Tài liệu Quản trị chuỗi cung ứng tại công ty tng việt thái

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NGUYỄN THỊ TRÚC NHÂM QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG TẠI CÔNG TY TNG VIỆT THÁI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH Hà Nội – 2015 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------------------------------- NGUYỄN THỊ TRÚC NHÂM QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG TẠI CÔNG TY TNG VIỆT THÁI Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 60 34 01 02 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: T.S PHẠM HÙNG TIẾN XÁC NHẬN CỦA XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CÁN BỘ HƢỚNG DẪN CHẤM LUẬN VĂN Hà Nội – 2015 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng, các số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chƣa hề đƣợc sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Tôi xin cam đoan mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã đƣợc cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã đƣợc ghi rõ nguồn gốc. Tác giả Nguyễn Thị Trúc Nhâm LỜI CẢM ƠN Trong thời gian thực hiện đề tài: " Quản trị chuỗi cung ứng tại công ty TNG Việt Thái" . Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến giáo viên hƣớng dẫn khoa học T.S. Phạm Hùng Tiến – Viện Friedrich-Naumann Foundation for Freedom in Vietnam đã dành nhiều tâm huyết, tận tình hƣớng dẫn chỉ bảo tôi trong suốt quá trình nghiên cứu đề tài này. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến các giảng viên Khoa Quản trị Kinh doanh trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ tôi thực hiện đề tài này. Tôi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo, cán bộ công nhân viên công tác tại công ty TNG Việt Thái đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thu thập tài liệu cho đề tài. Trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài, tôi đã nhận đƣợc nhiều sự giúp đỡ, động viên, khích lệ rất nhiều từ phía gia đình và bạn bè. Tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ và ghi nhận những tình cảm qúy báu đó. Xin chân thành cảm ơn! Tác giả luận văn Nguyễn Thị Trúc Nhâm MỤC LỤC Danh mục các ký hiệu viết tắt…………………………………………………… i Danh mục các bảng………………………………………………………………. ii Danh mục các hình vẽ……………………………………………………………. iii MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1 CHƢƠNG I TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG .......................................................................5 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu .......................................................................5 1.1.1. Tình hình nghiên cứu tại Việt Nam ..............................................................5 1.1.2. Tình hình nghiên cứu trên thế giới ...............................................................9 1.2. Chuỗi cung ứng và quản trị chuỗi cung ứng...................................................10 1.2.1. Chuỗi cung ứng ...........................................................................................10 1.2.2. Quản trị chuỗi cung ứng .............................................................................15 1.2.2.1. Lịch sử phát triển của hoạt động quản trị chuỗi cung ứng ......................15 1.2.2.2. Khái niệm và mục tiêu quản trị chuỗi cung ứng ......................................17 1.2.2.3. Nội dung quản trị chuỗi cung ứng ...........................................................20 1.2.2.4. Các yếu tố ảnh hƣởng tới quản trị chuỗi cung ứng..................................22 1.2.2.5. Các xu hƣớng của quản trị chuỗi cung