Tài liệu Tăng cường quản lý công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện gia lộc, tỉnh hải dương

HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM ĐẶNG VĂN THANH TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ CÔNG TÁC TIẾP DÂN, GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO CỦA CÔNG DÂN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN GIA LỘC, TỈNH HẢI DƯƠNG Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60.34.04.10 Người hướng dẫn khoa học: TS. Lê Ngọc Hướng NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP - 2016 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên cứu được trình bầy trong luận văn là trung thực, khách quan và chưa từng dùng để bảo vệ lấy bất kỳ học vị nào. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn đã được cám ơn, các thông tin trích dẫn trong luận văn này đều được chỉ rõ nguồn gốc. Hà Nội, ngày tháng năm 2016 Tác giả luận văn Đặng Văn Thanh LỜI CẢM ƠN Trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn, tôi đã nhận được sự hướng dẫn, chỉ bảo tận tình của các thầy cô giáo, sự giúp đỡ, động viên của bạn bè, đồng nghiệp và gia đình. Nhân dịp hoàn thành luận văn, cho phép tôi được bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đến TS. Lê Ngọc Hướng đã tận tình hướng dẫn, dành nhiều công sức, thời gian và tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới Ban Giám đốc, Ban Quản lý đào tạo, Bộ môn Phân tích định lượng, Khoa Kinh tế và Phát triển nông thôn - Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã tận tình giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, thực hiện đề tài và hoàn thành luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể lãnh đạo, cán bộ cơ quan Thanh tra huyện Gia Lộc, UBND các xã , thị trấn thuộc huyện Gia Lộc và các đơn vị liên quan đã giúp đỡ và tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân, bạn bè, đồng nghiệp đã tạo mọi điều kiện thuận lợi và giúp đỡ tôi về mọi mặt, động viên khuyến khích tôi hoàn thành luận văn./. Hà Nội, ngày tháng năm 2016 Tác giả luận văn Đặng Văn Thanh ii MỤC LỤC Lời cam đoan ..................................................................................................................... i Lời cảm ơn ........................................................................................................................ ii Mục lục ........................................................................................................................... iii Danh mục chữ viết tắt ...................................................................................................... vi Danh mục bảng ............................................................................................................... vii Danh mục hình ảnh .......................................................................................................... ix Trích yếu luận văn ............................................................................................................ x Thesis abstract................................................................................................................. xii Phần 1. Mở đầu ............................................................................................................... 1 1.1. Tính cấp thiết của đề tài ...................................................................................... 1 1.2. Mục tiêu nghiên cứu ........................................................................................... 2 1.3. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................ 3 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...................................................................... 3 1.5. Những đóng góp mới của luận văn ..................................................................... 4 Phần 2. Cơ sở lý luận và thực tiễn ................................................................................. 5 2.1. Cơ sở lý luận ....................................................................................................... 5 2.1.1. Một số khái niệm cơ bản .................................................................................... 5 2.1.2. Vai trò quản lý về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo ........... 10 2.1.3. Bản chất, đặc điểm của khiếu nại, tố cáo và ý nghĩa của việc giải quyết khiếu nại, tố cáo ................................................................................................ 15 2.1.4. Trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại, tố cáo .................................................... 20 2.1.5. Nội dung quản lý về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo ............ 30 2.1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân .......................................................................... 33 2.2. Cơ sở thực tiễn .................................................................................................. 34 2.2.1. Tình hình tiếp công dân .................................................................................... 