Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi më ®Çu
N¨m 1986 ®¸nh gi¸ bíc chuyÓn quan träng vµ ®Çy ý nghÜa cña kinh tÕ níc
ta tõ kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung chuyÓn sang kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý
cña Nhµ níc theo ®Þnh híng XHCN. NÒn kinh tÕ tho¸t khái tr¹ng th¸i tr× trÖ suy
tho¸i, bíc sang giai ®o¹n t¨ng trëng liªn tôc tèc ®é cao, søc s¶n xuÊt vµ tiªu
dïng lín, cêng ®é c¹nh tranh cao.
§Ó ®øng v÷ng trong c¬ chÕ thÞ trêng ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i nç lùc
®æi míi, n¨ng ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh. Doanh nghiÖp hoµn toµn lo liÖu
®Çu vµo, ®Çu ra, h¹ch to¸n kinh doanh, chÞu tr¸ch nhiÖm toµn bé ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh qu¶ m×nh.
H¶i Ch©u thµnh lËp n¨m 1965 ®· vËt lén, trô v÷ng qua biÕn ®éng th¨ng trÇm
cña nÒn kinh tÕ nhê tÝch cùc ®æi míi, n¨ng ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh,
kh«ng ngõng t¨ng quy m« s¶n xuÊt, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, më réng thÞ trêng.
H¶i Ch©u cã nhiÒu danh môc s¶n xuÊt trong ®ã bét canh lµ s¶n phÈm tiªu biÓu.
H¬n mêi n¨m, bét canh H¶i Ch©u ®· t¹o dùng ®îc uy tÝn chÊt lîng s¶n phÈm,
®«ng ®¶o kh¸ch hµng a chuéng. Nhng hiÖn nay, bét canh H¶i Ch©u ®ang ®èi mÆt
víi c¹nh tranh gay g¾t, thÞ trêng cã n¬i bÞ thu hÑp, nguy c¬ gi¶m thÞ phÇn.
V× vËy, bét canh lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c nhµ qu¶n trÞ vµ viÖc duy
tr× më réng thÞ trêng s¶n phÈm bét canh H¶i Ch©u lµ vÊn ®Ò trung t©m. L©u nay
doanh nghiÖp chØ theo ®uæi s¶n xuÊt bét canh chÊt lîng tèt, cßn ph©n phèi ¸p
dông dËp khu«n theo b¸nh kÑo. §iÒu nµy lµ kh«ng hîp lý v× bét canh cã nh÷ng
®Æc trng riªng cÇn ®îc nghiªn cøu t×m hiÓu ®Ó ®a ra biÖn ph¸p phï hîp.
Lµ sinh viªn ®Õn thùc tËp, t«i nhËn thÊy nghiªn cøu vÒ më réng thÞ trêng cho
s¶n phÈm bét canh lµ vÊn ®Ò míi mÎ, cÇn thiÕt, ®ang ®îc sù quan t©m hÕt søc cña
nhµ qu¶n trÞ. §Ó thùc hiÖn luËn v¨n tèt nghiÖp, t«i chän ®Ò tµi:
Mét sè biÖn ph¸p nh»m duy tr× vµ më réng thÞ trêng s¶n
phÈm bét canh cña c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u.
Môc ®Ých nghiªn cøu cu¶ luËn v¨n lµ: trªn c¬ së ph¶n ¸nh vµ ph©n tÝch
thùc tr¹ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ cña s¶n phÈm bét canh
H¶i Ch©u nãi riªng, ph¸t hiÖn tån t¹i, ph©n tÝch nguyªn nh©n tån t¹i ¶nh hëng
®Õn duy tr× vµ më réng thÞ trêng s¶n phÈm bét canh, tõ ®ã ®a ra mét sè gi¶i ph¸p
nh»m duy tr× vµ më réng thÞ trêng s¶n phÈm bét canh trong thêi gian tíi.
Néi dung luËn v¨n ngoµi lêi më ®Çu vµ kÕt luËn ®îc kÕt cÊu thµnh ba ch¬ng:
Ch¬ng I : Mét sè lý luËn vÒ thÞ trêng vµ më réng thÞ trêng s¶n phÈm cña
doanh nghiÖp.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ch¬ng II :Thùc tr¹ng thÞ trêng vµ møc ®é më réng thÞ trêng s¶n phÈm bét
canh cña c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u.
Ch¬ng III :Mét sè ph¬ng híng, biÖn ph¸p nh»m duy tr× vµ më réng thÞ trêng
s¶n phÈm bét canh H¶i Ch©u.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa ®· nhiÖt t×nh gi¶ng
d¹y, cung cÊp cho t«i nh÷ng kiÕn thøc bæ Ých vÒ lÜnh vùc kinh tÕ.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸n bé c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u, ®Æc biÖt
phßng kÕ ho¹ch vËt t, cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm ®· t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho
t«i trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu vÒ c«ng ty, bæ sung kiÕn thøc thùc tiÔn.
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ch¬ng mét
mét sè néi dung lý luËn vÒ thÞ trêng vµ
më réng thÞ trêng cña doanh nghiÖp
1.1/ S¶n phÈm vµ thÞ trêng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp
1.1.1/ S¶n phÈm vµ ph©n lo¹i s¶n phÈm.
1.1.1.1/ Quan niÖm vÒ s¶n phÈm.
§øng trªn mçi gãc ®é kh¸c nhau, chóng ta cã quan niÖm vÒ s¶n phÈm kh¸c
nhau. Theo quan niÖm cò, s¶n phÈm c«ng nghiÖp lµ tæng hîp c¸c d¹ng ®Æc trng
vËt lý, ho¸ häc, cã thÓ quan s¸t vµ ®îc tËp hîp trong mét h×nh thøc ®ång nhÊt, lµ
vËt mang gi¸ trÞ sö dông.
Quan niÖm nµy nhÊn m¹nh vÒ gi¸ trÞ sö dông cña s¶n phÈm, coi nã lµ thuéc
tÝnh c¬ b¶n quyÕt ®Þnh mét ®å vËt cã lµ s¶n phÈm hµng ho¸ hay kh«ng.
Theo quan ®iÓm kinh tÕ hµng ho¸, s¶n phÈm c«ng nghiÖp chøa ®ùng c¸c
thuéc tÝnh hµng ho¸ kh«ng chØ gåm: lý häc, ho¸ häc, vµ ®Æc trng gi¸ trÞ sö dông
mµ cßn lµ vËt mang gi¸ trÞ trao ®æi.
Nh vËy, ®Ó mét ®å vËt ®îc coi lµ s¶n phÈm th× ®å vËt ®Êy kh«ng chØ mang
gi¸ trÞ sö dông mµ cßn mang gi¸ trÞ.
§øng ë gãc ®é marketing, s¶n phÈm c«ng nghiÖp lµ mét tËp hîp ®Æc trng
vËt chÊt vµ ®Æc trng phi vËt chÊt nh»m tho¶ m·n nhu cÇu ngêi tiªu dïng trªn thÞ
trêng.
So víi c¸c quan niÖm tríc th× kh¸i niÖm s¶n phÈm theo quan ®iÓm
marketing ®Çy ®ñ toµn diÖn h¬n. Theo quan ®iÓm nµy:
- §Æc trng vËt chÊt cña s¶n phÈm c«ng nghiÖp bao gåm: kiÓu d¸ng, mÇu
s¾c, chÊt lîng, khÈu vÞ, kÕt cÊu, bao b×, nh·n m¸c...
- §Æc trng t©m lý cña s¶n phÈm c«ng nghiÖp bao gåm: tªn gäi, biÓu tîng,
thÈm mü, uy tÝn, h×nh ¶nh...
- S¶n phÈm c«ng nghiÖp g¾n víi nhu cÇu thÞ trêng. Mét s¶n phÈm c«ng
nghiÖp ®¸p øng mét nhu cÇu. §èi víi doanh nghiÖp, s¶n phÈm lµ gi¶i ®¸p cña
doanh nghiÖp cho mét nhu cÇu t×m thÊy trªn thÞ trêng. §èi víi ngêi mua, mét
s¶n phÈm lµ mét lêi høa hÑn vÒ sù tho¶ m·n do s¶n phÈm mang l¹i.
Marketing coi s¶n phÈm ngoµi thuéc tÝnh gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông ra cßn
chó ý ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ngêi tiªu dïng khi ®a s¶n phÈm trao ®æi trªn
thÞ trêng. Mét mÆt, c¸c thuéc tÝnh ph¶i ph¸t triÓn theo s¶n phÈm ®Ó thÝch øng víi
nhu cÇu ngµy cµng cao cña ngêi tiªu dïng. MÆt kh¸c, s¶n phÈm ®ã ph¶i phï hîp
víi kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ngêi tiªu dïng. Mét s¶n phÈm dï tèt ®Õn mÊy nhng
vît qu¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ngêi tiªu dïng th× sÏ khã tiªu thô trªn thÞ trêng.
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Mét s¶n phÈm g©y ®îc sù chó ý cña kh¸ch hµng nhng chi phÝ bá ra kh«ng t¬ng
xøng víi lîi Ých ®em l¹i ht× søc tiªu thô kÐm. Môc tiªu cña doanh nghiÖp lµ thu
lîi nhuËn cao tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chø kh«ng ph¶i lµ say sa t¹o ra
s¶n phÈm hoµn h¶o mµ søc tiªu thô kÐm.
V× vËy, ngêi s¶n xuÊt ph¶i s¶n xuÊt ra hµng ho¸ thùc hiÖn chø kh«ng ph¶i lµ
chØ s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. §øng trªn gãc ®é doanh nghiÖp cã thÓ hiÓu s¶n phÈm
c«ng nghiÖp lµ kÕt qu¶ h÷u Ých do ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nghiÖp t¹o ra.
1.1.1.2/ Ph©n lo¹i s¶n phÈm hµng ho¸ cña doanh nghiÖp:
Mçi lo¹i s¶n phÈm hµng ho¸ cña doanh nghiÖp ph¶i ®¸p øng mét nhu cÇu vµ
v× cã rÊt nhiÒu s¶n phÈm kh¸c nhau ®¸p øng c¸c nhu cÇu kh¸c nhau, cho nªn ®Ó
t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh, ta cÇn n¾m ®îc c¸ch ph©n lo¹i
chóng:
- Ph©n lo¹i hµng ho¸ theo tÝnh chÊt sö dông cã: Hµng ho¸ c«ng céng vµ
hµng ho¸ t nh©n.
- Ph©n lo¹i hµng ho¸ theo quan hÖ víi thu nhËp cã: Hµng ho¸ b×nh thêng vµ
hµng ho¸ xa xØ.
- Ph©n lo¹i theo kh¶ n¨ng thay thÕ lÉn nhau cã: Hµng ho¸ bæ sung vµ hµng
ho¸ thay thÕ.
- Ph©n lo¹i hµng ho¸ theo tuæi thä cã: Hµng ho¸ l©u bÒn vµ hµng ho¸ kh«ng
l©u bÒn.
- Ph©n lo¹i theo tÇn sè mua cã: Hµng ho¸ thêng xuyªn vµ hµng ho¸ kh«ng
thêng xuyªn.
- Ph©n lo¹i hµng ho¸ theo møc ®é chÕ biÕn cã: S¶n phÈm trong níc vµ s¶n
phÈm cuèi cïng.
- Ph©n lo¹i hµng ho¸ theo cã: S¶n phÈm truyÒn thèng vµ s¶n phÈm míi.
- Ph©n lo¹i hµng ho¸ theo kh¸ch hµng cã: Hµng ho¸ t liÖu s¶n xuÊt vµ hµng
ho¸ vËt phÈm tiªu dïng.
Kh¸ch
hµng lµ c¸
nh©n
VËt phÈm
tiªu dïng
- Tiªu dïng vËt phÈm
- Tiªu dïng hµng ho¸ Model
- Tiªu dïng l©u dµi
DÞch vô
tiªu dïng
vptd
- Dµnh cho cña c¶i cña ngêi tiªu dïng
- Dµnh cho b¶n th©n ngêi tiªu dïng
- Sö dông dÞch vô tËp thÓ
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Kh¸ch
hµng lµ DN
ThiÕt bÞ
- ThiÕt bÞ nhÑ
S¶n phÈm
c«ng nghiÖp
(nghÜa hÑp)
tlSX
- ThiÕt bÞ nÆng
DÞch vô cho
doanh nghiÖp
- Nguyªn liÖu, nhiªn liÖu
- S¶n phÈm trung gian
- VËt liÖu phô
- Lêi khuyªn
- Ph¸t minh
- Söa ch÷a b¶o dìng
1.1.2/ ThÞ trêng s¶n phÈm vµ ph©n lo¹i thÞ trêng s¶n phÈm:
1.1.2.1/ ThÞ trêng s¶n phÈm:
* C¸c kh¸i niÖm
ThÞ trêng ra ®êi vµ ph¸t triÓn g¾n liÒn víi lÞch sö ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt
hµng ho¸. Tõ ®ã ®Õn nay, nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ ®· ph¸t triÓn vµ tr¶i qua nhiÒu
thÕ kû. §øng ë mçi gãc ®é kh¸c nhau, ngêi ta cã c¸ch ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ
thÞ trêng. Cã thÓ hiÓu mét c¸ch chung nhÊt: thÞ trêng - ®ã lµ n¬i gÆp gì gi÷a ngêi
mua vµ ngêi b¸n.
ThÞ trêng lµ mét ph¹m trï riªng cã cña cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸. Ho¹t
®éng c¬ b¶n cña thÞ trêng ®îc thÓ hiÖn qua ba nh©n tè cã mèi quan hÖ h÷u c¬ víi
nhau:
- Nhu cÇu vÒ hµng ho¸ - dÞch vô
- Cung øng vÒ hµng ho¸ - dÞch vô
- Gi¸ c¶ vÒ hµng ho¸ - dÞch vô
Qua thÞ trêng, chóng ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc mèi t¬ng quan gi÷ cung vµ cÇu,
ph¹m vi vµ qui m« cña viÖc thùc hiÖn cung cÇu díi h×nh thøc mua, b¸n hµng ho¸
dÞch vô trªn thÞ trêng.ThÞ trêng lµ n¬i kiÓm nghiÖm gi¸ trÞ hµng ho¸ - dÞch vô,
xem nã cã ®îc thÞ trêng chÊp nhËn hay kh«ng. Do vËy, c¸c yÕu tè cã liªn quan
®Õn hµng ho¸ - dÞch vô ®Òu ph¶i tham gia vµo thÞ trêng.
Theo C¸c M¸c:
Kh¸i niÖm thÞ trêng kh«ng thÓ t¸ch rêi kh¸i niÖm ph©n c«ng lao ®éng x·
héi. Sù ph©n c«ng nµy lµ c¬ së chung cña mäi nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸. ë ®©u vµ
khi vµo cã sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi vµ cã nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ th× ë ®ã cã
thÞ trêng. ThÞ trêng ch¼ng qua chØ lµ sù biÓu hiÖn cu¶ ph©n c«ng lao ®éng x· héi
vµ do ®ã nã cã thÓ ph¸t triÓn v« cïng v« tËn.
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Theo quan ®iÓm Marketing:
ThÞ trêng bao gåm tÊt c¶ nh÷ng kh¸ch hµng tiÒm Èn cã cïng mét nhu cÇu
hay mong muèn cô thÓ, s½n sµng vµ cã kh¶ n¨ng tham gia trao ®æi ®Ó tho¶ m·n
nhu cÇu hay mong muèn ®ã ( Philip Kotler). Nh vËy, t¸c gi¶ ®· nhÊn m¹nh thÞ trêng trong kinh doanh. Nã gåm tËp hîp c¸c kh¸ch hµng cã quan t©m, thu nhËp,
cã kh¶ n¨ng tiÕp xóc vÒ mét s¶n phÈm hay dÞch vô nµo ®ã, hä thùc sù muèn
tham gia trao ®æi ®Ó cã s¶n phÈm, dÞch vô. Ngêi s¶n xuÊt cÇn lÊy thi trêng lµm
trung t©m, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ph¶i ®¸p øng yªu cÇu thÞ trêng.
* Quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp vµ thÞ trêng:
Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp gãp phÇn tho¶ m·n nhu
cÇu thÞ trêng, kÝch thÝch sù ra ®êi cña c¸c nhu cÇu míi vµ doanh nghiÖp ph¶i
n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm ®Ó ®¸p øng nhu cÇu. Trong c¬ chÕ thÞ trêng, thÞ trêng lµ ®éng lùc, lµ ®iÒu kiÖn, lµ thíc ®o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
cña doanh nghiÖp.
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
S¬ ®å 1.1: Doanh nghiÖp vµ thÞ trêng
ThÞ trêng lao ®éng
ThÞ trêng nguyªn liÖu
ThÞ trêng trang thiÕt bÞ
DNCN
NGHIÖP
ThÞ trêng khoa häc- c«ng
nghÖ
ThÞ trêng hµng
ho¸ vµ dich vô
ThÞ trêng vèn
ThÞ
ThÞ trêng
ra híng
- Lµtrêng
®éng®Çu
lùc,vµo
thÞ trêng ®Ò ra nhu cÇu cho s¶n xuÊt kinh
doanh,®Çu
®Þnh
môc tiªu ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp.
- Lµ ®iÒu kiÖn, thÞ trêng ®¶m b¶o cung øng cã hiÖu qu¶ c¸c yÕu tè cÇn thiÕt
®Ó thc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
- Lµ thíc ®o, thÞ trêng kiÓm nghiÖm tÝnh kh¶ thi vµ hiÖu qu¶ cña c¸c ph¬ng
¸n s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
* VËn ®éng cña hµng ho¸ trªn thÞ trêng.
§Ó xem xÐt thÞ trêng ®îc tæ chøc nh thÕ nµo, cã hai vÊn ®Ò cÇn ®îc lµm râ
lµ: M« h×nh luång lu©n chuyÓn vµ c¸c chñ thÓ tham gia thÞ trêng.
S¬ ®å 1.2. S¬ ®å luång lu©n chuyÓn trªn thÞ trêng.
Hé gia ®×nh
TT yÕu tè
Nhµ níc
TT s¶n
phÈm
C¸c doanh nghiªp
Hé gia ®×nh: bá chi phÝ ra ®Ó lÊy c¸c s¶n phÈm, dÞch vô tõ thÞ trêng s¶n
phÈm, ®ång thêi hé gia ®×nh còng thùc hiÖn cung øng søc lao ®éng vµ nhËn tiÒn
c«ng tõ thÞ trêng c¸c yÕu tè.
Doanh nghiÖp c«ng nghiÖp: bá chi phÝ ®Ó mua c¸c yÕu tè s¶n xuÊt kinh
doanh, sö dông nã ®Ó t¹o ra s¶n phÈm, b¸n s¶n phÈm cho ngêi tiªu dïng vµ thu
tiÒn vÒ:
Nhµ níc: §Þnh híng t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ
hé gia ®×nh, ®ång thêi yªu cÇu c¸c chñ thÓ nµy lµm ®óng nghÜa vô víi nhµ nãc.
