Tài liệu Skkn đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất thiết bị dạy học ở trường thcs

ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN ĐAN PHƯỢNG TRƯỜNG THCS LƯƠNG THẾ VINH SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM “ĐỔI MỚI CÔNG TÁC QUẢN LÍ VÀ SỬ DỤNG CƠ SỞ VẬT CHẤT - THIẾT BỊ DẠY HỌC Ở TRƯỜNG THCS” Lĩnh vực: Cấp học Tên tác giả Đơn vị công tác Chức vụ : Quản lý : Trung học cơ sở : Nguyễn Thị Thúy : Trường THCS Lương Thế Vinh : Hiệu trưởng Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS PHẦN MỞ ĐẦU I. Lý do chọn đề tài: Trong báo cáo BCHTW Đảng khóa VIII được trình bày tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX có đoạn: “Tăng cường cơ sở vật chất và từng bước hiện đại hóa nhà trường, lớp học, sân chơi, bãi tập, máy tính nối mạng internet, thiết bị học tập và giảng dạy hiện đại, thư viện, ký túc xá và Đổi mới phương pháp dạy học, phát huy tư duy sáng tạo của người học, coi trọng thực hành, thực nghiệm, ngoại khóa, làm chủ kiến thức, tránh nhồi nhét, học vẹt học chay” đã khẳng định vai trò quan trọng của cơ sở vật chất (CSVC) và thiết bị dạy học (TBDH) trong hoạt động giáo dục ở trường học nói chung và trường Trung học cơ sở (THCS) nói riêng. Người quản lý để có thể tổ chức, điều hành tốt hoạt động giáo dục trong nhà trường cần quan tâm tới các yếu tố sau: Chương trình dạy học, đội ngũ giáo viên, nhân viên - học sinh, CSVC - TBDH. Với vị trí và vai trò của CSVC - TBDH trong hoạt động giáo dục như trên nên vấn đề quản lý và sử dụng có hiệu quả CSVC - TBDH luôn được các nhà quản lý giáo dục quan tâm. Vấn đề đặt ra là: Làm thế nào để quản lý và sử dụng có hiệu CSVC - TBDH, đáp ứng nhu cầu đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường, thực hiện chống lãng phí, đáp ứng các yêu cầu đào tạo trong giai đoạn mới. Là một cán bộ quản, tôi luôn trăn trở làm thế nào để quản lý tốt mảng hoạt động này nhằm thực hiện tốt mục tiêu giáo dục của nhà trường trong giai đoạn hiện nay và tôi chọn nghiên cứu đề tài: “Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - Thiết bị dạy học ở trường THCS” II. Mục đích nghiên cứu: Đề xuất một số biện pháp nhằm đổi mới công tác quản lý và sử dụng tốt CSVC - TBDH trên cơ sở lý luận và thực tiễn của trường THCS. III. Đối tượng nghiên cứu: Những đổi mới trong công tác quản lí CSVC - TBDH của trường THCS. IV. Nhiệm vụ nghiên cứu: 1. Xác định cơ sở khoa học của việc quản lý CSVC - TBDH ở trường THCS. 2. Phân tích thực trạng CSVC - TBDH của trường THCS. 3. Đề xuất và lý giải các biện pháp đổi mới công tác quản lí CSVC - TBDH của bản thân trên cơ sở thực tiễn của trường THCS. V. Phương pháp nghiên cứu : 1/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS 1. Nghiên cứu cơ sở lý luận qua các văn kiện của Đảng, Luật giáo dục, Điều lệ trường phổ thông, trường phổ thông có nhiều cấp học, nhiệm vụ năm học của Bộ Giáo dục, Sở Giáo dục - Đào tạo, Phòng Giáo dục - Đào tạo, trường THCS. 2. Nghiên cứu thực tiễn : Khảo sát, tổng kết kinh nghiệm quản lý và sử dụng CSVC - TBDH. 2/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS PHẦN NỘI DUNG Chương I CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA CÔNG TÁC QUẢN LÝ VÀ SỬ DỤNG CƠ SỞ VẬT CHẤT- THIẾT BỊ DẠY HỌC Ở TRƯỜNG THCS I. CƠ SỞ LÝ LUẬN Cơ sở vật