34 2.2.2. Tình hình khiếu nại, tố cáo .............................................................................. 35 Phần 3. Phƣơng pháp nghiên cứu ............................................................................... 42 3.1. Đặc điểm địa bàn huyện Gia Lộc, tỉnh hải dương ............................................ 42 iii 3.1.1. Đặc điểm tự nhiên huyện Gia Lộc .................................................................... 42 3.1.2. Đặc điểm kinh tế -xã hội................................................................................... 43 3.2. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................. 45 3.2.1. Phương pháp thu thập thông tin........................................................................ 45 3.2.2. Phương pháp xử và phân tích thông tin ............................................................ 46 Phần 4. Kết quả và thảo luận ....................................................................................... 51 4.1. Thực trạng quản lý công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân cấp xã tại huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương ................................. 51 4.1.1. Thực trạng quản lý công tác tiếp công dân cấp xã ........................................... 51 4.1.2. Thực trạng giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân ở cấp xã tại huyện Gia Lộc ............................................................................................................. 53 4.1.3. Đánh giá trình độ của cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo ở cấp xã ........................... 61 4.1.4. Đánh giá nguyên nhân phát sinh khiếu nại, tố cáo và kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo của UBND cấp xã trong huyện ............................................. 63 4.2. Thực trạng quản lý công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân ở cấp huyện tại UBND huyện Gia Lộc....................................... 64 4.2.1. Tình hình tiếp công dân và khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, đề nghị của UBND huyện Gia Lộc 5 năm 2011-2015 ......................................................... 64 4.2.2. Phân loại đơn thư khiếu nại, tố cáo, đề nghị, kiến nghị ở huyện theo từng lĩnh vực ............................................................................................................. 66 4.2.3. Kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, đề nghị .................................. 68 4.2.4. Đánh giá trình độ của cán bộ, công chức làm công tác tiếp dân, tiếp nhận, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo ở cấp huyện ............................... 75 4.2.5. Đánh giá nguyên nhân phát sinh khiếu nại, tố cáo và kết quả tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của UBND huyện ......................................... 76 4.3. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc ............ 81 4.3.1. Trình độ của người khiếu nại, tố cáo ................................................................ 81 4.3.2. Đội ngũ làm công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo ........................................... 81 4.3.3. Nhóm yếu tố khác ............................................................................................. 84 4.4. Giải pháp tăng cường quản lý công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương ............ 87 iv 4.4.1. Tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật................................... 88 4.4.2. Nâng cao chất lượng công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo ....... 89 4.4.3. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức .......................................... 90 4.4.4. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát, tăng cường trách nhiệm của người có thẩm quyền ........................................................................................ 90 Phần 5. Kết luận và kiến nghị ...................................................................................... 92 5.1. Kết luận............................................................................................................. 92 5.2. Kiến nghị .......................................................................................................... 93 Tài liệu tham khảo .......................................................................................................... 95 Phụ lục .......................................................................................................................... 97 v DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Từ viết tắt Nghĩa tiếng Việt CNXH Chủ nghĩa xã hội CNH-HĐH Công nghiệp hoá, hiện đại hoá CP Chính phủ HĐND Hội đồng nhân dân NĐ Nghị định TT Thông tư TTg Thủ tướng Chính phủ UBND Uỷ ban nhân dân vi DANH MỤC BẢNG Bảng 4.1. Tình hình tiếp công dân khiếu nại, tố cáo, đề nghị, kiến nghị ở cấp xã, năm 2011-2015 ........................................................................................... 51 Bảng 4.2. Tình hình đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, đề nghị ở cấp xã, năm 2011-2015 .................................................................................................... 