Tài liệu Skkn giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường tiểu học đinh tiên hoàng

Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng MỤC LỤC TT NỘI DUNG TRANG 1 Phần mở đầu 3 2 Lý do chọn đề tài 3 3 Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 5 4 Đối tượng, phạm vi và phương pháp nghiên cứu 5 5 Cơ sở lý luận 6 6 Thực trạng 8 7 Giải pháp, biện pháp 10 8 Kết quả 20 9 Kết luận, kiến nghị 21 Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 1 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KRÔNG ANA TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐINH TIÊN HOÀNG Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng Tên đề tài: Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng Lĩnh vực: Quản lý Họ và tên tác giả: Hồ Thị Mỹ Hạnh Đơn vị: Trường tiểu học Đinh Tiên Hoàng Krông Ana, tháng2 năm 2018 Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 2 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng I. Phần mở đầu "Kỷ luật là tự do". Có thể nhiều người không đồng ý với câu nói này, chắc chắn là như thế bởi với hầu hết mọi người, kỷ luật là một điều gì đó gò bó, nặng nề và nó đồng nghĩa với việc thiếu tự do. Nhưng trên thực tế, điều ngược lại mới đúng. Stephen R. Covey từng nói: “Những người không có kỷ luật là nô lệ cho cảm xúc, dục vọng, và đam mê“. Và xét về lâu dài, những người không có kỷ luật sẽ không có được sự tự do đi kèm với một số kỹ năng và năng lực cụ thể nào cả. Vì sao lại như thế? Bởi hiện nay, nhiều người, nhiều thầy cô hiểu rằng kỷ luật là trừng phạt. Kỷ luật học sinh là trừng phạt các em. Trừng phạt thân thể, trừng phạt tinh thần. Trừng phạt thân thể thì đánh, véo, tát, dùng thước, roi để đánh, bắt quỳ gối, úp mặt vào tường,...Trừng phạt tinh thần thì nạt nộ, la mắng, chưởi rủa, làm cho nhục, làm cho bị tổn thương, làm cho khó xử,... Tất cả các biện pháp trên đều đưa học sinhvào một trạng thái cảm xúc vô cùng xấu, khiến các em đau đớn, mặc cảm, buồn chán, căm phẫn, tức giận,... Nhưng nếu không có kỷ luật, nếu lớp học, trường học không áp dụng bất cứ hình thức kỷ luật nào tì làm sao để giáo dục học sinh. Thế kỷ luật là gì? Kỷ luật tích cực là gì và làm sao để áp dụng kỷ luật với học sinh chúng ta vừa hiệu quả, vừa nhẹ nhàng và phù hợp với học sinhTiểu học? Kỷ luật trong trường học hiện nay là vấn đề nhức nhối, đó cũng là vấn đề muôn thuở và cấp bách. Làm sao để giáo dục học sinh hiệu quả, nhẹ nhàng và phù hợp nhất với các em mà không dùng đến bạo lực. Làm sao để tất cả các em có kỷ luật và tự giác chấp hành kỷ luật. Làm sao để giáo viên lên lớp nhẹ nhàng mà không phải trừng phạt, không phải dùng bạo lực với học sinh và vẫn có được những tiết dạy hiệu quả nhẹ nhàng và để lại nhiều kỷ niệm tốt đẹp trong lòng các em. Lịch sử phát triển của giáo dục và nhà trường đã chứng minh giáo dục có vai trò to lớn trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội đối với sự hình thành và phát triển nhân cách của con người. Thế nhưng làm sao để giáo dục tất cả các đối tượng học sinh có hiệu quả, điều đó luôn là câu hỏi khiến nhiều giáo viên trăn trở, đặc biệt đối với những em thường được coi là bướng bỉnh, hay mắc lỗi. Trong nhiều trường hợp học sinh mắc lỗi giáo viên thường dùng các hình phạt hà khắc như đánh đập, trách mắng để mong muốn các em thay đổi, sửa chữa. Thế nhưng kết quả lại hoàn toàn ngược lại, không như mong muốn của giáo viên. Thay vì làm theo ý của giáo viên thì các em trở nên khó bảo hơn, chống đối, khép mình hơn hoặc trầm cảm, thiếu tự tin. Kết quả các em thường học tập kém, phát triển không toàn diện về thể chất và tinh thần. Mối quan hệ giữa học sinh và giáo viên ngày càng trở nên căng thẳng. Nhiều khi các em bị dồn ép gây tâm lý chống đối, bỏ học. Từ thực tiễn những chú trọng gần đây của ngành Giáo dục và Đào tạo về sự quan tâm đổi mới phương pháp giáo dục cũng như đi tìm kiếm những phương pháp Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 3 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng giáo dục học sinh hiệu quả. Thì việc giáo dục học sinh bằng phương pháp kỷ luật trách phạt không còn phù hợp nữa khi mà nó không tạo ra kỹ năng xã hội, kỹ năng sống cho học sinh mà chỉ làm các em thiếu tự tin vào giá trị bản thân mình. Thực tế hiện nay trong nhà trường đã có một số học sinh nảy sinh những hành vi tiêu cực mà nhà giáo dục cần có biện pháp để phòng ngừa, ngăn chặn kịp thời nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục. Vậy phải làm thế nào để giáo dục học sinh một cách toàn diện mà không làm tổn thương đến thể xác và tinh thần đang trở thành mối quan tâm lớn của ngành giáo dục nói chung, của mỗi trường, mỗi thầy cô giáo nói riêng. Trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng đảm nhận công tác giáo dục học sinh trong địa bàn buôn ÊCăm và Thôn I thị trấn Buôn Trấp, học sinh trong trường gồm con em người Kinh và người Êđê bản địa. Ngoài việc truyền thụ kiến thức, việc quan trọng không kém đó là giáo dục nhân cách và đạo đức, giáo dục các truyền thống dân tộc để đảm bảo các em phát triển toàn diện. Môi trường sống của các em không được tốt đẹp, an toàn như một số địa bàn trong Thị trấn. Hiện tượng anh chị đi trước hư hỏng, thiếu ý thức kỷ luật còn nhiều, bố mẹ thiếu sự quan tâm chăm sóc và dạy dỗ con cái. Việc định hướng phát triển nhân cách và nghề nghiệp cho con cái không được toàn diện. Giáo dục từ môi trường ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển của đa số các em. Giáo viên trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng không đồng đều về trình độ chuyên môn cũng như nhận thức. Nhiều giáo viên có kỹ năng sư phạm hạn chế dẫn đến việc quản lý lớp học không tốt, không biết áp dụng hình thức kỷ luật tích cực với học sinh, không rèn học sinh vào nề nếp tốt dẫn đến bức xúc trong lúc dạy và đã áp dụng các hình thức trừng phạt không hợp lý đối với học sinh mình. Là người làm công tác quản lý nhà trường, bản thân tôi vô cùng bức xúc với các hành động trừng phạt học sinh không phù hợp này. Tôi cũng đã nhắc nhở, điều chỉnh nhiều lần. Rất trăn trở với vấn đề áp dụng kỷ luật thế nào để hiệu quả hơn, phù hợp hơn mà không phải là trừng phạt học sinh. Làm sao để không còn bất kỳ em nào bị làm cho đau cả về tinh thần và thể xác. Làm sao để những tháng ngày tuổi thơ bên