ĐẶNG THANH TÙNG
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ ĐỒNG NAI
*
LUẬN VĂN THẠC SĨ
ĐẶNG THANH TÙNG
PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC
TẠI TRƯỜNG TRUNG CẤP MAI LINH
*
LUẬN VĂN
KHÓA 4 - NĂM 2021
THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
Đồng Nai – 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ ĐỒNG NAI
ĐẶNG THANH TÙNG
PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC
TẠI TRƯỜNG TRUNG CẤP MAI LINH
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ
MÃ SỐ: 8310110
Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS. NGUYỄN DUY THỤC
Đồng Nai, Tháng 09 Năm 2021
LỜI CAM ĐOAN
Tôi tên là : Đặng Thanh Tùng cam đoan rằng đây là công trình nghiên cứu độc
lập của tôi dưới sự hướng dẫn của PGS.TS. Nguyễn Duy Thục. Các số liệu sử dụng
cho nghiên cứu là trung thực và được trích dẫn nguồn đầy đủ. Kết quả nghiên cứu trong
luận văn này chưa từng được công bố trong bất cứ công trình nghiên cứu nào khác.
Đồng Nai, Ngày 08 tháng 06 năm 2021
Tác giả luận văn
Đặng Thanh Tùng
i
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành gửi lời cảm ơn đến các thầy cô trong phòng sau đại học
Trường đại học Công Nghệ Đồng Nai đã tận tình truyền đạt những kiến thức quý
báu trong suốt thời gian tôi học tập tại trường, đặc biệt là PGS.TS. Nguyễn Duy
Thục người đã nhiệt tình hướng dẫn, chỉ bảo tôi trong suốt quá trình viết luận văn.
Tôi xin chân thành gửi lời cảm ơn đến các Anh/Chị, các Thầy Cô trong phòng
Kế toán, phòng đào tạo, phòng tổ chức hành chính đã cung cấp thông tin và số liệu
để tôi hoàn thành luận văn này. Cuối cùng tôi xin gửi lời cảm ơn đến bạn bè, đồng
nghiệp và gia đình đã chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm và ủng hộ tinh thần cho tôi trong
suốt thời gian tôi học tập.
Trong quá trình thực hiện luận văn mặc dù đã hết sức cố gắng hoàn thiện đề
tài qua nghiên cứu số liệu, khảo sát thực tế và tiếp thu ý kiến của thầy cô nhưng đề
tài chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót do giới hạn về nguồn lực. Tôi rất
mong sự đóng góp ý kiến từ phía các Thầy/Cô, bạn đọc. Mọi thông tin xin gửi về
địa chỉ Email:
[email protected].
Một lần nữa, xin chân thành cảm ơn !.
Đồng Nai, Ngày 08 tháng 06 năm 2021
Tác giả luận văn
Đặng Thanh Tùng
ii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BGH
:
Ban giám hiệu
CSVC
:
Cơ sở vật chất
ĐH, CĐ,TC
:
Đại học, Cao đẳng, Trung cấp
ĐNGV
:
Đội ngũ giáo viên
GDNN
:
Giáo dục nghể nghiệp
GV
:
Giáo viên
HS-SV
:
Học sinh, sinh viên
KT-XH
:
Kinh tế - Xã hội
LĐ-TB&XH
:
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội
NCKH
:
Nghiên cứu khoa học
NĐ
:
Nghị Định
NNL
:
Nguồn nhân lực.
QLNN
:
Quản lý nghề nghiệp.
