Tài liệu Skkn day tho ho chi minh o thcs

Nghiªn cøu - gi¶ng d¹y th¬ hå chÝ minh ë trêng trung häc c¬ së A - §Æt vÊn ®Ò I C¬ së lý luËn Sinh thêi Hå ChÝ Minh kh«ng xem m×nh lµ mét nhµ th¬. Ngêi kh«ng xem th¬ v¨n lµ ph¬ng tiÖn ®Ó lËp th©n, ®Ó "lu danh hËu thÕ". Ngêi ®· tõng t¸n thëng c©u th¬ cña Viªn Mai : " Mçi ph¹n bÊt vong duy tróc b¹ch LËp th©n tèi h¹ thÞ v¨n ch¬ng ." C©u th¬ ®îc Ph¹m Träng §iÒm dÞch nh sau : " Khuya sím nh÷ng mong ghi sö s¸ch LËp th©n hÌn nhÊt Êy v¨n ch¬ng ." Kh«ng nh÷ng thÕ, Ngêi l¹i cµng kh«ng muèn xem th¬, v¨n nh lµ chuyÖn thï t¹c, ng©m vÞnh nhµn t¶n, ®îc mÊt ë mét tÊc lßng cña mét thiÓu sè ngêi cÇm bót. Më ®Çu tËp NhËt ký trong tï, B¸c viÕt : " Ng©m th¬ ta vèn kh«ng ham Nhng mµ trong ngôc biÕt lµm chi ®©y Ngµy dµi ng©m ngîi cho khu©y Võa ng©m võa ®îi ®Õn ngµy tù do " ( Më ®Çu tËp nhËt ký) XuÊt ph¸t tõ nhu cÇu, nhiÖm vô c¸ch m¹ng, Ngêi lµm th¬ lµ ®Ó tuyªn truyÒn cho c«ng cuéc gi¶i phãng d©n téc. V× thÕ nh÷ng g× ngêi ®Ó l¹i cho ®êi lµ nh÷ng ghi chÐp, nh÷ng bµi häc, nh÷ng kinh nghiÖm ®îc rót ra tõ qu¸ tr×nh ®Êu tranh b¶o vÖ ®Êt níc. Ngêi lµm th¬, viÕt v¨n nh»m thùc hiÖn mét tr¸ch nhiÖm cao quÝ, mét môc tiªu cao c¶ lµ tuyªn truyÒn cho nhiÖm vô c¸ch m¹ng vµ cæ vò toµn d©n chiÕn ®Êu gi¶i phãng d©n téc. Víi Ngêi, th¬ - v¨n ph¶i lµ thø vò khÝ s¾c bÐn vµ nhµ th¬ ph¶i lu«n mang tinh thÇn c¸ch m¹ng tiÕn c«ng. Ngêi am hiÓu s©u s¾c nh÷ng ®Æc trng vµ quy luËt cña sù s¸ng t¹o nghÖ thuËt, lÊy quan ®iÓm c¸ch m¹ng cña hÖ t tëng v« s¶n lµm ph¬ng híng nhËn thøc vµ s¸ng t¹o. Víi mét vèn häc vÊn uyªn b¸c, tiÕp thu s©u s¾c tinh hoa cña nhiÒu nÒn v¨n ho¸ lín trªn thÕ giíi, víi mét t©m hån giµu c¶m xóc yªu th¬ng vµ lu«n bõng s¸ng vÎ ®Ñp cña trÝ tuÖ, l¹i lu«n tha thiÕt víi c¸i ®Ñp cña cuéc sèng vµ nghÖ thuËt. V× thÕ nh÷ng bµi viÕt cña Ngêi lµ nh÷ng t¸c phÈm v« gi¸ trong kho tµng v¨n häc ViÖt Nam, thÓ hiÖn mét phong c¸ch nghÖ thuËt ®éc ®¸o. Cã thÓ nãi r»ng, trong thÕ kû XX nµy cha cã mét nhµ v¨n, nhµ th¬ chuyªn nghiÖp nµo cã thÓ vît qua ®îc. II C¬ së thùc tiÔn Nghiªn cøu, t×m hiÓu, häc tËp th¬ ca Hå ChÝ Minh lu«n lµ niÒm íc mong, khao kh¸t ch¸y báng cña mäi ngêi, ®Æc biÖt lµ thÕ hÖ trÎ. Bëi v× th¬ Ngêi cã sù kÕt hîp kú diÖu gi÷a néi dung vµ h×nh thøc; t tëng vµ nghÖ thuËt; chÊt anh hïng ca vµ chÊt tr÷ t×nh s©u l¾ng; nÐt b×nh dÞ trong s¸ng vµ sù hµm sóc uyªn th©m; chÊt cæ ®iÓn truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i míi mÎ. Th¬ Ngêi thÓ hiÖn cèt c¸ch lín cña mét t©m hån nghÖ sÜ lín - mét nhµ v¨n, nhµ th¬, mét danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi. §Æc biÖt, nghiªn cøu, t×m hiÓu, häc tËp th¬ v¨n cña Ngêi lµ ®Ó gióp häc sinh lµm quen víi chÝnh con ngêi B¸c, hiÓu râ h¬n vÒ cuéc ®êi vµ sù nghiÖp C¸ch m¹ng cña ngêi anh hïng d©n téc vÜ ®¹i . B - Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò I - Néi dung nghiªn cøu - gi¶ng d¹y 1) D¹y th¬ Hå ChÝ Minh ë ch¬ng tr×nh THCS, tríc hÕt gi¸o viªn cÇn båi dìng phÈm chÊt ®¹o ®øc c¸ch m¹ng cña Ngêi cho häc sinh qua c¸c bµi d¹y cô thÓ. §ã lµ lßng yªu níc, th¬ng d©n, ý chÝ, nghÞ lùc kiªn ®Þnh vît qua khã kh¨n thö th¸ch, vît qua thiÕu thèn, bÖnh tËt, vît lªn mäi hoµn c¶nh khæ ®au víi mét phong th¸i ung dung, tù chñ, tinh thÇn l¹c quan c¸ch m¹ng, tin tëng vµo th¾ng lîi cuèi cïng. VËy lßng yªu níc, th¬ng d©n cña B¸c ®îc thÓ hiÖn nh thÕ nµo ? Qua nh÷ng t¸c phÈm Ngêi ®Ó l¹i vµ qua nh÷ng t¸c phÈm viÕt vÒ Ngêi, häc sinh dÔ dµng nhËn ra r»ng B¸c lµ ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng ®· cèng hiÕn trän vÑn cuéc ®êi ho¹t ®éng trªn nöa thÕ kû cho quyÒn lîi thiªng liªng cña d©n téc vµ nh©n d©n. Tõ thuë thiÕu thêi, Ngêi ®· tõng tr¨n trë tríc c¶nh níc mÊt, nhµ tan, nh©n d©n cùc khæ. Ngay c¶ trong lóc bÞ tï ®µy gian khæ, thiÕu thèn, bÖnh tËt, Ngêi vÉn canh c¸nh bªn lßng nçi niÒm nhí níc, th¬ng d©n : " Ngo¹i c¶m trêi Hoa c¬n nãng l¹nh Néi th¬ng ®Êt ViÖt c¶nh lÇm than ." ( èm nÆng) Ph¶i nãi r»ng lßng yªu níc, th¬ng d©n ë B¸c lu«n da diÕt, thêng trùc ngµy ®ªm nhÊt lµ nh÷ng n¨m th¸ng Ngêi ë xa Tæ Quèc. TÊm lßng cña Ngêi lu«n. híng vÒ quª h¬ng ®Ó l¾ng nghe tin tøc vµ kh«ng sao ngu«i ®îc nçi nhí mong NhiÒu ®ªm B¸c tr»n träc kh«ng