Tài liệu Phát triển dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn việt nam chi nhánh huyện đông anh

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o--------- LÊ THỊ LINH PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ BẢO LÃNH TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH HUYỆN ĐÔNG ANH LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Hà Nội - 2015 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o--------- LÊ THỊ LINH PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ BẢO LÃNH TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH HUYỆN ĐÔNG ANH Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 60 34 02 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ THƢ Hà Nội - 2015 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi, được thực hiện trên cơ sở lý luận và nghiên cứu khảo sát tình hình thực tiễn và dưới sự hướng dẫn khoa học của TS Nguyễn Thị Thư. Các số liệu, thông tin trong luận văn là trung thực xuất phát từ thực tế của ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chi nhánh huyện Đông Anh. LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến giáo viên hướng dẫn khoa học, TS. Nguyễn Thị Thư, cô đã rất tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Tôi cũng xin chân thành cảm ơn các quý thầy cô giáo trong Khoa Tài chính Ngân hàng và Khoa Sau đại học - Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, đã tận tình giúp đỡ, truyền đạt cho tôi những kiến thức và kinh nghiệm quý báu trong suốt thời gian học tập, tiếp cận vấn đề, hướng dẫn phương pháp nghiên cứu, những kiến thức này sẽ là nền tảng cơ bản góp phần giúp tôi nâng cao nghiệp vụ, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong học trong quá trình học tập, nghiên cứu và làm việc của mình. Đồng thời, tôi xin cảm ơn đến các anh chị, các bạn lớp TCNH1-K22 đã cùng tôi trao đổi, chia sẻ, nâng cao kiến thức và kỹ năng nghiệp vụ, giúp tôi hoàn thiện kiến thức cũng như kinh nghiệm cuộc sống. MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT ..................................................... i DANH MỤC CÁC BẢNG .............................................................................. ii DANH MỤC BIỂU ĐỒ .................................................................................. iii DANH MỤC BIỂU ĐỒ .................................................................................. iii DANH MỤC SƠ ĐỒ ...................................................................................... iii PHẦN MỞ ĐÀU .............................................................................................. 1 CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ BẢO LÃNH CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI .................................................................................. 5 1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài ................................................... 5 1.1.1 Nhận xét tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài .............................. 5 1.1.2 Các vấn đề về đề tài cần tiếp tục nghiên cứu ................................... 8 1.2 Cơ sở lý luận về phát triển dịch vụ bảo lãnh của các ngân hàng thương mại.................................................................................................................. 8 1.2.1 Sự ra đời của dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng .................................. 8 1.2.2 Phân loại dịch vụ bảo lãnh ngân hàng ............................................ 12 1.2.3 Chức năng và đặc điểm, rủi ro của dịch vụ bảo lãnh ngân hàng ... 