TC - HC
:
Tổ chức – Hành chính.
iii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Hệ thống chỉ tiêu đánh giá phát triển nguồn nhân lực trong trường
trung cấp Mai Linh……………………………………………………………40
Bảng 2.2: Số lượng và tỷ lệ nguồn nhân lực có chức danh giảng viên ở trường
giai đoạn 2015 – 2020 ...……………………………………………………..43
Bảng 2.3: Đánh giá sự phù hợp về cơ cấu độ tuổi và thâm niên công tác nguồn
nhân lực ở trường ……………………………………………………….….46
Bảng 2.4. Thống kê trình độ của giáo viên theo các khoa năm 2019 – 2020..……48
Bảng 2.5. Trình độ chuyên môn đội ngũ giảng viên từ năm 2015 đến năm 2020.. 49
Bảng 2.6: Số lượng và tỷ lệ nguồn nhân lực có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ…………. 50
Bảng 2.7: Số lượng và tỷ lệ nguồn nhân lực trẻ dưới 40 tuổi có trình độ thạc sĩ,
tiến sĩ………………………………………………………………………….. 51
Bảng 2.8: Nhận thức của học viên sau khi học tại trường…………………………. 52
Bảng 2.9: Đáng giá của học viên đối với giáo viên trường……………………..… .53
Bảng 2.10: Vận dụng kiến thức đã học ở trường vào công việc của học viên…… 53
Bảng 2.11: Đánh giá kiến thức chuyên ngành, thực tế và tính sáng tạo đối
với nguồn nhân lực ở trường ………………………………………….……54
Bảng 2.12: Hạn chế cơ bản nhất đối với nguồn nhân lực ở trường hiện nay..….. 59
Bảng 2.13: Xây dựng tiêu chí và lập kế hoạch tuyển dụng……………………..….. 60
Bảng 2.14 : Thu hút, tuyển dụng, đãi ngộ nguồn nhân lực ……………….………...60
Bảng 2.17: Tính cạnh tranh tiền lương và phụ cấp, phúc lợi về tài chính đối
với nguồn nhân lực…………………………………………………………...61
iv
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ
Sơ đồ 2.1: Mô hình bộ máy tổ chức của Trường Trung cấp Mai Linh…………… 37
Biểu đồ 2.1: Số lượng nguồn nhân lực của trường qua các năm từ 2015 – 2020…
……………………………………………………………………………….….41
Biểu đồ 2.2. Cơ cấu về độ tuổi của đội ngũ giáo viên……………………………..…44
Biểu đồ 2.3. Cơ cấu về thâm niên giảng dạy của đội ngũ giáo viên…….……..… 45
Biểu đồ 2.4. Cơ cấu về giới tính của đội ngũ giáo viên………………………..….…46
Biểu đồ 2.5. Đánh giá sự phù hợp về cơ cấu nguồn nhân lực theo giới tính……… 47
v
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................... ii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT .............................. iii
DANH MỤC CÁC BẢNG .......................................................................... iv
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ ........................................................... v
PHẦN MỞ ĐẦU........................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài .: ............................................................................... 1
2 . Các công trình nghiên cứu có liên quan. ............................................. 2
3 . Mục tiêu và nhiệm vụ của luận văn. .................................................. 4
3.1. Mục tiêu của luận văn . .................................................................... 4
3.2. Nhiệm vụ của luận văn. .................................................................... 4
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. ....................................................... 4
4.1. Đối tượng nghiên cứu........................................................................ 5
4.2. Phạm vi nghiên cứu. .......................................................................... 5
5. Phương pháp nghiên cứu của luận văn. ............................................ 5
6. Đóng góp mới của luận văn. .............................................................. 6
7. Kết cấu của luận văn. ......................................................................... 7
CHƯƠNG 1 : CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN PHÁT TRIỂN
NGUỒN NHÂN LỰC .................................................................................. 8
1.1. Khái niệm phát triển nguồn nhân lực. ............................................... 8
1.1.1. Khái niệm nguồn nhân lực. ............................................................ 8
1.1.2. Phát triển nguồn nhân lực.............................................................. 9
1.2. Ý nghĩa của việc phát triển nguồn nhân lực. ................................... 13
1.3. Nội dung phát triển nguồn nhân lực ............................................... 13
vi
1.3.1.Tăng quy mô nguồn nhân lực phù hợp với yêu cầu . .................... 14
1.3.2. Đảm bảo cơ cấu nguồn nhân lực phù hợp, đáp ứng yêu cầu . .... 14
1.3.3. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu. ............. 16
1.4. Tiêu chí đánh giá phát triển nguồn nhân lực trong các trường. ...... 18
1.4.1. Nhóm tiêu chí đánh giá tăng quy mô nguồn nhân lực phù hợp
yêu cầu của trường. ..................................................................... 18
1.4.2. Nhóm tiêu chí đánh giá đảm bảo cơ cấu nguồn nhân lực phù
hợp với yêu cầu của trường. ........................................................ 19
1.4.3. Nhóm tiêu chí đánh giá nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
