Tài liệu Phân tích thẩm định hồ sơ vay vốn của công ty cổ phần sài gò intimex tại công ty tài chính dầu khí chi nhánh thành phố hồ chí minh

Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------TRƯỜNG ðẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP PHÂN TÍCH & THẨM ðỊNH HỒ SƠ VAY VỐN CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN SÀI GÒN INTIMEX Trung tâm Học liệuCÔNG ĐH CầnTY Thơ @ CHÍNH Tài liệu học tập và nghiên cứu TẠI TÀI DẦU KHÍ CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện: ThS. NGUYỄN TUẤN KIỆT VÕ NGUYỆT THANH THẢO Mã số sinh viên: 4043468 Lớp: Tài chính – Tín dụng Khóa: Cần Thơ – 2008 i 30 Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- LỜI CAM ðOAN Tôi cam ñoan rằng ñề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu thu thập và kết quả phân tích trong ñề tài là trung thực, ñề tài không trùng với bất kỳ ñề tài nghiên cứu khoa học nào. Ngày 25, tháng 04 năm 2008 Sinh viên thực hiện Võ Nguyệt Thanh Thảo Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu ii Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- LỜI CẢM TẠ Em xin chân thành cảm ơn Công ty Tài chính Dầu khí Chi nhánh TP. HCM ñã chấp thuận nguyện vọng thực tập của em và các anh chị công tác tại Công ty Tài chính Dầu khí chi nhánh Thành Phố Hồ Chí Minh ñã hỗ trợ cho em trong việc hoàn thành luận văn tốt nghiệp. ðặc biệt là các anh chị làm việc tại tổ tín dụng, phòng giao dịch trung tâm quận 1 trực thuộc PVFC – HCM ñã nhiệt tình hướng dẫn và cung cấp tài liệu giúp em hoàn thành tốt công việc nghiên cứu thực tiễn của mình trong thời gian thực tập tại công ty. Trân trọng gởi lời cảm ơn ñến thầy Nguyễn Tuấn Kiệt giáo viên hướng dẫn trực tiếp cho em thực hiện luận văn. Thầy ñã dành thời gian quý báu của mình ñể góp ý, hướng dẫn cũng như tạo mọi ñiều kiện thuận lợi ñể em hoàn thiện luận văn tốt nghiệp. Qua quá trình thực tập nhờ sự chỉ bảo nhiệt thành của giáo viên hướng dẫn và sự giúp ñỡ tận tình của các anh chị công tác tại ñơn vị thực tập em ñã tích lũy cho mình thêm Trung ĐH Cần Thơ @cứu Tàithực liệu học tập và nghiên cứu ñượctâm nhữngHọc kiến liệu thức chuyên môn từ nghiên tiễn. Lời cuối em xin kính chúc thầy và các anh chị ñược nhiều sức khỏe và thành công! Ngày 25, tháng 04 năm 2008 Sinh viên thực hiện Võ Nguyệt Thanh Thảo iii Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. Ngày …., tháng…. năm … Thủ trưởng ñơn vị (ký tên và ñóng dấu) iv Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. Ngày …. tháng …. năm … Giáo viên hướng dẫn (ký và ghi họ tên) v Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- MỤC LỤC Trang Chương 1: GIỚI THIỆU .......................................................................................... 1 1.1. SỰ CẦN THIẾT CỦA ðỀ TÀI ................................................................................... 1 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ......................................................................................... 2 1.2.1. Mục tiêu chung .................................................................................................... 2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể..................................................................................................... 3 1.3. CÁC GIẢ THUYẾT CẦN KIỂM ðỊNH & CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ..................... 3 1.3.1. Các giả thuyết cần kiểm ñịnh............................................................................... 3 1.3.2. Câu hỏi nghiên cứu .............................................................................................. 3 1.4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU ........................................................................................... 