thầy cô, bạn bè trường lớp là khoảng thời gian đẹp nhất, đáng nhớ nhất đối với tuổi thơ của mỗi em. làm sao để các em thấy rằng, bản thân mình, cá nhân mình là niềm vui của ba mẹ, thầy cô, là mầm xanh đáng yêu của đất nước để các em có động lực phấn đấu làm tốt mọi việc trên cả khả năng của mình. Làm sao để khi rời xa mái trường Tiểu học, các em thấy yêu bạn, yêu thầy cô, yêu mái trường mình đã gắn bó và quan trọng hơn, các em được lớn lên, mang trong mình một hành trang đầy ắp kỷ niệm tuôit thơ ngọt ngào để bước vào đời. Với thực tế một số ít giáo viên áp dụng không đúng phương pháp kỷ luật học sinh cũng đã dẫn đến nhiều hệ lụy xấu trong trường, trong cộng đồng phụ huynh, Bản thân tôi đã trực tiếp xử lý, nhắc nhở, hướng dẫn và phổ biến Kỷ luật tích cực trong dạy học đến toàn thể giáo viên. Thời gian áp dụng cũng chưa phải đã triệt để, Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 4 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng cũng chưa được như mong muốn nhưng trong giáo viên đã có nhiều chuyển biến tích cực về nhận thức và hành động. Tình trạng bạo lực học sinh không còn, việc la hét, chưởi mắng học sinh giảm đáng kể và thay vào đó là việc các thầy cô đã áp dụng hiệu quả các hình thức kỷ luật tích cực. Các biện pháp, hình thức đã áp dụng chắc chắn không tránh khỏi thiếu sót và hạn chế. Tôi cũng mong muốn phổ biến để nhiều người, nhiều giáo viên rút kinh nghiệm cũng như bổ sung nhiều cách làm hay hơn, hiệu quả hơn. Chính vì thế, lần này tôi mạnh dạn chọn đề tài Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực để làm đề tài nghiên cứu và phổ biến chút kinh nghiệm mình đã tích lũy và áp dụng hiệu quả. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài Mục tiêu: Giáo viên áp dụng hiệu quả các kỷ luật tích cực trong trường học để thay thế kỷ luật trừng phạt học sinh. Nhiệm vụ: Chỉ ra được điểm hạn chế của việc dùng bạo lực và trừng phạt học sinh dẫn đến những hệ lụy đáng tiếc trong giáo dục. Phân tích được thế nào là kỷ luật tích cực trong giáo dục. Các hình thức kỷ luật tích cực có thể áp dụng hiệu quả trong dạy học. Các kỹ năng cơ bản cần có để áp dụng hiệu quả nhất các hình thức kỷ luật tích cực để thay thế kỷ luật trừng phạt học sinh. 3. Đối tượng nghiên cứu - Các biện pháp kỷ luật tích cực. - Một số kỷ luật tích cực áp dụng hiệu quả trong nhà trường. - Mối quan hệ giữa kỷ luật tích cực và sự phát triển nhân cách học sinh. - Các kỹ năng áp dụng biện pháp kỷ luật tích cực trong dạy học. 4. Giới hạn của đề tài Học sinh trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng các năm học 2015-2016, 20162017 và 2017-2018. Giáo viên trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng các năm học 2015-2016, 20162017 và 2017-2018 5. Phương pháp nghiên cứu. - Phương pháp phân tích - tổng hợp tài liệu; - Phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập; - Phương pháp điều tra, khảo sát; - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục; - Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động; Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 5 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng II. Phần nội dung 1. Cơ sở lý luận Kỷ luật là các quy tắc, quy định, luật lệ mà con người phải chấp hành và tuân theo. Chủ nghĩa Mác – Lênin coi kỷ luật là hiện tượng xã hội đặc biệt; các yêu cầu về kỷ luật của xã hội và các tổ chức là khách quan; song mức độ giáo dục và duy trì nó phụ thuộc vào ý muốn chủ quan của từng giai cấp. Chính thế, kỷ luật là điều cần áp dụng với tất cả mọi người, mọi lứa tuổi. Với trẻ, một biện pháp , một hình thức kỷ luật phù hợp sẽ rèn giũa cho trẻ nhiều thói quen tốt. Đã có nhiều nhà nghiên cứu, nhiều tác giả đề cập nghiên cứu về trẻ em, tâm lý lứa tuổi, tác dụng tiêu cực của việc trừng phạt trẻ em và trang bị cho họ những kiến thức, kỹ năng nhằm giáo dục, kỷ luật trẻ em một cách tích cực và hiệu quả. Và đề ra các cách thức giúp phụ huynh, giáo viên làm thế nào để con em, học sinh của mình trở nên ngoan ngoãn, học giỏi mà không phải dùng tới các hình phạt. Tác giả Maria Montessori đã có những nghiên cứu về vấn đề này. Ở đây tác giả tập trung nghiên cứu phương pháp tôn trọng sự khám phá độc lập, thử nghiệm ở trẻ tạo điều kiện cho trẻ tự do trong học tập và bình đẳng. Bà coi đây là nguyên tắc chỉ đạo trong phương pháp giáo dục vì nó vận dụng sự sáng tạo của trẻ chính là sự bổ sung cho hoạt động tổ chức của người lớn. Nhìn chung các tác giả đều đưa ra các kiến thức, kỹ năng nhằm giáo dục trẻ một cách hiệu quả mà không sử dụng kỷ luật trừng phạt. Coi trọng việc học qua hành động và tôn trọng sự khám phá độc lập của trẻ. Trẻ em được gia đình, Nhà nước và xã hội tôn trọng, bảo vệ tính mạng, thân thể, nhân phẩm và danh dự; thực hiện các biện pháp phòng ngừa tai nạn cho trẻ em. Mọi hành vi xâm phạm tính mạng, thân thể, nhân phẩm, danh dự của trẻ em đều bị xử lý kịp thời, nghiêm minh theo quy định của pháp luật. Việt Nam là nước đầu tiên ở Châu Á và là nước thứ hai trên thế giới phê chuẩn Công ước về Quyền trẻ em, vào ngày 20/2/1990. Từ đó đến nay, mặc dù còn nhiều khó khăn, Việt Nam đã đạt nhiều tiến bộ trong việc đưa tinh thần và nội dung của Công ước vào chiến lược phát triển kinh tế - xã hội và luật pháp quốc gia. Ví dụ: như Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, Luật phổ cập giáo dục, Luật lao động, Luật dân sự, Luật tố tụng hình sự... được ban hành hay sửa đổi đều quan tâm thích đáng đến quyền lợi của trẻ em. Một số nội dung cụ thể đã thực hiện như quyền được tôn trọng, bảo vệ tính mạng, thân thể nhân phẩm và danh dự trẻ em đã và đang góp phần tích cực trong việc bảo vệ trẻ em. Nhà trường và các cơ sở giáo dục khác có trách nhiệm thực hiện giáo dục toàn diện về đạo đức, tri thức, thẩm mỹ, thể chất, giáo dục lao động hướng nghiệp cho trẻ em; chủ động phối hợp chặt chẽ với gia đình và xã hội trong việc bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em. Giáo dục không chỉ vạch ra chiều hướng cho sự hình thành và phát triển Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 6 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng nhân cách mà còn tổ chức dẫn dắt sự hình thành và phát triển nhân cách của Học sinh theo chiều hướng đó. Thực tiễn giáo dục cũng đã chứng minh sự phát triển tâm lý của trẻ em chỉ có