16 1.2.4 Quan điểm, tiêu chí đánh giá sự phát triển của dịch vụ bảo lãnh ngân hàng thương mại .............................................................................. 22 1.3 Kinh nghiệm phát triển dịch vụ bảo lãnh của một số ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam ................................................................................... 33 Kết luận chương 1 .................................................................................... 37 CHƢƠNG 2 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI.......................... 38 2.1 Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 38 2.1.1 Phương pháp thu thập thông tin ..................................................... 38 2.1.2. Phương pháp xử lý thông tin ......................................................... 38 2.1.3 Phương pháp phân tích và so sánh ................................................. 39 2.1.4 Phương pháp sơ đồ và đồ thị .......................................................... 40 2.1.5 Phương pháp chuyên gia ................................................................ 40 2.2 Thiết kế nghiên cứu .............................................................................. 41 2.2.1 Lý luận cơ bản về khung thiết kế nghiên cứu ................................ 41 Thiết kế nghiên cứu là việc định hướng các câu hỏi nghiên cứu, vấn đề cần nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu từ đó có thể làm rõ vẫn đề nghiên cứu. Và nó là lý luận cơ bản giúp quá trình nghiên cứu đến lúc hoàn thành nghiên cứu theo đúng định hướng và mang tính chất chặt chẽ, logic và khoa học...................................................................................... 41 2.2.2 Khung thiết kế nghiên cứu ............................................................. 41 Kết luận chƣơng 2 ......................................................................................... 43 CHƢƠNG 3 THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ BẢO LÃNH TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH HUYỆN ĐÔNG ANH ........................................... 44 3.1 Khái quát về ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh huyện Đông Anh ..................................................................... 44 3.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh huyện Đông Anh ................ 44 3.1.2 Cơ cấu tổ chức và mạng lưới hoạt động của chi nhánh ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh Đông Anh ... 44 3.1.3. Tình hình hoạt động kinh doanh chủ yếu của ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh chi nhánh Đông Anh ............. 45 3.2 Thực trạng phát triển dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh huyện Đông Anh....................... 53 3.2.1 Một số quy định về dịch vụ bảo lãnh của ngân hàng ..................... 53 3.2.2 Thực trạng phát triển dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – chi nhánh huyện Đông Anh ........... 56 3.3 Đánh giá chung về phát triển dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh huyện Đông Anh... 71 3.3.1 Những kết quả đạt được ................................................................. 71 3.3.2 Những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế ................................. 73 Kết luận chƣơng 3 ......................................................................................... 77 CHƢƠNG 4 GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ BẢO LÃNH TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH HUYỆN ĐÔNG ANH ................................. 