3 1.4.1. Không gian........................................................................................................... 3 1.4.2. Thời gian .............................................................................................................. 3 tượng nghiên .......................................................................................... Trung1.4.3. tâmðối Học liệu ĐHcứu Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu3 1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ðẾN ðỀ TÀI NGHIÊN CỨU .............. 4 Chương 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN & PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......... 5 2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN .............................................................................................. 5 2.1.1. Cho vay ngắn hạn theo hạn mức tín dụng............................................................ 5 2.1.2. Sơ lược về rủi ro tín dụng .................................................................................... 7 2.1.3. Các mô hình phân tích ñánh giá rủi ro tín dụng................................................... 8 2.1.4. Hướng dẫn quy trình tín dụng ñối với các khách hàng là tổ chức kinh tế tại Công ty Tài chính Dầu khí chi nhánh TP Hồ Chí Minh .............................................. 19 2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................................................................. 24 2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu .......................................................................... 24 2.2.2. Phương pháp phân tích số liệu ........................................................................ 24 vi Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- MỤC LỤC (tt) Trang Chương 3: GIỚI THIỆU VỀ CÔNG TY TÀI CHÍNH DẦU KHÍ VÀ CHI NHÁNH CÔNG TY TÀI CHÍNH DẦU KHÍ TP HCM............................. 26 3.1. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH & QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA CTY TÀI CHÍNH DẦU KHÍ (PVFC)............................................................................................................. 26 3.1.1. Lịch sử hình thành........................................................................................... 26 3.1.2. Quá trình phát triển ......................................................................................... 27 3.2. GIỚI THIỆU CÁC SẢN PHẨM CỦA CÔNG TY TÀI CHÍNH DẦU KHÍ ............ 28 3.2.1. Các sản phẩm, dịch vụ mũi nhọn .................................................................... 29 3.2.2 Các sản phẩm dịch vụ nền tảng........................................................................ 30 3.2.3. Các sản phẩm dịch vụ thực hiện nhiệm vụ chính trị ....................................... 30 3.3. GIỚI THIỆU VỀ CÔNG TY TÀI CHÍNH DẦU KHÍ CHI NHÁNH TP-HỒ CHÍ MINH (PVFC – HCM) ................................................................................. 31 3.3.1. Học Chức liệu năng ĐH ...................................................................................................... 31 Trung tâm Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu 3.3.2. Nhiệm vụ ........................................................................................................ 31 Chương 4: PHÂN TÍCH & THẨM ðỊNH HỒ SƠ VAY VỐN CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN SÀI GÒN INTIMEX TẠI PVFC - HCM ....................... 32 4.1. PHÂN TÍCH HỒ SƠ VAY VỐN CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN SÀI GÒN INTIMEX (CTY CPSG INTIMEX) THEO MÔ HÌNH 6C................................................................ 33 4.1.1. Tư cách người vay – Character .......................................................................... 33 4.1.2. Năng lực người vay – Capacity ......................................................................... 