phù hợp với yêu cầu của trường. ................................................... 20
1.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển nguồn nhân lực tại các
trường. .................................................................................................... 22
1.5.1.Nhân tố tác động từ bên trong . .................................................... 22
1.5.2.Nhân tố ảnh hưởng từ bên ngoài. ................................................. 25
1.6. Kinh nghiệm phát triển nguồn nhân lực : ....................................... 26
CHƯƠNG 2 : THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC
CỦA TRƯỜNG TRUNG CẤP MAI LINH. ........................................... 31
2.1. Khái quát về trường trung cấp Mai Linh. ....................................... 31
2.1.1. Qúa trình hình thành và phát triển. ............................................. 31
2.1.2 Chức năng, nhiệm vụ, quyền và nghĩa vụ của trường trung cấp
Mai Linh. ...................................................................................... 34
2.1.3. Bộ máy nhân sự và cơ cấu tổ chức của trường Trung cấp Mai
Linh............................................................................................... 37
2.2. Thực trạng phát triển nguồn nhân lực tại trường trung cấp Mai Linh.
................................................................................................................ 39
2.2.1.Thực trạng quy mô nguồn nhân lực ở trường trung cấp Mai
Linh............................................................................................... 41
vii
2.2.2. Thực trạng đảm bảo cơ cấu nguồn nhân lực ở trường trường
Trung cấp Mai Linh. .................................................................... 44
2.2.3. Thực trạng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ở trường
trung cấp Mai Linh....................................................................... 50
2.3. Đánh giá chung về phát triển nguồn nhân lực ở trường trung cấp
Mai Linh. ................................................................................................ 55
2.3.1. Những kết quả đạt được trong phát triển nguồn nhân lực ở
trường trung cấp Mai Linh........................................................... 55
2.3.2.Những hạn chế trong phát triển nguồn nhân lực ở trường Mai
Linh. .............................................................................................. 56
2.3.3. Nguyên nhân những hạn chế trong phát triển nguồn nhân lực
ở trường. ....................................................................................... 59
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC Ở
TRƯỜNG TRUNG CẤP MAI LINH ĐẾN 2025. .................................... 63
3.1. Bối cảnh và những yêu cầu khách quan về phát triển nguồn nhân
lực. .......................................................................................................... 63
3.1.1.Bối cảnh phát triển nguồn nhân lực ở trường trung cấp Mai
Linh............................................................................................... 63
3.1.2.Những yêu cầu khách quan về phát triển nguồn nhân lực ở
trường. .......................................................................................... 65
3.2. Quan điểm và mục tiêu phát triển ngồn nhân lực ở trường trung cấp
Mai Linh đến năm 2025. ......................................................................... 66
3.2.1. Quan điểm phát triển nguồn nhân lực ở trường TC Mai Linh. ... 66
3.2.2.Mục tiêu phát triển nguồn nhân lực ở trường trung cấp Mai
Linh............................................................................................... 68
3.3. Giải pháp phát triển nguồn nhân lực của trường đến năm 2025. .... 70
3.3.1. Giải pháp phát triển quy mô, số lượng nguồn nhân lực:. ............ 70
3.3.2. Giải pháp đảm bảo cơ cấu nguồn nhân lực của trường. ............. 72
viii
3.3.3.Giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. ......................... 73
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................... 75
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................... 77
ix
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài .:
Ngày nay với sự cạnh tranh khóc liệt của toàn cầu hóa, nguồn nhân lực có vai trò
quan trọng đến sự phát triển chung, quyết định sự thành công hay thất bại của cơ quan,
tổ chức cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia. Đặc biệt là trong kỷ
nguyên công nghệ thông tin và phát triển kinh tế tri thức, nguồn nhân lực lại càng có
vai trò quan trọng hơn bao giờ hết. Vì lẽ đó, nhiều quốc gia đã đặt việc phát triển nguồn
nhân lực ở vị trí trung tâm trong chiến lược phát triển của mình. Ở nước ta, phát triển
nguồn nhân lực đang là một trong những hướng ưu tiên và là khâu đột phá để thực hiện
thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và đổi mới đất nước theo định
hướng xã hội chủ nghĩa.
