Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ SKKN Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua văn bản Phong cách Hồ Chí Minh...

Tài liệu SKKN Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua văn bản Phong cách Hồ Chí Minh

.DOC
21
136
84

Mô tả:

SKKN Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua văn bản Phong cách Hồ Chí MinhSKKN Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua văn bản Phong cách Hồ Chí MinhSKKN Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua văn bản Phong cách Hồ Chí MinhSKKN Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua văn bản Phong cách Hồ Chí MinhSKKN Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua văn bản Phong cách Hồ Chí MinhSKKN Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua văn bản Phong cách Hồ Chí MinhSKKN Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua văn bản Phong cách Hồ Chí MinhSKKN Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua văn bản Phong cách Hồ Chí MinhSKKN Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua văn bản Phong cách Hồ Chí MinhSKKN Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua văn bản Phong cách Hồ Chí MinhSKKN Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua văn bản Phong cách Hồ Chí Minh
Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” MỤC LỤC PHẦN NỘI DUNG TRANG 1. Lí do chọn đề tài 3. Đối tượng nghiên cứu 2 3 3 1. Cơ sở lí luận II 2 5. Phương pháp nghiên cứu MỞ ĐẦU 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu I 2 3 3-5 3. Giải pháp, biện pháp 5-15 4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu. NỘI DUNG 2. Thực trạng 16-18 III 1. Kết luận 18 KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 2. Kiến nghị 19 3. Tài liệu tham khảo 21 Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 1 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” I. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài. Dạy học theo chủ đề tích hợp là một trong những xu thế dạy học hiện đại đang được quan tâm nghiên cứu và áp dụng ở nhiều nước trên thế giới và ở Việt Nam trong những năm gần đây. Thực tiễn đã chứng tỏ rằng, việc thực hiện quan điểm tích hợp trong giáo dục và dạy học sẽ giúp phát triển những năng lực giải quyết những vấn đề phức tạp và làm cho việc học tập trở nên có ý nghĩa hơn đối với học sinh so với việc các môn học, các mặt giáo dục được thực hiện riêng lẻ. Tích hợp là một trong những quan điểm giáo dục nhằm nâng cao năng lực của người học, giúp đào tạo những người có đầy đủ phẩm chất và năng lực để giải quyết các vấn đề của cuộc sống hiện đại. Trước thực tiễn đó, năm học 2012-2013 Bộ Giáo dục và đào tạo đã phát động cuộc thi Dạy học theo chủ đề tích hợp trên địa bàn toàn quốc. Ban đầu nhiều giáo viên còn bỡ ngỡ thậm chí còn mơ hồ trong cách hiểu về dạy học tích hợp, nên có một số hiện tượng xảy ra như giáo viên tích hợp không đúng lúc đúng chỗ nên việc dạy học tích hợp trở nên gượng ép; hay có giáo viên lựa chọn nội dung tích hợp quá nhiều nên không đủ thời gian để dạy…Từ thực tế đó, tôi đã đúc rút kinh nghiệm, tìm tòi nghiên cứu và tích cực tham gia cuộc thi Dạy học tích hợp và năm học 2014 – 2015 đã đạt được kết quả đáng kể (giải khuyến khích cấp quốc gia với sản phẩm mang tên: Tích hợp giáo dục đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong môn Ngữ văn). Từ sản phẩm Dạy học tích hợp đã đạt giải, tôi đã quyết định viết thành sáng kiến kinh nghiệm để chia sẻ những kinh nghiệm của mình về dạy học tích hợp với đề tài “Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua văn bản Phong cách Hồ Chí Minh” cho đồng nghiệp tham khảo cũng như cùng nhau tìm ra được phương pháp giảng dạy hay nhất giúp phát huy được tính chủ động, sáng tạo của học sinh. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 2.1. Mục tiêu - Giúp giáo viên hiểu thế nào là tích hợp và dạy học tích hợp. - Đưa ra những giải pháp cụ thể để tích hợp kiến thức các môn học khác nhau như Địa lí, Giáo dục công dân, lịch sử, âm nhạc, mĩ thuật vào dạy văn bản “Phong cách Hồ Chí Minh” của Lê Anh Trà để giáo dục lí đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học sinh. 2.2. Nhiệm vụ - Nghiên cứu lý luận về dạy học tích hợp - Đề ra những giải pháp hiệu quả và cụ thể việc áp dụng nhằm nâng cao chất lượng dạy của giáo viên và học của học sinh trong văn bản “Phong cách Hồ Chí Minh” nói riêng và trong môn Ngữ văn THCS nói chung. 3. Đối tượng nghiên cứu - Các giải pháp, biện pháp để dạy học tích hợp một cách hiệu quả qua văn bản “Phong cách Hồ Chí Minh” 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 2 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” - Đề tài này được nghiên cứu và thử nghiệm tại trường THCS Lương Thế Vinh H.Krông Ana – T. Đăk Lăk - Nghiên cứu để tìm ra các biện pháp dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh”. 5. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu lý luận: Tìm hiểu các nghiên cứu về dạy học tích hợp và dạy học tích hợp trong môn Ngữ văn. - Phương pháp quan sát: Quan sát quá trình giảng dạy của giáo viên và quá trình lĩnh hội của học sinh. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: + Tham khảo những kinh nghiệm của đồng nghiệp đi trước. + Tham khảo kinh nghiệm của các trường bạn. - Phương pháp thử nghiệm: Thử áp dụng các giải pháp vào quá trình giảng dạy Ngữ văn ở lớp 9A1, 9A4 trường THCS Lương Thế Vinh. II. PHẦN NỘI DUNG 1. Cơ sở lí luận Tích hợp là hợp lại để thống nhất các mặt riêng lẻ thành một tổng thể, phối hợp tối ưu các hoạt động dạy học khác nhau, các kĩ năng phương pháp của những môn học khác nhau, nhằm đáp ứng mục tiêu, mục đích cụ thể, hướng đến một nội dung bao hàm cao hơn, sâu hơn. Môn Ngữ văn là một môn rất quan trọng, có ý nghĩa trong việc hình thành, định hướng, phát triển nhân cách cho học sinh. Học văn là học làm người, học phép ứng nhân xử thể trong cuộc sống. Đay cũng là một môn học nghệ thuật kích thích trí tưởng tượng bay bổng, sáng tạo của người học. Vì thế để dạy tốt môn Ngữ văn, người dạy phải không ngừng trau dồi kiến thức chuyên môn, kiến thức về cuộc sống, xã hội. Việc dạy học lồng ghép tích hợp liên môn các môn Lịch sử, Địa lý, Lịch sử, Âm nhạc, Mĩ thuật, Giáo dục công dân… trong giờ dạy văn giúp nâng cao hiệu quả của tiết dạy. Đồng thời giúp các em học sinh hình dung ra chân dung chủ tịch Hồ Chí Minh trên chặng đường tìm đường cứu nước, học tập được ở Người phong cách sống, lí tưởng sống hướng tới điều tốt đẹp. Là mô t giáo viên đang trực tiếp giảng dạy môn Ngữ văn, tôi rất mong muốn tìm ô được những phương pháp dạy học tích cực mới để giúp học sinh lĩnh hội kiến thức tốt hơn. 2. Thực trạng 2.1. Thuận lợi - khó khăn 2.1.1. Thuận lợi - Nằm trong lộ trình đổi mới đồng bộ phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá ở các trường phổ thông theo định hướng phát triển năng lực của học sinh trên tinh Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 3 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” thần Nghị quyết 29 - NQ/TƯ về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, sau khi Quốc hội thông qua Đề án đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông, Bộ GDĐT tiếp tục chỉ đạo các cơ sở giáo dục tăng cường bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên sẵn sàng đáp ứng mục tiêu đổi mới, trong đó tăng cường năng lực dạy học theo hướng “tích hợp, liên môn” là một trong những vấn đề cần ưu tiên. - Được sự chỉ đạo, quan tâm sâu sát của chi bô ô Đảng, của Ban Giám Hiê ôu nhà trường, được sự giúp đỡ của các đồng chí trong tổ chuyên môn. - Giáo viên giảng dạy nhiệt tình, luôn tìm tòi học hỏi để trau dồi kiến thức đồng thời tìm ra được những phương pháp học tập tích cực. Nhiều giáo viên vẫn thường xuyên giảng dạy theo hướng tích hợp kiến thức, nhất là những tác phẩm văn học sử, văn bản nhật dụng… - Đa số các em học sinh rất yêu thích môn Ngữ văn, chịu khó tìm tòi, học hỏi để giải quyết những tình huống thực tiễn có liên quan đến nội dung bài học. 2.1.2. Khó khăn - Về phía giáo viên: Một số giáo viên còn mơ hồ, chưa hiểu “tích” thế nào cho “hợp” nên khi giảng dạy một số giáo viên còn ôm đồm đưa quá nhiều nội dung tích hợp trong bài dạy; vận dụng chưa linh hoạt các phương pháp tích hợp dẫn đến tình trạng tích hợp một cách khô cứng và gượng ép. - Về phía học sinh: Một số học sinh ham chơi, hoặc học theo kiểu chạy theo các môn học thời thượng, nắm kiến thức một cách hời hợt nên học theo phương pháp tích hợp các em còn lúng túng. Đặc thù ở địa phương tôi công tác, học sinh người dân tộc nhiều (chủ yếu là dân tộc Ê đê) việc tiếp thu kiến thức của các em đa phần rất chậm nên rất khó khăn cho việc tích hợp kiến thức. 2.2. Thành công, hạn chế: 2.2.1. Thành công: Năm học 2012-2013 Bộ giáo dục đào tạo đã phát động cuộc thi dạy học tích hợp dành cho giáo viên và cuộc thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết những tình huống thực tiễn dành cho học sinh trung học với quy mô quốc gia. Điều đó đã giúp giáo viên bước đầu làm quen với việc dạy học theo phương pháp mới là tích hợp những kiến thức khác nhau vào trong bài dạy. Trong suốt bốn năm học qua bản thân tôi cũng như rất nhiều đồng nghiệp của tôi đã tham gia tích cực vào cuộc thi này và đã có những kết quả nhất định. Vì vậy, khi nghiên cứu đề tài này, tôi đã áp dụng phương pháp dạy học tích hợp một cách nhuần nhuyễn, tôi đã tự tin mỗi khi bài học đó có nội dung cần tích hợp hay liên môn. Điều đó đã góp một phần vào sự thành công của đề tài. 2.2.2. Hạn chế: Việc áp dụng phương pháp dạy học tích hợp vào trường tôi đang giảng dạy vẫn còn một vài hạn chế: Phương pháp này áp dụng đối với học sinh khá giỏi thì tốt hơn đối với học sinh yếu kém; Mặc dù cuộc thi dạy học tích hợp được tổ chức 4 năm nay, nhưng ngay đơn vị tôi công tác vẫn còn nhiều giáo viên chưa hiểu thấu đáo về dạy học tích hợp. 2.3. Mặt mạnh, mặt yếu: Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 4 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” - Khi đưa ra các biện pháp dạy học tích hợp trong môn Ngữ văn thì được học sinh cũng như đồng nghiệp hưởng ứng rất sôi nổi. - Chủ tịch Hồ Chí Minh là tấm gương sáng ngời về ý chí cách mạng, nghị lực sống, đạo đức, phong cách… cho tất cả chúng ta noi theo. Vì thế khi giảng bài “Phong cách Hồ Chí Minh” học sinh rất hứng thú lắng nghe và tìm hiểu, nhất là khi tôi lồng ghép nội dung tích hợp vào bài dạy. - Chưa thực sự gây hứng thú cho HS yếu kém, ham chơi, lười học, lười suy nghĩ. 2.4. Các nguyên nhân; yếu tố tác động - Để mang lại những thành công đáng kể cho đề tài cũng có nhiều nguyên nhân và yếu tố tác động. Như tôi trình bày ở trên, xu thế dạy học tích hợp đang được nhiều nước quan tâm trong đó có Việt Nam. Vì thế đã tạo điều kiện thuận lợi cho bản thân tôi nói riêng và đồng nghiệp của tôi nói chung phát huy được