34 4.1.3. Luồng tiền trả nợ của khách hàng – Cash.......................................................... 37 4.1.4. ðảm bảo khoản vay - Collacteral....................................................................... 37 4.1.5. Các ñiều kiện khác của doanh nghiệp – Conditions ......................................... 38 4.1.6. Công cụ ñiều chỉnh, chi phối – Control ............................................................. 39 4.2. PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CỦA CTY CPSG INTIMEX .................... 40 4.2.1. ðánh giá về kết cấu tài sản của Cty CPSG Intimex........................................... 42 4.2.2. ðánh giá quy mô và cơ cấu nguồn vốn của Cty CPSG Intimex........................ 45 4.2.3. Phân tích các tỷ số tài chính............................................................................... 48 vii Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- MỤC LỤC (tt) Trang 4.3. XẾP HẠNG TÍN DỤNG CTY CPSG INTIMEX THEO QUI CHẾ XẾP HẠNG DOANH NGHIỆP CỦA PVFC......................................................................................... 50 4.3.1. Xếp loại, quy mô doanh nghiệp ......................................................................... 50 4.3.2. Chấm ñiểm các yếu tố tài chính......................................................................... 50 4.3.3. Chấm ñiểm các yếu tố phi tài chính................................................................... 51 4.4. THẨM ðỊNH PHƯƠNG ÁN SẢN XUẤT KINH DOANH & THỊ TRƯỜNG CỦA CTY CPSG INTIMEX ...................................................................................................... 53 4.4.1. Phân tích phương án sản xuất kinh doanh & thị trường của Cty CPSG Intimex năm 2008 ...................................................................................... 53 4.4.2. Phân tích các yếu tố tác ñộng ñến kết quả kinh doanh của Công ty Cổ phần Sài Gòn Intimex ............................................................................... 55 Trung tâmLUẬN Học VỀ liệuRỦI ĐH Thơ @ TàiTÀNG liệu ðỐI họcVỚI tậpKHOẢN và nghiên cứu 4.5. KẾT ROCần TÍN DỤNG TIỀM VAY CỦA CTY CỔ PHẦN SÀI GÒN INTIMEX:............................................................................. 59 4.5.1. ðánh giá chung về việc thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Cty CPSG Intimex................................................................................................. 59 4.5.2. Một số rủi ro tiềm tàng của Cty CPSG Intimex:................................................ 60 4.6. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HẠN CHẾ RỦI RO TÍN DỤNG TRONG CHO VAY ðỐI VỚI CÔNG TY CỔ PHẦN SÀI GÒN INTIMEX:................................................... 60 4.6.1. Một số ñiều cần cải thiện từ phía công ty .......................................................... 60 4.6.2. Các biện pháp hạn chế rủi ro từ phía PVFC - HCM.......................................... 61 Chương 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................. 62 5.1. KẾT LUẬN ................................................................................................................ 62 5.2. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM HẠN CHẾ RỦI RO TÍN DỤNG............................. 63 5.2.1. Về phía nhà nước ............................................................................................... 63 5.2.2. Về phía ngân hàng ............................................................................................. 63 viii Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- DANH MỤC CÁC BIỂU BẢNG