chất trường học là hệ thống các phương tiện vật chất và kỹ thuật cần thiết được giáo viên và học sinh sử dụng trong hoạt động dạy - học, giáo dục nhằm đạt được mục tiêu đã đặt ra. Nó bao gồm cả các đồ vật, những của cải vật chất của nhà trường. CSVC của nhà trường gồm nhà cửa (phòng học, phòng thí nghiệm, phòng chức năng, nhà giáo dục thể chất…) sân chơi, các đồ dùng dạy học. Cùng với sự phát triển của kinh tế - xã hội, phát triển khoa học kỹ thuật, yêu cầu của xã hội về việc đào tạo con người ngày càng cao, yêu cầu con người phát triển toàn diện, hài hoà, đáp ứng yêu cầu phát triển của công nghiệp hoá, hiện đại hoá, thì CSVC của trường học ngày càng được trang bị đầy đủ, là yếu tố tác động trực tiếp đến quá trình giáo dục, góp phần quyết định đến chất lượng giáo dục của nhà trường. Thực tiễn giáo dục của các nước trên thế giới cũng như ở nước ta cho thấy không thể đào tạo con người phát triển toàn diện theo yêu cầu phát triển của xã hội nếu không có những CSVC tương xứng. Chương IV Điều lệ trường trung học về Quy chế thiết bị giáo dục trường học quy định cụ thể việc quản lý, sử dụng thiết bị dạy học. ‘‘Tất cả các thiết bị giáo dục của một cơ sở giáo dục, phải được sắp xếp khoa học, dễ sử dụng và phải có các phương tiện bảo quản (tủ, giá, hòm), vật che phủ...’’. ‘‘Thiết bị dạy học phải được sử dụng có hiệu quả cao nhất, đáp ứng các yêu cầu về nội dung và phương pháp được quy định trong chương trình giáo dục Thiết bị giáo dục phải được làm sạch và bảo quản ngay sau khi sử dụng; định kỳ bảo dưỡng, bổ sung phụ tùng, linh kiện, vật tư tiêu hao. Hàng năm phải tiến hành kiểm kê theo đúng quy định của nhà nước về quản lý tài sản’’. II. CƠ SỞ THỰC TIỄN. Việt Nam đang bước vào thời kì hội nhập quốc tế, muốn hội nhập thành công, thì yếu tố con người - sản phẩm của nền giáo dục và đào tạo đóng vai trò 3/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS quyết định. Nhận thức rõ vai trò của giáo dục và đào tạo đối với sự phát triển của đất nước, Đảng ta khẳng định ‘‘Giáo dục là quốc sách hàng đầu’’, “Giáo dục là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân’’. Để có thể đổi mới và phát triển được nền giáo dục bên cạnh rất nhiều yếu tố quan trọng khác, Ngành giáo dục cũng cần đổi mới CSVC và TBDH là điều kiện quan trọng của quá trình dạy học. Những năm gần đây, Đảng, nhà nước và xã hội đã có sự quan tâm đầu tư dành nguồn ngân sách nhất định để xây dựng CSVC - TBDH cho cho các trường học Tuy nhiên, CSVC - TBDH còn thiếu về số lượng, chất lượng chưa đảm bảo theo yêu cầu, các thiết bị dạy học hiện đại đòi hỏi nguồn kinh phí lớn còn thiếu hoặc chưa có. Bên cạnh đó việc quản lý và sử dụng cơ sở vật chất thiết bị dạy học hiện có của các nhà trường còn nhiều bất cập, khai thác, sử dụng chưa thật hiệu quả. Những khó khăn và bất cập trên đã ảnh hưởng tới mục tiêu nâng cao chất lượng dạy và học. Việc quản lý, khai thác sử dụng bảo quản CSVC - TBDH có hiệu quả sẽ góp phần từng bước nâng cao chất lượng dạy học, giáo dục. Đây chính là cơ sở thực tiễn đễ tìm ra các giải pháp quản lý, sử dụng thiết bị dạy học có hiệu quả đáp ứng quá trình đổi mới giáo dục của Đảng và Nhà nước. ChươngII THỰC TRẠNG QUẢN LÝ VÀ SỬ DỤNG CSVC - TBDH Ở TRƯỜNG THCS I. Đặc điểm tình hình nhà trường Trường THCS nơi tôi làm