Tài liệu Phân tích tài chính tại công ty cổ phần vận tải thủy vinacomin quảng ninh

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o--------- TRẦN LINH TRANG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VẬN TẢI THỦY VINACOMIN – QUẢNG NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU Hà Nội - 2015 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o--------- TRẦN LINH TRANG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VẬN TẢI THỦY VINACOMIN – QUẢNG NINH CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG MÃ SỐ: 60 34 02 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. PHẠM ĐỨC CƢỜNG XÁC NHẬN CỦA GIÁO VIÊN HD XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ TS. PHẠM ĐỨC CƢỜNG PGS.TS. TRỊNH THỊ HOA MAI Hà Nội - 2015 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn đƣợc nghiên cứu và hoàn thành một cách độc lập dƣới sự hƣớng dẫn khoa học của TS. Phạm Đức Cƣờng. Tất cả các trích dẫn, số liệu đƣợc trình bày trong luận văn đều có nguồn gốc rõ ràng, trung thực. Học viên: Trần Linh Trang LỜI CẢM ƠN Tác giả xin trân trọng gửi lời cảm ơn tới các thầy cô Trƣờng Đại học Kinh tế - Đa ̣i ho ̣c Quố c gia Hà Nô ̣i đã hết lòng chỉ bảo, giảng dạy trong suốt quá trình tác giả học tập và nghiên cứu tại trƣờng. Tác giả cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành tới TS. Phạm Đức Cƣờng, Thầy đã tận tình hƣớng dẫn trong suốt thời gian tác giả thực hiện luận văn tốt nghiệp này. Cuối cùng, tác giả xin cảm ơn gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã tạo điều kiện, đóng góp ý kiến để tác giả có thể hoàn thành tốt luận văn. Xin trân trọng cảm ơn! Học viên: Trần Linh Trang TÓM TẮT LUẬN VĂN Tên luận văn: Phân tích tài chính tại Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin – Quảng Ninh. Tác giả: Trần Linh Trang Chuyên ngành: Tài chính- Ngân hàng Bảo vệ năm 2015 Giáo viên hƣớng dẫn: TS. Phạm Đức Cƣờng Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu: Mục đích: - Hệ thống hóa chỉ tiêu đánh giá tình trạng tài chính và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp - Áp dụng hệ thống chỉ tiêu tài chính đánh giá tình trạng tài chính công ty cổ phần vận tải thuỷ Vinacomin, nhằm phân tích tình hình tài chính và hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty. - Đƣa ra những kiến nghị, giải pháp nhằm nâng cao năng lực tài chính và hiệu quả kinh doanh tại công ty. Nhiệm vụ: - Nghiên cứu lý luận về phân tích tài chính và các tiêu chí đánh giá tình hình tài chính của Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin. - Phân tích các số liệu để đánh giá thực trạng tài chính của Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin. - Rút ra kết quả và đƣa ra một số giải pháp nâng cao năng lực tài chính và hiệu quả kinh doanh tại Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin. Những đóng góp mới của luận văn - Luận văn hệ thống hóa các cơ sở lý luận chung về phân tích tài chính Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin - Phân tích thực trạng tài chính Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin giai đoạn từ năm 2011-2014. - Đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực tài chính và hiệu quả kinh doanh Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin trong thời gian tới. MỤC LỤC DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ...................................................................................... i DANH MỤC BẢNG .................................................................................................. ii DANH MỤC ĐỒ THỊ ................................................................................................ ii MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP ...........................................................5 1.1. Tổng quan nghiên cứu về phân tích tài chính ......................................................5 1.2. Khái quát chung về phân tích tài chính ................................................................6 