 STT Tên bảng Trang 2.1. Bảng minh họa liệt kê kế hoạch tài chính của doanh nghiệp 6 2.2. Xếp loại quy mô doanh nghiệp 16 2.3. Bảng tổng hợp ñiểm theo trọng số 18 2.4. Bảng kết quả căn cứ xếp loại tín dụng doanh nghiệp 19 4.1. Bảng liệt kê dư nợ của Cty CPSG Intimex tính ñến ngày 27/09/2007 33 4.2. Bảng liệt kê hồ sơ pháp lý của Cty CPSG Intimex 35 4.2. Bảng liệt kê hồ sơ pháp lý của Cty CPSG Intimex (tt) 36 4.3. 4.4. Bảng biểu diễn tốc ñộ tăng trưởng Doanh thu và Lợi nhuận của Công ty Cổ phần Sài Gòn Intimex Bảng tổng hợp tỷ trọng từng khoản mục tài sản 40 42 Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu 4.5. Bảng tỷ trọng, cơ cấu nguồn vốn 45 4.6. Bảng tóm tắt một số chỉ tiêu tài chính chủ yếu 48 4.7. Bảng chấm ñiểm xếp hạng quy mô doanh nghiệp 50 4.8. Bảng tính ñiểm các chỉ tiêu tài chính 50 4.9. Bảng tính ñiểm các chỉ tiêu phi tài chính 51 4.10. Bảng tổng hợp ñiểm theo trọng số 51 4.11. Phương án, kế hoạch kinh doanh của Cty CPSG Intimex năm 2008 53 4.11. Phương án, kế hoạch kinh doanh của Cty CPSG Intimex năm 2008 (tt) 54 4.12. 4.13. 4.14. Bảng tổng hợp sự tác ñộng của tỷ giá ñến lợi nhuận và doanh thu của Cty CPSG Intimex Bảng tổng hợp sự tác ñộng của giá nhập khẩu “Giấy các loại” ñến lợi nhuận và doanh thu của Cty CPSG Intimex Bảng tổng hợp sự tác ñộng của “giá nhập khẩu Giấy các loại” và “Tỷ giá” ñến lợi nhuận và doanh thu của Cty CPSG Intimex ix 56 57 58 Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- DANH MỤC CÁC BIỂU ðỒ & HÌNH
 STT Tên biểu ñồ (hình) Trang DANH SÁCH BIỂU ðỒ 4.1. Biểu ñồ biểu diễn sự tăng trưởng Doanh thu thuần và Lợi nhuận 41 sau thuế của Cty CPSG Intimex qua 3 năm (2005-2007) 4.2. Biểu ñồ biểu diễn tỷ trọng từng khoản mục tài sản của Cty CPSG 43 Intimex qua 3 năm (2005 -2007) 4.3. Trung tâm Biểu ñồ biểu diễn cơ cấu nguồn vốn của Cty CPSG Intimex qua 3liệu năm (2005 – 2007) Học ĐH Cần Thơ 46 @ Tài liệu học tập và nghiên cứu DANH SÁCH HÌNH 1 Lưu ñồ quy trình tín dụng của PVFC – HCM 23 2 Sơ ñồ tóm lược công tác thẩm ñịnh tín dụng Cty CPSG Intimex. 32 x Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
 Tiếng Việt: - BTM : Bộ thương mại. - Bảng CðKT : Bảng cân ñối kế toán. - Bảng KQKD : Bảng báo cáo kết quả hoạt ñộng kinh doanh. - Cty : Công ty. - Cty CPSG Intimex : Công ty cổ phần Sài Gòn Intimex. - Cty TNHH : Công ty trách nhiệm hữu hạn. - DN : Doanh nghiệp. - DT : Doanh thu. - NHNN : Ngân hàng nhà nước. - NH TMCP : Ngân hàng thương mại cổ phần. - PVFC : Công ty Tài chính Dầu Khí. - PVFC – HCM : Công ty Tài chính Dầu khí chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh. - TCTD : Tổ chức tín dụng. - TP.HCM : Thành phố Hồ Chí Minh. - TSCð : Tài sản cố ñịnh. - TS : Tài sản. - VCSH : Vốn chủ sở hữu. - Vq : Vòng quay. - VLð : Vốn lưu ñộng. - EBT : Thu nhập trước thuế. - EBIT : Thu nhập trước thuế và trước lãi vay. Trung- tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu NN : Nhà nước xi Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- TÓM TẮT ðỀ TÀI
 Trên cơ sở các kiến thức chuyên ngành, ñề tài ñược thực hiện theo hướng tiếp cận sâu hơn với thực tiễn nhằm nắm bắt ñược những phát sinh có thể xảy ra trong thực tế công việc, ñồng thời tìm hiểu sự khác nhau hay không ñồng nhất giữa thực tế và lý thuyết. Với mục tiêu ñó ñề tài ñược thực hiện theo bốn phần: - Tìm hiểu lý thuyết về công tác thẩm ñịnh và cho vay ñối với khách hàng là doanh nghiệp, bao gồm lý thuyết về: Mô hình phân tích tín dụng – 6C; Mô hình xếp hạng tín dụng doanh nghiệp; Các hệ số tài chính ñược sử dụng trong việc phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp; Quy trình tín dụng của PVFC; Quy ñịnh về xếp hạng tín dụng doanh nghiệp của PVFC,… - Tìm hiểu tổng quan về cơ quan thực tập, Công ty Tài chính Dầu khí và Chi nhánh Trung tâmtyHọc liệu ĐHMinh Cần(PVFC Thơ–@ Tài liệu học tập và nghiên cứu của công tại TP. Hồ Chí HCM). - Tiếp cận thực tiễn: xem xét và phân tích hồ sơ khách hàng vay vốn, Công ty Cổ phần Sài Gòn Intimex (Cty CPSG Intimex) trên cơ sở ứng dụng và ñối chiếu các công cụ lý thuyết với quy trình thẩm ñịnh tín dụng trong thực tế tại PVFC – HCM. Việc thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Cty CPSG Intimex ñược thực hiện theo trình tự: Phân tích khách hàng theo mô hình 6C; Phân tích tình hình tài chính của doanh nghiệp; Xếp hạng tín dụng ñối với Cty CPSG Intimex; Thẩm ñịnh phương án sản xuất kinh doanh và các ñiều kiện khác ảnh hưởng tới khả năng trả nợ của doanh nghiệp. - Kết luận về kết quả thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Cty CPSG Intimex và kiến nghị một số phương pháp hạn chế rủi ro tín dụng ñối với khách hàng doanh nghiệp. xii Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Chương 1 GIỚI THIỆU 1.1. SỰ CẦN THIẾT CỦA ðỀ TÀI NGHIÊN CỨU: Dưới sức ép cạnh tranh gay gắt khi Việt Nam trở thành thành viên chính thức của WTO, trong năm vừa qua là cuộc chạy ñua lãi suất quyết liệt giữa các ñịnh chế tài chính không chỉ kể ñến các khối ngân hàng (NH) mà còn bao gồm cả các ñịnh chế tài chính trung gian khác. Với một chiến dịch chạy ñua lãi suất hấp dẫn ñược triển khai sát sao trên bình diện chung ñã khơi nguồn cho luồng vốn nhàn rỗi ñáng kể trong dân chúng chảy vào các ñịnh chế tài chính. Tuy nhiên thị trường chứng khoán ñang trong thời gian ñiều chỉnh, chỉ số Vn-Index ñang có những biến ñộng tăng giảm bất thường, cùng với việc ban hành chỉ thị 03 của NHNN ñã hạn chế số dư nợ ñối với khu vực này. Từ những nguyên nhân trên dẫn ñến thị trường vốn ñầu ra của các tổ chức tín dụng (TCTD) bị thu hẹp ñáng kể ở khu vực cho vay ñầu tư chứng khoán. Bên cạnh ñó tỷ lệ lạm phát tăng cao trong năm Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu 2007 vừa qua sẽ là trở ngại không nhỏ cho việc hoạch ñịnh chính sách lãi suất cạnh tranh của các tổ chức tài chính trong năm 2008. Như vậy nhìn chung diễn biến của thị trường tài chính trong năm 2007 và những tháng ñầu năm 2008 là sau thời gian ñẩy mạnh việc huy ñộng các tổ chức tài chính ñã nắm trong tay một lượng vốn huy ñộng khá dồi dào, và thị trường vốn ñầu ra do những ñiều kiện khách quan lẫn chủ quan thu hẹp phần nào. Với những ñiều kiện trên buộc các TCTD tất yếu phải khẩn trương thiết lập các kế hoạch kinh doanh hữu hiệu nhằm sử dụng một cách hiệu quả nhất ñồng vốn huy ñộng, cụ thể là phát triển các sản phẩm, dịch vụ mới, gia tăng các tiện ích ñi kèm như chất lượng dịch vụ, các tính năng phụ trội,…ñồng thời phải hướng ra các thị trường tiềm năng mới, các thị trường chưa ñược khai thác một cách thích ñáng và hiệu quả. Hiện nay trên ñịa bàn thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) số lượng các doanh nhiệp vừa và nhỏ là khá lớn. ðánh giá tình hình hiện nay cho thấy ñây là ñối tượng có các nhu cầu tiềm năng về tín dụng rất lớn như vay ngắn hạn ñể bổ sung vốn lưu ñộng hay các khoản vay trung và dài hạn ñể ñầu tư phát triển cơ sở hạ tầng. Nhưng nhìn chung các nhu cầu tín dụng này vẫn chưa ñược thỏa mãn một cách thích ñáng. Với 1 Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- áp lực cạnh tranh ngày một gia tăng ñối tượng này hiện ñang rất cần một nguồn vốn tài trợ khá lớn ñể ñổi mới công nghệ, nâng cấp máy móc và trang thiết bị. Hơn thế nữa các doanh nghiệp này còn cần ñến một sự tư vấn chuyên nghiệp về tài chính, cũng như các dịch vụ tài chính khác, …Do ñó mục ñích tăng dư nợ tín dụng ở khối doanh nghiệp này không chỉ là mục tiêu phát triển ngắn hạn mà ñây là một chiến lược phát triển cần phải ñược quan tâm ñúng mức và nghiên cứu thực hiện một cách thận trọng và thích ñáng. Tuy nhiên song song với việc gia tăng dư nợ ở khối doanh nghiệp vừa và nhỏ là phải thắt chặt quy trình phân tích và thẩm ñịnh cho vay nhằm giúp ngân hàng hiểu rõ về khách hàng của mình giúp hạn chế tối ña những rủi ro tiềm ẩn, ñồng thời có kế hoạch xử lý rủi ro tín dụng kịp thời khi xảy ra những biến ñộng ñối với các khoản vay. Trong chuyên ñề nghiên cứu này sẽ ñề cập ñến quá trình thực hiện thẩm ñịnh và phân tích hồ sơ vay vốn của ñối tượng khách hàng Công ty Cổ phần Sài Gòn Intimex từ ñó ñể thấy ñược tầm quan trọng của quy trình thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn. 