi Việt Nam cũng như ở cả những tài liệu không trực tiếp liên quan đến văn học. 2 Trước hết là ở các ấn phẩm mang tính chất chuyên ngành như các sách nghiên cứu về văn học thiếu nhi, đáng chú ý nhất là công trình Bách khoa thư Văn học thiếu nhi Việt Nam do hai tác giả Vân Thanh và Nguyên An biên soạn. Hai tác giả đã sưu tầm và giới thiệu một loạt các bài viết về văn học thiếu nhi Việt Nam, trong đó có nhiều bài của các tác giả khác nhau như Lã Thị Bắc Lý, Nguyễn Hương Giang, Thu Việt, Văn Hồng, có đề cập đến Nguyễn Nhật Ánh và tác phẩm của ông. Trong bài viết của Lã Thị Bắc Lý, mặc dù vẫn trích dẫn Nguyễn Nhật Ánh và các tác phẩm của ông như một minh họa cho các luận điểm về văn học thiếu nhi trong thời kì đổi mới nhưng tác giả đã có nhiều đoạn mang tính chất giới thiệu, phân tích khái quát giá trị của tác phẩm Kính vạn hoa, bộ truyện dài đầu tiên của Nguyễn Nhật Ánh. Thêm vào đó, tác giả Hương Giang đã dành một bài viết để nói về Nguyễn Nhật Ánh và một loạt các tác phẩm của nhà văn như: Cô gái đến từ hôm qua, Chú bé rắc rối. Lê Phương Liên trong bài viết Văn xuôi và trẻ em đã nhận xét: “Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh là một tác giả thành công với bạn đọc trẻ, anh là người có một “khóe văn” riêng. Anh chiếm được tình cảm của hàng triệu người đọc cũng không ngoài quy luật tự sự và đối thoại nội tâm của tuổi thơ, không ngoài sự tự phát hiện ra chất hài hước của chính mình” [17]. Các sáng tác như Tôi là Bêtô, Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ và Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh chính là những tác phẩm được không chỉ trẻ em mà cả người lớn yêu thích. Nhà nghiên cứu Vân Thanh đã từng nhiều lần nhắc đến thành công của Nguyễn Nhật Ánh trong sáng tác dành cho thiếu nhi. Trong bài viết “Nguyễn Nhật Ánh - nhà văn lôi cuốn trẻ thơ”, tác giả đã đề cập đến đề tài, chủ đề, nhân vật, giọng điệu và giới thiệu khái quát về tập truyện “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh”. Nguyễn Nhật Ánh đã làm được một điều kì diệu, đó là đem đến cho bạn đọc trẻ thơ sự thú vị và niềm vui háo hức mong chờ những tác phẩm tiếp theo của anh. “Và quả nhiên, Nguyễn Nhật Ánh đã không làm bạn đọc thất vọng. Anh tiếp tục trình làng Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ. Vẫn với lối viết dí dỏm kiểu Kính vạn hoa, Tôi là Bê tô nhưng dấu ấn tâm trạng tác giả đã in đậm nét hơn, tâm trạng của con người càng đi xa tuổi thơ càng da diết nhớ về tuổi thơ. Đây là tập sách được giải thưởng của Hội nhà văn Việt Nam và giải thưởng ASEAN, 2010. Cùng với “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” và Lá nằm trong lá, Có hai con mèo ngồi bên cửa sổ… Nguyễn Nhật Ánh đã thể hiện sức viết bền bỉ của mình” [18]. 3 Nhà văn Lê Minh Khuê trên báo Tiền phong đã nhận xét: “Nguyễn Nhật Ánh trong sáng từ cách nghĩ, cách cảm, từ ngôn ngữ đối thoại, từ cách miêu tả đến xây dựng nhân vật. Tất cả đều đầy sức khơi gợi tới cái đẹp. Anh khơi dậy sự tự tin, tin vào sức mạnh của trí tuệ, tin vào con đường của mỗi người trong đời. Tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh in hàng chục ngàn bản mỗi cuốn, là sự chờ đợi háo hức như chờ đợi người “hò hẹn” của các em. Mấy ai được hạnh phúc như anh” [15]. Nhà văn có một khoảng trời riêng và thực sự làm chủ khoảng đất sáng tạo của mình. Đó chính là lý do người đọc háo hức chờ đón tác phẩm mới của Nguyễn Nhật Ánh. “Mỗi cuốn truyện là một tuổi thơ trọn vẹn, lần nào cũng như bắt đầu lại từ đầu, với những ký ức lung linh hoa lá và những trải nghiệm khóc cười rất thật tưởng chừng không có bóng dáng của “hư cấu văn học”. Cũng vì thế mà khó có thể xác định nhà văn viết cho về thế hệ nào, thời đại nào. Có cảm tưởng, người đọc sau trăm năm nữa vẫn sẽ có được một Nguyễn Nhật Ánh đồng hành với ký ức tuổi thơ của mình như thế này mà thôi” [1]. Tác giả Nguyễn Thụy Anh cảm thấy tuổi thơ của chính mình và bạn bè cũng như thế hệ sau sẽ luôn đồng hành cùng ký ức trong