Trong lĩnh vực giáo dục nguồn nhân lực đặt biệt quan trọng, nhất là nguồn nhân
lực trực tiếp quản lý, giảng dạy, nghiên cứu có ý nghĩa rất lớn đến sự nghiệp giáo dục,
quyết định đến sự phát triển nguồn nhân lực chung của xã hội. Đội ngũ giảng viên,
giáo viên luôn được xem là lực lượng cốt cán của sự nghiệp phát triển giáo dục, là
một trong những nhân tố quan trọng nhất quyết định việc nâng cao chất lượng
nguồn nhân lực. Đại hội Đảng lần thứ XIII đã nêu rõ: “ Tạo đột phá trong đổi mới
căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao,
thu hút và trọng dụng nhân tài. Thúc đẩy nghiên cứu, chuyển giao, ứng dụng mạnh
mẽ thành tựu cùa cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư vào mọi lĩnh vực của
cuộc sống xã hội” (Văn kiện Đại hội Đảng, 2021),. Để hiện thực hóa chủ trương,
quan điểm của Đảng, cần xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân lực gắn với
chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội
nhập kinh tế quốc tế.
Làm thế nào để giúp các trường trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp nâng cao
chất lượng đội ngũ giáo viên mà cụ thể là việc tuyển dụng và sử dụng đội ngũ giáo
1
viên có hiệu quả, đang là vấn đề được các trường hết sức quan tâm. Trước vấn đề
tuyển sinh và đào tạo nghề trong cả nước đang nổ lực thực hiện nhiệm vụ phát triển
nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước. Tuy nhiên sự
phát triển của đội ngũ giáo viên, giảng viên còn nhiều bất cập như : Trình độ giảng
viên chưa đồng đều nhìn chung còn thấp. Khả năng nghiên cứu khoa học, khả năng
tự học, tự bồi dưỡng của đội ngũ giáo viên, giảng viên đã có nhiều cố gắng nhưng
vẫn còn ở mức thấp, kết quả các đề tài nghiên cứu được ứng dụng trong thực tiễn
còn chưa nhiều. Cơ cấu đội ngũ giáo viên chưa đồng bộ, nhiều khoa, bộ môn còn
xảy ra tình trạng vừa thừa, vừa thiếu giáo viên. Trường trung cấp Mai Linh là cơ sở
đào tạo nguồn nhân lực thuộc Tập đoàn Mai Linh với việc thực hiện nhiệm vụ của
mình và mong muốn ngày càng đáp ứng tốt hơn nhu cầu cung cấp lao động có tay
nghề cao, chất lượng đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao của xã hội, theo định hướng
công nghiệp hóa, hiện đại hóa của nhà nước. Xuất phát từ các yêu cầu thực tế đòi
hỏi nhà trường phải phát triển nguồn nhân lực tại Trường trước tiên để đáp ứng
nhiệm vụ, phát triển của nhà trường trong những năm tới, cũng như đào tạo nguồn
nhân lực có tay nghề kỹ thuật cao đáp ứng yêu cầu xã hội, đó là lý do tôi đã chọn
đề tài: “Phát triển nguồn nhân lực tại trường Trung cấp Mai Linh” làm luận văn
tốt nghiệp.
2 . Các công trình nghiên cứu có liên quan.
