Tài liệu Skkn rèn kỹ năng thực hành tiếng anh cho học sinh thcs theo hướng phát triển năng lực và tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo

UỶ BAN NHÂN DÂNHUYỆN ĐAN PHƯỢNG TRƯỜNG THCS LƯƠNG THẾ VINH SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Rèn kỹ năng thực hành Tiếng Anh cho học sinh THCS theo hướng phát triển năng lựcvà tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Môn: Ngoại Ngữ Cấp học: THCS Tên tác giả: Nguyễn Thị Thanh Khang Đơn vị công tác: Trường THCS Lương Thế Vinh, Đan Phượng, Hà Nội. Chức vụ: Giáo viên 1/20 A. Đặt vấn đề I.Lý do lựa chọn đề tài: Năm 2008, khi huyện Đan Phượng được sáp nhập vào Hà Nội, trường tôi may mắn được Sở giáo dục và đào tạo Hà Nội, Phòng giáo dục và đào tạo Đan Phượng chọn cử tham gia vào dự án “ Lớp học kết nối-Đối thoại Châu Á’’ của Hội đồng Anh. Tôi được chọn làm điều phối viên tại trường. Mặc dù bận rộn với việc giảng dạy, tôi vẫn cố gắng mang các cơ hội đến cho học sinh của mình tham gia hoạt động dự án. Trong cuộc thi “ Tôi là công dân toàn cầu”, học sinh Quách Thị Thu Trang lớp 8F của trường tôi đã đạt giải nhất quốc gia, tôi và hai học sinh của trường đã được mời tham dự triển lãm giáo dục quốc tế tại Đài Loan vào tháng 11 năm 2009. Vào tháng 2 năm 2010, tôi lại được Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cử đi tham dự khóa đào tạo điều phối viên tại Malaysia. Ở đó tôi cùng các đồng nghiệp và học sinh được tham gia các hoạt động trải nghiệm sáng tạo với các bạn đến từ các nước khác. Tôi nhận thấy việc rèn luyện kỹ năng thực hành Tiếng Anh và tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho học sinh là vô cùng quan trọng. Và trong bối cảnh giáo dục hiện nay, việc rèn kỹ năng thực hành Tiếng Anh và tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho học sinh là rất cần thiết. Vì vậy tôi đã chú trọng đến vấn đề này và đã áp dụng vào quá trình giảng dạy tại trường. II. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài: * Giúp học sinh sử dụng được Tiếng Anh trong thực tế cuộc sống, chủ động dùng Tiếng Anh để nói và viết về các vấn đề xung quanh, tập làm MC và tổ chức sự kiện. * Tạo cho học sinh các cơ hội thể hiện năng lực của bản thân và tự tin khi thuyết trình trước đám đông. * Giúp học sinh phát triển được năng lực sử dụng ngôn ngữ Tiếng Anh, nănglực giao tiếp, hợp tác, sáng tạo, tự học, tự quản lý, sử dụng công nghệ thông tin, và giải quyết vấn đề. III. Tổng quan thông tin về những vấn đề cần nghiên cứu. Trong thực tế học sinh học Tiếng Anh tương đối tốt, nhưng các em chỉ đáp ứng được yêu cầu của các kỳ kiểm tra thường xuyên, định kỳ, thi chuyển cấp, nhưng không biết sử dụng Tiếng Anh trong thực tế cuộc sống hàng ngày, khả 2/20 năng thực hành Tiếng Anh còn hạn chế, không tự tin khi sử dụng Tiếng Anh. Để giải quyêt vấn đề này tôi tiến hành các biện pháp rèn kỹ năng thực hành Tiếng Anh cho học sinh và tổ chức các hoạt động trải nghiệm để học sinh có cơ hội thực hành năng lực sử dụng ngôn ngữ. 1 .Đối tượng áp dụng: Học sinh các lớp 6A, 7A, 9A trường THCS. 2 . Giới hạn phạm vi nghiên cứu: Năm học 2018-2019, 2019-2020 IV. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp nhóm nghiên cứu lý luận và nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn. - Chú trọng phát triển năng lực học sinh. 1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận. Phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập 2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn. - Phương pháp điều tra. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục. - Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm. B. Phần nội dung I. Cơ sở lý luận. Căn cứ vào nhu cầu của xã hội và mục tiêu của chương trình giáo dục phổ thông mới là đào tạo học sinh có 6 phẩm chất và 9 năng lực đó là các phẩm chất: Yêu gia đình, quê hương đất nước; Nhân ái khoan dung; Trung thực, tự trọng, chí công, vô tư; Tự lập, tự tin, tự chủ; Có trách nhiệm với bản thân, cộng đồng, đất nước, nhân loại; Nghĩa vụ công dân. Và các năng lực: Tự học; Giải quyết vấn đề; Sáng tạo; Tự quản lý; Giao tiếp; Hợp tác; Sử dụng CNTT; Sử dụng ngôn ngữ; Tính toán. II. Cơ sở thực tiễn Căn cứ vào tình hình thực tế, đa số học sinh không tự tin khi sử dụng Tiếng Anh, không có khả năng tự học, tự quản lý, phụ thuộc nhiều vào thầy cô, không biết sử dụng CNTT vào việc học tập mà chỉ để giải trí. Học sinh 3/20 chưa chủ động sáng tạo, chưa có các năng lực cần thiết đáp ứng yêu cầu của xã hội và mục tiêu của chương trình giáo dục phổ thông mới. III.Thực trạng tình hình vấn đề: Chương trình SGK nặng về kiến thức để thi cử, thời lượng giảng dạy và học tập trên lớp ít, học sinh phải học nhiều môn học khác nữa. Số liệu điều tra cho thấy rất ít học sinh sử dụng được Tiếng Anh để giao tiếp, viết văn bản hoặc trao đổi công việc. Học sinh thụ động, không biết sử dụng Tiếng Anh vào các tình huống thực tế. Học sinh không tự tin khi nói Tiếng Anh trước đám đông, không biết viết Tiếng Anh trong các tình huống cụ thể, lúng túng khi lập kế hoạch và tổ chức sự kiện, phụ thuộc nhiều vào giáo viên. Số liệu điều tra trước khi thực hiện đề tài với yêu cầu trình bày suy nghĩ của em về lợi ích của Internet trong cuộc sống hiện đại. Lớp Sĩ số Có khả năng sử dụng ngôn ngữ Tiếng Anh 6A 46 20 học sinh 7A 48 25 học sinh 9A 47 20 học sinh IV. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề: Cho học sinh vận dụng thực hành Tiếng Anh trong và sau giờ học. Biện pháp 1: Rèn kỹ năng viết và gửi thư điện tử (email). Ở bài 1 chương trình Tiếng Anh lớp 6, sau khi hướng dẫn học sinh đọc và viết email ở trường, tôi giao bài về nhà cho học sinh tập viết email và gửi bài cho cô qua mạng. Nhiều học sinh đã gửi bài và tôi chữa lỗi sai cho học sinh rồi gửi lại. Qua hoạt động này học sinh phát triển đượcnăng lực sử dụng ngôn ngữ viết Tiếng Anh và năng lực sử dụng công nghệ thông tin.Tôi cho học sinh thực hành gửi email ngay từ khi các con bắt đầu học sách giáo khoa Tiếng Anh mới từ năm học 2016-2017 đến nay. Nhiều học sinh đã rất 4/20 thành thạo việc gửi bài cho cô qua mạng. Và trong đợt nghỉ phòng dịch Covid-19 vừa qua học sinh đã làm bài ở nhà và nộp bài cho cô qua mạng, tôi nhận xét, sửa lỗi, chấm điểm và gửi lại bài cho học sinh, yêu cầu học sinh viết lại nếu bài viết chưa đạt yêu cầu. Biện pháp 2: Rèn kỹ năng nói và viết bài theo chủ đề. Vớibài học chủ đề trường học, tôi giao cho học sinh vẽ và viết bài về trường của em rồi giới thiệu cho các bạn khác.Học sinh rất hào hứng tham gia và say mê sáng tạo. Hoạt động này giúp học sinh phát triển năng lực viết tiếng Anh và năng lực sáng tạo. Còn với các chủ đề khác, ví dụ về ngôi nhà của em, bạn em, lớp học của em, môi trường nơi em đang sống, về Tết Việt…tôi cũng giao cho học sinh vẽ tranh và viết bài rồi trình bày trước lớp hoặc kể cho bạn mình nghe theo cặp 2 học sinh. Trong quá trình rèn luyện đó học sinh phát triển được năng lực giao tiếp, sử dụng ngôn ngữ Tiếng Anhđể nói và viết về các vấn đề thực tế của cuộc sống xung quanh. Từ đó kỹ năng sử dụng Tiếng Anh của các em được cải thiện rất nhiều và các em tự tin hơn khi sử dụng Tiếng Anh trong thực tế. Biện pháp 3: Hướng dẫn học sinh tìm kiếm, lựa chọn thông tin qua các trang mạng tin cậy và tự học tiếng Anh qua mạng. Với các chủ đề rộng hơn như các danh lam thắng cảnh của đất nước và các kỳ quan thế giới,… tôi cho học sinh tìm kiếm thông tin trên mạng, sưu tầm tranh ảnh và giới thiệu, chia sẻ cùng các bạn trong lớp. Qua hoạt động này, sự hiểu biết của học sinh về thế giới tăng lên rất nhiều, làm phong phú kho tàng kiến thức của học sinh, học sinh có kỹ năng tìm kiếm thông tin trên mạng và hiểu biết hơn về lịch sử và văn hóa của Việt Nam và các quốc gia khác trên thế giới. Hơn nữa học sinh còn có thể tự học để nâng cao trình độ Tiếng Anh và kiến thức xã hội của mình qua các trang mạng hữu ích. Ví dụ các trang mạng www.learnenglish.britishcouncil.org/en hoặc www.learnenglish.de ….Tôi thường chia sẻ với học sinh những bài viết hay hoặc các bí quyết học Tiếng Anh tốt để các em tham khảo và tự học để nâng cao trình độ của mình. Hoạt động này giúp cho học sinh của tôi phát triển 5/20 được năng lực tự học và tự quản lý.Tôi cũng liên hệ với phụ huynh để trao đổi với họ cách giúp con tự quản lý khi con dùng máy tính và điện thoại để học Tiếng Anh Biện pháp 4: Tổ chức hoạt động trải nghiệm vàsự kiện nhân dịp các ngày lễ kỷ niệm. Tổ chức hoạt động trải nghiệm trong phạm vi lớp học Trong dịp lễ Giáng sinh và năm mới, tôi tổ chức cho học sinh viết và làm bưu thiếp chúc mừng các bạn nước ngoài. Các em cùng trao đổi và chia sẻ những tấm thiệp tự làm và những lời chúc mừng có ý nghĩa nhân dịp ngày lễ lớn. Và các em cũng nhận được những tấm thiệp của các bạn nước ngoài như Indonesia và Malaysia, nơi tôi có hai bạn đồng nghiệp đang công tác. Các em đã rất hào hứng với hoạt động này và tham gia nhiệt tình. Tôi thường cho các em tìm hiểu về ngày lễ Giáng sinh, nguồn gốc, phong tục tổ chức Giáng sinh ở các nước, các món ăn và các hoạt động vào dịp đặc biệt này. Ở mỗi lớp, tùy theo năng lực của học sinh tôi chọn những hoạt động phù hợp như: hát, vẽ, tổ chức trò chơi… Lớp 8, 9 học sinh tổ chức game shows, lớp 6,7 làm bưu thiếp, vẽ tranh và hát bằng Tiếng Anh. Khi tổ chức các hoạt động này, tôi thường cho học sinh tự lên chương trình, nội dung và phân công các bạn tham gia hoạt động tùy theo khả năng của mình. Sau đó tôi duyệt chương trình và góp ý nếu thấy cần thiết. Thông qua các hoạt động này, học sinh phát triển được năng lực sáng tạo, năng lực hợp