việc được thành lập năm1995. Năm học 2019 2020, nhà trường có 21 lớp với 871 học sinh, đội ngũ CB - GV - NV có 49 người. Trong đó CBQL: 02, giáo viên:39; nhân viên: 08. Từ khi thành lập đến nay, trường nhiều năm đạt danh hiệu tập thể lao động xuất sắc, hai lần được nhận cờ thi đua của Thành phố, Thủ tướng Chính phủ tặng Huân chương lao động hạng Ba, đạt chuẩn mức độ ba kiểm định chất lượng năm 2010 cùng nhiều bằng khen khác trên các mặt giáo dục. Để đạt nhiều thành tích như trên, nhà trường luôn quan tâm đến chất lượng giáo dục và điều rất quan trọng là đầu tư cơ sở vật chất đáp ứng yêu cầu dạy học của nhà trường. II. Thực trạng quản lý CSVC - TBDH ở trường THCS. 1. Tình hình CSVC - TBDH của nhà trường. Trường có diện tích đất được 10.000m2, khuôn viên riêng biệt, có tường bao, có cổng trường thuận tiện ra vào. Các loại phòng phục vụ công tác quản lí, hành chính và các hoạt động chung: Phòng họp Hội đồng sư phạm, phòng làm việc của Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, phòng văn thư - kế toán, phòng y tế, phòng bảo vệ, phòng truyền thống, đoàn Đội, phòng Tư vấn tâm lý học sinh. 4/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS Phòng học và các phòng chức năng: phòng học cho các lớp (21 phòng học), phòng học bộ môn (6 phòng chức năng Lý, Hóa, Sinh, phòng Âm nhạc, Mỹ thuật, phòng Ngoại ngữ), phòng thực hành máy tính, phòng thiết bị đồ dùng, thư viện đạt chuẩn dành cho giáo viên và học sinh, nhà giáo dục thể chất. Các khu vực phục vụ hoạt động khác: Sân chơi, sân bóng đá, bếp ăn - căng tin, khu vệ sinh giáo viên và học sinh rộng rãi, sạch sẽ. a. Thuận lợi: Trường được sự quan tâm của lãnh đạo Huyện, phòng GD&ĐT nên CSVC - TBDH chất đảm bảo cho quá trình dạy học. Lãnh đạo nhà trường có nhiều biện pháp chỉ đạo, quản lý phù hợp để khuyến khích, động viên tập thể sư phạm nhiệt tình trong giảng dạy, động viên học sinh tích cực, hăng say học tập từng bước nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập. Đội ngũ giáo viên 100% đạt chuẩn, 60% trên chuẩn, nhiều năm nhà trường có giáo viên đạt giải cao trong hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện, cấp thành phố và đào tạo được nhiều học sinh giỏi cấp huyện, thành phố. Nhà trường cũng làm tốt công tác xã hội hóa nên được sự ủng hộ, hỗ trợ khá lớn từ phía cha mẹ học sinh để trang bị thêm nhiều phương tiện như máy chiếu, điều hòa cho các phòng học. b. Khó khăn Cơ sở vật chất so với yêu cầu thay sách giáo khoa còn thiếu. Kinh phí mua sắm hạn hẹp nên nhà trường đã đầu tư kinh phí mua sắm TBDH hàng năm song còn hạn chế những thiết bị hiện đại. 1. Thực trạng quản lý và sử dụng cơ sở vật chất, thiết bị dạy học ở nhà trường. 2.1. Một số kết quả đạt được trong quản lý và sử dụng cơ sở vật chất, thiết bị dạy học 2.1.1. Mua sắm, tu sửa CSVC-TBDH: - Nhà trường làm tốt công tác tham mưu với lãnh đạo các cấp để được đầu tư xây dựng: Năm 2017 xây khu nhà Hiệu bộ 3 tầng khang trang, có đủ các phòng làm việc và phòng học chức năng trị giá 04 tỉ đồng. Năm 2018 xây nhà Giáo dục thể chất, sân bóng đá mini, lát toàn bộ sân chơi trị giá 05 tỉ đồng. - Làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục: Năm học 2018-2019, nhà trường được tổ chức, cá nhân có tấm lòng hảo tâm tặng các thiết bị, tu sửa cảnh quan sư