52 Bảng 4.3. Số lượng đơn thư khiếu nại, tố cáo, đề nghị, kiến nghị phân theo lĩnh vực ở cấp xã, năm 2011-2015 ...................................................................... 54 Bảng 4.4. Tình hình khiếu nại, tố cáo, đề nghị, kiến nghị ở cấp xã được giải quyết theo lĩnh vực, năm 2011-2015 ........................................................... 56 Bảng 4.5. Tổng hợp vụ việc khiếu nại, tố cáo được UBND cấp xã giải quyết, năm 2011-2015 ............................................................................................ 57 Bảng 4.6. Số vụ việc khiếu nại, tố cáo đã được UBND xã, thị trấn giải quyết nhưng công dân vẫn tái tố, tái khiếu, năm 2011-2015 ................................ 59 Bảng 4.7. Số vụ việc khiếu nại, tố cáo đã được UBND xã, thị trấn giải quyết không đảm bảo trình tự, thủ tục, năm 2011-2015 ........................................ 60 Bảng 4.8. Trình độ chuyên môn của cán bộ, công chức tham gia tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của các xã, thị trấn trong huyện năm 2015 ...... 61 Bảng 4.9. Trình độ lý luận chính trị của cán bộ, công chức tham gia tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của các xã, thị trấn trong huyện năm 2015 ...... 62 Bảng 4.10. Số lượng công dân khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, đề nghị ở cấp huyện, năm 2011-2015 ............................................................................................ 64 Bảng 4.11. Tình hình đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, đề nghị ở cấp huyện, năm 2011-2015 ............................................................................................ 65 Bảng 4.12. Số lượng đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, đề nghị phân theo từng lĩnh vực ở cấp huyện, năm 2011-2015 ......................................................... 67 Bảng 4.13. Số vụ việc khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, đề nghị được UBND huyện giải quyết, năm 2011-2015 .......................................................................... 70 Bảng 4.14. Tổng hợp vụ việc khiếu nại, tố cáo được UBND huyện giải quyết, năm 2011-2015 ............................................................................................ 71 Bảng 4.15. Kết quả thực hiện xử lý và thu hồi diện tích đất theo quy định của pháp luật về đất đai phát sinh theo từng năm phải thực hiện trong toàn huyện, năm 2011-2015................................................................................. 73 vii Bảng 4.16. Kết quả thực hiện thu hồi tiền đối với các khoản thu, chi tài chính trái pháp luật và giảm trừ, xuất toán giá trị quyết toán các công trình XDCB phát sinh theo từng năm phải thực hiện trong toàn huyện, năm 2011-2015 .................................................................................................... 74 Bảng 4.17. Vụ việc đã được UBND huyện và các cơ quan chức năng của huyện giải quyết nhưng công dân vẫn thực hiện việc tái tố, tái khiếu, năm 2011-2015 .................................................................................................... 75 Bảng 4.18. Trình độ chuyên môn của cán bộ, công chức làm công tác tiếp dân, tiếp nhận, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo của cấp huyện năm 2015 ...................................................................................................... 76 Bảng 4.19. Trình độ lý luận chính trị của cán bộ, công chức làm công tác tiếp nhận, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo ở cấp huyện năm 2015 ............... 76 Bảng 4.20. Tổng hợp về trình độ của người khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện Gia Lộc......................................................................................................... 81 Bảng 4.21. Đánh giá tính kịp thời trong công tác giải quyết khiếu nại của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc ................................................................... 82 Bảng 4.22. Đánh giá sự hài lòng của người dân đối với công tác giải quyết khiếu nại của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc .............................................. 82 Bảng 4.23. Đánh giá tính kịp thời trong công tác giải quyết tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc .......................................................................... 83 Bảng 4.24. Đánh giá sự hài lòng của người dân đối với công tác giải quyết tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc .................................................... 84 viii DANH MỤC HÌNH ẢNH Hình 3.1. Bản đồ hành chính huyện Gia Lộc ..................................................... 42 ix TRÍCH YẾU LUẬN VĂN Tên tác giả: Đặng Văn Thanh Tên luận văn: Tăng cường quản lý công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương. Ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60.34.04.10 Cơ sở đào tạo: Học viện Nông nghiệp Việt Nam Công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân đã được thực hiện theo quy định của Luật tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật tố cáo. Nhưng trên thực tế công tác này còn nhiều vấn đề bất cập, hiệu quả chưa cao. Hơn nữa đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân còn nhiều hạn chế về trình độ chuyên môn nghiệp vụ và năng lực quản lý, chưa đáp ứng yêu cầu quản lý trong giai đoạn hiện nay. Do vậy việc tăng cường quản lý về công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân là đòi hỏi xuất phát từ lý luận và thực tiễn nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác này, giúp ổn định an ninh chính trị để phát triển kinh tế, xã hội trên địa bàn huyện. Chính vì vậy, tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Tăng cường quản lý công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương”. Mục tiêu nghiên cứu Trên cơ sở đánh giá thực trạng quản lý công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường quản lý về công tác này trên địa bàn huyện trong thời gian tới. Phƣơng pháp nghiên cứu Nghiên cứu tiến hành điều tra 100 công dân có liên quan đến khiếu nại, tố cáo ở 5 xã, thị trấn trên địa bàn huyện Gia Lộc và các cán bộ có liên quan để tiến hành thu thập thông tin phục vụ đánh giá thực trạng quản lý công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc. Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu gồm thống kê mô tả, phương pháp so sánh để đánh giá thực trạng quản lý về công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc. Kết quả nghiên cứu chính và kết luận Công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc đã có chuyển biến tích cực, nhận thức, trách nhiệm của các tổ chức Đảng, chính quyền, đoàn thể, cán bộ, đảng viên, công chức và công dân ngày càng được nâng lên; pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tiếp tục được hoàn x thiện. Các cơ quan, tổ chức đã quan tâm đến công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền; công tác giám sát, kiểm tra, thanh tra việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo được tăng cường; đã giải quyết dứt điểm nhiều vụ việc phức tạp, kéo dài, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo môi trường thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương. Tuy nhiên, bên cạnh đó công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân cũng đang bộc lộ những hạn chế, thiếu sót như: công tác tiếp công dân còn nhiều bất cập, tình hình khiếu nại, tố cáo nói chung còn diễn biến phức tạp. Số vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, kéo dài, vượt cấp có xu hướng gia tăng, nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo về đất đai, tranh chấp tài sản chưa được giải quyết dứt điểm, để kéo dài, gây bức xúc trong nhân dân… Nghiên cứu chỉ ra rằng, các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân ở huyện Gia Lộc gồm: chính sách pháp luật còn bất cập, chưa phù hợp với tình hình thực tế; Công tác tuyên truyền, phổ biến để nâng cao nhận thức và trách nhiệm thực hiện pháp luật cho cán bộ, đảng viên, công chức và công dân còn hạn chế; Công tác lãnh đạo và tổ chức thực hiện của một số cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền chưa sâu sát, thiếu quyết liệt; Năng lực của đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo còn hạn chế; Quan hệ phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức chưa chặt chẽ; công tác quản lý nhà nước của chính quyền cấp cơ sở còn bộc lộ yếu kém, sai phạm, nhất là trong những lĩnh vực: đất đai, tài chính ngân sách, đầu tư xây dựng, chính sách xã hội,… Một số giải pháp nhằm tăng cường quản lý công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa huyện Gia Lộc thời gian tới gồm: Đổi mới quy trình công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư đến việc nâng cao nhận thức, trình độ, vai trò, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức tham gia công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; Tăng cương công tác đào tạo nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại; Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trách nhiệm đối với người đứng đầu cơ quan nhà nước các cấp. xi THESIS ABSTRACT Author: Dang Van Thanh Thesis title: Strengthening the management of the reception of citizens, settlement of citizens’ complaints and denunciations in Gia Loc district, Hai Duong province. Major: Economic Management Code: 60.34.04.10 Educational institution: Vietnam National University of Agriculture The reception of citizens, settlement of citizens’ complaints and denunciations was carried out under the provisions of the law of citizens, and complaints and denunciations laws. In fact this work has many shortcomings, yet low performance. Moreover cadres and civil servants working in citizen reception and settlement of complaints and denunciations of citizens are still limited in the level of professional and administrative capacity and can not meet the management requirements of current period. Therefore, strengthening the management of the reception of citizens, settlement of complaints and denunciations of citizens is required in order to further improve the quality and effectiveness, which will help stabilize the political security