78 4.1 Định hướng hoạt động kinh doanh của ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - chi nhánh huyện Đông Anh ............................ 78 4.1.1 Định hướng chung .......................................................................... 78 4.1.2 Định hướng phát triển dịch vụ bảo lãnh đến năm 2020 của chi nhánh huyện Đông Anh............................................................................ 79 4.2 Giải pháp phát triển dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh huyện Đông Anh....................... 80 4.2.1 Củng cố, hoàn thiện hệ thống đánh giá năng lực tài chính, kinh doanh, bảo lãnh của khách hàng .............................................................. 81 4.2.2 Nâng cao hiệu quả kiểm soát nội bộ đối với dịch vụ bảo lãnh ...... 82 4.2.3 Tăng cường kiểm tra, giám sát, quản lí các món vay bảo lãnh ...... 83 4.2.4 Chú trọng đến công tác tiếp nhận và xử lí tài sản đảm bảo ........... 84 4.2.5 Áp dụng quy chế dịch vụ bảo lãnh một cách linh hoạt .................. 84 4.2.6 Mở rộng mối quan hệ với các ngân hàng khác .............................. 85 4.2.7 Nâng cao nguồn nhân lực, chú trọng đào tạo đội ngũ cán bộ ngân hàng thực hiện dịch vụ bảo lãnh............................................................... 86 4.2.8 Ứng dụng chính sách Marketing ngân hàng để phát triển dịch vụ bảo lãnh .................................................................................................... 88 4.2.9 Tăng cường quản lí rủi ro, chấp hành mức bảo lãnh được phép của chi nhánh theo từng loại bảo lãnh ............................................................ 91 4.2.10 Ứng dụng khoa học kĩ thuật vào phát triển dịch vụ bảo lãnh ...... 92 4.3 Kiến nghị............................................................................................... 92 4.3.1 Kiến nghị với chính phủ và cơ quan quản lí nhà nước .................. 92 4.3.2 Kiến nghị với ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam .......................................................................................................... 93 Kết luận chƣơng 4 ......................................................................................... 95 KẾT LUẬN .................................................................................................... 96 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 97 DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 BL Bảo lãnh 2 KH Khách hàng 3 NHNN Ngân hàng nhà nước 4 NHNo&PTNT Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn 5 NHTM Ngân hàng thương mại 6 SLKH Số lượng khách hàng 7 TCKT Tổ chức kinh tế 8 XNK Xuất nhập khẩu i DANH MỤC CÁC BẢNG STT Bảng Nội dung Trang 1 Bảng 3.1 Tình hình huy động vốn chi nhánh Đông Anh 46 2 Bảng 3.2 Tình hình sử dụng vốn chi nhánh Đông Anh 49 3 Bảng 3.3 Kết quả hoạt động kinh doanh chi nhánh Đông 51 4 Bảng 3.4 5 Bảng 3.5 6 Bảng 3.6 7 Bảng 3.7 Dư nợ bảo lãnh theo đối tượng khách hàng 66 8 Bảng 3.8 Cơ cấu bảo lãnh theo thời gian bảo lãnh 67 9 Bảng 3.9 Thu nhập từ dịch vụ bảo lãnh 68 10 Bảng 3.10 Tỷ lệ nợ xấu của dịch vụ bảo lãnh 70 Anh Kết quả dư nợ bảo lãnh chi nhánh Đông Anh 57 Số lượng khách hàng bảo lãnh chi nhánh Đông 59 Anh giai đoạn 2012-2014 Cơ cấu dư nợ bảo lãnh của NHTM huyện Đông 60 Anh giai đoạn 2012- 2014 ii DANH MỤC BIỂU ĐỒ STT Biểu đồ Nội dung 1 Biểu đồ 3.1 2 Biểu đồ 3.2 Tỷ trọng các loại bảo lãnh năm 2012 63 3 Biểu đồ 3.3 Tỷ trọng các loại bảo lãnh năm 2013 63 4 Biểu đồ 3.4 Tỷ trọng các loại bảo lãnh năm 2014 64 Quy mô, tốc độ tăng trưởng dư nợ bảo lãnh giai đoạn 2012-2014 Trang 58 DANH MỤC SƠ ĐỒ STT 1 Sơ đồ Sơ đồ 3.1 