thể diễn ra một cách tốt đẹp trong những điều kiện của dạy học và giáo dục. Đảng và nhà nước ta đã khẳng định “giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Nhà nước và toàn dân”. Theo Luật giáo dục tháng 12 năm 1999 quy định ở điều 2 đã nêu rõ: “Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Điều 23 Luật giáo dục năm 1999 cũng nêu rõ: “Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho Học sinh”. Không có trẻ em hư, chỉ có người lớn đã thành công hay chưa thành công trong công tác giáo dục mà thôi. Điều đó cho thấy việc áp dụng đúng đắn các biện pháp giáo dục có vai trò rất quan trọng quyết định đến hiệu quả của quá trình giáo dục. Xuất phát từ bối cảnh xã hội hiện nay đang có những biến đổi mạnh mẽ, việc giáo dục Học sinh ở nhà trường đang ngày càng đặt ra nhiều khó khăn và thách thức đối với nhà giáo dục. Đa số phụ huynh và giáo viên đều mong muốn học sinh có ý thức kỷ luật, giữ gìn nề nếp tốt, tự tin chủ động học giỏi…Tuy nhiên làm thế nào để đạt được điều đó là cả một quá trình. Chỉ thị số 2737/CT – BGDĐT cũng đã bàn về vấn đề này và được nhấn mạnh trong nhiệm vụ trọng tâm của giáo dục phổ thông năm học 2012 – 2013, Bộ trưởng bộ GD – ĐT chỉ thị về nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động giáo dục đã nêu “Tăng cường công tác quản lý, phối hợp đảm bảo an ninh, trật tự trường học, phòng chống tội phạm, bạo lực, tệ nạn xã hội trong học sinh, sinh viên. Áp dụng phương pháp kỷ luật tích cực, xây dựng mối quan hệ thân thiện giữa thầy và trò”. John Medina chỉ ra rằng: não bộ của trẻ chỉ có thể phát triển tối ưu khi trẻ cảm nhận được rằng mình "an toàn". Khi trẻ bị trừng phạt và đe dọa, chức năng “học hỏi” của não bị tắt đi; thứ duy nhất trong não trẻ phát triển là sự đối phó để bảo vệ bản thân, trong đó có cả việc hình thành sự chống đối, nói dối, hoặc lầm lì. Vậy để giáo dục học sinh đạt kết quả như mong muốn thì không thể không có kỷ luật. Nếu không có bất cứ mọt hình thức kỷ luật nào áp dụng trong trường, trong lớp thì rõ ràng giáo viên không thể nào tổ chức được lớp học, nhà trường không thể nào vận hành. Nhưng nếu áp dụng các biện pháp, các hình thức kỷ luật trừng phạt Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 7 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng thì rõ ràng phản tác dụng giáo dục. Vì thế, một hình thức kỷ luật phù hợp, hình thức kỷ luật tích cực, hiệu quả, nhẹ nhàng mà tất cả học sinh để chấp nhận và mong muốn thực hiện là điều vô cùng quan trọng để thực hiện thành công công tác giáo dục trong nhà trường. 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu Số học sinh và giáo viên trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng những năm gần đây ổn định và có dao động nhẹ khoảng từ 300- 330 em và từ 20-22 giáo viên. Số học sinh hư, học sinh cá biệt không nhiều. Đa số các em học sinh người Kinh rất ngoan và gương mẫu, một số em học sinh người Ê- đê chưa ngoan, lý do chủ yếu là do gia đình. Hầu hết những em này rơi vào các gia đình có cha mẹ đã ly dị, ly thân hay cha hoặc mẹ mất, cha mẹ đi làm ăn xa,...Các em thiếu sự chỉ bảo trực tiếp của bố mẹ và hay bị ảnh hưởng xấu từ bên ngoài. Trong lớp học, các em thường có biểu hiện thiếu lễ phép với thầy cô dẫn đến việc không được thầy cô thương yêu. Hay nghịch nên hay bị la mắng. Một số em có khả năng tiếp thu chậm hơn bạn bè. Trong lớp học ít chú ý nghe giảng, hay làm việc riêng, hay chọc phá bạn, nói chuyện gây mất trật tự trong lớp, nhiều em có khả năng chú ý kém, khả năng hợp tác với bạn chưa tốt nên việc chú ý và tập trung vào bài gảng không được như giáo viên mong muốn nên thường bị giáo viên áp dụng các kỷ luật trừng phạt. Một số giáo viên kỹ năng tổ chức lớp học và thu hút học sinh chú ý hạn chế, ngôn ngữ nói thiếu cuốn hút, khó nghe nên không làm cho học sinh hứng thú trong việc xây dựng bài học. Từ đó học sinh không hợp tác trong giờ học dẫn đến bị giáo viên áp dụng hình thức kỷ luật nặng nhẹ khác nhau. Phần lớn giáo viên vẫn còn ảnh hưởng tư tưởng phong kiến rằng đã dạy dỗ là phải đòn roi. "nếu không phạt học sinh thì làm thế nào để học sinh nghe lời?", thậm chí còn cho rằng không có biện pháp nào ngoài trừng phạt, nếu không phạt thì học sinh sẽ nhờn, coi thường thầy cô giáo, cho rằng, đối với học sinh mà không nghiêm khắc là không thể nào dạy được. Có thầy cô còn thở dài: Bây giờ dạy học nhiều áp lực quá, nếu đi dạy mà không được đánh học sinh thì chịu, không thể nào dạy được, nói không ai nghe, học sinh không sợ cô sẽ không chú ý nghe giảng, học sinh không sợ cô về nhà sẽ không học bài, học sinh mà không sợ cô thì không bao giờ khá lên được,...Nhưng chưa chịu khó tìm cách làm thế nào các em vẫn sợ nhưng vẫn thương yêu và nghe lời chứ không ghét bỏ, thù oán cô. Một số giáo viên đổ lỗi việc học sinh hư hỏng do bố mẹ chiều, không cho cô phạt,... Nhiều giáo viên lẫn nhiều phụ huynh đang thiếu kiến thức và công cụ để giải quyết các vấn đề về mối quan hệ với học trò và phụ huynh. Trong đó, giáo viên vừa phải cân bằng các vấn đề trong cuộc sống riêng với gia đình, đồng nghiệp, nhưng lại vừa phải cân bằng với hàng trăm em học sinh, phụ huynh với nhiều tính cách, nhiều hoàn cảnh, nhiều vấn đề khác nhau nên việc xử lý trong nhiều tình Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 8 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng huống sư phạm không được khéo léo. Đã có nhiều giáo viên đem cả bực tức với chồng, với con, với hàng xóm hay thậm chí với đồng nghiệp lên trút hết vào học sinh. Có cô, vì bực tức mà buổi học đó đã đánh nhiều em, không giảng, không nói, không tổ chức hoạt động để học sinh tham gia. Nhiều cô, sau khi nóng nảy, ra tay với học sinh rồi phân bua, đỗ lỗi do bức xúc chồng, bức xúc việc gia đình nên không kìm chế được. Toàn trường có 22 giáo viên trực tiếp làm công tác giảng dạy, trong đó giáo viên bộ môn là 06, giáo viên tiểu học là 16. Hầu hết giáo viên bộ môn là giáo viên trẻ, có trình độ đào tạo tốt, có trình độ chuyên môn vững vàng, có kỹ năng sư phạm xuất sắc và khả năng xử lý các tình huống sư phạm phù hợp, được học sinh yêu thương, gần gũi. Trong 16 giáo viên tiểu học thì độ tuổi trên 45 tuổi có 7 giáo viên, chiếm 43,8%. Độ tuổi 40 đến 45 là 4 giáo viên, chiếm 25%. Số giáo viên trẻ dưới 40 là 5 giáo viên, chiếm 31,2%. Khả năng ứng