sao ngñ ®îc. Ph¶i ch¨ng v× ®ªm l¹nh ? v× ®ãi, rÐt, thiÕu thèn, bÖnh tËt ? Hay chÝnh lµ v× nçi lo l¾ng, xãt xa tríc t×nh c¶nh n« lÖ cña d©n téc. Trong nh÷ng phót gi©y chîp m¾t Ýt ái, Ngêi l¹i t×m ®Õn mét giÊc m¬ gi¶i tho¸t, h×nh ¶nh Tæ Quèc chiÕn th¾ng l¹i hiÖn vÒ léng lÉy mét ng«i sao vµng : " Canh bèn canh n¨m võa chîp m¾t Sao vµng n¨m c¸nh méng hån quanh ." ( Kh«ng ngñ ®îc) Còng nh sau nµy, khi ®· ®îc tù do trë vÒ l·nh ®¹o kh¸ng chiÕn ë chiÕn khu ViÖt B¾c, Ngêi vÉn thêng mÊt ¨n, mÊt ngñ v× ®Êt níc. Tríc khung c¶nh, níc trong, tr¨ng thanh, giã m¸t, Ngêi cµng nghÜ nhiÒu ®Õn tr¸ch nhiÖm víi giang s¬n gÊm vãc : " C¶nh khuya nh vÏ ngêi cha ngñ Cha ngñ v× lo nçi níc nhµ ." ( C¶nh khuya ) B¸c lo cho níc, lo cho d©n, lo cho giang s¬n gÊm vãc. Víi B¸c, giÊc ngñ chØ cã thÓ ®Õn khi mäi tr¨n trë lo toan ®· ®îc gi¶i quyÕt, khi viÖc chung cña ®Êt níc ®· bµn b¹c xong : " ViÖc qu©n viÖc níc bµn xong Gèi khuya ngon giÊc bªn song tr¨ng nhßm ." ( §èi tr¨ng ) Trong mét lÇn tr¶ lêi pháng vÊn c¸c nhµ b¸o, Ngêi ®· nãi :" T«i chØ cã mét ham muèn, ham muèn tét bËc, lµ lµm sao cho ®Êt níc ®îc hoµn toµn ®éc lËp, d©n téc ®îc hoµn toµn tù do, ®ång bµo ai còng cã c¬m ¨n, ¸o mÆc, ai còng ®îc häc hµnh." §Ó thùc hiÖn t©m nguyÖn kh¸t khao ch¸y báng ®ã, cuéc ®êi cña Ngêi ®· hoµ vµ g¾n lµm mét víi cuéc sèng chung cña d©n téc, kh«ng dµnh cho m×nh mét chót h¹nh phóc riªng t nµo, tÊt c¶ v× d©n, v× níc :" V× níc cha nªn nghÜ ®Õn nhµ". Ngêi ®· g¾n lîi Ých cña d©n téc lªn trªn lîi Ých c¸ nh©n, g¸c bá t×nh nhµ ®Ó lo nghÜa níc. Trong th " G÷i hä NguyÔn Sinh " ngµy 09/11/1950 B¸c viÕt : "Nghe tin anh c¶ mÊt, lßng t«i rÊt buån rÇu. V× viÖc níc nÆng nhiÒu, ®êng s¸ xa c¸ch, lóc anh ®au yÕu t«i kh«ng thÓ tr«ng nom, lóc anh t¹ thÕ t«i kh«ng thÓ lo liÖu. Than «i ! T«i chÞu téi bÊt ®Ö tríc linh hån anh vµ xin bµ con nguyªn lîng cho mét ngêi con ®· hy sinh t×nh nhµ v× ph¶i lo viÖc níc." VÒ vÊn ®Ò nµy, Gi¸o s Hµ Minh §øc tõng nãi : " §äc th¬ v¨n Hå ChÝ Minh t©m hån ta nh ®øng tríc tÊm g¬ng trong, nh÷ng suy nghÜ chËt hÑp, nh÷ng lo toan nhá nhÆt nh t¹m