S¬ ®å 1.3 C¸c chñ thÓ tham gia thÞ trêng vµ mèi quan hÖ gi÷a chóng
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Nhµ níc
DN cung
øng
DN
Hé tiªu dïng
DN hiÖp t¸c
hoÆc c¹nh
tranh
Tõ c¸c vÊn ®Ò ta xem xÐt ë trªn cã thÓ kh¸i qu¸t c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n cña tæ
chøc thÞ trêng:
- Tæ chøc thÞ trêng nh»m ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cao trong ho¹t ®éng th¬ng m¹i,
h¹n chÕ c¸c khuyÕt tËt cña thÞ trêng, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi.
- Tæ chøc thÞ trêng gåm tæ chøc mèi quan hÖ trùc tiÕp gi÷a doanh nghiÖp
víi ngêi tiªu dïng, nhµ cung øng vµ víi nhµ níc, xem xÐt ®èi tîng hµng ho¸ lu
th«ng trªn thÞ trêng.
- Tæ chøc thÞ trêng ®Ó khèng chÕ vµ ®iÒu tiÕt thÞ trêng, chèng l¹i sù can
thiÖp kh«ng hiÖu qu¶ vµo sù vËn ®éng cña thÞ trêng.
* C¸c yÕu tè t¹o thµnh thÞ trêng.
- CÇu cña thÞ trêng:
Nhu cÇu thÞ trêng lµ mét danh s¸ch gi¸ c¶ vµ sè lîng t¬ng øng mµ ngêi tiªu
dïng s½n sµng mua vµ cã kh¶ n¨ng thanh to¸n ë mçi møc gi¸ trong danh s¸ch.
NÕu coi yÕu tè thu nhËp, gi¸ c¶ hµng ho¸ cã liªn quan, thÞ hiÕu vµ môc tiªu mua
s¾m vÉn gi÷ nguyªn.
- Cung cña thÞ trßng:
Cung lµ kh¸i niÖm tæng hîp m« t¶ hµnh vi cña ngêi b¸n mét lo¹i hµng ho¸
nµo ®ã. Sè lîng cung cña mét hµng ho¸ lµ ngêi b¸n s½n sµng b¸n trong mét chu
k× nµo ®ã ngµy.. / th¸ng../ n¨m..Sè lîng cung phô thuéc gi¸ c¶ hµng ho¸, gi¸ c¶
c¸c yÕu tè ®Çu vµo vµ kü thuËt s¶n xuÊt hiÖn cã. Gi¸ c¶ cao th× cung t¨ng v× ng êi
s¶n xuÊt tËp trung nhiÒu nguån lùc nh vèn, lao ®éng, kü thuËt ®Ó s¶n xuÊt, thu
nhiÒu lîi nhuËn vµ ngîc l¹i.
- Gi¸ c¶ cña thÞ trêng:
§©y lµ mét ph¹m trï kinh tÕ kh¸ch quan, nã ra ®êi vµ ph¸t triÓn cïng víi sù
ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt hµng ho¸. Trong kinh tÕ thÞ trêng, gi¸ c¶ lµ m«i
giíi, lµ ph¬ng tiÖn ®Ó thùc hiÖn hµnh vi mua b¸n trªn thÞ trêng. Th«ng qua gi¸ c¶,
c¸c ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng: gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸,
mèi quan hÖ lîi Ých kinh tÕ cña ngêi mua vµ ngêi b¸n ®îc thùc hiÖn. ThÞ trêng
gi¸ c¶ ®îc coi lµ “bµn tay v« h×nh” ®iÒu tiÕt qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi.
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
* C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi thÞ trêng
- YÕu tè chñ quan:
+ D©n sè: qui m« vµ tèc ®é t¨ng d©n sè ph¶n ¸nh trùc tiÕp qui m« nhu cÇu
kh¸i qu¸t trong hiÖn t¹i vµ t¬ng lai, vµ do ®ã nã còng thÓ hiÖn sù ph¸t triÓn hay
suy tho¸i cña thÞ trêng.
+ Kinh tÕ: M«i trêng kinh tÕ tríc hÕt ®îc ph¶n ¸nh qua t×nh h×nh ph¸t triÓn
vµ tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ chung vÒ c¬ cÊu ngµnh, c¬ cÊu vïng kinh tÕ. Nãi
chung, søc mua phô thuéc vµo møc thu nhËp hiÖn t¹i, gi¸ c¶ hµng ho¸, sè tiÒn
tiÕt kiÖm, kh¶ n¨ng vay nî cña kh¸ch hµng, tû lÖ thÊt nghiÖp, l·i suÊt vay tÝn
dông. Do vËy t×nh tr¹ng nÒn kinh tÕ ¶nh hëng m¹nh mÏ ®Õn qui m« còng nh c¬
cÊu cña thÞ trêng.
+ Kü thuËt - c«ng nghÖ: Do cã nh÷ng tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ nªn thÞ
trêng n¶y sinh ra nhiÒu nhu cÇu h¬n nhng ®ång thêi nã còng gióp cho c¸c nhµ
s¶n xuÊt ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña thÞ trêng ngµy cµng ®Çy ®ñ h¬n, nhanh chãng
h¬n, hiÖu qu¶ h¬n.
+ ChÝnh trÞ - luËt ph¸p: Mét ®Êt níc cã t×nh h×nh chÝnh trÞ æn ®Þnh lu«n
lu«n lµ mét ®Þa ®iÓm hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t. LuËt ph¸p ra ®êi ®Ó b¶o vÖ doanh
nghiÖp tríc sù c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh, b¶o vÖ ngêi tiªu dïng tríc nh÷ng
viÖc lµm gian dèi. Mét ®Êt níc cã hÖ thèng luËt ph¸p chÆt chÏ vµ hiÖu qu¶ sÏ cã
nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ngîc l¹i.
+ §iÒu kiÖn tù nhiªn: M«i trêng bao gåm hÖ thèng c¸c yÕu tè tù nhiªn nh
khÝ hËu, ®Êt ®ai, nguyªn vËt liÖu, n¨ng lîng. Xu thÕ chung ®ßi hái c¸c doanh
nghiÖp ph¶i t×m kiÕm vµ sö dông c¸c nguån n¨ng lîng thay thÕ. Ngµy nay, ý thøc
b¶o vÖ m«i trêng cña ngêi d©n dang lªn cao ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i t¹o ra
nh÷ng s¶n phÈm cã ®é an toµn cao vÒ sinh häc vµ m«i trêng, mÆc dï gi¸ c¶ cã
t¨ng lªn nhng ngêi tiªu dïng vÉn chÊp nhËn, thÞ trêng vÒ c¸c s¶n phÈm mang
nhiÒu chÊt ®éc h¹i ®îc thu hÑp vµ thÞ trêng c«ng nghÖ xö lý c¸c chÊt th¶i ®îc më
réng h¬n.
+ M«i trêng v¨n ho¸: bao gåm c¸c nh©n tè ®a d¹ng nh phong tôc tËp qu¸n,
c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ truyÒn thèng, th¸i ®é, thÞ hiÕu, thãi quen tiªu dïng...cña mçi
d©n téc.. C¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ truyÒn thèng khã thay ®æi t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi
th¸i ®é, hµnh vi mua vµ tiªu dïng hµng ho¸ cña c¸c c¸ nh©n còng nh c¸c nhãm
ngêi. Tuy nhiªn, nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸ mang tÝnh thø ph¸t th× dÔ thay ®æi h¬n vµ
sÏ t¹o ra c¬ héi thÞ trêng hay khuynh híng tiªu dïng míi. Do vËy, c¸c doanh
nghiÖp ph¶i chó ý thÝch ®¸ng tíi c¸c yÕu tè v¨n ho¸ tríc khi tiÕn hµnh th©m nhËp
hay ph¸t triÓn thÞ trêng nµo ®ã.
- C¸c yÕu tè kh¸ch quan:
+ Nhµ cung øng ®Çu vµo: lµ c¸c tæ chøc, c¸c c¸ nh©n ®¶m b¶o cung cÊp cho
doanh nghiÖp vµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh nh÷ng yÕu tè ®Çu vµo cÇn thiÕt ®Ó s¶n
xuÊt ra hµng ho¸ vµ dÞch vô. Ngêi s¶n xuÊt ph¶i lu«n quan t©m theo dâi ®Çy ®ñ
c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn thùc tr¹ng sè lîng, chÊt lîng, gi¸ c¶...
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
+Kh¸ch hµng: ®îc ®Þnh nghÜa lµ lý do tån t¹i cña doanh nghiÖp, kh¸ch hµng
lµ ®èi tîng doanh nghiÖp phôc vô, lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i cña
doanh nghiÖp, bëi v× kh¸ch hµng t¹o nªn thÞ trêng. Nhu cÇu cña kh¸ch hµnglu«n
lu«n biÕn ®æi vµ khã n¾m b¾t v× vËy c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ph¶i ra søc
nghiªn cøu, t×m hiÓu ®Ó sao cho cã thÓ phôc vô kh¸ch hµng mét c¸ch tèt nhÊt.
+ C¸c ®èi thñ c¹nh tranh: Do cïng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong
cïng mét ngµnh, mét lÜnh vùc nªn mçi quyÕt ®Þnh cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ®Òu
¶nh hëng ®Õn thÞ trêng nãi chung vµ ®Õn doanh nghiÖp nãi riªng. C¹nh tranh lµ
mét quy luËt kh¸ch quan cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng do vËy bÊt cø mét doanh
nghiÖp nµo còng kh«ng ®îc xem nhÑ yÕu tè nµy cho dï hä cã hïng m¹nh ®Õn
®©u ®i ch¨ng n÷a.