xử và mức độ áp dụng khéo léo các hình thức kỷ luật học sinh phân định rõ ràng theo độ tuổi. Tất cả các giáo viên trẻ dưới 40 tuổi đều chưa lần nào bị cha mẹ học sinh phàn nàn về cách đối xử với học sinh. Khả năng làm công tác chủ nhiệm lớp ở nhóm giáo viên này rất tốt. Học sinh thường gần gũi và thân thiện với thầy cô, giữa giáo viên và học sinh có sự chia sẻ, giúp đỡ, yêu thương. Nhóm giáo viên có độ tuổi từ 40 đến 45 là những giáo viên có chuyên môn vững vàng. Có khả năng ứng xử tốt. Các giáo viên này thường nghiêm khắc với học sinh nhưng rất quan tâm, gần gũi học sinh. Đặt biệt nhóm giáo viên này rất được cha mẹ học sinh và cộng đồng tín nhiệm. Họ đủ chín mùi về chuyên môn, đủ khéo léo trong ứng xử và đủ yêu thương, cảm thông sâu sắc từng hoàn cảnh học sinh mình chủ nhiệm. Các thầy cô ở nhóm lứa tuổi này là các thầy cô cốt cán trong trường. Nhóm thầy cô này không hòa đồng lắm với học sinh nhưng là nhóm giáo viên rất được học sinh tin yêu, cảm mến. Trong số các thầy cô ở lứa tuổi trên 45 thì có một số thầy cô có khả năng chuyên môn tốt, vững vàng nhưng cũng có nhiều người còn hạn chế về năng lực sư phạm. Đa số có khả năng áp dụng các hình thức kỷ luật học sinh không phù hợp. Nhiều người hay dùng hình thức kỷ luật trừng phạt hay thậm chí là bạo lực. Cá biệt có một số ít thầy cô thường xuyên vi phạm, thường bị cha mẹ học sinh phàn nàn về cách thức đối xử, trách phạt con họ. Về việc làm cho học sinh bị tổn thương, bị sợ không dám đến lớp, bị chán nản không muốn học hay thậm chí ghét thầy cô đó, không muốn đến trường, không muốn vào lớp lúc thầy cô đó dạy. Đặc biệt, đối với học sinh là người Ê-đê thì biện pháp giáo dục cần phải nhẹ nhàng và khéo léo hết sức bởi các em không có bất kỳ một nguồn động viên hay một áp lực nào từ phái gia đình là phải đi học. Chỉ cần có một điều phật ý, các em sẵn sàng bỏ học. Các em bỏ học ở nhà, cha mẹ không bao giờ có ý kiến. Các em Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 9 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng thường thích các hoạt động vận động, vui chơi, giải trí bên cạnh việc học. Từ thực tế đội ngũ giáo viên và học sinh trường mình, tôi đã bố trí hài hòa các giáo viên nhiều độ tuổi vào một khối lớp để có sự chia sẻ kinh nghiệm giảng dạy với nhau. Trong việc vận dụng, mỗi người cũng đã có những cố gắng nhất định để việc dạy học đạt được hiệu quả cao nhất, để nhà trường có đội ngũ giáo viên và học sinh có ý thức kỷ luật tốt nhất. 3. Nội dung và hình thức của giải pháp a. Mục tiêu của giải pháp Đưa ra được các hình thức kỷ luật tích cực để thay thế kỷ luật trừng phạt học sinh. Tất cả các giải pháp đều nhằm một mục tiêu là giáo viên có kỹ năng áp dụng các hình thức kỷ luật tích cực trong giáo dục học sinh. Học sinh có ý thức kỷ luật tốt. b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp. Biện pháp 1. Thay đổi nhận thức của giáo viên Muốn thay đổi hành động, trước hết phải thay đổi nhận thức của giáo viên. Rất nhiều giáo viên phàn nàn: nếu không đánh, làm sao học sinh nghe lời hay “thương cho roi cho vọt”. Có đánh, có la thì mới dạy được. Trước đây khi đi học, cô thầy đánh mình như thế giờ mình mới nên người. Không đánh học sinh thì các em coi thường mình, nhờn mặt lắm. Không đánh học sinh thì không thể nào dạy được. Hiện nay, bạo hành trong nhà trường hay tâm lý “thương cho roi cho vọt” là không sai hay không phương hại của nhiều người, nhiều thầy cô vẫn tồn tại. Một số thầy cô còn thiếu hiểu biết về pháp luật, nhất là nghĩa vụ và quyền hạn của thầy cô giáo trong việc giáo dục chăm sóc trẻ em đã được quy định trong các chính sách, luật pháp. Vấn đề đạo đức nghề nghiệp còn được một số giáo viên coi nhẹ. Một số giáo viên không quan tâm nhiều đến cảm xúc của học sinh, cho mình được quyền đánh, mắng, la, hét, dọa nạt học sinh. Vì vậy, vấn đề quan trọng là phải thay đổi nhận thức của giáo viên về việc kỷ luật học sinh, phải làm sao cho giáo viên tự nhận thấy được rằng bản thân mình cần phải thay đổi các hình thức kỷ luật để đạt hiệu quả tích cực nhất trong dạy học. Để thay đổi nhận thức của giáo viên, trước hết tôi đã tổ chức các buổi chuyên đề về các vấn đề liên quan đến bạo lực học đường, kỷ luật trừng phạt học sinh, về các vấn đề liên quan đến kỹ năng tổ chức dạy học và các vấn đề về đạo đức nhà giáo. Qua các buổi chuyên đề, giáo viên nhận thức sâu sắc các việc làm của mình là đúng hay sai. Từ việc đưa ra các ví dụ thực tế đã được lan truyền trên mạng, các vấn đề nóng đã gây nhiều bức xúc trong dư luận, các vấn đề bạo lực học sinh đã bị Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 10 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng xã hội lên án để so sánh với việc giáo viên thường làm từ đó các cô thầy rút kinh nghiệm cho bản thân. Trước tiên, giáo viên sẽ cùng xem và nhận xét về những hành động bạo lực học sinh mà mọi người đã vô tình hay cố ý ghi lại được và đưa lên mạng internet. 100% người xem đều lên án các tình huống như dùng dép đánh vào đầu học sinh, dùng thước, roi, cây vụt vào mông, tay, chân gây thâm, bầm tím các em, tát và mặt, véo tai, kéo tai học sinh,... Sau đó giáo viên sẽ được liên hệ bản thân. Nhớ lại một số hành động, một số biện pháp kỷ luật trừng phạt mình đã áp dụng với học sinh mình. Mặc dù không có hành động nào quá đáng như một số hình ảnh đã nêu nhưng nếu các việc làm của mình đều được ghi lại và được đưa lên mạng xã hội liệu hậu quả mang lại cho các thầy cô giáo chúng ta sẽ thế nào. Phân tích xem bản thân mình làm như thế đúng hay sai. Tiếp theo, giáo viên sẽ được thảo luận và đưa ra cách giải quyết các tình huống mà mọi người đã và đang lên án gay gắt đó. Mỗi người sẽ được đưa ra nhận định và nêu cách giải quyết các tình huống tái hiện. Ví dụ như có một em học sinh nói chuyện riêng trong lớp bị cô giáo vụt thước làm cho tím bầm mông, nếu là bản thân mình trong trường hợp đó, giáo viên sẽ xử lý thế nào? Ví dụ một em quay sang nói cuyện với bạn trong lúc cô đang giảng bài, cô đã bắt em đó quỳ suốt buổi học. Hay một em rất nghịch và đã lấy trộm tiền của bạn bị cô dọa sẽ gọi công an đến, vì quá sợ chú công an, em đó đã bỏ học, cô xử lý thế nào? Giáo viên phải phân tích được đúng sai, nêu lên, phân tích sau đó cùng thống nhất một số cách thức xử lý tình huống, cách giải quyết tối ưu, hiệu quả