ứng .............................................24 1.2.2.6. Phân biệt quản trị chuỗi cung ứng và quản trị hậu cần (logistics)...........25 1.3. Các phƣơng thức sản xuất hàng may mặc xuất khẩu .....................................27 1.4. Đặc trƣng chuỗi cung ứng ngành may Việt Nam ...........................................29 1.5. Kinh nghiệm quản trị chuỗi cung ứng ...........................................................35 CHƢƠNG II PHƢƠNG PHÁP VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ............................37 2.1. Quy trình thực hiện nghiên cứu ......................................................................37 2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................39 2.2.1. Phƣơng pháp thu thập thông tin ..................................................................39 2.2.2. Phƣơng pháp xử lý thông tin ......................................................................40 2.3. Thiết kế mô hình nghiên cứu ..........................................................................40 CHƢƠNG III THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG TẠI CÔNG TY TNG VIỆT THÁI ...................................................................................42 3.1. Giới thiệu khái quát về công ty.......................................................................42 3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển .................................................................42 3.1.2. Cơ cấu tổ chức bộ máy ...............................................................................43 3.1.3. Tình hình sản xuất kinh doanh của công ty TNG Việt Thái.......................51 3.2. Thực trạng công tác quản trị chuỗi cung ứng tại công ty TNG Việt Thái......63 3.2.1. Chiến lƣợc kinh doanh của công ty ............................................................63 3.2.2. Chiến lƣợc quản trị chuỗi cung ứng ...........................................................64 3.2.3. Mô hình chuỗi cung ứng của công ty TNG Việt Thái ................................65 3.2.4. Các hoạt động trong chuỗi cung ứng của công ty TNG Việt Thái .............68 3.2.5. Quản lý các mối quan hệ trong chuỗi cung ứng .........................................92 3.3. Đánh giá năng lực quản trị chuỗi cung ứng của công ty TNG Việt Thái .......96 3.3.1. Điểm mạnh ..................................................................................................96 3.3.2. Điểm yếu .....................................................................................................97 CHƢƠNG IV GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG TẠI CÔNG TY TNG VIỆT THÁI ................................................................100 4.1. Đánh giá cơ hội và thách thức ......................................................................100 4.1.1. Cơ hội........................................................................................................100 4.1.2. Thách thức ................................................................................................101 4.2. Phƣơng hƣớng nâng cao năng lực quản trị chuỗi cung ứng tại công ty TNG Việt Thái ..............................................................................................................103 4.3. Mục tiêu đặt ra cho chuỗi cung ứng của công ty đến năm 2025 ..................104 4.3.1. Mục tiêu về doanh thu ..............................................................................104 4.3.2. Mục tiêu sản xuất ......................................................................................104 4.3.3. Mục tiêu về hiệu quả chuỗi cung ứng .......................................................105 4.4. Giải pháp nâng cao năng lực quản trị chuỗi cung ứng tại công ty TNG Việt Thái ......................................................................................................................106 4.4.1. Xây dựng chiến lƣợc quản trị chuỗi cung ứng gắn với chiến lƣợc kinh doanh của công ty ...............................................................................................106 4.4.2. Hoàn thiện hệ thống trao đổi thông tin nội bộ ..........................................106 4.4.3. Tăng cƣờng quan hệ với nhà cung ứng và khách hàng ............................108 4.4.4. Nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực .......................................................111 4.4.5. Đồng bộ hóa mục tiêu trong chuỗi ...........................................................113 4.4.6. Kiểm soát chất lƣợng các yếu tố đầu vào .................................................113 4.4.7. Hoàn thiện công tác thuê ngoài trong chuỗi cung ứng .............................114 4.5. Điều kiện để tiến hành các giải pháp nâng cao năng lực quản trị chuỗi cung ứng tại công ty TNG Việt Thái ............................................................................115 4.5.1. Điều kiện về nguồn lực .............................................................................115 4.5.2. Điều kiện về thời gian ...............................................................................117 4.6. Kiến nghị.......................................................................................................117 4.6.1. Với ban lãnh đạo công ty TNG Việt Thái ................................................117 4.6.2. Với hiệp hội dệt may Việt Nam ................................................................117 4.6.3. Với các cơ quan hữu quan ........................................................................118 KẾT LUẬN .............................................................................................................119 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................120 PHỤ LỤC DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 ASEAN 2 CMT 3 DNV&N Doanh nghiệp vừa và nhỏ 4 EOQ Economic Order Quantity 5 ERP Enterprise Resource Planning 6 EU European Union 7 FIFO First In First Out 8 FOB Free On Board 9 FTA Free Trade Agreement 10 JIT Just In Time 11 KCS Kiểm tra chất lƣợng sản phẩm 12 LIFO Last In First Out 13 MRP Material Requirement Planning 14 NPL Nguyên phụ liệu 15 ODM Original Design Manufacturing 16 OBM Original Brand Manufacturing 17 RFID Radio Frequency Identification 18 ROHS Restriction of Hazardous Substances 19 TPP Trans-Pacific Strategic Economic Partnership Agreement 20 TQM Total Quality Management 21 TSCĐ Tài sản cố định 22 Vinatex Vietnam national Textile and Garment Group 23 VITAS Vietnam Textile & Apparel Association 24 WTO Association of Southeast Asia Nations Cut-Make-Trim World Trade Organization i DANH MỤC CÁC BẢNG STT Bảng Nội dung Trang 1 Bảng 1.2 Sự khác biệt giữa quản trị hậu cần và quản trị 26 chuỗi cung ứng 2 Bảng 3.1 Năng lực sản xuất của các nhà máy vệ tinh 49 3 Bảng 3.2 Cơ cấu nguồn lao động tại các nhà máy 54 4 Bảng 3.3 Bảng cân đối kế toán công ty TNG Việt Thái giai 56 đoạn 2012-2014 5 Bảng 3.4 Danh sách máy móc trang thiết bị sản xuất 58 6 Bảng 3.5 Báo cáo kết quả sản xuất kinh doanh giai đoạn 61 2012-2014 7 Bảng 3.6 Bảng năng suất lao động chuẩn cho sản phẩm áo 77 nỉ mã GA 150667 8 Bảng 3.8 Đánh giá năng lực vận tải của công ty TNG Việt 81 Thái 9 Bảng 3.10 Tình hình thực