Nội dung Mô hình cơ cấu tổ chức ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh Đông Anh iii Trang 45 PHẦN MỞ ĐÀU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong giai đoạn hiện nay, xu hướng chung của nền kinh tế Việt Nam là tiến tới công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đẩy mạnh sự phát triển đất nước và tăng cường hội nhập với kinh tế hội nhập thế giới. Để có thể bắt kịp với nhu cầu của thị trường ngày càng đa dạng và vươn rộng ra quốc tế thì bên cạnh việc giữ vững và hoàn thiện các dịch vụ ngân hàng truyền thống, các ngân hàng thương mại hiện nay không ngừng tiếp cận và mở rộng các dịch vụ ngân hàng tiên tiến khác. Và việc đa dạng hóa các loại dịch vụ sẽ góp phần quan trọng tới sự phát triển của ngân hàng. Đây cũng là hướng đi và phương châm cho các ngân hàng thương mại trong bối cảnh hiện nay. Và xét cho cùng đây chính là sự đáp ứng cho yêu cầu hiện đại hóa, đa dạng hóa hoạt động ngân hàng và xu thế hội nhập của nền kinh tế. Đúng vậy, ngày nay hoạt động kinh doanh, giao thương giữa các quốc gia trên thế giới đã và đang mở cửa. Chính vì vậy mà ngày càng nhiều các doanh nghiệp, tố chức tham gia việc mua bán, ký kết hợp đồng thương mại,... Điều này tác động rất lớn đến nhu cầu của khách hàng với các ngân hàng thương mại. Nhu cầu chuyển tiền thanh toán, bảo lãnh,... nhằm giảm thiểu rủi ro cho khách hàng. Nắm bắt được tình hình thực tế của nền kinh tế và nhu cầu của khách hàng, các ngân hàng thương mại ngoài việc mở rộng và nâng cao dịch vụ truyền thống thì nay cũng cung ứng rất nhiều các sản phẩm khác nhau. Và dịch vụ bảo lãnh cũng là loại hình dịch vụ đã và đang được khách hàng sử dụng rất nhiều. Chính vì điều này mà các ngân hàng đua nhau đưa các các loại dịch vụ bảo lãnh nhằm đáp ứng kịp thời nhu cầu của khách hàng. Đối với ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng vậy, nắm bắt được nhu cầu của khách hàng, tình hình phát triển kinh tế ngoại thương ngày càng mạnh, nhu cầu về sử dụng dịch vụ bảo lãnh ngày càng gia tăng. Đặc biệt nhìn thấy khách hàng tiềm năng lớn từ các khu công nghiệp Thăng Long, cụm công nghiệp Nguyên Khê, các khu công nghiệp lân cận như Nội Bài, Quang Minh, các dự án nhà chung cư, xây dựng trường học, cầu đường,... nhu cầu xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế trên địa bàn,... ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển 1 nông thôn đã và đang triển khai phát triển, nâng cao chất lượng dịch vụ này ở toàn hệ thống ngân hàng. Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - chi nhánh huyện Đông Anh cũng đã và đang triển khai phát triển dịch vụ bảo lãnh. Mặc dù, dịch vụ bảo lãnh đã được thực hiện một thời gian khá lâu tại chi nhánh, nhưng dịch vụ này vẫn chưa được chú trọng, phát triển tương xứng với tiềm năng của ngân hàng, nhu cầu của khách hàng ở khu vực này. Trước thực tế, các doanh nghiệp, dân cư ở khu vực này ngày càng phát triển, khu công nghiệp mọc lên như nấm, hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu ngày càng phát triển, nhu cầu sử dụng dịch vụ bảo lãnh tăng lên.Và ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh huyện Đông Anh cũng đã đưa dịch vụ bảo lãnh vào hoạt động kinh doanh. Bên cạnh những kết quả đạt được, thì Agribank chi nhánh Đông Anh chưa mạnh dạng chú trọng đầu tư, phát triển dịch vụ này, nhằm đáp ứng kịp thời nhu cầu của khách hàng. Trong những năm qua, dịch vụ bảo lãnh cũng góp phần không nhỏ vào doanh thu của toàn chi nhánh. Đứng trước nhu cầu rất lớn của khách hàng về dịch vụ bảo lãnh, cũng như nhu cầu mở rộng kinh doanh, tăng doanh thu, khẳng định uy tín của ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Đông Anh từ dịch vụ bảo lãnh, đặc biệt đáp ứng tối đa nhu cầu của khách hàng. Chính vì những điều trên mà đề tài “Phát triển dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Đông Anh” được lựa chọn nghiên cứu nhằm đáp ứng nhu cầu thực tiễn. Câu hỏi đối với vấn đề nghiên cứu - Vì sao cần phải phát triển dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh huyện Đông Anh. - Làm thế nào để nâng cao phát triển dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh huyện Đông Anh trong thời gian tới. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu - Mục đích: việc nghiên cứu đề tài nhằm tăng cường mở rộng kinh doanh, tăng doanh thu, khẳng định uy tín của ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 2 chi nhánh huyện Đông Anh. Bên cạnh đó là đáp ứng kịp thời nhu cầu thực tiễn sử dụng dịch vụ bảo lãnh của khách hàng. - Nhiệm vụ: dựa trên cơ sở mục đích xác định, luận văn hướng đến giải quyết những việc cụ thể: + Về cơ sở lý luận: hệ thống hóa cơ sở lý luận về phát triển dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng thương mại, khái niệm về sự phát triển, khái niệm về dịch vụ bảo lãnh các chỉ tiêu đánh giá sự phát triển của dịch vụ bảo lãnh, các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển dịch vụ bảo lãnh ngân hàng thương mại. + Về thực tiễn: phân tích, đánh giá thực trạng, đưa ra những tồn đọng, nguyên nhân làm hạn chế sự phát triển dịch vụ bảo lãnh. Từ đó đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao phát triển dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Đông Anh. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: phát triển dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Đông Anh. - Phạm vi nội dung: đề tài tập trung nghiên cứu sự phát triển của dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chi nhánh huyện Đông Anh như sự phát triển, tiêu chí đánh giá sự phát triển, nhân tố ảnh hưởng từ đó đưa ra các giải pháp để phát triển dịch vụ bảo lãnh. - Phạm vi nghiên cứu: nghiên cứu sự phát triển dịch vụ bảo lãnh của ngân hàng Nông nghiệp và phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh huyện Đông Anh giai đoạn 2012-2014. 4. Dự kiến kết quả nghiên cứu - Hiểu được dịch vụ bảo lãnh là gì? Sự phát triển dịch vụ bảo lãnh là gì? Đưa ra các tiêu chí đánh giá sự phát triển dịch vụ bảo lãnh về mặt định tính và định lượng. - Giải thích được lý do vì sao phải phát triển dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh huyện Đông Anh. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển dịch vụ bảo lãnh tại chi nhánh. 3 - Dựa vào thực tiễn và tiêu chí đánh giá sự phát triển dịch vụ bảo lãnh sẽ đánh giá tình hình hoạt động kinh doanh dịch vụ tại chi nhánh, bên cạnh các kết quả đạt được chi nhánh còn những tồn tại, nguyên nhân của những tồn tại. - Sau quá trình nghiên cứu thực tiễn của chi nhánh, luận văn sẽ đưa ra các giải pháp phát triển dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh huyện Đông Anh. 5. Kết cấu của Luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu gồm 4 chương Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài và cơ sở lý luận phát triển dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng thương mại Chƣơng 2: Phương pháp nghiên cứu và thiết kế đề tài Chƣơng 3: Thực trạng phát triển dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh huyện Đông Anh Chƣơng 4: Giải pháp phát triển dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh huyện Đông Anh 4 CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ BẢO LÃNH CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài 1.1.1 Nhận xét tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài  Nghiên cứu về sự phát triển dịch vụ bảo lãnh của cùng hệ thống ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - "Giải pháp mở rộng hoạt động bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chi nhánh Thanh Xuân", Luận văn thạc sĩ của tác giả Lê Phương Anh viết năm 2012. Tác giả bài viết đã phân tích, đánh giá thực trạng mở rộng hoạt động bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh Đống Đa trong giai đoạn 2009-2011, đưa ra các mặt hạn chế, nguyên nhân của hạn chế, qua đó đưa ra một số giải pháp nhằm mở rộng hoạt động bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh Thanh Xuân: (1) Xây dựng kế hoạch phát triển bảo lãnh trong từng giai đoạn; (2) Điều chỉnh mức phí và lãi suất mà chi nhánh đang áp dụng; (3) Đa dạng hóa các loại hình bảo lãnh tại chi nhánh Đống Đa; (4) Tăng cường hoạt động Marketing trong ngân hàng; (5) Thực hiện tốt công tác tổ chức cán bộ; (6) Nâng cao chất lượng thẩm định khách hàng; (7) Nâng cao uy tín của ngân hàng trong mối quan hệ với ngân hàng khác; (8) Hiện đại hóa công nghệ ngân hàng, khai thác hiệu quả ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động của ngân hàng. - "Phát triển hoạt động bảo lãnh tại ngân hàng Nông nghiệp và phát triển Nông thôn Việt Nam", Luận văn thạc sĩ của tác giả Nguyễn Hồng Trang viết năm 2012. Bài viết này tác giả đã nêu ra các vấn đề chung nhất về bảo lãnh, nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động bảo lãnh của ngân hàng thương mại. Qua việc đánh giá thực trạng hoạt động bảo lãnh chi nhánh, từ đó đưa ra giải pháp, kiến nghị nhằm phát triển hoạt động bảo lãnh của ngân hàng: (1) Hoàn thiện quy trình bảo lãnh; (2) mở rộng mạng lưới khách hàng; (3) Giám sát đôn đốc khách hàng thực hiện hợp đồng; 5 (4) Nâng cao chất lượng thẩm định dự án; (5) Nâng cao chất lượng công nghệ thông tin vào hoạt động bảo lãnh; (6) Mở các lớp đào tạo nghiệp vụ bảo lãnh cho nhân viên chuyên trách. - "Phát triển hoạt động bảo lãnh của ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Quảng Nam", Luận văn thạc sĩ của tác giả Lê Thị Phương Thảo viết năm 2010. Tác giả đã đưa ra một số vấn đề cơ bản về hoạt động bảo lãnh, thực trạng phát triển hoạt động bảo lãnh, từ đó đưa ra các mặt còn tồn đọng, nguyên nhân của sự tồn đọng đó. Qua đó, tác giả đã đưa ra một số nhóm giải pháp cụ thể nhằm phát triển hoạt động bảo lãnh như sau: (1) Nhóm giải pháp mở rộng thị trường; (2) Nhóm giải pháp hạn chế rủi ro; (3) Nhóm giải pháp bổ trợ. Thêm vào đó tác giả còn đưa ra một số kiến nghị với NHNo&PTNT Việt Nam, với chính phủ và nhà nước. - "Tăng cường chất lượng dịch vụ bảo lãnh tại NHNo&PTNT tỉnh Bắc Ninh", Luận văn thạc sĩ của tác giả Nguyễn Thị Vững viết năm 2013. Bài viết ngoài việc đề cập đến các vấn đề chung nhất về bảo lãnh, tác giả đã đưa ra các tiêu chí đánh giá nâng cao chất lượng của hoạt động bảo lãnh. Dựa vào việc đánh giá thực trạng chất lượng bảo lãnh tại NHNo&PTNT tỉnh Bắc Ninh, tác giả đã có những đánh giá thành tựu đạt được bên cạnh đó là hạn chế. Từ đó tác giả đã đưa ra một số giải pháp để nâng cao chất lượng hoạt động tại chi nhánh: (1) Hoàn thiện quy trình bảo lãnh; (2) Nâng cao chất lượng thẩm định khách hàng; (3) chính sách về phí bảo lãnh; (4) Đa dạng hóa các loại hình bảo lãnh; (5) Chiến lược phân khúc khách hàng; (6) Nâng cao trình độ cho cán bộ công nhân viên. - "Nâng cao chất lượng dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng NHNo&PTNT Quận Hai Bà Trưng", Luận văn thạc sĩ của tác giả Phan Thanh Hà viết năm 2013. Tác