l¾ng xuèng vµ ®îc quªn ®i. Ngêi cµng Ýt chó ý vµ kh«ng nãi tíi m×nh, cµng trë nªn vÞ tha vµ cao thîng biÕt bao. Ngêi cµng gi¶n dÞ, gÇn gòi, th¬ng yªu mäi ngêi, tÊm lßng Ngêi cµng bao trïm më réng... Ngêi chiÕn sÜ céng s¶n mang tinh thÇn thÐp nhng còng chøa chan vµ ®»m th¾m t×nh ngêi, c¶m th«ng vµ chia sÏ tËn cïng nçi ®au khæ cña quÇn chóng lao ®éng". §· nhiÒu lÇn nhµ th¬ Tè H÷u nh¾c ®Õn h×nh ¶nh mét tr¸i tim, tr¸i tim lín chia sÎ, tr¸i tim giµu t×nh yªu th¬ng con ngêi: " ¤i ph¶i chi lßng ®îc th¶nh th¬i N¨m canh bít nÆng nçi th¬ng ®êi B¸c ¬i , tim B¸c mªnh m«ng thÕ ¤m c¶ non s«ng mäi kiÕp ngêi ". ( B¸c ¬i ) 2) Gi¶ng d¹y th¬ Hå ChÝ Minh cho häc sinh ë trêng THCS lµ gióp c¸c em c¶m nhËn s©u s¾c h¬n vÒ ý chÝ, nghÞ lùc vît qua mäi khã kh¨n, thö th¸ch, thiÕu thèn, vît lªn mäi hoµn c¶nh víi mét phong th¸i ung dung, tù chñ, tinh thÇn l¹c quan c¸ch m¹ng tin tëng vµo th¾g lîi cuèi cïng cña B¸c. Díi chÕ ®é nhµ tï Tëng Giíi Th¹ch, Ngêi bÞ ®µy ®o¹ hÕt søc khæ cùc vÒ vËt chÊt lÉn tinh thÇn : thiÕu ¨n, thiÕu ngñ, thiÕu thuèc men, bÞ bÖnh tËt hµnh h¹…Bµi th¬ "Bèn th¸ng råi" ghi l¹i mét c¸ch ch©n thùc cuéc sèng gian khæ cña Ngêi : " Bèn th¸ng c¬m kh«ng no Bèn th¸ng ®ªm thiÕu ngñ Bèn th¸ng ¸o kh«ng thay Bèn th¸ng kh«ng giÆt giò ." ( Bèn th¸ng råi ) §iÒu kiÖn vËt chÊt thiÕu thèn lµ mét nhÏ, Ngêi cßn bÞ ®µy ®o¹ vÒ tinh thÇn. Trong 14 th¸ng bÞ b¾t giam, Ngêi bÞ chuyÓn gÇn 30 nhµ lao cña 13 huyÖn thuéc tØnh Qu¶ng T©y, cã ngµy ph¶i ®i 53 c©y sè, mò ¸o ít ®Ém, giµy r¸ch hÕt…thÕ mµ tèi ®Õn ph¶i " Ngåi trªn hè xÝ ®îi ngµy mai". Trong cuèn"Nh÷ng mÉu chuyÖn vÒ ®êi ho¹t ®éng cña Hå Chñ TÞch", TrÇn D©n Tiªn ®· ghi l¹i ®iÒu ®ã : "Tay bÞ trãi giËt c¸nh khuûu, cæ mang vßng xÝch, cã s¸u ngêi lÝnh mang sóng gi¶i ®i…mét buæi s¸ng, gµ g¸y ®Çu, ng êi ta gi¶i Cô Hå ®i. Mét buæi chiÒu, khi chim vÒ tæ, ngêi ta dõng l¹i mét ®Þa ph¬ng nµo ®ã, giam cô l¹i trong xµ lim, trªn mét ®èng r¹ bÈn, kh«ng cëi trãi cho Cô nghØ ..." Trong c¶nh ®Þa ngôc trÇn gian, sèng kh¸c loµi ngêi Êy, B¸c vÉn vît lªn trªn hoµn c¶nh víi mét phong th¸i ung dung, tù chñ ; vît