1.2.1. Khái niệm phân tích tài chính .......................................................................6 1.2.2. Ý nghĩa phân tích tài chính ...........................................................................7 1.2.3. Nguồn dữ liệu cho phân tích tài chính ..........................................................9 1.3. Phƣơng pháp phân tích tài chính ........................................................................13 1.3.1. Phương pháp so sánh..................................................................................13 1.3.2. Phương pháp chi tiết chỉ tiêu ......................................................................14 1.3.3. Phương pháp phân tích ngang ....................................................................14 1.3.4. Phương pháp phân tích dọc ........................................................................14 1.3.5. Phương pháp sử dụng mô hình DuPont .....................................................15 1.4. Nội dung phân tích tài chính trong doanh nghiệp ..............................................15 1.4.1. Phân tích khả năng thanh toán ...................................................................15 1.4.2. Phân tích cấu trúc tài chính và rủi ro.........................................................18 1.4.3. Phân tích hiệu quả kinh doanh và hiệu quả sử dụng tài sản. .....................23 CHƢƠNG 2: DỮ LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ÁP DỤNG TRONG LUẬN VĂN ...............................................................................................................30 2.1. Dữ liệu cho phân tích và quy trình thu thập dữ liệu...........................................30 2.2. Phƣơng pháp xử lý dữ liệu .................................................................................31 2.3. Phƣơng thức trình bày dữ liệu ............................................................................33 CHƢƠNG 3: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VẬN TẢI THỦY VINACOMIN ..................................................................34 3.1. Khái quát chung về Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin ..........................34 3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty .........................................34 3.1.2. Chức năng, nhiệm vụ của Công ty ..............................................................35 3.1.3. Cơ cấu bộ máy Công ty...............................................................................36 3.2. Nội dung phân tích tài chính tại Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin .......39 3.2.1. Khái quát tình hình tài chính tại Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin .........39 3.2.2. Phân tích khả năng thanh toán tại Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin. .....43 3.2.3. Phân tích cấu trúc tài chính tại Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin. 46 3.2.4. Phân tích hiệu quả kinh doanh và hiệu quả sử dụng tài sản tại Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin. ...............................................................................56 3.3. Đánh giá tổng quan về thực trạng tài chính tại Công ty Cổ phần vận tải thủy Vinacomin…………………………………………………………...…………………………..66 3.3.1. Những điểm mạnh về tình hình tài chính và hiệu quả kinh doanh của Công ty Cổ phần Vận tải thủy Vinacomin…………………………………………………66 3.3.2. Những hạn chế về tình hình tài chính và hiệu quả kinh doanh của công ty Cổ phần Vận tải thủy Vinacomin…………………………………………………….67 CHƢƠNG 4 GIẢI PHÁP NÂNG CAO TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CHO CÔNG TY CỔ PHẦN VẬN TẢI THỦY VINACOMIN………………………………...……72 4.1. Định hƣớng phát triển của Công ty trong những năm tới ..................................72 4.3. Kiến nghị giải pháp nâng cao năng lực tài chính tại Công ty cổ phần vận tải thủy – Vinacomin ......................................................................................................72 4.3.1. Giải pháp nâng cao khả năng thanh toán ..................................................73 4.3.2. Giải pháp về cấu trúc tài chính ..................................................................74 4.3.3. Giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh ...................................................75 4.3.4. Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản ............................................77 KẾT LUẬN ...............................................................................................................78 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................79 DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Ký hiệu viết tắt STT Nguyên nghĩa 1 BCĐKT Bảng cân đối kế toán 2 BCTC Báo cáo tài chính 3 ROA Tỷ suất sinh lời của tài sản 4 ROE Tỷ suất sinh lời của vốn chủ sở hữu 5 ROS Tỷ suất sinh lời của doanh thu 6 TSCĐ Tài sản cố định 7 TSDH Tài sản dài hạn 8 TSNH Tài sản ngắn hạn 9 VCSH Vốn chủ sở hữu 10 CP Cổ phần i DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1: Bảng phân tích cơ cấu tài sản ...................................................................19 Bảng 1.2: Bảng phân tích cơ cấu nguồn vốn ............................................................20 Bảng 3.1. Báo cáo kết quả kinh doanh năm 2011 đến năm 2014 ............................38 Bảng 3.2. Bảng tài sản của Công ty từ năm 2011 – 2014 .........................................39 Bảng 3.3. Bảng so sánh tài sản Công ty qua các năm ...............................................39 Bảng 3.4. Bảng tổng hợp kết quả hoạt động kinh doanh ..........................................41 Bảng 3.5. Các chỉ tiêu phản ánh mức độ sử dụng các khoản chi phí........................42 Bảng 3.6. Bảng so sánh các hệ số thanh toán nợ ngắn hạn của Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin (Công ty) và Công ty Cổ phần vận tải biển Sài Gòn (VTBSG) 43 Bảng 3.7. Khả năng thanh toán nợ dài hạn ...............................................................45 Bảng 3.8. Bảng cơ cấu tài sản ...................................................................................46 Bảng 3.9. Bảng phân tích cơ cấu tài sản từ năm 2011 đến năm 2014 ......................49 Bảng 3.10. Bảng cơ cấu nguồn vốn từ năm 2011 đến năm 2014 .............................52 Bảng 3.11. Bảng phân tích cơ cấu nguồn vốn...........................................................53 Bảng 3.12. Các chỉ tiêu tài sản và nguồn vốn ...........................................................56 Bảng 3.13 Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh ..............................................57 Bảng 3.14 Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh công ty Cổ phần Vận tải biển Sài Gòn ......................................................................................................................57 Bảng 3.15. Bảng so sánh các chỉ tiêu của vinacomin và công ty cp vận tải biển sài gòn .............................................................................................................................58 Bảng 3.16. Bảng chỉ tiêu sử dụng tài sản chung của công ty Vinacomin so với công ty cổ phần vận tải biển Sài Gòn ................................................................................62 Bảng 3.17. Bảng phân tích hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn. ................................63 Bảng 3.18. Bảng phân tích hiệu quả sử dụng tài sản dài hạn....................................65 ii DANH MỤC ĐỒ THỊ Đồ thị 3.1. Đồ thị tài sản của Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin ..................40 Đồ thị 3.2. Đồ thị phản ánh mức độ sử dụng các khoản chi phí. ..............................42 Đồ thị 3.3. Đồ thị các hệ số thanh toán công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin ....44 Đồ thị 3.4. Đồ thị các hệ số thanh toán nợ dài hạn ...................................................45 Đồ thị 3.5. Cơ cấu tài sản công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin .........................47 Đồ thị 3.6. Quy mô tổng TS, Tài sản ngắn hạn, tài sản dài hạn Công ty ..................47 Đồ thị 3.7.Quy mô các khoản mục ngắn hạn 2011 – 2014 .......................................50 Đồ thị 3.9. Đồ thị cơ cấu tài sản và nguồn vốn công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin .................................................................................................................54 Đồ thị 3.10. Đồ thị so sánh tỉ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu ...............................59 Đồ thị 3.11. Đồ thị so sánh tỉ suất sinh lời trên tổng tài sản .....................................60 Đồ thị 3.12. Đồ thị so sánh tỉ suất sinh lời trên tổng doanh thu................................61 iii MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Phấn đấu đƣa nƣớc ta trở thành quốc gia mạnh về biển, làm giàu từ biển, bảo đảm vững chắc quyền chủ quyền quốc gia trên biển, đảo, góp phần quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hoá đất nƣớc là mục tiêu trọng tâm trong chính sách phát triển kinh tế biển theo tinh thần Nghị Quyết hội nghị lần thứ tƣ của Ban chấp hành Trung ƣơng Đảng khóa X về Chiến lƣợc biển Việt Nam đến năm 2020, là đòi hỏi rất lớn đang đƣợc đặt ra đối với Ngành vận tải biển trong giai đoạn hiện nay. Việt Nam với những lợi thế lớn để phát triển hình thức vận tải biển nhƣ vị trí địa lý có bờ biển dài và có nhiều cảng biển lớn nhỏ. Vận tải biển nƣớc ta ngày càng đóng vai trò quan trọng trong lƣu thông hàng hóa giữa Việt Nam với các nƣớc trên thế giới và trong khu vực, góp phần quan trọng vào việc đƣa nền kinh tế Việt Nam hội nhập với nền kinh tế quốc tế. Vận tải là huyết mạch của nền kinh tế, vận tải phát triển sẽ thúc đẩy các ngành kinh tế khác phát triển theo. Vận tải liên kết các nền kinh tế, rút ngắn khoảng cách về không gian địa lý, nhằm giảm chi phí, giảm giá thành sản phẩm, thúc đẩy thƣơng mại phát triển, làm lợi cho cả ngƣời sản xuất và tiêu dùng trong đó có vận tải biển. Vì thế trong năm gần đây ngành vận tải biển của Việt Nam không ngừng phát triển và vƣơn xa, đóng góp không nhỏ vào sự phát triển của nền kinh tế đất nƣớc. Trong tình hình mới hiện nay, do ảnh hƣởng từ cuộc khủng khoảng tài chính thế giới và những tác động của một số yếu tố bất lợi khác nên hoạt động của ngành Vận tải biển trong thời gian gần đây gặp nhiều khó khăn, thách thức. Việt Nam mở cửa thị trƣờng, cạnh tranh trong ngành vận tải đặc biệt là trong vận tải biển ngày càng gay gắt và khốc liệt. Đó là sự cạnh tranh của công ty vận tải nƣớc ngoài với vốn mạnh và tàu đi biển đƣợc đầu tƣ hiện đại, kinh doanh vận tải lâu năm … đã từng bƣớc chiếm lĩnh thị trƣờng. Vì thế, việc thƣờng xuyên phân tích tình hình tài chính sẽ giúp cho các doanh nghiệp thấy rõ đƣợc thực trạng hoạt động tài chính, kết quả hoạt động kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp cũng nhƣ những rủi ro và triển 1 vọng trong tƣơng lai của doanh nghiệp để họ có thể đƣa ra những giải pháp hữu hiệu, những quyết định chính xác nhằm nâng cao chất lƣợng công tác quản lý tài chính, nâng cao chất lƣợng hiệu quả sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp. Trong thời gian nghiên cứu tại Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin tác giả đã nhận thấy công ty có một số điểm yếu nhƣ cơ cấu nguồn vốn của công ty chƣa thực sự hợp lý dẫn đến khả năng thanh toán của công ty chƣa cao, vấn đề hàng tồn kho chiếm tỷ trọng lớn, vốn bị ứ đọng nhiều làm giảm hiệu quả sử dụng vốn… Thực trạng kinh doanh vận tải của công ty còn nhiều tồn tại cần giải quyết, đó là thị trƣờng vận tải của công ty còn nhỏ hẹp, tình trạng khan hiếm nguồn hàng, không ít phƣơng tiện chỉ vận tải hàng một chiều hoặc chạy “rỗng”, nhiều tuyến phải đỗ nhiều ngày do thiếu hàng chuyên chở, thậm chí doanh thu không đủ bù chi phí, lãi suất ngân hàng cao có thời điểm lãi suất vay lên tới hơn 20% /năm, đội tàu đi biển của công ty có trọng tải nhỏ, nên chủ yếu đi trong nƣớc và