sự sáng tạo, tìm tòi để đổi mới phương pháp, nâng cao chất lượng giảng dạy. Đồng thời, nó cũng trở thành một mục tiêu phấn đấu, thước đo về chuyên môn nghề nghiệp của mỗi giáo viên, bởi muốn đưa nội dung tích hợp vào bài dạy một cách hợp lí thì đòi hỏi giáo viên đó phải nắm vững về chuyên môn, am hiểu nhiều kiến thức ở những môn học khác nhất là các môn xã hội (Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công dân…) - Khi nghiên cứu đề tài tôi vẫn gặp những khó khăn nhất định cũng bởi một số yếu tố tác động như: Học sinh ham chơi, không chịu tìm tòi, học hỏi; Giáo viên còn mơ hồ chưa biết nên “tích” như thế nào, ở đâu cho phù hợp. Bên cạnh đó, văn bản “Phong cách Hồ Chí Minh” có rất nhiều nội dung có thể tích hợp giáo dục, nếu không cân đối và đưa vào bài dạy một cách hợp lí thì thời gian giảng bài này phải kéo dài hơn 2 tiết, thậm chí sẽ làm loãng nội dung chính của bài học. 2.5. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra Bất cứ đề tài nghiên cứu khoa học nào đều gặp những thuận lợi và khó khăn nhất định. Với đề tài này, tôi gặp một số khó khăn khi nghiên cứu. Vẫn còn những học sinh học tập một cách thụ động, hoặc trả bài một cách đối phó hay lười suy nghĩ…Một phần cũng do giáo viên hay sử dụng các phương pháp dạy học cũ là đọc chép, lý thuyết nhiều mà ít thực hành. Vậy để đổi mới dạy học theo phương pháp dạy học tích hợp thì chính giáo viên phải trau dồi tri thức, tìm tòi học hỏi các môn học khác có liên quan. Ngày xưa ông bà ta thường nói “văn sử bất phân” có nghĩa là học văn phải học sử. Nếu dạy những tác phẩm văn học sử thì đòi hỏi giáo viên văn phải có kiến thức lịch sử ở bài học đó. Và ở những bài học khác cũng tương tự như vậy. Bởi theo tôi, kiến thức không bao giờ là cô lập, không đứng độc lập mà nó có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Nếu chúng ta không học hỏi, trau dồi kiến thức ở những môn học khác thì cũng giống như “con chuột chui và sừng trâu; càng chui sâu càng hẹp” mà thôi. Những hạn chế mà đề tài đưa ra cũng sẽ được khắc phục nếu như cả giáo viên và học sinh đều không ngừng học hỏi, trau dồi kiến thức ở những môn học khác có liên quan thì sẽ thu lại kết quả khả quan. 3. Giải pháp, biện pháp: 3.1. Mục tiêu của giải pháp; biện pháp Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 5 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” - Thực hiện đề tài này, tôi mong muốn có thể nâng cao được chất lượng học tập ở môn Ngữ văn của học sinh. Đồng thời tôi cũng muốn đưa ra một vài kinh nghiệm của mình để có thể giúp đồng nghiệp tìm ra giải pháp dạy học tích hợp một cách hiệu quả. - Đưa ra những nội dung tích hợp cụ thể trong văn bản “Phong cách Hồ Chí Minh”; hệ thống câu hỏi tích hợp ở từng đơn vị kiến thức. 3.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp 3.2.1. Khái niệm “dạy học tích hợp” Để dạy học tích hợp tốt, đầu tiên giáo viên phải hiểu được thế nào là dạy học tích hợp. Trước những băn khoăn của giáo viên về dạy học tích hợp, liên môn, phó vụ trưởng Nguyễn Xuân Thành đã trả lời trước báo Việt Nam nét: Dạy học tích hợp có nghĩa là đưa những nội dung giáo dục có liên quan vào quá trình dạy học các môn học như: tích hợp giáo dục đạo đức, lối sống; giáo dục pháp luật; giáo dục chủ quyền quốc gia về biên giới, biển, đảo; giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, bảo vệ môi trường, an toàn giao thông... Như vậy, qua những bài học cụ thể, giáo viên phải tìm hiểu những kiến thức có liên quan đến bài học đó để lồng ghép tích hợp cho học sinh. Làm được như vậy sẽ phát huy được tính chủ động, tích cực của học sinh trong quá trình tìm tòi tri thức. 3.2.2. Chọn tên dự án tích hợp Gọi tên nội dung tích hợp là một khâu vô cùng quan trọng. Bởi nhan đề thường thâu tóm nội dung của bài học. Đặt tên dự án đúng giống như kim chỉ nam cho hướng đi của bài dạy. Nếu ta chọn sai nhan đề thì rất dễ gây hiểu nhầm cho cả người thực hiện và người đọc. Ví dụ trong sản phẩm dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp của cô giáo ở E H’Leo: nội dung của dự án là nói về vai trò của nước đối với đời sống con người, nhưng tên dự án lại đặt là: Nước với cuộc sống (Tích hợp giáo dục giá trị sống tinh thần yêu nước và tự hào dân tộc cho học sinh). Mặc dù dự án rất chi tiết, nội dung tích hợp rất tốt nhưng tên dự án lại không bám sát nội dung. Điều này khiến người đọc, người xem hiểu lầm hoặc không hiểu nội dung tích hợp trong bài. 3.2.3. Xác định mục tiêu và nội dung tích hợp trong bài dạy Để dạy bài “Phong cách Hồ Chí Minh” theo hướng tích hợp giáo dục đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đạt hiệu quả, giáo viên cần xác định rõ mục tiêu cần đạt của bài học cũng như những kiến thức cần có để tích hợp của các môn học khác. - Trong bài giảng cần làm cho học sinh hiểu được con đường hình thành nên phong cách Hồ Chí Minh và ý nghĩa của việc học tập theo phong cách ấy để từ đó giáo dục lồng ghép cho học sinh về việc học tập theo tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh có lối sống giản dị, luôn không ngừng học tập để hoàn thiện bản thân và trở thành một công dân có ích cho xã hội. - Cũng trong bài học đó giáo viên liên hệ lồng ghép giáo dục cho học sinh vận dụng kiến thức của bài Những hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở nước ngoài trong những năm 1919-1925 để thấy được thần tự lực, kiên trì vượt qua mọi khó khăn gian khổ của Bác để tìm ra con đường cứu nước chân chính cho dân tộc Việt Nam. Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 6 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” - Trong môn Âm nhạc lớp 6 ở tiết 1, tập hát bài Quốc ca, giáo viên lồng ghép giáo dục cho học sinh liên hệ đến Chủ tịch Hồ Chí Minh với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc vĩ đại. Mỗi con người Việt Nam nói chung cũng như mỗi học sinh nói riêng không thể không biết đến bài hát “Như có Bác trong ngày đại thắng" của nhạc sĩ Phạm Tuyên, hay bài “Hồ Chí Minh đẹp nhất tên người” của nhạc sĩ Trần Kiết Tường. Mỗi lần hát vang những bài hát này chắc chắn mỗi chúng ta đều cảm thấy tự hào về dân tộc, lòng biết ơn Chủ tịch Hồ Chí Minh. - Trong môn GDCD lớp 9, bài Tôn trọng và học hỏi các dân tộc khác giáo viên lồng ghép giáo dục cho học sinh việc Bác luôn học hỏi, tiếp thu có chọn lọc những tinh hoa văn hóa nhân loại để làm đẹp thêm cho văn hóa Việt Nam. Môn GDCD 7, bài Sống giản dị GV lồng ghép giáo dục học sinh về lối sống giản dị, tiết kiệm. - Trong môn Mĩ thuật lớp 9, chủ đề vẽ tranh về lực lượng vũ trang, giáo viên lồng ghép giáo dục tư tưởng tấm gương đạo đức sáng ngời của Chủ tịch Hồ Chí Minh thông qua hình tượng người lính – anh bộ đội cụ Hồ. - Trong chương trình hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở lớp 6, Hoạt động 2, tháng 5, Chúng em kể chuyện về Bác Hồ, giáo viên lồng ghép giáo dục cho học sinh thấy rõ sự hy sinh cao cả cuộc đời cho thống nhất của dân tộc, cho ấm no, hạnh phúc của nhân dân, yêu nước thương dân của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Kể những mẫu chuyện về lối sống giản dị, tiết kiệm của Bác để thấy được tấm gương đạo đức sáng ngời của Người. 3.2.4. Định hướng hình thành năng lực cần có của học sinh để thu nhận kiến thức. - Năng lực tự học: + Xác định được nhiệm vụ học tập một cách tự giác chủ động, tự đặt được mục tiêu học tập để đòi hỏi sự nỗ lực phấn đấu thực hiện. + Nhận ra và điều chỉnh những sai sót hạn chế của bản thân khi thực hiện các nhiệm vụ học tập. - Năng lực giải quyết vấn đề: Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đề, đề xuất được biện pháp giải quyết vấn đề có hiệu quả. - Năng lực sáng tạo: Suy nghĩ và khái quát hóa tiến trình khi thực hiện mọi công việc được giao; học sinh chủ động tự lập trong học tập cũng như trong cuộc sống. - Học sinh cần có năng lực vận dụng những kiến thức liên môn của các môn học khác sử dụng trong tiết học như môn Giáo dục công dân, môn Lich sử, môn Âm nhạc, Mĩ thuật, hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp để lồng ghép giáo dục tích hợp đạo đức Hồ Chí Minh, phong cách Hồ Chí Minh. 3.2.5. Chuẩn bị thiết bị, học liệu cho tiết dạy. Để tiết dạy thành công, thì đòi hỏi người giáo viên phải chuẩn bị tốt những thiết bị và học liệu cần thiết, đồng thời phân công cho học sinh mang những tài liệu cần thiết phục vụ cho tiết học. - Giáo viên: Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 7 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” + Chuẩn kiến thức kĩ năng Ngữ văn 9, sách giáo khoa và sách giáo viên Ngữ văn 9. + Giáo án điện tử trình chiếu trên Powerpoint với các ví dụ minh hoạ (kèm theo file phim tư liệu). + Lược đồ hành trình cứu nước của Nguyễn Ái Quốc + Các nội dung kiến thức liên quan trong các môn Lịch sử, Giáo dục công dân, Âm nhạc, Hoạt động ngoài giờ lên lớp… Môn Lịch sử: Bài 16: Những hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở nước ngoài trong những năm 1911-1925. Môn Âm nhạc lớp 6 ở tiết 1, tập hát bài Quốc ca. Môn GDCD lớp 9, bài 8 Tôn trọng và học hỏi các dân tộc khác; môn GDCD lớp 7, bài 1 Sống giản dị, tiết kiệm. Môn Mĩ thuật lớp 9, chủ đề vẽ tranh về lực lượng vũ trang. Chương trình hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở lớp 6: Hoạt động 2, tháng 5, Chúng em kể chuyện về Bác Hồ. - Học sinh: + Sách giáo khoa, vở ghi, vở soạn, đồ dùng học tập. + Tìm hiểu những kiến thức liên quan đến tinh thần tự lực, kiên trì vượt qua mọi khó khăn gian khổ của Bác để tìm ra con đường cứu nước chân chính cho dân tộc Việt Nam. + Tìm hiểu những mẫu chuyện về đức tính giản dị, tiết kiệm của Bác. + Sưu tầm tranh ảnh có liên quan đến chủ đề bài học. 3.2.6. Tiến hành các hoạt động dạy và học. Sau khi chuẩn bị tốt các phương tiện, thiết bị, học liệu cũng như những kiến thức có liên quan, giáo viên tiến hành vào tiết dạy. Nội dung bài dạy phải bám sát chuẩn kiến thức kĩ năng, kiến thức tích hợp vừa phải không làm loãng kiến thức trọng tâm của bài học. Sau đây là một tiết dạy cụ thể qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh”. Bài dạy với thời lượng 2 tiết. Những kiến thức có liên quan, tôi tích hợp vào từng phần của bài học được thể hiện rõ trong phiếu mô tả dự án dự thi. Cụ thể như sau: (Minh chứng bài giảng Powerpoint có file kèm theo) * Hoạt động dạy - học và tiến trình dạy học - Ổn định tổ chức - Kiểm tra bài cũ: Giáo viên kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh. - Bài mới: Giáo viên giới thiệu bài: Giáo viên yêu cầu học sinh quan sát một số hình ảnh về bác và nghe bài hát “Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người” sau đó giới thiệu bài mới. Nói đến Hồ Chí Minh chúng ta không chỉ nói đến một lãnh tụ của dân tộc Việt Nam, nhà cách mạng vĩ đại mà còn là danh nhân văn hoá thế giới. Vẻ đẹp văn hoá Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 8 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” chính là nét nổi bật trong phong cách Hồ Chí Minh. Bài học hôm nay các em sẽ được hiểu thêm về một trong những nét đẹp của phong cách đó. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: Giới thiệu về tác giả, tác phẩm Nội dung ghi bảng I. Tác giả, tác phẩm GV cho HS đọc phần tác giả, tác phẩm. Nêu 1. Tác giả những ý chính. - Lê Anh Trà GV cung cấp thêm một số thông tin về Bác. 2. Tác phẩm - Văn bản được trích trong “Hồ Chí Minh và văn hóa Việt Nam”. Hoạt động 2: Hướng dẫn HS đọc, tìm hiểu chú II. Đọc-hiểu văn bản. thích 1. Đọc - chú thích. - Cách đọc: giọng khúc chiết, mạch lạc, thể hiện niềm tôn kính đối với Bác. - Yêu cầu 1 học sinh đọc một đoạn văn mà em thích nhất. - Gọi học sinh khác nhận xét, giáo viên uốn nắn cách đọc cho các em. - Yêu cầu học sinh đọc thầm chú thích SGK, giải thích từ “phong cách”, “uyên thâm’ ? Còn từ ngữ nào trong văn bản em chưa hiểu (GV giải thích nếu có). ? VB trên thuộc thể loại nào? Vì sao em biết. 2. Thể loại: Văn bản nhật dụng -> GV giúp HS nhớ lại kiểu văn bản nhật dụng vì đề cập đến vấn đề mang tính thời sự - xã hội, đã là sự hội nhập với thế giới và bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc. Hiện nay toàn Đảng, toàn dân ta phát động cuộc học tập và làm theo tấm 3. Phương thức biểu đạt: Thuyết minh gương đạo đức Hồ Chí Minh. ? Để giúp ta hiểu biết thêm về phong cách của Bác, người viết đã sử dụng phương thức biểu 4. Bố cục: Gồm hai phần. đạt nào cho phù hợp -> Phương pháp thuyết + Từ đầu  rất hiện đại: Con minh. đường hình thành phong cách Hồ ? Văn bản trên gồm mấy nội dung, các nội dung Chí Minh. trên tương ứng với những phần nào. + Còn lại: Phong cách HCM trong - Giúp HS làm rõ 2 nội dung: lối sống . Hoạt động 3: Hướng dẫn HS phân tích văn III. Phân tích bản. 1. Con đường hình thành phong Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 9 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” * Trong phần này giáo viên lồng ghép tích hợp cách Hồ Chí Minh. môn Lịch sử, GDCD để giáo dục học sinh về ý thức không ngừng học tập, luôn trau dồi tri thức để mở mang tầm hiểu biết của mình; tinh thần vượt khó, quyết tâm vì mục đích, lí tưởng cao đẹp. - Yêu cầu HS đọc lại phần 1 - Hoạt động nhóm: + Nhóm 1,2: ? Tích hợp kiến thức lịch sử hãy cho biết ở phần 1 trong văn bản nói về thời kì nào trong cuộc đời hoạt động của Bác? ? Hồ Chí Minh tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại trong hoàn cảnh nào? Nhóm 3,4: Hãy quan sát lược đồ hành trình cứu nước của Bác và những hình ảnh khi Bác đi tìm đường cứu nước, tích hợp kiến thức lịch sử trong bài những hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở nước ngoài trong những năm 19111925 và đưa ra nhận xét? - GV nhận xét và kết luận: Trong cuộc đời hoạt động cách mạng đầy gian nan, vất vả, chúng ta thấy được tinh thần tự lực, kiên trì vượt qua mọi khó khăn gian khổ của Bác để tìm ra con đường cứu nước chân chính cho dân tộc Việt Nam. + Với khát vọng giải phóng dân tộc ngày 5/6/1911 tại bến Nhà Rồng Bác đã ra đi tìm đường cứu nước. + Qua nhiều cảng trên thế giới + Thăm và làm việc ở nhiều nước. ? Hồ Chí Minh đã làm cách nào để có thể có - Cách tiếp thu : nắm vững phương được vốn tri thức văn hóa nhân loại? tiện giao tiếp bằng ngôn ngữ, đến đâu cũng tìm hiểu, học hỏi văn hóa, - HS: Thảo luận nhóm. nghệ thuật của các nước qua công ? Nếu học sinh trả lời không rõ giáo viên có thể việc lao động. gợi mở bằng câu hỏi: Để có được kho tri thức, có phải Bác chỉ vùi đầu vào sách vở hay phải - Động lực: Ham hiểu biết, học hỏi và xuất phát từ lòng yêu thương dân qua hoạt động thực tiễn? tộc. ?? Động lực nào giúp Người có được những tri thức ấy? Tìm những dẫn chứng cụ thể trong văn - Nói và viết thạo nhiều thứ tiếng. Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 10 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” bản minh họa cho những ý các em đã trình bày. - HS: Dựa vào văn bản đọc dẫn chứng. ? Hãy đưa ra một vài ví dụ chứng tỏ Người nói, viết thạo nhiều thứ tiếng. + Viết văn bằng tiếng Pháp "Thuế máu" + Làm thơ bằng chữ Hán: " Nguyên tiêu ", " Vọng nguyệt "... - GV bình về mục đích ra nước ngoài của Bác  hiểu văn hóa nước ngoài để tìm ra con đường - Hồ Chí Minh có vốn kiến thức để giải phóng dân tộc việt Nam thoát khỏi vừa rộng, vừa sâu, nhưng Người tiếp thu chọn lọc mọi cái hay cái những ngày tháng gông cùm tăm tối. đẹp đồng thời cũng phê phán những ? Em có nhận xét gì về vốn tri thức nhân loại mặt tiêu cực. mà Bác đã tiếp thu?  Hồ Chí Minh tiếp thu văn hóa GV: chốt ý, ghi bảng nhân loại dựa trên nền tảng văn hóa dân tộc. ? Câu văn nào trong văn bản thể hiện sự kì lạ trong phong cách Hồ Chí Minh? Vai trò của câu này trong toàn văn bản.Theo em, điều kỳ lạ nhất đã tạo nên phong cách Hồ Chí Minh là gì? - HS: Thảo luận cặp, phát hiện câu văn cuối phần I, vừa khép lại vừa mở ra vấn đề  lập luận chặt chẽ, nhấn mạnh... ? Để giúp ta hiểu về phong cách văn hoá Hồ Chí Minh tác giả đã dùng phương pháp thuyết minh như thế nào? => Sử dụng đan xen các phương pháp thyết minh: so sánh, liệt kê, đan xen lời kể, lời bình cùng nghệ thuật đối lập, diễn đạt tinh tế để khéo léo đi đến kết luận, tạo sức thuyết phục lớn. ? Qua phần một vừa tìm hiểu em học hỏi ở Bác những gì? Lấy ví dụ. Hs: trả lời Gv giáo dục phong cách Hồ Chí Minh: Luôn không ngừng học tập để nâng cao vốn hiểu biết, tiếp thu có chọn lọc