Vấn đề nguồn nhân lực được nghiên cứu khá nhiều với những cách tiếp cận
khác nhau, trong đó có những công trình tiêu biểu như sau:
PGS. Trần Văn Tùng, Lê Ái Lâm (1996).“Phát triển nguồn nhân lực - kinh
nghiệm thế giới và thực tiễn nước ta”. Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. Các tác giả
đã giới thiệu khái quát về vai trò của nguồn nhân lực ở một số nước trên thế giới
dưới tác động của giáo dục - đào tạo, qua đó nêu bật vai trò của giáo dục - đào tạo
trong việc phát triển nguồn nhân lực ở Việt Nam.
TS. Đoàn Văn Khải (2005). “Nguồn lực con người trong quá trình công nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước”. Nxb Lý luận chính trị. Tác phẩm đã trình bày vai trò của
nguồn lực con người trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa; thực trạng nguồn
2
nhân lực ở Việt Nam hiện nay. Qua đó, đưa ra các giải pháp cơ bản nhằm khai thác và
phát triển hiệu quả nguồn lực con người trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước.
TS. Vũ Bá Thể (2005).“Phát huy nguồn lực con người để công nghiệp hóa, hiện
đại hóa: kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn Việt Nam” Nxb Lao động – Xã hội, Hà Nội.
Tác giả đã nêu một số vấn đề như: lý luận và kinh nghiệm một số nước trong việc phát
huy nguồn lực con người để phát triển kinh tế, thực trạng nguồn nhân lực ở nước ta
trong những năm qua. Trên cơ sở đó, đề xuất định hướng và những giải pháp phát huy
nguồn lực con người để công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong thời gian tới.
Ths. Nguyễn Văn Điềm – PGS.TS. Nguyễn Ngọc Quân (2004). “Giáo trình
Quản trị nhân lực”
NXB Lao động xã hội, Hà Nội, gồm 6 chương, trong đó
chương 3“ Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực” cho ta thấy được mức độ quan
trọng của phát triển nguồn nhân lực trong việc tạo lợi thế cạnh tranh của tổ chức,
đồng thời nhận biết được những thách thức cần đối mặt trong công tác phát triển
nguồn nhân lực.
Bên cạnh những công trình tiêu biểu trên, đã có một số đề tài, luận án, luận văn
nghiên cứu vấn đề phát triển nguồn nhân lực Trong đó, có các công trình tiêu biểu như:
Bùi Thị Thanh ( 2005). “Phát triển nguồn nhân lực vùng đồng bằng sông Cửu Long
đến năm 2020, Luận án tiến sĩ kinh tế; Phan Thủy Chi(2008). “ Đào tạo và phát triển
nguồn nhân lực trong các trường đại học khối kinh tế của Việt Nam thông qua các
chương trình hợp tác đào tạo quốc tế”. luận án tiến sĩ Kinh tế, năm 2008; Đoàn Thị
Thu Hương (2017).“ Phát trển nguồn nhân lực trong các trường Đại học, Cao đẳng
ngoài công lập Việt Nam hiện nay” . luận án tiến sĩ Kinh tế, năm 2017.
Các đề tài, luận văn, luận án này đã bước đầu đi sâu phân tích đặc điểm, làm rõ
thực trạng phát triển nguồn nhân lực và nguyên nhân của chúng ở từng địa phương, cơ
quan đơn vị từ đó, đề xuất các giải pháp nhằm thúc đẩy, phát triển nguồn nhân lực ở
các địa phương, cơ quan đơn vị nói trên. Ngoài ra, nhiều nhà khoa học, nhà quản lý đã
có những công trình, bài viết về vấn đề nguồn nhân lực được đăng trên các tạp chí, các
kỷ yếu khoa học… Trên cơ sở kế thừa và vận dụng sáng tạo những thành tựu của các
công trình có trước, luận văn này góp phần làm sáng tỏ những đặc điểm, thực trạng,
3
giải pháp phát triển nguồn nhân lực trường trung cấp Mai Linh.
3 . Mục tiêu và nhiệm vụ của luận văn.
3.1. Mục tiêu của luận văn .
Hệ thống hóa cơ sỡ lý luận về phát triển nguồn nhân lực.