phạm nhà trường trị giá 160 triệu đồng: Bộ loa đài, điều hòa, trồng cây xanh... 5/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS Năm học 2019-2020, nhà trường được trao tặng 21 máy chiếu trị giá 330 triệu đồng. - Nhà trường luôn chủ động sử dụng nguồn kinh phí từ ngân sách để mua sắm, sửa chữa CSVC - TBDH. Năm 2019, 2020 nhà trường đầu tư khoảng 400 triệu đồng tu sửa CSVC mua sắm TBDH, đảm bảo yêu cầu tối thiểu cho việc giảng dạy dần tiến tới hiện đại. Bên cạnh đó, nhà trường động viên giáo viên tự làm một số thiết bị dạy học được hội đồng nhà trường nghiệm thu và đưa vào sử dụng. 100% tự mua sắm máy tính xách tay để hỗ trợ cho giờ giảng sinh động thu hút hứng thú học tập của học sinh. 2.1.2. Việc quản lý công tác bảo quản cơ sở vật chất, thiết bị dạy học Nhân viên thiết bi được bồi dưỡng nghiệp vụ thường xuyên, có sổ sách ghi chép rõ ràng, sổ theo dõi mượn trả hàng ngày, thường xuyên báo cáo cho Ban giám hiệu tình hình trang thiết bị để có kế hoạch điều chỉnh phù hợp. Thiết bị được phân theo loại, từng khối, từng môn học, theo tiết một cách khoa học dễ thấy, dễ lấy, dễ kiểm tra. Ban giám hiệu phân công chỉ đạo tổ chuyên môn có kế hoạch và lịch sắp xếp, kiểm tra hàng kỳ, năm, có sổ theo dõi, bảng thống kê số lượng, chất lượng từng năm theo đúng quy định bảo quản của nhà nước. Bàn ghế học sinh, các tài sản khác trong các phòng được thống kê, có sổ theo dõi việc sử dụng, hỏng hóc, nguyên nhân, hướng khắc phục. 2.1.3. Việc quản lý công tác sử dụng thiết bị dạy học Việc sử dụng các thiết bị dạy học được các tổ chuyên môn đưa vào nội dung sinh hoạt chuyên môn hàng tháng đặc biệt dành thời gian trao đổi kinh nghiệm cách sử dụng, các quy trình thao tác kỹ thuật đối với các TBDH mới, khó sử dụng, hiện đại. Đặc biệt việc sử dụng các thiết bị hiện đại đắt tiền như máy tính, máy chiếu, bảng thông minh.. được giáo viên tích cực tìm tòi sử dụng, khai thác triệt để tính năng của thiết bị. Qua theo dõi sổ sử dụng thiết bị của các giáo viên từng bộ môn trong trường đối chiếu với sổ trang cấp thiết bị từng khối, sổ báo giảng đều khớp và được sử dụng theo phân phối chương trình có hiệu quả. Nhà trường không có giáo viên dạy chay hoặc thầy đọc- trò ghi mà đã sử dụng phương pháp mới giáo viên định hướng học sinh chủ động tích cực tìm kiếm kiến thức để nắm nội dung bài học nên chất lượng dạy và học đã được nâng lên một bước. Đó chính là hiệu quả thiết thực của việc sử dụng thiết bị dạy học từng bước nâng cao chất lượng dạy và học đưa chất lượng giáo dục nhà trường ngày một đi lên. 6/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS * Nguyên nhân đạt được: - Lãnh đạo nhà trường đã quán triệt đầy đủ và cụ thể hoá các văn bản chỉ đạo thực hiện của cấp trên. - Cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh trong nhà trường có ý thức thường xuyên đến việc bảo quản, sử dụng thiết bị dạy học. 2.2. Một số tồn tại trong quản lý và sử dụng thiết bị dạy học 2.2.1. Một số thiết bị được cấp chất lượng chưa đảm bảo nên nhanh hỏng, sai số kĩ thuật lớn. 2.2.2. Nhận thức của một bộ phận cán bộ, giáo viên về việc quản lý sử dụng thiết bị dạy học chưa cao. Tâm lý ngại sử dụng thiết bị dạy học (một mặt thiết bị hiện đại, mới, mặt khác một số thiết bị khó sử dụng, bản hướng dẫn chữ nước ngoài). 