mỗi cuốn truyện của Nguyễn Nhật Ánh. Bên cạnh các ấn phẩm trên, các bài viết về Nguyễn Nhật Ánh và các tác phẩm của ông còn xuất hiện trên các báo như báo Lao động, Thanh niên, các tạp chí và nhiều trang thông tin điện tử như Evan.net, Phongdiep.net,... Bộ truyện Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh đã được dựng thành phim cho thiếu nhi, các tác phẩm khác cũng được dựng thành phim như Cô gái đến từ hôm qua, Kính vạn hoa và một số truyện của Nguyễn Nhật Ánh đang có dự án chuyển thể thành truyện tranh. Luận văn Đặc điểm truyện Nguyễn Nhật Ánh của tác giả Bùi Thu Thủy đã chỉ ra đặc điểm nổi bật về nội dung và hình thức trong bốn tập truyện gồm Kính vạn hoa, Chuyện xứ Lang Biang, Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ và Tôi là Bêtô. Từ những khái quát đó, chúng ta có thể đánh giá được đóng góp và vị trí của Nguyễn Nhật Ánh trong nền văn học thiếu nhi Việt Nam. Từ những đánh giá, nhận xét cùng với những công trình nghiên cứu công phu của các tác giả vừa nêu đã cho thấy sự quan tâm của độc giả, giới nghiên cứu đến “hiện tượng” Nguyễn Nhật Ánh là không hề nhỏ. Mặc dù vậy, đến nay vẫn chưa có công trình nào tập trung nghiên cứu một cách hệ thống, toàn diện về “Thế giới nhân vật trong Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh của Nguyến Nhật Ánh”. Bởi vậy, chúng tôi mạnh dạn đưa ra một hướng tiếp cận mới về phương diện này. Tất cả những ý kiến đánh giá, nhận xét, những công trình khoa học nêu trên là những tư liệu quý báu giúp chúng tôi triển khai đề tài. 4 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài này là thế giới nhân vật trong tác phẩm “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” của Nguyễn Nhật Ánh. 3.2. Phạm vi nghiên cứu Đề tài khảo sát tác phẩm “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh”, Nhà xuất bản trẻ, 2015 và một số tác phẩm khác của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. 4. Phương pháp nghiên cứu Để thực hiện đề tài này, chúng tôi sử dụng các phương pháp nghiên cứu cơ bản sau: Phương pháp phân tích – tổng hợp: Phương pháp phân tích giúp người viết chỉ ra những biểu hiện cụ thể của hệ thống nhân vật và các biện pháp nghệ thuật đặc sắc trong tác phẩm “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Phương pháp hệ thống: Tìm hiểu thế giới nhân vật trong tác phẩm “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” của Nguyễn Nhật Ánh phải đặt các phương diện của nhân vật trong một hệ thống, chúng không tách rời, không độc lập mà nằm trong một chỉnh thể. Phương pháp hệ thống giúp người viết hệ thống hóa các đặc điểm nghệ thuật tiêu biểu của tác phẩm. Phương pháp so sánh: Để làm nổi bật những đặc điểm về nhân vật trong tác phẩm “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh”, đồng thời góp phần khẳng định những thành công của nhà văn, về phương diện này người viết sử dụng phương pháp so sánh. Đối tượng được so sánh là các tác phẩm khác của các nhà văn Nguyễn Nhật Ánh như Kính vạn hoa, Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ... Bên cạnh đó còn có các tác phẩm khác của nhà văn Nguyễn Ngọc Thuần,... Ngoài ra, chúng tôi còn sử dụng phương pháp chuyên ngành Thi pháp học. 5. Đóng góp của đề tài Về mặt lí luận: Với đề tài này, người nghiên cứu sẽ làm nổi bật nét đặc sắc về thế giới nhân vật và nghệ thuật xây dựng nhân vật trong tác phẩm “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” của Nguyễn Nhật Ánh. Về mặt thực tiễn: Đề tài góp phần vào việc tiếp nhận, tìm hiểu, nghiên cứu thế thế giới nhân vật, qua đó là tài liệu quý cho giáo viên, sinh viên, quý bậc phụ huynh quan tâm và tham khảo. 5 6. Cấu trúc của đề tài Ngoài mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung của đề tài được thể hiện trong 3 chương: Chương 1: Hành trình sáng tạo của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh Chương 2: Các kiểu nhân vật trong tác phẩm “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” Chương 3: Nghệ thuật xây dựng nhân vật trong tác phẩm “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” 6 NỘI DUNG Chương 1: HÀNH TRÌNH SÁNG TẠO CỦA NHÀ VĂN NGUYỄN NHẬT ÁNH 1.1. Tác giả Nguyễn Nhật Ánh 1.1.1. Vài nét về cuộc đời và quan điểm sáng tác cho thiếu nhi của Nguyễn Nhật Ánh Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh sinh ngày 07/05/1955 tại xã Bình Quế, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam. Nơi đây có vùng cát mênh mông trắng xóa, vùng đất chịu nhiều thiệt thòi, gian khó bởi thời tiết khắc nghiệt, nhưng bù lại cũng được thiên nhiên ban tặng nhiều cảnh đẹp hấp dẫn, phong cảnh kì thú, đặc sản tươi ngon: Quảng Nam có lụa Phú Bông Có khoai Trà Đõa, có sông Thu Bồn Trăng rằm đã tỏ lại tròn Khoai lang đất cát đã ngon lại bùi. Và Đất Quảng Nam chưa mưa đã thấm Rượu hồng đào chưa uống đã say. Có thể nói, mảnh đất Quảng Nam với các đặc trưng văn hóa riêng đã in sâu vào tâm hồn nhà văn, để rồi đi vào các sáng tác của ông một cách tự nhiên và sâu lắng. Một tuổi thơ với miền kí ức xa xăm nhưng không thể phai mờ dần trở lại trong các sáng tác của Nguyễn Nhật Ánh. Nếu như không có quê hương với xóm làng và tuổi thơ nhiều trải nghiệm, chắc thật khó để Nguyễn Nhật Ánh có thể viết được những trang sách hay đến thế về tuổi thơ nơi miền quê nghèo dân dã. Theo những chia sẻ của ông, ông chỉ sống ở ngôi làng Đo Đo, Bình Quế khoảng 8 năm nhưng nó đã trở thành một miền kí ức rực rỡ và tươi đẹp nhất: “Tôi xa quê hương, gia đình từ rất sớm – do đó nỗi nhớ xứ sở trong tôi bao giờ cũng vẹn nguyên và rực rỡ. Như một người đánh mất tuổi thơ sớm nên khi cầm bút viết về tuổi thơ mới lớn là biết bao kỉ niệm ùa về, xúc cảm cứ tràn vào trang viết”. Một lần khác Nguyễn Nhật Ánh viết: “Tôi là nhà văn. Nên tôi thỏa nỗi nhớ quê của mình theo cách của người hành nghề con chữ. Những kỉ niệm những vùng đất những gương mặt bạn bè ấu thơ thi nhau hiện lên trong hết cuốn sách này đến cuốn sách khác. Đến bây giờ tôi vẫn băn khoăn tự hỏi: 7 có phải đó là nguyên nhân sâu xa khiến tôi trở thành nhà văn chuyên viết cho tuổi thơ – một thế giới lung linh mà một kẻ tha hương không nguôi nhớ đến và tìm mọi cách tái tạo trong những trang viết của mình” [25, tr 10]. Dường như quê hương và tuổi thơ chính là chất xúc tác đầu tiên, là cơ duyên đưa Nguyễn Nhật Ánh trở thành một nhà văn chuyên viết cho thiếu nhi. Khi viết, nhà văn như đang trở về với chính mình, chìm trong những cảm xúc của bản thân. Ở đâu đó, những câu chuyện của tuổi học trò như chính một phần kí ức của nhà văn, là phần hòa quyện của trí tưởng tượng sáng tạo và những chi tiết có thực của đời sống, là sự “nhập nhằng” của quá khứ và hiện tại. Trên trang facebook cá nhân của mình, ông đã có nhiều bài viết chia sẻ về cảm xúc khi quay lại miền quê xưa, gặp lại những con người xưa. Trong những chia sẻ đó, ta bắt gặp hình ảnh của một cậu bé tinh nghịch, hồn nhiên, giàu cảm xúc và tinh ý. Một trong những phẩm chất của cậu bé tinh nghịch ngày nào đó là sự say mê với những trang sách: “Thuở bé tôi rất mê đọc sách. Tôi bị quyến rũ bởi các tác phẩm của Thạch Lam, Khái Hưng, Tô Hoài, Thế Lữ, đắm chìm trong những trang sách của Edmonnd de Amicis, Victo Huygo, Hector Ma lot, và tôi mơ ước sau này mình sẽ trở thành một nhà văn” [25, tr. 14]. Dường như những phẩm chất ấy cũng góp phần làm nên một nhà văn sau này. Được trải nghiệm với những vốn sống và cảm xúc phong phú chính là đôi cánh cho tâm hồn mỗi con người được thăng hoa và sáng tạo. Thuở nhỏ, Nguyễn Nhật Ánh theo học trường Tiểu La, sau đó tiếp tục học tại trường Trần Cao Vân và Phan Chu Trinh tại Quảng Nam – Đà Nẵng. Ở đây ông theo học khoa Văn, trường Đại học Sư phạm Sài Gòn. Sau khi đất nước thống nhất ông tiếp tục cuộc sống tự lập, kiếm sống bằng nhiều nghề ở Thành phố Hồ Chí Minh. Đó có lẽ cũng là một trải nghiệm đáng quý đối với nhà văn. Những biến động của lịch sử đất nước, những năm tháng bươn chải mưu sinh đã giúp nhà văn có thêm sự trưởng thành và