Nghiên cứu, đánh giá thực trạng phát triển nguồn nhân lực tại trường trung
cấp Mai Linh giai đoạn 2015 – 2020.
Đề xuất một số giải pháp phát triển nguồn nhân lực trường trung cấp Mai Linh
nhằm phát triển, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của trường.
3.2. Nhiệm vụ của luận văn.
Luận văn hệ thống hóa và làm rõ các cơ sở lý luận liên quan đến phát triển
nguồn nhân lực trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Phân tích vai trò của nguồn
nhân lực và các yếu tố tác động đến phát triển nguồn nhân lực.
Phân tích đánh giá thực trạng phát triển nguồn nhân lực tại trường trung
cấp Mai Linh năm 2015 - 2020.
Đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển nguồn nhân lực tại trường trung
cấp Mai Linh đến năm 2025.
Câu hỏi nghiên cứu luận văn :
Nguồn nhân lực bao gồm những đối tượng nào, những tiêu chí nào đánh giá sự
phát triển NNL và những nhân tố nào ảnh hưởng đến phát triển NNL của một tổ
chức?
Thực trạng phát triển NNL của trường trung cấp Mai Linh giai đoạn 2015 –
2020 như thế nào?
Cần những giải pháp gì để phát triển NNL của trường trung cấp Mai Linh đáp
ứng yêu cầu, nhiệm vụ của trường đến năm 2025 ?.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
4
4.1. Đối tượng nghiên cứu.
Nghiên cứu phát triển nguồn nhân lực tại trường trung cấp Mai Linh, ở các
khía cạnh về quy mô phát triển, cơ cấu và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
4.2. Phạm vi nghiên cứu.
Về nội dung : Đề tài tập trung nghiên cứu đánh giá thực trạng công tác phát
triển nguồn nhân lực tham gia công tác giảng dạy, nghiên cứu (ở đây là đội ngũ giáo
viên), vì đây là đội ngũ rất quan trọng trong việc thực hiện mục tiêu đào tạo của
trường và tìm giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên, giáo viên cho phù hợp với
yêu cầu phát triển đào tạo của trường trung cấp Mai Linh trong thời gian đến 2025.
Về không gian: Luận văn chỉ tập trung nghiên cứu các vấn đề liên quan đến
phát triển nguồn nhân lực giáo viên tại trường trung cấp Mai Linh.
Về thời gian: Luận văn khảo sát và nghiên cứu tại trường trung cấp Mai Linh
giai đoạn 2015 – 2020, để đánh giá đội ngũ giáo viên, giảng viên của trường, đưa
giải pháp đề xuất cho trường trong thời gian đến 2025.
5. Phương pháp nghiên cứu của luận văn.
Để thực hiện mục tiêu luận văn tác giả sử dụng các phương pháp kinh tế như :
+ Phương pháp thu thập số liệu :
Thu thập số liệu thứ cấp : Nghiên cứu các tài liệu, số liệu, văn bản của nhà
nước đã công bố từ các nguồn, các công trình khoa học, công trình nghiên cứu trong
và ngoài nước có liên quan đến phát triển nguồn nhân lực nói chung và phát triển
đội ngũ giáo viên, giảng viên trong các cơ sở GDNN các trung cấp, cao đẳng. Thu
thập các số liệu liên quan đến nguồn nhân lực của trường trung cấp Mai Linh từ
2015 đến 2020 là cơ sở thực hiện các đánh giá thực trạng và đưa ra giải pháp.
Thu thập số liệu sơ cấp : Phiếu điều tra, bảng hỏi : Tác giả đã phát 192 phiếu
và thu về là 180 phiếu bảng hỏi cho đội ngũ nhân viên, giáo viên ( Phụ lục 1) và
phát 200 phiếu bảng hỏi dành cho học sinh, sinh viên và thu về là 140 phiếu ( Phụ
5
lục 2 ) để đánh giá thực trạng công tác phát triển đội ngũ nguồn nhân lực về mặt số
lượng, chất lượng, cơ cấu của nhà trường. Tác giả dùng một hệ thống các câu hỏi theo
nội dung xác định nhằm thu thập thông tin khách quan ( bao gồm: Lãnh đạo, quản lý các
phòng, khoa, …) làm cơ sở để phân tích, đánh giá từ đó là cơ sở đề xuât giải pháp.