2.2.3. Việc chỉ đạo công tác tự làm thiết bị dạy học còn hạn chế chủ yếu tập trung ở một số giáo viên; chất lượng chưa đảm bảo tính sư phạm (như tính chính xác, thẩm mỹ…) 2.2.4. Công tác kiểm kê tài sản, thiết bị được tiến hành định kì song còn mang tính hình thức. Các thiết bị hỏng hóc đôi khi chưa được thay thế, sửa chữa kịp thời * Nguyên nhân tồn tại: - Công tác kiểm định chất lượng thiết bị dạy học theo chuẩn để trang cấp cho các trường còn hạn chế. - Công tác bồi dưỡng kỹ năng sử dụng thiết bị dạy học hàng năm trong bồi dưỡng hè, hoặc vào thời gian khác trong năm còn ít. - ý thức giữ gìn, bảo vệ tài sản chung của một bộ phận học sinh chưa cao, do sự hiếu động của lứa tuổi… 2.3. Một số vấn đề đặt ra trong quản lý và sử dụng thiết bị dạy học Xuất phát từ thực trạng trên một số vấn đề đặt ra trong quản lý, sử dụng cơ sở vật chất- thiết bị dạy học có một số vấn đề cần đặt ra: - Nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp, kỹ năng sử dụng cho cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh trong việc quản lý, khai thác, bảo quản CSVC – TBDH. - Chỉ đạo sự phối hợp hoạt động giữa các bộ phận: Ban giám hiệu, tổ chuyên môn, tổ văn phòng, giáo viên và học sinh trong việc quản lý và sử dụng cơ sở vật chất- thiết bị dạy học. - Nâng cao năng lực chuyên môn cho cán bộ thiết bị. - Có giải pháp để giữ bền các tài sản trong phòng học, tiết kiệm khoản chi lớn hàng năm cho việc mua sắm bàn ghế, quạt, đèn. 7/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS Chương III MỘT SỐ GIẢI PHÁP TRONG VIỆC ĐỔI MỚI QUẢN LÝ VÀ SỬ DỤNG CƠ SỞ VẬT CHẤT-THIẾT BỊ DẠỴ HỌC Ở TRƯỜNG THCS Để đạt được hiệu quả trong quản lí, sử dụng cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, tôi nhận thấy cần có một số giải pháp cụ thể. Các giải pháp sau đây được xem xét và tiến hành một cách đồng bộ đối với vấn đề quản lý và sử dụng thiết bị dạy học trong nhà trường nhằm nâng cao được hiệu quả giáo dục của nhà trường: 1. Giải pháp thứ nhất: Nâng cao nhận thức đối với việc sử dụng CSVC - TBDH Nâng cao nhận thức cho giáo viên về việc sử dụng cơ sở vật chất- thiết bị dạy học nhằm giúp họ ý thức được sự cần thiết và có nhu cầu sử dụng thường xuyên các thiết bị này, phát huy hiệu quả sử dụng chúng trong các giờ học là điều thiết yếu. Để nâng cao nhận thức cho giáo viên cần phải thực những công việc sau: - Kịp thời giới thiệu các danh mục, các thiết bị dạy học mà nhà sản xuất, nhà cung cấp đang có. - Tập huấn các phương pháp dạy học cải tiến có kết quả trong đó sử dụng thiết bị dạy học. - Có những quy định trong các nhà trường vừa bắt buộc, vừa khích lệ giáo viên sử dụng thiết bị dạy học trong các giờ lên lớp. - Tổ chức thờng xuyên các hội thảo, hội nghị trao đổi kinh nghiệm về sử dụng thiết bị dạy học đem lại hiểu quả dạy học. - Tổ chức cho giáo viên tham khảo nơi sản xuất, nơi cung cấp thiết bị dạy học hoặc tổ chức cho nhà sản xuất, cung cấp thiết bị dạy uy tín học đem các thiết bị dạy học đến chào hàng giới thiệu với nhà trường. Đây là những công việc mà người quản lý mỗi nhà trường tác động đến giáo viên. Đến lợt mình chính họ phải được nhà quản lý tổ chức tham quan các trường khác về thành quả do tăng cường sử dụng thiết bị dạy học vào bài giảng. 