để không làm tổn thương học sinh. Sau mỗi lần chuyên đề, sau các tình huống thực tế đã áp dụng hiệu quả và tạo chuyển biến tích cực trong suy nghĩ, hành động của học sinh đối với mình, mỗi giáo viên đã có nhận thức đúng, có chuyển biến mạnh mẽ tích cực trong nhận thức và tình cảm đối với học sinh. Mọi người đều nhận thấy rằng, các em học sinh đáng yêu hơn là đáng trách. Tất cả các hành động, việc làm của các em là tấm gương phản chiếu cách giáo dục của mỗi chúng ta. Nếu được yêu thương, các em sẽ đáp lại bằng tình yêu thương, nếu được tôn trọng, sẽ nhận được ở các em sự kính yêu, nếu được quan tâm chăm sóc, giúp đỡ tận tình, chúng ta sẽ nhận lại được ở các em một tình yêu thương trong sáng, quan tâm đặt biệt, nếu bị đối xử bằng bạo lực, sẽ nhận lại từ các em một tính cách lầm lì, ngang bướng, nếu bị bỏ rơi, sẽ nhận lại được ở các em một sự lạnh nhạt, xa lánh. Mỗi ngày như thế, giáo viên sẽ tìm thấy vô vàn niềm vui bên học trò của mình. Giáo viên sẽ nhận thấy, không phải chỉ có la mắng, đánh đập, gây áp lực,... thì người khác mới chú ý lắng nghe mình. Không phải chỉ có phải đánh thì mới dạy được, không phải roi vọt mới giải quyết được vấn đề mà trong việc giáo dục một con người thì điều quan trọng là phải khéo léo, phải có những kỷ luật tích cực phù hợp hơn. Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 11 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng Vấn đề đạo đức nghề nghiệp cũng phải được liên tục nhắc đi nhắc lại, các giáo viên phải ký cam kết mỗi năm học về việc không sử dụng bạo lực đối với học sinh. Không thể nói đây là việc biết rồi, nói mãi vì rõ ràng là với giáo viên lâu năm, nhiều kinh nghiệm là những giáo viên hay mắc phải sai lầm nhất. Trong không gian sư phạm của nhà trường, giáo dục đạo đức nhà giáo phải được đặt lên hàng đầu, trọng tâm và thường xuyên... Giải quyết tốt công tác này chính là thiết thực góp phần đẩy mạnh thực hiện nhiệm vụ “dạy tốt, học tốt”. Ngoài ra, tôi còn luôn quan tâm tới vấn đề tâm lý nghề nghiệp, góp phần định hướng, giải tỏa cho giáo viên trong các buổi họp cơ quan, trao đổi kinh nghiệm về các tình huống sư phạm. Biện pháp 2. Thay đổi thói quen. Áp dụng kỷ luật tích cực thay thế cho kỷ luật trừng phạt học sinh Các tình huống rất nhiều, rất đa dạng và gần gũi với tình huống giáo viên gặp hằng ngày và hầu như tất cả các tình huống đều được giáo viên xử lý một cách khéo léo và hợp lý nhưng vì sao khi áp dụng thực tế, các thầy cô chúng ta lại không làm được như thế? Vấn đề nảy sinh tiếp theo ở đây là thói quen hành động. Thói quen hành động liên quan đến nhiều yếu tố. Trước hết, nói đến thói quen là phải nói đến việc luyện tập thường xuyên, liên tục, tạo cho mình nhận thức đúng và buộc mình phải làm theo hằng ngày, hằng giờ. Tạo cho mình một thói quen tốt trong hành xử với học sinh và bỏ các thói quen tự mình thấy không phù hợp. Thực tế đã có một số giáo viên, cứ không bằng lòng, bực tức học sinh là ra tay đánh, tát, miệng chửi, nạt, hăm dọa,...Để thay đổi được thói quen đó, giáo viên cũng cần phải cố gắng nhiều và phải bình tỉnh, kiên trì, kìm nén để giải quyết. Giáo viên phải thay đổi cách cư xử trong lớp học dựa trên cơ sở động viên, khuyến khích, nêu gương, tìm hiểu nhằm thúc đẩy học sinh, khiến cho học sinh tự giác chấp hành và hình thành ở các em thói quen tích cực. Tất cả giáo viên đều không có khó khăn gì để phân biệt đâu là kỷ luật tích cực, đâu là kỷ luật không tích cực và mọi người đều nhận biết rằng, kỷ luật trừng phạt hay dùng bạo lực đối với học sinh đều mang đến kết quả không như mong muốn. Hơn nữa, việc dùng kỷ luật trừng phạt học sinh đang bị xã hội lên án. Hầu hết hiện nay không ai sinh nhiều con kể cả là người Kinh hay người Ê-đê. Vì vậy, nếu thấy con có biểu hiện bị bạo hành, họ sẽ phản ứng rất quyết liệt. Mọi hậu quả tiếp theo đối với giáo viên đều sẽ rất khó lường. Thế nên, tất cả giáo viên đều mong muốn mình có kỹ năng áp dụng các biện pháp kỷ luật tích cực trong giáo dục học sinh. Đầu tiên, phải xây dựng các hình thức kỷ luật tích cực. Các hình thức kỷ luật tích cực đối với học sinh sau đây là các biện pháp mà tôi đã hướng dẫn giáo viên phổ biến, áp dụng có hiệu quả tại trường. Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 12 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng a) Xây dựng những quy tắc rõ ràng và nhất quán Vào đầu năm học, sau khi phổ biến cho học sinh quy tắc ứng xử trong trường, kỷ luật của nhà trường,... Giáo viên sẽ cùng học sinh xây dựng một số quy tắc, thảo luận và thống nhất thực hiện. Giáo viên phải kiên trì áp dụng, phải linh hoạt đối với từng đối tượng học sinh và phải kiên quyết trong các tình huống. Quy định chế độ thưởng và phạt rõ ràng. Giáo viên phải để cho học sinh đươc thảo luận, xây dựng quy chế. Phải cho các em nêu lên điều gì các em thích hay không thích trong cách ứng xử của cô. Đầu năm học, tôi đã cho học sinh điền mẫu có sẵn, kết quả thu được khá đáng yêu. Qua đây cũng có thể giúp mọi người điều chỉnh ứng xử của mình để phù hợp hơn. PHIẾU THĂM DÒ Ý KIẾN HỌC SINH Hãy điền điều em yêu cầu, mong muốn vào ô tương ứng. thầy cô chủ nhiệm các thầy cô khác thầyTPTĐ, côHT,PHT các bạn trường chúng ta thư viện y tế Ý kiến khác Sau khi khuyến khích các em bày tỏ yêu cầu, mong muốn của mình, tôi thu được nhiều ý kiến khá dễ thương, có nhiều ý kiến rất ngây ngô như mong muốn cô không kiểm tra bài cũ, không muốn làm việc với nhóm,... thì có khá nhiều ý kiến trùng lặp lại rất thiết thực và đáng yêu như: * Về thầy cô, các bạn: - Em mong cô chủ nhiệm hiền hơn, hay cười với chúng em hơn. - Em mong cô dạy dễ hiểu hơn. - Em mong giờ ra chơi cô ở lại chơi với chúng em. - Em mong các thầy cô yêu thương chúng em hơn. - Em mong thầy cô hiểu em, mong thầy cô tổ chức nhiều trò chơi hơn và chơi với chúng em. - Em mong cô ....