qua mäi gian khæ cña xiÒng xÝch nhµ tï. Ngêi lu«n ®øng ë thÕ cao, thÕ ®øng cña con ngêi bÊt khuÊt "tiÕng xÝch" nh "tiÕng ngäc", "bÞ nghi lµ gi¸n ®iÖp " mµ nh "khanh tíng vÎ ung dung". Tríc hiÖn thùc ®en tèi ®ã, Ngêi lu«n cã c¶m høng nång nµn víi t¬ng lai, Ngêi dù ®o¸n vµ tin tëng vµo ngµy mai, chÝnh Ngêi lµ hiÖn th©n cho t¬ng lai: " Trong ngôc giê ®©y cßn tèi mÞt ¸nh hång tríc m¾t ®· bõng soi ." ( Buæi sím ) 3) Bªn c¹nh ®¹o ®øc C¸ch m¹ng cña ngêi chiÕn sÜ, Chñ TÞch Hå ChÝ Minh lu«n ngêi s¸ng mét t©m hån nghÖ sÜ. §ã lµ mét t©m hån phong phó, nh¹y c¶m, kho¸ng ®¹t, dÔ rung ®éng tríc nh÷ng biÕn ®æi cña cuéc sèng, ®Æc biÖt lµ thiªn nhiªn …ë mçi thêi kú, thiªn nhiªn cã mét ý nghÜa, mét s¾c th¸i riªng. Tr¨ng trong rõng ViÖt B¾c nh÷ng n¨m 19461947 mang vÏ ®Ñp võa kú vÜ, võa m¬ mµng, huyÒn ¶o, c¶nh trêi m©y s«ng níc trµn trÒ s¾c xu©n : " R»m xu©n lång léng tr¨ng soi S«ng xu©n níc lÉn mµu trêi thªm xu©n" ( R»m th¸ng giªng ) ¸nh tr¨ng viªn m·n trong ®ªm r»m, "lång léng" chiÕu s¸ng bao trïm c¶nh vËt, kh«ng gian nh ®îc phñ ®Çy tr¨ng, c¶nh vËt ®îc mÆc b»ng tr¨ng. ¸nh tr¨ng chiÕu qua kÏ l¸, in h×nh xuèng mÆt ®Êt t¹o thµnh nh÷ng ®o¸ hoa khæng lå " Tr¨ng lång cæ thô bãng lång hoa "( C¶nh khuya ). ë ®©y kh«ng ph¶i lµ vÇng tr¨ng th¬ng nhí n¨m xa mµ lµ tr¨ng kh¸ng chiÕn, ¸nh tr¨ng du kÝch, ¸nh tr¨ng soi vµo mïa chiÕn dÞch : " Gi÷a dßng bµn b¹c viÖc qu©n Khuya vÒ b¸t ng¸t tr¨ng ng©n ®Çy thuyÒn " ( R»m th¸ng giªng ) Ngay c¶ thêi gian bÞ giam cÇm, B¸c vÉn dµnh cho thiªn nhiªn mét vÞ trÝ tèt ®Ñp trong th¬ m×nh. Ngµy ngµy B¸c vÉn tr©n träng ®ãn vÇng d¬ng mäc mçi buæi sím, ®ªm vÒ Ngêi vÉn l¾ng nghe tiÕng " DÕ kªu khoan nhÆt ®ãn mõng thu ", l¾ng nghe tiÕng "Oanh hãt xãm gÇn ". Buæi chiÒu B¸c say sa ng¾m c¶nh " Chim mái vÒ rõng t×m chèn ngñ ". Ch©n bÞ trãi vµ treo ngîc lªn mui thuyÒn, B¸c vÉn say sa ng¾m c¶nh lµng m¹c s«ng níc : "Lµng xãm ven s«ng ®«ng ®óc thÕ ThuyÒn c©u rÏ sãng nhÑ thªnh thªnh" ( Gi÷a ®êng ®¸p thuyÒn ®i Ung Ninh) C¶nh víi ngêi, sù vËt kh¸ch quan vµ c¸i t«i chñ thÓ tr÷ t×nh soi bãng vµo nhau, hoµ quyÖn, kh¨ng khÝt