giả đã nêu mục đích nghiên cứu rõ rằng, tầm quan trọng của dịch vụ bảo lãnh, đưa ra các vấn đề lý luận về dịch vụ bảo lãnh và phân tích thực trạng hoạt động bảo lãnh tại NHNo&PTNT, từ đó đã chỉ ra được nguyên nhân và đề ra một số giải pháp phát triển nghiệp vụ bảo lãnh: (1) Xây dựng chiến lược phát triển dịch vụ bảo lãnh phù hợp; (2) Hoàn thiện quy trình nghiệp vụ bảo lãnh; (3) Đẩy mạng Marketing vào hoạt động bảo lãnh ngân hàng; (4) Cán bộ nhân viên đào tạo nâng cao nghiệp vụ; 6 (5) Chú trọng công tác thẩm định khách hàng. Bên cạnh đó, tác giả còn đưa ra một số kiến nghị với nhà nước, ngân hàng và khách hàng.  Nghiên cứu về sự phát triển dịch vụ bảo lãnh của các (NHTM) khác ở Việt Nam - "Phát triển dịch vụ bảo lãnh trong nước tại ngân hàng TMCP Quân Đội - Chi nhánh Đà Nẵng", Luận văn thạc sĩ của tác giả Đào Thị Thùy Trinh, viết năm 2014. Tác giả đã đưa ra lý do, mục tiêu, câu hỏi nghiên cứu rất rõ ràng chọn đề tài nghiên cứu, dựa vào các cơ sở lý luận về dịch vụ bảo lãnh và phân tích thực trạng hoạt động bảo lãnh tại ngân hàng TMCP Quân Đội, đưa ra các nguyên nhân nhằm hạn chế trong phát triển dịch vụ bảo lãnh của ngân hàng và đề ra một số giải pháp phát triển dịch vụ bảo lãnh trong nước: (1) Đa dạng hóa sản phẩm; (2) Chính sách đối với khách hàng; (3) Chính sách về giá cả; (4) Tăng cường công tác quảng bá hình ảnh, sản phẩm và dịch vụ ngân hàng; (5) Tăng cường công tác kiểm soát và phòng ngừa rủi ro; (6) Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Và một số kiến nghị với chính phủ, nhà nước và ngân hàng Quân Đội. - "Phát triển dịch vụ bảo lãnh tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Bình Định", Luận văn thạc sĩ của tác giả Lương Thị Thanh Thúy, viết năm 2012. Bài viết chỉ ra khái quát chung các vấn đề cơ bản liên quan đến hoạt động bảo lãnh, quan điểm về phát triển bảo lãnh. Tác giả cũng nêu khái quát các tiêu chí phát triển bảo lãnh, nhân tố ảnh hưởng đến phát triển. Từ việc phân tích, đánh giá thực trạng tăng trưởng dịch vụ bảo lãnh, tác giả đã chỉ ra mặt còn yếu kém của ngân hàng. Sau đó đưa ra nhóm giải pháp phát triển dịch vụ bảo lãnh: (1) Nhóm giải pháp mang tính cạnh tranh; (2) Nhóm giải pháp hạn chế rủi ro; (3) Nhóm giải pháp hỗ trợ. Ngoài ra còn đưa ra một số kiến nghị với ngân hàng, nhà nước và uy ban nhân dân tỉnh Bình Định. Tóm lại, các công trình nghiên cứu trên đã đóng góp rất lớn trong việc hoàn thiện lý luận cơ bản về phát triển dịch vụ bảo lãnh tại các ngân hàng thương mại. Nội dung các công trình nghiên cứu, nghiên cứu các đối tượng khác nhau, tuy nhiên đều đưa ra các vấn đề lý luận cơ bản nhất về bảo lãnh, thực trạng, giải pháp về mở rộng và nâng cao sự phát triển của dịch vụ bảo lãnh riêng, mà chưa đề tài nào 7 nghiên cứu, đưa ra bộ chỉ tiêu đánh giá khoa học sự phát triển thực tiễn của dịch vụ này, đặc biệt với xu thế phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế. 1.1.2 Các vấn đề về đề tài cần tiếp tục nghiên cứu Qua việc nghiên cứu các công trình trên, để thấy được các công trình nghiên cứu cũng khá rõ về việc phát triển dịch vụ bảo lãnh. Tuy nhiên, các tác giả hầu như tập trung nhiều vào vấn đề đưa ra các định nghĩa về bảo lãnh, các loại bảo lãnh, rủi ro bảo lãnh mà quên rằng nên tập trung vào vấn đề phát triển dịch vụ bảo lãnh. Cũng có một số bài viết đã nêu ra các nhân tố tác động đến sự phát triển của dịch vụ bảo lãnh, phát triển dịch vụ bảo lãnh là sự ra tăng về số lượng, chất lượng. Tuy nhiên, để có thể hiểu sâu hơn về phát triển dịch vụ bảo lãnh của ngân hàng thương mại nói chung và ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nói