( Xin phép không ghi tên) không đánh các bạn, hiền hơn. - Em mong cô..... đừng có lúc nào cũng nói to. - Em mong các bạn đừng ăn quà vặt, các bạn không đánh nhau, các bạn phải biết giữ vệ sinh lớp,... Mong các bạn không làm phiền các thầy cô khác khi đang dạy. * Về Tổng phụ trách đội và Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng: Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 13 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng - Em mong muốn thầy An tổ chức nhiều trò chơi hơn. Mong được vào đội bóng đá. Em mong được chơi trò chơi cùng các thầy cô. - Em mong cô Hiệu trưởng/ Phó hiệu trưởng dạy lớp em nhiều hơn. Khi nào cũng cười với chúng em, vào lớp em và nhắc nhở các bạn nhiều hơn,... - Em mong cô Hiệu trưởng tổ chức nhiều buổi văn nghệ hơn. * Về trường chúng ta, về thư viện: - Em mong trường chúng ta xây mới, to hơn, đẹp hơn. - Em mong muốn xây thêm nhà vệ sinh nam/ nữ cho chúng em. - Em mong trường ta trồng nhiều cây xanh hơn, nhiều hoa hơn. - Em muốn có nhiều bộ bàn để ngoài sân để ra chơi chúng em họp nhóm. - Em mong thư viện có nhiều truyện tranh hơn,... Tất cả điều các em bày tỏ đều rất thiết thực. Trong đó, nhóm yêu cầu mong muốn về thầy cô là nhiều nhất và tha thiết nhất. Hầu hết, em nào cũng muốn thầy cô hiền lành hơn, nhẹ nhàng hơn. Các em muốn có một môi trường học tập lành mạnh, muốn được vui chơi, muốn được mọi người yêu thương, gần gũi và tôn trọng. Từ những mẫu như trên, giáo viên có thể thăm dò ở học sinh một số nội dung khác để phục vụ cho việc dạy học của mình và để xây dựng quy chế làm việc chung cho lớp. Với từng lớp, giáo viên cần dành thời gian để các em được thảo luận nhiều rồi mới thống nhất. Sau khi thống nhất, giáo viên sẽ ban hành nội quy, thông báo/dán công khai ở nơi học sinh luôn nhìn thấy với hình thức hấp dẫn. Giáo viên cũng nên thông báo đến phụ huynh học sinh để cùng giám sát việc thực hiện. Trong việc thực hiện nội quy, học sinh được tham gia, học sinh được cung cấp thông tin, được bày tỏ ý kiến, ý kiến của các em được lắng nghe và tôn trọng. Sự tham gia của học sinh trong việc xây dựng nội quy lớp học là cần thiết vì điều đó sẽ giúp các em hiểu, tôn trọng và thực hiện tốt nội quy do chính các em đề ra. Ngoài ra, đây cũng là cơ hội giúp mọi học sinh rèn cho mình kỹ năng g giao tiếp, bày tỏ ý kiến và tham gia quá trình ra quyết định vấn đề. Phát huy tinh thần tập thể, nâng cao tinh thần trách nhiệm của mỗi người. Quy chế phải phù hợp với điều kiện từng lớp và sẽ được thay thế, bổ sung khi cần thiết. Các quy tắc phải phù hợp dựa vào các năng lực và phẩm chất cần đạt của mỗi lớp. Ví dụ một số điều sau: - Phải lắng nghe khi người khác nói. - Không bao giờ nói dối. - Sẵn sàng giúp đỡ các bạn. Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 14 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng - Giữ gìn bàn học và khu vực xung quanh luôn gọn gàng, ngăn nắp. - Giữ vệ sinh cá nhân và vệ sinh trường lớp sạch sẽ. Sau khi xây dựng được các quy tắc, giáo viên và học sinh phải cùng thực hiện. Giáo viên phải khéo léo động viên các em thực hiện. kịp thời khen ngợi động viên học sinh. Đặc biệt là phải nhất quán thực hiện các quy tắc đã thực hiện. Việc đề ra được quy tắc và tự giác thực hiện nhất quán các quy tắc đó đã rèn luyện cho học sinh thói quen kỷ luật và chấp hành kỷ luật. Xây dựng được ở học sinh việc sống, học tập và làm việc có nguyên tắc, không tùy tiện. b) Khuyến khích, nêu gương, động viên tích cực Tất cả mọi học sinh đều có mong muốn được tiến bộ, được khen. Điều này là chắc chắn và giáo viên nào cũng biết. Giáo vên cần thường xuyên áp dụng việc khuyến khích, nêu gương, đông viên học sinh để các em tiến bộ. Phải nghiêm khắc và nhất quán thực hiện các cam kết, quy tắc lớp đã xây dựng dựa trên nguyên tắc sau: - Dựa trên cơ sở động viên, khuyến khích, nêu gương, nhằm thúc đẩy học sinh có thái độ cư xử, hành vi đúng. - Khen bằng nhiều hình thức như: một nụ cười, một cái xoa đầu, một lời khen, lời động viên trước lớp, khen trước cờ; tặng phiếu khen; thư khen gửi về gia đình, cá nhân, ghi lời nhận xét tốt về bạn, hộp thư vui, công nhận và khuyến khích các đặc điểm tốt,… - Ngoài việc giáo viên khen ngợi học sinh, phải lưu ý khuyến khích những đối tượng khác như Cha mẹ, thầy cô khác, người thân, bạn bè, …của học sinh cùng hợp tác. - Việc khen thưởng, động viên có hiệu quả nhất khi học sinh có hành vi tốt được hưởng một số quyền lợi, còn những HS mắc lỗi nhiều lần bị tước bỏ quyền hưởng quyền lợi đó. - Những quyền lợi phải là những điều học sinh thích và trân trọng. - Cần khen thưởng động viên từng tiến bộ nhỏ nhất của học sinh. - Việc khen thưởng, động viên phải kịp thời và được mọi em khác thấy, muốn được như bạn mình. - Khen ngợi ngay sau khi các em hoàn thành nhiệm vụ. Khi một bạn nào đó làm được điều gì tốt đẹp, có ý nghĩa thì lời khen của bạn mới thật sự chân thành. Nó khiến học sinh vui thích và mong muốn được làm tốt hơn sau đó. - Miêu tả cụ thể quá trình và việc mà học sinh đã nỗ lực. Khi học sinh làm được một việc mà bản thân cảm thấy rất tốt, trong lòng sẽ có cảm giác rất vui và hy vọng người khác sẽ khen ngợi mình. Vì vậy hãy thừa nhận sự cố gắng của các em Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 15 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng từ những điều nhỏ nhặt nhất. Như vậy, tất cả học sinh chứ không phải chỉ có những em giỏi giang mới được khen. c) Áp dụng những hình thức phạt phù hợp, công bằng và nhất quán - Phải cương quyết với học sinh mắc lỗi, nghiêm khắc nhưng mềm dẻo chỉ ra cho các em biết đã mắc lối gì, mắc lỗi như thế nào và lần sau cần phải làm gì để sửa chữa. - Khi phạt, giáo viên cần nói rõ sai phạm của học sinh với thái độ khoan dung, nhân ái, độ lượng và bình tĩnh. Các biện pháp xử phạt phải giúp học sinh biết rằng thái độ/hành vi của các em là sai, trái như thế nào. Chỉ ra được nên làm thế nào mới đúng. - Tuyệt đối không sử dụng hình phạt mang tính bạo lực. - Các hình phạt phải phù hợp với mức độ vi phạm - Tránh gây căng thẳng, đối đầu với học sinh. - Áp dụng hình thức xử phạt một cách công bằng. - Không phạt học sinh vì những lỗi do những nguyên nhân khách quan. - Không phạt học sinh vì những quy định chưa được thỏa thuận trước. Trong việc thực hiện các kỷ luật, phải có thưởng, có phạt, có khen, có chê nhưng việc phạt học sinh, chê học sinh là điều cần phải cẩn thânh hơn cả. Hình thức phạt ở đây là hình thức làm cho học sinh tự nhận thức được việc làm sai của mình để tự giác sửa. Việc chê học sinh hoàn toàn không thể tùy tiện. hạn chế nhất có thể việc buông lời chê bai. Cẩn trọng với những lời chê trách học sinh. Vì ai trong chúng ta đều có thể diện của mình, và luôn dễ dàng bị tổn thương lòng tự trọng với những lời chê trách. Nên thay thế việc chê bằng