hiện đơn hàng và giao hàng tại các 85 nhà máy 10 Bảng 3.11 Điều kiện giao thông và nguồn nhân lực tại các huyện có nhà máy của TNG Việt Thái ii 91 DANH MỤC CÁC HÌNH STT Hình Nội dung Trang 1 Hình 1.1 Cấu trúc chuỗi cung ứng 12 2 Hình 1.2 Tác nhân thúc đẩy chuỗi cung ứng 13 3 Hình 1.3 Lịch sử phát triển chuỗi cung ứng 16 4 Hình 1.4 Các phƣơng thức sản xuất hàng may mặc xuất khẩu 27 5 Hình 1.5 Cơ cấu nguyên liệu nhập khẩu ngành may mặc Việt 30 Nam 6 Hình 2.1 Quy trình nghiên cứu của đề tài 38 7 Hình 2.2 Mô hình nghiên cứu của đề tài 41 8 Hình 3.1 Cơ cấu tổ chức bộ máy công ty TNG Việt Thái 44 9 Hình 3.2 Cơ cấu tô chức bộ máy các nhà máy vệ tinh 50 10 Hình 3.3 Cơ cấu đơn hàng sản xuất 51 11 Hình 3.4 Cơ cấu thị phần xuất khẩu hàng gia công năm 2014 52 12 Hình 3.5 Mô hình chuỗi cung ứng của công ty TNG Việt Thái 66 13 Hình 3.6 Nhu cầu nguyên vật liệu sản xuất áo sơ mi theo 69 phƣơng pháp MRP 14 Hình 3.7 Quy trình tiếp nhận đơn hàng 71 15 Hình 3.8 Quy trình sản xuất tại nhà máy 76 16 Hình 3.9 Quy trình làm việc của bộ phận KCS 79 17 Hình 3.10 Quy trình giao hàng 83 iii MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong những năm gần đây, bên cạnh những ngành công nghiệp nhẹ nhƣ chế biến thủy hải sản, da giầy thì may mặc đƣợc xem là ngành công nghiệp sản xuất và xuất khẩu mũi nhọn của Việt Nam. Kim ngạch xuất khẩu của ngành dệt may trong năm 2014 đạt 24 tỷ đô la Mỹ, riêng 6 tháng đầu năm 2015, kim ngạch xuất khẩu dệt may Việt Nam tiếp tục duy trì mức tăng trƣởng 2 con số, đạt 12.18 tỷ đô la Mỹ, tăng 10.26% so với cùng kỳ năm ngoái (Hiệp hội Dệt may Việt Nam, 2015) Đặc biệt kể từ sau khi Việt Nam ra nhập tổ chức kinh tế thế giới WTO (World Trade Organization), ngành may mặc đã tận dụng cơ hội và có những bƣớc chuyển biến mạnh mẽ. Trong tƣơng lai, dệt may nƣớc ta dự kiến sẽ đƣợc hƣởng lợi từ một số hiệp định thƣơng mại tự do (FTA), hiệp định xuyên Thái Bình Dƣơng (TPP) do thuế giảm mạnh và thúc đẩy thu hút vốn đầu tƣ nƣớc ngoài vào Việt Nam. Tuy nhiên, toàn cầu hóa và thƣơng mại quốc tế cũng đặt ra cho các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp hoạt động trong ngành may mặc nói riêng những thách thức to lớn, trong đó phải kể đến thách thức về kiểm soát và tích hợp dòng chảy hàng hóa, thông tin và tài chính một cách hiệu quả. Điều này có nghĩa là, bất cứ công ty nào xây dựng một chuỗi cung ứng nhanh nhạy, thích nghi cao sẽ giúp họ dễ dàng vƣợt qua các đối thủ cạnh tranh khác trong cùng ngành. Hiện nay, hoạt động quản trị chuỗi cung ứng tại các doanh nghiệp Việt Nam chƣa thực sự đƣợc chú trọng, công tác này chỉ đƣợc thực hiện ở một số khâu riêng lẻ mà chƣa có sự kết hợp chặt chẽ trong toàn bộ chuỗi cung ứng. Thêm vào đó, các doanh nghiệp cũng chỉ quan tâm tới việc làm sao để quản trị tốt chuỗi cung ứng nội bộ mà không chú tâm tới việc quản trị các mối quan hệ trong chuỗi cung ứng nhƣ mối quan hệ với nhà cung cấp, với khách hàng… Công ty TNG Việt Thái là công ty hoạt động trong ngành may mặc. Cũng giống nhƣ hầu hết các công ty hoạt động trong lĩnh vực này, công tác xây dựng và quản trị chuỗi cung ứng của công ty còn bộc lộ nhiều yếu kém. Hơn nữa, hoạt động 1 sản xuất chủ yếu của công ty TNG Việt Thái là nhận may gia công cho những khách hàng đến từ Mỹ và Úc và một số nƣớc châu Âu, do vậy chuỗi cung ứng của công ty cũng có những nét đặc thù riêng. Qua thời gian làm việc tại công ty TNG Việt Thái, tác giả nhận thấy vấn đề quản trị chuỗi cung ứng của công ty còn tồn tại một số bất cập, vì vậy tác giả lựa chọn đề tài: “Quản trị chuỗi cung ứng tại công ty TNG Việt Thái” làm hƣớng nghiên cứu luận văn thạc sĩ của