+ C¸c trung gian ph©n phèi tiªu thô: Hä cã thÓ lµ nh÷ng ngêi m«i giíi th¬ng m¹i, ®¹i lý, ngêi b¸n bu«n, ngêi b¸n lÎ, tæ chøc dÞch vô Maketing, lu th«ng
hµng ho¸, tæ chøc tµi chÝnh tÝn dông. Nh÷ng tæ chøc nµy cã ¶nh hëng trùc tiÕp tíi
h×nh ¶nh cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng, ¶nh hëng tíi chÊt lîng dÞch vô, tÝnh
s¸ng t¹o vµ chi phÝ.
* C¸c yÕu tè hîp thµnh thÞ trêng:
BÊt cø thÞ trêng nµo còng chøa ®ùng ba yÕu tè : Cung cÇu, gi¸ c¶, hµng hãa
vµ dÞch vô. Ba yÕu tè nµy cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau vµ hîp thµnh thÞ trêng.
- YÕu tè cung:
YÕu tè nµy ph¶n ¸nh cho ta thÊy trªn thÞ trêng chØ xã nh÷ng hµng ho¸ vµ
dÞch vô cã nhu cÇu míi ®uùc cung øng. §iÒu nµy cã ®ùoc lµ do ho¹t ®éng cã ý
thøc cña c¸c nhµ s¶n xuÊt, kinh doanh. MÆt kh¸c hµng ho¸ vµ dÞch vô ®îc cung
øng kh«ng ph¶i b»ng bÊt cø gi¸ nµo mµ lµ gi¸ c¶ tho¶ thuËn võa cã lîi cho ngêi
cung øng võa cã lîi cho ngêi cã nhu cÇu
- YÕu tè cÇu:
YÕu tè nµy ph¶n ¸nh cho ta trêng hîp thÊy chØ cã nh÷ng nhu cÇu cña thÞ trêng vµ x· héi cã kh¶ n¨ng ®¸p øng míi tån t¹i vµ míi cã quan hÖ qua l¹i víi c¸c
yÕu cßn l¹i cña thÞ tr¬ng. Vµ lÏ ®¬ng nhiªn khi nãi ®Õn nhu cÇu lµ nãi tíi sè lîng
®îc tho¶ m·n vÒ mét lo¹i hµng ho¸ hay dÞch vô cô thÓ g¾n liÒn víi møc gi¸ c¶
nhÊt ®Þnh.
- YÕu tè gi¸ c¶:
YÕu tè nµy ph¶n ¸nh cho ta thÊy trªn thÞ trêng viÖc ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ
trêng vµ x· héi vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô lu«n lu«n g¾n liÒn víi viÖc sö dông c¸c
nguån lùc cã h¹n cña x· héi vµ ®îc tr¶ gi¸. Nh vËy trªn thÞ trêng hµng ho¸ vµ
dÞch vô ®îc b¸n theo gi¸ mµ sè lîng cung cÊp gÆp sè lîng cÇu.
* Quy luËt sù vËn ®éng cña thÞ trêng:
Trong nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt hµng ho¸ cã 3 quy luËt c¬ b¶n: quy luËt gi¸ trÞ,
quy luËt cung- cÇu vµ quy luËt c¹nh tranh.
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- Quy luËt gi¸ trÞ : lµ quy luËt c¬ b¶n cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸, c¨n cø vµo
®ã mµ hµng ho¸ ®îc trao ®æi theo sè lîng lao ®éng x· héi cÇn thiÕt ®· hao phÝ ®Ó
s¶n xuÊt hµng ho¸. Quy luËt gi¸ trÞ kÝch thÝch nh÷ng ngêi ngoµi s¶n xuÊt chó
träng ®Õn sù hao phÝ lao ®éng x· héi cÇn thiÕt vµ ra søc gi¶m hao phÝ lao ®éng c¸
biÖt xuèng. Quy luËt nµy cÇn ®iÒu tiÕt sù ph©n phèi lao ®éng x· héi vµ t liÖu s¶n
xuÊt gi÷a c¸c ngµnh th«ng qua c¬ cÊu gi¸ cña thÞ trêng.
- Quy luËt cung cÇu: biÓu hiÖn quan hÖ kinh tÕ lín nhÊt cña thÞ trêng: cÇu lµ
lîng hµng ho¸, dÞch vô ngêi mua muèn mua t¹i mçi møc gi¸. NÕu c¸c yÕu tè
kh¸c gi÷ nguyªn, khi gi¸ cµng thÊp th× cÇu cµng lín. Cung lµ lîng hµng ho¸, dÞch
vô ngêi b¸n muèn b¸n ë mçi møc gi¸. NÕu cè ®Þnh c¸c yÕu tè kh¸c, khi gi¸ cµng
cao cung cµng lín.
- Quy luËt c¹nh tranh: lµ c¬ chÕ vËn ®éng cña thÞ trêng, cã thÓ nãi thÞ trêng
lµ "chiÕn trêng", lµ n¬i gÆp gì cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. C¸c h×nh thøc c¹nh
tranh c¬ b¶n trªn thÞ trêng ®ã lµ: c¹nh tranh gi÷a ngêi mua víi ngêi mua; c¹nh
tranh gi÷a ngêi b¸n víi ngêi b¸n; c¹nh tranh gi÷a ngêi mua víi ngêi b¸n. Trong
3 h×nh thøc c¹nh tranh trªn th× h×nh thøc c¹nh tranh gi÷a ngêi b¸n víi ngêi b¸n lµ
cuéc c¹nh tranh khèc liÖt nhÊt. §©y lµ cuéc c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp,
nh»m giµnh lÊy nh÷ng u thÕ trªn thÞ trêng trong c¬ chÕ thÞ trêng, c¹nh tranh lµ
chñ yÕu.
1.1.2.2. Ph©n lo¹i thÞ trêng s¶n phÈm:
Ph©n lo¹i thÞ trêng s¶n phÈm lµ ph©n chia thÞ trêng tæng thÓ thµnh c¸c ®o¹n
thÞ trêng nhÊt ®Þnh, ®¶m b¶o trong cïng mét ®o¹n thÞ trêng mang nh÷ng ®Æc
®iÓm, tiªu dïng gièng nhau hay c¸c ®o¹n thÞ trêng t¬ng xøng víi c¸c lo¹i s¶n
phÈm kh¸c nhau.
- Ph©n ®o¹n theo ®Þa lý: ThÞ trêng tèng thÓ sÏ ®îc chia c¾t thµnh nhiÒu ®¬n
vÞ ®Þa lý: vïng, miÒn, tØnh, thµnh phè, quËn - huyÖn, phêng - x·.. §©y lµ c¬ së
ph©n ®o¹n ®îc ¸p dông phæ biÕn v× sù kh¸c biÖt vÒ nhu cÇu thêng g¾n víi yÕu tè
®i¹ lý ( khu vùc).
- Ph©n ®o¹n theo d©n sè - x· h«i: Nhãm tiªu thøc thuéc lo¹i nµy bao gåm:
giíi tÝnh, tuæi t¸c, nghÒ nghiÖp, tr×nh ®é v¨n ho¸, quy m« gia ®×nh, t×nh tr¹ng h«n
nh©n, thu nhËp, giai tÇng x· héi, tÝn ngìng, d©n téc, s¾c téc,...§©y lµ c¬ së chÝnh
t¹o ra sù kh¸c biÖt vÒ nhu cÇu vµ hµnh vi mua cña ngêi tiªu dïng.
- Ph©n ®o¹n theo t©m lý häc: C¬ së ph©n ®o¹n nµy ®îc biÓu hiÖn h×nh thµnh
c¸c tiªu thøc nh: th¸i ®é, ®éng c¬, lèi sèng, sù quan t©m, quan ®iÓm, gi¸ trÞ v¨n
ho¸.. C¸c yÕu tè t©m lý ®ãng vai trß quan träng ¶nh hëng tíi hµnh vi lùa chän vµ
mua s¾m hµng ho¸ cña ngêi tiªu dïng.
- Ph©n ®o¹n thÞ trêng theo hµnh vi tiªu dïng: Theo c¬ së nµy, thÞ trêng ngêi
tiªu dïng sÏ ®îc ph©n chia ra lµm nhiÒu nhãm ®ång nhÊt vÒ c¸c ®Æc tÝnh sau: Lý
do mua s¾m, lîi Ých t×m kiÕm, tÝnh trung thµnh, sè lîng vµ tû lÖ sö dông ( ®· sö
dông, cha sö dông, kh«ng sö dông,...)
* Chøc n¨ng thÞ trêng vµ t¸c ®éng thÞ trêng ®èi víi doanh nghiÖp:
- Chøc n¨ng cña thÞ trêng:ThÞ trêng gåm c¸c chøc n¨ng chñ yÕu sau ®©y:
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
+ Chøc n¨ng thõa nhËn cña thÞ trêng:
Chøc n¨ng nµy ®îc thÓ hiÖn ë chç hµng ho¸ hay dÞch vô cña doanh nghiÖp
cã b¸n ®îc hay kh«ng, nÕu b¶n ®îc cã nghÜa lµ ®îc thÞ trêng chÊp nhËn. ThÞ trêng thõa nhËn tæng khèi lîng hµng ho¸, dÞch vô, chuyÓn gi¸ trÞ riªng biÖt thµnh
gi¸ trÞ x· héi. Sù ph©n phèi vµ ph©n phèi l¹i c¸c nguån lùc nãi lªn sù thõa nhËn
cña thÞ trêng.