những nét văn hóa của thế giới, tôn trọng và học hỏi các dân tộc khác nhưng không làm mất đi bản sắc văn hóa dân Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 11 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” tộc. (Tích hợp kiến thức môn GDCD 8: Tôn trọng và học hỏi các dân tộc khác). Mỗi học sinh chúng ta trong thời kì hội nhập phải luôn học hỏi không ngừng để nâng cao vốn tri thức, tiếp thu có chọn lọc những nét văn hóa của nước ngoài nhưng vẫn trân trọng và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc như: vấn đề “mốt” ăn mặc hiện nay, cách nói năng ứng xử, ngôn ngữ tuổi tin... 2. Nét đẹp trong lối sống Hồ Chí Minh TIẾT 2 Hoạt động 1: Phân tích nội dung phần 2 * Ở phần này giáo viên lồng ghép tích hợp môn GDCD, Lịch sử để giáo dục học sinh về lối sống giản dị, sống phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh bản thân, gia đình và xã hội, không xa hoa lãng phí, không cầu kì kiểu cách. - Yêu cầu HS đọc nội dung phần 2. ? Phần văn bản này nói về thời kỳ nào trong sự nghiệp cách mạng của Bác. - HS: Phát hiện thời kỳ Bác làm Chủ tịch nước. GV: cho học sinh xem một đoạn phim tư liệu về Bác. Gv: y/c học sinh quan sát một số hình ảnh về cuộc sống giản dị của Bác. GV: Tích hợp kiến thức Lịch sử nói qua về cuộc sống của Bác trong thời kì làm Chủ tịch nước: 8/1945 tạo Đại Hội quốc dân ở Tân Trào đã cử Hồ Chí Minh làm Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Mặc dù là một vị chủ tịch nước nhưng Bác luôn sống giản dị, đạm bạc. ? Khi trình bày những nét đẹp trong lối sống của Hồ Chí Minh, tác giả đã tập trung vào những khía cạnh nào, phương diện, cơ sở nào. - HS: Chỉ ra được 3 phương diện: nơi ở, trang - Nơi ở và làm việc: + Nhà sàn nhỏ, có vài phòng phục, ăn uống. ? Nơi ở và làm việc của Bác được giới thiệu + Đồ đạc đơn sơ, mộc mạc. như thế nào ? - GV cho HS quan sát bức tranh trong SGK và đọc lại một vài câu thơ trong bài Thăm cõi Bác Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 12 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” xưa của Tố Hữu: Anh dắt em vào thăm cõi Bác xưa Đường xoài hoa trắng, nắng đu đưa Có hồ nước lặng soi tăm cá Có bưởi cam thơm mát bóng dừa ............ Nhà gác đơn sơ một góc vườn Gỗ thường mộc mạc chẳng mùi sơn Giường mây chiếu cói đơn chăn gối Tủ nhỏ vừa treo mấy áo sờn - Trang phục: áo bà ba nâu, áo trấn ? Trang phục của Bác theo cảm nhận của tác giả thủ, đôi dép lốp thô sơ. như thế nào? Biểu hiện cụ thể. - HS: Quan sát văn bản phát biểu. - Ăn uống: cá kho, rau luộc, cà ? Việc ăn uống của Bác diễn ra như thế nào ? ? muối, cháo hoa-> đạm bạc. Cảm nhận của em về những món ăn trong bữa cơm của Bác? - HS: Thảo luận phát biểu dựa trên văn bản. ? Em hình dung thế nào về cuộc sống của các vị nguyên thủ quốc gia ở các nước khác trong cuộc sống cùng thời với Bác và cuộc sống đương đại ?Bác có xứng đáng được đãi ngộ như họ không. ? HS: Thảo luận nhóm. Giáo viên để tự học sinh nhận định. GV: Là một vị Chủ tịch nước, Người xứng đáng được hưởng những đãi ngộ, thế nhưng đất nước đang lầm than, nhân dân đang đói khổ làm sao Bác có thể ăn ngon khi còn rất nhiều người ăn không đủ no. Cả cuộc đời của Người luôn lo nghĩ cho dân, cho nước. Đức tính giản dị, tiết kiệm chính là nét nổi bật trong phong cách, đạo đức của Người. -> Vừa giản dị, vừa thanh cao, vĩ ? Qua phân tích em cảm nhân được gì về lối đại. sống, phong cách của Hồ Chí Minh? => Là sự kế thừa và phát huy - Lối sống của Bác là sự kết thừa và phát huy những nét đẹp dân tộc. những nét cao đẹp của những nhà văn hóa dân tộc, mang nét đẹp thời đại gắn bó với nhân dân. Sống giản dị, đạm bạc. Giản dị trong cách sống, Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 13 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” thanh cao trong tâm hồn. ? Theo em sống giản dị có phải là một đức tính tốt đẹp của con người không? Vì sao? Định hướng: Sống giản dị là phẩm chất cần có của mỗi người. Bởi vì sống giản dị sẽ được mọi người yêu mến, cảm thông và giúp đỡ. ? Để nêu bật lối sống giản dị Hồ Chí Minh, tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào? - HS: Đọc lại "và người sống ở đó  hết". ? Tác giả so sánh lối sống của Bác với Nguyễn Trãi - vị anh hùng dân tộc thế kỷ 15. Theo em điểm giống và khác giữa lối sống của Bác với các vị hiền triết ra sao? - HS: Thảo luận tìm ra nét giống và khác. + Giống: Giản dị thanh cao + Khác: Bác gắn bó sẻ chia khó khăn gian khổ cùng nhân dân. Liên hệ giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh ? Trong cuộc sống hiện đại xét về phương diện văn hóa trong thời kỳ hội nhập có những thuận lợi và nguy cơ gì. - HS: Thảo luận lấy dẫn chứng cụ thể. ? Tuy nhiên tấm gương của Bác cho thấy sự hòa nhập vẫn giữ nguyên bản sắc dân tộc. Vậy từ phong cách của Bác em có suy nghĩ gì về việc đó. -> Sống, làm việc theo gương Bác Hồ vĩ đại, tự tu dưỡng rèn luyện phẩm chất, đạo đức, lối sống có văn hóa. 3. Ý nghĩa phong cách Hồ Chí ? Phong cách Hồ Chí Minh có ý nghĩa như thế Minh nào đối với chúng ta, nhất là thế hệ trẻ? GV chuyển ý: Hs: trả lời - Phong cách Hồ Chí Minh là sự kết ? Em hãy nêu một vài biểu hiện mà em cho là hợp hài hòa giữa truyền thống văn hóa dân tộc và tinh hoa văn hóa sống có văn hóa và phi văn hóa. nhân loại, giữa thanh cao và giản - Thảo luận (cả lớp) tự do phát biểu ý kiến. dị. Gv: chốt ý Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 14 