+ Phương pháp tổng kết kinh nghiệm : Là phương pháp nghiên cứu xem xét
lại những thành quả của hoạt động thực tiễn trong quá khứ để rút ra kết luận. Căn cứ
vào việc thu thập, xử lý số liệu trong quá khứ và hiện tại để xác định xu hướng vận
động của các hiện tượng trong tương lai như quy mô giảng viên, quy mô đào tạo, cơ
cấu tổ chức…..
+ Phương pháp đồ thị thống kê : là phương pháp trình bày và phân tích các
thông tin thống kê bằng các biểu đồ, đồ thị và bản đồ thống kê, sử dụng con số kết
hợp với các hình vẽ, màu sắc để trình bày các nội dung nghiên cứu.
+ Phương pháp phân tích, so sánh : phương pháp này dùng để phân tích các số
liệu cụ thể và kết hợp so sánh để làm rõ các vấn đề, biến động của các hiện tượng
qua các giai đoạn, mối quan hệ giữa các hiện tượng, tính tỷ lệ % dùng để so sánh
qua các năm, so sánh giữa số liệu điều tra thực tế với các tiêu chí cần đạt để biết
thực trạng công tác phát triển nguồn nhân lực của nhà trường từ đó đưa ra các giải
pháp cho phù hợp.
6. Đóng góp mới của luận văn.
Luận văn góp phần làm sáng tỏ những đặc điểm của nguồn nhân lực và
thực trạng nguồn nhân lực của trường trung cấp Mai Linh cùng những yêu cầu
cấp bách về phát triển nguồn nhân lực ở trường trung cấp Mai Linh trong thời
gian tới.
Luận văn xác định rõ quan điểm, nội dung, chỉ tiêu phát triển và đề xuất
một số giải pháp chủ yếu nhằm phát triển nguồn nhân lực phục vụ sự phát triển
của trường trung cấp Mai Linh đến 2025, phát triển nguồn nhân lực giáo dục
nghề nghiệp trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước hiện
nay.
6
7. Kết cấu của luận văn.
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục … luận
văn có kết cấu gồm 3 chương:
Chương I: Cơ sở lý luận và thực tiễn phát triển nguồn nhân lực.
Chương II : Thực trạng phát triển nguồn nhân lực tại trường trung cấp Mai Linh.
Chương III : Giải pháp, đề xuất phát triển nguồn nhân lực tại trường trung cấp Mai
Linh.
7
CHƯƠNG 1 : CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN PHÁT TRIỂN NGUỒN
NHÂN LỰC
1.1. Khái niệm phát triển nguồn nhân lực.
1.1.1. Khái niệm nguồn nhân lực.
Nguồn nhân lực là một trong những yếu tố quan trọng quyết định sự thành
công hay thất bại trong phát triển kinh tế xã hội của quốc gia do vậy tất cả các nước
trên thế giới đều quan tâm đến phát triển nguồn nhân lực. Có rất nhiều định nghĩa
khác nhau về nguồn nhân lực như: Theo Nicholas Henry - Public Administration
and Public afairss "Nguồn nhân lực là nguồn lực con người của những tổ chức có
khả năng và tiềm năng tham gia vào quá trình phát triển của tổ chức cùng với sự
phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia, khu vực, thế giới". Cách hiểu này về nguồn
nhân lực xuất phát từ quan niệm coi nguồn nhân lực là nguồn lực với các yếu tố vật
chất, tinh thần tạo nên năng lực, sức mạnh phục vụ cho sự phát triển nói chung của
các tổ chức.