vùng lân cận ít đi xa dẫn tới khai thác kinh doanh vận tải biển của công ty hiệu quả thấp. Xuất phát từ thực tế đó, bằng những kiến thức về phân tích tài chính doanh nghiệp tích lũy đƣợc trong thời gian học tập, nghiên cứu tại trƣờng, cùng thời gian tìm hiểu về Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin, em đã chọn đề tài: “Phân tích tài chính tại Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin – Quảng Ninh” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn tốt nghiệp của mình. Câu hỏi nghiên cứu: - Cơ sở lý thuyết nào có thể sử dụng để đánh giá tình hình tài chính và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp? - Thực trạng tình hình tài chính và kết quả kinh doanh của Công ty cổ phần vận tải thuỷ Vinacomin? - Giải pháp nào cần đƣa ra áp dụng để nâng cao năng lực tài chính và hiệu quả kinh doanh tại công ty Cổ phần vận tải thuỷ Vinacomin? 2. Mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn 2.1. Mục đích nghiên cứu Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện Phân tích tài chính tại Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin – Quảng Ninh. 2 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa chỉ tiêu đánh giá tình trạng tài chính và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp - Áp dụng hệ thống chỉ tiêu tài chính đã xây dựng để đánh giá tình trạng tài chính công ty cổ phần vận tải thuỷ Vinacomin, nhằm tìm ra nguyên nhân gây ra các tồn tại về tài chính và kết quả kinh doanh. - Đƣa ra những kiến nghị, giải pháp nhằm nâng cao năng lực tài chính và hiệu quả kinh doanh tại công ty. 3. Đối tƣợng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Hoạt động Phân tích tài chính tại Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin Quảng Ninh. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Thời gian: từ năm 2012-2014 - Không gian: tại Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin - Quảng Ninh - Nội dung: Hoạt động Phân tích tài chính tại Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin - Quảng Ninh 4. Những đóng góp của luận văn - Hệ thống hóa chỉ tiêu đánh giá tình trạng tài chính và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp - Áp dụng hệ thống chỉ tiêu tài chính đã xây dựng để đánh giá tình trạng tài chính công ty cổ phần vận tải thuỷ Vinacomin, nhằm tìm ra nguyên nhân gây ra các tồn tại về tài chính và kết quả kinh doanh. - Đƣa ra những kiến nghị, giải pháp nhằm nâng cao năng lực tài chính và hiệu quả kinh doanh tại công ty. 5. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn sẽ tập trung nghiên cứu để thực hiện mục đích nghiên cứu trong 4 chƣơng. 3 Chƣơng 1: Tổng quan nghiên cứu và cơ sở lý luận chung về phân tích tài chính doanh nghiệp. Chƣơng 2: Dữ liệu và phƣơng pháp nghiên cứu. Chƣơng 3: Phân tích thực trạng tài chính tại Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin Chƣơng 4: Thảo luận kết quả nghiên cứu và giải pháp tăng cƣờng năng lực tài chính và hiệu quả kinh doanh cho Công ty cổ phần vận tải thủy Vinacomin 4 CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 1.1. Tổng quan nghiên cứu về phân tích tài chính Trong nền kinh tế thị trƣờng, phân tích tài chính đang là mối quan tâm của các nhà quản trị doanh nghiệp, các cổ đông, các nhà phân tích tài chính chuyên nghiệp hay các cơ quan nhà nƣớc, các tổ chức tín dụng… Phân tích tài chính sẽ giúp đánh giá đƣợc tình hình hoạt động kinh doanh, khả năng tài chính cũng nhƣ hiệu quả đầu tƣ của doanh nghiệp… Chính vì những ý nghĩa đó mà phân tích tài chính là nội dung đƣợc lựa chọn làm các công trình nghiên cứu, đề tài luận văn thạc sỹ của một số học viên. Tác giả Phạm Xuân Linh (2012) với đề tài “Phân tích tài chính Công ty cổ phần Đại Tây Dƣơng” đã khái quát hóa những vấn đề lý luận cơ bản về phân tích tài chính, tiến hành phân tích và đề xuất những giải pháp cụ thể giúp hoàn thiện công tác phân tích tài chính tại công ty cổ phần Đại Dƣơng. Tuy nhiên, luận văn mới chỉ dừng lại ở việc phục vụ cho công tác quản trị doanh