tác, năng lực tự giải quyết vấn đềtrong việc tổ chức hoạt động tập thể. Tôi không bao giờ đưa ra một khuôn mẫu bắt học sinh phải theo mà tôi cho học sinh thỏa sức sáng tạo theo sở thích, khả năng và hiểu biết của các em từ việc trang trí phòng học cho đến việc dẫn dắt chương trình, tôi chỉ kiểm tra, giám sát và góp ý khi học sinh trình bày kế hoạch vàlên ý tưởng cho buổi hoạt động ngoại khóa. Vì vậy khi nhà trường tổ chức các hoạt động lớn trong phạm vi toàn trường, tôi cũng không phải mất nhiều thời gian vì đã có một đội ngũ học sinh từ các lớp có thể tổ chức hoạt động ngoại khóa rất tự tin, chủ động, tích cực và sáng tạo. Ví dụ: Học sinh của tôi đã tự lên chương trình và dẫn dắt hoạt động của góc Tiếng Anh trong hội vui văn học vừa diễn ra ở trường tôi vào đầu tháng 1 vừa qua 6/20 Tổ chức sự kiện trong phạm vi trường học. Tôi cùng nhóm ngoại ngữ của trường cũng đã tổ chức Lễ hội Tiếng Anh chào đón Giáng sinh và năm mới trong phạm vi toàn trường thu hút đông đảo học sinh và phụ huynh tham gia. Chúng tôi mời thầy giáo nước ngoài cùng dự. Các em thỏa sức múa, hát, đóng kịch và giao lưu với Mr Kent, một giáo viên đến từ nước Mỹ. Sau hoạt động này các em lại càng thấy yêu thích và hào hứng với bộ môn Tiếng Anh và mong muốn năm học nào các thầy cô cũng tạo ra sân chơi bổ ích và lý thú để các em thỏa sức vui chơi và thể hiện khả năng Tiếng Anh của mình. Hoạt động này giúp học sinh phát triển được năng lực giao tiếp, sử dụng ngôn ngữ, sáng tạo và hợp tác. Tổ chức cho học sinh đi dã ngoại, tham gia dự án tìm hiểu về những dòng sông trên thế giới. Ngoài các hoạt động tại trường, tôi đã lên kế hoạch, xin phép BGH nhà trường và kết hợp cùng phụ huynh cho học sinh đi dã ngoại trong khuôn khổ dự án “ Tìm hiểu những dòng sông trên thế giới”. Sau khi dự án kết thúc, tôi vẫn xin phép BGH nhà trường và kết hợp với phụ huynh tổ chức cho học sinh đi tham quan dã ngoại và viết bài thu hoạch bằng Tiếng Anh hoặc vẽ những bức tranh về chuyến đi sau khi trở lại trường. Học sinh của trường tôi đã được mở rộng sự hiểu biết vềthế giới xung quanh, các em được thể hiện khả năng nói và viết tiếng Anh cũng như kỹ năng hoạt động nhóm, hoạt động tập thể. Hoạt động trải nghiệm này giúp các em phát triển năng lực tự quản lý, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực tự giải quyết vấn đề và năng lực giao tiếp. V.Hiệu quả của SKKN: - Học sinh thích học Tiếng Anh hơn. - Học sinh tự làm và viết thiếp chúc mừng cô nhân các ngày lễ. - Học sinh tự tin trong giao tiếp với người nước ngoài. - Học sinh tự tin khi làm MC Tiếng Anh.(Nguyễn Minh Quân, Nguyễn Thị Huyền Trang…Lớp 9A) - Nhiều học sinh thi đỗ chuyên ngữ và cận chuyên.( Đỗ Vũ Minh Nguyệt, Trần Hồng Ngọc, Nguyễn Phương Anh, Tạ Quang Đạt, Nguyễn Hương Giang…) 7/20 - Lớp 9A (2018-2019) năm đầu tiên môn Tiếng Anh thi vào THPT đạt điểm TB 8,25 nhiều học sinh đạt điểm 9,10 và môn tiếng Anh toàn trường cao nhất huyện. - Học sinh đạt nhiều giải cao trong các kỳ thi học sinh giỏi Tiếng Anh cấp Huyện và Thành phố. Năm học 2019-2020 này, học sinh Quách Duy Nam lớp 9A đạt giải nhất cấp Huyện, giải ba cấp Thành phố môn Tiếng Anh. Và 8 học sinh khác đạt các giải