vững vàng. Năm 1976, sau khi tốt nghiệp Đại học, Nguyễn Nhật Ánh tình nguyện tham gia phong trào thanh niên xung phong do không thể xin việc vì lí do gia đình. Đây là một biến cố có thể để lại những bất mãn, những tổn thương nhưng với ông nó lại trở thành một cơ hội để bản lĩnh của ông được tôi rèn. Nhà văn chia sẻ: “Môi trường thanh niên xung phong đã rèn luyện cho tôi thành một con người biết vượt khó, có nghị lực, luôn yêu đời. Nó giúp cho con người sáng tác của tôi có một niềm tin và cái nhìn trong trẻo với cuộc sống. Nếu không có thời gian đi Thanh niên xung phong 8 thì không hẳn tôi đã có những trang viết tươi tắn như bây giờ” [25, tr. 18]. Có lẽ với Nguyễn Nhật Ánh, những thử thách chính là cơ hội để nhà văn vươn lên. Ông luôn tìm thấy niềm tin và hướng đi đúng đắn cho bản thân, luôn hướng tới những điều tốt đẹp, luôn tự đấu tranh để thanh lọc tâm hồn mình. Những năm 80, Nguyễn Nhật Ánh về làm công việc dạy học. Quãng thời gian đứng trên bục giảng của ông không nhiều nhưng là khoảng thời gian nhà văn được tiếp xúc với các em thiếu nhi, được gắn bó với tuổi học trò. Nếu chỉ có kỉ niệm tuổi thơ của bản thân thôi có lẽ chưa đủ để ông hiểu biết sâu sắc, am hiểu tường tận tâm lý lứa tuổi, để rồi viết lên những trang văn về học trò một cách trong trẻo và chân thực đến thế. Chính những năm tháng dạy học rồi chuyển qua làm công tác Đoàn, ông đã quan sát, lắng nghe và thấu hiểu hơn lứa tuổi tươi đẹp nhất mà cũng ẩm ương nhất đấy. Những trang viết của nhà văn trong thời gian này vừa có tính giáo dục cao lại vừa nhẹ nhàng, hồn nhiên, mang tính hướng thiện. Từ năm 1986 đến nay, Nguyễn Nhật Ánh làm phóng viên nhật báo Sài Gòn Giải Phóng ngoài ra ông còn là một bình luận viên thể thao xuất sắc. Trong cương vị một nhà báo, ông nhanh chóng khẳng định được khả năng của mình. Bên cạnh đó ông vẫn tiếp tục viết văn thậm chí viết nhiều và số lượng ấn bản đạt tới kỉ lục. Công việc của một nhà báo tuy bận rộn và có cường độ lao động cao nhưng lại giúp cho ông có thể đi nhiều nơi, gặp gỡ nhiều con người với nhiều góc nhìn trải nghiệm mới. Vì vậy nó đã hỗ trợ cho việc viết văn của ông tốt hơn, đưa nhà văn tới gần đời sống hằng ngày hơn. Nguyễn Nhật Ánh luôn khẳng định mình có cái tạng phù hợp với văn học thiếu nhi. Dường như trong ông luôn có sẵn “đứa trẻ con” nào đó, bất kể tuổi tác thật sự của ông. Ông là một người vui tươi, dí dỏm, thích đùa, luôn có nét tinh nghịch, dễ thương. Ngoài cái “tạng” trời cho để phù hợp với tuổi học trò thì cũng phải kể đến chính tính cách và sự nuôi dưỡng tâm hồn của tác giả đã giúp ông luôn giữ được giọng văn hồn nhiên, trong trẻo, gần gũi với tuổi học trò. Nguyễn Nhật Ánh đã làm nhiều công việc, ở những vị trí khác nhau. Chính những công việc ấy cũng đã giúp ông hình thành nên vốn sống, tạo ra chất liệu để sáng tạo. Song một phần khác là ở thái độ lao động nghiêm túc và trách nhiệm của ông. Khi dạy học, làm công tác đoàn hay có thể ngay từ những ngày còn học sư phạm, nhà văn đã được tiếp xúc với các bạn trẻ, có kĩ năng nghiệp vụ sư phạm để gần gũi tuổi “thần tiên”. Không những vậy, chính ông đã đăng kí học một lớp tiếng Anh buổi 9 tối để có thêm dịp tiếp xúc với các bạn ở lứa tuổi học trò. Ông dành khá nhiều thời gian để quan sát, tâm tình trò chuyện với các bạn trẻ quanh ông, với chính con gái và các bạn của con. Ông còn sưu tầm toàn bộ sách giáo khoa từ lớp 1 tới lớp 12 để đọc, để hiểu, để chia sẻ nhiều hơn với các bạn. Có lẽ chính thái độ chủ động, nghiêm túc và chuyên nghiệp đó của nhà văn đã khiến cho các tác phẩm của ông dù viết chung về một đề tài cũng không bao giờ cũ, vẫn luôn được đông đảo bạn đọc chú ý và đón nhận. Ông viết về tuổi học trò bằng tâm tình của một người trong cuộc chứ không phải bằng cảm nhận của một người lớn đứng bên ngoài thế giới đó rồi quan sát mà viết. Như vậy, thành công của ông là thành công của một nghệ sĩ chân chính, lao động nghệ thuật nghiêm túc, luôn tâm huyết và trách nhiệm với nghề