các hình thức khác có thể. d. Hãy thay việc chê bằng những lời khen ngợi Việc này cũng rất khó, trong gia đình, các bà mẹ áp dụng với một, hai đứa con chính mình sinh ra đã khó huống gì áp dụng cho một lớp mấy chục học sinh. Thế nhưng không có quả ngọt nào mà không cần có sự chăm sóc đặt biệt. Kết quả ngọt ngào sẽ đến sau những nổ lực và cố gắng. Không phải một học sinh bị phạm lỗi mà bạn thay vì chê lại khen, như vậy là phản tác dụng. Thay chê bằng khen ở đây tương tự biện pháp nêu gương. Một học sinh lớp một không thể ngồi yên nghe giảng, cứ ngọ nguậy. Thực ra, nếu cứ la, nhắc em nhiều lần, giáo viên cũng mệt, em đó chưa chắc thực hiện tốt mà lại ảnh hưởng đến cả lớp. Thay vì mất thời gian nhắc, la, sửa từng em bạn chỉ cần khen một số em khác. Như Cô thấy bạn Nam hôm nay thật ngoan, bạn ngồi yên nghe giảng, Bạn Nam sẽ được ghi tên trong sổ bạn bè gương mẫu. Ai ngoan như bạn Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 16 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng Nam hôm nay sẽ được như thế. Lập tức sẽ có rất nhiều em chú ý ngay và mong muốn được cô thấy mình cũng ngoan. Không chê một số em chưa giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, đầu giờ, cô sẽ khen, gọi lên lớp một số bạn ăn mặc sạch, đẹp. Yêu cầu các bạn nêu nhận xét, cảm nghĩ khi đứng trước một bạn ăn mặc gọn gàng, sạch sẽ. sau đó cô khen, nhân rộng những hình ảnh bạn bè biết ăn mặc sạch đẹp cho cả lớp noi theo. Khen một học sinh nghĩa là chúng ta đã công nhận các em, điều đó làm cho các em tự tin. Các em khác vì muốn được thầy cô công nhận, vì muốn chứng tỏ mình cũng có thể như thế hoặc hơn như thế nên luôn cố gắng. Chúng ta ai chẳng muốn nhận những lời khen, những đánh giá tích cực từ mọi người xung quanh. Hoan hỷ khi thấy mọi người hài lòng với công việc của mình và khi đón nhận lời khen là điều hết sức tự nhiên. Hơn nữa, khi được khen, học sinh cảm nhận mình được yêu thương, được thuộc về, được tôn trọng và có động lực hoàn thiện bản thân hơn. e) Phải quan tâm đến hoàn cảnh của học sinh Tất cả học sinh trong lớp không thể giống nhau về gia đình, điều kiện sống, điều kiện dạy dỗ và mỗi em là một cá thể khác nhau nên giáo viên cần quan tâm đến từng cá thể trong lớp. Phải chấp nhận một điều rằng, ngoài việc học trên lớp, ngoài việc được hấp thu giáo dục nhà trường thì các em còn được hấp thu giáo dục từ nhiều kênh như từ gia đình, cộng đồng xã hội. Việc tìm hiểu những khác biệt trong hoàn cảnh, khó khăn trong cuộc sống, học tập và những khó khăn về mặt tâm lí sẽ giúp giáo viên hiểu và tìm ra biện pháp giáo dục thích hợp. Bởi những hành vi tiêu cực/mắc lỗi của học sinh thường do những khó khăn mà học sinh gặp phải trong cuộc sống gây ra, tác động đến hành vi của học sinh. Khó khăn của học sinh có thể bao gồm những khó khăn trong học tập, những vấn đề trong gia đình, những bức xúc mà học sinh gặp phải khi bị đối xử tàn tệ, bị tổn thương tâm lý, bị hiểu lầm,... Việc tìm hiểu những trở ngại trong học tập và những khó khăn về mặt tâm lý của học sinh sẽ giúp giáo viên không cần phải dùng đến trừng phạt thân thể mà vẫn giáo dục học sinh có hiệu quả. Việc hiểu rõ hoàn cảnh từng em giúp giáo viên có cách giải quyết phù hợp hơn với từng hoàn cảnh. Có đến, có thấu hiểu các em, giáo viên mới có thể đồng cảm, thương yêu và nhìn nhận các em một cách công bằng hơn. Để tìm hiểu nguyên nhân và giúp đỡ học sinh giải quyết khó khăn, giáo viên cần lưu ý một số điểm sau: Tránh đối đầu với HS, nhất là trước mặt những người khác. Lắng nghe trẻ nói và đặt mình vào vị trí của học sinh. Cần tránh dọa nạt hoặc chỉ trích học sinh trước Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 17 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng khi tìm hiểu nguyên nhân. Cố gắng giúp học sinh tìm ra giải pháp phù hợp với các em. Biện pháp 3. Chú trọng bồi dưỡng kỹ năng dạy học cho giáo viên Người thầy, ngoài tài năng phải hội đủ những đức tính như sự mực thước trong cuộc sống, lòng yêu nghề, tận tâm tận lực với sự nghiệp. Ở góc độ đạo đức, thầy, cô giáo phải là những người vừa có tình yêu thương, vừa nghiêm khắc với trò và với chính cả bản thân mình. Để hạn chế việc học sinh không chú ý trong lớp thì kỹ năng sư phạm của giáo viên là điều quan trọng nhất. Tôi đã từng dự giờ học sinh cùng một lớp với hai giáo viên khác nhau dạy. Một tiết Tập đọc, học sinh học vô cùng ể oải, đa số các em không tập trung, không chú ý xây dựng bài. Nhiều em còn làm việc riêng. Đa số các em đọc nhỏ, nhiều em đọc dưới lớp còn không nghe được. Giáo viên phải rất vất vả để ổn định lớp và giảng bài. Khi tổ chức hoạt động nhóm nhỏ, các em hầu như không hợp tác để làm việc với nhau, giáo viên thì gần như phải hét lên để dạy, để nhắc em này, để nạt em kia, giáo viên rất vất vả mà hiệu quả tiết dạy không như mong muốn. Mọi người đánh giá học sinh lớp này yếu quá, lì quá. Thế nhưng điều hoàn toàn ngược lại với một tiết Tiếng Anh ngay sau đó. Giáo viên Tiếng Anh trường tôi là một người có kỹ năng sư phạm tốt. Cô giáo rất sáng tạo trong bài dạy, tất cả các hoạt động dạy học đều được cô thiết kế một cách hợp lý. Học sinh lúc này thật sự thích thú. Các em linh hoạt hẳn lên. Các em phối hợp với bạn, với cô vô cùng tốt. Tất cả các em tham gia tiết học một cách hứng thú, sôi nổi và đầy sáng tạo. Các em đọc bài, trả lời câu hỏi to, rõ và rất hay, rất đúng. Các em làm việc theo nhóm và cặp đôi hiệu quả trong hoạt động thực hành. Tiết học đã kết thúc mà dường như em nào cũng đang đầy hứng thú và muốn học mãi. Tôi nhận thấy tất cả các em đều ngoan, đều vui và đều giỏi. Không một em nào không bị cuốn vào các hoạt động học tập và các yêu cầu cô đưa ra. Các em làm gì có thời gian để nói chuyện riêng, để chọc phá bạn, để quay lên quay xuống. Các em tích cực, tự giác để khai thác bài học và chủ động bày tỏ ý kiến, hỏi, nói, đối thoại với cô. Tiết học đã làm cho tất cả các thầy cô đều thấy vui và đều nhận ra rằng. Kỹ năng dạy học là một điều vô cùng quan trọng. Sau hai tiết dạy, mọi người đều nhận ra rằng, khả năng học tập của học sinh phụ thuộc vào vấn đề giáo viên đã tổ chức, khai thác. Kỹ năng sư phạm tốt đã thu hút được học sinh học tập. Như thế, sẽ không có việc phải vừa dạy vừa nhắc nhở, la mắng, đánh đập học sinh vì tội học sinh ồn, nói chuyện hay làm việc riêng trong