HN KH&CN 14
XỬ LÝ CHUỖI VỊ TRÍ
CỦA MẠNG LƯỚI GPS LIÊN TỤC RENAG – PHÁP
Trần Đình Trọng (
[email protected])
Bùi Ngọc Sơn
Vũ Đình Chiều
Bộ môn Trắc địa, Khoa Cầu Đường, Trường Đại Học Xây dựng Hà Nội
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
Thành phố Hồ Chí Minh, 10/2015
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Nội dung trình bày:
Giới thiệu
RENAG
Xử lý số liệu GPS liên tục
Kết luận
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Nội dung trình bày:
Giới thiệu
RENAG
Xử lý số liệu GPS liên tục
Kết luận
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Giới thiệu
GEONET (Yuki Hatanaka et al. 2003)
EPOS
Réseau GPS de Taiwan (Kuan‐Chuan Lin et al. 2010)
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Giới thiệu
Ứng dụng của chuỗi GPS liên tục trong địa vật lý
Xác định vận tốc
Nord
Est
Vertical
Chuỗi vị trí GPS liên tục của điểm ANCN
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trường vận tốc của mảng Nam Mỹ
(Nocquet et al)
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Giới thiệu
Ứng dụng của chuỗi GPS liên tục trong địa vật lý
Xác định chuyển dịch động đất, hậu động đất
KUJI
(Segall and Davis, 1997)
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Giới thiệu
Ứng dụng của chuỗi GPS liên tục trong địa vật lý
Nghiên cứu vận động bất thường (transient motion)
(Vergnolle et al., 2010)
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Nội dung trình bày:
Giới thiệu
RENAG
Xử lý số liệu GPS liên tục
Kết luận
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Mạng lưới RENAG
RENAG
(RÉseau NAtional GPS permanent,
http://www.renag.fr)
Đa mục đích:
- Cung cấp các dịch vụ tọa độ;
- Nghiên cứu, dự báo thời tiết;
- Nghiên cứu địa vật lý: đo đạc
các biến dạng địa động, sóng bề
mặt đất do động đất,...
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Mạng lưới RENAG
RENAG
(RÉseau NAtional GPS permanent,
http://www.renag.fr)
- Gồm 102 trạm GPS liên
tục (60 điểm nằm trong Pháp)
- Được quản lý bởi IGN
(Institut
Géographique
National – Viện địa lý quốc
gia)
- GeoAzur phụ trách việc đo
đạc, lưu trữ, xử lý số liệu –
siêu dữ liệu.
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Nội dung trình bày:
Giới thiệu
RENAG
Xử lý số liệu GPS liên tục
Kết luận
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Xử lý số liệu GPS liên tục
Trạm đo GPS liên tục
Xử lý, xác định tọa độ trong WGS84 (Gamit, Bernese,…)
Tính chuyển sang ITRF:
Chuỗi GPS liên tục
Xác định, loại bỏ dị
thường (outlier)
Đánh giá biến động
theo mùa
Xác định chuyển động
do động đất
Đánh giá, nghiên cứu
các chuyển động hậu
động đất,…
Xác định vận tốc
Mô hình địa vậy lý
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Xử lý số liệu GPS liên tục
Trạm đo GPS liên tục
Xử lý, xác định tọa độ trong WGS84 (Gamit, Bernese,…)
Tính chuyển sang ITRF:
Chuỗi GPS liên tục
Xác định, loại bỏ dị
thường (outlier)
Đánh giá biến động
theo mùa
Xác định chuyển động
do động đất
Đánh giá, nghiên cứu
các chuyển động hậu
động đất,…
Xác định vận tốc
Mô hình địa vậy lý
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Xử lý số liệu GPS liên tục
Tính toán xác định chuỗi tọa độ trong ITRF
Tính chuyển WGS84 – ITRF của RENAG:
Tính chuyển Helmert:
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Xử lý số liệu GPS liên tục
Tính toán xác định chuỗi tọa độ trong ITRF
Tính chuyển WGS84 – ITRF của RENAG:
Một số khó khăn:
- Các điểm song trùng thuộc lưới RENAG và ITRF không ổn định theo thời gian:
điểm mới, điểm bị mất or gián đoạn số liệu tọa độ tính chuyển bị sai lệch
- Bước nhảy trong các điểm song trùng (do chuyển dịch động đất, do thay đổi anten thu GPS, do xử lý số liệu) xác định sai tham số tính chuyển
- Dị thường trong các điểm song trùng: do hoạt động không ổn định của máy thu,
sai sót tính toán,… xác định sai tham số tính chuyển
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Xử lý số liệu GPS liên tục
Tính toán xác định chuỗi tọa độ trong ITRF
Tính chuyển WGS84 – ITRF của RENAG:
Giải pháp:
- Chọn các điểm song trùng thuộc
lưới IGS và RENAG
- Sử dụng phương pháp Dikin [2] để
loại bỏ trị dị thường (sai số thô):
[p|v|] = min
- Bình sai tính toán 7 tham số
Helmert theo:
[pvv] = min
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Xử lý số liệu GPS liên tục
Tính toán xác định chuỗi tọa độ trong ITRF
Tính chuyển WGS84 – ITRF của RENAG:
Chuỗi vị trí điểm nhận được:
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Xử lý số liệu GPS liên tục
Một số vấn đề trong chuỗi vị trí điểm RENAG
Dị thường (outlier - sai số thô)
Dị thường đơn lẻ
Dị thường nhóm
Tồn tại trên tất cả các điểm
Nguyên nhân: tín hiệu xấu, thiếu dữ liệu; lỗi tính toán, xử lý; do thời tiết (chủ yếu do
băng tuyết đóng trên an-ten);… cần loại bỏ
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Xử lý số liệu GPS liên tục
Một số vấn đề trong chuỗi vị trí điểm RENAG
Bước nhảy
Bước nhảy
Tồn tại trên 12/102 điểm
Nguyên nhân: thay đổi an-ten; thay đổi thuật toán xử lý tín hiệu liên tục; động
đất,… Cần xác định, nhất là do động đất
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều
HỘI NGHỊ KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 14
Chuyên đề Kỹ thuật Trắc địa – Bản đồ
HN KH&CN 14
Xử lý số liệu GPS liên tục
Một số vấn đề trong chuỗi vị trí điểm RENAG
Hiệu ứng theo mùa
Hiệu ứng theo mùa
Tồn tại hầu hết các điểm
Nguyên nhân: biến đổi có chu kỳ theo thời gian như thay đổi mực nước ngầm, nhiệt
độ làm biến dạng vật liệu an-ten (mùa hè, mùa đông),… cần xác định
Xử lý chuỗi vị trí của mạng lưới GPS liên tục RENAG – Pháp
Trần Đình Trọng, Bùi Ngọc Sơn, Vũ Đình Chiều