chứ không chỉ là cơ duyên của nhà văn với mảng văn học thiếu nhi. Quan điểm sáng tác của Nguyễn Nhật Ánh: “Trong con người tôi luôn có một đứa trẻ con. Khi tôi lớn lên, khi tôi già đi, đứa trẻ con trong tôi không chịu lớn và làm sao để nuôi dưỡng đứa trẻ con đó trong con người là một điều không dễ lý giải và tôi nghĩ đó là quà tặng của số phận. Đứa trẻ con đó đã nuôi tôi và biết đâu một ngày nào đó đứa trẻ con đó… già đi thì không biết tôi làm sao sống được”… Đó là chia sẻ của nhà văn khi trả lời phỏng vấn trên báo Tuổi trẻ ra ngày 24/11/2013 với nhan đề “Nguyễn Nhật Ánh: Trong tôi luôn có một đứa trẻ”. Lời chia sẻ cho thấy sự chân thành và tâm huyết. Nguyễn Nhật Ánh thừa nhận mình may mắn có được cơ duyên với lứa tuổi học trò, với văn học thiếu nhi. Và với Nguyễn Nhật Ánh, ông luôn biết ơn vì điều đó. Đó chính là thái độ trân trọng với nghề, là tấm lòng của một nghệ sĩ thực thụ dành cho nghề của mình. Ông không che giấu tình yêu dành cho nghề viết văn, niềm hạnh phúc được viết của mình: “Nếu bây giờ tôi kiếm được rất nhiều tiền mà không bằng nghề mình yêu thích, có lẽ tôi không cảm thấy hạnh phúc thực sự” [25, tr. 14]. Cũng bởi với Nguyễn Nhật Ánh, nghề là đam mê chứ không chỉ là phương tiện mưu sinh, thế nên sống bằng nghề là một hạnh phúc, được sống bằng nghề đó là một niềm vui mà không dễ gì đánh đổi được. Sự đam mê và tình yêu dành cho nghề đã biến nhà văn thành người “không có Chủ nhật”, “người mê công việc” như bạn bè ông thường gọi. Nguyễn Nhật Ánh suy nghĩ về nghề rất nghiêm túc. Ông luôn khẳng định yêu nghề là tiêu chí đầu tiên của một người làm nghề, nhưng đặc biệt hơn với văn chương người ta không nên mưu cầu danh lợi mà trước hết phải viết như một sự thôi thúc từ bên trong nội tâm mình. Có thế tác phẩm mới có giá trị: “tiền bạc đối với một nhà văn nếu có chỉ là cái đến sau. Nếu để kiếm tiền, không ai chọn nghề viết văn. Khi 10 ngồi vào bàn viết, nhà văn chỉ tìm kiếm một thứ duy nhất: những ý tưởng. Tôi rất thích một câu không biết của ai: lợi và danh đi trước sáng tác là một tai họa, đi song hành với sáng tác là một cản trở còn đến sau sáng tác là hợp quy luật” [25, tr. 17]. Nghĩa là nhà văn hãy cứ cống hiến đi, cứ như con tằm rút ruột nhả tơ đi, anh sẽ được trả công xứng đáng. Còn nếu cầm bút đã vì những toan tính thì thường lại ít khi đạt được thành công. Chính quan điểm nghiêm túc và đúng đắn này đã giúp ông ghi được tên tuổi của mình trong lòng bạn đọc, gặt hái được những thành công nhất định. Nguyễn Nhật Ánh khi cầm bút rất chú trọng tới độc giả. Ông cho rằng đó là đối tượng quan trọng nhất trong quá trình sáng tác của mình. Ông luôn tâm niệm văn học thiếu nhi là không chỉ viết về thiếu nhi mà phải là thực sự viết cho thiếu nhi, phải làm sao để “trẻ em khen hay, phụ huynh khen tốt” nghĩa là có cả tính giáo dục và cả tính thẩm mĩ phù hợp với tâm lý lứa tuổi của trẻ em. Ông hiểu được trọng trách trên mỗi trang văn của mình sao cho phải trở thành một “trụ đỡ tinh thần” cho các em mà vẫn phải tránh được mọi sự “gượng gạo và áp đặt”. Ông hiểu rằng nghề viết văn cũng giống như nhiều nghề khác trong xã hội nhưng nó khác ở chỗ nó còn mang một “sứ mệnh” đó là: “là một nhà văn chuyên tâm viết cho thiếu nhi, tôi nghĩ công việc của tôi là giúp cho các bạn đọc trẻ giàu có cảm xúc hơn, qua đó sống tốt hơn” [25, tr. 9]. Nguyễn Nhật Ánh ý thức được những khó khăn của văn học thiếu nhi trong một thời đại mới. Nhưng càng khó khăn, nhà văn càng cần phải nỗ lực: “Trong tình hình các em chơi nhiều hơn đọc, đọc truyện tranh nhiều hơn truyện chữ, đọc truyện dịch nhiều hơn truyện trong nước, tôi nghĩ nhà văn viết cho thiếu nhi phải cố viết làm sao để thu hút các em đến với sách, đến với truyện chữ, đến với văn học Việt Nam. Tôi tin rằng đó là một cuộc chiến đấu mang ý nghĩa xã hội, một cuộc chiến không cân sức nhằm thử thách tinh thần trách nhiệm của nhà văn” [25, tr. 9]. Thực hiện chức năng giáo dục của văn chương nhưng không được đánh mất đi tính thẩm mĩ. Từ chỗ xác định được đối tượng của mình, Nguyễn Nhật Ánh xác định phương thức tiếp cận và lựa chọn kĩ thuật viết sao cho phù hợp. Viết cho thiếu nhi, viết về thiếu nhi nhà văn phải cố giữ cho được cái trong trẻo và giản dị của mình, vì thế: “những thủ pháp nghệ thuật được vận dụng trong các tác phẩm viết cho người lớn không phải bao giờ cũng tìm thấy chỗ đứng thích hợp trong các tác phẩm viết cho trẻ em” [25, tr. 21]. Nguyễn Nhật Ánh đã tìm ra chiếc chìa khóa để bước vào thế giới trẻ thơ đó chính là “sự nhạy cảm đặc biệt của chính mình”. 