to economic development, social in the district. Then, we select the thesis title “Strengthening the management of the reception of citizens, settlement of citizens’ complaints and denunciations in Gia Loc district, Hai Duong province”. Objective of the study Assess the management of the reception of citizens, settlement of citizens’ complaints and denunciations in Gia Loc district, Hai Duong province, propose policy measures for strengthening the management of the reception of citizens, settlement of citizens’ complaints and denunciations in Gia Loc district in future. Research methods 100 citizens related complaints and denunciations in 5 communes and towns in Gia Loc district and the relevant officers were surveyed to collect information for assessing the management of the reception of citizens, settlement of citizens’ complaints and denunciations in Gia Loc district. Descriptive statistics, comparative statistics methods were used to assess the status of assessing the management of the reception of citizens, settlement of citizens’ complaints and denunciations in Gia Loc district. Main findings and conclusions the reception of citizens, settlement of citizens’ complaints and denunciations in Gia Loc district has had a positive change, awareness and responsibility of the Party organizations, government, unions, cadres and public employees and citizens increased; xii citizen-law, settlement of complaints and denunciations continued to be improved. The agencies and organizations interested in the reception of citizens, settlement of citizens’ complaints and denunciations in Gia Loc district under their jurisdiction; monitoring, checking and inspection of the reception of citizens, to settle complaints and denunciations strengthened; has definitively settle many complicated cases, extend and contribute to political stability, social order and safety, creating a favorable environment for socio-economic development. However, besides the reception of citizens, settlement of citizens’ complaints and denunciations are also exposed the limitations and shortcomings, such as the reception of citizens is inadequate, the situation complaints Advertising is generally complicated. The number of complaints and denunciations of people, stretching, beyond levels tend to rise, many cases of complaints and denunciations on land, property disputes unresolved finish, to stretch, causing urgent among the people. The results showed that factors affecting the management of the reception of citizens, settlement of citizens’ complaints and denunciations in Gia Loc district include: policies and laws are inadequate and not in line with the reality; Propagation and dissemination to raise awareness and responsibility to implement the law for officials and Party members, civil servants and citizens is limited; leadership and organization in implementation of a number of committees, Party organizations, administrations are not thorough, drastic shortage; The capacity of the staff working in the reception of citizens and settlement of complaints and denunciations is limited; Coordinating relations between the agencies and organizations is not close; State management of grassroots governments also revealed weaknesses and mistakes, especially in the fields of land, finance and budget, investment in construction, social policy. There are measures to strengthen the management of the reception of citizens, settlement of complaints and denunciations of citizens in Gia Loc district in future, including: Processes innovation in reception of citizens, to handle complaints and raising awareness, qualifications, roles and responsibilities of staff and civil servants involved in the reception of citizens, to settle complaints and denunciations; Enhanced training capacity of the staff working in reception of the people, resolve complaints; Strengthening communication and dissemination, legal education; Strengthening the inspection and examination responsibilities for the head of state agencies at all levels. xiii PHẦN 1. MỞ ĐẦU 1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Khiếu nại, tố cáo là quyền cơ bản của công dân được quy định trong Hiến pháp, Luật Khiếu nại và Luật tố cáo, là công cụ pháp lý để công dân bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình khi bị xâm phạm, là biểu hiện của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa. Khiếu nại, tố cáo là một kênh thông tin khách quan phản ánh việc thực thi quyền lực của bộ máy Nhà nước, phản ánh tình hình thực hiện công vụ của cán bộ, công chức. Do đó, công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân không những có vai trò quan trọng trong quản lý Nhà nước, mà còn thể hiện mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân. Vì vậy, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo nhằm phát huy quyền dân chủ của nhân dân, gắn với việc xây dựng bộ máy nhà nước ngày càng trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ CNH-HĐH và hội nhập quốc tế. Những năm gần đây cùng với quá trình CNH, HĐH thì quá trình đô thị hóa đang diễn ra rất nhanh