víi nhau : " Ngêi ng¾m tr¨ng soi ngoµi cöa sæ Tr¨ng nhßm khe cöa ng¾m nhµ th¬ " ( Ng¾m tr¨ng ) Thi nh©n th¶ hån víi tr¨ng, giao hoµ giao c¶m víi tr¨ng. Tr¨ng ng¾m ngêi, ngêi ng¾m tr¨ng trong vÏ ®Ñp giao c¶m vµ ®· trë thµnh ngêi b¹n tri ©m, tri kû. Nªn mÆc dï " Ch¼ng ®îc tù do mµ thëng nguyÖt " nhng B¸c vÉn " Lßng theo vêi vîi m¶nh tr¨ng thu " . 4) Mét vÊn ®Ò rÊt quan träng vµ kh«ng thÓ thiÕu khi häc tËp, nghiªn cøu vµ gi¶ng d¹y th¬ B¸c lµ t×m hiÓu nghÖ thuËt th¬. Nh ®· tr×nh bµy ë trªn, th¬ B¸c cã sù kÕt hîp kú diÖu gi÷a néi dung vµ h×nh thøc ; chÊt cæ ®iÓn truyÒn thèng vµ nÐt hiÖn ®¹i míi mÎ. Khi t×m hiÓu vÊn ®Ò nµy, gi¸o viªn híng dÉn häc sinh nhËn xÐt vÒ thÓ th¬, c¸ch gieo vÇn, ng¾t nhÞp, t×m hiÓu vÒ con ngêi vµ thiªn nhiªn trong th¬. Häc sinh dÔ dµng nhËn r»ng nh÷ng bµi th¬ ®îc trÝch häc trong ch¬ng tr×nh THCS ( SGK ThÝ ®iÓm) ®Òu ®îc s¸ng t¸c theo thÓ th¬ ThÊt ng«n tø tuyÖt. C¸ch gieo vÇn, ng¾t nhÞp ®Òu tu©n thñ mét c¸ch chÆt chÏ th¬ §êng. Ng«n ng÷ trong th¬ rÊt mÉu mùc, khu«n vµng thíc ngäc. C¸c chi tiÕt, h×nh ¶nh còng ®Òu mang mµu s¾c cæ ®iÓn : Hang, Suèi, Bµn ®¸ lµ c¶nh l©m tuyÒn, n¬i d¹o ch¬i, c©u c¸, bÇu b¹n cïng Tïng, Cóc, Tróc, Mai; Ch¸o bÑ, Rau m¨ng lµ thøc ¨n thanh ®¹m cña c¸c bËc hiÒn gi¶ ph¬ng §«ng nhng ®ã chÝnh lµ cuéc sèng kham khæ cña B¸c, n¬i B¸c Èn n¸u ®Ó ho¹t ®éng c¸ch m¹ng. Th¬ xa thêng ®Ò cËp ®Õn c¸i to lín cña thiªn nhiªn, c¸i bao la cña vò trô, c¸i vÜnh h»ng cña ®Êt trêi. Con ngêi ë ®©y kh«ng ®ãng vai trß chñ thÓ, thËm chÝ cã lóc dêng nh mÊt hót ®i, tan biÕn ®i trong c¸i thiªn nhiªn vÜnh cöu, tríc c¸i mªnh m«ng cña kh«ng gian vµ c¸i xa th¼m cña thêi gian. " Trªn ®åi cã th«ng , mu«n dÆm biÕc m«ng lung Ta th¶nh th¬i n»m ngñ bªn trong . Trªn rõng cã tróc, ngh×n mµu xanh chen chóc Ta ®ñng ®Ønh ca ng©m díi gèc ". ( NguyÔn Tr·i - Bµi ca C«n S¬n ) Con ngêi trong th¬ Hå ChÝ Minh lµ ngêi chiÕn sÜ, lµ con ngêi hµnh ®éng ®Ó chinh phôc thiªn nhiªn, c¶i t¹o x· héi nªn lµ chñ thÓ cña thiªn nhiªn : " Nói cao lªn ®Õn tËn cïng Thu vµo tÇm m¾t mu«n trïng níc non ." ( §i ®êng ) H×nh ¶nh ngêi