11 Bí quyết thành công của Nguyễn Nhật Ánh có lẽ chính là dồn toàn bộ tâm trí cho mỗi trang sách. Mỗi khi viết, nhà văn như bỏ lại phía sau lưng mình những bụi bặm của cuộc sống để có thể giữ được sự trong trẻo thong dong: “Tôi có thể viết trong không khí ồn ào, náo nhiệt lẫn yên tĩnh. Thậm chí tôi có thể gác việc viết lách sang một bên để trả nợ một bài báo hoặc giải quyết một công việc gấp rút nào đó. Tuy vậy khi ngồi vào bàn sáng tác tôi hoàn toàn sống trong thế giới của riêng mình” [25, tr. 9]. Như vậy, có thể thấy Nguyễn Nhật Ánh có một quan niệm sáng tác đúng đắn. Và suốt hành trình sáng tác của mình, ông đã nỗ lực giữ vững quan điểm sáng tác ấy. Có lẽ chính sự nghiêm túc, bền bỉ đó đã đưa nhà văn đến được thành công của ngày hôm nay. 1.1.2. Hành trình sáng tác văn chương của Nguyễn Nhật Ánh Nguyễn Nhật Ánh bắt đầu sáng tác từ khá sớm, khoảng những năm nhà văn 13 tuổi ông đã có những tác phẩm đầu tay. Được biết đến với các bút danh như Anh Bồ Câu với chuyên mục gỡ rối tơ lòng cho tuổi mới lớn, Chu Đình Ngạn khi bình luận thể thao, Đông Phương Sóc, Sóc Phương Đông,… nhưng có lẽ cái tên Nguyễn Nhật Ánh là cái tên để lại dấu ấn trong lòng độc giả hơn cả. Tính tới thời điểm này, trong mảng văn học thiếu nhi hiện đại khó có tác giả nào có thể vượt qua được Nguyễn Nhật Ánh về số lượng đầu sách, số lượng bản in các tác phẩm văn học thiếu nhi cũng như các giải thưởng. Trước khi viết văn, Nguyễn Nhật Ánh được biết đến như một nhà thơ, trong đó có bài thơ nổi tiếng của ông đã được phổ nhạc là bài Thành phố tình yêu và nỗi nhớ. Tính đến nay ông đã có 5 tập thơ được xuất bản là: Thành phố tháng 4 (in cùng Lê Thị Kim), Đầu xuân ra sông giặt áo, Thơ tình Nguyễn Nhật Ánh, Tứ tuyệt cho nàng và Lễ hội của đêm đen. Ngoài thơ, ông đã từng thử sức viết ở các thể loại khác nhau. Ông từng viết theo đơn đặt hàng của Nxb Kim Đồng về đề tài thanh niên xung phong. Nhưng cuối cùng tác phẩm của ông không được in vì không thực sự có chất lượng. Chỉ khi đến với mảng văn học thiếu nhi với tác phẩm đầu tiên được xuất bản là Trước vòng chung kết (xuất bản năm 1985), Nguyễn Nhật Ánh mới khẳng định được sở trường của mình. Từ đây ông được biết đến như một nhà văn thiếu nhi với gia tài sáng tác đáng nể: - Trước vòng chung kết (truyện dài 1985) - Cú phạt đền (truyện dài, 1985) 12 - Chuyện cổ tích dành cho người lớn (Tập truyện, 1987) - Bàn có năm chỗ ngồi (truyện dài, 1987) - Còn chút gì để nhớ (truyện dài, 1988) - Bí mật của một võ sĩ (tập truyện, 1989) - Cô gái đến từ hôm qua (truyện dài, 1989) - Nữ sinh (truyện dài, 1989) - Chú bé rắc rối (truyện dài, 1989) - Thiên thần nhỏ của tôi (truyện dài, 1990) - Phòng trọ ba người (truyện dài, 1990) - Mắt biếc (truyện dài, 1990) - Thằng quỷ nhỏ (truyện dài, 1990) - Hoa hồng xứ khác (truyện dài, 1991) - Hạ đỏ (truyện dài, 1991) - Bong bóng lên trời (truyện dài, 1991) - Bồ câu không đưa thư (truyện dài, 1993) - Những chàng trai xấu xí (truyện dài, 1993) - Trại hoa vàng (truyện dài, 1994) - Út Quyên và tôi (truyện dài, 1995) - Đi qua hoa cúc (truyện dài, 1995) - Buổi chiều Windows (truyện dài, 1995) - Quán gò đi lên (truyện dài, 1999) - Những cô em gái (truyện dài, 2000) - Ngôi trường mọi khi (truyện dài, 2001) - Tôi là Bêtô (truyện, 2007) - Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ (truyện, 2008) - Đảo mộng mơ (truyện dài, 2009) - Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh (truyện dài, 2010) - Lá nằm trong lá (truyện dài, 2011) - Có hai con mèo nằm trên cửa sổ (truyện dài, 2012) - Sương khói quê nhà (tạp văn, 2012) - Ngồi khóc trên cây (truyện dài, 2013) - Chúc một ngày tốt lành (truyện dài, 2014) 13 - Bảy bước tới mùa hè (truyện dài, 2015) - Con chó nhỏ mang giỏ hoa hồng (truyện dài, 2016) - Ngày xưa có một chuyện tình (truyện dài, 2016) Ngoài ra còn có 2 tập truyện dài kỳ là tập Kính vạn hoa (54 tập, trong đó có 45 tập được in trong khoảng từ năm 1995 – 2002) và tập Chuyện xứ Lang Biang (4 tập in trong khoảng 2004 – 2006), cuốn tạp văn Người Quảng đi ăn mì Quảng (2012), Thương nhớ Trà Long (2014), bộ truyện tranh cho thiếu nhi Bim và những chuyện kì thú (1998). Có thể nói với 5 tập thơ, trên 30 tập truyện và truyện dài, 2 cuốn tạp văn và 3 bộ truyện lớn, ông đã có một gia tài tác phẩm lớn thể hiện sức sáng tạo, khả năng lao động và sự chăm chỉ, cần mẫn trên mỗi trang sách của mình. Nguyễn Nhật Ánh còn sở hữu những giải thưởng như: Văn học trẻ hạng A năm 1990 với tác phẩm Chú bé rắc rối do Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh trao tặng, giải nhà văn yêu thích trong 20 năm từ 1975 – 1995 qua cuộc bình chọn của bạn đọc do Thành Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh và báo Tuổi trẻ phối hợp tổ chức; Hội nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh chọn là một trong 20 nhà văn tiêu biểu giai đoạn 1975 – 1995; năm 1998 Nguyễn Nhật Ánh được trao giải thưởng tác giả có sách bán chạy nhất do NXB Kim Đồng trao tặng, giải thưởng Vì thế hệ trẻ cho bộ truyện Kính vạn hoa vào năm 2003 do Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh trao tặng; Kính vạn hoa còn được bầu chọn là 10 cuốn sách được yêu thích nhất do Ban văn học Thiếu nhi Hội nhà văn Việt Nam, Đài tiếng nói Việt Nam, nxb Kim Đồng, Nxb Trẻ và Ủy ban Dân số, Gia đình và Trẻ em phối hợp tổ chức; Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ được giải thưởng cuốn sách hay nhất của năm 2007 do báo Người Lao động bình chọn và Hội Nhà văn trao giải thưởng sách hay; đến năm 2010 cuốn sách này giành được giải thưởng Văn học ASEAN; … Những giải thưởng này ở những quy mô khác nhau, có những giải thưởng là của giới nghiên cứu phê bình nhưng cũng có những giải thưởng là bình chọn của bạn đọc, có giải thưởng trong nước và có giải thưởng quốc tế. Điều đó một lần nữa minh chứng cho tài năng của Nguyễn Nhật Ánh, cho khả năng sáng tạo và không ngừng tìm tòi của ông. Các tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh còn được dịch ra tiếng nước ngoài như Mắt biếc được dịch sang tiếng Nhật, Cô gái đến từ hôm qua được dịch ra tiếng Nga và trở thành tài liệu học tiếng Việt cho người Nga, Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ được dịch sáng tiếng Thái, tiếng Anh và tiếng Hàn để xuất bản tại Thái và Hàn. Điều đó cho thấy 14 sức hấp dẫn của các tác phẩm không chỉ với độc giả trong nước mà còn có thể “xuất khẩu văn chương” đến với bạn đọc nước ngoài. Nguyễn Nhật Ánh đã cạnh tranh thành công với các tác phẩm văn học dịch, thậm chí ông còn có cuộc “phản công” ngược trở lại, mang sáng tác của mình đến với bạn bè thế giới. Không những vậy, các sáng tác của Nguyễn Nhật Ánh đang được nhiều đạo diễn chú ý. Bộ phim truyền hình Kính vạn hoa đã thu hút được sự quan tâm của không chỉ các khán giả nhí mà cả ở những người đã qua tuổi “nhí”. Bộ phim điện ảnh “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” được chuyển thể từ tác phẩm cùng tên của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh đã tạo nên một kỉ lục phòng vé vào thời điểm bộ phim ra đời, thu hút được sự chú ý của dư luận. Các sáng tác của Nguyễn Nhật Ánh có thể chia làm 2 nhóm: một nhóm là các sáng tác dành cho tuổi học trò mà ở đây là lứa tuổi cấp 3 với các tác phẩm như Ngôi trường mọi khi, Cô gái đến từ hôm qua, Bong bóng lên trời, Bồ câu không đưa thư,…Các tác phẩm này thường thể hiện tâm lý lứa tuổi khá chân thực. Đó