mình. Để hoàn thành đƣợc quá trình nghiên cứu, đề tài phải tìm hiểu và làm rõ đƣợc cơ sở lý thuyết về chuỗi cung ứng và quản trị chuỗi cung ứng, các yếu tố nào tác động đến hiệu quả quản trị chuỗi cung ứng. Về phía công ty, tác giả tìm hiểu đƣợc thực trạng hoạt động quản trị chuỗi cung ứng tại công ty trong giai đoạn 2012-2014 nhƣ thế nào? Hiệu quả đạt đƣợc cũng nhƣ những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế đó? Để đạt đƣợc mục tiêu chiến lƣợc, công ty cần có những giải pháp gì để khắc phục hạn chế đã nêu nhằm cải tiến và nâng cao hiệu quả hoạt động của chuỗi cung ứng của công ty trong thời gian tới? 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu a. Mục đích nghiên cứu: Làm rõ cơ sở lý luận về chuỗi cung ứng, quản trị chuỗi cung ứng dƣới góc độ ngành và góc độ doanh nghiệp. Nâng cao năng lực quản trị chuỗi cung ứng tại công ty TNG Việt Thái. b. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt đƣợc mục đích nghiên cứu trên, tác giả cần tiến hành thực hiện các nhiệm vụ sau: Thứ nhất, nghiên cứu sự vận hành chuỗi cung ứng hiện tại của công ty, chỉ ra điểm mạnh, điểm yếu của nó. Thứ hai, nghiên cứu sự tác động của các yếu tố bên trong và bên ngoài doanh nghiệp tới việc xây dựng và hoàn thiện chuỗi cung ứng hiện tại của công ty. 2 Thứ ba, đánh giá hiệu quả hoạt động quản trị chuỗi cung ứng thông qua hoạt động quản trị chuỗi cung ứng nội bộ và hiệu quả quản lý các mối quan hệ của công ty với đối tác nhƣ nhà cung ứng, khách hàng. Thứ tƣ, đƣa ra phƣơng hƣớng, giải pháp để hoàn thiện hoạt động quản trị chuỗi cung ứng tại công ty TNG Việt Thái. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu + Đối tƣợng nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan tới chuỗi cung ứng và quản trị chuỗi cung ứng của công ty nhƣ là hoạt động quản trị tồn kho, quản trị vận tải, quản trị thông tin, quản lý mối quan hệ với nhà cung cấp, với khách hàng. + Phạm vi nghiên cứu: Về không gian: Do đặc thù sản xuất kinh doanh nên đề tài chỉ tập trung nghiên cứu tại Công ty TNG Việt Thái. Về thời gian: Từ năm 2012 đến năm 2025. Trong đó, giai đoạn 2012-2015: Thu thập dữ liệu nghiên cứu, giai đoạn 2016-2025: Giải pháp và kiến nghị. 4. Đóng góp của luận văn Luận văn đã nêu đƣợc thực trạng công tác quản trị chuỗi cung ứng tại công ty TNG Việt Thái. Các nghiên cứu trƣớc đây về quản trị chuỗi cung ứng đƣợc nghiên cứu dƣới góc độ ngành hay rộng hơn nữa là dƣới góc độ quốc gia. Đây là công trình nghiên cứu về quản trị chuỗi cung ứng đầu tiên đƣợc tiến hành nghiên cứu tại một công ty có quy mô sản xuất nhỏ với đặc thù các sản phẩm chính là hàng may mặc gia công xuất khẩu. Với công trình nghiên cứu này, tác giả đã nêu ra đƣợc những nét đặc trƣng riêng của việc vận hành và quản trị chuỗi cung ứng trong những công ty có quy mô vừa và nhỏ, rất có tính thực tiễn tại Việt Nam. Nghiên cứu cũng đã phân tích nét đặc trƣng và cũng đƣợc xem là yếu điểm của ngành dệt may đó là thiếu nguồn nguyên phụ liệu (NPL) nội địa, phần lớn NPL đều 3 phải nhập khẩu từ nƣớc ngoài. Điều này làm tăng sự bị động đối với các doanh nghiệp may mặc khi phải làm việc với các nhà cung ứng nƣớc ngoài do khách hàng chỉ định. Trong xu thế hội nhập và phát triển, luận văn cũng đã chỉ ra đƣợc tác động của các hiệp định kinh tế song phƣơng và đa phƣơng tới ngành may mặc, một trong những ngành công nghiệp mũi nhọn của Việt Nam. Phân tích đƣợc cơ hội và thách thức đối với các doanh nghiệp hoạt động trong ngành may mặc khi các hiệp định thƣơng mại tự do nhƣ TPP, FTA chính thức có hiệu lực, tăng cƣờng thúc đẩy sự hội nhập của các doanh nghiệp trong nƣớc với nền kinh tế thế giới. 5. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục, danh mục các chữ viết tắt, danh mục, bảng, biểu đồ, tài liệu tham khảo, dự kiến luận văn sẽ kết cấu thành 4 chƣơng. Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở khoa học về quản trị chuỗi cung ứng. Chương 2: Phương pháp và thiết kế nghiên cứu. Chương 3: Thực trạng quản trị chuỗi cung ứng tại công ty TNG Việt Thái. Chương 4: Giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị chuỗi cung ứng tại công ty TNG Việt Thái 4 CHƢƠNG I TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu 1.1.1. Tình hình nghiên cứu tại Việt Nam Ở Việt Nam, thuật ngữ “chuỗi cung ứng” đang dần đƣợc thay thế cho thuật ngữ “hậu cần” (logistics). Thậm chí trƣớc đây, nhiều phát biểu còn đánh đồng hai khái niệm này với nhau. Cùng với sự thành công của các chuỗi cung ứng của các công ty (tập đoàn) lớn trên thế giới, các chuyên gia kinh tế cũng nhƣ các nhà quản trị ở nƣớc ta đã có cái nhìn đúng đắn hơn về chuỗi cung ứng và lợi ích của việc thiết lập và quản trị một chuỗi cung ứng hiệu quả. Theo đó, đã có nhiều nghiên cứu về chuỗi cung ứng nói chung và quản trị chuỗi cung ứng nói riêng đƣợc thực hiện. Trong phạm vi đề tài này, tác giả có sử dụng một số tài liệu sau để làm cơ sở lý luận cho nghiên cứu của mình: a. Các giáo trình tham khảo chính T.S Nguyễn Kim Anh, 2006. Quản trị chuỗi cung ứng. Trƣờng Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh. Trong cuốn sách này, tác giả đã hệ thống hóa đƣợc những lý thuyết cơ bản nhất về chuỗi cung ứng và quản trị chuỗi cung ứng nhƣ khái niệm, lịch sử hình thành, quan điểm, giá trị, mục đích, phƣơng pháp và các kỹ thuật xây dựng hệ thống quản trị chuỗi cung ứng, đo lƣờng hiệu quả công tác quản trị chuỗi cung ứng trong một doanh nghiệp cụ thể; nhấn mạnh vai trò quản trị chuỗi cung ứng nhƣ một công cụ cạnh tranh đắc lực của doanh nghiệp trong xu thế hội nhập và toàn cầu hóa nhƣ hiện nay. Trong cuốn sách này, T.S Nguyễn Kim Anh cũng chỉ ra đƣợc sự khác biệt giữa quản trị chuỗi cung ứng và quản trị logistics để ngƣời học có cái nhìn đúng đắn hơn về hai hoạt động này. Tuy nhiên, cuốn sách này chỉ mang tính định hƣớng, cung cấp cho ngƣời học những kiến thức nền tảng nhất về quản trị chuỗi cung ứng để phục vụ cho các công trình nghiên cứu về sau này mà chƣa có sự 5 lồng ghép những kiến thức thực tiễn về quản trị chuỗi cung ứng để ngƣời học có cái nhìn sâu sắc và toàn diện hơn. Nguyễn Công Bình, 2008. Quản lý chuỗi cung ứng. Nhà xuất bản thống kê-Hà Nội ra đời nhằm củng cố sâu sắc hơn nữa hệ thống quan điểm và lý luận về chuỗi cung ứng và quản trị chuỗi cung ứng. Cuốn sách tập trung nghiên cứu 5 hoạt động trong một chuỗi cung ứng là sản xuất, tồn kho, địa điểm, vận tải và thông tin. Vấn đề đặt ra là cần phải quản trị tốt 5 hoạt động này đồng thời có sự phối hợp lợi ích của cả 5 hoạt động nhằm nâng cao hiệu quả quản trị trong toàn chuỗi cung ứng chứ không chỉ ở một khâu, một khớp riêng lẻ. PGS.TS Đoàn Thị Hồng Vân, 2008. Logistics những vấn đề cơ bản. Nhà xuất bản Lao động-Xã hội. Đây là cuốn sách viết chuyên sâu về Logistics cũng nhƣ hoạt động quản trị logistics. Cuốn sách nêu lên quan điểm: Trong dài hạn, cạnh tranh giữa các doanh nghiệp không thể chỉ bằng việc tăng năng suất lao động, nâng cao chất lƣợng sản phẩm mà phải cạnh tranh bằng việc nâng cao hiệu quả quản trị hoạt động hậu cần (logistics). Shoshanah Cohen và Joseph Roussel, 2008. Quản trị chiến lược chuỗi cung ứng. Nhóm dịch giả. Nhà xuất bản Lao động –Xã hội. Đây cũng là một giáo trình tham khảo có ích. Trong cuốn sách này, nhóm tác giả đã đƣa ra 5 nguyên tắc đảm bảo hiệu