Theo định nghĩa của chương trình phát triển Liên hợp quốc: “Nguồn nhân lực
là trình độ lành nghề, là kiến thức và năng lực của toàn bộ cuộc sống con người hiện
có thực tế hoặc đang là tiềm năng để phát triển kinh tế - xã hội trong một cộng đồng
”. Như vậy, nguồn nhân lực là tổng thể các tiềm năng lao động con người của một
quốc gia đã được chuẩn bị ở một mức độ nhất định, có khả năng huy động vào quá
trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; “tiềm năng đó bao hàm tổng hòa các
năng lực về thể lực, trí lực, nhân cách con người của một quốc gia, đáp ứng với một
cơ cấu nhất định của lao động do nền kinh tế đòi hỏi”. Thực chất đó là tiềm năng
của con người về số lượng, chất lượng và cơ cấu.
Quan điểm con người liên quan tới sự phát triển của mỗi cá nhân và của quốc
gia. Ngày nay, này cho thấy rõ nguồn nhân lực một cách toàn diện, coi nguồn nhân
lực không chỉ trên góc độ số lượng (nguồn lực lao động) mà cả về chất lượng (tiềm
năng phát triển). Nguồn nhân lực là tất cả các kỹ năng và năng lực của tri thức là
yếu tố chủ đạo của sự phát triển. Các thành quả khoa học kỹ thuật trở thành yếu tố
8
sản xuất và trở thành cấu phần của sản phẩm. Tỷ trọng chất xám trong mỗi sản
phẩm cao hay thấp thể hiện khả năng cạnh tranh của ngành nghề hay quốc gia đó.
Vì vậy, chất lượng của nguồn nhân lực, yếu tố trình độ chuyên môn, kỹ năng nghề
nghiệp, nhân cách, phẩm chất là tiêu chí quan trọng trong việc đánh giá thực trạng
và khả năng phát triển nguồn nhân lực của tổ chức hoặc của từng quốc gia. Từ các
vấn đề trên, ta có thể hiểu: Nguồn nhân lực là tổng thể những tiềm năng của con
nguời (trước hết và cơ bản nhất là tiềm năng về lao động), gồm cả phẩm chất, trình
độ chuyên môn, kiến thức, óc sáng tạo, năng lượng, nhiệt huyết và kinh nghiệm
sống của con người nhằm đáp ứng cơ cấu kinh - xã hội. (TS.Trần Kim Dung, 2003),
( PGS.TS.Nguyễn Ngọc Quân & Ths.Nuyễn Văn Điền, 2004).
Theo giáo sư Phạm Minh Hạc, nguồn nhân lực cần phải hiểu là tổng thể các
tiềm năng lao động của một nước hay một địa phương sẵn sàng tham gia một công
việc nào đó (GS.TS. Phạm Minh Hạc, 2001). Hoặc theo George T.Milkovich and
John W.Boudreau “Nguồn nhân lực là tổng thể các yếu tố bên trong và bên ngoài
của mỗi cá nhân bảo đảm nguồn sáng tạo cùng các nội dung khác cho sự thành
công, đạt được mục tiêu của tổ chức” (George T.Milkovich and JohnW.Boudreau,
1997).
Như vậy, cho dù hiểu theo định nghĩa nào thì nguồn nhân lực cũng đựợc coi
như là sức mạnh tổng hợp từ sức mạnh của các loại lao động cũng như từ khả năng
lao động của cá nhân trong tổ chức như sức khỏe, trình độ, sự hiểu biết, kinh
nghiệm, lòng tin, nhân cách ... Bởi vậy việc xây dựng, phát triển nguồn nhân lực
chất lượng cao luôn là mục tiêu chiến lược của mỗi quốc gia cũng như của mỗi cơ
quan tổ chức, doanh nghiệp trong quá trình phát triển.
1.1.2. Phát triển nguồn nhân lực.
Đối với các hệ thống kinh tế - xã hội nói chung, các tổ chức và doanh nghiệp
nói riêng, để có thể thực hiện thành công các mục tiêu chiến lược của mình đòi hỏi
phải biết xử lý tốt và giải quyết đúng đắn vấn đề phát triển nguồn nhân lực. Trước
hết “Phát triển” là sự vận động theo chiều hướng đi lên, từ thấp đến cao, từ đơn giản
9