là những rung động đầu đời, những phức tạp của tuổi mới lớn. Nhà văn đã khéo léo thể hiện những cảm xúc mong manh và trong trẻo, những nỗi buồn, niềm tiếc nuối man mác,… Nhóm thứ 2 là các sáng tác dành cho lứa tuổi từ cấp 2 trở xuống. Ở nhóm này, ông chủ yếu miêu tả các mối quan hệ bạn bè, thầy cô, các câu chuyện trường lớp, quá trình khám phá thế giới qua đôi mắt trong trẻo hồn nhiên của tuổi thơ. Trên những trang sách của ông, dường như ai cũng gặp lại tuổi thơ của chính mình với những trò nghịch ngợm, những toan tính, suy nghĩ còn non nớt,… Những cuốn sách của Nguyễn Nhật Ánh giống như một cuốn Bách khoa toàn thư về thế giới trẻ em. Ngoài ra, ông còn có một bộ truyện viết cho tuổi nhi đồng là bộ truyện Bim và những chuyện kì thú với nhiều chi tiết ngộ nghĩnh gợi ra những bài học giáo dục ý nghĩa mà nhẹ nhàng. Nguyễn Nhật Ánh khi in các tác phẩm của mình thường gọi tên nó là truyện dài, truyện chứ không xếp nó là tiểu thuyết hay truyện ngắn. Thuật ngữ truyện dài chưa có nhiều định nghĩa như truyện ngắn hay tiểu thuyết. Có thể hiểu truyện dài là những tự sự có quy mô lớn hơn truyện ngắn nhưng chưa đồ sộ như tiểu thuyết. Chúng ta nhận thấy các tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh khó có thể nói đó là những truyện ngắn vì không chỉ ở dung lượng câu chữ mà còn ở cách phản ánh hiện thực. Truyện ngắn thường phản ánh hiện thực trong một lát cắt chứ ko phải một quá trình. Nhưng ở truyện của Nguyễn Nhật Ánh ta thấy rõ được cả một tiến trình câu chuyện. Do đó nó 15 chắc chắn không phải là những truyện ngắn. Với quy mô các tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh có nhiều truyện có dung lượng tương đương với các tiểu thuyết đương đại. Song tác giả lại không định danh tác phẩm của mình là tiểu thuyết có lẽ vì kết cấu tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh thường đơn giản hơn. Câu chuyện có thể kéo dài theo một diễn tiến nhưng thường được chia nhỏ thành các câu chuyện bé hơn. Bản thân cách viết này phù hợp với văn học thiếu nhi. Như vậy, có thể thấy hành trình sáng tác của Nguyễn Nhật Ánh bắt đầu từ khá sớm, đã từng đi qua nhiều thể loại với những thử nghiệm khác nhau. Song cuối cùng tài năng của ông được khẳng định ở mảng truyện viết cho thiếu nhi mà chủ yếu là truyện dài (có quy mô nhỏ hơn hoặc gần bằng tiểu thuyết). Các sáng tác của ông đã được vinh danh ở nhiều giải thưởng khác nhau, cũng đã được dịch sang tiếng nước ngoài, được chuyển thể thành phim. Ở đâu, trong lĩnh vực nào Nguyễn Nhật Ánh cũng được đánh giá cao. Ông được xem là một nhà văn viết cho thiếu nhi tiêu biểu cho giai đoạn văn học sau 1975. Nhà văn có một sức viết dồi dào, khả năng sáng tạo phong phú và đặc biệt là tinh thần lao động nghiêm túc, bền bỉ. 1.2. Tác phẩm “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh Ngồi im trong gió nghe đêm rớt Chợt thấy hoa vàng trên cỏ xanh. Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh là tác phẩm nằm trong loạt các sáng tác mới nhất của nhà văn viết theo lối văn hóm hỉnh, dí dỏm mà đựng đầy những kỉ niệm về tuổi thơ. Tác phẩm lần đầu xuất bản tại Việt Nam vào ngày 9 tháng 12 năm 2010 bởi “Nhà xuất bản trẻ”, cùng với những hình ảnh minh họa do Đỗ Hoàng Tường thực hiện. Cuốn sách đã được nhận giải thưởng ASEAN và là một trong những tác phẩm hay nhất về tuổi học trò. Hơn 300 trang sách ấy đã mang đến cho người đọc rất nhiều cảm xúc, vui buồn xen lẫn với nhau. Ngoài ra “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” đã được đạo diễn Victor Vũ cảm nhận và chuyển thành một bộ phim có ý nghĩa sâu sắc, được mọi người đón nhận cũng không kém gì cuốn sách ấy. Câu chuyện xoay quanh nhân vật Thiều - một học sinh lớp 7 sống ở vùng quê nghèo cùng với người em trai tên Tường, là một cậu bé dễ thương, hiền lành, rất yêu mến anh trai và rất thích chơi đùa cùng các loài động vật, thường say mê những câu chuyện cổ tích, đặc biệt là Cóc Tía. Thiều là một người hướng ngoại, tinh quái, nhiều 16