+ Chøc n¨ng thùc hiÖn cña thÞ trêng:
Chøc n¨ng nµy ®îc thÓ hiÖn ë chç thÞ trêng lµ n¬i diÔn ra c¸c hµnh vÞ mua
b¸n hµng ho¸ dÞch vô. Ngêi b¸n cÇn gi¸ trÞ cña hµng ho¸, cßn ngêi mua cÇn gi¸
trÞ sñ dông cña hµng ho¸. Nhng theo tr×nh tù, th× sù thùc hiÖn vÒ gi¸ trÞ x¶y ra khi
nµo thùc hiÖn ®îc gi¸ trÞ s dông. Bëi vÞ hµng hãa hay dÞch vô dï ®îc t¹o ra víi
chi phÝ thÊp nhng kh«ng phï hîp víi nhu cÇu cña thÞ trêng vµ x· héi th× còng
kh«ng tiªu thô hoÆc b¸n ®îc. Nh vËy th«ng qua chøc n¨ng thùc hiÖn cña thÞ trêng c¸c lo¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô h×nh thµnh nªn gi¸ trÞ trao ®æi cña m×nh lµm c¬
së cho viÖc ph©n phèi c¸c nguån lùc.
+ Chøc n¨ng ®iÒu tiÕt vµ kÝch thÝch cña thÞ trêng:
Chøc n¨ng ®iÒu tiÕt: th«ng qua nhu cÇu thÞ trêng, ngêi s¶n xuÊt sÏ chñ ®éng
di chuyÓn hµng ho¸, tiÒn vèn, vËt t tõ lÜnh vùc nµy sang lÜnh vùc kh¸c nh»m thu
l¹i lîi nhuËn cao h¬n. ChÝnh vÞ vËy ngêi s¶n xuÊt sÏ cñng cè ®Þa vô cña m×nh
trong s¶n xuÊt kinh doanh nh»m n©ng cao, t¨ng cêng søc m¹nh cña doanh
nghiÖp trong c¹nh tranh. Chøc n¨ng kÝch thÝch: thÓ hiÖn ë chç thÞ trêng chØ chÊp
nhËn nh÷ng hµng ho¸ dÞch vô víi nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt lu th«ng thÊp hoÆc
b»ng møc b×nh thêng, nh»m khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp gi¶m chi phÝ s¶n
xuÊt ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
+ Chøc n¨ng th«ng tin cña thÞ trêng:
ThÞ trêng chØ cho ngêi s¶n xuÊt biÕt nªn s¶n xuÊt hµng kho¸, dÞch vô nµo,
víi khèi lîng lµ bao nhiªu ®Ó ®a s¶n phÈm ra thÞ trêng víi thêi ®iÓm nµo lµ thÝch
hîp vµ cã lîi nhÊt, chØ cho ngêi tiªu dïng biÕt nªn mua nh÷ng lo¹i hµng ho¸ vµ
dÞch vô nµo ë thêi ®iÓm nµo lµ cã lîi cho m×nh, chøc n¨ng cã ®îc lµ do nã chøa
®ùng c¸c th«ng tin vÒ tæng sè cung, tæng sè cÇu, c¬ cÊu cña cung vµ cÇu, quan
hÖ gi÷a cung vµ cÇu ®èi víi tõng lo¹i hµng hãa, dÞch vô, chÊt lîng s¶n phÈm
hµng ho¸, dÞch vô, c¸c ®iÒu kiÖn t×m kiÕm hµng ho¸ vµ dÞch vô, c¸c ®¬n vÞ s¶n
xuÊt vµ ph©n phèi....§©y lµ nh÷ng th«ng tin rÊt cÇn thiÕt ®èi víi ngêi s¶n xuÊt vµ
ngêi tiªu dïng ®Ó ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh thÝch hîp ®em l¹i lîi Ých vµ hiÖu qu¶ cho
m×nh.
- T¸c ®éng cña viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng cña thÞ trêng ®èi víi ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp:
ThÞ trêng lµ tiªu chuÈn c¨n cø, t¸c ®éng ®Õn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh
cña doanh nghiÖp. C¸c vÊn ®Ò cung, cÇu, c¹nh tranh trªn thÞ trêng ®iÒu chØnh s¶n
lîng, ph¬ng híng x©y dùng chiÕn lîc s¶n phÈm vµ chiÕn lîc më réng thÞ trêng.
Tõ chç nghiªn cøu dù b¸o nhu cÇu thÞ trêng, doanh nghiÖp míi cã kÕ ho¹ch s¶n
xuÊt kinh doanh phï hîp. C¸c vÊn ®Ò s¶n xuÊt bao nhiªu, ë ®©u, chÊt lîng nh thÕ
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
nµo, ®a d¹ng ho¸ theo híng nµo, më réng ®o¹n thÞ trêng nµo...®Òu xuÊt ph¸t tõ
thÞ trêng. Nh vËy, viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng cña thÞ trêng gióp doanh nghiÖp
cã ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh hîp lý, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n.
ThÞ trêng ®¶m b¶o c¸c ho¹t ®éng b×nh thêng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ t¸i
s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Trao ®æi lµ kh©u quan träng vµ phøc t¹p cña qu¸
tr×nh t¸i s¶n xuÊt diÔn ra trªn thÞ trêng. Ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp trªn thÞ
trêng nÕu diÔn ra tèt, lµnh m¹nh sÏ gióp cho viÖc trao ®æi hµng ho¸ ®îc tiÕn hµnh
nhanh chãng, ®Òu ®Æn. Ngîc l¹i khi thÞ trêng kh«ng æn ®Þnh, ho¹t ®éng trao ®æi
hµng ho¸ bÞ tr× trÖ hoÆc kh«ng thùc hiÖn ®îc sÏ ¶nh hëng xÊu ®Õn qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt cña doanh nghiÖp. V× vËy, thÞ trêng cã vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn sù sèng cßn
cña doanh nghiÖp
1.2/ Më réng thÞ trêng vµ c¸c nh©n tè t¸c ®éng tíi më
réng thÞ trêng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp.
1.2.1/ Më réng thÞ trêng vµ c¸c chØ tiªu:
1.2.1.1/ Më réng thÞ trêng:
Më réng thÞ trêng hiÓu theo nghÜa trùc tiÕp, ®ã lµ qu¸ tr×nh më réng sè lîng kh¸ch hµng vµ khèi lîng tiªu thô hµng ho¸ b»ng c¸ch l«i kÐo kh¸ch hµng vÒ
phÝa m×nh hoÆc khai th¸c kh¸ch hµng tiÒm n¨ng.
Theo c¸ch kh¸c, më réng thÞ trêng lµ doanh nghiÖp dïng mäi biÖn ph¸p ®Ó
th©m nhËp sang thÞ trêng cña ®èi thñ c¹nh tranh lµm thu hÑp thÞ trêng cña ®èi thñ
c¹nh tranh vµ cã kh¶ n¨ng khai th¸c thÞ trêng míi.
Më réng thÞ trêng lµ t¹o thªm c¬ h«i kinh doanh, t¨ng cêng thÕ vµ lùc cho
doanh nghiÖp trong c¹nh tranh. Doanh nghiÖp kh«ng thÓ më réng tuú tiÖn mµ
ph¶i c¨n cø vµ n¨ng lùc mäi mÆt cña b¶n th©n doanh nghiÖp vµ phï hîp víi
chÝnh s¸ch nhµ níc. Më réng thÞ trêng ph¶i g¾n víi viÖc t¨ng lîi th× më réng thÞ
trêng míi cã ý nghÜa. Bëi v× xÐt cho cïng môc tiªu ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp
lµ lîi nhuËn. Më réng thÞ trêng bao hµm trong ®ã lµ duy tr× thÞ trêng hiÖn cã råi
míi ph¸t triÓn thªm c¸c ®o¹n thÞ trêng míi, l«i kÐo thªm kh¸ch hµng.
Duy tr× vµ më réng thÞ trêng ®îc hiÓu lµ gi÷ v÷ng thÞ trêng hiÖn cã vµ më
réng thÞ trêng tiÒm n¨ng cña doanh nghiÖp b»ng nhiÒu h×nh thøc. §Ó duy tr× thÞ
trêng hiÖn cã, doanh nghiÖp cÇn xem xÐt nh÷ng vÊn ®Ó sau vÒ thÞ trêng hiÖn t¹i:
qui m«, sè lîng kh¸ch hµng rêi bá vµ gia nhËp thÞ trêng, thÞ phÇn t¬ng ®èi vµ
tuyÖt ®èi, tèc ®é t¨ng trëng, hiÖu qu¶ kinh doanh, c¸c nh©n tè vi m« vµ vÜ m« t¸c
®éng trong thêi gian tíi. Tõ ®ã ®a ra kÕ ho¹ch cô thÓ ®Ó duy tr× vµ më réng thÞ trêng. NÕu nhËn thÊy cã c¬ héi khai th¸c thÞ trêng díi nhiÒu h×nh thøc th× doanh
nghiÖp cÇn tr¶ lêi c¸c c©u hái sau:
- Nã cã kh¶ n¨ng më réng kh«ng? VÒ híng nµo? S¶n lîng bao nhiªu? Tèc
®é më réng?
- Doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng ®¸p øng kh«ng
- §¸nh gi¸ c¸c nguy c¬ sÏ x¶y ra khi doanh nghiÖp më réng thÞ trêng.
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- §¸nh gi¸ ®èi thñ c¹nh tranh m¹nh hay yÕu, xö sù cña hä.