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU: Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu 1.2.1. Mục tiêu chung Phân tích và thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty cổ phần Sài Gòn Intimex. ðề ra các biện pháp giảm các rủi ro tiềm ẩn ñối với khoản tín dụng này. Thông qua ñó nhằm hiểu sâu hơn về những kỹ năng phân tích tín dụng trong thực tiễn tại Công ty Tài Chính Dầu khí chi nhánh TP.HCM. 1.2.2. Mục tiêu cụ thể • Phân tích tín dụng ñối với Cty CPSG Intimex căn cứ vào mô hình 6C. • Phân tích các yếu tố ảnh hưởng ñến rủi ro và chất lượng của khoản vay. • Xếp hạng tín dụng ñối với Cty CPSG Intimex theo quy trình của PVFC – HCM. • ðề ra một số kiến nghị về quy trình phân tích tín dụng nhằm nâng cao ñộ an toàn cho các khoản vay ñối với doanh nghiệp vừa và nhỏ ñồng thời bảo ñảm tính cạnh tranh trong việc cấp tín dụng. 2 Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1.3. CÁC GIẢ THUYẾT CẦN KIỂM ðỊNH VÀ CÂU HỎI NGHIÊN CỨU: 1.3.1. Các giả thuyết cần kiểm ñịnh - Công ty Cổ phần Sài Gòn Intimex không ñáp ứng ñược ñầy ñủ các tiêu chuẩn cấp tín dụng. - Hồ sơ vay vốn của Cty CPSG Intimex là ñầy ñủ và hợp lệ. - Quy trình tín dụng của Công ty Tài chính Dầu khí Chi nhánh TP. HCM có ứng dụng các lý luận chung về phân tích tín dụng. 1.3.2. Câu hỏi nghiên cứu - Mô hình 6C là phương pháp phân tích tín dụng khả dụng trong thực tế thẩm ñịnh cho vay hay không? - Việc xếp hạng tín dụng doanh nghiệp có hạn chế ñược rủi ro tín dụng ñến mức thấp nhất không? Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu - Quy trình thẩm ñịnh cho vay tại PVFC - HCM có thoả mãn ñược các yêu cầu của phân tích tín dụng ñể hạn chế rủi ro tín dụng ñến mức thấp nhất không? 1.4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU: 1.4.1. Không gian Công ty Tài chính Dầu khí Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh, 208 Nguyễn Trãi, Quận 1, TP.HCM. 1.4.2. Thời gian - Thời gian thực tập ñể thực hiện ñề tài từ 11/02/2008 – 25/04/2008. - Thời gian hợp ñồng vay vốn sử dụng ñể phân tích nghiên cứu ñược ký kết vào ngày 01/10/2007. - Số liệu phân tích ñược tham khảo từ 31/12/2005 – 30/09/2007 1.4.3. ðối tượng nghiên cứu Công ty cổ phần Sài Gòn Intimex. 3 Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ðẾN ðỀ TÀI NGHIÊN CỨU: - Tên tài liệu: “Nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro tín dụng trong hoạt ñộng kinh doanh Ngân Hàng” - Tác giả : Thạc sĩ. Phạm Hữu Hồng Thái - ðại học kinh tế Tp. Hồ Chí Minh. ( www.ueh.edu.vn/tcptkt/ptkt2004/thang0404/phamhuuhongthai.htm- 108k -. ) => “… rủi ro tín dụng của một ngân hàng xảy ra ở mức ñộ khác nhau: nhẹ nhất là ngân hàng bị giảm lợi nhuận khi không thu hồi ñược lãi cho vay, nặng nhất khi ngân hàng không thu ñược vốn lãi, nợ thất thu với tỷ lệ cao dẫn ñến ngân hàng bị lỗ và mất vốn. Nếu tình trạng này kéo dài không khắc phục ñược, ngân hàng sẽ bị phá sản, gây hậu quả nghiêm trọng cho nền kinh tế nói chung và hệ thống ngân hàng nói riêng. Chính vì vậy ñòi hỏi các nhà quản trị ngân hàng phải hết sức thận trọng và có những biện pháp thích hợp nhằm giảm thiểu rủi ro trong cho vay…”. Cùng với nhận xét về tình hình rủi ro tín dụng trong nghiệp vụ cho vay tại các ngân hàng, tác giả cũng giới thiệu một số giải pháp quản trị rủi ro nhằm giúp hạn chế rủi ro tín dụng ngay từ khâu thẩm ñịnh hồ sơ khách hàng như: ° Mô hình chất lượng: dựa trên yếu tố 6 C. Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu ° Mô hình xếp hạng của Moody’s và Standard & Poor’s. ° Mô hình ñiểm số Z (Z - Credit scoring model). ° Mô hình ñiểm số tín dụng tiêu dùng. Trong 4 công cụ kể trên thì 2 công cụ: Mô hình chất lượng 6C và mô hình ñiểm số tín dụng hiện ñang ñược các ngân hàng và các ñịnh chế tài chính ứng dụng rất nhiều trong quy trình thẩm ñịnh cho vay của mình. Hai mô hình ñiểm số Z và mô hình xếp hạng của Moody’s và Standard & Poor’s vẫn còn một số ñiểm hạn chế và ñược một số nhà nghiên cứu cho là chưa ñược cải biên phù hợp với môi trường tài chính Việt Nam.  