lớp. Học sinh hứng thú trong học tập sẽ tránh được việc làm cho cô bực tức hay nặng nề. Để làm được điều đó, người giáo viên cần được bồi dưỡng thường xuyên về kỹ năng sư phạm. Ngoài việc tổ chức thao giảng, dự giờ thường xuyên thì các tiết chuyên đề theo định hướng cho trước là vô cùng quan trọng. Các tình huống dạy học được đưa ra và sẽ cùng nhau nhìn nhận, đưa ra hướng giải quyết. Giáo viên có kỹ năng sư phạm tốt sẽ trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm với các giáo viên khác. Các kỹ năng tổ Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 18 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng chức lớp học, đa dạng hình thức dạy học hay sử dụng đồ dùng học tập phù hợp, sử dụng công nghệ thông tin như hình ảnh, âm thanh,... đều là những hỗ trợ đắc lực cho giao viên trong việc thu hút học sinh. So với các năm học trước, năm học 2017-2018, kỹ năng dạy học của hầu hết giáo viên được nâng cao, việc tạo hứng thú học tập cho học sinh được chú trọng. Học sinh hầu hết tích cực hơn trong giờ học, từ đó học sinh ít phạm lỗi hơn trong giờ học, từ đó, giáo viên cũng ít phải sử dụng các hình thức xử phạt đối với học sinh trong lớp. Biện pháp 4. Quan tâm hơn nữa đến đời sống vật chất và tinh thần của giáo viên Xác định rõ tầm quan trọng của công tác giáo dục, đào tạo thế hệ trẻ cho đất nước. Đảng, Nhà nước và toàn xã hội ta những năm qua đã dành cho ngành giáo dục - đào tạo sự quan tâm đặc biệt. Trên địa bàn cả nước, tuy nơi này nơi kia vẫn còn những khó khăn nhưng nhìn chung đời sống giáo viên đã được cải thiện. Tuy nhiên, so với mặt bằng chung thì với mức lương cơ bản của giáo viên hiện nay là thấp. Đa số giáo viên rất khó khăn khi chỉ sống bằng đồng lương, nhiều người phải dạy thêm ngoài giờ hoặc đi làm thêm các công việc khác nhau để cải thiện đời sống và đây là áp lực rất lớn đối với họ. Do đó, để giảm áp lực và tạo điều kiện cho giáo viên chuyên tâm công tác trước hết đời sống vật chất và tinh thần của giáo viên cần phải được đảm bảo. Với giáo viên trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng thì công việc dạy học không phải là công việc duy nhất để trang trải cuộc sống. Đa số giáo viên đều phải làm thêm ruộng, rẫy hoặc các nghề thủ công khác để tăng thu nhập. Mỗi người một hoàn cảnh, điều kiện sống. Nhiều cô rất vất vả vì chồng mất sớm, chồng đi làm ăn xa hay chồng không có công việc. Điều này cũng ảnh hưởng trực tiếp đến sức cống hiến của mỗi người. Qua nhiều năm, nhà trường luôn quan tâm đến đời sống vật chất và tinh thần của giáo viên. Động viên, tìm và giới thiệu việc làm cho một số người nhà giáo viên để tăng thu nhập. Giúp đỡ nhau trong việc định hướng, sắp sếp việc nhà. Bảo lãnh cho giáo viên vốn để làm ăn,... Việc quan trọng hơn cả là quan tâm đến đời sống tinh thần giáo viên. Đã có trường hợp giáo viên bức xúc và dùng bạo lực với học sinh vì những bức xúc dồn nén từ gia đình. Vì vậy, tạo được sự tin tưởng, chia sẻ ở giáo viên là điều quan trọng. Được ban giám hiệu, công đoàn, đồng nghiệp quan tâm chia sẻ, giáo viên cũng vơi bớt những lo toan phiền muộn hay giải tỏa được những bức xúc dồn nén, nhìn nhận vấn đề một cách đúng đắn hơn, nhẹ nhàng hơn. Mỗi người giáo viên là tổng hòa các mối quan hệ xã hội. Ở trường, cho dù cuộc sống còn nhiều bộn bề lo âu họ cũng đã có đồng nghiệp, có người sẵng sằn lắng nghe, chia sẻ. Từ đó, những ngày lên lớp của mỗi người sẽ nhẹ nhàng hơn. Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 19 Giáo dục học sinh bằng kỷ luật tích cực trong trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng Mỗi giáo viên cũng ý thức hơn trong việc thực hiện kỷ luật và giáo dục học sinh thực hiện kỷ luật. c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp. Tất cả các biện pháp trên có mối quan hệ rất chặt chẽ. Các biện pháp hỗ trợ cho nhau và cần thực hiện thường xuyên, có kế hoạch và hiệu quả. Trong đó, biện pháp thứ hai, Thay đổi thói quen. Áp dụng kỷ luật tích cực thay thế cho kỷ luật trừng phạt học sinh là biện pháp then chốt. Giáo viên sau khi có những kiến thức và kỹ năng nhất định thì điều quan trọng là phải thay đổi được thói quen hành động của mình. Cần luôn luôn nhớ và áp dụng nhất quán việc kỷ luật học sinh để việc áp dụng kỷ luật là việc mà học sinh thấy mình phải tự giác làm. Học sinh nhận thức được, việc thực hiện là điều hiển nhiên, cần thiết của mỗi người và tự giác chấp hành cũng như nhắc nhở bạn mình cùng thực hiện. Như thế, khi thực hiện nhất quán các biện pháp trên, học sinh sẽ tự giác chấp hành kỷ luật. Giáo viên tránh được việc phải dùng các biện pháp kỷ luật trừng phạt học sinh. Giáo viên sẽ tạo được uy tín trong cộng đồng, việc dạy học sẽ nhẹ nhàng hơn. d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, phạm vi và hiệu quả ứng dụng. Cũng phải thấy, một thời gian dài việc áp dụng các hình thức kỷ luật học sinh là không phù hợp. Không phù hợp với luật giáo dục, chăm sóc trẻ em, không phù hợp với mong mỏi của phụ huynh nhưng chúng ta chưa khắc phục được. Vì thế, đã có nhiều vấn đề không hay xảy ra trong thời gian gần đây ở nhiều nơi cũng như ở trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng. Năm học 2017-2018, nhà trường đã áp dụng triệt để các biện pháp trên và kết quả cũng khá khả quan. 100% giáo viên đã có nhận thức đúng về các vấn đề liên quan đến bạo lực học đường, vấn đề áp dụng các biện pháp kỷ luật phù hợp trong nhà trường, vấn đề về nhận thức và phản ứng của xã hội đối với việc giáo viên đối xử với con họ ở trường. Từ nhận thức, giáo viên đã có chuyển biến rõ rết trong việc áp dụng các biện pháp kỷ luật học sinh. Giáo viên thân thiện hơn với học sinh, quan tâm hơn đến cảm xúc, tình cảm của các em. Điều đáng mừng, một số giáo viên trước đây có thói quen dùng các biện pháp kỷ luật trừng phạt học sinh thì năm học này đã bỏ hẳn. Từ đầu năm học đến nay, không có một trường hợp nào dùng kỷ luật trừng phạt học sinh. Từ cách đối xử của các thầy cô, học sinh ngày càng tích cực hơn, vui vẻ và thoải mái hơn trong hoạt động học tập và giao tiếp. Các em hết sức tự giác trong việc thực hiện các quy tắc đã đề ra. Các em còn biết nhắc nhở bạn cùng thực hiện và góp phần tạo nên môi trường học tập vui vẻ, thoải mái và kỷ luật. Hồ Thị Mỹ Hạnh, trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng 20