- HiÖu qu¶ ®¹t ®îc nÕu më réng thÞ trêng.
Nh vËy, duy tr× nghÜa lµ gi÷ vÞ trÝ cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng ®îc nh cò,
kh«ng cã sù thay ®æi l¹i, s¶n lîng tiªu thô, d©n sè tiªu thô t¬ng ®èi æn ®Þnh vµ
kh¸ch hµng ®· tiªu dïng vÉn tiÕp tôc tiªu dïng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. Cßn
ph¸t triÓn thÞ trêng nghÜa lµ dïng nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó l«i kÐo thªm kh¸ch hµng
( cã thÓ lµ kh¸ch hµng tiÒm Èn hay kh¸ch hµng cña ®èi thñ c¹nh tranh) hoÆc më
réng khu vùc tiªu thô sang vïng kh¸c tuú theo c¸ch lùa chän con ®êng më réng
thÞ trêng cña doanh nghiÖp.
* TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan ph¶i më réng thÞ trêng
- Nhu cÇu ngêi tiªu dïng kh«ng ngõng t¨ng lªn, dÉn ®Õn cung kh«ng ngõng
t¨ng. Trong kinh tÕ bao cÊp, ngêi tiªu dïng chØ cÇu nh÷ng s¶n phÈm thiÕt yÕu vµ
cung lu«n trong t×nh tr¹ng thiÕu hôt. C¬ chÕ kinh tÕ cò k×m h·m s¶n xuÊt. Trong
kinh tÕ thÞ trêng, ngêi tiªu dïng ®îc lùa chän hµng ho¸ thÝch øng nhu cÇu, gi¸ c¶
phï hîp. Khoa häc kü thuËt cho phÐp t¹o ra hµng ho¸ u viÖt h¬n, ®¸p øng nhu
cÇu chuyªn ®a d¹ng, kh¸c biÖt. §êi sèng ®îc c¶i thiÖn, ngêi tiªu dïng cã kh¶
n¨ng chi tr¶ cao nªn cã nhiÒu c¬ héi lùa chän hµng ho¸ ®Æc thï. Kinh tÕ thÞ trêng
®îc khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ¸p dông khoa häc c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt
®· t¹o ®îc s¶n phÈm chÊt lîng cao, ®a chñng lo¹i mÉu m· víi gi¸ thµnh h¹. Do
chÝnh s¸ch nhµ níc vÒ cæ phÇn ho¸, t¨ng cêng ®éc lËp tù chñ trong s¶n xuÊt kinh
doanh nªn nhµ s¶n xuÊt ph¶i nhanh nh¹y n¨ng ®éng, t×m tßi nhiÒu h¬n vµ chÞu
tr¸ch nhiÖm cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Sù t¨ng lªn c¸c nhµ
s¶n xuÊt do hä n¾m b¾t thêi c¬, ®Òu dÉn ®Õn t¨ng lîng cung, t¹o nªn thÞ trêng
s¶n phÈm ®a d¹ng, c¹nh tranh gay g¾t. Ngêi s¶n xuÊt kh«ng c¸ch nµo kh¸c ph¶i
n¾m ®îc nhu cÇu,coi kh¸ch hµng lµ môc tiªu ®¸p øng. Vµ v× cã rÊt nhiÒu c¸c nhµ
s¶n xuÊt kh¸c nhau cïng c¹nh tranh nªn cung vÒ hµng ho¸ kh«ng ngõng t¨ng vµ
ngµy cµng ®a d¹ng.
- Doanh nghiÖp më réng thÞ trêng míi më réng doanh thu, ®¹t lîi nhuËn,
®¶m b¶o môc tiªu t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn. Doanh nghiÖp lu«n tiÒm Èn nguy c¬
thÊt b¹i nÕu kh«ng theo s¸t, n¾m b¾t nhu cÇu thÞ trêng. Kh¸ch hµng ®îc phÐp yªu
cÇu ®ßi hái ®¸p øng tèt nhu cÇu thêng xuyªn, nhu cÇu thay ®æi, c¶ nh÷ng nhu
cÇu tiÒm Èn. Kh¸ch hµng ®îc ®Æt vµo vÞ trÝ träng t©m lµ môc tiªu nç lùc ®¸p øng
cña c¸c doanh nghiÖp. TiÕng nãi cña hä chi phèi ph¬ng híng s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghiÖp. §iÒu ®ã b¾t buéc doanh nghiÖp lu«n nç lùc t×m mäi
biÖn ph¸p, kh«ng ngõng c¶i tiÕn ®Ó gi÷ v÷ng thÞ trêng. §ång thêi tiÕn xa h¬n lµ
më réng thÞ trêng,chiÕn th¾ng ®èi thñ c¹nh tranh, t¹o dùng uy tÝn cho doanh
nghiÖp.
- Trong kinh tÕ thÞ trêng, søc Ðp cña c¹nh tranh rÊt lín. §Ó th¾ng thÕ trong
c¹nh tranh, më réng thÞ trêng, doanh nghiÖp ph¶i thùc thi ®æi míi c«ng nghÖ
ph¸t triÓn chÊt lîng s¶n phÈm hµng ho¸, t¹o sù kh¸c biÖt ®Ó chèng l¹i sù c¹nh
tranh m¹nh mÏ, duy tr× chç ®øng trªn thÞ trêng. MÆt kh¸c gi÷a c¸c doanh nghiÖp
trong ngµnh còng t¹o nªn søc Ðp, sù giµnh giËt lÉn nhau phÇn thÞ trêng. V× thÕ
®iÒu hÕt søc cÇn thiÕt lµ doanh nghiÖp cÇn më réng thÞ trêng khi thÊy cã c¬ héi.
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
1.2.1.2 / C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh møc ®é më réng thÞ trêng
- ThÞ phÇn s¶n phÈm cña doanh nghiÖp: thÞ phÇn cña doanh nghiÖp cµng lín
th× vÞ thÕ cµng cao, l·i suÊt tiÒm n¨ng ®Çu t cµng lín. V× thÞ phÇn lín sÏ t¹o ra lîi
thÕ qui m« vµ hiÖu øng ®êng cong kinh nghiÖm. §ång thêi chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh
sè lîng lín kh¸ch hµng vµ lßng trung thµnh cña hä ®èi víi nh·n hiÖu s¶n phÈm
cña c«ng ty.
+ ChØ tiªu hiÖn vËt:
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ThÞ phÇn cña dn=
+ ChØ tiªu gi¸ trÞ:
Lîng hµng ho¸ X cña DN tiªu thô
X100%
Lîng hµng ho¸ X tiªu thô trªn TT
DT tõ hµng ho¸ X cña DN
ThÞ phÇn cña DN =
Doanh thu tõ hµng ho¸ X trªn TT
X100%
Hai chØ tiªu nµy cµng t¨ng lªn chøng tá thÞ trêng cña doanh nghiÖp ngµy cµng
®îc më réng.
- Møc s¶n lîng b¸n ra:
S¶n lîng b¸n ra n¨m sau
Møc t¨ng s¶n lîng b¸n ra =
S¶n lîng b¸n ra n¨m tríc
X 100(%)
ChØ tiªu nµy cho biÕt s¶n lîng hµng ho¸ tiªu thô n¨m sau t¨ng( gi¶m) bao
nhiªu phÇn tr¨m so víi n¨m tríc.
Doanh sè b¸n n¨m sau
Møc t¨ng doanh sè b¸n = Doanh sè b¸n n¨m tríc
X100(%)
- ChØ tiªu søc m¹nh vµ tÝnh ®éc nhÊt cña c¸c kh¶ n¨ng riªng biÖt cña c«ng ty.
C«ng ty cã vÞ thÕ c¹nh tranh m¹nh vµ thu nhËp t¨ng nÕu c¸c ®èi thu c¹nh
tranh khã b¾t chíc kü n¨ng nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn, kü n¨ng s¶n xuÊt vµ
marketing, kiÕn thøc vÒ kh¸ch hµng môc tiªu hoÆc c«ng ty cã tµi s¶n v« h×nh, cã
uy tÝn thÞ trêng lín. Kh¶ n¨ng riªng biÖt duy nhÊt dÉn ®Õn cÇu vÒ s¶n phÈm cña
c«ng ty t¨ng lªn vµ khi ®ã t¹o ra thÞ trêng lín h¬n, c«ng ty cã nhiÒu tµi nguyªn
h¬n ®Ó ph¸t triÓn kh¶ n¨ng riªng biÖt, c¸c c«ng ty cã thÞ phÇn nhá h¬n vµ Ýt tiÒm
n¨ng ph¸t triÓn kh¶ n¨ng riªng biÖt sÏ ë vÞ thÕ c¹nh tranh yÕu h¬n, thÞ trêng hÑp
h¬n.
- Më réng thÞ trêng theo kh«ng gian: S¶n lîng vµ doanh thu trªn c¸c khu
vùc thÞ trêng t¨ng (gi¶m) ph¶n ¸nh thÞ trêng më réng hay thu hÑp.
1.2.2/ C¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn më réng thÞ trêng:
quan
ThÞ trêng réng hay hÑp chÞu t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè kh¸ch quan vµ chñ
1.2.2.1/ Nh©n tè chñ quan:
- Chu kú sèng cña s¶n phÈm
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
NÕu s¶n phÈm ®ang ë giai ®o¹n suy tho¸i, b·o hoµ th× kh¶ n¨ng thay thÕ
cao, nç lùc cña doanh nghiÖp vÒ më réng thÞ trêng sÏ kÐm hiÖu qu¶. Doanh
nghiÖp chØ nªn më réng thÞ trêng nÕu s¶n phÈm ®ang trong giai ®o¹n ph¸t triÓn
hay trëng thµnh. Cã nhiÒu doanh nghiÖp cïng tham gia s¶n xuÊt, víi sù trî gióp
cña khoa häc kü thuËt nªn chu k× sèng cña s¶n phÈm cã nguy c¬ bÞ rót ng¾n l¹i.