2.Giải pháp thứ hai: Tăng cường CSVC - TBDH đáp ứng yêu cầu đổi mới trong dạy học. Nhà trường cần có những biện pháp nhằm huy động các nguồn lực của xã hội trong việc đầu tư, trang bị TBDH: - Tham mưu kịp thời với các cấp để được đầu tư CSCVC - TBDH hiện đại. 8/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS - Làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục huy động các doanh nghiệp đóng trên địa bàn, các cá nhân có tấm lòng hảo tâm, cha mẹ học sinh... - Hằng năm, nhà trường có kế hoạch về kinh phí mua sắm, sửa chữa CSVC - TBDH. 3. Giải pháp thứ ba: Đào tạo nhân viên thiết bị phụ trách vấn đề thiết bị dạy học cho các nhà trường. Nhân viên thiết bị vừa là người quản lý, duy tu thiết bị dạy học, vừa là người giúp giáo viên chuẩn bị đồ dùng để thực hiện bài giảng sử dụng thiết bị dạy học dễ dàng hơn, hiệu quả hơn nên cần bồi dưỡng nhân viên kỹ thuật có am hiểu về kỹ thuật chuyên dụng đối với các thiết bị dạy học. 4. Giải pháp thứ 4: Nâng cao ý thức sử dụng thiết bị dạy hoc, bồi dưỡng cho giáo viên sử dụng hiệu quả, khoa học, an toàn thiết bị dạy học. Mỗi nhóm chuyên môn cử một giáo viên phụ trách thiết bị dạy học của bộ môn mình, giáo viên có nhiệm vụ kết hợp với cán bộ phòng thí nghiệm sắp xếp kiểm tra, phân loại thiết bị theo lớp, theo bài, cùng giáo viên trong nhóm chuẩn bị thí nghiệm, giúp nhà trường quản lý số thiết bị của bộ môn mình. Việc sử dụng thiết bị dạy học là bắt buộc đối với tất cả giáo viên, kiểm tra đánh giá chuyên môn, dự giờ nếu không sử dụng thiết bị dạy học mà nhà trường có thì không xếp loại; có sử dụng không thành thạo, thí nghiệm không thành công thì không xếp loại khá trở lên. Mỗi bộ môn trong năm học phải tổ chức được ít nhất một chuyên đề bàn về các giải pháp hay kinh nghiệm sử dụng có hiệu quả thiết bị dạy học. Dành thời gian thích hợp trong các buổi sinh hoạt chuyên môn để bàn về cách sử dụng thiết bị dạy học. 5. Giải pháp thứ 5: Xây dựng kế hoạch và quy chế bảo quản và sử dụng thiết bị dạy học Xây dựng quy chế bảo quản và sử dụng thiết bị dạy học dựa trên quy chế bảo quản và sử dụng đồ dùng dạy học của Bộ Giáo dục và Đào tạo, dựa vào quy chế công nhận phòng bộ môn trường trung học đạt chuẩn quốc gia, quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn sử dụng thiết bị dạy học đối với từng đối tượng cụ thể: cán bộ phòng thí nghiệm, thư viện, giáo viên và học sinh. Kế hoạch chuẩn bị tiếp nhận thiết bị dạy học được cấp. - Phòng bảo quản thiết bị: đầy đủ các yêu cầu về ánh sáng, độ ẩm, phương tiện bảo quản, tủ đựng, giá để.. và phòng vi tính. - Tiếp nhận thiết bị dạy học được cung cấp từ các đơn vị cung cấp thiết bị theo danh mục thiết bị tối thiểu, kết hợp với tổ chuyên môn, giáo viên bộ môn 9/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS kiểm tra lại số lượng và chất lượng của thiết bị, có biên bản bàn giao. Lập hồ sơ quản lý chi tiết, cụ thể đối với từng loại thiết bị. - Chỉ đạo cán bộ phòng thí nghiệm sắp xếp thiết bị dạy học một cách khoa học, dễ thấy, dễ lấy, dễ bảo quản, dễ sử dụng. Đây là khâu quan trọng để hạn chế tâm lý ngại sử dụng thiết bị dạy học. - Chỉ đạo bộ phận kế toán thường xuyên theo dõi các loại hoá đơn, chứng từ nhập thiết bị và coi đây là một phần quản lý tài sản của Nhà nước. - Kết hợp với tổ chuyên môn, yêu cầu tổ trưởng chuyên, giáo viên xây dựng kế hoạch sử dụng thiết