chóng, từ đó làm nảy sinh những vấn đề bức xúc trong đời sống nhân dân đòi hỏi phải được giải quyết. Trong quá trình CNH, HĐH, đô thị hóa người dân bị thu hồi đất để chuyển giao cho Nhà nước, cho doanh nghiệp mà không kiếm được kế sinh nhai, dẫn đến tình trạng thiếu việc làm; Môi trường tự nhiên bị ô nhiễm nghiêm trọng, các giá trị của văn hóa truyền thống, văn hóa cộng đồng ngày càng bị mai một,… thay vào đó là vấn đề tai - tệ nạn xã hội ngày càng gia tăng. Tất cả những vấn đề đó là nguyên nhân dẫn đến một thực trạng đó là tình hình khiếu nại, tố cáo của người dân ngày càng nhiều, có xu hướng phức tạp. Gia Lộc là một huyện đồng bằng vùng châu thổ sông Hồng nằm ở phía Tây Nam của tỉnh Hải Dương hay còn gọi là cửa ngõ phía Nam Thành phố Hải Dương. Trong những năm qua, hòa chung với sự vận động phát triển của đất nước, quá trình CNH, HĐH và đô thị hóa trên địa bàn huyện diễn ra khá mạnh mẽ, đời sống của nhân dân từng bước được cải thiện, nâng lên cả về vật chất lẫn tinh thần. Tình hình kinh tế, xã hội của huyện luôn được quan tâm và phát triển, nhiều công ty, nhà máy, xí nghiệp được ra đời giúp cho người dân trong và ngoài huyện có nhiều cơ hội tìm kiếm việc làm, nâng cao thu nhập. Bên cạnh những thành tựu đó, tình hình an ninh, chính trị và trật tự xã hội ở một số địa phương có lúc còn diễn biến rất phức tạp do những bất cập, yếu kém trong công tác quản lý 1 đất đai, tài chính ngân sách, đầu tư xây dựng cơ bản,… Đây là một trong những nguyên nhân chủ yếu làm phát sinh tình hình đơn thư về khiếu nại, tố cáo của công dân; Công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo ở một số địa phương trên địa bàn huyện vẫn còn nhiều bất cập, hạn chế, hiệu quả chưa cao. Nhiều địa phương số lượng đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân gia tăng, thậm chí có nơi tình hình khiếu nại, tố cáo hiện diễn biến hết sức phức tạp làm ảnh hưởng đến an ninh, trật tự xã hội. Những năm gần đây, trên địa bàn huyện có rất nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo liên quan đến đất đai, tài chính ngân sách, đầu tư XDCB, chế độ chính sách, môi trường, xử lý kỷ luật cán bộ, công chức. Nhiều trường hợp khiếu nại, tố cáo có liên quan đến việc Nhà nước thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội, như đòi được bồi thường đất ở, nâng giá bồi thường, tăng tiền hỗ trợ, giải quyết việc làm khi bị thu hồi đất, đòi lại đất và đòi phân chia quyền sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tranh chấp đất đai, nhà ở,... Trước thực tiễn đó đòi hỏi các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phải tăng cường công tác quản lý nhằm nâng cao hiệu quả công tác tiếp dân, giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu nại, tố cáo của công dân, giúp ổn định an ninh chính trị để phát triển kinh tế, xã hội trên địa bàn huyện. Nhận thức được tầm quan trọng đó, tôi chọn đề tài nghiên cứu: “Tăng cường quản lý công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương”. 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1. Mục tiêu chung Trên cơ sở đánh giá thực trạng quản lý công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường quản lý về công tác này trên địa bàn huyện trong thời gian tới. 1.2.2. Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hóa các vấn đề lý luận và thực tiễn trong quản lý công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân; - Đánh giá thực trạng hoạt động quản lý công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương. - Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả quản lý công tác tiếp dân, 2 giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương trong những năm vừa qua; - Đề xuất các giải pháp để tăng cường quản lý công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương. 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU - Thực trạng hoạt động quản lý công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương diễn ra như thế nào thời gian qua? Đâu là những nguyên nhân dẫn đến hiện tượng khiếu nại, tố cáo của công dân diễn ra trên địa bàn? - Đâu là yếu tố ảnh hưởng đến quản lý công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương trong những năm vừa qua? - Cần phải làm gì để tăng cường quản lý công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương thời gian tới? 1.4. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là những vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, tập trung nghiên cứu tình hình công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân ở UBND các xã, thị trấn, UBND huyện và một số cơ quan hành chính Nhà nước trên địa bàn huyện Gia Lộc. 1.4.2. Phạm vi nội dung Nội dung của đề tài tập trung chủ yếu vào nghiên cứu thực trạng công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương. Từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường quản lý công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trong thời gian tới; Căn cứ, cơ sở là các báo cáo kết quả tiếp công dân, giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo từ giai đoạn năm 2011 đến năm 2015, vận dụng những văn bản mới, tìm hiểu nguyên nhân, để từ đó đưa ra các giải pháp thực hiện hiệu quả. 1.4.3. Phạm vi không gian Đề tài tập trung nghiên cứu và phân tích thực trạng kết quả công tác tiếp 3 dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân tại Uỷ ban nhân dân các xã, thị trấn, UBND huyện và một số phòng chuyên môn trên địa bàn huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương. 1.4.4. Phạm vi thời gian Các số liệu thu thập và phân tích trong nghiên cứu tập trung trong khoảng thời gian từ năm 2011 đến năm 2015, các giải pháp đề xuất thực hiện đến năm 2020. 