chiÕn sÜ vÜ ®¹i ®ang ung dung d¹o bíc trªn ®Ønh nói cao lång léng, híng mÆt vÒ phÝa trêi Nam - mét h×nh ¶nh hÕt søc ®Ñp ®Ï, hoµnh tr¸ng : " Båi håi d¹o bíc T©y Phong LÜnh Tr«ng l¹i trêi Nam nhí b¹n xa ." ( Míi ra tï , tËp leo nói ) Trong nh÷ng trêng hîp nµy, thiªn nhiªn chØ lµ c¸i nÒn lµm t«n thªm vÏ ®Ñp cho mét h×nh tîng ®îc ®Æt ë trung t©m, ë cËn c¶nh lµ mét ngêi chiÕn sÜ : " Bµn ®¸ ch«ng chªnh dÞch sö §¶ng Cuéc ®êi c¸ch m¹ng thËt lµ sang ." ( Tøc c¶nh P¸c Bã ) §äc th¬ B¸c, Hoµng Trung Th«ng nhËn xÐt : " Th¬ B¸c rÊt §êng mµ l¹i kh«ng §êng mét tÝ nµo " . §óng vËy, th¬ Hå ChÝ Minh rÊt xa mµ còng rÊt míi, c¸i phong th¸i ung dung tù t¹i cña Ngêi chiÕn sÜ rÊt gÇn gòi vµ còng rÊt kh¸c xa víi c¸i ung dung cña bËc hiÒn triÕt ph¬ng §«ng. C¸c nhµ nho xa ung dung, thanh th¶n khi ®· ë bªn lÒ cuéc ®êi, th©y kÖ mäi cuéc th¨ng trÇm cña thÕ sù (NguyÔn Tr·i vÒ C«n S¬n, NguyÔn BØnh Khiªm ë am B¹ch V©n). Cßn Hå ChÝ Minh lµ phong th¸i ung dung thanh th¶n cña mét ngêi chiÕn sÜ dµy d¹n, ®øng gi÷a sãng to giã lín vÉn b×nh tÜnh, tù tin v× ®· n¾m ®îc nh÷ng quy luËt cña cuéc sèng, cña lÞch sö. II - So s¸nh - §èi chiÕu kÕt qu¶ Th¬ Hå ChÝ Minh ë trêng THCS ®îc trÝch häc ë hai líp 7 vµ 8 (SGK ThÝ ®iÓm). Lµ mét gi¸o viªn ®îc ph©n c«ng gi¶ng d¹y theo ch¬ng tr×nh nµy, ®èi chøng víi tríc vµ sau khi ¸p dông ®Ò tµi, t«i thÊy viÖc c¶m nhËn th¬ Hå ChÝ Minh cña c¸c em häc sinh ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn râ rÖt. Tríc khi ®Ò tµi ®îc ¸p dông, qua kh¶o s¸t thùc tÕ ë líp 7 ( n¨m tríc) th× hÇu nh c¸c em cha n¾m ®îc g× vÒ sù nghiÖp th¬ v¨n vµ cuéc ®êi ho¹t ®éng c¸ch m¹ng cña Ngêi. §a sè häc sinh chØ biÕt B¸c lµ mét vÞ l·nh tô vÜ ®¹i cña d©n téc. Nh÷ng hiÓu biÕt cña häc sinh vÒ B¸c chØ lµ nh÷ng g× ®· ¨n s©u trong tiÒm thøc c¸c em qua nh÷ng c©u chuyÖn ®îc kÓ l¹i, qua mét sè cuèn s¸ch, bµi b¸o hoÆc qua nh÷ng th«ng tin ® îc bè c¸o réng r·i... Sè häc sinh hiÓu vÒ B¸c vµ sù nghiÖp c¸c m¹ng cña Ngêi chØ chiÕm kho¶ng 20 % ... N¾m ®îc t×nh h×nh ®ã, t«i ®· kiªn tr× båi dìng cho häc sinh nh÷ng kiÕn thøc, nh÷ng hiÓu biÕt vÒ B¸c qua