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” - GV chốt lại:- Vấn đề ăn mặc - Phong cách sống của Bác góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân - Cơ sở vật chất tộc- bản sắc văn hóa Việt Nam – - Cách nói năng, ứng xử. văn hóa phương Đông mà đồng - Vấn đề này vừa có ý nghĩa hiện tại, vừa có ý thời cũng rất mới, rất hiện đại. nghĩa lâu dài. Hồ Chí Minh nhắc nhở: - Phong cách Hồ Chí Minh là bài +Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội thì trước hết học sâu sắc muôn đời cho thế hệ sau học tập và noi theo. cần có con người mới XHCN. +Việc giáo dục và bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là việc làm rất quan trọng và rất cần thiết (di chúc). Các em hãy ghi nhớ và thể hiện trong cuộc sống hàng ngày. ?Học tập phong cách, đạo đức Hồ Chí Minh có ý nghĩa gì đối với bản thân em nói riêng và thế hệ trẻ Việt Nam nói chung? Hs tự liên hệ bản thân. IV. Tổng kết ? Hãy nêu những nét chính về nghệ thuật và nội - Phong cách văn hóa Hồ Chí Minh dung của văn bản? là một văn bản nhật dụng có sử dụng kết hợp các yếu tố nghị luận, tự sự, biểu cảm một cách hài hòa. - Chúng ta cảm nhận một phong cách Hồ Chí Minh là sự kết thừa và phát huy những nét cao đẹp của những nhà văn hóa dân tộc họ mang nét đẹp thời đại gắn bó với nhân dân. - GVcho HS đọc và ghi nhớ trong SGK và nhấn * Ghi nhớ/sgk mạnh những nội dung chính của văn bản. V. Luyện tập. *Ở phần này giáo viên lồng ghép tích hợp môn Hoạt động ngoài giờ lên lớp, Âm nhạc để giáo dục học sinh lòng kính yêu Bác, học tập noi gương theo Bác. Hướng dẫn luyện tập - HS kể một số chuyện viết về Bác Hồ, giáo viên bổ sung (Tích hợp với hoạt động Ngoại khóa) - Gọi 1 đến 2 HS kể chuyện về Bác. Gv cùng học sinh hát bài “Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng”. Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 15 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” 3.2.7. Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập. * Cách thức kiểm tra: - Để học sinh nắm chắc nội dung bài học, các em hiểu được việc học tập theo đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với thế hệ trẻ, tôi đã yêu cầu các em viết bài thu hoạch với đề bài như sau: Theo em phong cách Hồ Chí Minh có ý nghĩa như thế nào đối với thế hệ trẻ trong thời kì hội nhập? - Yêu cầu học sinh vẽ tranh với đề tài anh bộ đội Cụ Hồ. - Yêu cầu học sinhnộp những tranh ảnh, những mẫu chuyện về Bác đã sưu tầm trước. * Cách thức đánh giá kết quả học tập: - Giáo viên chọn một số bài đạt yêu cầu và chưa đạt yêu cầu - Giáo viên nhận xét và cho điểm. - Tuyên dương những học sinh có bài làm tốt, có ý thức trách nhiệm trong việc thực hiện những nhiệm vụ cô giao. Đồng thời phê bình nhắc nhở những học sinh không thực hiện hay thực hiện không tốt. * Tiêu chí đánh giá: Bài thu hoạch phải đảm bảo được các yêu cầu sau: - Học sinh nhận thức được ý nghĩa của việc học tập theo phong cách Hồ Chí Minh: luôn học hỏi những cái mới của thế giới nhưng có chọn lọc, trau dồi tri thức qua sách báo, bạn bè thầy cô, qua lao động…Các em hiểu được đức tính giản dị, tiết kiệm là đức tính cần có của mỗi người, nhất là lứa tuổi học sinh. - Học sinh hiểu được lối sống có văn hóa: sống giản dị, tiết kiệm đúng với hoàn cảnh của gia đình mình… Sau khi tiến hành kiểm tra đánh giá, với những bài thu hoạch và sưu tầm các tranh ảnh, mẫu chuyện về Bác có thể cho học sinh về nhà hoàn thiện và nộp vào tiết học sau. - Sản phẩm của học sinh là bài thu hoạch đạt điểm 8, điểm 7.5; những mẫu chuyện về Bác Hồ; những tranh ảnh về Bác; những bức tranh vẽ về đề tài anh bộ đội Cụ Hồ.(Có file kèm theo) 3.3. Điều kiện để thực hiện biện pháp Muốn thực hiện được các biện pháp trên cần các điều kiện sau: - Giáo viên phải chịu khó tìm tòi, học hỏi không chỉ ở môn học mình đang trực tiếp giảng dạy mà ở những môn học khác như Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công dân, Âm nhạc, Mĩ thuật. Làm được như thế khi giảng giáo viên mới có thể tích hợp các kiến thức một cách nhuần nhuyễn và logic, tránh việc tích hợp một cách gượng ép, học sinh sẽ rất hứng thú học tập, tạo được lối tư duy logic cho các em. Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 16 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” - Học sinh phải chịu khó học, luôn tìm tòi, sáng tạo trong suy nghĩ (đối với học sinh khá giỏi). Còn đối với học sinh trung bình, yếu thì các em chịu khó soạn bài, đọc bài trước khi đến lớp thì sẽ tiếp thu nhanh hơn. - Giáo viên phải có kiến thức chuyên môn vững vàng, đồng thời nắm được chặng đường tìm con đường cứu nước, biết về cuộc đời của Người; nắm được kiến thức về môn Giáo dục công dân, Địa Lý, Âm nhạc, Mĩ thuật…để hiểu được nội dung nào cần tích hợp, nội dung nào nên lướt, tránh trường hợp đưa quá nhiều kiến thức tích hợp hay tích hợp quá nhiều môn làm kiến thức bị loãng cũng như không đủ thời gian để thực hiện. 3.4. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp - Các giải pháp, biện pháp luôn quan hệ chặt chẽ với nhau. GV muốn giảng dạy một tiết dạy có nội dung tích hợp thành công thì phải soạn bài chu đáo, đầy đủ, chuẩn xác nội dung kiến thức; học sinh phải chuẩn bị bài chu đáo. Sau đó GV vận dụng các phương pháp dạy học linh hoạt, tạo không khí học tập cho học sinh. Ví dụ như để dự án dạy học tích hợp đi đúng hướng giáo viên phải đặt đúng tên dự án; xác định được mục tiêu và nội dung tích hợp, chuẩn bị thiết bị, học liệu cần thiết và quan trọng nhất là truyền tải nội dung tích hợp như thế nào vào tiết dạy, đưa ra những câu hỏi, bài tập có nội dung tích hợp cho phù hợp để lôi cuốn sự chú ý của học sinh. 3.5. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu Khi tiến hành nghiên cứu để thực hiện đề tài, tôi đã tiến hành khảo nghiệm ở hai lớp là 76 học sinh. Ngay ở hoạt động tìm hiểu về con đường tìm đường cứu nước của Hồ Chí Minh, tôi yêu cầu các em trình bày những hiểu biết của mình thì đa số các em đều nhớ được (Yêu cầu này các em đã nghiên cứu trước ở nhà). Tôi nhận thấy dạy bài “Phong cách Hồ Chí Minh theo hướng tích hợp, học sinh nắm kiến thức sâu hơn, đồng thời giáo viên cũng lồng ghép giáo dục đạo đức, lối sống, phong cách sống cho học sinh. Vì vậy, tôi thấy rằng, vấn đề tôi đang nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn đối với quá trình giảng dạy. 4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu Dạy học tích hợp là xu thế chung của thời đại, xã hội ngày càng phát triển thì đòi hỏi con người phải không ngừng trau dồi tri thức để luôn làm mới mình, hoàn thiện mình hơn. Hơn hết là trong lĩnh vực giáo dục, việc dạy học tích hợp lại vô cùng quan trọng. Bởi giáo dục chính là trường học đào tạo nên con người. Vì thế, đề tài mà tôi nghiên cứu sẽ một phần nào làm tài liệu cho đồng nghiệp trong quá trình giảng dạy. Đồng thời khi áp dụng vào thực tế, tôi thấy học sinh rất hứng thú và yêu thích môn học. Bởi thực chất các em rất ưu khám phá và thích tìm tòi. Nếu giáo viên biết cách khai thác, biết tạo cơ hội cho học sinh thì việc dạy học tích hợp rất dễ dàng. Năm học 2012-2013, phòng GD&ĐT Krông Ana có phát động cuộc thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn dành cho học sinh và cuộc thi Dạy học tích hợp dành cho giáo viên, lúc đó cả giáo viên và học sinh còn rất lúng túng chưa biết phải làm như thế nào. Vì thế kết quả chưa thật sự tốt. Nhưng qua từng năm nghiên cứu và giảng dạy đã mang lại những kết quả đáng kể. Đến nay đã là Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 17 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” năm thứ tư bản thân tôi nói riêng và rất nhiều đồng nghiệp của tôi nói chung đã, đang và sẽ tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học, lồng ghép tích hợp kiến thức cũng như kĩ năng, thái độ, lối sống cho học sinh qua các bài học cụ thể để các em phát triển một cách toàn diện. Kết quả cụ thể qua từng năm nghiên cứu và thực hiện như sau: Bảng thống kê kết quả dự thi Dạy học Tích hợp Năm học Nội dung đề tài Kết quả 2012-2013 Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000 Đạt giải nhì cấp tỉnh 2013-2014 Bài toán dân số Đạt giải nhì cấp tỉnh và được chọn đi dự thi quốc gia. 2014-2015 Tích hợp giáo dục đạo đức, phong cách Đạt giải khuyến khích cấp quốc Hồ Chí Minh trong môn Ngữ văn gia. Bảng thống kê kết quả cuộc thi: Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết những tình huống thực tiễn trong bộ môn Ngữ văn. Năm học Nội dung đề tài Kết quả 2012-2013 Giáo dục với môi trường Không đạt giải 2013-2014 - Thời cơ và thách thức đối với dân số Việt - Công nhận cấp huyện Nam - Ô nhiễm môi trường- thực trạng và giải pháp 2014-2015 - Đạt giải nhì cấp tỉnh và được chọn đi dự thi quốc gia. Tương lai chúng ta sẽ ra sao khi môi trường ngày một bị hủy hoại??? Đạt giải nhì quốc gia III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 1. Kết luận: Tóm lại, quan điểm tích hợp cần được hiểu toàn diện và phải được quán triệt trong toàn bộ môn học; quán triệt trong mọi khâu của quá trình dạy học. Dạy học theo hướng tích hợp là “lấy học sinh làm trung tâm”, để thực hiện được điều đó đòi hỏi việc tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh trong mọi mặt, trên lớp và ngoài giờ; tìm mọi cách phát huy năng lực tự học của học sinh, phát huy tinh thần dân chủ, bồi dưỡng lòng tin cho học sinh thì các em mới tự tin và tự học, mới xem tự học là có ý nghĩa và như vậy đào tạo mới có kết quả. Các em mới biết cách liên môn các môn học khác nhau vào giải quyết những vấn đề mang tính thực tiễn. Nếu làm được như vậy, sẽ giúp giáo viên giải quyết vấn đề một cách mềm dẻo hơn và phát huy được tính tích cực, tư duy sáng tạo của học sinh. Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 18 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” 2. Kiến nghị Sau khi nghiên cứu đề tài này, tôi thấy kết quả đạt được rất khả quan, vì vậy tôi rất mong muốn kinh nghiệm mà tôi đúc rút ra qua quá trình giảng dạy có thể giúp ích cho đồng nghiệp. Vì thế, tôi mong muôn không chỉ riêng môn Ngữ văn mà tất cả các môn học khác đều áp dụng phương pháp dạy học tích hợp để giúp học sinh tăng khả năng tư duy sáng tạo, được thực hành nhiều hơn, làm việc nhiều hơn. Trên đây là một vài kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” trong môn Ngữ văn. Tôi rất mong nhận được sự góp ý quý báu của quý lãnh đạo cùng các đồng nghiệp để cho đề tài của tôi được hoàn thiện hơn . Tôi xin chân thành cảm ơn. Buôn Trấp, ngày 20 tháng 02 năm 2016 Người viết Trần Thị Lệ Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 19 Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp qua bài “Phong cách Hồ Chí Minh” NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ Chủ tịch Hội đồng sáng kiến Trần Thị Lệ - GV trường THCS Lương Thế Vinh- Krông Ana 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan

Tài liệu xem nhiều nhất