Bài viết chưa dẫn chứng một cách cụ thể các bước thực hiện của một quy trình thẩm ñịnh tín dụng và việc ứng dụng các công cụ này vào quy trình thực tế ñược tiến hành như thế nào, cũng như thực tế các ñịnh chế tài chính Việt Nam có ứng dụng các công cụ này trong thực tiễn hay không? Các công cụ này có giá trị thực tế tại Việt Nam hay không? Chính vì vậy tôi chọn ñề tài nghiên cứu của mình là ñi vào phân tích hồ sơ vay vốn của khách hàng – Công ty Cổ phần Sài Gòn Intimex theo các công cụ tác giả kiến nghị cũng như các phương pháp thực tế ñang ñược sử dụng tại PVFC – HCM. Nhằm nghiên cứu và hiểu sâu hơn quy trình thẩm ñịnh cho vay ñối với một khách hàng và thực tế ứng dụng các công cụ phân tích tín dụng từ lý luận ñến thực tiễn. 4 Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Chương 2 PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN: 2.1.1. Cho vay ngắn hạn theo hạn mức tín dụng 2.1.1.1. Khái niệm - Cho vay theo hạn mức tín dụng là một trong hai phương thức cho vay ngắn hạn áp dụng phổ biến hiện nay tại các ngân hàng thương mại. ðiểm cơ bản của loại cho vay này là một hồ sơ xin vay dùng ñể xin vay cho nhiều món vay. - Hạn mức tín dụng ñược ñịnh nghĩa là mức dư nợ vay tối ña ñược duy trì trong một thời gian nhất ñịnh mà ngân hàng và khách hàng ñã thoả thuận trong hợp ñồng tín dụng. Khác với loại vay thông thường, ngân hàng không xác ñịnh kỳ hạn nợ cho từng món vay mà chỉ khống chế theo hạn mức tín dụng, có nghĩa là vào một thời ñiểm nào ñó nếu dư nợ Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu vay của khách hàng lên ñến mức tối ña cho phép, thì khi ñó ngân hàng sẽ không phát tiền vay cho khách hàng. ðối với loại vay này, một hợp ñồng tín dụng ñược sử dụng cho cả kỳ hạn có thể là quý hoặc năm. ðến cuối kỳ hạn, hợp ñồng tín dụng sẽ ñược thanh lý và sang ñầu kỳ sau, khách hàng muốn vay phải nộp bộ hồ sơ xin vay mới. - Phạm vi áp dụng: áp dụng cho khách hàng có nhu cầu vay vốn thường xuyên và ñược ngân hàng tín nhiệm. Thường khi cho vay loại này, ngân hàng không yêu cầu ñảm bảo tín dụng. Cho vay theo hạn mức tín dụng có những ưu và nhược ñiểm sau : - Ưu ñiểm: Thủ tục ñơn giản, khách hàng chủ ñộng ñược nguồn vốn vay, lãi vay trả cho ngân hàng thấp. - Nhược ñiểm: Ngân hàng dễ bị ứ ñọng vốn kinh doanh, thu nhập lãi cho vay thấp. 5 Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2.1.1.2. Cách xác ñịnh hạn mức tín dụng Cho vay ngắn hạn thực chất là loại cho vay bổ sung nguồn vốn ñầu tư vào tài sản lưu ñộng. Do vậy, xác ñịnh hạn mức vốn lưu ñộng phải căn cứ vào nhu cầu vốn lưu ñộng của doanh nghiệp và trên cơ sở khai thác hết các nguồn vốn phi ngân hàng khác. Có như vậy mới xác ñịnh ñúng và hợp lý nhu cầu vốn vay, tránh tình trạng cho vay quá mức cần thiết làm tổn hại ñến khả năng thu hồi nợ. Mặc khác, không vì thế mà xác ñịnh quá khắt khe dẫn ñến không ñáp ứng ñủ nhu cầu vốn cho doanh nghiệp. Căn cứ ñể xác ñịnh hạn mức tín dụng là kế hoạch tài chính của doanh nghiệp, trong ñó dự báo chi tiết về tài sản và nguồn vốn. Các khoản mục trong bảng kế hoạch tài chính có thể liệt kê ở bảng dưới ñây: Bảng 2.1. Bảng minh họa liệt kê kế hoạch tài chính của doanh nghiệp Trung tâm Học liệu nghiên cứu TàiĐH sản Cần Thơ @ Tài liệu Nợ học và vốntập chủvà sở hữu Tài sản lưu ñộng Nợ phải trả - Tiền mặt và tiền gửi ngân hàng - Nợ ngắn hạn - Chứng khoán ngắn hạn - Phải trả người bán - Khoản phải thu - Phải trả công nhân viên - Hàng tồn kho - Phải trả khác - Tài sản lưu ñộng khác. - Vay ngắn hạn ngân hàng Tài sản cố ñịnh - Nợ dài hạn ðầu tư tài chính dài hạn Vốn chủ sở hữu Tổng cộng tài sản Tổng cộng nợ và vốn chủ sở hữu Nguồn: [ Tín Dụng Và Thẩm ðịnh Tín Dụng – TS. Nguyễn Minh Kiều ] Dựa vào kế hoạch tài chính nhận từ khách hàng nhân viên tín dụng sẽ tiến hành xác ñịnh hạn mức tín dụng theo từng bước như sau : - Bước 1 : Xác ñịnh và thẩm ñịnh tính chất hợp lý của tổng tài sản. - Bước 2 : Xác ñịnh và thẩm ñịnh tính chất hợp lý của nguồn vốn. 6 Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- - Bước 3 : Xác ñịnh hạn mức tín dụng theo công thức sau : Hạn mức tín dụng = Nhu cầu VLð - Vốn chủ sở hữu tham gia Nhu cầu VLð = Giá trị TS lưu ñộng - Nợ ngắn hạn phi NH (1) - Nợ dài hạn có thể sử dụng (2) (1) Bao gồm : Phải trả người bán, Phải trả công nhân viên, Phải trả khác. (2) Chính là giá trị tài sản lưu ñộng do nguồn dài hạn tài trợ. 2.1.2. Sơ lược về rủi ro tín dụng 2.1.2.1. Khái niệm về rủi ro tín dụng Rủi ro tín dụng phát sinh trong trường hợp ngân hàng không thu ñược ñầy ñủ cả gốc và lãi của khoản vay. Căn cứ vào ñặc ñiểm có thể chia làm 2 loại rủi ro chính: - Rủi ro sai hẹn: Là rủi ro người vay vốn không hoàn trả ñủ gốc và lãi tiền vay ñúng hẹn trong hợp ñồng tín dụng ñã ký. - Rủi ro mất vốn: Là rủi ro người vay vốn không hoàn trả gốc tiền vay một cách ñầy ñủ. Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu 2.1.2.2. Các nguyên nhân dẫn ñến rủi ro tín dụng a. Nguyên nhân khách quan: - Do môi trường kinh tế: Trong một nền kinh tế tăng trưởng lành mạnh, tiềm năng sản xuất và tiêu dùng của xã hội càng lớn thì hoạt ñộng sản xuất kinh doanh càng có nhiều ñiều kiện ñể phát triển. Ngược lại, khi nền kinh tế có hiện tượng lạm phát tăng vọt dẫn ñến sản xuất kinh doanh trong nước trở nên khó khăn khiến cho khả năng thu hồi vốn tín dụng trở nên phức tạp. - Do môi trường pháp lý: ðây là nhân tố quan trọng ảnh hưởng tới khả năng phát sinh rủi ro tín dụng, cũng là nguyên nhân trực tiếp dẫn ñến rủi ro trong sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp gây nên các khoản nợ quá hạn. 7 Luận văn tốt nghiệp: Phân Tích & Thẩm ñịnh hồ sơ vay vốn của Công ty CPSG INTIMEX --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- b. Nguyên nhân chủ quan: b1. Nguyên nhân từ phía khách hàng: - Do năng lực tài chính, kinh nghiệm quản lý kinh doanh của khách hàng còn hạn chế. - Do ý muốn chủ quan của người ñi vay cố tình không trả nợ. - Do khách hàng cố tình cung cấp thông tin sai lệch cho cán bộ tín dụng trong quá trình thẩm ñịnh ra quyết ñịnh cho vay. - Do sử dụng vốn vay sai mục ñích ñã thoả thuận trong hợp ñồng tín dụng. b2. Nguyên nhân từ phía người cho vay: - Do cán bộ tín dụng thẩm ñịnh sai lệch so với thực tế hoặc xem nhẹ khâu thẩm ñịnh. - Cán bộ tín dụng không quan tâm ñúng mức và ñịnh kỳ kiểm tra sau cho vay. Do ñó không phát hiện kịp thời những khoản tín dụng có vấn ñề. - Khó khăn trong việc thu thập và kiểm tra tính xác thực các thông tin về khách hàng. 2.1.3. Các mô hình phân tích, ñánh giá rủi ro tín dụng Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu Các nhà kinh tế, các nhà phân tích NH ñã sử dụng nhiều mô hình khác nhau ñể ñánh giá rủi ro tín dụng. Các mô hình này rất ña dạng, bao gồm các mô hình phản ánh về mặt ñịnh lượng (quantity models) và những mô hình phản ánh về mặt ñịnh tính – còn ñược gọi là phương pháp chất lượng, phương pháp chủ quan, phương pháp chuyên gia hay phương pháp truyền thống (quatity, subjective, expert, traditional methods) của rủi ro tín dụng. Ngoài ra, các mô hình này không loại trừ lẫn nhau, nên một NH có thể sử dụng nhiều mô hình ñể phân tích ñánh giá mức ñộ rủi ro tín dụng của khách hàng. 2.1.3.1. Phân tích tín dụng ðiều này liên quan ñến việc nghiên cứu chi tiết “6 khía cạnh – 6C” của người xin vay là : - Character - Tư cách. - Capacity - Năng lực. - Cash - Thu nhập. - Collateral - Bảo ñảm. - Conditions - ðiều kiện. - Control - Kiểm soát. Tất cả các tiêu chí này phải ñược ñánh giá tốt thì khoản vay mới ñược xem là khả thi. 8