bị dạy học cả năm, tháng, tuần của tổ, cá nhân theo dõi phân phối chương trình thông qua Ban giám hiệu. - Xây dựng kế hoạch tổ chức làm đồ dạy học để bổ sung. 6. Giải pháp thứ 6: Chỉ đạo sự phối hợp hoạt động giữa các bộ phận. Ban giám hiệu, tổ chuyên môn, cán bộ phòng thí nghiệm, thư viện, giáo viên và học sinh trong quản lý và sử dụng thiết bị dạy học. Thiết bị dạy học là dụng cụ phục vụ cho quá trình dạy học trong suốt năm học, thuộc nhiều bộ môn, chịu sự quản lý, sử dụng trực tiếp của cán bộ phòng thí nghiệm, giáo viên và học sinh. Vì vậy phải có sự phối hợp một cách nhịp nhàng và khoa học giữa các bộ phận: Ban giám hiệu, cán bộ thí nghiệm, thư viện, tổ bộ môn, giáo viên mới tận dụng hết tần suất sử dụng và đáp ứng được yêu cầu sử dụng của nhiều giáo viên trong một môn ở cùng thời điểm. Phân công cán bộ phụ trách CSVC và bảo vệ phối hợp để kịp thời phát hiện các trường hợp làm mất, hỏng tài sản trong các phòng học, tìm ra nguyên nhân để xử lí kịp thời: Những trường hợp do học sinh cố ý làm hỏng thì phối hợp với GVCN mời cha mẹ học sinh đến giải quyết, bồi thường; trường hợp do khách quan thì khắc phục bằng cách cho sửa chữa … 7. Giải pháp thứ 7: Tổ chức thực hiện việc sử dụng thiết bị dạy học a. Đầu năm học Kết hợp với các tổ chuyên môn giới thiệu danh mục thiết bị dạy học, nghiên cứu tài liệu hướng dẫn sử dụng của từng môn. Tiến hành lắp ráp và trao đổi kỹ năng sử dụng thiết bị, đặc biệt các loại thiết bị hiện đại mở lớp tập huấn cho giáo viên cách sử dụng và học tập nội quy phòng thí nghiệm. Tổ chức nghiên cứu kế hoạch dạy học từng môn học làm cơ sở để lập kế hoạch sử dụng của tổ và cá nhân. Lập kế hoạch mua sắm, sửa chữa, làm thêm để bổ sung vào thiết bị dạy học. b. Trong năm học 10/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS Tổ chức kiểm tra theo định kỳ (tháng- kỳ) - Kiểm tra tháng: vào cuối tháng (1 lần/tháng) kiểm tra việc thực hiện bảo quản, sử dụng thiết bị dạy học với kế hoạch thực hiện, với kế hoạch dạy học và với nguyên tắc quản lý, sử dụng để kịp thời đưa ra biện pháp khắc phục (kiểm tra những thiết bị đã sử dụng trong tháng). - Cuối kỳ: Tổng hợp việc thực hiện và sơ lược tổng số tiết sử dụng, chất lượng sử dụng qua các tiết học, kiểm tra sự hao mòn tài sản, bảo quản tài sản theo đúng yêu cầu, triển khai các loại thiết bị cho học kỳ 2 c. Cuối năm học Tổng kiểm tra toàn bộ thiết bị dạy học, qua đó đánh giá chất lượng của từng loại, kết hợp với yêu cầu của bộ môn, làm cơ sở lập kế hoạch mua sắm, sửa chữa bổ sung thiết bị dạy học cho năm học sau. Về quản lý chuyên môn: thống kê số lượng các thiết bị được sử dụng trong năm. Đánh giá ưu, nhược điểm, những điểm khó khi triển khai sử dụng thiết bị dạy học. Từ đó rút ra phương án sử dụng hiệu quả nhất, phổ biến kinh nghiệm bổ sung cho kinh nghiệm giảng dạy cho giáo viên. Thống kê các thí nghiệm, hay thiết bị không sử dụng được phân tích nguyên nhân: do kỹ năng sử dụng của giáo viên, hay do chất lượng của thiết bị, hay do thiếu thiết bị… Đề ra giải pháp khắc phục cho năm sau. Qua thống kê giúp Ban giám hiệu đánh giá chất lượng giảng dạy của giáo viên. Đây cũng là một tiêu chí để đánh giá xếp loại thi đua mỗi kỳ và năm học. Về công tác bồi dưỡng: Qua công tác thống kê những mặt mạnh, yếu trong việc quản lý và sử