nghiệp, hƣớng tới hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu đánh giá, phân tích doanh nghiệp mà chƣa hƣớng tới phục vụ cho các đối tƣợng liên quan khác. Về phân tích tài chính của các công ty vận tải, tác giả Bùi Duy Thành (2012) với đề tài “Phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp của Công ty cổ phần thƣơng mại vận tải Hoàng Hà” đã hệ thống hóa đƣợc những vấn đề lý luận chung về phân tích tình hình tài chính và tiến hành phân tích báo cáo tài chính nhằm lột tả tình hình tài chính của doanh nghiệp. Luận văn đã nêu ra đƣợc những ƣu, nhƣợc điểm và đƣa ra giải pháp nhằm hoàn thiện công tác phân tích tài chính tại công ty Hoàng Hà. Song luận văn lại chƣa đề cập đến kết quả kinh doanh dành cho các nhà đầu tƣ, mà đây là vấn đề đƣợc các cổ đông hiện tại và tiềm năng của công ty rất quan tâm. Luận văn của tác giả Trần Thu Huyền (2012) với đề tài “Phân tích tài chính và các giải pháp nhằm tăng cƣờng năng lực tài chính tại công ty Xây lắp và kinh doanh vật tƣ thiết bị” đã tổng hợp và trình bày đƣợc hệ thống các lý luận khoa học về 5 phân tích tài chính doanh nghiệp, nêu ra đƣợc các điểm mạnh, điểm yếu về tình hình tài chính, hiệu quả kinh doanh của công ty. Từ đó đề xuất giải pháp cải thiện và nâng cao năng lực tài chính. Tuy nhiên luận văn vẫn mắc phải hạn chế là chƣa gắn kết đƣợc tình hình tài chính của công ty với tình hình biến động chung của nền kinh tế. Luận văn Thạc sỹ Tài chính Ngân hàng: “Phân tích tình hình tài chính của Công ty Cổ phần Rƣợu Bia Đà Lạt” do học viên Trƣơng Thanh Sơn thực hiện năm 2013 trình bày cơ sở lý luận cơ bản, phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, hiệu quả quản lý tài chính của Công ty, qua đó có thể biết đƣợc điểm mạnh, điểm yếu và giải pháp khắc phục. Tuy nhiên đối với luận văn này những giải pháp tác giả đƣa ra ở chƣơng 3 còn mang tính chất tổng quát lý thuyết chƣa cụ thể và bám sát thực tế công ty. Bài báo: Bàn về việc sử dụng thông tin tài chính trong phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp. (PGS.TS Hoàng Tùng, 2013, trang 17-25). Tác giả đã nêu ra tầm quan trọng của việc sử dụng thông tin tài chính trong việc phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp Việt Nam hiện nay, cách thức sử dụng những thông tin tài chính để phân tích nhƣ thế nào cho đạt hiệu quả nhƣ mong đợi của nhà quản trị? Bài báo đã cung cấp rất nhiều kiến thức bổ ích đối với ngƣời làm công tác phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp, tuy nhiên bài báo còn mang tính chất tổng quát chung chung, không thể áp dụng đối với tất cả các loại hình doanh nghiệp. Nhƣ vậy, mặc dù có một số nghiên cứu liên quan đến đề tài phân tích tài chính nhƣng cho đến nay chƣa có một nghiên cứu nào về công ty Vinacomin. Kế thừa và phát huy những giá trị mà các công trình nghiên cứu trƣớc đã làm đƣợc, luận văn sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống hóa các lý luận chung về phân tích tài chính doanh nghiệp, đồng thời khắc phục, bổ sung hoàn thiện trong việc phân tích tài chính mà các luận văn trƣớc chƣa đề cập đến. 1.2. Khái quát chung về phân tích tài chính 1.2.1. Khái niệm phân tích tài chính Phân tích tài chính là quá trình kiểm tra, đối chiếu số liệu, so sánh số liệu về tài chính thực có của doanh nghiệp với quá khứ để định hƣớng trong tƣơng lai. Qua 6 phân tích có thể đánh giá đầy đủ điểm mạnh, điểm yếu trong công tác quản lý doanh nghiệp và tìm ra các biện pháp sát thực để tăng cƣờng các hoạt động kinh tế và còn là căn cứ quan trọng phục vụ cho việc dự đoán, dự báo xu thế phát triển sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Phân tích tài chính là tổng thể các phƣơng pháp đƣợc sử dụng để đánh giá tình hình tài chính đã qua và hiện nay, giúp cho nhà quản lý đƣa ra đƣợc quyết định quản lý chuẩn xác và đánh giá đƣợc các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, từ đó giúp cho các đối tƣợng quan tâm đi tới những dự đoán chính xác về mặt tài chính của doanh nghiệp, qua đó có các quyết định phù hợp với lợi ích của chính họ. Nhƣ vậy phân tích tài chính doanh nghiệp là quá trình sử dụng các phƣơng pháp, công cụ thích hợp để thu thập và xử lý thông tin kế toán và các thông tin khác nhằm đánh giá tình hình tài chính, cũng nhƣ khả năng và tiềm lực của doanh nghiệp, giúp cho ngƣời sử dụng thông tin đƣa ra những quyết định tài chính, quyết định quản lý phù hợp với thực trạng hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. 