nhì, ba và khuyến khích cấp Huyện môn Tiếng Anh. - Trường nơi tôi công tác đạt danh hiệu “ Trường học hợp tác quốc tế tích cực”. - Trường được tặng bằng khen của Hội đồng Anh. C. Kết luận chung và kiến nghị Trong quá trình dạy học Tiếng Anh tôi đã khơi nguồn cảm hứng sáng tạo cho học sinh, tạo cho các em những cơ hội được trải nghiệm và thực hành Tiếng Anh của mình, giúp các em phát triển được các phẩm chấtvà năng lực mà chương trình giáo dục phổ thông mới đang hướng tới. Học sinh thích học Tiếng Anh hơn, điều đó làm tăng thêm động lực và nhiệt huyết với nghề trong tôi. Thời gian vừa qua hai học sinh cũ của tôi là em Đào Thị Kim Oanh, du học sinh Hàn Quốc và Nguyễn Hoàng Minh, đang hoàn thiện hồ sơ du học Mỹ trở lại trường xin tôi nhận xét và những bức ảnh cũ tôi chụp cho các em khi tham gia hoạt động ở trường THCS để hoàn thiện hồ sơ du học. Tôi cảm thấy tự hào vì những việc làm nhỏ của mình đã đặt dấu ấn trong hành trình trưởng thành của học sinh. Tôi sẽ tiếp tục cố gắng tạo ra nhiều cơ hội hơn nữa chohọc sinh của mình, giúp các em có nền tảng tốt để tiếp tục thành công trong tương lai. Kiến nghị: Trong quá trình áp dụng đề tài tôi nhận thấy các yếu tố để thành công là: - Tạo được sự hứng thú trong học tập cho học sinh. - Khuyến khích được học sinh tự giác học tập và chủ động, sáng tạo. 8/20 - Được BGH nhà trường, các giáo viên và đông đảo phụ huynh học sinh ủng hộ. Vì vậy tôi xin có một số kiến nghị sau đây: o Đối với Bộ GD&ĐT: Chỉ đạo sát sao và khuyến khích các chương trình tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh. o Đối với Sở GD&ĐT: Đưa các cơ hội hoạt động dự án và hoạt động trải nghiệm cho các trường xa trung tâm thành phố, phù hợp với đặc thù của vùng đó. o Đối với Phòng GD&ĐT: Tạo điều kiện tốt và khuyến khích các trường ở địa phương tổ chức các hoạt động trải nghiệm. o Đối với BGH nhà trường: Tạo điều kiện tốt về cơ sở vật chất và có các hình thức động viên khuyến khích giáo viên tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho học sinh. Cho giáo viên và học sinh có nhiều cơ hội được tổ chức các hoạt động trải nghiệm. Tôi xin trân trọng cảm ơn! 9/20 D. CÁC MINH CHỨNG KÈM THEO I. Phiếu điều tra trước khi thực hiện đề tài với yêu cầu trình bày suy nghĩ của em về lợi ích của Internet trong cuộc sống hiện đại. Lớp Sĩ số Khả năng sử dụng ngôn ngữ Tiếng Anh 6A 46 20 học sinh 7A 48 25 học sinh 9A 47 20 học sinh Ghi chú Bảng so sánh đối chiếu với số liệu điều tra trước khi thực hiện. Cho học sinh trình bày một vấn đề bằng Tiếng Anh trước lớp. Lớp Sĩ số 6A 46 Số hs sử dụng tốt T.Anh trước khi thực hiện 20học sinh 7A 48 25học sinh Số hs sử dụng tốt T.Anh sau khi thực hiện 40học sinh 45học sinh 9A 47 20học sinh 42học sinh 10/20 II. Dưới đây là một sô bài viết của học sinh gửi cho cô qua mạng 11/20 12/20 13/20 Các bài viết của học sinh về Tết Việt 14/20 Các trang web cho học sinh tự học Tiếng Anh III. Hoạt động nhân ngày lễ Giáng Sinh 15/20 16/20 Dưới đây là hình ảnh em Nguyễn Minh Quân và Nguyễn Thị Huyền Trang đang dẫn chương trình trong góc Tiếng Anh-Hội Vui Văn Học của trường. 17/20 18/20 Lễ hội Tiếng Anh diễn ra tại trường 19/20 Học sinh đi dã ngoại 20/20