dụng thiết bị dạy học để lập kế hoạch bồi dưỡng trong từng kỳ và bồi dưỡng dài hạn. Lập sổ thiết bị dạy học: Sổ mượn thiết bị do cán bộ phòng thí nghiệm vào sổ và chuẩn bị thiết bị dạy học cho giáo viên. Khi cho mượn thiết bị ghi đầy đủ các cột mục. TT 1 Ngày mượn … Tiết Lớp … … Tên Số thiết bị lượng … … Ngày trả … Thực trạng Lý do khi trả … … Ký nhận … C¨n cø vµo sæ mîn thiÕt bÞ cuèi kú tæng hîp , b¸o c¸o. - Thêng xuyªn b¸o c¸o t×nh h×nh sö dông thiÕt bÞ d¹y häc cña gi¸o viªn, nh÷ng víng m¾c cÇn th¸o gì ®Ó c¸n bé qu¶n lý cã biÖn ph¸p phù hợp. 8. Giải pháp thứ tám: tận dụng, tiết kiệm trong sử dụng tài sản Tất cả các tài sản, thiết bị từ phòng đồ dùng hay từ các phòng học được đưa ra phân loại mức độ hỏng hóc, lập bảng thống kê. TBDH hỏng ít cần tận dụng bằng cách sửa chữa. VD: Số lượng bàn ghế hàng năm hỏng có khi lên đến 11/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS vài chục bộ, nhưng chỉ cần mua thêm một số mặt bàn, mặt ghế, đinh vít là có thể phục hồi lại, không phải mua mới mất rất nhiều tiền hoặc một số thiết bị dùng trong môn Vật lí, qua sửa chữa, phục chế có thể sử dụng tốt, không phải loại bỏ. Những đồ không còn dùng được nữa thì được tách các bộ phận còn sử dụng được trữ lại để dùng vào việc sửa chữa khác. Các giải pháp trên đây thực hiện một cách đồng bộ, có sự ưu tiên tuỳ theo tình hình thực tế nhà trường hướng tới mục tiêu: - Thiết bị dạy học đủ theo yêu cầu danh mục thiết bị tối thiểu tiến tới hiện đại . - Thiết bị dạy học ngày càng đồng bộ về cơ cấu chủng loại. - Giáo viên có ý thức giác sử dụng thiết bị dạy học. - Học sinh thích thú được học đi đôi với hành thông qua việc sử dụng thiết bị dạy học. - Tiết kiệm, tận dụng để giảm bớt kinh phí mua sắm. - Chất lượng giáo dục được nâng cao. 12/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận CSVC - TBDH là một trong những điều kiện quan trọng quyết định chất lượng dạy học. Việc tăng cường CSVC - TBGD cả về số lượng, chất lượng và hiệu quả sử dụng trong các nhà trường để nâng cao một cách thực chất chất lượng giáo dục - đào tạo đang là một vấn đề đặt ra hết sức cấp thiết. Nó đòi hỏi mỗi nhà trường phải thực sự quan tâm, chăm lo, quản lý và sử dụng một cách có hiệu quả các trang thiết bị hiện có; từng bước đầu tư, nâng cấp CSVC - TBDH đáp ứng được những yêu cầu đổi mới của ngành GD - ĐT trong giai đoạn hiện nay. 2. Khuyến nghị Đối với Phòng Giáo dục - Đào tạo -Tổ chức các lớp tập huấn cho nhân viên phụ trách thiết bị để nâng cao chất lượng phục vụ. - Có chế độ chính sách ưu đãi cho nhân viên phụ trách thiết bị. 13/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS PHỤ LỤC Hình ảnh cơ sở vật chất, thiết bị dạy học nhà trường Cổng trường Sân trường 14/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS Hoạt động thể thao của học sinh tại sân bóng Khu rửa tay 15/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS Phòng học Tiếng Anh Phòng học môn Hóa học 16/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS Hoạt động trong thư viện của học sinh 17/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS Giờ học môn tin học của học sinh Phòng thiết bị dạy học 18/13 Đổi mới công tác quản lí và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học ở trường THCS Hoạt động của học sinh tại lớp học 19/13