mét sè t¸c phÈm cô thÓ. V× thÕ cuèi n¨m chÊt lîng ®· ®îc n©ng cao. Sè häc sinh n¾m ®îc vÊn ®Ò lªn tíi 55%. ThÊy ®îc møc ®é thµnh c«ng nhÊt ®Þnh cña ®Ò tµi, t«i ®· kh«ng ngõng nghiªn cøu, t×m hiÓu nh÷ng tµi liÖu viÕt vÒ Ngêi ®Ó cñng cè, më réng vµ kh¾c s©u kiÕn thøc cho häc sinh líp 8. T«i ®· tæ chøc nh÷ng buæi ngo¹i kho¸ ®Ó häc sinh tù su tÇm nh÷ng bµi th¬ cña B¸c vÒ c¸c néi dung mµ ®Ò tµi ®· tr×nh bµy. Qua kÕt qu¶ cuéc kh¶o s¸t nhá cho thÊy c¸c em hiÓu vµ n¾m b¾t vÊn ®Ò víi tû lÖ nh sau : - Lßng yªu níc, th¬ng d©n cña B¸c : 82 % - ý chÝ, nghÞ lùc, vît qua mäi khã kh¨n, thö th¸ch ... : 69 % - T×nh yªu thiªn nhiªn bao la réng lín cña B¸c : 75 % - Sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a chÊt cæ ®iÓn vµ nÐt hiÖn ®¹i trong th¬ B¸c : 60% C - KÕt thóc vÊn ®Ò Nghiªn cøu, t×m hiÓu, häc tËp th¬ Hå ChÝ Minh gióp chóng ta hiÓu thªm vÒ con ngêi B¸c - Mét h×nh mÉu cao ®Ñp cña con ngêi míi trong thêi ®¹i míi, mét tr¸i tim bao la trµn ®Çy c¶m xóc, mét tÊm lßng yªu níc, th¬ng d©n tha thiÕt ; mét trÝ tuÖ uyªn b¸c ®îc tiÕp thu tõ nh÷ng tinh hoa cña nh©n lo¹i ; mét biÓu tîng cña chñ nghÜa nh©n v¨n víi ®Çy ®ñ ý nghÜa cña nã ; mét tÊm g¬ng tuyÖt vêi vÒ ngêi céng s¶n. Hå ChÝ Minh lµ mét con ngêi mÉu mùc cña thÕ kû, cã sù kÕt hîp hµi hoµ trong b¶n th©n m×nh nh÷ng phÈm chÊt kh¸c nhau : D©n téc vµ quèc tÕ, ph¬ng §«ng vµ ph¬ng T©y, anh hïng vµ nghÖ sü, chÊt tr÷ t×nh vµ chÊt thÐp, võa rÊt mùc nh©n hËu l¹i võa triÖt ®Ó c¸ch m¹ng, võa v« cïng b×nh dÞ l¹i võa kiÖt xuÊt vÜ ®¹i ... Häc t©p vµ gi¶ng d¹y th¬ Chñ TÞch Hå ChÝ Minh trong trêng THCS lµ dÞp häc tËp noi g¬ng ®¹o ®øc c¸ch m¹ng trong s¸ng cña B¸c, häc tËp nghÖ thuËt th¬ uyªn b¸c vµ b×nh dÞ cña Ngêi. Gi¶ng d¹y th¬ v¨n Hå ChÝ Minh ë trêng THCS ®ßi hái sù phÊn ®Êu kiªn tr×, kh«ng mÖt mái cña ngêi d¹y, ngêi häc ®Ó c¶m thô hÕt c¸i hay c¸i ®Ñp trong th¬ v¨n B¸c, ®Ó kh«ng ngõng hoµn thiÖn m×nh. D - KiÕn nghÞ ®Ò xuÊt - Nªn ®a mét sè bµi th¬ B¸c viÕt vÒ thiÕu nhi vµo ch¬ng tr×nh. - Tæ chøc c¸c buæi chuyªn ®Ò vÒ Th¬ Hå ChÝ Minh . - CÊp mét sè b¨ng h×nh, tranh ¶nh vÒ B¸c.