quả hoạt động tốt nhất cho một chiến lƣợc chuỗi cung ứng bao gồm: (1) Nhìn nhận chuỗi cung ứng của bạn nhƣ một tài sản chiến lƣợc, đồng thời phát triển một chiến lƣợc chuỗi cung ứng hỗ trợ chiến lƣợc kinh doanh tổng thể và nền tảng cạnh tranh của công ty bạn; (2) Phát triển một cấu trúc quy trình tổng thể, và quản lý các thực hành kinh doanh và các hệ thống thông tin hỗ trợ của công ty bạn để liên tục cũng nhƣ linh hoạt giải quyết những nhu cầu; (3) Thiết kế cơ cấu tổ chức để đạt đƣợc hiệu quả hoạt động, và đảm bảo bạn có kỹ năng cần thiết để phát triển và quản lý các chuỗi cung ứng phức tạp trong tƣơng lai; (4) Xây dựng mô hình cộng tác đúng, và cải tiến liên tục mối quan hệ với các đối tác chuỗi cung ứng của bạn; (5) 6 Sử dụng các bộ đo lƣờng để hƣớng tới thành công trong kinh doanh, và quản lý quá trình cải tiến không ngừng trong cuỗi cung ứng. b. Các công trình nghiên cứu khoa học Bên cạnh việc tham khảo kiến thức trong các giáo trình nêu trên, tác giả còn tham khảo thêm thông tin từ các bài báo khoa học, các nghiên cứu của học giả đi trƣớc nhƣ: Nguyễn Văn Kiệm (2013). Quản trị rủi ro chuỗi cung ứng, Tạp chí khoa học Đại học quốc gia Hà Nội, số 1/2013, trang 41-48. Trong nghiên cứu của mình, tác giả có đƣa ra nhận định: “Việc các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng cần tăng cường quan hệ hợp tác song phương và đa phương với các đối tác trong chuỗi trên cơ sở sử dụng tối đa nguồn lực doanh nghiệp nhằm nâng cao hiệu suất chuỗi cung ứng là một giải pháp tối ưu cho việc quản trị rủi ro cho doanh nghiệp”. Nhƣ vậy, vai trò của việc xây dựng mối quan hệ giữa các thành tố trong chuỗi cung ứng càng đƣợc khẳng định rõ, đây là một trong số những giải pháp quan trọng nhằm giảm thiểu rủi ro cho một chuỗi cung ứng cụ thể. Nguyễn Thanh Liêm, 2012. Quản trị chuỗi cung ứng- Giải pháp cho doanh nghiệp vừa và nhỏ. Kỷ yếu hợp tác khoa học phát triển kinh tế - xã hội Miền trung Tây Nguyên gắn với yêu cầu tái cơ cấu kinh tế, số 10/2012, trang 342-348. Trong nghiên cứu của mình, tác giả có nhận định Quản trị chuỗi cung ứng là một trong những giải pháp hữu hiệu giúp các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNV&N) cắt giảm chi phí, gia tăng hiệu quả trong việc cung ứng hàng hóa cho khách hàng, và gia tăng sự hài lòng của khách hàng. Tuy nhiên, với đặc thù nhỏ bé của mình, DNV&N chứa đựng một số đặc tính khác biệt so với doanh nghiệp lớn. Vì vậy, việc xây dựng một mô hình chuỗi cung ứng thích hợp cho các DNV&N là cần thiết, đặc biệt đối với Việt Nam, nơi có tới 99% là DNV&N. Ngoài việc xác lập các mục tiêu chiến lƣợc, DNV&N cần phải định vị cho mình một vị trí thích hợp trên chuỗi. Điều này giúp DNV&N cải thiện vị thế cạnh tranh trên thị trƣờng. Các DNV&N cũng có thể phát triển các hệ thống tích hợp dọc, gia tăng liên minh, liên kết với các DNV&N khác để cải thiện quyền lực thƣơng lƣợng và gia tăng hiệu quả trên chuỗi. 7 Võ Thanh Thu & Ngô Thị Hải Xuân, 2015. Định hƣớng phát triển ngành dệt may VN đáp ứng yêu cầu hội nhập TPP. Tạp chí phát triển Kinh tế, số 1 tháng 1 năm 2015, tr.59-73. Với công trình nghiên cứu này , nhóm tác giả đã nhận định dệt may hiện là một trong hai ngành xuất khẩu hàng đầu của VN , với kim nga ̣ch xuấ t khẩ u gần 20 tỉ USD/năm. Tuy nhiên, ngành dệt may VN la ̣i đang ở vị trí rất thấp trong chuỗi giá trị sản xuất dệt may toàn cầu do chủ yếu tập trung vào khâu gia công xuấ t khẩ u sản phẩm may mặc , đa số nguyên liệu phải nhâ ̣p khẩ u từ Trung Quốc. Thông qua phƣơng pháp nghiên cứu định tính : Phân tích thống kê và logic biện chứng, tác giả đánh giá thực trạng ngành dệt may VN hiện nay , nhận định điểm mạnh, điể m yế u , và so sánh thực trạng này với các yêu cầu của Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dƣơng (TPP) đối với ngành dệt may để đƣa ra các dự báo về cơ hội, cũng nhƣ thách thức đối với ngành ; từ đó đề xuất các định hƣớng giúp ngành dê ̣t may phát triển bền vững , đáp ứng yêu cầu hội nhập khi TPP đƣợc kí kết và có hiệu lực thực thi trong tƣơng lai gần. T.S Vũ Anh Dũng, 2014. Đề tài nghiên cứu cấp Nhà nƣớc II1.4-2011.03 Quản lý chuỗi cung ứng xanh định hướng tăng trưởng xanh”. Nhóm tác giả đã tập trung nghiên cứu vai trò của việc hình thành một chuỗi cung ứng xanh trong xu thế toàn cầu hóa, nhấn mạnh lợi ích của việc thiết lập một chuỗi cung ứng hiệu quả kết hợp với bảo vệ môi trƣờng. Từ việc xây dựng chuỗi cung ứng xanh dẫn đến việc định hƣớng tăng trƣởng xanh thông qua 4 công cụ chính là (1) Thuế sinh thái và cải cách ngân sách, (2) Cơ sở hạ tầng bền vững, (3) Xanh hóa sản xuất kinh doanh, (4) Tiêu dùng bền vững. Vũ Đình Ánh, 2012. Hội thảo Kinh nghiệm quản trị chuỗi cung ứng các mặt hàng thiết yếu, Bộ Công thƣơng phối hợp với Dự án Hỗ trợ thƣơng mại đa biên III (EU-Việt Nam Mutrap III), 22/01/2012, T.p Hồ Chí Minh. Ông cho rằng “Khi tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, doanh nghiệp cần xác định lựa chọn sản phẩm nào trong chuỗi giá trị đó và tham gia vào đâu trong chuỗi giá trị toàn cầu. Bởi chuỗi giá trị toàn cầu có nhiều doanh nghiệp của nhiều nước tham gia, vấn đề là sản phẩm của doanh nghiệp Việt Nam sẽ đứng ở đầu hay ở cuối trong chuỗi giá trị toàn 8 cầu; và sản phẩm đó có phải là then chốt, lợi thế không?(...)”. Theo bà Đặng Phƣơng Dung (Tổng thƣ ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam VITAS) cho biết “Phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu nguyên liệu đầu vào là một trong những lý do đằng sau của sự yếu kém của chuỗi cung ứng của ngành công nghiệp sản xuất dệt may và may mặc”. Nguyễn Minh Nguyệt, 2007, Rào cản kỹ thuật đối với hàng dệt may xuất khẩu và giải pháp của các doanh nghiệp Việt Nam. Luận án tiến sĩ. Viện nghiên cứu thƣơng mại. Tác giả đã sử dụng luận án nhƣ một tài liệu tham khảo hữu ích để vận dụng cho việc thực hiện luận văn của mình. Từ những nghiên cứu ở trên, tác giả nhận thấy các công trình nghiên cứu này đều tiến hành nghiên cứu và phân tích về chuỗi cung ứng và quản trị chuỗi cung ứng dƣới góc độ một ngành hoặc một khu vực địa lý nhất định. Tác giả nhận thấy có rất ít các nghiên cứu về quản trị chuỗi cung ứng trong một doanh nghiệp cụ thể. Do vậy, đề tài nghiên cứu của tác giả đảm bảo đƣợc tính mới của nghiên cứu. 1.1.2. Tình hình nghiên cứu trên thế giới Trên thế giới, vai trò và lợi ích của quản trị chuỗi cung ứng hiệu quả đã đƣợc khẳng định thông qua thành công của nhiều tập đoàn lớn nhƣ HP, Nike, Wal-mart v.v. Các công trình nghiên cứu về chuỗi cung ứng và quản trị chuỗi cung ứng đƣợc các nhà nghiên cứu thực hiện rất nhiều, nổi bật có những công trình nghiên cứu nhƣ sau: Terry P. Harrison, 2001. Global Supply Chain Design. Tạp chí Information Systems Frontiers ngày 1/12/2001. Tác giả đƣa ra nhận định rằng “Quản lý chuỗi cung ứng (SCM) đã trở thành một trọng tâm quan trọng của cạnh tranh thuận lợi cho các doanh nghiệp và tổ chức. Các tác động của SCM đã tăng lên đều đặn, dựa trên sự phát triển trong xử lý dữ liệu, khoa học quản lý, hậu cần, hoạt động quản lý, và các lĩnh vực khác. Lời hứa của SCM là sử dụng tốt hơn và triển khai các nguồn lực trên toàn bộ doanh nghiệp”. Với nhận định của mình, tác giả Terry Harrison đã nhấn mạnh vai trò của việc quản trị chuỗi cung ứng hiệu quả sẽ làm tăng khả năng 9