riêng, thì cần tiếp tục nghiên cứu các vấn đề như sau: dịch vụ bảo lãnh là gì, hiểu được sự phát triển là gì, các tiêu chí đánh giá phát triển dịch vụ bảo lãnh về chiều sâu, rộng như thế nào, các nhân tố nào làm ảnh hưởng đến phát triển dịch vụ bảo lãnh của ngân hàng. Từ đó có những giải pháp phù hợp nhằm phát triển dịch vụ bảo lãnh của các ngân hàng thương mại. 1.2 Cơ sở lý luận về phát triển dịch vụ bảo lãnh của các ngân hàng thƣơng mại 1.2.1 Sự ra đời của dịch vụ bảo lãnh tại ngân hàng 1.2.1.1 Khái niệm về dịch vụ bảo lãnh - Theo khoản 12, điều 20, luật các tổ chức tín dụng, định nghĩa cụ thể về bảo lãnh ngân hàng như sau: “Bảo lãnh ngân hàng là cam kết bằng văn bản của tổ chức tín dụng với bên có quyền về việc thực hiện nghĩa vụ cam kết, khách hàng phải nhận nợ và hoàn trả cho các tổ chức tín dụng số tiền đã được trả thay”. - Dịch vụ bảo lãnh ngân hàng được hiểu là cam kết bằng văn bản với bên thứ ba do khách hàng chỉ định (bên thụ hưởng bảo lãnh) về việc thực hiện nghĩa vụ tài chính đã cam kết với bên thụ hưởng bảo lãnh. Khách hàng phải nhận nợ và hoàn trả cho ngân hàng số tiền đã được trả thay. Hiện nay dịch vụ bảo lãnh được phát triển phong phú và đã dạng hóa trong mọi mặt của nền kinh tế xã hội như: một tổ chức quốc tế với một nước, bảo lãnh 8 nhà nước với các doanh nghiệp, bảo lãnh cá nhận với cá nhân,... Và xét riêng trong lĩnh vực ngân hàng, bảo lãnh được định nghĩa như sau: theo điều 1 trong quy chế về nghiệp vụ bảo lãnh ngân hàng (kèm theo quyết định số 196/QĐ-NH 14 ngày 16/09/1994 của thống đốc NHNN) “Bảo lãnh ngân hàng là cam kết của ngân hàng bảo lãnh chịu trách nhiệm trả tiền thay cho bên được bảo lãnh trong trường hợp bên được bảo lãnh không thực hiện đúng, đầy đủ các nghĩa vụ đã thỏa thuận với bên nhận bảo lãnh được quy định tại chứng thư bảo lãnh của ngân hàng.” Như vậy một giao dịch bảo lãnh ngân hàng bao giờ cũng liên quan đến ba bên: ngân hàng bảo lãnh, bên được bảo lãnh, bên nhận bảo lãnh. Quan hệ giữa các bên được quy định rõ bởi các hợp đồng khác nhau. Ngân hàng bảo lãnh dùng uy tín của mình để đứng ra cam kết chịu trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ thay cho bên được bảo lãnh, trong trường hợp bên được bảo lãnh không thực hiện đúng nghĩa vụ của mình. Bên được bảo lãnh là các khách hàng của ngân hàng được ngân hàng cam kết thực hiện nghĩa vụ khi vi phạm hợp đồng với đối tác của mình. Bên nhận bảo lãnh là người thụ hưởng bảo lãnh khi bên được bảo lãnh vi phạm hợp đồng thì bên nhận bảo lãnh được ngân hàng thanh toán khi có yêu cầu. Hình thức của dịch vụ bảo lãnh ngân hàng là hợp đồng bảo lãnh, hay còn gọi là thư bảo lãnh. Thư bảo lãnh là văn bản cam kết, hình thức cấp tín dụng bằng chữ kí. Tại thời điểm bảo lãnh, ngân hàng không trực tiếp xuất vốn mà chỉ là dùng uy tín và năng lực tài chính của mình để đảm bảo việc thực hiện nghĩa vụ cam kết từ trước. 1.2.1.2 Sự ra đời và phát triển của dịch vụ bảo lãnh Nếu như thư tín dụng đã được các ngân hàng sử dụng rộng rãi từ những năm 30 thì bảo lãnh ngân hàng mới chỉ ra đời và phát triển vào đầu thập niên 70 của thế kỷ này. Sự phát triển nhanh chóng của các quốc gia sản xuất dầu hỏa ở Trung Đông trong thời gian này cho phép họ ký hợp đồng lớn với các công ty phương Tây cho những dự án lớn như cải tạo cơ sở hạ tầng, các tiện ích công cộng, dự án công nông nghiệp và quốc phòng. Nguồn gốc phát sinh nhu cầu bảo lãnh ngân hàng đặc biệt là bảo lãnh ngay lần đầu từ khu vực này. Bảo lãnh ngân hàng còn được phát triển về cả hình thức sử dụng. Thoạt đầu là loại bảo lãnh có điều kiện được bắt đầu từ thị trường Mỹ. Với các loại bảo lãnh như 9