Bëi vËy, doanh nghiÖp cã thÓ kÐo dµi chu kú sèng cña s¶n phÈm b»ng c¸ch: c¶i
tiÕn, ®a d¹ng ho¸ mÉu m·.
- Kh¶ n¨ng tµi chÝnh:
§©y lµ ®iÒu kiÖn quan träng hµng ®Çu mµ DN tõ khi cã nh÷ng ý tëng ®Çu
trªn vÒ thÞ trêng s¶n phÈm cho ®Õn qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®¸nh gi¸ kinh doanh ®Òu
ph¶i lu t©m ®Õn kh¶ n¨ng chÝnh,®¶m b¶o cho yÕu tè ®Çu vµo cña s¶n xuÊt kinh
doanh: chÊt lîng, s¶n lîng, tiÕn ®é cung cÊp, dù tr÷ nguyªn vËt liÖu, t×nh tr¹ng
m¸y mãc... §Çu vµo ®îc chuÈn bÞ tèt lµ c¬ së ®Ó cã mét s¶n phÈm chÊt lîng, gi÷
®îc uy tÝn vµ n©ng cao uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng. Kh¶ n¨ng tµi chÝnh cßn cho
phÐp thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng thu nhËp th«ng tin, t×m hiÓu ®¸nh gi¸ ngêi tiªu
dïng vÒ u nhîc ®iÓm s¶n phÈm cña DN, mong muèn cña hä, xu híng tiªu dïng,
t×m ra ®o¹n thÞ trêng cho doanh nghiÖp, x©y dùng chiÕn lîc s¸t hîp nhu cÇu thÞ
trêng. C¸c doanh nghiÖp lín cã nhiÒu kh¶ n¨ng huy ®éng vèn thêng cã lîi h¬n ë
®iÓm nµy vµ v× thÕ cã c¬ héi cao h¬n ®Ó më réng thÞ trêng.
- Tr×nh ®é ®iÒu hµnh doanh nghiÖp
Cã ®îc tiÒm lùc tµi chÝnh, nhng lµm c¸ch nµo ®Ó ph¸t huy nguån vèn s¶n
xuÊt kinh doanh hiÖu qu¶ lµ nhiÖm vô cña nhµ qu¶n trÞ. Nã thÓ hiÖn ë viÖc ho¹ch
®Þnh chiÕn lîc, qu¸ tr×nh thùc hiÖn ph¶n øng cña nhµ qu¶n trÞ tríc nh÷ng biÕn ®æi
cña thÞ trëng. §éi ngò c¸n bé trong s¹ch, giái chuyªn m«n, giµu kinh nghiÖm
n¨ng ®éng sÏ ®a doanh nghiÖp vît qua th¸ch thøc nguy c¬ bÞ thu hÑp vµ chíp
thêi c¬ ®Ó më réng thÞ trêng. Doanh nghiÖp cã tr×nh ®é c«ng nghÖ hiÖn ®¹i: nã
cho phÐp triÓn khai kÕ ho¹ch s¶n xuÊt ®· ®Ò ra, ®ång thêi t¹o nhiÒu u thÕ cho
s¶n phÈm so víi ®èi thñ. Tr×nh ®é c«ng nghÖ b¾t kÞp víi thêi ®¹i vµ biÕt c¸ch
qu¶n lý sö dông m¸y mãc hiÖu qu¶ sÏ ®¶m b¶o cho s¶n phÈm ®îc sù a chuéng
cña kh¸ch hµng.
- Nhµ cung øng
Lµ nhµ doanh nghiÖp hoÆc c¸ nh©n ®¶m b¶o cung øng c¸c yÕu tè cÇn thiÕt
cho c«ng ty vµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ®Ó cã thÓ kinh doanh c¸c lo¹i hµng ho¸,
dÞch vô nhÊt ®Þnh. BÊt kú thay ®æi nµo tõ phÝa nhµ cung øng ®Òu ¶nh hëng ®Õn
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, thùc hiÖn kÕ ho¹ch kinh doanh cña doanh nghiÖp. NÕu nguån
nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo kh«ng cã hoÆc hiÕm hoi, gi¸ c¶ ®¾t, khã t×m kiÕm
nguyªn vËt liÖu thay thÕ th× buéc doanh nghiÖp ph¶i nghÜ ®Õn ph¬ng ¸n kh¸c.
- C¸c trung gian m«i giíi
C¸c doanh nghiÖp, c¸ nh©n gióp cho doanh nghiÖp tæ chøc tèt tiªu thô hµng
ho¸ dÞch vô cña m×nh tíi ngêi tiªu dïng cuèi cïng. Doanh nghiÖp cã c¸c trung
gian m«i giíi tin cËy, nhanh nh¹y th× sÏ thóc ®Èy lîng tiªu thô.
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
1.2.2.2/ Nh©n tè kh¸ch quan:
§©y lµ c¸c nh©n tè bªn ngoµi doanh nghiÖp nhng cã t¸c ®éng ®Õn ph¬ng híng kinh doanh, chi phÝ vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp chØ nªn
tËn dông nh÷ng ®iÓm cã lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh chø kh«ng nªn
chèng ®èi.
- §êng lèi chÝnh s¸ch nhµ níc
Nhµ níc cã chñ tr¬ng khuyÕn khÝch hç trî cho ngµnh nghÒ nµo th× doanh
nghiÖp ph¶i n¾m ®îc ®Ó hëng u ®·i vÒ thuÕ, hç trî vÊn ®Ò thÞ trêng tiªu thô, vÒ
qu¶ng c¸o... Doanh nghiÖp cÇn chó ý hç trî cña nhµ níc cã thÓ lµ chØ trªn mét
vïng, mét ph¹m vi nµo ®ã hay lín h¬n lµ quan hÖ kinh tÕ gi÷a c¸c quèc gia. NÕu
ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña c¸c hiÖp héi, khèi liªn minh hoÆc ®îc tµi trî bëi c¸c
tæ chøc th× cã nhiÒu c¬ héi x©m nhËp vµ më réng thÞ trêng h¬n.
- Bèi c¶nh chung nÒn kinh tÕ
Kinh tÕ ®ang ë giai ®o¹n suy tho¸i hay t¨ng trëng sÏ lµm nÒn cho ho¹t ®éng
kinh doanh cña doanh nghiÖp biÕn ®éng hay æn ®Þnh.
- Tr×nh ®é ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt
Khoa häc kü thuËt tao c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp øng dông vµo s¶n xuÊt,
n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm nhng còng ®Èy c¸c doanh nghiÖp vµo t×nh tr¹ng
c¹nh tranh gay g¾t.
- YÕu tè v¨n ho¸ x· héi :
Bao gåm phong tôc tËp qu¸n,thãi quen, lèi sèng cña d©n c trong vïng v¨n
ho¸. Nh©n tè nµy cã tÝnh Ên ®Þnh t¬ng ®èi song kh¸c nhau gi÷a c¸c vïng, c¸c t«n
gi¸o nªn doanh nghiÖp cÇn hÕt søc chó ý mçi khi cã ý ®Þnh khai th¸c vïng thÞ trêng míi. NÕu kh«ng n¾m b¾t ®îc, doanh nghiÖp cã thÓ gÆp thÊt b¹i bÊt ngê,®¶o
lén mäi ho¹t ®éng kinh doanh.
- Kh¸ch hµng :
Lµ ngêi tiªu dïng cuèi cïng mµ doanh nghiÖp phôc vô, kh¸ch hµng cã tiÕng
nãi cuèi cïng quyÕt ®Þnh thµnh c«ng hay thÊt b¹i doanh nghiÖp.Kh¸ch hµng t¹o
nªn thÞ trêng. Qui m« kh¸ch hµng t¹o nªn qui m« thÞ trêng. Nhu cÇu kh¸ch hµng
quyÕt ®Þnh chiÕn lîc ph¸t triÓn thÞ trêng cña doanh nghiÖp.
- Nhu cÇu thÞ trêng.
Nhµ s¶n xuÊt kh«ng thÓ ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm kh«ng thay ®æi theo thêi gian
cho dï hµng ®ã t¬ng ®èi tèt. Nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp kh«ng thÓ chØ nh×n vµo
hµng ho¸ vµ thÞ trêng hiÖn cã cña m×nh. NÕu thùc sù nghiªn cøu kü thÞ trêng
hiÖn t¹i, doanh nghiÖp sÏ biÕt khai th¸c mÆt m¹nh, ®ãn ®Çu c¸c triÓn väng. Nhµ
qu¶n trÞ ph¶i lu«n theo dâi c¸c biÕn ®éng thÞ trêng, nghiªn cøu hµng ho¸ c¸c ®èi
thñ c¹nh tranh, thu nhËp th«ng tin thÞ trêng b»ng nhiÒu con ®êng kh¸c nhau.
Trªn c¬ së n¾m b¾t c¬ héi thÞ trêng doanh nghiÖp sÏ lùa chän chiÕn lîc më réng
thÞ trêng víi kinh nghiÖm vèn cã cña doanh nghiÖp.
- Møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ trêng
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
NÒn kinh tÕ hiÖn nay lµ nªn kinh tÕ toµn cÇu ®a quèc gia, khu vùc thÞ trêng
réng lín. NÒn kinh tÕ dùa trªn tæng hîp c¸c mèi quan hÖ chø kh«ng ph¶i chØ mét
doanh nghiÖp víi kh¸ch hµng. Doanh nghiÖp lu«n ph¶i chÞu søc Ðp c¹nh tranh
lín vµ kh«ng c¸ch nµo kh¸c ph¶i n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña m×nh. Môc
®Ých :c«ng ty cã chÝnh s¸ch ®óng ®¾n tÊn c«ng l¹i ®èi thñ c¹nh tranh,b¶o vÖ
m×nh tríc c¸c ®ît tÊn c«ng cña ®èi thñ. §¸nh b¹i ®èi thñ c¹nh tranh kh«ng ph¶i
lµ mét nhiÖm vô ®¬n gi¶n v× nã bao gåm c¸c ®èi thñ hiÖn t¹i vµ sè lîng lín ®èi
thñ c¹nh tranh tiÒm Èn.
1.3/ §Þnh híng chñ yÕu ®Ó më réng thÞ trêng vµ néi dung
thùc hiÖn c¸c ®Þnh híng
1.3.1/ §Þnh híng vµ néi dung thùc hiÖn c¸c ®Þnh híng:
Cã nhiÒu ®Þnh híng ®Ó thùc hiÖn më réng thÞ trêng, th«ng thêng c¸c doanh
nghiÖp thùc hiÖn theo ba ®Þnh híng sau ®©y:
Híng 1: Gi÷ nguyªn sè lîng vµ chñng lo¹i s¶n phÈm nhng t¨ng cêng ho¹t
®éng marketing.
Doanh nghiÖp chän s¶n phÈm lµ thÕ m¹nh tËp trung toµn bé nç lùc vµo s¶n
phÈm ®ã th«ng qua c¸c ho¹t ®éng marketing ®Ó më réng qui m« thÞ trêng.
NhiÖm vô cña Marketing lµ thùc hiÖn tèt c¸c h×nh thøc khuyÕn m¹i ®Þnh gi¸;
ph©n phèi, dÞch vô sau khi b¸n vµ dÞch vô kÌm theo. Môc tiªu lµ khiÕn c¸c kh¸ch
hµng hiÖn cã hµi lßng. B¶n th©n hä sÏ lµ h×nh thøc qu¶ng c¸o tÝch cùc cho doanh
nghiÖp.
§iÒu kiÖn ¸p dông chiÕn lîc t¨ng trëng theo chiÒu s©u víi ph¬ng híng g÷i
nguyªn s¶n phÈm vµ thÞ trêng hiÖn cã, t¨ng cêng biÖn ph¸p marketing, ®ã lµ:
- ThÞ trêng hiÖn t¹i kh«ng bÞ b·o hoµ víi c¸c s¶n phÈm hay dÞch vô cña
doanh nghiÖp.
- Khi nhu cÇu tiªu dïng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp cã thÓ coi t¨ng cao.
- Khi thÞ phÇn cña ®èi thñ c¹nh tranh cßn gi¶m sót
- ViÖc t¨ng chi phÝ cho ho¹t ®éng marketing cña doanh nghiÖp cã t¸c dông
t¨ng lªn vÒ doanh thu, t¨ng lªn vÒ lîi nhuËn.
- Cã lîi thÕ vÒ c¹nh tranh so víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c.
s©u:
Híng 2: Gi÷ nguyªn s¶n phÈm truyÒn thèng nhng ®a d¹ng ho¸ theo chiÒu
Qua nghiªn cøu thÞ trêng, sau khi ph¸t hiÖn ra ®o¹n thÞ trêng tiÒm n¨ng,
doanh nghiÖp tËp trung mäi nç lùc vµo nghiªn cøu s¶n phÈm, c¶i tiÕn t¹o tÝnh
n¨ng míi, t¹o nÐt kh¸c biÖt ®Ó kh¸ch hµng chó ý vµ a thÝch s¶n phÈm cña doanh
nghiÖp. §iÒu kiÖn doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng híng nµy lµ:
- Kªnh ph©n phèi cho phÐp doanh nghiÖp t¨ng lîi nhuËn.
- ThÞ trêng míi cha cã hoÆc cha b·o hoµ vÒ s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp
®Þnh x©m nhËp.
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- Doanh nghiÖp cã ®ñ tiÒm lùc ®Ó më réng thÞ trêng.
Híng 3: KÕt hîp duy tr× më réng thÞ trêng hiÖn t¹i ®ång thêi nghiªn cøu
s¶n xuÊt s¶n phÈm míi ®Ó më réng danh môc s¶n phÈm:
Híng më réng thÞ trêng nµy ®îc ¸p dông réng r·i ë ViÖt Nam trong thêi
gian gÇn ®©y. Do sù ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt, ph©n c«ng lao ®éng s©u s¾c
nªn xuÊt hiÖn trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, c«ng nghÖ míi cho s¶n phÈm tÝnh n¨ng
ngµy cµng u viÖt vµ ®a d¹ng mÉu m· chñng lo¹i. §iÒu ®ã còng lµm chu k× sèng
cña s¶n phÈm rót ng¾n l¹i. Vµ nÕu doanh nghiÖp cÇn gi÷ l¹i s¶n phÈm hiÖn cã th×
ch¾c ch¾n tiªu thô gi¶m thÞ phÇn vµ lîi nhuËn sÏ gi¶m rñi ro t¨ng do bÞ thay thÕ.
§iÒu kiÖn doanh nghiÖp thùc hiÖn ph¬ng híng nµy lµ:
- Khi doanh nghiÖp cã s¶n phÈm thµnh c«ng ë giai ®o¹n chÝn muåi cña
vßng ®êi s¶n phÈm.
- C¸c doanh nghiÖp kinh doanh trong ngµnh lu«n thay ®æi c«ng nghÖ míi
- Khi ®èi thñ c¹nh tranh ®a ra nhiÒu s¶n phÈm cã lîi thÕ h¬n
- Khi tèc ®é t¨ng trëng cña ngµnh nhanh.
1.3.2/ C¸c yªu cÇu cña më réng thÞ trêng s¶n phÈm
- Më réng ph¹m vi ho¹t ®éng vµ t¨ng doanh thu ®Ó khai th¸c cã hiÖu qu¶
nguån lùc hiÖn cã: doanh nghiÖp ®ãng chÆt mét cöa vµ cöa kia më réng ®Ó ®ãn
kh¸ch hµng. Doanh nghiÖp gi÷ nguyªn thÞ trêng hiÖn t¹i vµ t×m kiÕm ®o¹n thÞ trêng míi hoÆc më réng sang ®o¹n thÞ trêng míi mµ kh¶ n¨ng khai th¸c nhiÒu h¬n
thÞ trêng hiÖn t¹i, chÊp nhËn cã thÓ mÊt sè Ýt kh¸ch hµng hiÖn t¹i.
- Më réng thÞ trêng s¶n phÈm trªn c¬ së tËn dông mäi nguån lùc cña doanh
nghiÖp. Doanh nghiÖp cã thÓ tËn dông c«ng suÊt d thõa cña m¸y mãc, nguån
nguyªn vËt liÖu d thõa, nguån lao ®éng d thõa, hÖ thèng kho tµng cha sö dông
hoÆc kh«ng sö dông hÕt. Doanh nghiÖp cã thÓ tranh thñ lîi thÕ nh÷ng kiÓm so¸t
®îc nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo, n¾m b¾t ®îc bÝ quyÕt kinh doanh, n¾m b¾t nhu cÇu
tiªu thô hoÆc sù khuyÕn khÝch cña nhµ níc. Doanh nghiÖp dïng mäi biÖn ph¸p
®Ó tiÕt kiÖm h¹ gi¸ thµnh triÖt ®Ó th× míi t¹o c¬ héi më réng thÞ trêng.
- Më réng thÞ trêng trªn c¬ së phï hîp kh¶ n¨ng thanh to¸n ngêi tiªu dïng.
Mong muèn cña ngêi tiªu dïng v« cïng lín nhng hä chØ tr¶ tiÒn phï hîp víi kh¶
n¨ng thanh to¸n, t¬ng xøng víi lîi Ých ®em l¹i. Doanh nghiÖp ph¶i ghi nhí ®iÒu
®ã. Doanh nghiÖp kh«ng qu¸ say sa hay t¹o sù kh¸c biÖt cho s¶n phÈm ®Ó më
réng thÞ trêng trong khi gi¸ c¶ l¹i qu¸ cao, kh«ng ®îc ngêi tiªu dïng chÊp nhËn.
- Më réng thÞ trêng trªn c¬ së phï hîp víi chÝnh s¸ch nhµ níc:
Kinh doanh kh«ng chØ lµ viÖc riªng gi÷a doanh nghiÖp víi nhµ níc mµ cßn
cã nhiÒu nh©n tè kh¸c t¸c ®éng vµo,®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch nhµ n¬c.V× môc tiªu
æn ®Þnh ph¸t triÓn kinh tÕ l©u dµi vµ v÷ng ch¾c nªn nhµ níc cã nh÷ng ®Þnh híng
vÒ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn ngµnh nghÒ nµy hay thu hÑp ngµnh nghÒ kh¸c ®Ó ®iÒu
tiÕt.Doanh nghiÖp kh«ng chØ nhanh nh¹y víi c¸c th«ng tin ®ã ®Ó chíp thêi c¬
sím h¬n c¸c ®èi thñ mµ th¸i ®é cÇn thiÕt nªn lµm ®èi víi doanh nghiÖp ltu©n
20