1.5. NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN VĂN Luận văn đã hệ thống hóa, làm sáng tỏ vấn đề lý luận và thực tiễn, đánh giá thực trạng và phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân; Đề xuất giải pháp nhằm tăng cường quản lý công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương. 4 PHẦN 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN 2.1.1. Một số khái niệm cơ bản * Quản lý Quản lý là điều khiển, chỉ đạo một hệ thống hay một quá trình theo những quy luật, định luật hay những quy tắc tương ứng nhằm để cho hệ thống hay quá trình đó vận động theo ý muốn của người quản lý nhằm đạt được mục đích đã định trước (Nguyễn Hữu Hải, 2010). * Quản lý Nhà nước Theo Giáo trình Quản lý hành chính nhà nước: “Quản lý nhà nước là sự tác động có tổ chức và điều chỉnh bằng quyền lực Nhà nước đối với các quá trình xã hội và hành vi hoạt động của con người để duy trì và phát triển các mối quan hệ xã hội và trật tự pháp luật nhằm thực hiện những chức năng và nhiệm vụ của Nhà nước trong công cuộc xây dựng CNXH và bảo vệ Tổ quốc XHCN” (Nguyễn Hữu Hải, 2010). Như vậy, quản lý nhà nước là hoạt động mang tính chất quyền lực nhà nước, được sử dụng quyền lực nhà nước để điều chỉnh các quan hệ xã hội. Quản lý nhà nước được xem là một hoạt động chức năng của nhà nước trong quản lý xã hội và có thể xem là hoạt động chức năng đặc biệt. Quản lý nhà nước được hiểu theo hai nghĩa: Theo nghĩa rộng, quản lý nhà nước là toàn bộ hoạt động của bộ máy nhà nước, từ hoạt động lập pháp, hoạt động hành pháp, đến hoạt động tư pháp. Theo nghĩa hẹp, quản lý nhà nước chỉ bao gồm hoạt động hành pháp. Quản lý nhà nước được đề cập trong đề tài này là khái niệm quản lý nhà nước theo nghĩa rộng; quản lý nhà nước bao gồm toàn bộ các hoạt động từ ban hành các văn bản luật, các văn bản mang tính luật đến việc chỉ đạo trực tiếp hoạt động của đối tượng bị quản lý và vấn đề tư pháp đối với đối tượng quản lý cần thiết của Nhà nước. Hoạt động quản lý nhà nước chủ yếu và trước hết được thực hiện bởi tất cả các cơ quan nhà nước, song có thể các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể quần chúng và nhân dân trực tiếp thực hiện nếu được nhà nước uỷ quyền, trao quyền thực hiện chức năng của nhà nước theo quy định của pháp luật. * Tiếp công dân 5 Cụm từ “tiếp công dân” hiện nay đang ngày càng trở nên quen thuộc và cần thiết trong sinh hoạt đời sống xã hội. Có thể nói, đây là cầu nối để lãnh đạo chính quyền, cán bộ nhà nước gần và sát dân hơn. Thông qua các buổi tiếp công dân, cán bộ lãnh đạo sẽ có cơ hội nắm bắt được tâm tư, nguyện vọng và những băn khoăn, trăn trở của người dân, từ đó có biện pháp giải quyết hợp tình, hợp lý, tạo được niềm tin trong nhân dân, góp phần nâng cao trách nhiệm của chính quyền các cấp. Đây cũng là thể hiện bản chất của Nhà nước chúng ta, một Nhà nước của dân, do dân và vì dân. Đồng thời, công tác tiếp công dân cũng nhằm hướng dẫn người dân thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo đúng pháp luật. Tiếp công dân là việc cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân đón tiếp để lắng nghe, tiếp nhận khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân; giải thích, hướng dẫn cho công dân về việc thực hiện khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh theo đúng quy định của pháp luật. * Khiếu nại Nhà nước là công cụ của giai cấp thống trị. Nhà nước thực hiện quyền quản lý nhà nước, quản lý xã hội bằng pháp luật. Trong quá trình tiến hành các hoạt động quản lý, các cơ quan nhà nước ban hành các quyết định quản lý theo thẩm quyền để thực hiện quyền lực nhà nước, buộc mọi người phải tuân theo. Các văn bản, quyết định có tác động đến một người hay một nhóm người nhất định. Tuy vậy, văn bản hay quyết định đó có sai sót hoặc do cán bộ, công chức thi hành công vụ có hành vi vi phạm của công dân, cơ quan, tổ chức nên khiếu nại phát sinh. Khiếu nại là một trong những quyền cơ bản của công dân đã được ghi nhận tại Điều 30, Hiến pháp năm 2013. Đó là hiện tượng phát sinh trong đời sống xã hội như là một phản ứng của con người trước một quyết định, một hành vi nào đó mà người khiếu nại cho rằng quyết định hay hành vi đó là không phù hợp với các quy tắc, chuẩn mực trong đời sống cộng đồng, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình (Quốc Hội, 2013). Dưới góc độ pháp lý, khiếu nại là việc công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức theo thủ tục do Luật khiếu nại quy định, đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước hoặc quyết định kỷ luật cán bộ, công chức khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích 6