1.2.2. Ý nghĩa phân tích tài chính Phân tích tài chính là công cụ đắc lực cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và là công cụ không thể thiếu phục vụ cho công tác quản lý. Thông tin từ việc phân tích tài chính có ý nghĩa quan trọng đối với bản thân chủ doanh nghiệp và các đối tƣợng có liên quan đến tài chính của doanh nghiệp. Việc phân tích không chỉ đơn thuần đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp qua các chỉ tiêu, mà còn xác định đƣợc những nguyên nhân ảnh hƣởng đến kết quả kinh doanh của các tổ chức. Từ đó, đƣa ra các phƣơng pháp tác động tích cực đến các chỉ tiêu tài chính nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, phù hợp với sự thay đổi của thị trƣờng. Có rất nhiều đối tƣợng quan tâm và sử dụng thông tin từ hệ thống chỉ tiêu phân tích tài chính theo những mục tiêu khác nhau. Vì thế, nhu cầu về thông tin phân tích báo cáo tài chính cũng rất đa dạng. Thƣờng xuyên phân tích tình hình tài chính giúp cho các đối tƣợng quan tâm thấy rõ hơn bức tranh về thực trạng hoạt 7 động tài chính, xác định đầy đủ và đúng đắn hơn những nguyên nhân, mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố đến tình hình tài chính của doanh nghiệp, để có căn cứ đƣa ra các quyết định đúng đắn hơn. Các nhà đầu tƣ của doanh nghiệp bao gồm nhiều đối tƣợng nhƣ cổ đông mua cổ phiếu, công ty góp vốn liên doanh…Mục đích chính của các nhà đầu tƣ là lợi nhuận. Họ luôn mong đợi và tìm kiếm cơ hội đầu tƣ vào doanh nghiệp có khả năng sinh lời cao. Nhƣng trong điều kiện cạnh tranh nhƣ hiện nay, các nhà đầu tƣ cũng phải tìm biện pháp để bảo vệ an toàn cho đồng vốn đầu tƣ của mình. Ngoài việc quan tâm đến khả năng sinh lợi, thời gian hoàn vốn, mức độ thu hồi vốn thì các nhà đầu tƣ còn quan tấm đến mức độ rủi ro, tính khả thi của các dự án đầu tƣ. Để tìm kiếm cơ hội đầu tƣ các nhà đầu tƣ tƣơng lai, các nhà phân tích, chủ doanh nghiệp nhờ vào các thông tin từ việc phân tích tài chính doanh nghiệp. Đối với các nhà cung cấp tín dụng: Trong các doanh nghiệp kinh doanh thƣờng sử dụng vốn vay thích hợp để góp phần tăng trƣởng vốn chủ sở hữu. Nhà cung cấp tín dụng cho doanh nghiệp thƣờng tài trợ qua dạng là tín dụng ngắn hạn và tín dụng dài hạn. Với các khoản tín dụng ngắn hạn ngƣời tài trợ thƣờng quan tâm đến điều kiện tài chính hiện hành, khả năng chuyển đổi thành tiền của tài sản lƣu động, tốc độ quay vòng của các tài sản đó. Với các khoản tín dụng dài hạn nhà phân tích thƣờng quan tâm đến tiềm lực trong dài hạn: dự đoán các dòng tiền, đánh giả khả năng sinh lời trong dài hạn của doanh nghiệp, nguồn lực đảm bảo khả năng thanh toán (tiền lãi, nợ gốc) trong tƣơng lai. Để đƣa ra các quyết định cho vay phù hợp với từng đối tƣợng cụ thể và hạn chế rủi ro thì thông tin từ việc phân tích báo cáo tài chính sẽ giúp ích rất nhiều cho các nhà cung cấp tín dụng. Đối với nhà quản trị doanh nghiệp: Phân tích tài chính doanh nghiệp là cơ sở cho những dự đoán tài chính, là công cụ để kiểm tra, kiểm soát hoạt động doanh nghiệp. Nhà quản trị là những ngƣời trực tiếp quản lý doanh nghiệp, cần phải hiểu rõ tình hình tài chính cũng nhƣ các hoạt động khác của doanh nghiệp. Việc phân tích tài chính làm nổi bật các dự toán tài chính giúp các nhà quản trị thấy rõ khả năng tài chính, hiệu quả hoạt động trong từng giai đoạn từ đó đƣa ra các quyết định 8 đúng đắn, phù hợp với thực tế của doanh nghiệp. Ngoài ra phân tích tài chính cũng góp phần hoàn thiện cơ chế tài chính, thúc đẩy hoạt động kinh doanh. Đối với các tổ chức khác nhƣ: Với cơ quan quản lý nhà nƣớc, qua việc phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp sẽ đánh giá đƣợc năng lực lãnh đạo của ban giám đốc, từ đó đƣa ra các quyết định đầu tƣ bổ sung vốn cho các doanh nghiệp nhà nƣớc nữa hay không. Cán bộ công nhận viên là những ngƣời gắn liền với sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, nắm rõ tình hình tài chính giúp họ hiểu đƣợc tính ổn định và định hƣớng trong công việc ở hiện tại và tƣơng lai. Tóm lại, có rất nhiều đối tƣợng quan tâm đến thông tin từ phân tích tài chính của doanh nghiệp, mỗi đối tƣợng lại sử dụng thông tin với mục đích khác nhau. Do đó, việc phân tích tài chính là rất cần thiết và mang lại nhiều ý nghĩa cho các đối tƣợng cả bên trong và bên ngoài doanh nghiệp. 1.2.3. Nguồn dữ liệu cho phân tích tài chính Báo cáo tài chính là những báo cáo tổng hợp nhất về tình hình tài sản, vốn chủ sở hữu và công nợ cũng nhƣ tình hình tài chính, kết quả kinh doanh, tình hình lƣu chuyển tiền tệ và khả năng sinh lời trong kỳ kinh doanh của doanh nghiệp. Báo cáo tài chính đƣợc trình bày theo nguyên tắc và chuẩn mực kế toán quy định để đảm bảo tính chính xác và hợp lý và đây là nguồn dữ liệu chính để giúp cho việc phân tích tài chính doanh nghiệp, bao gồm: 1.2.3.1. Bảng cân đối kế toán Bảng cân đối kế toán là báo cáo tài chính tổng hợp, phản ánh tổng quát toàn bộ giá trị tài sản hiện có và nguồn hình thành tài sản đó của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định. Thông qua bảng cân đối kế toán có thể nhận xét, nghiên cứu và đánh giá khái quát tình hình tài chính của doanh nghiệp. Trên cơ sở đó, có thể phân tích tình hình sử dụng vốn vào quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Các số liệu trên bảng cân đối kế toán cho biết toàn bộ giá trị tài sản hiện có của doanh nghiệp theo cơ cấu tài sản, nguồn vốn, cơ cấu nguồn vốn hình thành các 9 tài sản. Căn cứ vào bảng cân đối kế toán có thể nhận xét, đánh giá khái quát tình hình tài chính của doanh nghiệp. Phân tích bảng cân đối kế toán là phân tích mối quan hệ giữa tài sản và nguồn vốn, phân tích cấu trúc tài chính của doanh nghiệp để xác định cơ cấu tài sản đã phù hợp với đặc điểm kinh doanh chƣa. Cơ cấu nguồn vốn đã phù hợp với khả năng huy động tài chính của nhà quản trị chƣa. Thông qua kết quả phân tích sẽ đƣa ra quyết định đầu tƣ các tài sản phù hợp và các chính sách huy động vốn nhằm đảm bảo cho hoạt động kinh doanh phát triển bền vững. Tuy nhiên, giá trị của Bảng cân đối kế toán đƣợc phản ánh theo giá trị sổ sách kế toán chứ không phản ánh theo giá thị trƣờng. Trong khi đó có rất nhiều sự khác biệt giữa giá trị sổ sách và giá trị thị trƣờng nhƣ: giá trị tài sản cố định ròng, giá trị vốn chủ sở hữu, giá trị hàng tồn kho… 1.2.3.2. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh là báo cáo tài chính tổng hợp, phản ánh tình hình và kết quả hoạt động kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp. Số liệu trên báo cáo này cung cấp những thông tin tổng hợp nhất về tình hình và kết quả sử dụng các tiềm năng về vốn, lao động, kỹ thuật và kinh nghiệm quản lý của doanh nghiệp. Thông qua báo cáo này, ngƣời sử dụng thông tin có thể đánh giá đƣợc hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Đồng thời cũng biết đƣợc quy mô chi phí, doanh thu, thu nhập và kết quả từ các hoạt động kinh doanh cũng nhƣ số lợi nhuận thuần trƣớc và sau thuế thu nhập doanh nghiệp. Khác với bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh cho biết sự dịch chuyển của tiền trong quá trình sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp và cho phép dự tính khả năng hoạt động trong tƣơng lai của doanh nghiệp. Tuy nhiên khi phân tích báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh cũng giống nhƣ phân tích bảng cân đối kế toán đó là phân tích sự biến động của các khoản mục trong báo cáo nhƣ doanh thu, chi phí của từng hoạt động. Tiến hành phân tích báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh bằng cách so sánh các chỉ tiêu tài chính trên báo cáo thông qua số tuyệt đối và số tƣơng đối giữa kỳ 10